lOMoARcPSD|36451986
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC TIỂU LUẬN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
ĐỀ TÀI: LỰA CHỌN 1 VẤN ĐỀ TRONG CHƯƠNG TRÌNH CHỦ NGHĨA XÃ
HỘI KHOA HỌC MÀ ANH (CHỊ) TÂM ĐẮC. NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ĐÓ ANH
(CHỊ) THU ĐƯỢC NHỮNG KẾT QUẢ NHƯ THẾ NÀO? Ý NGHĨA CỦA VIỆC
NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ĐÓ ĐỐI VỚI NHẬN THỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THỰC
TIỄN CỦA BẢN THÂN.
Sinh viên thực hiện: Bùi Thị Phương Vy MSSV: 20540300222 Lớp: MT20ĐH/A2
Giảng viên: Trần Thị Lợi
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986 MỤC LỤC I. MỞ ĐẦU.
II. GIAI CẤP CÔNG NHÂN THEO QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC VÀ
LIÊN HỆ ĐẾN VIỆT NAM.
1. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác về giai cấp công nhân.
2. Giai cấp công nhân ở Việt Nam hiện nay.
III. Ý NGHĨA VỀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA BẢN THÂN.
1. Đối với nhận thức.
2. Đối với hoạt động thực tiễn của bản thân. IV. KẾT LUẬN.
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986 I. MỞ ĐẦU
Hiện nay, trong bất kì thời đại xã hội nào, những người lao động nắm vai trò sản xuất
trong các ngành sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ công nghiệp hay những
người công nhân đều có vai trò sáng tạo ra lịch sử. Đồng thời, họ cũng là những người
giữ vai trò quết định sáng tạo công cụ sản xuất, giá trị thặng dư và chính trị xã hội. Đối
với nước ta, vấn đề này được Đảng ta rất chú trọng. Vì thế, sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân không chỉ thể hiện rõ trong quan điểm của Chủ nghĩa Mác, các văn kiên đại
hội đại biểu toàn quốc mà đây còn là một trong những đề tài nghiên cứu khoa học của
nhiều nhà lý luận, nhà nghiên cứu lịch sử, và của nhiều thế hệ công nhân, sinh viên.
II. GIAI CẤP CÔNG NHÂN THEO QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC VÀ
LIÊN HỆ ĐẾN VIỆT NAM
1. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác về giai cấp công nhân
a. Khái niệm giai cấp công nhân
C. Mác và Ph. Ángghen đã sử dụng nhiều thuật ngữ khác nhau để chỉ giai cấp công
nhân như giai cấp vô sản; giai cấp vô sản hiện đại; giai cấp công nhân hiện đại; giai cấp
công nhân đại công nghiệp... Đó là những cụm từ đồng nghĩa để chỉ giai cấp công nhân -
con đẻ của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất
tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại. Ngoài ra, các ông còn dùng những thuật ngữ
có nội dung hẹp hơn để chỉ các loại công nhân trong các ngành sản xuất khác nhau, trong
những giai đoạn phát triển khác nhau của công nghiệp như: công nhân khoáng sản, công
nhân công trường thủ công, công nhân công xưởng, công nhân nông nghiệp...Giai cấp
công nhân là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất, bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị
thặng dư. Do đó, lợi ích cơ bản của giai cấp này cũng đối lập với lợi ích của giai cấp tư
sản. Có thể thấy, giai cấp công nhân có những đặc điểm cơ bản như: là giai cấp lao động
bằng phương thức công nghiệp, có tinh thần cách mạng triệt để và là đại biếu cho lực
lượng sản xuất, phương thức sản xuất tiên tiến…
Giai cấp công nhân được các nhà kinh điển xác định theo hai phương diện cơ bản:
- Về phương diện kinh tế- xã hội: Là sản phẩm và là chủ thể của nền sản xuất đại công
nghiệp, giai cấp công nhân là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các
công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao. Họ lao
động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại vói những đặc điểm nổi bật: sản
xuất bằng máy móc, lao động có tính chất xã hội hóa, năng suất lao động cao và tạo ra
những tiền đề của cải vật chất cho xã hội mới. Theo c. Mác và Ph. Àngghen, công nhân
công nghiệp công xưởng là bộ phận tiêu biểu cho giai cấp công nhân hiện đại.
