Thành tựu nền văn minh thế giới thế kỉ XX | Môn Lịch sử văn minh thế giới - Đại học Sư phạm Hà Nội 2

lOMoAR cPSD| 58794847
THÀNH TỰU VĂN MINH THẾ KỶ XX
1.Thành tựu văn minh nửa đầu thế kỉ XX
a. Thành tựu khoa học- kĩ thuật (tiến bộ của khoa học- kĩ thuật)
- Đầu thế kỉ XX, khoa học kĩ thuật tiếp tục vươn lên mạnh mẽ nhờ ba phát minh
vĩđại: điện tử (1896); tính phóng xạ (1898); thuyết tương đối.
=> Những phát minh đó gây ra một cuộc khủng hoảng trong khoa học nhưng nó đã
được ra đời bằng sự ra đời của thuyết nguyên tử hiện đại.
- Những phát hiện về cấu tạo nguyên tử:
+ Năm 1911: một nhà bác học người Anh là E.Rơdơpho đã đưa lí thuyết về mẫu hành tinh nguyên tử.
+ Năm 1932: phát hiện về cấu tạo nguyên tử gồm hạt proton và notron.
+ Năm 1934: Frederic và Iren Curie phát hiện hiện tượng phóng xạ nhân tạo và tạo
ra chất đồng vị phóng xạ.
+ Năm 1938 – 1939: nhà bác học Otto Han, Lida Metne(Đức), Enrico Fermi (Ý),
Joliot Curie (Pháp) phát hiện phản ứng dây chuyền phá vỡ hạt nhân urani.
+ Năm 1942: Enrico Fermi xây dựng lò phản ứng nguyên tử đầu tiên trên thế giới.
-Sản xuất theo dây chuyền và hàng loạt được áp dụng góp phần nâng cao nằn suất
và tiết kiệm thời gian, vật liệu…
-Thành tựu khoa học kĩ thuật đã được phát minh và phát triển như những phương
tiện giao thông trong liên lạc, giải trí: điện tín, điện thoại, ra đa, máy bay, phim có
âm thanh…đã đánh đấu những bước tiến mới trong văn minh nhân loại * Kết luận
Sự tiến bộ về mặt khoa học kĩ thuật là một bước ngoặt trong khoa học tự nhiên đã
có ảnh hưởng lớn đối với triết học và các ngành khoa học xã hội trong vấn đề nhận
thức luận và phương pháp luận. b, Thành tựu kinh tế - xã hội
-Từ năm 1921-1925: thực hiện thức lợi chính sách kinh tế mới, về cơ bản đã hoàn
thành việc khôi phục kinh tế. lOMoAR cPSD| 58794847
- Từ năm 1926 -1928: bắt đầu thực hiện công nghiệp hóa XHCN, Liên Xô bướcđầu
xây dựng cơ sở cho nền công nghiệp nặng.
- Từ năm 1928 – 1932: Thực hiện kế hoạch năm năm một lần, sản lượng ngànhcông
nghiệp chiếm tỉ trọng 70% nền kinh tế.
- Từ năm1933- 1937: Kế hoạch năm lần hai, Liên Xô đã trở thành cường quốccông
nghiệp của Châu Âu và đứng thứ hai thế giới sau Mĩ .
- Từ năm 1975: sản lượng công nghiệp của Liên Xô đã chiếm 20% sản lượng côngnghiệp thế giới.
- Nông nghiệp: năm 1981 sản lượng ngũ cốc Liên Xô là 189 triệu tấn, đứng thứ bathế giới.
- Cơ cấu xã hội cũng có thay đổi lớn, tới năm 1977 công nhân chiếm 61% dân số.
c, Thành tựu về văn hóa
-Việc xóa nạn mù chữ đã căn bản hoàn thành trước chiến tranh thế giới thứ hai. Năm
1980: Liên Xô đã có năm triệu sinh viên, gấp 40 lần số sinh viên của nước Nga thời Nga Hoàng.
