Tây Ninh: Khám phá vùng đất thánh Miền Đông Nam Bộ | Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 59256994 lOMoAR cPSD| 59256994 Chào mừng đến với lOMoAR cPSD| 59256994
Du lịch Tây Ninh vốn nổi
nước nơi đây không chỉ bắt nguồn từ
ếng với vẻ đẹp non nước
biển xanh cát vàng mà còn được tạo hữu nh và thanh bình
nên bởi sông hồ và núi rừng. Nếu bạn yên nh. Vẻ đẹp non
đang dự định lên kế hoạch cho một lOMoAR cPSD| 59256994 chuyến khám phá Tây
bài viết này thì bạn sẽ
Ninh. ì hãy theo dấu chân
không cần phải thắc mắc quyển catalog này để m
về vấn đề du lịch Tây hiểu vài những thông n
Ninh có gì thú vị để chơi cần thiết và có một hay du lịch Tây Ninh còn chuyến du lịch Tây Ninh
có gì hấp dẫn nữa đâu. thuận lợi nhất nhé! Chắc chắn những thông Những trang n về du lịch Tây Ninh sau đây đây
mà sẽ được chia sẻ sau là tổng hợp đây sẽ giúp cho chuyến một số đi của những kinh
bạn thêm tuyệt vời đấy! nghiệm du lịch Tây Ninh mà mình đã cẩn thật note lại. Sau khi đọc xong 01 lOMoAR cPSD| 59256994 lOMoAR cPSD| 59256994
Downloaded by Quyên Nguy?n (quyennguyenn123456@gmail.com) lOMoAR cPSD|59256994
T y Ninh trước kia vốn là một
Vùng đất cũ Tây Ninh – Vàm Cỏ một
vùng đất thuộc vùng ủy Chân
thời là trung tâm nông nghiệp phát
Lạp, có tên là Romdum Ray, tức
triển do sự di chuyển dân cư và
Chuồng Voi vì nơi đây chỉ có
chuyển dịch kinh tế đã nhanh chóng
rừng rậm với muôn thú dữ như
trở nên hoang vắng kéo dài vài trăm
cọp, voi, beo, rắn,... cư ngụ.
năm. Phải đến thế kỷ VI - VII mới bắt
Những người thổ dân ở đây
đầu có sự hưng khởi trở lại do có sự
sống rất thiếu thốn, cơ cực cho
di chuyển dân cư từ châu thổ sông
đến khi người Việt đến khai
Cửu Long lên các vùng đất cao để
hoang thì vùng đất này. mới trở
tránh thiên tai, địch họa và để vượt
qua cuộc khủng hỏang kinh tế - chính
trị của Phù Nam. Những cộng đồng
ời ấy “nơi nơi có đền tháp, chốn cư dân có gốc bản địa xa xưa lại trở
chốn có thần linh”, tôn giáo Bà la về “đất cũ” với hành trang truyền
môn phát triển "thịnh vượng". thống đã có nội dung mới ến bộ hơn
Tầng lớp tăng lữ, tu sĩ Ba la môn văn minh hơn. Trong khoảng thế kỷ
giữ vai trò rường cột trong xã hội. thứ VII -VIII trên đất cũ Tây Ninh, họ
Với lao động theo niềm n vào đã dựng lên hàng trăm ngôi tháp
thần linh cao cả, dân chúng nô lệ bằng gạch mà đến nay chỉ còn lại hai
lúc bấy giờ đã góp phần quan địa điểm lưu tồn không toàn vẹn cấu
trọng nhất cho sự phát triển về trúc tháp thờ xưa là Chót Mạt. Ngoài
kinh tế - văn hóa của quốc gia ủy việc xây tháp, cư dân Tây Ninh thời đó
Chân Lạp tồn tại trong khoảng thế còn tạc nhiều tượng thần, vật thiêng
kỷ VII tới VIII sau công nguyên.
bằng đá hoặc đúc bằng đồng để thờ. 04 lOMoAR cPSD| 59256994
về kinh tế, đặc sắc và rực rỡ về
cho đến nay rất hiếm thấy. Một Downloaded by Quyên Nguy?n (quyennguyenn123456@gmail.com) lOMoAR cPSD| 59256994
-Đến thế kỷ thứ XVII, người dân ở các tỉnh Quảng Trị, Nguyễn bị quân Tây Sơn đánh đuổi bỏ chạy vào Nam,
Quảng Ngãi và Bình uận bị thất mùa, nạn đói đe dọa. ông đã chạy lên Tây Ninh ẩn náu, m đường sang
Họ được khuyến khích di cư vào các tỉnh miền Nam. Campuchia, rồi bắt liên lạc cầu viện quân Xiêm trợ
Những người Việt đến định cư khai khẩn đất đai từ giúp đánh lại nhà Tây Sơn. Nhưng cuối cùng nhà Tây
Hóc Môn lên đếnTrảng Bàng rồi qua Gò Dầu lên tận Sơn đã đánh bại quân Xiêm. Năm 1789 Chúa Nguyễn
núi Bà Đen. Họ đến mang theo ngôn ngữ, phong tục, nhờ đến viện binh là quân Pháp sang giúp. Đến năm
tập quán và nền văn hóa khác với người Cambodia, 1802, Chúa Nguyễn Phúc Ánh dẹp xong nhà Tây Sơn
nên khi người Việt đến đâu thì người Campuchia tự và lên ngôi lấy vương hiệu là Gia Long, quốc hiệu là
động lui về hướng tây tức vào sâu sang biên giới Đại Nam quốc.