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
- Về phương diện chính trị - xã hội: C.Mác và Ph. Ángghen chỉ rõ, đó là giai cấp của
những người lao động không có sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội. Họ phải bán
sức lao động cho nhà tư bản và bị chủ tư bản bóc lột giá trị thặng dư. Đối diện với nhà tư
bản, công nhân là những người lao động tự do, với nghĩa là tự do bán sức lao động của
mình để kiếm sôhg. Chính điều này khiến cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp đối
kháng với giai cấp tư sản. Mâu thuẫn cơ bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa
là mâu thuẫn giũa lực lượng sản xuất xã hội hóa ngày càng rộng lớn với quan hệ sản xuất
tư bản chủ nghĩa dựa trên chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa vê' tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn
cơ bản này thể hiện vê mặt xã hội là mâu thuân về lợi ích giữa giai câp công nhân và giai cấp tư sản.
Từ phân tích trên, theo chủ nghĩa Mác - Lênin: Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã
hội, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại;
họ là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất, buộc phải bán sức lao động để sống và
bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư; vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích
cơ bẩn của giai cấp tư sản. Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa,
xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.
b. Đặc điểm cùa giai cấp công nhân
Có thể khái quát những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân bao gồm:
- Đặc điểm nổi bật của giai cấp công nhân là lao động bằng phương thức công nghiệp vối
đặc trưng công cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá trình lao động
mang tính chất xã hội hóa.
- Giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là chủ thế của quá
trĩnh sản xuất vật chất hiện đại. Do đó, giai cấp công nhân là đại biểu cho lực lượng sản
xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại.
- Nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất tiên tiến đã rèn luyện cho giai
cấp công nhân những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp
tác và tâm lý lao động công nghiệp.
Đó là một giai cấp cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để. Những đặc điếm ấy
chính là những phẩm chất cần thiết để giai cấp công nhân có vai trò lãnh đạo cách mạng.
c. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chính là những nhiệm vụ mà giai
cấp công nhân cần phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, là lực lượng đi đầu
trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa. Theo chủ
nghĩa Mác - Lênin, sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp công nhân là thông qua chính
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
đảng tiền phong, giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa
bỏ các chế độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, giải phóng giai cấp công
nhân, nhân dân lao động khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng xã hội
cộng sản chủ nghĩa văn minh.
- Nội dung kinh tế: Là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, giai cấp
công nhân cũng là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, sản xuất ra của cải vật chất ngày
càng nhiều đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người và xã hội. Bằng cách đó, giai
cấp công nhân tạo tiền đề vật chất - kỹ thuật cho sự ra đời của xã hội mới.
Mặt khác, tính chất xã hội hóa cao của lực lượng sản xuất đòi hỏi một quan hệ sản xuất
mói, phù hợp với chế độ công hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội là nền tảng,
tiêu biểu cho lợi ích của toàn xã hội. Giai cấp công nhân đại biểu cho lợi ích chung của
xã hội. Chỉ có giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất không có lợi ích riêng với nghĩa là
tư hữu. Nó phấn đấu cho lợi ích chung của toàn xã hội. Nó chỉ tìm thấy lợi ích chân chính
của mình khi thực hiện được lợi ích chung của cả xã hội. Do đó, để thực hiện sứ mệnh
lịch sử của mình về nội dung kinh tế, giai cấp công nhân phải đóng vai trò nòng cốt trong
quá trình giải phóng lực lượng sản xuất (vốn bị kìm hãm, lạc hậu, chậm phát triển trong
quá khứ), thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ sở cho quan hệ sản xuất mới,
xã hội chủ nghĩa ra đời.
- Nội dung chính trị - xã hội: Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động, dưới sự
lãnh đạo của Đảng Cộng sản, tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyển thống trị của
giai cấp thống trị, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền lực về tay giai cấp công
nhân và nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới, mang bản chất giai cấp công
nhân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện quyền lực của nhân dân, quyền
dân chủ và làm chủ xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân lao động.