-Văn hóa nghệ thuật cũng rất phát triển: nhiều nhà văn lớn của Liên Xô được thế
giới như: M. Gorki, M. Solokhov,…
+ M. Gorki là nhà văn Nga đặt nền móng cho hiện thực xã hội chủ nghĩa. Các tác
phẩm nổi tiếng của ông: “Thời thơ ấu”, “Kiếm sống”, “Các trường đại học của tôi”.
+ M. Solokhov: đạt giải Nobel văn chương năm 1965. Các tác phẩm nổi tiếng:
“Sông Đông êm đềm”, “Số phận con người”, “Đất vỡ hoang”.
2.Thành tựu văn minh nửa sau thế kỉ XX
a. Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật
- Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Khoa học gắn liền với kĩ thuật,đi
trước mở đường cho sản xuất.
- Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật trải qua 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn đầu: với sự phát triển của ngành năng lượng mới, vật liệu mới, cách mạng sinh học. lOMoAR cPSD| 58794847
+ Giai đoạn hai: Đây là cuộc cách mạng công nghệ với sự ra đời của thế hệ máy tính điện tử mới.
b. Thành tựu khoa học công nghệ
- Máy tính điện tử và công nghệ thông tin
+ Máy tính điện tử ra đời năm 1946 và trải qua 4 thế hệ phát triển. Từ cấu trúc đèn
điện tử chân không, đến công nghệ bán dẫn, vi mạch với độ tích hợp cao.
+ Robot là thành tựu rực rỡ của công nghệ điện tử. Robot được sản xuất tại Mĩ với
chức năng như “một nhân công lao động bằng thép”. Ngày nay, robot được phát triển
ngày càng hiện đại, đáp ứng nhu cầu của thời đại.
-Các nguồn vật liệu mới:
+ Một đặc trưng quan trọng của sự phát triển kinh tế được biểu hiện thông qua
các vật liệu sử dụng, coi đó là nền văn minh vật liệu. Vật liệu mới được tạo nên theo
2 tuyến: kim loại và phi kim loại.
+ Thập niên 80, xuất hiện tia lade, ứng dụng trong lĩnh vực giải phẫu, cắt kim loại,
trắc địa, quân sự, mở ra chân trời mới của ngành viễn thông – quang điện tử.
+ Vật liệu sợi thủy tinh: được chế tạo thành những cáp quang có tên cáp sợi thủy
tinh quang tinh dẫn. Đó là một loại phương tiện viễn thông tuyệt hảo, rút ngắn
khoảng cách địa lý, truyền âm thanh, dữ liệu, chữ viết một cách nhanh chóng gấp trăm lần. -Công nghệ sinh học: + Công nghệ gen + Công nghệ tế bào + Công nghệ vi sinh + Công nghệ enzim
=> Công nghệ sinh học đem lại sự tiến bộ vượt bậc cho con người nhưng đồng thời
cũng chứa đựng về sinh thái, đạo đức – nhân văn, yêu cầu con người phải có sự tiếp nhận đúng đắn.
c. Thành tựu chinh phục vũ trụ
- Phóng vệ tinh nhân tạo và tàu vũ trụ lOMoAR cPSD| 58794847
+ 12/04/1961, Liên Xô phóng tàu vũ trụ Phương Đông đưa nhà du hành Iuri Gagarin bay vào vũ trụ.
+ 20/02/1962. Mĩ phóng tàu vũ trụ đầu tiên mang tên Sao Thủy, chở Gion Grin bay quanh vũ trụ -Thám hiểm Mặt Trăng:
+ 02/01/1959, Liên Xô phóng trạm tự động đầu tiên về phái Mặt Trăng mang tên
Luna 1, mở đầu một giai đoạn mới trong công cuộc thám hiểm Mặt Trăng.
+ 20/07/1969, Mĩ phóng Apolo 11, đưa con người lên Mặt Trăng lấy mẫu đất đá và
an toàn trở về Trái Đất. - Thám hiểu các hành tinh khác:
+ Liên Xô là nước đầu tiên phóng trạm tự động Sao Kim 3 về phía sao Hỏa, sao Kim vào ngày 01/03/1966.
+ Tháng 05/1971, Mĩ phóng trạm tự động Marine 9 về phía sao Hỏa.