nước họ. Cũng vào thế kỷ XVII có một số lớn người
Đến thời kỳ vua iệu Trị và
Hoa từ Quảng Đông, Quảng Tây (Trung Quốc) đến
Tự Đức quân lính ở vùng
vùng Ðồng Nai - Gia Định xin tị nạn và làm ăn sinh
ủy Chân Lạp sang đánh phá
sống. Năm 1679 có khoảng 3.000 người, năm 1680
muốn chiếm lại đất đai vì
có 200 người do Mạc Cửu đưa di dời đến tận vùng
Tây Ninh lúc bấy giờ thuộc Hà Tiên.
vùng lãnh thổ ếp giáp giữa
ời gian này, Tây Ninh được triều đình Huế sát nhập
hai nước. Nhưng cuối cùng
vào tỉnh Gia Định (tức Phiên An trấn). Khi Chúa quân Campuchia
eo các nguồn sử liệu phương
Tây thì từ đầu thế kỷ XVII,
người Việt đã đến định cư Thế kỷ
khai phá vùng Sài Gòn - Gia
Định. Họ cùng với cư dân địa Như vậy, cho đến
phương - người Khơ me khai
phá các khu vực chợ Quán,
Tân Định, Bà Chiểu, Gò Vấp… kéo dài đến Hóc
Môn và dọc theo trục lộ đi về XVII
bị đánh đuổi cho thua cuộc.
những năm cuối thế kỷ Hoa, người Khơ me, lưu XVII, cùng với người Downloaded by Quyên Nguy?n
(quyennguyenn123456@gmail.com) dân người Việt đã
phá vùng Sài Gòn - Bến Nghé. Lúc này dân số tại đây đã lên đến định cư khai
phía Tây Ninh. ành phần chủ yếu là nông dân và thợ thủ công nghèo khổ 06
ở các tỉnh phía ngoài bị cùng chủ yếu là nông dân và thợ thủ công nghèo
khổ ở các tỉnh phía ngoài bị cùng cực, điêu đứng vì tai họa chiến tranh, tới 40.000 hộ với khoảng
bị giai cấp phong kiến áp bức, bóc lột tàn bạo không thể sống nổi, buộc 200.000 người và chúa Nguyễn
phải rời bỏ làng xóm, quê hương đi một mình hoặc đem theo cả vợ con đã cho lập ra ở đây hai huyện
cùng bè bạn, xóm giềng vào vùng đất mới xa xôi m con đường sống. (Phước Long và Tân Bình) với 2
Chính con số đông đảo những người nông dân nghèo khổ phải xiêu tán dinh (Trấn Biên và Phiên Trấn)
đó là nguồn cung cấp cho làn sóng di cư vào đất Ðồng Nai - Gia Định, nơi đều thuộc phủ Gia Định để ến
họ nghe nói có đất đai rộng lớn phì nhiêu chưa được khai thác.