- Nội dung văn hóa, tư tưởng: Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân
trong tiến trình cách mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn
hóa, tư tưởng cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mối: lao động; công bằng; dân chủ;
bình đẳng và tự do. Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng
bao gồm cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư
tưởng, trong tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng cố ý
thức hệ tiên tiến của giai cấp công nhân, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, đấu tranh để khắc
phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư còn sót lại của các hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn hóa,
xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa là
một trong những nội dung căn bản mà cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực văn hóa
tư tưởng đặt ra đối với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại.
d. Những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
- Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân: Bao gồm: Thứ
nhất, do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân. Thứ hai, do địa vị chính trị - xã hội của
giai cấp công nhân quy định. Tóm lại, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân sở dĩ được
thực hiện bởi nó là giai cấp cách mạng, đại biểu cho lực lượng sản xuất hiện đại, cho
phương thức sản xuất tiên tiến thay thế phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, xác lập
phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa, hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Giai cấp công nhân là giai cấp đại biểu cho tương lai, cho xu thế đi lên của tiến trình phát
triển lịch sử - đây là đặc tính quan trọng, quyết định bản chất cách mạng của giai cấp công nhân.
- Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử: Sự phát triển của
bản thân giai cấp công nhân cá về số lượng và chất lượng. Thông qua sự phát triển này có
thể thấy sự lớn mạnh của giai cấp công nhân cùng với quy mô phát triển của nền sản xuất
vật chất hiện đại trên nền tảng của công nghiệp, của kỹ thuật và công nghệ. Bên cạnh đó,
Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan, quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực hiện
thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng Cộng sản - đội tiên phong của giai cấp công
nhân ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng thành
vượt bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng.
2. Giai cấp công nhân ở Việt Nam hiện nay.
a. Sự ra đời của giai cấp công nhân Việt Nam.
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với quá trình khai thác
thuộc địa của thực dân Pháp những năm cuối thế kỷ XIX. Trước khi thực dân Pháp nổ
súng xâm lược, xã hội Việt Nam vẫn là một xã hội phong kiến với hai giai cấp cơ bản là
giai cấp địa chủ phong kiến và giai cấp nông dân; duy trì nền kinh tế lạc hậu dựa vào sản
xuất tiểu nông là chính, cơ sở kinh tế công nghiệp, dịch vụ chưa phát triển. Sau khi cuộc
xâm lăng và bình định đã cơ bản hoàn thành, thực dân Pháp liền bắt tay tiến hành khai
thác thuộc địa lần thứ nhất với quy mô mở rộng ra cả nước. Theo số liệu thống kê trước
chiến tranh thế giới lần thứ nhất, tổng số công nhân của Việt Nam khoảng trên 10 vạn
người, chủ yếu tập trung ở một số thành phố lớn như: Hà Nội, Sài Gòn - Chợ Lớn, Hải
Phòng và vùng mỏ Quảng Ninh... Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, để bù đắp những
tổn thất, thực dân Pháp đã tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai với quy mô và
tốc độ lớn hơn trước. Chúng tăng cường đầu tư vào các ngành khai khoáng, giao thông
vận tải, đồn điền, công nghiệp chế biến, dệt may...nhằm tăng cường vơ vét và bóc lột ở
các nước thuộc địa. Thời kỳ này, số lượng công nhân Việt Nam đã phát triển nhanh chóng
lên đến trên 22 vạn người vào đầu năm 1929. Dưới sự áp bức bóc lột hà khắc của thực
dân, phong kiến, giai cấp công nhân Việt Nam đã đoàn kết, tổ chức tập hợp nhau lại đấu
tranh đòi quyền lợi, dẫn đến hình thành các Hội Ái hữu, Hội Tương tế trong các nhà máy,
xí nghiệp. Cuối năm 1920, người công nhân yêu nước Tôn Đức Thắng đã vận động thành
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
lập Công hội Ba Son ở Sài Gòn, mở đầu cho phong trào đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc.
b. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước.
- Giai cấp công nhân nước ta tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu và ngành nghề:
Trước thời kỳ đổi mới, nền kinh tế nước ta được quản lý theo cơ chế hành chính, tập
trung, bao cấp, giai cấp công nhân nước ta có số lượng không lớn và khá thuần nhất về cơ
cấu thành phần và ngành nghề, công nhân làm việc chủ yếu trong thành phần kinh tế
quốc doanh và kinh tế tập thể. Quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế, chủ trương
phát triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo bước chuyển quan trọng đối với cơ cấu nền
kinh tế. Bên cạnh thành phần kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, thành phần kinh tế tư
nhân và kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã hình thành và phát triển nhanh. Trong đó, số
công nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài
tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn.
