Tiểu luận Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên và giải pháp phát huy vai trò của giáo dục thanh niên môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Trường Đại học lao động - xã hội.
Tiểu luận
TưtưởngHồChí Minh vềgiáodục thanh niênvà
giảiphápphát huy vai tròcủagiáodục thanh niên
môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Trường Đại học lao động - xã hội. Tài liệu được sưu tầm gồm 14 trang giúp bạn tham khảo , ôn tập và đạt kết quả cao
Môn: Tư tưởng Hồ Chí Minh(TTHCM101) 196 tài liệu
Trường: Đại học Lao động - Xã hội 1.9 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
MỤC LỤC
Phần 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI ................................................................................2
1.1. Đặt vấn đề ............................................................................................................ 2
1.2. Mục đích nghiên cứu ...........................................................................................2
1.3. Đối tượng nghiên cứu ..........................................................................................3
1.4. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................3
Phần 2: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN .....................3
2.1. Tổng quan về tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên ..............................3
2 .1.1. Vai trò của thanh niên trong tư tưởng Hồ Chí Minh .................................3 . 2 1.
2. Vai trò của giáo dục thanh niên trong tư tưởng Hồ Chí Minh ...................5
2 .2. Phương hướng, nội dung, giải pháp phát huy vai trò của giáo dục thanh niên
trong phát triển theo quan điểm Hồ Chí Minh ......................................................6
2.2.1. Phương hướng phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát triển
theo quan điểm Hồ Chí Minh ....................................................................6
2.2.2. Nội dung phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát triển theo
quan điểm Hồ Chí Minh ............................................................................7
2.2.3. Giải pháp phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát triển theo
quan điểm Hồ Chí Minh ............................................................................9 Phần 3: KẾT LUẬN 10
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên thời đại hiện nay và liên hệ
bản thân................................................................................................................... 10 Phần 4: TỔNG KẾT 12
Phần 5: DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 13 1
Phần 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI
1.1. Đặt vấn đề
Thanh niên Việt Nam (độ tuổi nhất định từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi, theo quy định
của Luật Thanh Niên) là một tầng lớp xã hội đặc thù, chiếm hơn 50% lao động xã hội và
gần 29% dân số. Thanh niên Việt Nam không phải là một giai cấp nhưng có mặt ở cả giai
cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức: thanh niên không phải là một tầng
lớp xã hội độc lập mà có mối quan hệ gắn bó mật thiết với các tầng lớp khác trong xã hội;
thanh niên có mặt trong tất cả 54 dân tộc anh em, ở tất cả các địa phương; là lực lượng
đóng vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng và phát triển các ngành kinh tế, văn
hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt
Nam khóa VII về công tác thanh niên trong thời kỳ mới đã khẳng định: “Thanh niên là
lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sự nghiệp đổi mới có
thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ 21 có vị trí xứng đáng trong cộng đồng
thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa
hay không, phần lớn tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện
thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những
nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng.”[1] Bác Hồ đã đưa ra một quan điểm vừa
mang tính chiến lược, vừa mang giá trị nhân văn sâu sắc mà đến nay, đã trở thành
phương châm hành động của toàn xã hội nói chung, của ngành giáo dục Việt Nam nói
riêng: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”.
Vì vậy vấn đề đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện thanh niên phải đặt ở vị trí trung tâm trong
chiến lược phát huy nhân tố và nguồn lực con người.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài được thực hiện nhằm tìm hiểu chi tiết những chủ trương của Nhà nước về
thanh niên, cũng như những quan điểm cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo
dục thanh niên và cách vận dụng giá trị tư tưởng ấy vào đời sống học tập, công tác
của học sinh, sinh viên nói riêng và thanh niên trên toàn Việt Nam nói chung. Qua
đó đề xuất một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của giáo dục thanh niên, nâng
cao chất lượng giáo dục đạo đức và lối sống cho sinh viên. 2
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tư tưởng của Hồ Chí Minh về giáo dục
thanh niên, đồng thời nghiên cứu sự ảnh hưởng của tư tưởng đến quá trình xây dựng
xã hội, phát triển con người trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và
hội nhập với quốc tế hiện đại.
