Tiểu luận cuối kỳ môn lịch sử Đảng–Trường Đại học kinh tế thành phố Hồ Chí Minh  

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC UEH
TIỂU LUẬN CUỐI KÌ
Giảng viên hướng dẫn:
Họ và tên sinh viên:
Mã số sinh viên:
Tên học phần: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (HIS510026)
Mã lớp học phần: 23D1HIS51002633
TP. Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 03 năm 2023
Tại Đại hội nào Đảng ta khẳng định: “Nước ta đã ra khỏi khủng hoảng
kinh tế - xã hội, nhưng một số mặt còn chưa vững chắc. Nhiệm vụ đề ra cho
chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ là chuẩn bị tiền đề cho công nghiệp
hóa đã cơ bản hoàn thành cho phép chuyển sang thời kỳ mới đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Hãy trình bày những bài học kinh nghiệm
và các quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa được Đại hội này xác định.
Đại hội VIII họp tại Hà Nội, từ ngày 28/6 đến ngày 1/7/1996 đã khẳng định: “Nước ta
đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, nhưng một số mặt còn chưa vững chắc.
Nhiệm vụ đề ra cho chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ là chuẩn bị tiền đề cho
công nghiệp hóa đã cơ bản hoàn thành cho phép chuyển sang thời kỳ mới đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
Sau 10 năm thực hiện đổi mới và 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội VII, với sự phấn
đấu không ngừng của Đảng và dân ta nên nước ta đã vượt qua giai đoạn khó khăn, thử
thách và đạt được thắng lợi ở nhiều mặt. Tổng kết chặng đường 10 năm đổi mới, Đại
hội VIII đã nêu ra 6 bài học kinh nghiệm như sau:
Một là, giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong quá trình đổi mới.
Hai là, kết hợp chặt chẽ ngay từ đầu đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị; lấy đổi mới
kinh tế làm trọng tâm, đồng thời từng bước đổi mới chính trị.
Ba là, xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị
trường, đi đôi với tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN.
Bốn là, mở rộng và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân phát huy sức mạnh của cả dân tộc.
Năm là, mở rộng hợp tác quốc tế, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ và giúp đỡ của nhân
dân thế giới, kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh thời đại.
Sáu là, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, coi xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt.
Về phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, Đại hội VIII
cũng đã nêu lên các quan điểm về công nghiệp hóa trong thời kỳ mới gồm:
1. Giữ vững độc lập, tự chủ, đi đôi với mở rộng quan hệ quốc tế, đa phương hóa, đa
dạng hóa, quan hệ đối ngoại. Dựa vào nguồn lực trong nước chính là đi đôi với
tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài.
2. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là sự nghiệp của toàn dân, của mọi thành phần kinh
tế, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo.
3. Lấy việc phát huy nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững.
4. Khoa học và công nghệ là động lực của công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Kết hợp
công nghệ truyền thống với công nghệ hiện đại, tranh thủ đi nhanh vào hiện đại ở
những khâu quyết định.
5. Lấy hiệu quả kinh tế làm chuẩn cơ bản để xác định phương án phát triển, lựa chọn
dự án đầu tư và công nghệ. 1
6. Kết hợp kinh tế với quốc phòng và an ninh.
Vì sao Việt Nam phải tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa? Trong các
quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa được nêu ở trên, hãy phân tích một
quan điểm theo anh, chị là quan trọng nhất? Hãy trình bày trách nhiệm của bản
thân trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
hội nhập quốc tế.
Theo quan điểm của Đảng về công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam: Công nghiệp
hóa, hiện đại hóa là quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện các hoạt động sản xuất
kinh doanh, dịch vụ và quản lý kinh tế - xã hội, từ sử dụng sức lao động thủ công là
chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động với công nghệ, phương tiện,
phương pháp tiên tiến hiện đại, dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa
học, công nghệ nhằm tạo ra năng suất lao động xã hội cao.