- Giai cấp công nhân nước ta đang được trẻ hóa, trình độ học vấn, chuyên môn nghề
nghiệp từng bước được nâng lên: Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mở
cửa, chủ động hội nhập quốc tế không thể không tiếp nhận những thành tựu khoa học, kỹ
thuật và công nghệ hiện đại phục vụ hoạt động của ngành công nghiệp. Điều này, đòi hỏi
phải khắc phục triệt để những hạn chế về tác phong và kỷ luật lao động của thời kỳ thực
hiện cơ chế hành chính, tập trung bao cấp và phải nâng cao trình độ chuyên môn nghề
nghiệp của công nhân. Nếu không, doanh nghiệp và công nhân không thể tồn tại và phát
triển. Đây là đòi hỏi rất cao, yêu cầu rất lớn và nghiêm ngặt đối với doanh nghiệp và công
nhân, cũng là động lực thúc đẩy trình độ học vấn, chuyên môn nghề nghiệp của công
nhân từng bước được nâng lên.
- Giai cấp công nhân nước ta hiện nay đã kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của
giai cấp công nhân Việt Nam trong các giai đoạn cách mạng trước đây, đa số công nhân
tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, đi đầu, năng động, sáng tạo trong sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước: Đó là truyền thống tiên phong cách
mạng, kiên trì khắc phục và vượt qua khó khăn, gian khổ, quyết liệt, năng động, sáng tạo
trong sản xuất... Đa số công nhân tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, thắng lợi
của mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng CNXH.
- Số lượng công nhân trong các doanh nghiệp nhà nước có xu hướng giảm; sự phân tầng
xã hội, phân hóa giàu nghèo trong giai cấp công nhân ngày càng sâu sắc: Do việc đổi
mới, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước, nhiều doanh nghiệp chuyển thành doanh
nghiệp, công ty cổ phần. Bên cạnh đó, sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong
giai cấp công nhân ngày càng sâu sắc do chênh lệch ngày càng lớn về thu nhập giữa các
bộ phận công nhân. Đặc biệt, sự chênh lệch về thu nhập và mức sống ngày càng tăng giữa
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
những công nhân có cổ phần với những công nhân không có cổ phần trong các doanh
nghiệp, công ty cổ phần, giữa những công nhân có trình độ chuyên môn và tay nghề cao
(công nhân trí thức) với những công nhân có tay nghề và trình độ chuyên môn thấp và lao
động giản đơn. Điều này dẫn đến tình trạng phân hóa giàu nghèo, phân tầng xã hội trong
giai cấp công nhân ngày càng sâu sắc.
- Thành phần xuất thân của giai cấp công nhân nước ta ngày càng đa dạng, nhưng chủ
yếu vẫn là từ nông dân: So với thời kỳ trước đổi mới, thành phần xuất thân của giai cấp
công nhân ngày càng đa dạng hơn, không thuần nhất như trước đây. Tuy nhiên, với đặc
điểm của một nước nông nghiệp, thành phần xuất thân của giai cấp công nhân phần lớn
vẫn từ nông dân, trình độ và chuyên môn nghề nghiệp còn hạn chế và còn chịu sự chi
phối bởi tác phong, lề lối làm việc của người nông dân tiểu nông, chưa thích nghi với tác
phong, kỷ luật lao động công nghiệp hiện đại. Đa phần chưa được đào tạo cơ bản và có
hệ thống nên trình độ và chuyên môn, nghề nghiệp hạn chế, năng suất lao động và thu
nhập thấp, khoảng cách giàu nghèo và sự phân tầng xã hội trong giai cấp công nhân gia tăng.
b. Những hạn chế của giai cấp công nhân ở Việt Nam hiện nay.
Trước yêu cầu của sự phát triển, giai cấp công nhân nước ta còn nhiều hạn chế, bất
cập. “Sự phát triển của giai cấp công nhân chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, cơ
cấu và trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp của sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế; thiếu nghiêm trọng các chuyên gia kỹ thuật,
cán bộ quản lý giỏi, công nhân lành nghề; tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động còn
nhiều hạn chế; đa phần công nhân từ nông dân, chưa được đào tạo cơ bản và có hệ thống”.
Chúng ta đang ở trong giai đoạn cơ cấu “dân số vàng”. Tuy nhiên, quá trình chuyển
đổi cơ cấu kinh tế lại chưa tương thích với quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động. Để
hướng đến một nền sản xuất công nghiệp hiện đại, số lượng giai cấp công nhân lao động
công nghiệp chỉ chiếm khoảng 24% lực lượng lao động xã hội là tỷ lệ còn thấp.