1.4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài là tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công
tác giáo dục thanh niên ở Việt Nam thế kỷ 21. Nguồn dữ liệu thứ cấp liên quan đến
đề tài được thu thập từ các báo cáo của các tổ chức liên quan đến giáo dục, văn hóa,
xã hội như UNESCO và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam. 3
Phần 2: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC THANH NIÊN . 2 1.
Tổng quan về tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên
2.1.1. Vai trò của thanh niên trong tư tưởng Hồ Chí Minh
Từ rất sớm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức được vai trò, vị trí trọng yếu của
thanh niên và luôn đặt niềm tin vào lứa người trẻ tuổi của đất nước trong quá trình lãnh
đạo cách mạng. Hơn nửa thế kỷ hoạt động, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến lớp
trẻ của dân tộc, luôn đánh giá cao tiềm năng to lớn của thanh niên trong sự nghiệp cách
mạng. Vì vậy, Người đã dành nhiều thời gian, dồn tâm lực để gieo mầm cách mạng vào
lớp người trẻ tuổi Việt Nam, không ngừng đào tạo và bồi dưỡng hết thế hệ thanh niên này
đến thế hệ thanh niên khác. Người biểu lộ niềm tin vững chắc vào thế hệ trẻ, là lớp người
“xung phong trong công cuộc phát triển kinh tế và văn hóa, trong sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội”. Đó cũng là lý do khi truyền bá tư tưởng cách mạng, đối tượng Người
chọn lựa đầu tiên chính là những thanh niên yêu nước tiến bộ, có tư tưởng phục quốc như
Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Phong, Lê Hồng Sơn và một số đồng chí khác vào Hội Việt
Nam Cách mạng thanh niên – một trong những tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Họ cùng nhau tổ chức các lớp huấn luyện chính trị, huấn luyện về chủ nghĩa Marx -
Lenin cũng như kinh nghiệm công tác để đào tạo cán bộ cho cách mạng Việt Nam.
Những thanh niên này cùng với Người, sau này là lớp lớp thanh niên khác của thế hệ Hồ
Chí Minh đã lãnh đạo và cùng cả nước tiến hành các cuộc cách mạng giải phóng dân tộc.
Người động viên, khích lệ: “Thanh niên phải xung phong đến những nơi khó khăn
gian khổ nhất, nơi nào người khác làm ít kết quả, thanh niên xung phong đều làm cho
tốt”. Người cũng nhấn mạnh, muốn thức tỉnh một dân tôc̣trước tiên phải thức tỉnh thanh
niên. Trong thư “Gửi thanh niên An Nam” năm 1925, Người đã viết: “Hỡi Đông Dương
đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh”. [2]
Thanh niên là một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh
dân tộc, điều này đã được Lãnh tụ Hồ Chí Minh khẳng định “Nhà nước thịnh hay suy,
yếu hay mạnh, một phần lớn là do các thanh niên.” [3] Thanh niên phải trở thành một lực
lượng to lớn, vững chắc trong công cuộc kháng chiến và kiến quốc, phải “là người tiếp
sức cách mạng cho thế hệ thanh niên già, là người xung phong trong công cuộc phát triển 4
kinh tế và văn hóa, trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội.” [4] Với bối cảnh hiện
nay, khi đất nước hội nhập sâu rộng trong kỷ nguyên mới, thanh niên đang là lực lượng
xã hội to lớn của hiện tại và chủ thể sáng tạo của tương lai. Họ không chỉ là một lực
lượng của xã hội, mà là ngày mai của xã hội, là những người chủ tương lai của nước nhà.
Những năm qua, thanh niên luôn xung kích, đi đầu trong thực hiện các chương trình, mục
tiêu kinh tế, chính trị xã hội, đóng góp vào những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của
sự nghiệp đổi mới đất nước. Các phong trào lớn như: “Thanh niên lập nghiệp”, “Tuổi trẻ
giữ nước”, “Thanh niên xung kích, sáng tạo”, “Thanh niên tình nguyện”,... đã và đang
thu hút hàng triệu thanh niên hăng hái tham gia. Từ các phong trào này đã xuất hiện
nhiều tấm gương sáng trong lao động, học tập, chiến đấu và công tác. Điển hình như
trong lĩnh vực kinh doanh có Đinh Nhật Nam – Nhà sáng lập chuỗi cà phê Urban Station,
Edward Thái – Đồng sáng lập và giám đốc điều hành Vietnam Accelerator Fund (VAF)...
