Tính Dân Chủ trong Chủ Nghĩa Xã Hội | Môn Chủ nghĩa xã hội khoa học - Đại học Kinh Tế Quốc Dân

lOMoAR cPSD| 61184739
I – TÍNH DÂN CHỦ TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TRÊN CƠ SỞ KINH TẾ
(Nguyễn Việt Trung, Đinh Quốc Thắng)
Luận diểm 1: Xuất phát từ Nhà kinh tế học người Pháp Thomas Piketty viết trong cuốn Tư bản thế kỷ 21 “Mâu
thuẫn then chốt của chủ nghĩa tư bản: một nền kinh tế thị trường dựa trên tài sản tư nhân, nếu để tự nó vận hành,
sẽ chứa đựng những lực tác động mạnh mẽ dẫn đến sự hội tụ, đặc biệt là liên quan đến sự truyền bá kiến thức và
kỹ năng; nhưng nó cũng chứa đựng lực tác động mạnh mẽ gây phân hóa, và đây cũng là những tác động có tiềm
năng đe dọa đến các xã hội dân chủ và các giá trị công bằng xã hội vốn là nền tảng của những xã hội đó”. Thomas
Piketty, Tư bản thế kỷ 21, Nhà xuất bản Trẻ, 2021, trang 721. Việc nền Dân chủ tư sản được thực hiện trên cơ sở
kinh tế là chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất chủ yếu của toàn xã hội, đó là chế độ áp
bức bóc lột về mặt kinh tế
Dẫn chứng 1: Chúng tôi xuất phát từ quan điểm của C. Mác khi ông cho rằng : ”Nền dân chủ tư sản chỉ là
nền dân chủ dành cho thiểu số bóc lột, tức là giai cấp tư sản dựa trên sự tước đoạt tự do của công nhân và nhân dân lao động” (1)
Bản chất của dân chủ được hiểu là trong một xã hội hay chế độ mà ở đó quyền lực thuộc về
nhân dân, do nhân dân làm chủ. Nhưng trên thực tế, quyền lực thực sự trong chế độ tư bản vẫn nằm trong
tay giai cấp nắm giữ những tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội, đó là giai cấp tư sản (1% dân số, nhưng
lại chiếm giữ phần lớn của cải, tư liệu sản xuất, kiểm soát tới 3/4 nguồn tài chính, tri thức và các phương
tiện thông tin đại chúng chủ yếu và do đó chi phối toàn xã hội). Từ thống kế ta nhận thấy 20 người giàu
nước Mỹ vào năm 2020 sở hữu khối tài sản vào khoảng 1 nghìn tỉ đô la, chiếm 1% tổng tài sản nước Mỹ.
Điều này có nghĩa là, 0,00000625% dân số nước Mỹ sở hữu 1% của cải; con số này gấp khoảng 160 nghìn
lần tỷ lệ nếu đem chia đều tài sản tại Mỹ => Đây là một trong những nguyên nhân sâu xa dẫn đến phong
trào “99 chống lại 1”. Chúng tôi cho rằng nền dân chủ chân chính phải là nền dân chủ của đa số nhân
dân lao động, do đa số nhân dân làm chủ quyền lực trong xã hội. Yêu cầu ấy không thể thực hiện được
trong xã hội tư bản chủ nghĩa. (2)
Trong cuộc khủng hoảng 2008, những tập đoàn tư bản và những ngân hàng thương mại, những
người trực tiếp gây ra tình trạng tồi tệ của nền kinh tế và gián tiếp bần cùng hóa người lao động thì không
phải trả giá cho những việc họ đã làm. Chỉ có người lao động đang trực tiếp nếm trải những khó khăn của
nền kinh tế. Cuộc khủng hoảng này làm cho hàng triệu người mất nhà cửa khi họ không còn đủ khả năng
trả các khoản nợ cho ngân hàng, làm cho đời sống nhân dân vô vùng khó khăn. (3)
Mục đích của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là tạo ra nhiều giá trị thặng dư cho nhà
tư bản nên nhà tư bản có xu hướng hạn chế tiền công của người công nhân, trả tiền công cho người công
nhân thấp hơn so với số hàng hóa mà họ tạo ra. Để thực hiện được lợi nhuận thì nhà tư bản phải bán được
nhiều sản phẩm, song chính việc hạn chế tiền công của công nhân đã hạn chế khả năng tiêu thụ hàng hóa
của tư bản, đó chính là mâu thuẫn trong xã hội tư bản dẫn đến khủng hoảng kinh tế. Thực tế lịch sử của
chủ nghĩa tư bản đã chứng minh những cuộc khủng hoảng kinh tế luôn gắn liền với phương thức sản xuất
này. “Các cuộc khủng hoảng vẫn tiếp tục diễn ra. Đặc biệt là, năm 2007-2009 cuộc khủng hoảng tài chính,
suy thoái kinh tế bắt đầu từ nước Mỹ, nhanh chóng lan rộng ra các trung tâm tư bản chủ nghĩa khác và tác
động đến hầu hết các nước trên thế giới” (Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Một số vấn
đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb.CTQGST, H, 2022)
=> Qua dẫn chứng trên, chúng tôi vẫn thừa nhận kinh tế tư nhân nhưng cần phải hướng tới sở hữu công
cộng thì mới có thể đem lại giá trị dân chủ rộng rãi: không phải chỉ hướng tới 1 nhóm người mà phải hướng
tới phần đông trong xã hội.
Dẫn chứng 2 : Cách đây 10 năm, Mỹ đã tìm mọi cách để tấn công Iraq với lý do là phá hủy kho vũ khí hóa
học nguy hiểm mà chế độ Saddam Hussein sở hữu. Thế nhưng, thực tế đã cho thấy cáo buộc đó là không chính xác.
Đó là lời thú nhận của cựu Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell được tờ Le Nouvel Observateur của Pháp số ra ngày 3/3
đăng tải với dòng tựa: “CIA đã lừa tôi." Ông Powell chua chát nói: "10 năm sau, người đứng đầu CIA khi ấy chưa
từng thừa nhận sai lầm, chưa từng giải thích vì sao hạ cấp của ông lại có thể viết ra những bằng chứng cho rằng lOMoAR cPSD| 61184739
Hussein sở hữu nhiều trăm tấn vũ khí hóa học trong khi ông Saddam không hề có một gam nào về loại vũ khí này."
Những cường quốc chủ nghĩa tư bản đã để cho những tập đoàn kinh tế có quyền lực và khả năng chỉ phối quá lớn
nhằm duy trì một dòng chảy đều đều thu nhập từ các cuộc chiến tranh, các công ty công nghiệp quân sự Mỹ đã
dành rất nhiều nỗ lực cho hoạt động vận động hành lang để gây nên những cuộc chiến tranh với ví dụ cụ thể là Iraq 2003
(1) Theo thông tin trên báo chí, cổ phiếu các hãng quân sự lớn của Mỹ đã tăng vọt đáng kể kể từ khi xung đột
Nga-Ukraine bùng nổ. Cho tới thời điểm này của năm 2022, cổ phiếu hãng Lockheed Martin đã tăng khoảng
25%, còn cổ phiếu của Raytheon thêm 16,4% so với cùng kỳ năm ngoái.. Cổ phiếu của các tập đoàn như
Northrop Grumman và General Dynamics đều gia tăng đột biến.
Có tới 9 trong số 12 thành viên của Ủy ban Chiến lược Quốc phòng Mỹ có mối liên hệ trực tiếp hoặc gián
tiếp với ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ, theo một báo cáo được xuất bản bởi POGO – một tổ chức độc lập
phi đảng phái có trụ sở ở Washington và chuyên điều tra, phanh phui tình trạng lãng phí, tham nhũng và lạm dụng quyền lực.
Ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ đã chi tới 285 triệu USD trong các chiến dịch tranh cử kể từ năm 2001,
với trọng tâm là các ứng viên tổng thống, giới lãnh đạo quốc hội, và thành viên các ủy ban về lực lượng vũ
trang ở hai viện của Quốc hội Mỹ, theo một báo cáo do giám đốc Dự án Vũ khí và An ninh tại tổ chức phi lợi
nhuận Trung tâm Chính sách Quốc tế (CIP) xuất bản vào tháng 9/2021.