hành quản lý hành chính. Đất
Ngoài ra còn những người trốn binh dịch; tù nhân bị lưu đày; lính đảo, Tây Ninh lúc ấy là đạo Quang
giải ngũ; thầy lang; thầy đồ nghèo… kể cả một số người vốn đã giàu có Phong thuộc phủ Gia Định với
nhưng vẫn muốn m nơi đất mới để mở rộng làm ăn
dân số ước khoảng 1.000 người. lOMoAR cPSD| 59256994 phát
Từ đây, cuộc khai phá vùng
đất của Tây Ninh nói riêng cũng như vùng đất của Nam
Bộ nói chung bước sang thời triển
kỳ phát triển mới hơn, mạnh
mẽ hơn và toàn diện hơn nữa
Trên cơ sơ hoạt động nông Ngày nay, Tây Ninh đã trở nghiệp
phát triển nghề làm thành một tỉnh có vị trí quan gốm được
triển khai mạnh trọng vì nằm ngay trên trục hơn nhằm đáp ứng
yêu cầu giao thông nối liền hai nước bảo quản, cất trữ lương
thực, Việt Nam và Camphuchia, nấu hay đồ dùng đựng đồ ăn,
thuận lợi cho các hoạt động thức uống.Trong các di ch giao
lưu kinh tế, văn hóa và của cư dân nơi đây, có nhiều du lịch phát
triển mãnh mẽ. loại đồ gốm được chế tác bằng Tây Ninh vẫn
thuộc phần bàn xoay từ đất sét có pha lãnh thổ của tỉnh Gia
Định. thêm cát mịn như: vò, nồi, Song, do tỉnh Gia Định thời
bình, bát, mâm bồng, đĩa hoa bấy giờ rất rộng lớn, bao gồm
quả và bếp có 3 chân kiềng… cả vùng đất Tây Ninh, Tân
eo địa sử học vào thời bấy Bình, Chợ Lớn, Tân An và Gò Công
nên đến thời kì Pháp giờ, vùng đầm lầy Duyên Hải thuộc, vùng
Trảng Bàng trở bao gồm cả vùng châu thổ thành ranh giới phân
chia hai sông Cửu Long ngày nay. tỉnh Tân An và Tây Ninh. Tỉnh
Downloaded by Quyên Nguy?n (quyennguyenn123456@gmail.com)
Vùng đầm lầy cùng với sông Tây Ninh gồm hai vùng đất nước
sông Vàm Cỏ Đông là chính là Tây Ninh và Gò Dầu. địa bàn
thuận ện cho việc Điểm đặc biệt của vùng đất phát triển nghề
đánh bắt Tây Ninh là có vô số cây bàng thủy sản. Nhiều di cốt
động lác, là loại cây chuyên dùng vật, vỏ các loài nhuyễn thể,
làm bao xách hay làm đệm. giáp xác được đánh bắt làm Còn Gò
Dầu là vùng đất cao thực phẩm thời ấy còn được có vô số cây dầu mà người
bảo tồn khá lớn trong di ch.
dân hay dùng để đốt làm đèn. 07 lOMoAR cPSD|59256994 Kiến Trúc 08
“Tây Ninh có núi Bà Đen
Có hồ Dầu Tiếng thênh thang
Có chùa Toà ánh bông sen cửa vàng
Có sông Vàm Cỏ trăng vàng soi gương!. lOMoAR cPSD|59256994
Trời xanh đỉnh núi mây vương
kiến trúc cảnh quan xinh đẹp
Kênh đồng tưới mát con đường chiều quê
và đáng trải nghiệm đến bất
Bạt ngàn mì, mía ven đê Cao
ngờ. Các công nh từ cổ xưa
su thẳng cánh cò về xa xa!.
nhất như áp Cổ Bình ạnh, linh
thiêng trong tôn giáo như Tòa
Ai về nhớ ghé… Điện Bà
ánh Cao Đài, đến cảnh quan
Cáp treo êm ả đi qua nơi này Chùa Bà khói
thơ mộng như lòng hồ Dầu
Tiếng và những thứ hiện đại
quyện hương bay Bồng bềnh mây trắng
nhất như Nhà Ga Bà Đen trên đắm say lòng người!.
ngọn núi cao chót vót như mái
Ai về nhớ ghé… vui chơi
nhà của thành phố nhỏ miền Đông Nam Bộ.
Rồng Nhang rực sáng, rạng ngời Cộ Tiên
Đêm rằm Hội Yến hoa viên Tứ linh quả
phẩm thết truyền nhân gian!.
Ai về nhớ ghé… Trảng Bàng
Bánh canh, muối ớt thương mang làm quà
Ôi yêu sao… chốn quê nhà!
Tình tôi trao cả… như là quê hương!.” -Phan Công Phúc Kiến Trúc
Tây Ninh là một địa điểm thuộc khu vực
Nam Bộ mà không nổi ếng mấy về du 09
lịch nhưng lại sở hữu những địa điểm lOMoAR cPSD| 59256994 lOMoAR cPSD|59256994
mặt có một "bàu vuông". Trên
cửa chính là một phiến đá lớn,
hình chữ nhật kích thước 0,8 x
2 m chạm nổi hình hoa cúc
cách điệu. Ba mặt Tây, Nam,
Bắc đều có cửa được đắp giả,
phía trên được đắp nổi các hoa
áp Bình ạnh là một tháp cổ
văn, đặt trang trí nh xảo. áp
nằm ở ấp Bình Phú, xã Phước
có niên đại xây dựng vào
Bình, thị xã Trảng Bàng, tỉnh
khoảng thế kỷ VIII thời kỳ hậu
Tây Ninh. Đây là một trong số
Óc Eo, hiện nay cũng còn khá
các kiến trúc tháp thuộc nền
nguyên vẹn. Ngày 23 tháng 7
văn hóa Óc Eo lâu đời hiếm hoi năm 1993, tháp Bình ạnh được
còn sót lại tại Nam Bộ Việt
Bộ Văn hóa – ông n (nay là Bộ Nam.