Ngoài ra, cũng có những thanh niên đang làm rạng danh thể thao nước nhà trong lĩnh vực
thế mạnh của mình như Lê Quang Liêm – siêu đại kiện tướng cờ vua đầu tiên của Việt
Nam, Nguyễn Thị Ánh Viên – kình ngư với 8 huy chương vàng SEA Games 28, hai anh
em dân tộc thiểu số Quách Công Lịch và Quách Thị Lan – “Nam vương Nữ hoàng” của điền kinh Việt Nam…
2.1.2. Vai trò của giáo dục thanh niên trong tư tưởng Hồ Chí Minh
Trong công cuộc giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ cho đất nước, Hồ Chí Minh nhấn
mạnh đến nguyên tắc giáo dục toàn diện. Người cho rằng, "Nhà nước chú trọng đặc biệt
việc giáo dục thanh niên về đức dục, trí dục và thể dục". Một con người có trí tuệ và nhân
cách phát triển lệch lạc không thể là một người chủ xứng đáng của đất nước, của Tổ
quốc. Vấn đề giáo dục toàn diện là một vấn đề hết sức quan trọng. Theo Chủ tịch Hồ Chí
Minh, thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, vì vậy, ngay từ hiện tại, “thanh
niên phải chuẩn bị làm người chủ nước nhà. Muốn thế phải ra sức học tập chính trị, kỹ
thuật, văn hóa, trước hết phải rèn luyện và thấm nhuần tư tưởng xã hội chủ nghĩa, gột rửa
cá nhân chủ nghĩa…". Đúng như tư tưởng của Người, để hoàn thành tốt vai trò người chủ
nước nhà, thanh niên phải được giáo dục, đào tạo một cách chu đáo, phải được chuẩn bị
đầy đủ các hành trang cần thiết nhất. Trước hết, họ phải là những con người gương mẫu
về đạo đức, có ý thức đạo đức hoàn thiện, đầy đủ, đồng thời, có thể chất cường tráng,
mạnh mẽ. Có như thế họ mới có thể vượt qua được những khó khăn, thử thách, mới làm
tròn được những nhiệm vụ vẻ vang nhưng cũng rất nặng nề mà Đảng, dân tộc và nhân 5
dân giao phó. Đặc biệt, họ phải là những người có trí tuệ cao, thông minh, sáng tạo, có ý
chí khám phá, tìm tòi "dám nghĩ, dám làm", biết vận dụng những thành quả của khoa học
- công nghệ hiện đại vào thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị khóa V về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối
với công tác thanh niên chỉ rõ: “Làm tốt công tác thanh niên là bảo đảm sự phát triển
không ngừng của chế độ ta, bảo đảm hiện tại cũng như tương lai tươi sáng của dân tộc
Việt Nam”. Nghị quyết còn nhấn mạnh “Nhà nước coi thanh niên là một bộ phận của
chiến lược kinh tế - xã hội”. Tiếp theo tinh thần đó, Nghị quyết 25 Bộ Chính trị khóa VI
nêu rõ: “Đảng, Nhà nước và toàn dân ta phải hết lòng bồi dưỡng, phát huy tiềm năng và
vai trò chủ động của thanh niên trên mọi lĩnh vực của công cuộc đổi mới, coi đó là nhiệm
vụ ưu tiên trong chiến lược con người”. Bên cạnh trường học, tổ chức Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh cũng có vai trò quan trọng đối với việc giáo dục, bồi dưỡng thanh
niên. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là một tổ chức cách mạng do chính Hồ
Chủ tịch và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, rèn luyện, là đội ngũ của những người
thanh niên Việt Nam ưu tú. Trong suốt quá trình cách mạng Việt Nam, Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của dân
tộc. Đây vừa là tổ chức, vừa là môi trường cho người thanh niên yêu nước rèn luyện và
cống hiến. Để phát huy vai trò của tuổi trẻ, Hồ Chí Minh căn dặn: "Trung ương Đoàn cần
phải tăng cường hơn nữa việc giáo dục tinh thần yêu nước, giác ngộ giai cấp và đạo đức
cách mạng cho đoàn viên và thanh niên". Trong bối cảnh ngày nay, lời nhắc nhủ đó của
Người lại càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết.