Ngoài ra, các nhà sản xuất vũ khí Mỹ còn chi 2,5 tỷ USD để vận động hành lang trong 2 thập kỷ qua, thuê
trung bình tới hơn 700 nhân viên “lobby” mỗi năm trong suốt 5 năm qua, tức là hơn 1 nhân viên lobby ứng
với mỗi nghị sĩ Mỹ, theo báo cáo được xuất bản bởi Opensecrets.org – một tổ chức độc lập và phi lợi nhuận
cũng có trụ sở tại Washington.
(2) Thời chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, các ông sau lần lượt được chỉ định làm bộ trưởng quốc
phòng: James Mattis (thành viên lãnh đạo của công ty vũ khí General Dynamics), Patrick Shanahan (giám đốc
điều hành tại Boeing – hãng nổi tiếng với việc chế tạo máy bay ném bom B-52), và Mark Esper (trưởng bộ
phận quan hệ với chính phủ, tại hãng Raytheon). Thời chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden,
đương kim Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin là thành viên ban lãnh đạo của hãng Raytheon Technologies,
theo bài viết của Hartung.
=> Từ đó có thể thấy các cuộc chiến trong thế giới bị tư bản kiểm soát luôn luôn là sự chiến đấu để giành
quyền kiểm soát các nguồn lực tiền tệ và lãnh thổ giữa hai hay nhiều tập hợp các tầng lớp cai trị quốc gia
riêng rẽ. Khát khao “tự do” , “dân chủ” của những dân tộc bị áp bức sẽ không bao giờ có mặt trong nghị
trình mà các nhà chính trị (tư bản) quan ngại.
Luận điểm 2: Xuất phát từ câu nói của chủ tịch nước Hồ Chí Minh được trích tại sách Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập
12, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr 568 “ Nhân dân ta, từ làm chủ tư liệu sản xuất, họ phải được làm
chủ việc quản lý kinh tế, làm chủ việc phân phối sản phẩm lao động” và tại Hội nghị Trung ương 6 khóa VI (3/1989)
của Đảng cộng sản Việt Nam cũng khẳng định: “Chính sách kinh tế nhiều thành phần có ý nghĩa chiến lược lâu
dài, có tính quy luật từ sản xuất nhỏ đi lên CNXH và thể hiện tinh thần dân chủ về kinh tế, bảo đảm cho mọi người
được tự do làm ăn theo luật pháp”. -> Quyền dân chủ của chúng tôi trong kinh tế ở các nước xã hội là đảm
bảo quyền làm chủ của nhân dân về các tư liệu sản xuất chủ yếu; quyền làm chủ trong quá trình sản xuất
kinh doanh, quản lý và phân phối, phải coi lợi ích kinh tế của người lao động là động lực cơ bản nhất có sức
thúc đẩy kinh tế, xã hội phát triển.
Dẫn chứng 1: Theo Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chương 3, điều 51 :
“1. Nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều hình thức
sở hữu, nhiều thành phần kinh tế; kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo. 2.
Các thành phần kinh tế đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Các
chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật. 3.
Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để doanh nhân, doanh nghiệp và cá nhân, tổ chức
khác đầu tư, sản xuất, kinh doanh; phát triển bền vững các ngành kinh tế, góp phần xây dựng đất lOMoAR cPSD| 61184739
nước. Tài sản hợp pháp của cá nhân, tổ chức đầu tư, sản xuất, kinh doanh được pháp luật bảo hộ và
không bị quốc hữu hóa.”
(1) Ngày 13 tháng 9 năm 1988, FPT được thành lập với tên gọi Công ty Công nghệ Thực phẩm hoạt động
trong lĩnh vực công nghệ sấy, công nghệ thông tin, công nghệ tự động hóa. Tháng 4 năm 2002, FPT trở thành
công ty cổ phần. Từ thời điểm này, công ty đã phát triển mạnh mẽ từ 1 công ty nhỏ chỉ hoạt động trong nước
trở thành 1 tập đoàn có hệ thống văn phòng tại 27 quốc gia trên thế giới, và hạ tầng viễn thông phủ khắp 59/63
tỉnh, thành phố tại Việt Nam. Công ty đặt trụ sở chính tại Hà Nội 8 Công ty thành viên: •
Công ty TNHH Phần mềm FPT (FPT Software) •
Công ty TNHH Hệ thống Thông tin FPT (FPT Information System) •
Công ty Cổ phần Viễn thông FPT (FPT Telecom) •
Công ty Cổ phần Dịch vụ Trực tuyến FPT (FPT Online) •
Công ty TNHH Giáo dục FPT (FPT Education) •
Công ty TNHH Đầu tư FPT (FPT Investment) •
Công ty TNHH FPT Smart Cloud (FPT Smart Cloud) •
Công ty TNHH FPT Digital (FPT Digital) 2 Công ty liên kết: •
Công ty Cổ phần Synnex FPT (Synnex FPT) •
Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail)
Thậm chí, FPT còn có những thành tích xuất sắc trên thị trường quốc tế : •
FPT nằm trong Top 100 nhà cung cấp dịch vụ ủy thác (IAOP) (năm 2014) •
FPT nằm trong Top 300 công ty châu Á có hoạt động kinh doanh tốt nhất (năm 2015) •
FPT nằm trong Top 130 công ty có môi trường làm việc tốt nhất khu vực châu Á (năm 2018) -> Giúp
người dân tiếp cận, sở hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu, tạo điều kiện cho người dân phát triển kinh
tế, tăng lợi ích kinh tế cho người tiêu dùng
(2) Tập đoàn Vingroup được thành lập vào ngày 8 tháng 8 năm 1993, với tiền thân là công ty Technocom
chuyên về sản xuất mì ăn liền tại Ukraine bởi một nhóm các du học sinh người Việt Nam, những người này sau đó
quay trở lại đầu tư đa ngành tại quê hương còn thương hiệu mỳ thì được Nestle của Thụy Sĩ mua lại vào năm 2004.
Trở về Việt Nam, Ông Vượng đầu tư bất động sản, xây dựng khu nghỉ dưỡng cao cấp ở Nha Trang và đầu tư xây
dựng ngay tại thủ đô Hà Nội. Mọi sự lựa chọn của Ông Vượng đều chứng tỏ sự đúng đắn khi kinh doanh tiếp tục
thành công và Vingroup đã chính thức ra đời vào năm năm 2012.
Hiện nay, Vingroup là một trong những "gã khổng lồ" của Đông Nam Á với nhiều lĩnh vực kinh doanh như
công nghiệp, công nghệ, xây dựng và phát triển các khu đô thị, trung tâm mua sắm, khách sạn và khu nghỉ dưỡng
- công viên giải trí...; hệ thống bệnh viện, các cơ sở giáo dục, trung tâm hội nghị…
Theo Forbes, vốn hóa thị trường của Vingroup đạt trên 14 tỉ đô la, trong khi tài sản của vị tỉ phú này ước tính thường
xuyên trên 6 tỉ đô la. Ông Vượng cũng là tỉ phú đô la đầu tiên của Việt Nam và nằm trong top 300 người giàu nhất
thế giới theo xếp hạng của Forbes.
-> Được nhà nước xã hội chủ nghĩa đảm bảo quyền làm chủ trong quá trình sản xuất, kinh doanh, phân phối sản phẩm
Dẫn chứng 2 : Hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam , chương 3 , điều 57:
“1. Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân tạo việc làm cho người lao động.
2. Nhà nước bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, người sử dụng lao động và tạo điều
kiện xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định.”
Dưới ảnh hưởng của COVID-19, nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã có nhiều quyết định, chính sách
hỗ trợ và đem lại hiệu quả tích cực lên kinh tế của người dân và đất nước
(1) Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái vừa ký Quyết định 01/2023/QĐ-TTg giảm tiền thuê đất, thuê mặt
nước của năm 2022 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Theo đó, đối tượng áp dụng là tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho
thuê đất, thuê mặt nước trực tiếp theo Quyết định hoặc Hợp đồng hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức trả
tiền thuê đất, thuê mặt nước hằng năm (sau đây gọi là người thuê đất, thuê mặt nước). lOMoAR cPSD| 61184739
Quyết định nêu rõ, giảm 30% tiền thuê đất, thuê mặt nước phải nộp của năm 2022 đối với người thuê đất,
thuê mặt nước quy định nêu trên; không thực hiện giảm trên số tiền thuê đất, thuê mặt nước còn nợ của các
năm trước năm 2022 và tiền chậm nộp (nếu có). Chính sách này ước tính giúp người dân tiết kiệm được
35.000 tỉ đồng chi phí, giúp ổn định kinh tế hậu đại dịch
Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 02/2023/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số
18/2016/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Nghị định số 35/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất
trồng lúa. Tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, địa phương sẽ quyết định thực hiện các việc sau: Hỗ trợ cho người
trồng lúa: Sử dụng không thấp hơn 50% kinh phí dùng hỗ trợ cho người trồng lúa để áp dụng giống mới, tiến
bộ kỹ thuật, công nghệ mới trong sản xuất lúa; hỗ trợ liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.
