Tính nhân dân và dân chủ của hoạt động báo chí | Tiểu luận cơ sở lí luận báo chí

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
KHOA PHÁT THANH – TRUYỀN HÌNH . ----- -----  BÀI TIỂU LUẬN Đề tài:
TÍNH NHÂN DÂN VÀ DÂN CHỦ CỦA HOẠT ĐỘNG BÁO CHÍ Nguyễn Quốc Khánh
Sinh viên thực hiện:
Lớp: Báo mạng Điện tử CLC K40 2056090020 Mã sinh viên:
Học phần: Cơ sở lý luận báo chí PGS. T
Giáo viên hướng dẫn: S Nguyễn Văn Dững Hà Nội, 2021 1 A. MỞ ĐẦU I.
Tính cấp thiết của đề tài
Trong môi trường xã hội phát triển ngày nay, song song với đó cũng là sự nâng cao
hiểu biết về tri thức của công chúng báo chí. Họ có khả năng phân tích, đánh giá
những sự kiện mà báo chí nêu ra. Chính vì thế nền báo chí ngày càng phải thay đổi,
tiến bộ hơn để phù hợp hơn với xu thế xã hội. Tuy nhiên càng phải tuân thủ những nguyên tắc nhất định.
Nguyên tắc là: “Điều cơ bản định ra , nhất thiết phải tuân theo trong một loạt việc
làm’’. Hoạt động của con người luôn có tính mục đích. Do đó để đạt được mục đích
đã dự định, người ta cần đề ra kế hoạch, xác định rõ nội dung công việc, các nguyên
tắc, cách thức tiến hành, phương tiện thực hiện và điều kiện bảo đảm. Chính vì thế,
nguyên tắc trong hoạt động báo chí cũng giúp bảo đảm được mục đích hoạt động của
chủ thể là nhà báo đối với cộng đồng, xã hội.
Một trong những nguyên tắc cơ bản và cốt lõi nhất trong hoạt động báo chí đó là:
“Tính nhân dân và dân chủ”. Với Chủ tịch Hồ Chí Minh, làm báo là để phục vụ cách
mạng; để làm cách mạng Người đã trở thành một nhà báo chân chính, với phong cách
báo chí đặc sắc. Người luôn coi báo chí là một bộ phận của sự nghiệp cách mạng, là
vũ khí sắc bén trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng chế độ xã
hội mới, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội . Báo chí của chúng
ta được tôi luyện bước ra từ chiến tranh cách mạng giải phóng dân tộc, là tiếng nói
của Đảng, của nhà nước. Trong thời đại mới còn phải là diễn đàn của quần chúng
nhân dân. Nơi nhân dân được thể hiện quyền lực và sức mạnh của mình. Và đó cũng 2
chính là một nguyên tắc quan trọng trong hoạt động báo chí cần phải nghiên cứu và tìm hiểu. II.
Mục tiêu nghiên cứu
Do bản chất của hoạt động báo chí là: “Phương tiện và phương thức thông tin -
giao tiếp xã hội, phương tiện và phương thức liên kết xã hội, phương tiện và phương
thức can thiệp xã hội”. (PGS.TS Nguyễn Văn Dững). Vậy nên báo chí luôn đóng vai
trò là tiếng nói của nhân dân, phát huy nguồn sức mạnh của dân tộc. Chính vì thế
nhiệm vụ và mục tiêu quan trọng là phải làm sao phát huy được tối đa tính nhân dân
và tính dân chủ trong thời đại mới. Đóng góp những ý kiến, giải pháp cho báo chí Việt
Nam trong công cuộc xây dựng nền báo chí phát triển gắn liền với nhân dân và dân chủ. III.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu dựa trên việc phân tích và tổng hợp lý thuyết, tham khảo và dựa trên ý
kiến, nghiên cứu của nhiều chuyên gia. IV.
Kết cấu của bài nghiên cứu - Mở đầu - Nội dung
+ Những vấn đề lí luận chung về tính nhân dân và tính dân chủ của báo.
+ Thực tiễn áp dụng nguyên tắc trong hoạt động báo chí Việt Nam hiện nay.
+ Định hướng áp dụng, một số giải pháp nhằm nâng cao tính nhân dân và tính
dân chủ trong thời đại mới. - Lời kết 3 B. NỘI DUNG
Chương I: NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CHUNG VỀ TÍNH NHÂN DÂN VÀ
TÍNH DÂN CHỦ CỦA BÁO CHÍ
1. Khái niệm nguyên tắc tính nhân dân và tính dân chủ trong hoạt động báo chí
Trước hết ta khẳng định, tính nhân dân và tính dân chủ luôn đi liền nhau trong hoạt
động báo chí. Để thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của báo chí đối với nhân dân phải
đòi hỏi tính dân chủ gắn liền với các quyền lợi của nhân dân, công bằng đối với nhân dân.