Việt Nam phải tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa là vì:
Công nghiệp hoá là quy luật phổ biến của sự phát triển lực lượng sản xuất xã hội mà
mọi quốc gia đều trải qua dù ở các quốc gia phát triển sớm hay các quốc gia đi sau.
Theo quy luật của sự phát triển, lực lượng sản xuất sẽ phát triển từ thấp đến cao. Quy
luật này mang tính khách quan, khi đạt đến trình độ nhất định thì nền kinh tế đó sẽ tự
chuyển biến sang một giai đoạn mới cao hơn mà công nghiệp hóa thực chất là quá
trình chuyển biến lực lượng sản xuất từ nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công
nghiệp. Vì vậy, quốc gia nào không vận động theo quy luật này sẽ bị tụt hậu. Để có thể
tiếp tục phát triển, các quốc gia đều trải qua công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa để xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật của chủ nghĩa xã
hội. Việt Nam là một nước tiến lên chủ nghĩa xã hội, xuất phát từ nước có nền kinh tế
nông nghiệp lạc hậu, cơ sở vật chất - kỹ thuật còn ở mức hạn chế, trình độ lao động
sản xuất chưa phát triển trong khi cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội là nền
công nghiệp hiện đại. Vì vậy, để xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật cho chủ nghĩa xã
hội tất yếu phải thông qua công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là quá trình tạo ra động lực mạnh mẽ để thúc đẩy kinh
tế phát triển, là đòn bẩy quan trọng tạo ra sự phát triển đột biến trong các lĩnh vực hoạt
động của con người. Thông qua công nghiệp hóa, hiện đại hóa các ngành, các lĩnh vực
giúp trang bị máy móc, phương tiện lao động, kỹ thuật - công nghệ ngày càng hiện đại.
Từ đó nâng cao năng suất lao động, tạo ra nhiều của cải vật chất đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao và đa dạng của con người.
Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa làm cho khối liên minh công – nông và trí
thức được tăng cường, đồng thời nâng cao vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân.
Tiềm lực an ninh, quốc phòng được củng cố, tạo điều kiện vật chất và tinh thần để xây
dựng nền văn hóa mới và con người mới xã hội chủ nghĩa. Thực hiện công nghiệp hóa,
hiện đại hóa còn có ý nghĩa quyết định thắng lợi của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Trong các quan điểm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa được nêu ở câu 1, theo em
quan điểm: “Giữ vững độc lập, tự chủ, đi đôi với mở rộng quan hệ quốc tế, đa
phương hóa, đa dạng hóa, quan hệ đối ngoại. Dựa vào nguồn lực trong nước chính
là đi đôi với tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài” là quan điểm quan trọng nhất. 2
Trong xã hội, con người muốn tồn tại và phát triển phải có mối liên kết chặt chẽ với
nhau. Rộng hơn, ở phạm vi quốc tế, một quốc gia muốn phát triển phải liên kết với các
quốc gia khác. Thúc đẩy mở rộng quan hệ quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa, quan
hệ đối ngoại là nhu cầu của mọi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tăng cường mở rộng
quan hệ đối ngoại, tích cực hội nhập quốc tế, hợp tác toàn diện, lấy hội nhập kinh tế
làm trung tâm để phát triển đất nước cũng chính là chủ trương nhất quán của Đảng.
Mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới giúp vị thế của Việt Nam trên trường quốc
tế được nâng cao thông qua việc nâng tầm đối ngoại đa phương và đảm nhận thành
công nhiều trọng trách quốc tế quan trọng. Ngoài ra mở rộng quan hệ quốc tế cũng
giúp Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút vốn nước ngoài, nâng cao năng
lực cạnh tranh quốc gia. Bên cạnh đó mở rộng quan hệ quốc tế cũng đóng vai trò quan
trọng trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Chúng ta đã cơ bản xây dựng được đường
biên giới trên bộ hòa bình, hữu nghị, hợp tác với các nước láng giềng. Trên biển,
chúng ta kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và các lợi ích
chính đáng của đất nước.