Phần kinh phí còn lại để thực hiện các việc gồm: Phân tích chất lượng hóa, lý tính của các vùng đất
chuyên trồng lúa nước có năng suất, chất lượng cao định kỳ 10 năm để sử dụng hiệu quả và có biện pháp cải
tạo phù hợp: Căn cứ vào định mức kinh tế kỹ thuật, các đơn vị lập dự toán chi trình cấp có thẩm quyền quyết định.
-> Hỗ trợ người dân ổn định kinh tế sau đại dịch, coi trọng lợi ích kinh tế của nhân dân và lấy đó làm gốc để
phát triển nền kinh tế
Kết quả : Lao động từ 15 tuổi trở lên có việc làm trong quý IV năm 2022 là 51,0 triệu người, tăng 239,4 nghìn
người so với quý trước và tăng gần 2,0 triệu người so với cùng kỳ năm trước. Lao động có việc làm ở khu vực
thành thị là 18,8 triệu người, tương đương với quý trước và tăng 0,9 triệu người so với cùng kỳ năm trước; số có
việc làm ở nông thôn là 32,2 triệu người, tăng 247,7 nghìn người so với quý trước và tăng 1,1 triệu người so với
cùng kỳ năm trước.Ước tính GDP năm 2022 tăng 8,02% (quý I tăng 5,05%; quý II tăng 7,83%; quý III tăng 13,71%;
quý IV tăng 5,92%) so với năm trước do nền kinh tế được khôi phục trở lại và đạt mức tăng cao nhất trong giai
đoạn 2011-2022. Trong mức tăng chung của toàn nền kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,36%,
đóng góp 5,11% vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng
7,78%, đóng góp 38,24%; khu vực dịch vụ tăng 9,99%, đóng góp 56,65%.
II – TÍNH DÂN CHỦ TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TRÊN CƠ Ở Ả S Đ NG
(Tạ Ngọc Huyền Trang, Nguyễn Hoàng Vũ, Cao Đức Việt)
Luận điểm 1: Xuất phát từ những nghiên cứu ở thế kỉ XXI về khuynh hướng “Đa nguyên chính trị”. Khuynh
hướng này tuyệt đối hóa sự đa dạng đối kháng của các đảng phái, tổ chức chính trị khác nhau trong xã hội. “Đa
nguyên chính trị” tất yếu gắn với “đa đảng đối lập”, bởi một hệ thống chính trị đa đảng là hệ quả tất yếu từ “đa
nguyên chính trị”. Xong chúng tôi đã nhận thấy hai mặt trái của nó :
⁃ Thứ nhất, Đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập không bảo đảm được dân chủ đích thực.
⁃ Thứ hai, nếu mất cảnh giác trước luận điệu đòi “đa nguyên, đa đảng”, hệ quả tất yếu sẽ là đất nước hỗn loạn, mất ổn định,..
Chủ nghĩa Mac - Lenin đã chỉ rõ: Bản chất chính trị của nền dân chủ XHCN là sự lãnh đạo chính trị của giai cấp
công nhân thông qua đảng của nó đối với toàn XH, nhưng không phải chỉ để thực hiện quyền lực và lợi ích riêng
cho giai cấp công nhân mà chủ yếu là để thực hiện quyền lực và lợi ích của toàn thể nhân dân, trong đó có giai cấp
công nhân.  Không thể phủ nhận rằng “đa nguyên, đa đảng” cũng có yếu tố tích cực của nó, song thực chất
chúng tôi vẫn cho rằng “đa nguyên, đa đảng” không hề đồng nhất với “dân chủ thật sự”. Sự thành lập của
một đảng phái không thể chỉ để “làm phong phú, đa dạng thêm ý thức hệ tư tưởng” như một số kẻ rêu rao,
mà tự thân nó phải làm tròn bổn phận của mình, với tư cách là một lực lượng chính trị, để mang lại lợi ích
cho dân tộc, cho đất nước. Từ đó có thể thấy rằng, dân chủ không đồng nghĩa với đa nguyên đa đảng.
Dẫn chứng 1: Chúng tôi cho rằng, dân chủ và sự phát triển của một nước không tỷ lệ thuận với số lượng các đảng
mà quốc gia đó có. Vì thực tế cho thấy, nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay, đa đảng nhưng vẫn mất dân chủ, vẫn
là những nước nghèo, kém phát triển.
Điển hình như hiện nay, Armenia có khoảng 40 đảng, Hà Lan có 25 đảng, Na Uy có 23 đảng... nhưng rõ ràng chúng
ta không thể kết luận Armenia dân chủ hơn Hà Lan hay Na Uy chỉ từ số lượng đảng đang có. lOMoAR cPSD| 61184739
 Vì vậy, có thể khẳng định rằng dân chủ và phát triển không tỷ lệ thuận với số lượng các đảng mà quốc gia đó có
Dẫn chứng 2: Trong hệ thống chính trị đa đảng, tại một giai đoạn chính trị nhất định cũng chỉ có một đảng
thực chất cầm quyền và ngay cả trường hợp khi liên minh đảng cầm quyền để thành lập chính phủ, đảng nào chiếm
số ghế nhiều hơn trong nghị viện sẽ có quyền quyết định trong các chính sách phát triển của đất nước. (1) Nhìn
sang một số nước tư bản hiện nay, điển hình là nước Mỹ với sự tồn tại 112 đảng nhưng chỉ có hai đảng (Đảng Dân
chủ và Đảng Cộng hòa) thay nhau cầm quyền. Tuy bề ngoài là chế độ đa đảng đối lập, nhưng xét về bản chất chỉ là
một đảng - đảng của giai cấp tư sản. Vì thế, dù Đảng Dân chủ hay Cộng hòa nắm quyền, cũng đều là đảng của giai
cấp tư sản, đại diện cho lợi ích của giai cấp tư sản; dân chủ ở Mỹ không có gì khác là nền dân chủ tư sản, nền dân
chủ chỉ dành cho một bộ phần thiểu số, một số ít người trong xã hội.
Tại Mỹ, theo hiến định, Quốc hội Mỹ mang tính dân chủ đại diện, nhưng trên thực tế, tính đại diện luôn được
biểu hiện dưới hình thức đặc quyền. Thực chất, Quốc hội là một thiết chế của những người có đặc quyền: Nghị sĩ
được bầu là những người thuộc về một tầng lớp bề trên, có trình độ học vấn và khả năng tài chính lớn, không đúng
với quy định của Hiến pháp Mỹ về sự bình đẳng của mọi công dân trong bầu cử và ứng cử.
(2) Ở nước Anh có nhiều Đảng, trong đó Đảng Lao động (LP) trên danh nghĩa bảo vệ quyền lợi cho quần
chúng lao động; đại diện cho giai cấp công nhân, tầng lớp trung lưu dưới - Đảng Lao động thường đề ra mục tiêu
đòi mở rộng chương trình phúc lợi xã hội, quan tâm đến người nghèo và giai cấp công nhân, đòi thu thuế cao đối
với người giàu. Tuy nhiên, trên thực tế Đảng Lao động thực chất là Đảng tư sản, họ vẫn đặt lợi ích của giai cấp tư
sản lên hàng đầu và bảo vệ chế độ Tư bản chủ nghĩa.
 Mặc dù có nhiều đảng nhưng chỉ có một vài đảng nhất định luân phiên cầm quyển. Những đảng này đại
diện cho giai cấp tư sản thì tất yếu phải hướng đến phục vụ cho lợi ích của giai cấp tư sản chứ không thể là
một “chính quyền của tất cả mọi người”.