2.2. Phương hướng, nội dung, giải pháp phát huy vai trò của giáo dục thanh niên
trong phát triển theo quan điểm Hồ Chí Minh.
2.2.1. Phương hướng phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát
triển theo quan điểm Hồ Chí Minh.
Để đưa được lý thuyết tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn giáo dục thanh niên
hiện nay, trước tiên chúng ta cần xác định rõ được phương hướng hành động cụ thể:
Một là phát huy lực lượng và tiềm năng của thế hệ trẻ. 6
- Đáp ứng thiết thực các yêu cầu về học tập, lao động, sinh hoạt văn hoá, du lịch, thể
dục, thể thao, xây dựng hạnh phúc gia đình cho thanh niên.
- Bồi dưỡng tài năng trẻ, giao việc cho thanh niên; sử dụng và đề bạt cán bộ trẻ vào các
vị trí xứng đáng với đức – tài của họ; nâng cao tỷ lệ cán bộ trẻ trong cơ quan lãnh đạo,
quản lý ở các cấp, các ngành.
- Tổ chức tốt việc phục hồi chức năng, chăm lo dạy nghề, dạy văn hoá, bố trí việc làm
thích hợp cho thương binh, thanh niên, thiếu niên tàn tật
- Có chủ trương, biện pháp cụ thể thích hợp đối với hoạt động của thanh niên.
Hai là xây dựng môi trường xã hội lành mạnh.
- Tập trung giải quyết những vấn đề cấp bách: lập lại trật tự kỷ cương xã hội, xây dựng
nếp sống và làm việc theo pháp luật; chống văn hoá độc hại, đồi truỵ, mê tín, dị đoan;
chống nạn ma tuý, mại dâm, cờ bạc; chống tham nhũng, buôn lậu, làm hành giả và các
hành vi tội phạm, bảo đảm an ninh trật tự và an toàn xã hội.
- Xây dựng và thực hiện các quy ước về nếp sống văn minh ở các địa bàn dân cư, các
đơn vị cơ sở, trường học, những nơi công cộng.
- Xây dựng gia đình văn hoá, tăng cường trách nhiệm của gia đình trong việc giáo dục,
chăm sóc thanh, thiếu niên.
2.2.3. Nội dung phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát triển theo
quan điểm Hồ Chí Minh.
Một là, giáo dục lý tưởng cách mạng. Bồi dưỡng cho thanh niên nhận thức đúng
đắn về CNXH, nâng cao ý chí phấn đấu vì lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng. Nói chuyện với thanh niên, Người luôn nhắc nhở: Chúng ta
không một phút nào được quên lý tưởng cao cả của mình là phấn đấu cho Tổ quốc hoàn
toàn độc lập, cho CNXH hoàn toàn thắng lợi trên đất nước ta.
Hai là giáo dục đạo đức cách mạng. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong việc giáo
dục thanh niên, nội dung quan trọng hàng đầu là xây dựng đạo đức cách mạng, giáo dục
tư tưởng xã hội chủ nghĩa và gột rửa chủ nghĩa cá nhân. Không phải ngẫu nhiên mà
Người đặt tư cách đạo đức của người cách mạng là nội dung trước tiên của cuốn sách
"Đường kách mệnh". Tư tưởng của Người về đạo đức cách mạng chứa đựng nhân sinh
quan hết sức sâu sắc đối với việc xác lập nhân cách, lý tưởng cũng như chuẩn mực lối 7
sống cho thế hệ trẻ. Đạo đức cách mạng là đạo đức mới, là phẩm chất không thể thiếu và
là cái gốc của con người xã hội chủ nghĩa. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, nội dung cốt lõi
nhất của đạo đức cách mạng là cần, kiệm, liêm, chính. Những phẩm chất này giống như
bốn mùa của trời đất; nếu thiếu một trong bốn phẩm chất đó thì con người không thể trở
thành người theo đúng nghĩa.