Để hiểu được nguyên tắc tính nhân dân và tính dân chủ trong hoạt động báo chí
cần phải hiểu các khái niệm sau:
- Nguyên tắc: “Là hệ thống các quan điểm, các quy định chuẩn mực mà con người
đề ra buộc phải tuân theo trong một hoạt động chung hoặc công việc nào đó”.
- Nguyên tắc trong hoạt động báo chí: “Là các chuẩn mực, quy tắc riêng trong mọi
hoạt động báo chí giúp nhà báo thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ của mình”.
2. Tính nhân dân trong hoạt động báo chí
Trước hết khái niệm nhân dân là đại bộ phận quần chúng nhân dân có đầy đủ mọi
giai cấp, tầng lớp chung sống trong 1 khu vực lãnh thổ. Khái niệm tính nhân dân trong
hoạt động báo chí thể hiện tính mật thiết giữa nhân dân và báo chí xuyên suốt từ trước tới nay.
Khác với báo chí phương Tây, lợi ích phục vụ một số giai cấp nhất định mang lại
quyền lợi về kinh tế và mục tiêu phục vụ chính trị, gắn liền với mác “Dân chủ giả
dối” thì nền báo chí Việt Nam được xây dựng dựa trên nguyên tắc là tiếng nói của
nhân dân, do nhân dân và phải vì nhân dân.
Tính nhân dân là: “Sự phản ánh tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng, lợi ích của nhân
dân thông qua nội dung” - PGS.TS Nguyễn Văn Dững. Hay nói cách khác là một góc
nhìn của hoạt động báo chí dưới con mắt của nhân dân. Xuất phát từ bản chất của báo
chí là một bộ phận của truyền thông nhưng lại là bộ phận chiếm vị trí trung tâm, đóng 4
vai trò là nền tảng. Vậy nên trách nhiệm của người làm báo trong hoạt động báo chí là
đảm bảo thực hiện đúng các nguyên tắc cơ bản để đảm bảo được nền tảng là tiếng nói
của nhân dân, Đảng và nhà nước.
Trong suốt những năm tháng đấu tranh giải phóng dân tộc, nhân dân đóng vai trò
hết sức to lớn, không chỉ đóng vai trò chính trong cuộc cách mạng chiến tranh mà còn
trong cách mạng tư tưởng. Mỗi người dân là một người viết nên lịch sử, có vai trò và
trách nhiệm riêng. Tính nhân dân trong hoạt động báo chí những năm chiến tranh giải
phóng là tuyên truyền, củng cố tư tưởng chính trị, lập trường vững vàng của Đảng,
nhà nước đối với nhân dân. Nhân ngày báo chí cách mạng Việt Nam 21/6/1987, đồng
chí Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh đã viết: “Tờ báo, theo tôi không phải chỉ là diễn
đàn của Đảng, chính phủ và những cán bộ viết báo mà còn phải là diễn đàn của mọi
tầng lớp nhân dân”. Ta hãy thử hình dung một nền báo chí có đủ sự công khai, minh
bạch, có tính lập trường nhưng lại thiếu đi tính nhân dân thì nó có còn thực sự là hoạt
động báo chí – tính cốt lõi của truyền thông đại chúng hay không? Chính vì thế
nguyên tắc tính nhân dân trong hoạt động báo chí được thể hiện ở những luận điểm sau :
2.1. Tính nhân dân của báo chí thể hiện ở chỗ người làm báo phải đặt quyền và lợi
ích của nhân dân lên hàng đầu
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “ Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ nhân dân, phục
vụ cách mạng”, rõ ràng Người đặt nhân dân lên hàng đầu trong mọi hoạt động, kể cả
hoạt động báo chí. Nhân dân có quyền tổ chức giám sát và phản biện xã hội vì thế nhà
báo khi phân tích sự kiện, đánh giá thông tin phải luôn luôn xuất phát từ lập trường,
lợi ích của nhân dân, là sự phản ánh tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng và bảo vệ lợi ích
của nhân dân cũng như sự tiến bộ của xã hội nói chung. Đó cũng là kim chỉ nam
xuyên suốt trong hoạt động báo chí của Đảng ta.