Mặt bằng chung trình độ văn hóa và tay nghề của công nhân nước ta dù được cải
thiện, song vẫn còn thấp, đã ảnh hưởng không thuận đến việc tiếp thu khoa học - kỹ
thuật, đến năng suất lao động, chất lượng sản phẩm.
Trong thời gian tới, quá trình toàn cầu hóa sản xuất với sự phân công và hợp tác lao
động diễn ra ngày càng sâu rộng giữa các nước trong khu vực và trên thế giới. Khi chúng
ta thực hiện các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, những rào cản về không gian
kinh tế, hàng hóa, dịch vụ, vốn, khoa học - công nghệ, thị trường lao động được gỡ bỏ,
thì sự cạnh tranh giữa các nước càng trở nên gay gắt. Hiện ASEAN đã có hiệp định về di
chuyển tự nhiên nhân lực, có thỏa thuận công nhận lẫn nhau về chứng chỉ hành nghề
chính thức đối với 8 ngành nghề được tự do chuyển dịch: kiểm toán, kiến trúc, kỹ sư, nha
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
sĩ, bác sĩ, y tá, điều tra viên và du lịch. Việc công nhận trình độ lẫn nhau về kỹ năng nghề
sẽ là một trong những điều kiện rất quan trọng trong việc thực hiện dịch chuyển lao động
giữa Việt Nam với các nước trong khu vực. Nhưng đây cũng sẽ là thách thức cho Việt
Nam, vì số lượng công nhân lành nghề ở nước ta còn khiêm tốn, buộc phải chấp nhận
nguồn lao động di cư đến từ các nước khác có trình độ cao hơn. Thời gian tới, nếu trình
độ của công nhân nước ta không được cải thiện để đáp ứng yêu cầu, thì chúng ta sẽ bị
thua ngay trên “sân nhà”.
c. Giải pháp để xây dựng giai cấp công nhân ngày càng lớn mạnh.
- Thứ nhất, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho công nhân lao động, đặc biệt là
người lao động ở các khu công nghiệp, khu chế xuất. Từng bước thực hiện chính sách
tiền lương bảo đảm đời sống cho người lao động và có tích lũy từ tiền lương; đồng thời,
mở rộng cơ hội cho công nhân mua cổ phần trong doanh nghiệp, nhằm góp phần xây
dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ, giảm thiểu tranh chấp lao động và
đình công trong doanh nghiệp. Xây dựng và thực hiện tốt các chính sách bảo hiểm xã hội,
bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, chính sách cụ thể giải quyết nhà ở cho người lao
động. Khi phê duyệt các khu công nghiệp, khu chế xuất, cần yêu cầu dành quỹ đất tương
xứng để xây dựng nhà ở và các công trình dịch vụ thiết yếu cho công nhân. Chú trọng
chăm lo xây dựng đời sống văn hóa - tinh thần, nhất là quan tâm tới các dịch vụ văn hóa,
thể thao, chăm sóc sức khỏe cho người lao động.
- Thứ hai, nâng cao chất lượng đào tạo nghề, phát triển đội ngũ công nhân có trình độ
cao, ngày càng làm chủ được khoa học - công nghệ, có kỹ năng lao động, tác phong công
nghiệp, ý thức kỷ luật. Cần kịp thời bổ sung, sửa đổi, xây dựng chính sách đào tạo và đào
tạo lại công nhân; tạo điều kiện cho họ tự học tập nâng cao trình độ; điều chỉnh, bổ sung
quy hoạch mạng lưới các cơ sở dạy nghề gắn với các ngành, các vùng kinh tế trọng điểm.
Khuyến khích các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế dành kinh phí và thời gian
thích đáng cho đào tạo, đào tạo lại công nhân.
- Thứ ba, xây dựng và thực hiện nghiêm hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến
việc bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân. Xây dựng, hoàn thiện
các chính sách, pháp luật về lao động, việc làm, đời sống, nâng cao thể chất cho công
nhân. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Nhà nước, tổ chức công đoàn và các tổ
chức chính trị - xã hội khác trong doanh nghiệp, có chế tài xử lý nghiêm các tổ chức và
cá nhân vi phạm chính sách, pháp luật. Khuyến khích, tạo điều kiện cho người lao động
chủ động học tập nâng cao kiến thức pháp luật, nắm bắt những quy định cơ bản về quyền
và nghĩa vụ của mình trong quan hệ lao động, giúp họ tự bảo vệ quyền và lợi ích chính
đáng trong trường hợp cần thiết.