Tuy nhiên trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, mở rộng quan hệ quốc tế không
chỉ mang lại cho nước Việt Nam những cơ hội mà còn có những thử thách. Thúc đẩy
mở rộng quan hệ quốc tế sẽ giúp các quốc gia có thể hợp tác và đạt lợi ích trên nguyên
tắc “bình đẳng, cùng có lợi”. Tuy nhiên sẽ vẫn tồn tại những mối quan hệ hợp tác thiếu
trong sáng, chỉ vì lợi ích riêng của quốc gia - dân tộc mình mà bỏ qua lợi ích của nước
khác. Thậm chí, có cả những mối quan hệ mờ ám, mang danh nghĩa hợp tác nhưng
thực chất là sự đổi chác, che đậy mục đích chính trị nhằm chống phá chế độ, xâm
phạm độc lập, chủ quyền, lãnh thổ của đối phương. Đồng thời, hiện nay các quốc gia
lớn tiếp tục giữ vai trò chi phối cục diện thế giới, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, kiềm chế
và ngăn chặn lẫn nhau. Quan hệ giữa các quốc gia lớn tác động gián tiếp đến chính
sách của các quốc gia khác và chi phối đến đời sống chính trị - kinh tế, an ninh ở Việt
Nam. Đảng ta đã có nhận định: “Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn rất phức tạp,
gay gắt; cục diện đa cực ngày càng rõ nét”. Bên cạnh đó, tình hình của thế giới cũng
có những diễn biến phức tạp, bất ổn, khó lường. Đảng ta cũng nhận định “Khu vực
châu Á - Thái Bình Dương, trong đó Đông Nam Á có vị trí chiến lược ngày càng quan
trọng, là khu vực cạnh tranh gay gắt giữa các cường quốc, tiềm ẩn nhiều bất ổn”. Điều
này cho thấy nguy cơ các quốc gia lớn có thể tranh chấp chủ quyền lãnh thổ và gây tác
động tiêu cực đến hòa bình, an ninh, an toàn đến Việt Nam. Cùng với đó các thế lực
thù địch, phản động có thể lợi dụng diễn biến phức tạp của bối cảnh quốc tế và tình
hình trong nước gặp nhiều khó khăn để tung ra những luận điệu xuyên tạc nhằm hạ
thấp uy tín, vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.
Mở rộng quan hệ quốc tế mang lại nhiều cơ hội và đặt ra nhiều thử thách cho đất nước.
Giữa muôn vàn quan hệ lợi ích đa chiều đan xen từ tăng cường mở rộng quan hệ đối
ngoại và đe dọa từ sự cạnh tranh quyết liệt giữa các nước lớn đòi hỏi Đảng cần và Nhà
nước cần phải đối sách cẩn trọng, linh hoạt, mềm dẻo và khôn khéo, đặc biệt cần phải
kiên định với mục tiêu là “giữ vững độc lập, tự chủ”. Độc lập, tự chủ là khẳng định
chủ quyền quốc gia, dân tộc. Ở Việt Nam độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mục tiêu
cơ bản của cách mạng và cũng là lợi ích căn bản của quốc gia. Một quốc gia độc lập,
tự chủ sẽ có quyền quyết định việc lựa chọn con đường, chế độ chính trị, mô hình phát
triển, tự chủ cả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại. 3
Giữa độc lập, tự chủ và mở rộng quan hệ quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa, quan
hệ đối ngoại có mối quan hệ với nhau, vừa tạo tiền đề cho nhau và phát huy lẫn nhau,
vừa thống nhất với nhau trong việc thực hiện mục tiêu cơ bản của cách mạng và lợi ích
căn bản của đất nước và dân tộc. Giữ vững độc lập, tự chủ phải đi đôi với mở rộng
quan hệ quốc tế. Có giữ vững độc lập, tự chủ thì mới có thể đẩy mạnh mở rộng quan
hệ quốc tế có hiệu quả. Đồng thời, càng mở rộng quan hệ quốc tế có hiệu quả thì càng
có thêm điều kiện để giữ vững độc lập, tự chủ thông qua tranh thủ các nguồn lực bên
ngoài. Ở Việt Nam đây là phương thức kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời
đại. Để bảo đảm mở rộng quan hệ quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa, quan hệ đối
ngoại có hiệu quả thì cần phải cân nhắc và đưa ra quyết định phù hợp. Không thể tiến
hành mở rộng quan hệ quốc tế quá nhanh, quá rộng khi năng lực tự chủ còn yếu. Độc
lập, tự chủ còn là cơ sở để giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc. Càng mở rộng quan hệ
quốc tế sâu rộng càng đòi hỏi khẳng định bản sắc văn hóa, truyền thống dân tộc.