Dẫn chứng 3: Ngay trong chủ nghĩa tư bản, có những thời kỳ một số quốc gia và vùng lãnh thổ theo chế độ một
đảng duy nhất cầm quyền vẫn bảo đảm dân chủ và phát triển mạnh mẽ. Điển hình như vào cuối những năm 1980,
Singapore, Hàn Quốc... vẫn theo chế độ một đảng duy nhất cầm quyền nhưng đất nước vẫn phát triển mạnh mẽ. Cụ thể:
- Singapore: Đảng Nhân dân hành động (PAP) là đảng duy nhất cầm quyền ở Singapore liên tục từ năm 1959 đến nay.
- Malaysia: Đảng Dân tộc Mã Lai thống nhất (UMNO) cầm quyền suốt 40 năm qua
 Có thể thấy, chế độ một đảng duy nhất cầm quyền là điều kiện bảo đảm ổn định về chính trị và phát triển kinh
tế xã hội ở những nước này trong những năm vừa qua, nhất là Singapore
 Trên thế giới hiện nay có hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ theo chế độ một đảng. Điều đó cho thấy rằng, chế
độ chính trị do một đảng cầm quyền không phải là đặc điểm chỉ có ở các nước XHCN do Đảng Cộng sản
lãnh đạo và không phải các nước theo chế độ một đảng không bảo đảm dân chủ, đất nước không phát triển.
Đúng như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã viết: “Thực tế là các thiết chế dân chủ theo công thức “dân chủ tự do”
mà phương Tây ra sức quảng bá, áp đặt lên toàn thế giới không hề bảo đảm để quyền lực thực sự về Nhân dân, do
Nhân dân và vì Nhân dân - yếu tố bản chất của dân chủ. Hệ thống quyền lực đó vẫn chủ yếu thuộc về thiểu số giàu
có và phục vụ cho lợi ích của các tập đoàn tư bản lớn. Một bộ phận rất nhỏ, thập chí chỉ là 1% dân số nhưng lại
chiếm giữ phần lớn của cải, tư liệu sản xuất, kiểm soát tới ¾ nguồn tài chính, tri thức và các phương tiện thông tin
đại chúng chủ yếu và do đó chi phối toàn xã hội. Đây chính là nguyên nhân sâu xa dẫn đến phong trào “99 chống
lại 1” diễn ra ở Mỹ đầu năm 2011 và nhanh chóng lan rộng ra nhiều nước. Sự rêu rao bình đẳng về quyền nhưng
không kèm theo sự bình đẳng về điều kiện để thực hiện các quyền đó dẫn đến dân chủ vẫn chỉ là hình thức, trống
rỗng mà không cần thiết” (Tạp chí Cộng sản số 966 - Tháng 5 năm 2021).
Luận điểm 2: Qua những lý luận của luận điểm 1, chúng tôi xuất phát từ chủ nghĩa Mác Lênin: Bản chất chính
trị là một trong các bản chất của dân chủ của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là sự lãnh đạo chính trị giai cấp công
nhân thông qua đảng của nó đối với toàn bộ xã hội, nhưng không phải chỉ để thực hiện quyền lực, lợi ích riêng cho
giai cấp công nhân. Mà chủ yếu là để thực hiện quyền lực, lợi ích của toàn thể nhân dân, trong đó có cả giai cấp
công nhân. -> Từ đó chúng tôi khẳng định dân chủ xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam tuy chỉ có duy nhất 1 ĐCS lOMoAR cPSD| 61184739
lãnh đạo nhưng luôn hướng tới giá trị dân chủ thực sự - một nền dân chủ vì lợi ích của người dân và luôn đổi mới.
Dẫn chứng 1: Xuất phát từ Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát
triển năm 2011) do Đại hội XI của Đảng thông qua tổng kết: “Sự nghiệp cách mạng là của nhân dân, do nhân dân
và vì nhân dân. Chính nhân dân là người làm nên những thắng lợi lịch sử. Toàn bộ hoạt động của Đảng phải xuất
phát từ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Sức mạnh của Đảng là ở sự gắn bó mật thiết với nhân
dân.” -> Chúng tôi khẳng định ĐCSVN hoạt động phục vụ lợi ích của nhân dân. (Ở đây chúng tôi lấy hai lợi
ích tiêu biểu là giáo dục và sức khỏe) -
Về giáo dục: Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đã ban hành Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày
4/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, với mục tiêu tổng quát, tạo chuyển biến căn bản,
mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ
quốc và nhu cầu học tập của nhân dân.Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất
tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả. -
Về sức khỏe: Hội nghị Trung ương lần thứ sáu, khóa XII đã thông qua Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày
25/10/2017 về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới. Mục
tiêu là nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt
Nam; xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế; phát triển nền y học khoa học,
dân tộc và đại chúng; bảo đảm mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe, phấn đấu đến năm 2025,
tuổi thọ trung bình khoảng 74,5 tuổi, số năm sống khỏe đạt tối thiểu 67 năm…
=> Đảng và Nhà nước ta đã tập trung nỗ lực xây dựng xã hội mới, phát triển văn hóa, giáo dục, chăm sóc
sức khỏe, không ngừng cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, phục vụ lợi ích của nhân dân.
Không chỉ quan tâm đến nhân dân trong việc đưa ra các chính sách và nghị quyết mà thực tế trong đợt dịch
Covid lần thứ 4 năm 2021, Đảng đã đồng hành cùng người dân vượt qua khó khăn:
Tập đoàn điện lực Việt Nam, ngày 2-8 chính thức triển khai gói hỗ trợ điện ước tính tổng số tiền giảm
khoảng 2.500 tỷ đồng, dành trực tiếp cho các khách hàng sử dụng điện tại các địa phương đang thực hiện giãn
cách xã hội với các mức giảm từ 10-15%. Các cơ sở cách ly y tế được giảm 100% (áp dụng trong tháng 8 và tháng
9). Theo tính toán của EVN, cả nước có khoảng 20 triệu hộ gia đình dùng dưới 200 KW/tháng. Việc giảm 15% tiền
điện với khách hàng dùng đến 200 KWh có sức lan tỏa đến rất nhiều hộ gia đình trong cả nước. Đây là lần thứ 4
EVN thực hiện giảm giá điện, tính chung 4 đợt, tổng số tiền hỗ trợ của EVN với các khách hàng trên 16.300 tỷ đồng.
=> Qua đó chúng tôi một lần nữa khẳng định bản chất chính trị của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa tại Việt
Nam là sự lãnh đạo thống nhất của duy chỉ một ĐCS - đó là đảng của dân, do dân và vì dân.
Dẫn chứng 2 : Xuất phát từ tư tưởng đổi mới sáng tạo Hồ Chí Minh là bộ phận cơ bản cấu thành của tư tưởng Hồ
Chí Minh. Tư tưởng đổi mới sáng tạo Hồ Chí Minh là linh hồn, giá trị bao trùm các quan điểm toàn diện sâu sắc về
những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Do đó học tập và làm theo tư tưởng đạo đức phong cách Hồ Chí Minh
trước hết cần học tập và làm theo tư tưởng đổi mới sáng tạo Hồ Chí Minh. => ĐCS VN không chỉ kế thừa từ chủ
nghĩa Mác Lenin mà còn phát huy những giá trị hiện đại để luôn đổi mới để phát triển. - Kế hoạch 5 năm lần
thứ 4 (1986-1990) được Ủy ban Kế hoạch Nhà nước tổ chức nghiên cứu ngay từ năm 1982 bằng việc thành lập và
tổ chức lại công tác kế hoạch hóa dài hạn trong nội bộ cơ quan. Tháng 4 năm 1986, trước Đại hội Đảng lần thứ VI,
Ủy ban Kế hoạch Nhà nước đã trình Thường vụ Hội đồng Bộ trưởng báo cáo "Tư tưởng chỉ đạo xây dựng kế hoạch
5 năm 1986-1990". Báo cáo đã đánh giá toàn diện việc thực hiện kế hoạch 5 năm 19811985, đồng thời xác định
những nội dung, nhiệm vụ chủ yếu của kế hoạch 5 năm 1986-1990 là: ổn định và cải thiện một bước đời sống vật
chất và văn hoá của nhân dân; đồng bộ hóa sản xuất và tăng cường một bước cơ sở vật chất kỹ thuật; xây dựng và
củng cố quan hệ sản xuất mới XHCN, sử dụng tốt các thành phần kinh tế khác, hình thành cơ chế quản lý mới; và
bảo đảm nhu cầu củng cố quốc phòng, an ninh trong tình hình mới. -
Tháng 12 năm 1986, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã họp và thông qua chương trình đổi mới kinh
tế toàn diện theo ba hướng chính: Một là, chuyển đổi từ chính sách đơn thành phần sở hữu sang nền kinh tế lOMoAR cPSD| 61184739
nhiều thành phần với sự tồn tại của nhiều hình thức sở hữu nhằm phát triển sản xuất và nâng cao hiệu quả của
nền kinh tế; Hai là, chuyển từ cơ chế Nhà nước trực tiếp điều khiển các hoạt động của nền kinh tế bằng kế
hoạch pháp lệnh, gắn với cơ chế bao cấp, sang cơ chế kinh tế thị trường với sự quản lý của Nhà nước ở tầm vĩ
mô, bảo đảm quyền tự chủ kinh doanh của từng doanh nghiệp; Ba là, chuyển từ kinh tế mang nặng tính tự cung,
tự cấp sang kinh tế mở cửa với thế giới bên ngoài.