- Thứ tư, tăng cường vai trò của các cấp uỷ đảng, Công đoàn và các đoàn thể nhân dân
trong việc xây dựng tổ chức đảng và phát triển đảng viên trong các loại hình doanh
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
nghiệp, nhất là khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước. Tăng tỷ lệ tham gia của công nhân
vào tổ chức chính trị - xã hội ở doanh nghiệp, để có điều kiện được bảo vệ quyền lợi
chính đáng và góp phần rèn luyện về tư tưởng, lập trường chính trị, tránh bị các thế lực
thù địch lôi kéo vào các hoạt động tiêu cực.
III. Ý NGHĨA VỀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA BẢN THÂN.
1. Đối với nhận thức của bản thân.
Như chúng ta đã biết, tầng lớp giai cấp công nhân đã và đang nắm giữ vị trí, vai trò vô
cùng quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội của nước ta hiện nay. Cơ cấu nghề
nghiệp của công nhân hiện nay vô cùng đa dạng và chưa ngừng lại ở những nghề hiện có.
Theo như nghiên cứu cho thấy quá trình công nghiệp hóa cùng với cải cách, đổi mới
đang tạo ra nhiều đặc điểm mới cho giai cấp công nhân hơn. Và trong quá trình xây dựng
lực lượng giai cấp công nhân vững mạnh, bắt buộc phải gắn liền sự phát triển của công
nhân với hội nhập kinh tế thế giới, chẳng hạn, tham gia vào chuỗi sản xuất toàn cầu từ lợi
thế và chấp nhận hợp tác, hội nhập quốc tế. Quá trình sản xuất hàng hóa công nghiệp của
công nhân buộc phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế, đáp ứng những nhu cầu
“khó tính” của thị trường... Và kết quả là một sản phẩm công nghiệp được công nhân tạo
ra không chỉ là kết quả của công nghệ - kỹ thuật mà còn là sự tích hợp những giá trị kinh
tế, xã hội, môi trường. Công nhân hiện đại không còn là “chiếc đinh ốc trong dây chuyền
sản xuất tư bản chủ nghĩa” mà có tính chủ động hơn, tư duy năng động và đa diện hơn.
2. Đối với hoạt động thực tiễn của bản thân.
Là một sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường, cũng là một công dân tương lai của
đất nước, việc nhận thức được tầm quan trọng của tầng lớp giai cấp công dân đối với sự
phát triển của đất nước là vô cùng quan trọng. Để có thể góp sức vào công cuộc mang
tính chất lịch sử của giai cấp công dân, sinh viên cần phát huy điểm mạnh có sẵn của thế
hệ đi trước, đối đầu với những thách thức và không ngừng học tập, rèn luyện từ khi ngồi
trên ghế nhà trường, ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với công việc nghề nghiệp
của mình, có ý thức coi trọng tự phê bình và phê bình bản thân. Bên cạnh đó, cần nắm
vững những quan điểm của Mác – Lênin và Đảng nhà nước ta về vấn đề giai cấp công
nhân, từ đó có cơ sở vận dụng những kiến thức đã được học thành thực tiễn một cách hiệu quả nhất. IV. KẾT LUẬN
Tóm lại, từ các phân tích quan điểm của chủ nghĩa Mác về giai cấp công nhân, cả
phần lý luận lẫn thực tiễn đều cho ta thấy một điều không thể phủ nhân rằng: Giai cấp
công nhân là một giai cấp tiên tiến, có vai trò to lớn trong lịch sử phát triển của thế giới,
là một lực lượng xã hội tiên phong trong công cuộc cải tạo khoa học công nghệ vào sản
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com) lOMoARcPSD|36451986
xuất xã hội. Hiểu được rõ về giai cấp công nhân, đặc biệt là hiểu được sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân là một vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của mỗi chúng
ta, giúp ta có những nhận thức đúng đắn đối với các giai cấp trong xã hội nói chung và
giai cấp công nhân nói riêng. Qua đó, mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng nâng
cao ý thức trách nhiệm về giai cấp ,về nhận thức xã hội để nâng cao tri thức văn hoá của mình.
Downloaded by Linh Chi ??ng (chithcsttst101@gmail.com)