Một nhà nước xã hội chủ nghĩa là một nhà nước biết san sẻ với gánh nặng của
nhân dân, lo cho nhân dân và vì nhân dân mà cống hiến. “Dễ mười lần không dân
cũng chịu/Khó vạn lần dân liệu cũng xong’’. Báo chí đóng vai trò là tiếng nói của 5
Đảng, là ngòi bút xung kích trên mặt trận tư tưởng phải đáp ứng được những yêu cầu
phục vụ nhân dân, lấy lợi ích của đông đả nhân dân cũng như lợi ích chính đáng của
nhân dân làm trọng. Trước khi sáng lập tờ báo Thanh niên, Người đã viết trên những
tờ báo lớn của Paris. Người viết nhiều thể loại như: tuyên truyền, xã luận, bình luận,
điều tra… thậm chí cả biếm họa. Tuy hình thức đa dạng khác nhau nhưng đều nhằm
chống chủ nghĩa thực dân, lột trần bộ mặt của chúng để đòi độc lập, tự do cho dân tộc
Việt Nam và nhân dân các nước thuộc địa. Sau khi khai sinh ra nền báo chí cách
mạng, với sự từng trải trong nghề báo, Người gửi tới những người làm báo Việt Nam
biết bao lời dặn dò bình dị mà sâu sắc: Phải xác định: “Viết cho ai xem, viết để làm
gì? Vì ai mà viết? Viết như thế nào?”. Khi người nhận định điều này, tức là Người đã
hướng đối tượng phục vụ vào công chúng báo chí, vào nhân dân.
2.2. Tính nhân dân trong hoạt động báo chí là sự tham gia của nhân dân trong các
hoạt động báo chí.
“Nước có thể chở thuyền, cũng có thể lật thuyền”. Sức mạnh to lớn của nhân dân
từ xưa tới nay đã được chứng minh qua bao cuộc tiến công xâm lược và công cuộc
xây dựng đất nước. Ngày nay, trong thời đại hòa bình nhân dân đóng vai trò xây dựng
phát triển đất nước trên nhiều mặt: kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội, quốc phòng -
an ninh tham gia vào nhiều hoạt động của đất nước. Và cũng từ đó tham gia vào diễn
đàn sôi nổi của nhân dân là hoạt động báo chí. Nhân dân có quyền giám sát hoạt động
báo chí, tham gia vào hoạt động báo chí với vai trò và nhiều chủ thể khác nhau như
nhà báo, cộng tác viên, người đọc, nhà phê bình nhận xét… Dù ở vai trò nào thì nhân
dân vẫn là chủ thể được quyền tham gia vào các hoạt động báo chí với tinh thần dân
chủ, nghiêm túc và đúng pháp luật. Cội nguồn của báo chí là từ nhân dân mà ra, song
hành cùng với nhân dân suốt từ những năm tháng kháng chiến cho tới nay, có thể ví
như một người bạn, một cây viết của nhân dân. Vậy nên tính nhân dân trong hoạt
động báo chí trước hết phải là sự góp mặt của nhân dân trong các hoạt động báo chí.
Ở đây ta không bàn tới trong các hoạt động nghiệp vụ chuyên môn mà chỉ nói sự 6
tham gia của nhân dân vào các hoạt động như nhận xét, giám sát, theo dõi các hoạt động báo chí.
2.3 Tính nhân dân trong hoạt động báo chí còn thể hiện qua cách truyền tải thông tin
đúng sự thật , khách quan và minh bạch tới nhân dân.
Một trong những chức năng cơ bản của hoạt động báo chí là chức năng thông tin
giao tiếp, mà một nền báo chí vô sản nơi mà các quyền và lợi ích của người dân được
đặt lên hàng đầu thì đi kèm với đó là trách nhiệm xã hội của nhà báo với nhân dân.
Đối với hoạt động báo chí, lập trường chính trị đạo đức có thể hiểu là việc xem xét,
tiếp cận một vấn đề, sự kiện xuất phát từ lí tưởng, mục đích và chức năng của báo chí
chứ không phải xuất phát từ lợi ích 1 giai cấp nào đó mà bóp méo sự thật, thổi phồng
thông tin. “Muốn phụng sự xã hội bằng việc viết lách, chúng ta cần phải minh định
những khái niệm đó, bằng cái tâm và cái tầm, mang đến cho công chúng những thông
tin chân thực, có ý nghĩa đối với cuộc sống” - nhà báo Phạm Trung Tuyến PGĐ VOV.
