Tìm hiểu về vai trò đạo đức trong tư tưởng Hồ Chí Minh môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 53331727
Vai trò của đạo đức theo HCM
1. Đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người
- Hồ Chí Minh đã nêu rõ đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển con
người, nhiều lần khẳng định đạo đức là gốc, là nền tảng, là sức mạnh, là tiêu
chuẩn hàng đầu của người cách mạng. Người coi đạo đức rất quan trọng như
gốc của cây, như ngọn nguồn của sông, suối.
- Hồ Chí Minh cho rằng đạo đức không chỉ là yếu tố cá nhân mà còn là nền
tảng của xã hội. Một xã hội có đạo đức sẽ phát triển vững mạnh, đoàn kết và
hướng tới những mục tiêu tốt đẹp, công bằng, và tiến bộ.
- Đạo đức trở thành nhân tố quyết định của sự thành bại của mọi công việc,
phẩm chất mỗi con người, có ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp đổi xã hội cũ
thành xã hội mới và xây dựng mỹ tục thuần phong. Người nói: “Cũng như
sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có
gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có
đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân.”
- Nguồn động lực cho sự kiên định: Đạo đức giúp con người giữ vững lý
tưởng, không bị cám dỗ bởi những yếu tố tiêu cực. Nhờ có đạo đức, con
người biết tự kiềm chế bản thân, rèn luyện tinh thần hy sinh, sống vì lợi ích
chung, từ đó phát triển toàn diện và bền vững.
2. Đạo đức là thước đo lòng cao thượng con người
- "Có đạo đức cách mạng thì khi gặp khó khăn, gian khổ, thất bại, cũng không
sợ sệt, rụt rè, lùi bước.., khi gặp thuận lợi và thành công vẫn giữ vững tinh
thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn"
- Đạo đức giúp con người giữ vững lý tưởng, kiên định với mục tiêu cách
mạng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Đạo đức là yếu tố tạo nên niềm tin,
lòng kiên định và ý chí phấn đấu của cán bộ, đảng viên.
- Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức cách mạng không chỉ là giữ gìn phẩm
chất cá nhân mà còn là sự trung thành với lợi ích của nhân dân, đặt lợi ích
của dân tộc, của tập thể lên trên lợi ích cá nhân. Người cách mạng phải luôn
phấn đấu vì hạnh phúc của nhân dân, làm việc hết lòng vì nhân dân.
- Phẩm chất cao quý: Đối với Hồ Chí Minh, lòng cao thượng của con người
được thể hiện qua cách sống và hành xử có đạo đức. Người có đạo đức cao
thượng sẽ luôn đặt lợi ích của tập thể, cộng đồng lên trên lợi ích cá nhân. Họ lOMoAR cPSD| 53331727
sẵn sàng hy sinh vì dân tộc, vì hạnh phúc của người khác, luôn giữ gìn sự trong sạch, liêm khiết.
- Thước đo để xây dựng niềm tin: Đạo đức không chỉ thể hiện trong cá nhân
mà còn là thước đo để xây dựng lòng tin từ nhân dân đối với lãnh đạo và các
tổ chức cách mạng. Người có đạo đức sẽ nhận được sự kính trọng và tin
tưởng từ người khác, tạo điều kiện để lãnh đạo và tổ chức phát triển mạnh mẽ.
3. Tại sao cần cả đức và tài
- Đặt đạo đức bên cạnh tài năng, gắn đức với tài, lời nói đi đôi với hành động
và hiệu quả trên thực tế
- Đức là nền tảng, tài là công cụ: Hồ Chí Minh coi đạo đức là cái "gốc" của
con người, trong khi tài năng là biểu hiện của năng lực hoạt động thực tiễn.
Một người có tài nhưng không có đức dễ bị cám dỗ, lạm dụng quyền lực,
dẫn đến các hành vi tiêu cực như tham nhũng, vụ lợi cá nhân, làm hại đến lợi
ích chung. Ngược lại, người có đức mà thiếu tài sẽ khó mà lãnh đạo hoặc
giải quyết các vấn đề phức tạp, khó hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
- Đức và tài phải là những phẩm chất thống nhất của con người. Nếu đạo đức
là tiêu chuẩn cho mục đích hành động thì tài là phương tiện thực hiện mục
đích đó. Vì vậy, con người cần có cả đức và tài, nếu thiếu tài thì làm việc gì
cũng khó, nhưng thiếu đạo đức thì vô dụng, thậm chí có hại.
- Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng đức và tài đều phải được rèn luyện thường
xuyên. Người nói rằng, nếu đức và tài không được trau dồi, phát triển đồng
thời, người cán bộ sẽ không thể hoàn thành nhiệm vụ cách mạng. Để trở
thành người có ích cho xã hội, cần rèn luyện cả về phẩm chất đạo đức lẫn năng lực chuyên môn.
- Người cho rằng việc xây dựng một đội ngũ cán bộ có "vừa hồng vừa
chuyên" (vừa có đạo đức tốt, vừa có trình độ chuyên môn cao) là mục tiêu
quan trọng trong công tác phát triển đội ngũ lãnh đạo của đất nước. 4. Ví dụ
Ví dụ về nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người
- Hồ Chí Minh luôn đề cao việc chống lại chủ nghĩa cá nhân, coi đó là một
trong những nguy cơ lớn nhất đối với sự trong sạch và vững mạnh của Đảng.
Người từng phê phán những cán bộ, đảng viên vì lợi ích cá nhân mà quên đi lOMoAR cPSD| 53331727
lợi ích của tập thể, của nhân dân. Ví dụ, Hồ Chí Minh chỉ trích mạnh mẽ
những biểu hiện của tham nhũng, lãng phí, và đặc biệt là những người lợi
dụng quyền lực để trục lợi riêng
- Một người thầy giáo yêu nghề, luôn hết lòng vì học sinh, chăm sóc, giảng
dạy với tinh thần đạo đức cao cả, không vì lương bổng hay danh tiếng cá
nhân. Nhờ sự tận tụy, yêu nghề và phẩm chất đạo đức ấy, người thầy không
chỉ dạy học mà còn truyền cảm hứng cho học sinh, giúp các em phát triển nhân cách và trí tuệ.
Ví dụ về thước đo lòng cao thượng con người
- Nhiều bác sĩ đã từ bỏ công việc tại thành phố, chấp nhận đến những vùng
sâu, vùng xa, những nơi điều kiện sống và làm việc rất khó khăn để chăm
sóc sức khỏe cho người dân nghèo. Họ làm việc không vì tiền bạc hay danh
vọng, mà vì lòng nhân ái, vì mong muốn giúp đỡ những người kém may mắn
hơn. Hành động này là thước đo của lòng cao thượng, thể hiện phẩm chất
đạo đức vĩ đại của con người.
- Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nhiều chiến sĩ cách
mạng đã noi gương đạo đức của Hồ Chí Minh, sống giản dị, hy sinh tất cả vì
sự nghiệp cách mạng. Họ luôn đặt lợi ích của dân tộc lên trên hết, sẵn sàng
hy sinh vì độc lập tự do của đất nước. Những con người này đã vượt qua mọi
khó khăn, gian khổ nhờ vào đạo đức cách mạng, lý tưởng và niềm tin vững
chắc vào Đảng và cách mạng.
5. Hình ảnh và dẫn nguồn lOMoAR cPSD| 53331727 Nhà sàn bác Hồ lOMoAR cPSD| 53331727 Bác đến thăm nhân dân