Tuy nhiên để mở rộng quan hệ quốc tế thì không thể tuyệt đối hóa độc lập, tự chủ.
Tuyệt đối hóa độc lập, tự chủ có thể dẫn đến ngăn cản những lợi ích của quốc gia, bỏ
lỡ thời cơ. Trong bối cảnh hiện nay, tự chủ chính là chủ động tăng cường mở rộng hợp
tác quốc tế, đồng thời xử lý cân bằng các mối quan hệ lợi ích dân tộc và giai cấp, quốc
gia và thời đại. Quan điểm “Giữ vững độc lập, tự chủ, đi đôi với mở rộng quan hệ
quốc tế, đa phương hóa, đa dạng hóa, quan hệ đối ngoại” cũng có thể được hiểu là phát
huy tối đa nội lực và cần tranh thủ ngoại lực để kết hợp giữa nội lực và ngoại lực thành
nguồn lực tổng hợp để phát triển đất nước.
Hãy trình bày trách nhiệm của bản thân trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Thế hệ sinh viên ngày nay có cơ hội được sinh ra, lớn lên và học tập trong môi trường
hòa bình; được thừa hưởng thành quả của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
công cuộc đổi mới đất nước. Ngoài ra sinh viên cũng có nhiều cơ hội hơn trong việc
học tập, tiếp thu nhiều điều mới,… Những lợi thế đó là hành trang giúp sinh viên cùng
Đảng, Nhà nước và toàn dân phấn đấu cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đặc biệt trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày nay, em cũng như các bạn
sinh viên cần phải nỗ lực trong học tập, rèn luyện đạo đức để xây dựng đất nước Việt
Nam ngày càng phát triển hơn.
Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay đầu tiên
em cần phải tham gia học tập để nâng cao trình độ lý luận chính trị, bồi đắp lý tưởng
cách mạng trong sáng. Bản thân em sẽ trau dồi kiến thức và rèn luyện để trở thành một
người có tư tưởng vững vàng và xây dựng niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng trong sự
nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đối với các âm mưu của thế lực thù địch để chống
lại Đảng và Nhà nước, em sẽ tích cực đấu tranh và phê phán cũng như bảo vệ những
chính sách của Đảng và nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bác Hồ đã từng nói: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt
Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai cùng các cường quốc năm châu được hay
không chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Bác luôn đặt niềm tin và
căn dặn thế hệ thanh niên cần phải ra sức học tập, trang bị cho mình vốn kiến thức và
sự hiểu biết để trở thành người chủ tương lai của nước nhà. Đặc biệt trong bối cảnh
hiện nay, cánh cửa thế kỉ 21 đang mở ra với những vận hội và niềm lạc quan mới cho 4
Việt Nam vươn lên đạt được những ước mong cao đẹp. Để góp một phần nhỏ trong sự
nghiệp xây dựng đất nước ngày càng phát triển, bản thân em sẽ cố gắng để học tập và
tự học thêm nhiều kiến thức để nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, khoa học, kỹ
thuật, tay nghề để có thể thích ứng nhanh với thị trường lao động trong nước và quốc tế.