⇒ Từ đó có thể thấy rằng ĐCSVN chúng tôi thừa nhận và khắc phục sai lầm của chính mình để đưa đất nước
vượt qua khủng hoảng, sẵn sàng cho công cuộc đổi mới đất nước giúp đất nước phát triển. -
Tại phiên họp thứ 15 ngày của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng 21 tháng 1 năm
2019 tổng kết trong năm 2018 cấp ủy, Ủy ban kiểm tra các cấp thi hành kỷ luật hơn 650 đảng viên bị kỷ luật do
tham nhũng, cố ý làm trái. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban kiểm tra Trung ương
đã thi hành kỷ luật 38 cán bộ, đảng viên diện Trung ương quản lý. Cơ quan thanh tra, kiểm toán kiến nghị thu
hồi, xử lý tài chính gần 108.000 tỷ đồng, hơn 1.000 ha đất; kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với 2080 tập thể và
nhiều cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 101 vụ, 151 đối tượng. Tính từ đầu nhiệm kỳ đến đầu năm 2019,
các vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã đưa ra xét xử sơ thẩm 36 vụ/498 bị cáo. Riêng năm 2018,
đã kết thúc điều tra 23 vụ/222 bị can (tăng 43,75% số vụ so với năm 2017); đã truy tố 20 vụ/251 bị can (tăng
66,7% số vụ so với năm 2017); xét xử sơ thẩm 23 vụ/304 bị cáo (gấp gần 5 lần số vụ so với năm 2017). -
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tại phiên họp thứ 16 ngày 26
tháng 7 năm 2019, trong giai đoạn nửa đầu 2019, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật đối với
123 tổ chức đảng và 7.923 đảng viên vi phạm; trong đó có 256 đảng viên bị kỷ luật do có hành vi tham nhũng,
cố ý làm trái (tăng 21 trường hợp so với cùng kỳ năm 2018). Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung
ương đã kỷ luật đối với 1 tổ chức đảng, 13 đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, cả đương
chức và đã nghỉ hưu. Tính từ đầu nhiệm kỳ đến giữa năm 2019, trên 70 cán bộ, đảng viên thuộc diện Bộ Chính
trị, Ban Bí thư quản lý đã bị thi hành kỷ luật Đảng và xử lý hình sự. Đã kết thúc xác minh, giải quyết 24 vụ việc;
mở rộng điều tra, khởi tố mới 5 vụ án, phục hồi điều tra 4 vụ án, khởi tố thêm 26 bị can; kết thúc điều tra 3 vụ
án/19 bị can, ban hành cáo trạng truy tố 6 vụ án/27 bị can; xét xử sơ thẩm 9 vụ án/21 bị cáo, xét xử phúc thẩm
10 vụ án/149 bị cáo.
⇒ Từ đó có thể thấy, Đảng Cộng sản giành được quyền lực và uy thế cũng như củng cố lòng tin của người
dân vào chính quyền và sự lãnh đạo của Đảng
⇒ Cuối cùng, chúng tôi xin khẳng định ĐCSVN quyết liệt và cứng rắn chống tham nhũng và thể hiện được
quyền lực và uy thế cũng như củng cố lòng tin của người dân vào chính quyền và sự lãnh đạo của Đảng .Qua
đó mang lại lợi ích cho toàn thể nhân dân.
III – TÍNH DÂN CHỦ TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TRÊN CƠ Ở S NHÀ NƯỚC
(Nguyễn Đình Tùng, Bùi Xuân Tùng, Đặng Minh Tú)
Luận điểm 1: Xuất phát từ khẳng định của Hê-ghen, rằng “phân chia quyền lực chỉ nên dừng lại ở khái niệm; nếu
sự phân chia quyền lực vượt giới hạn của khái niệm và trở thành hiện thực thì quyền lực sẽ không thể nào còn
thống nhất lại được nữa. Các nhánh quyền lực tách rời nhau tới mức phân liệt, kiềm chế - đối trọng, đối lập và
chống lại nhau. Lúc đó, muốn có được quyền lực nhà nước thống nhất lại phải dùng đến đại bác.” Tuy là một
học thuyết lâu đời, nhưng thực tế thế kỷ XXI hiện nay có nhiều quốc gia lớn phân bổ quyền lực theo nguyên tắc
“tam quyền phân lập”. Thoạt nhìn bề nổi, các quốc gia này đã và đang phát triển mạnh, đều là các quốc gia lớn.
Chứng tỏ, việc đi theo khuynh hướng “tam quyền phân lập” có hiệu quả. Song chúng tôi nhận thấy một số nước áp
dụng khuynh hướng ấy một cách “cực đoan” đã dẫn đến nhiều mặt tối như:
Chưa đảm bảo dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân. Trên thực tế “tam quyền phân lập” ko những có tác dụng
giảm tham nhũng, lạm quyền, mà còn khiến cho các thế lực có địa vị cao về kinh tế, chính trị, dùng quyền lực của
mình thao túng, chống lại nhà nước, hoặc gây ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. lOMoAR cPSD| 61184739
=> “Tam quyền phân lập” có mặt tích cực, nhưng tồn tại song song cũng là những mặt trái có thể ảnh hưởng
đến cả một quốc gia, bởi quyền lực bị phân chia,mỗi lực lượng sử dụng quyền lực phục vụ cho lợi
ích cá nhân, đối trọng lẫn nhau, chứ không tương trợ, chịu trách nhiệm cho nhau. Điều này là không đảm
bảo dân chủ, bởi lẽ dân chủ, tức nhân dân nắm quyền, làm chủ đất nước, và bộ máy nhà nước có trách
nhiệm dùng quyền hạn đó để đảm bảo cuộc sống cho nhân dân, phục vụ nhân dân.
Chúng tôi đưa ra hai dẫn chứng để chứng minh luận điểm trên:
Dẫn chứng 1: Chúng tôi cho rằng “Tam quyền phân lập” chỉ tiếp tay cho các lực lượng nắm quyền lực tối cao
trong tay thực hiện quyền lực và lợi ích riêng cho tư sản. Như tại Mỹ:
Theo hiến định, Quốc hội Mỹ mang tính dân chủ đại diện, nhưng trên thực tế, tính đại diện luôn được biểu
hiện dưới hình thức đặc quyền. Thực chất, Quốc hội là một thiết chế của những người có đặc quyền: Nghị sĩ
được bầu là những người thuộc về một tầng lớp bề trên, có trình độ học vấn và khả năng tài chính lớn, không
đúng với quy định của Hiến pháp Mỹ về sự bình đẳng của mọi công dân trong bầu cử và ứng cử.
Năm 2019, tại Philippines, cựu đệ nhất phu nhân - bà Marcos đã bị tòa án kết 6 năm tù giam cho mỗi
phán quyết kết tội đối với 7 tội danh vi phạm luật chống tham nhũng. Bà bị buộc tội bòn rút khoảng 200 triệu
USD từ các quỹ của Thụy Sĩ vào những năm 1970, là thời điểm mà đất nước đang đói nghèo trầm trọng. Không
những vậy cùng với chồng của bà là cựu tổng thống - ông Marcos, cả hai đã sử dụng tên giả để che dấu những
hoạt động phạm pháp. Ông Marcos bị cáo buộc "vơ vét" hơn 10 tỷ USD trong thời gian tại chức. Đã có hàng
ngàn người phản đối ông bị bỏ tù, bị giết hoặc mất tích bí ẩn.