Ba là giáo dục chí khí cách mạng. Hồ Chí Minh khuyên thanh niên tiếp tục phát
huy chí khí trong hành động cụ thể trong thời đại mới - đó là “Chí khí cách mạng” -
“ Trung với nước, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt
qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Bốn là, giáo dục, nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, khoa học - kỹ thuật. Theo
Chủ tịch Hồ Chí Minh, thanh niên phải vừa có đức, vừa có tài. Bởi vì, người có đức mà
không có tài thì làm việc gì cũng khó; người có tài mà không có đức sẽ trở nên vô dụng.
Hơn nữa, chính sự dốt nát là một trong những nguyên nhân cơ bản kìm hãm sự phát triển:
"Dốt thì dại, dại thì hèn". Vì vậy, để trở thành người có trí tuệ, có tri thức, tức là có tài,
bên cạnh việc trau dồi đạo đức cách mạng, thanh niên còn phải hăng hái học tập văn hóa,
khoa học - kỹ thuật...; sử dụng những tri thức đó để xây dựng xã hội mới. Chủ tịch Hồ
Chí Minh cho rằng, nhiệm vụ này quan trọng hơn bao giờ hết, bởi chúng ta đi lên chủ
nghĩa xã hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu.
Năm là, giáo dục thể chất và nếp sống văn hóa. Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt
quan tâm đến sự phát triển toàn diện của thanh, thiếu niên và nhi đồng Việt Nam, trong
đó có sự phát triển về mặt thể chất. Theo Người, việc giữ gìn dân chủ, xây dựng nước
nhà... tất thảy đều phải có sức khỏe thì mới thành công. Bởi vì, "Mỗi một người dân yếu
ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là cả nước mạnh khỏe". [5]
Với tinh thần đó, Người đã tự mình nêu gương sáng về rèn luyện thể dục, thể thao; đồng
thời, kêu gọi tất cả mọi người, dù gái hay trai, già hay trẻ, đều phải thường xuyên rèn
luyện thân thể, coi "luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe" vừa là trách nhiệm, vừa là bổn
phận của mỗi người dân yêu nước. Đặc biệt, đối với thanh niên, Người mong muốn họ
phải có sức sống dẻo dai, thể chất cường tráng, tinh thần mạnh mẽ và nghị lực lớn. Để có
được như vậy, không có cách nào khác ngoài việc hăng hái, tích cực rèn luyện thể dục, thể thao. 8
2.2.3. Giải pháp phát huy vai trò của giáo dục thanh niên trong phát triển
theo quan điểm Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh luôn là kim chỉ nam của Đảng và Nhà nước ta, góp phần
định hướng đường lối tổ chức về các mặt kinh tế, chính trị, xã hội và đặc biệt là trong xây
dựng văn hóa và con người mới hiện nay. Tuy nhiên, am hiểu lý thuyết phải đi đôi với
việc áp dụng vào thực tiễn để mang lại những hiệu quả thiết thực, để làm được điều đó
cần đến các giải pháp sau:
Một là kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn trong giáo dục. Bước vào thời kỳ
đổi mới, khi đất nước chuyển mình, chủ động hội nhập quốc tế, rất nhiều bạn trẻ đã biết
tận dụng được những giá trị tích cực của toàn cầu hoá, của cách mạng khoa học - công
nghệ để vươn lên làm giàu chính đáng, chiếm lĩnh những đỉnh cao của tri thức và khoa học.