Bên cạnh nâng cao trình độ chính trị, cố gắng học tập để rèn luyện thành con người có
ích cho xã hội, em cũng sẽ chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế, tham gia
vào giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu phù hợp với khả năng của bản thân như:
đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, chống khủng bố, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng
chống và đẩy lùi dịch bệnh hiểm nghèo,…
Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa góp phần mang lại cho đất nước những thành
tựu đáng kể. Tuy nhiên công nghiệp hóa và hiện đại hóa cũng khiến Việt Nam và các
quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt với nhiều vấn đề như: ô nhiễm môi trường,
cạn kiệt nguồn tài nguyên, biến đổi khí hậu,… Những vấn đề này luôn là vấn đề nóng
của hầu hết mọi quốc gia và nếu không kịp thời khắc phục có thể dẫn đến hậu quả xấu.
Vì vậy, để góp phần bảo vệ môi trường em sẽ tự nguyện tham gia vào những hoạt
động bảo vệ môi trường do đoàn, hội, khoa hoặc địa phương tổ chức. Đồng thời em
cũng sẽ tuyên truyền cho gia đình và bạn bè xung quanh chung tay giữ gìn vệ sinh môi
trường để tạo nên môi trường xanh, trong lành.
Cũng giống như các quốc gia khác, khi bước vào thời kỳ hội nhập quốc tế, Việt Nam
cũng không đứng ngoài quy luật tiếp biến văn hóa. Trong quá trình đó sẽ mang lại
nhiều mặt tích cực cũng như những mặt trái của nó. Quá trình hội nhập đã thúc đẩy tạo
ra những tiền đề mạnh và rộng để văn hóa Việt Nam hội nhập với khu vực và thế giới.
Bên cạnh đó, tiếp biến văn hóa cũng giúp cho chúng ta tiếp thu với những quan điểm,
những cách nhìn nhận mới. Từ đó gia tăng tính cởi mở, dân trí được nâng cao, tăng
khả năng sáng tạo, hình thành các nhân tố mới, giá trị mới của con người. Tuy nhiên
tiếp biến văn hóa cũng có mặt trái của nó. Có thể nhận thấy rằng việc tiếp biến văn hóa
đã hình thành nên lối sống ích kỷ, vụ lợi cá nhân, những hành vi trái với đạo đức và
những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc ngày càng mai một đi. Chính vì lẽ đó,
bản thân em sẽ tìm hiểu kỹ và tiếp thu văn hóa một cách có chọn lọc, không ồ ạt để
vừa học hỏi thêm được nhiều điều mới, vừa giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc. 5
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ban tuyên giáo tỉnh ủy Hưng Yên. (2023, 1 12). Được truy lục từ
https://tuyengiaohungyen.vn/bai-viet/phe-phan-cac-luan-dieu-phu-nhan-xuyen-
tac-duong-loi-doi-ngoai-doc-lap-tu-chu-da-dang-hoa-da-phuong-hoa-quan-he-
quoc-te-cua-dang-va-nha-nuoc-viet-nam.aspx
Đại học Tôn Đức Thắng. (n.d.). Retrieved from
https://student.tdtu.edu.vn/doan-hoi/thanh-nien-viet-nam-trong-thoi-ki-day-
manh-cong-nghiep-hoa-hien-dai-hoa-dat-nuoc-va-hoi
Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh. (2022). Tài liệu hướng dẫn ôn tập môn Lịch
sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
Vũ Lê Thái Hoàng, T. H. (2022, 10 23). Tạp chí cộng sản. Retrieved from
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/the-gioi-van-de-su-kien/-/
2018/826033/xu-huong-tu-chu-chien-luoc-trong-quan-he-quoc-te-hien-nay.aspx 6