-> Qua đó, có thể thấy các quốc gia theo nguyên tắc Tam quyền phân lập một cách máy móc đã gây ra nhiều
sự bất bình đẳng, không đảm bảo dân chủ. Không những vậy còn tồn tại những hành vi lợi dụng quyền lực
vì mục đích cá nhân, gây ảnh hưởng đến cuộc sống, tính mạng của người dân.
Dẫn chứng 2: Trong xã hội “tam quyền phân lập” của một số quốc gia, các tập đoàn tài phiệt cắm rễ sâu vào
nền kinh tế, nắm giữ quyền lực tối cao, đến nỗi cả luật pháp cũng không ảnh hưởng được họ.
Điển hình như vụ ân xã của Thái tử Lee Jae-yong, là người thừa kế duy nhất của tập đoàn Samsung, nắm
giữ 1/5 tổng doanh thu của đất nước, đã tham nhũng và hối lộ cho tổng thống Geun-Hye. Nắm giữ khối tài sản
lớn nên ông ta có tiếng nói và thao túng được hệ thống chính trị, không chỉ trong nước mà cả những quốc gia
lớn như Mỹ (các nhân vật máu mặt, có tiếng nói ở Mỹ gây sức ép, yêu cầu tổng thống đương nhiệm nghĩ cho
tương lai đất nước mà trả tự do cho Jae-yong). Nhà nước không thể giữ chân ông ta, bởi so với những tội lỗi mà
ông gây ra thì những lợi ích mà tập đoàn mà Samsung mang lại là không thể thế chỗ được.
Hay tại Mỹ, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hầu hết các tỷ phú giàu nhất nước Mỹ đều đóng góp tài
chính đáng kể, lên tới hàng trăm nghìn USD mỗi năm, thêm vào đó là các khoản đóng góp "quỹ đen" bí mật cho
các ứng viên đảng Cộng hòa và những quan chức ủng hộ việc cắt giảm thay vì mở rộng lợi ích an sinh xã hội.
Nghiên cứu cho thấy, 97% những người giàu nhất nước Mỹ hoàn toàn không nói gì về chính sách an sinh xã hội
cũng như mức lợi ích, điều chỉnh chi phí sinh hoạt hoặc tư nhân hóa trước công chúng. Bởi vậy, cử tri không
thể biết rằng hầu hết các tỷ phú đang nỗ lực cắt giảm lợi ích an sinh xã hội của họ.
-> Như vậy một lần nữa phản ánh rất rõ rằng mặt tối của các quốc gia tư bản đi theo khuynh hướng “tam
quyền phân lập”, bởi như Hê-Ghen đã nói, các nhánh quyền lực bị tách rời sẽ rất khó để thống nhất quyền
lực, mà sẽ chống lại nhau, dùng quyền lực chống lại cả pháp luật nhà nước, gây ảnh hưởng lớn đến nền dân
chủ, cuộc sống của nhân dân.
Luận điểm 2 : Xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin: “Dân chủ là quyển lực thuộc về nhân dân,
nhân dân là chủ nhân của nhà nước”. Dân chủ là quyền lợi của nhân dân. Quyền lợi căn bản nhất của nhân dân
chính là quyền lực nhà nước thuộc sở hữu của nhân dân, của xã hội; bộ máy nhà nước phải vì nhân dân, vì xã hội
mà phục vụ. Và do vậy, chỉ khi mọi quyền lực của nhà nước thuộc về nhân dân thì khi đó mới có thể đảm bảo về
căn bản việc nhân dân được hưởng quyền làm chủ với tư cách một quyền lợi.
=> Từ đó quyền dân chủ của chúng tôi trong thể chế chính trị của nhà nước là quyền lực thuộc về nhân
dân, của nhân dân, do nhân dân làm chủ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nước ta là nước dân chủ, địa vị cao nhất là dân, vì dân là chủ”. Theo
Người, ở nước ta, mọi quyền hành và lực lượng đều là của nhân dân, từ nhân dân mà ra. Người nhấn mạnh rằng: lOMoAR cPSD| 61184739
“NƯỚC TA LÀ NƯỚC DÂN CHỦ”. Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân. Công việc
đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân. Sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là công việc của dân. Chính quyền từ
xã đến Chính phủ Trung ương do dân cử ra. Đoàn thể từ Trung ương đến xã do dân tổ chức nên. Nói tóm lại, quyền
hành và lực lượng đều ở nơi dân: “Nhà nước của dân, nhà nước do dân, nhà nước vì dân”.
Chúng tôi làm rõ điều này với 2 dẫn chứng sau:
Dẫn chứng 1: Nhà nước của nhân dân,nhà nước do dân
Trong điều 7 của Hiến pháp Việt Nam năm 2013: “Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng
nhân dân được tiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín”.
Ở Việt Nam, Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân. Nhân dân bầu ra Quốc hội và chính quyền các
cấp, có quyền kiểm soát nhà nước, giám sát và có quyền bãi miễn đại biểu Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp.
Từ ngày 6/1/1946 đến nay, đất nước Việt Nam đã 15 lần tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân các
cấp để qua đó người dân thể hiện quyền lực cao nhất của mình thông qua hình thức dân chủ đại diện. Nhân dân là
chủ thể của quyền lực nhà nước cho nên nhân dân có quyền kiểm soát quyền lực nhà nước. Trong Hiến pháp của
Việt Nam cũng có nội dung đề cập riêng về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Trong đó
quyền bầu cử và quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân tại điều 27. Từ đó ta thấy rõ quyền làm chủ của
công dân được nhà nước đảm bảo, quyền lực là của toàn dân. Dân chủ xã hội chủ nghĩa gắn liền với kỷ luật, kỷ
cương, quyền và nghĩa vụ công dân do Hiến pháp và pháp luật quy định. Nhà nước được tổ chức và hoạt động theo
Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng pháp luật, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ.
Nhà nước do dân là nhà nước do nhân dân lựa chọn, bầu ra những đại biểu của mình, những đại biểu này thay mặt
nhân dân tổ chức, điều hành các cơ quan nhà nước từ Trung ương đến địa phương thông qua chế độ tổng tuyển cử
phổ thông đầu phiếu. Bên cạnh đó, tại khoản 2 điều 28 HIến pháp Việt Nam, Nhà nước đảm bảo tạo điều kiện để
công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến
nghị của công dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã khẳng định: “Nếu Chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi
Chính phủ”, nghĩa là Nhà nước không đáp ứng được nhu cầu và lợi ích chính đáng của nhân dân thì nhân dân có
quyền bãi miễn Chính phủ.
Dẫn chứng 2: Nhà nước vì đân
Người cho rằng: “Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi;
nếu dân dốt, Đảng và Chính phủ có lỗi.”, Từ đó, thấy rõ được rằng nhà nước vì dân là nhà nước phục vụ lợi ích và
nguyện vọng chính đáng của nhân dân, lấy hạnh phúc của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Nhà nước không có
đặc quyền, đặc lợi, đứng trên nhân dân mà phải thực sự trong sạch, cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, luôn đề
cao ý thức trách nhiệm chính trị trước nhân dân.
Trong những năm gần đây, nhà nước ta đã có những chính sách giúp đỡ cho dân ta:
- Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định 1913/QĐ-TTg hỗ trợ kinh phí 670 tỷ đồng cho 9 địa phương
(Nghệ An 50 tỷ đồng, Hà Tĩnh 50 tỷ đồng, Quảng Bình 50 tỷ đồng, Quảng Trị 70 tỷ đồng, Thừa Thiên Huế
50 tỷ đồng, Quảng Nam 130 tỷ đồng, Quảng Ngãi 150 tỷ đồng, Bình Định 70 tỷ đồng, Kon Tum 50 tỷ
đồng) khắc phục hậu quả bão số 5, 6, 7, 8, 9 và mưa lũ tháng 10 năm 2020 tại miền Trung và Tây Nguyên.
- Trong những năm dịch bệnh covid kéo dài, nhà nước đã có những chính sách hỗ trợ như:
+ Tăng phụ cấp ưu đãi nghề lên 100% cho nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng.
+ Hỗ trợ tiền ăn 1 triệu đồng/người với NLĐ thực hiện “3 tại chỗ”.
+ Chính sách miễn giảm thuế, phí, lệ phí hỗ trợ DN theo Nghị quyết 11.