Hai là kết hợp gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục thanh niên. Giáo dục
thế hệ trẻ, Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng sự phối hợp gia đình - nhà trường - xã hội:
“ Phải liên hệ mật thiết với gia đình học trò, bởi vì giáo dục trong nhà trường chỉ là một
phần, còn cần có sự giáo dục ngoài xã hội và trong gia đình để giúp cho việc giáo dục
trong nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt mấy nhưng nếu thiếu
giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn”. [6]
Ba là đề cao giáo dục nêu gương người tốt, việc tốt để giáo dục thanh niên. Hồ
Chí Minh coi đây là biện pháp có ý nghĩa thiết thực để giáo dục cho thanh niên hướng tới
cái tốt, cái đẹp, cái cao cả. Theo Người, phương pháp này phù hợp với truyền thống dân
tộc, phù hợp với tâm lý thanh niên vốn coi trọng thực tế: “Một tấm gương sáng còn hơn
một trăm bài diễn thuyết”.
Bốn là tập hợp thanh niên vào các tổ chức để giáo dục. Hồ Chủ tịch cho rằng, để
giáo dục thanh niên một cách toàn diện thì một trong những cách tốt nhất là tập hợp họ
lại trong các tổ chức. Việc tham gia sinh hoạt trong tổ chức, hoạt động theo các chương
trình, kế hoạch do tổ chức đề ra, giúp thanh niên giác ngộ lý tưởng và có thêm sức mạnh
để thực hiện lý tưởng, hoài bão của mình. 9 Phần 3: KẾT LUẬN
3.1. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên thời đại hiện nay
Hiện nay, trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, trước xu thế toàn cầu hóa
và hội nhập kinh tế quốc tế, thế hệ trẻ Việt Nam luôn kiên định lý tưởng xã hội chủ nghĩa
mà Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh dày công vun trồng. Hoà chung với những khát vọng
và nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, lớp thanh niên sinh viên ngày nay cũng có những trăn
trở, suy nghĩ riêng với mong muốn đóng góp ngày một thiết thực, hiệu quả hơn đối với sự
nghiệp chung của Tổ quốc. Ngày càng có nhiều tầng lớp, lực lượng thanh niên trưởng
thành trong thời đại mới, có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng đất nước, đưa đất
nước ta dần thích ứng với những điều kiện mà quá trình toàn cầu hoá đang đặt ra.
UNESCO cho rằng, thanh niên là những người có tài năng đặc biệt, họ lớn lên với công
nghệ và làm quen với sự thay đổi nhanh chóng. [8] Nếu có một thế hệ sẵn sàng đối mặt
với những thách thức trong thời đại đất nước hội nhập sâu rộng, thì đó chính là lực lượng
thanh niên. Những người trẻ ngày nay đang thể hiện tiếng nói của mình theo những cách
truyền cảm hứng nhất. Họ đã và đang chứng tỏ bản lĩnh, sức trẻ, sự sáng tạo và tinh thần
dám nghĩ, dám làm của mình. Họ đang ra sức tu dưỡng, học tập và rèn luyện về mọi
phương diện, tích cực lao động sản xuất, tiến vào khoa học - công nghệ, để cùng với toàn
Đảng, toàn dân thực hiện công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa,
nhằm xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá mà nước ta đang tiến hành
hiện nay đang tồn tại song song hai vấn đề về lối sống đạo đức của con người mà tiêu
biểu là lực lượng thanh niên - những người chủ tương lai của đất nước. Mặt tích cực được
thể hiện ở chỗ vẫn có nhiều người vẫn duy trì và phát huy được phẩm chất đạo đức cách
mạng, đạo đức nghề nghiệp, sống và làm việc theo lý tưởng của Đảng, có lối sống văn
minh, ý chí phấn đấu xây dựng nước nhà giàu mạnh và chủ nghĩa quốc tế trong sáng. Bên
cạnh những thanh niên thông minh, sáng tạo và nghị lực, biết tận dụng mọi cơ hội, mọi
khả năng để vượt qua những thử thách của cuộc sống xứng đáng là người chủ tương lai
của đất nước, thì vẫn tồn tại một số thành phần thanh niên có thái độ thờ ơ, vô trách
nhiệm, trông chờ ỷ lại, hay có những hành động mang tính cực đoan, xa rời những giá trị, 1 0