Văn hóa, ể thao và Du lịch)
công nhận di ch lịch sử được
áp Bình ạnh nằm ở hữu ngạn mang nh văn hóa.
sông Vàm Cỏ Đông, cách trung
tâm thành phố Tây Ninh 39 km, áp Cổ Bình ạnh Tây Ninh nổi
trung tâm thị xã Trảng Bàng 16
ếng với kiến trúc vô cùng nh
km và cách cửa khẩu Mộc Bài xảo. áp cổ Bình ạnh tương tự
10 km. áp được xây dựng trên như các đền tháp Chăm (miền
nền hình vuông mỗi cạnh 5 m, Trung Việt Nam) được xây dựng
cao 10 m; các cạnh tháp được từ những khối gạch nung, xếp
xây dựng đúng bốn hướng chồng khít lên nhau không cần
Đông, Tây, Nam, Bắc. Cửa chính bất cứ chất kết dính nào. Kỹ
phía Đông được xây nhô hẳn ra thuật xây dựng này cho đến nay
ngoài, rộng 1 m, cao 2 m, trước vẫn là một câu hỏi lớn vẫn
không có giải đáp với các nhà 11
Downloaded by Quyên Nguy?n (quyennguyenn123456@gmail.com)
khoa học khảo cổ. Như vậy, đến
thăm tháp cổ Bình ạnh du khách
sẽ được nhìn ngắm những kỹ
thuật xây dựng độc đáo, tỉ mỉ đã
thất truyền nghìn năm cùng
những giá trị văn hóa, lịch sử
theo năm tháng của dân tộc.
Đây là điểm đến nhất định
không nên bỏ lỡ khi đến thăm Tây Ninh.
Là ánh địa lớn nhất của tôn giáo Cao
Đây là Tổ Đình, tức cơ sở thờ tự cấp
Đài, hàng năm Tòa ánh Tây Ninh thu
trung ương của đạo Cao Đài. Gọi Tòa
hút hàng triệu lượt du khách tham
ánh Tây Ninh là Tổ Đình, vì đây là nơi
quan và các n đồ hành hương. Kiến
phát xuất của Đạo Cao Đài, là nơi đặt
trúc độc đáo, phối hợp giữa quan
các cơ quan trung ương của Hội ánh
điểm triết học Đông - Tây, Tòa ánh Tây
Cao Đài, tức Hội ánh Đại Đạo Tam Kỳ
Ninh thể hiện một sự tổng hợp của
Phổ Độ, để điều hành các hoạt động
nhiều yếu tố tâm linh một cách dung
truyền giáo và cứu độ nhơn sanh. Đền
hòa. Quy hoạch ánh địa được tổ chức
ánh là một ngôi đền đồ sộ, nguy nga,
chặt chẽ, khoa học, kiến hợp giữa
đặc sắc, để thờ cúng phượng Đấng
kiến trúc nhân tạo cũng như cảnh
Chí Tôn Ngọc Hoàng ượng đế, các vị
quan tự nhiên, tạo nên nét thoáng
Giáo chủ Tam Giáo, Tam Trấn và Ngũ
đãng, thích hợp cho những ai đang
Chi Đại Đạo, cùng các Đấng ần, ánh,
m kiếm sự bình thản tâm hồn. Tiên, Phật,.. lOMoAR cPSD| 59256994
Tòa ánh Tây Ninh còn được gọi là Đền
Tây Ninh nằm trong khu vực phường
ánh là một công trình tôn giáo của đạo
Long Hoa, thị xã Hòa ành, tỉnh Tây
Cao Đài, tọa lạc tại đường Phạm Hộ
Ninh; nằm cách trung tâm ành phố Tây
Pháp trong khuôn viên Nội ô Tòa ánh
Ninh khoảng 5 km về phía Đông Nam,
thuộc khu vực Đông Nam Bộ của
xây dựng, cất lên tạo tác Tòa ánh về
nước Việt Nam. eo giáo lý của Đạo
kích thước lẫn hình dáng được Đức Lý
Cao Đài thì Tòa ánh mang kiểu vở của
Giáo Tông và Đức Chí Tôn chỉ dạy tỉ mỉ
iên đình, được gọi là Bạch Ngọc Kinh
thông qua một hình thức thông công
tại thế, từ việc chọn mua đất đến việc
cùng các Đấng vô hình là Cơ bút. lOMoAR cPSD| 59256994