+ Dùng 30.000 tỷ đồng từ quỹ Bảo hiểm thất nghiệp hỗ trợ lao động. ……..
=> Qua đó ta thấy nhà nước luôn có mặt khi dân cần
==> Tóm lại, sau những dẫn chứng mà nhóm chúng tôi vừa nói, các bạn có thể thấy rằng nhà nước dân chủ
xã hội chủ nghĩa của chúng tôi quyền lực là thuộc về nhân dân, “Nhà nước của dân, Nhà nước do dân, Nhà
nước vì dân”. Quyền nhân dân, công dân luôn được nhà nước đề cao và đảm bảo gắn liền với kỷ luật, kỷ
cương, quyền và nghĩa vụ công dân. Nhà nước luôn trưng cầu ý dân, đặt dân lên trên hàng đầu để tạo niềm
tin vững chắc cho nhân dân bởi “Quyền lực mà không có lòng tin của nhân dân thì chẳng là gì cả.” ( Catherine II ) lOMoAR cPSD| 61184739
IV – TÍNH DÂN CHỦ TRONG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TRÊN CƠ Ở S VĂN HÓA XÃ HỘI
( Nguyễn Anh Tuấn, Phạm Thị Hải Yến)
Luận điểm 1: Chúng tôi xuất phát từ những nghiên cứu về dân chủ ở các nước tư bản chủ nghĩa cho thấy tự do
và bình đẳng ở những nước này đã gây ra nhiều vụ xả súng, khủng bố hay những vụ phân biệt chủng tộc gây ra
hậu quả nặng nề văn hóa xã hội đời sống vật chất và tinh thần của con người => Từ đó, chúng tôi cho rằng
quyền tự do và bình đẳng không gắn với đề cao quyền cá nhân mà là đề cao quyền cộng đồng Dẫn chứng
1: Mặt trái của tự do TBCN
Từ chính án số 2 của Hiến pháp Mỹ được Quốc hội nước này thông qua vào ngày 15/12/1791 quy định: "Một
dân quân tự vệ có kiểm soát tốt là rất cần thiết đối với an ninh của một quốc gia tự do, người dân có quyền giữ và
mang vũ khí mà không vi phạm luật pháp". Quốc hội Mỹ xem việc sở hữu súng là quyền cơ bản của con người, một
phần trong Tuyên ngôn Nhân quyền được thông qua cùng năm. Quyền của người dân về việc sở hữu vũ khí cho
mục đích tự vệ cá nhân được mô tả trong các tác phẩm triết học và chính trị của các triết gia Aristotle, Cicero (thời
Hy Lạp cổ đại), John Locke (người đóng góp về lý thuyết tự do trong Tuyên ngôn độc lập Mỹ), Machiavelli (sử gia người Italy). -
Theo dữ liệu của tổ chức phi chính phủ Gun Violence Archive, Mỹ ghi nhận 610 vụ xả súng trong năm
2020 với 1,68 vụ/ngày tính tới thời điểm cuối năm 2022. Số ca tử vong liên quan tới súng đạn ở Mỹ liên
quan đến các vụ giết người trong năm 2022 lên đến 18.000. -
Trên thế giới không nước nào dân chúng sở hữu súng với mức độ cao như nước Mỹ. 314 triệu dân Mỹ
hiện nay làm chủ hơn 270 triệu súng các loại; bình quân mỗi người lớn có hơn 1 khẩu súng. Tỷ lệ này vượt
xa Yemen, một nước do các bộ lạc họp thành chứ chưa phải là quốc gia có bộ máy hành chính tổ chức hiện đại như nước Mỹ. -
Lễ hội âm nhạc Harvest ở Las Vegas: Ngày 01/10/2017, thủ phạm đã xả súng từ trên tầng 32 của Khách
sạn Mandalay Bay Resort and Casino vào đám đông hơn 20.000 người đang tham dự một lễ hội âm nhạc ở
khu vực trung tâm thành phố Las Vegas thuộc bang Nevada. 58 người đã thiệt mạng và hơn 500 người bị
thương. Đây là vụ xả súng đẫm máu nhất trong lịch sử nước Mỹ hiện đại.
=> Chính vì dân chủ của tư bản chủ nghĩa đề cao những giá trị cá nhân một cách quá mức nên đã khiến
gây ra những hậu quả khôn lường. Từ đó có thể thấy dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ cao hơn về
chất so với nền dân chủ tư sản, dân chủ và pháp luật nằm trong sự thống nhất biện chứng; được thực hiện
bằng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản. Dẫn chứng 2: Mặt trái của bình đẳng
Trên khắp nước Mỹ hiện nay vẫn tồn tại khoảng cách giữa người da đen và người gốc Tây Ban Nha so với người
Mỹ da trắng trong các lĩnh vực kinh tế quan trọng, đặc biệt là thu nhập hộ gia đình và tỷ lệ thất nghiệp. Báo cáo
“The State of Black America” của Liên đoàn Đô thị Quốc gia Mỹ (NUL) công bố ngày 16/5/2016 đã khảo sát các
chỉ số kinh tế của người da đen ở 70 vùng đô thị tập và của người gốc Tây Ban Nha ở 73 vùng đô thị, và thấy rằng
không có khu vực nào mà người da đen được ưu tiên trong hoạt động tuyển dụng và kiếm nhiều tiền hơn người da
trắng. Giống như người da đen, người gốc Tây Ban Nha ở tất cả các khu vực khảo sát đều được trả lương ít hơn
người da trắng, mặc dù khoảng cách thu nhập hộ gia đình của họ với người da trắng không lớn bằng khoảng cách
giữa người da đen và da trắng
=> Bất bình đẳng dân tộc chủ nghĩa tư bản. Điều này gây ra ảnh hưởng tiêu cực không nhỏ cho Mỹ. Ví dụ
như Mỹ thiệt hại 16.000 tỷ USD do nạn bất bình đẳng dân tộc ngày 28/8/2020 do số lượng các doanh nhân da màu
được tiếp cận với các khoản vay còn hạn chế. Citi ước tính việc này gây thiệt hại cho kinh tế Mỹ 13.000 tỷ USD về
doanh thu doanh nghiệp và 6,1 triệu việc làm mới mỗi năm. Ngoài ra, những người Mỹ gốc Phi còn bị mất khoản
thu nhập tổng cộng 2.700 tỷ USD do chênh lệch về lương với người da trắng. Thêm vào đó, việc sinh viên da màu
không được tiếp cận giáo dục đại học làm hao hụt khoảng 90-113 tỷ USD trong thu nhập suốt đời của họ. Cuối
cùng, sự thiếu bình đẳng trong tiếp cận tín dụng nhà ở đã gây thiệt hại 218 tỷ USD cho nền kinh tế. Ngoài ra vào
ngày 29/3, Derek Chauvin, viên cảnh sát được cho đã gây ra cái chết của người đàn ông da màu George Floyd hồi
tháng 5/2020 và khiến cả nước Mỹ chìm trong làn sóng biểu tình chống phân biệt chủng tộc suốt nhiều tháng, đã
chính thức ra hầu tòa với cáo buộc giết người và ngộ sát gây chấn động không chỉ nước Mỹ mà còn đến cả thế giới lOMoAR cPSD| 61184739
biết đến. Không chỉ vậy thực chất tình trạng này tồn tại dưới nhiều hình thức trong xã hội nước Mỹ. Gây ra các
cuộc biểu tình gây nguy hiểm đến cuộc sống xã hội.
=> Đời sống của đa số dân cư lao động bị giảm sút nghiêm trọng, thất nghiệp gia tăng; khoảng cách giàunghèo
ngày càng lớn, làm trầm trọng thêm những mâu thuẫn, xung đột giữa các sắc tộc Và sự thật, dù có biến đổi như thế
nào thì bản chất của CNTB không hề thay đổi. Xã hội đó luôn vì lợi ích mà chà đạp lên phẩm giá con người. Dù có
che đậy tinh vi ở mức độ nào thì trong xã hội TBCN, quyền lực của hệ thống chính trị thực sự không thuộc về nhân
dân, do nhân dân và phục vụ lợi ích của nhân dân. Các thiết chế dân chủ theo công thức "dân chủ tự do" mà phương
Tây ra sức quảng bá, áp đặt lên toàn thế giới không hề bảo đảm để quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, do nhân
dân và vì nhân dân-yếu tố bản chất nhất của dân chủ. Sự rêu rao bình đẳng về quyền nhưng không kèm theo sự bình
đẳng về điều kiện để thực hiện các quyền đó đã dẫn đến dân chủ vẫn chỉ là hình thức, trống rỗng mà không thực
chất. Trong đời sống chính trị, một khi quyền lực của đồng tiền chi phối thì quyền lực của nhân dân sẽ bị lấn át...