lý tưởng tốt đẹp, sa vào lối sống hưởng thụ, ích kỷ, chạy theo lợi ích cá nhân, cơ hội, vụ
lợi, chạy theo cái xấu, đua đòi, giả dối,... Do ảnh hưởng từ những mặt trái của nền kinh tế
thị trường cũng như của xu thế toàn cầu hóa, và đặc biệt, do không nghiêm túc trong rèn
luyện, phấn đấu, một bộ phận thanh niên đang dần phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống
thực dụng, thậm chí bị lôi kéo, đi ngược lại truyền thống của Đoàn, trái với mục tiêu của
Đảng. Thậm chí trong lối sống thanh niên hiện nay đang tồn tại lối sống văn hoá thứ cấp:
nhu cầu, thị hiếu, năng lực, văn hoá của thanh niên chưa định hình, đang có những biến
đổi, biến động sâu sắc, phong phú và phức tạp. Những hiện tượng đó, trước hết là nguy
cơ đe dọa tương lai của chính bản thân họ, đồng thời cản trở sự phát triển theo hướng
lành mạnh, tiến bộ và văn minh của xã hội ta hiện nay. Quỹ dân số Liên hợp quốc
(UNFA) đã nhận xét lực lượng thanh niên hiện là nguồn nhân lực lớn, dồi dào cho sự
phát triển, mở ra cho Việt Nam một “cửa sổ vận hội”. Song, UNFA cũng cảnh báo: “Sự
thành công còn phù thuộc vào việc đầu tư thích đáng cho giáo dục, đào tạo, y tế, việc
làm… biến lực lượng này thành lực lượng thúc đẩy nền kinh tế - xã hội. Nhưng ngược
lại, nếu không có đầu tư và để nạn thất nghiệp tồn tại thì chính lực lượng này sẽ là gánh
nặng cho sự phát triển quốc gia, gây bất ổn xã hội”.Vì vậy, hơn bao giờ hết, toàn Đảng và
toàn dân ta càng phải chăm lo giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ; coi đó là một trong những
nhiệm vụ hàng đầu, bởi nó liên quan trực tiếp đến tương lai của đất nước. Có thể khẳng
định, cùng với những biện pháp tích cực và đồng bộ khác, cuộc vận động “Học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” mà Đảng ta vừa phát động chính là một cơ
hội tốt cho thế hệ trẻ rèn luyện, phấn đấu vươn lên. 1 1 Phần 4: TỔNG KẾT
Tư tưởng về giáo dục, bồi dưỡng thanh niên của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tài
sản tinh thần quý báu của Đảng Cộng Sản Việt Nam và của dân tộc Việt Nam. Ngày nay,
quán triệt và vận dụng sáng tạo nội dung tư tưởng này là vấn đề có tính nguyên tắc, có ý
nghĩa quyết định đến hiệu quả và thành công của sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ
Việt Nam. Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên, vấn đề đặt ra
không chỉ ở chỗ thừa nhận và khẳng định những giá trị thực tiễn to lớn của tư tưởng Hồ
Chí Minh, mà một điều rất quan trọng là vận dụng và phát triển những giá trị tư tưởng đó
vào sự nghiệp “trồng người” của đất nước ta trong giai đoạn hiện tại. Là thanh niên Việt
Nam thời đại mới - không cần học chi đâu xa xôi, chỉ cần “sống, chiến đấu, lao động và
học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại.” 1 2
Phần 5: DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam
khoá VII về công tác thanh niên trong thời kỳ mới. Số: 04 – NQ/HNTW, ngày 14/01/1993
[ 2] Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 2, NXB Chính trị quốc gia, HN. 1996, tr. 113.
[ 3] Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 5, NXB Chính trị quốc gia, HN. 1996, tr. 185.
[ 4] Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 10, NXB Chính trị quốc gia, HN.1995, tr. 488.
[ 5] Hồ Chí Minh: Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục, 1946.
[ 6] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 8, tr.314
[ 7] Những nội dung cơ bản của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật.
[8] Nguyễn Thái Sơn, 2005, Tư tưởng về con người và chiến lược “trồng người”, Diễn đàn đại học Hà Nội.
[9] Vũ Kim Dung, 2017, Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người, sự vận dụng của Đảng ta
trong giai đoạn hiện nay.
[10] Lê Thị Chiên, 2019, Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau theo Di chúc Hồ Chí Minh. 1 3 1 4