Điều đó có nghĩa rằng, xu thế phát triển của nhân loại tất yếu sẽ thay thế CNTB bằng một chế độ xã hội tốt đẹp hơn
nó. Dù còn nhiều quanh co, phức tạp nhưng nhất định loài người sẽ tiến lên CNXH.
Luận điểm 2: Kế thừa tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin đã nhiều lần khẳng định, dân chủ xã hội
chủ nghĩa tức là quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, nhân dân sử dụng quyền lực của mình để quản lý công việc
nhà nước. Nhân dân có quyền làm chủ trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội
=> Chính sách về bình đẳng và tự do XHCN sẽ mang lại giá trị hạnh phúc, tôn trọng và đoàn kết giữa các dân tộc
Dẫn chứng 1: Tự do trong sự phát triển của xã hội
Theo Điều 2 Hiến pháp năm 2013 khẳng định: “Nhà nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà
nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”. Nhưng Nhà nước đồng
thời cũng: “Bảo đảm quyền tự do dân chủ cho công dân nhưng nghiêm cấm lợi dụng các quyền tự do dân chủ để
để xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, của nhân dân” như Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ.
Nhà nước ta đã ghi nhận các quyền tự do cơ bản của công dân trong Hiến pháp và pháp luật. Quyền tự do tín
ngưỡng, tôn giáo đã được nhà nước quy định tại Điều 24 Hiến pháp 2013, cụ thể như sau:
- Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.
- Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.
- Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.
Lấy ví dụ từ thực tế, hoạt động của các thiết chế tôn giáo ở Việt Nam đã có những đóng góp nhất định trong việc
tập hợp và vận động quần chúng theo đạo - một lực lượng quan trọng trong khối đại đoàn kết dân tộc - tham gia
vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Nhiều sinh hoạt văn hoá được đông đảo người theo đạo hoặc
không đón nhận và tham dự, kể đến như lễ Phật đản của Phật giáo, lễ Noel của Công giáo và đạo Tin Lành, lễ
kỷ niệm ngày khai đạo của đạo Cao Đài, Phật giáo Hoà Hảo, tháng ăn chay Ramadan của Hồi giáo… được tổ
chức trọng thể, trang nghiêm và đảm bảo an ninh trật tự. Lễ hội của mọi tôn giáo đều trở thành hội lễ chung vui
của toàn dân tộc như Lễ hội Đền Hùng, lễ Noel, lễ hội La Vang. Đặc biệt lễ Phật đản của Phật giáo đã chính thức
được UNESCO công nhận là một trong những lễ hội tôn giáo lớn của thế giới.
Tuy nhiên Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cũng được đặt dưới sự quản lí của nhà nước được nêu cụ thể trong
Điều 24 Hiến pháp 2013 kể trên. Điều đó không nên được coi là sự thụt lùi của dân chủ, mà đó còn là bước tiến tới
một xã hội an toàn và hoà bình.
Chẳng hạn, lâu nay tại Việt Nam đã xuất hiện không ít hoạt động tôn giáo trái pháp luật của một số tổ chức Tin
Lành nước ngoài chưa được cấp phép, điển hình là các đạo lạ mang danh nghĩa Tin Lành truyền vào Việt Nam như
Tân Thiên địa, Hội thánh của Đức Chúa Trời ... Đây là những hoạt động trái với thuần phong mỹ tục, mê tín dị đoan
và có dấu hiệu trục lợi. Đối với các hoạt động vi phạm pháp luật của các tổ chức này, lực lượng chức năng Việt
Nam đã nhắc nhở, chấn chỉnh và xử lý dựa trên quy định pháp luật. lOMoAR cPSD| 61184739
Như vậy, ở Việt Nam hoàn toàn không có cái gọi là đàn áp tôn giáo. Một điều dễ nhận thấy, đánh giá sai
lệch vì những lý do khác nhau vẫn ẩn sau ngọn cờ tôn giáo. Đối với Việt Nam, các thế lực cực đoan, chống
đối luôn tìm mọi thủ đoạn để tách rời tôn giáo ra khỏi sự quản lý của nhà nước, cốt để dễ dàng lợi dụng các
tôn giáo vào những mục đích chống phá.
Dẫn chứng 2: Bình đẳng giữa các dân tộc Việt Nam
Theo V.I.Lênin phải bảo đảm trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội: “Một Nhà nước dân chủ không thể
dung thứ một tình trạng áp bức, kiềm chế của một dân tộc này đối với bất cứ dân tộc nào khác trong bất cứ lĩnh
vực nào, trong bất cứ ngành hoạt động xã hội nào” => Bình đẳng dân tộc gắn với việc bảo đảm quyền lợi của
dân tộc, con người phải được thể hiện trong mọi lĩnh vực.
V.I.Lênin nhấn mạnh việc bảo đảm bình đẳng về quyền lợi cho các dân tộc, đặc biệt là những dân tộc ít người:
“Chúng ta đòi hỏi một sự bình đẳng tuyệt đối về mặt quyền lợi cho tất cả các dân tộc trong quốc gia và sự bảo vệ
vô điều kiện các quyền lợi của mọi dân tộc ít người”. => Như vậy, bình đẳng dân tộc gắn với việc bảo vệ quyền
của người dân tộc thiểu số trong một quốc gia.
Bình đẳng được quy định trong Hiến pháp và pháp luật, mọi quyền lợi của nhân dân được pháp luật bảo vệ, đối
với những hành vi vi phạm phải căn cứ vào pháp luật để truy cứu; không có đặc quyền trước pháp luật; công dân
đều có trách nhiệm của mình và có nghĩa vụ chấp hành pháp luật. Theo điều 16, Hiến pháp năm 2013 quy định:
“Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật”, điều 5 Hiến pháp quy định: “Các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn
trọng và giúp nhau cùng phát triển, nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc.” =>Từ đó tôi khẳng định
rằng, xã hội chủ nghĩa không phân biệt dân tộc, nghề nghiệp, xuất thân gia đình, tôn giáo, trình độ giáo dục,
tình trạng tài sản…, mọi người đều có quyền bình đẳng.
Mọi dân tộc đều có quyền lợi kinh tế, chính trị, xã hội bình đẳng và bình đẳng đã trở thành đặc trưng bản chất
của chủ nghĩa xã hội, trở thành yêu cầu nội tại phát triển của xã hội. Trong xã hội xã hội chủ nghĩa, người dân là
chủ nhân có quyền bình đẳng trong quản lý quốc gia và các công việc xã hội. Bất luận là trong các mục tiêu giá trị
của quốc gia, hay trong giá trị của từng công dân, bình đẳng luôn là tiêu chí quan trọng, là giá trị không thể thiếu
của chủ nghĩa xã hội. Thực tế ta đã thấy nhà nước Việt Nam đã có những chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc như
các dân tộc có quyền dùng tiếng nói, chữ viết của mình, giữ gìn và phát huy các phong tục tập quán, truyền thống
văn hóa tốt đẹp của các dân tộc khẳng định đoàn kết các dân tộc trên nguyên tắc bình đẳng, tương trợ để kháng
chiến, kiến quốc, giúp nhau tiến bộ về mọi mặt. Ngoài ra còn có chính sách về an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo,
hỗ trợ về việc làm, đất ở, đất sản xuất, lãi suất, cơ hội học tập cho các học sinh nghèo. Xây dựng các mô hình đào
tạo nghề, giao nhiệm vụ/đặt hàng/đấu thầu đào tạo nghề phù hợp với điều kiện tự nhiên và tập quán của vùng đồng
bào dân tộc thiểu số và miền núi gắn với giải quyết việc làm và hiệu quả việc làm sau đào tạo; Hỗ trợ đào tạo nghề;
Hỗ trợ người lao động thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài
theo hợp đồng; Chuẩn hóa kỹ năng lao động và kết nối hiệu quả đào tạo và giải quyết việc làm. Cung cấp thông tin
thị trường lao động, dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm, kết nối việc làm cho lao động là người dân tộc thiểu số.