Ví dụ sự kiện thông tin chính phủ thúc đẩy vốn đầu tư công từ ngay đầu năm 2021
nhằm hỗ trợ nền kinh tế nước ta trong thời gian chịu đại dịch Covid-19. Tuy nhiên
vẫn còn tồn đọng rất nhiều khó khăn cần tháo gỡ. Vậy nên nhà báo phải thông tin
đúng sự thật, khách quan nhìn nhận những vấn đề liên quan đến năng lực quản lí, khó
khăn tồn tại trong công tác giải ngân tới người dân nhằm minh bạch rõ ràng đồng thời
tránh những tư tưởng xấu xuyên tạc, nhân cơ hội khó khăn mà trục lợi.
Không những thế báo chí còn phải là diễn đàn, là tiếng nói công khai của nhân
dân. Phản ánh những ý kiến, đóng góp của người dân mà không có “vùng cấm”. Sức
mạnh của báo chí là sự thật, những ngôn từ của báo chí, thông tin của báo chí phải
được làm từ chất liệu sự thật. Có rất nhiều ý kiến của các nhà báo về việc có hay
không “vùng cấm trong hoạt động báo chí”?. Nhà báo Đỗ Quý Doãn - thứ trưởng Bộ
Thông tin và Truyền thông cho rằng: “Chả có vùng cấm nào cả. Cốt yếu vẫn là báo chí
thông tin như thế nào. Có những vụ việc chưa thu thập được tài liệu đầy đủ, chưa nắm
hết mọi góc cạnh của vấn đề mà đã vội vàng đưa lên là thiếu hợp lý. Hay có những sự
việc thoáng nhìn tưởng đã rõ ràng, nhưng bản chất thực lại chứa đựng nhiều yếu tố 7
không dễ gì lý giải thông qua một bài báo”. Nhưng bên cạnh đó dưới góc độ của một
nhà báo lão thành Phan Quang cho rằng: “Tôi xin nhắc lại, khi nói đến vùng cấm
trong báo chí gồm có: Vùng cấm quy định tại luật pháp; vùng cấm do đạo đức nghề
báo chí, và vùng cấm xuất phát từ tấm lòng, tức là từ tinh thần nhân văn nhà báo tự
đặt ra cho mình. Có thể sự việc đó ta viết ra sẽ “ăn view” đấy nhưng nếu nó không
hợp với tấm lòng nhân ái của ta thì ta nên dừng lại”. Dù hai ý kiến có phần trái ngược
nhau nhưng ta phải khẳng định tính chân thực và khách quan trong hoạt động báo chí
phải được đặt lên hàng đầu đảm bảo lợi ích của nhân dân. Vậy, rút ra từ ý nghĩa 2 bài
trả lời phỏng vấn của 2 nhà báo ta có thể hiểu, nhà báo hoạt động không nên có vùng
cấm nhưng hiện nay vẫn tồn đọng thực trạng “trên bảo,dưới phải nghe” trong các cơ
quan báo chí. Xuất phát từ lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm hay đơn giản là ngại “va
chạm” với các cơ quan tổ chức, cá nhân khác. Không chỉ thế, nhiều tờ báo còn sẵn
sàng bịa đặt, vu khống, thông tin tới người dân sai sự thật, thiếu kiểm chứng. Đây là
một điều có thể hiểu được khi công tác quản lí báo chí của các ban ngành có liên quan
hiện nay ngày càng lỏng lẻo, không chặt chẽ như trước dẫn tới những lỗ hổng trong
hoạt động báo chí và ngày càng xuất hiện nhiều “vùng cấm hơn nữa”. Nhưng bàn đi
cũng phải bàn lại, nghề báo là nghề thông tin sự thật, nhân dân giao cho họ trách
nhiệm thông tin sự thật nhưng cũng phải cân nhắc, xem xét xem khi đưa 1 thông tin
như vậy có hữu ích không? Có giúp ích gì cho người dân không? Có mang trong đó 1
bài học tư tưởng về xã hội hay không thì hẵng viết. Đó là chế độ tự lọc thông tin mà
một người làm báo có đạo đức nhất thiết phải có.
3. Tính dân chủ trong hoạt động báo chí
Xét riêng về tính dân chủ trong hoạt động báo chí luôn song hành cùng với tính
nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, bản chất của dân chủ tức là dân là chủ
và dân làm chủ. Người chỉ rõ, địa vị của nhân dân là người chủ đối với xã hội, đất
nước và nhân dân là chủ thể của quyền lực. Đây là nội dung cốt lõi trong tư tưởng dân
chủ Hồ Chí Minh, phản ánh giá trị cao nhất, chung nhất của dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân. 8
Tính dân chủ trong báo chí không chỉ là sự phản ánh ý kiến , tâm tư nguyện vọng
của đơn lẻ những cá nhân hay đại diện trong nhân dân mà quan trọng là phải tiên hành
khảo sát, điều tra xã hội học để nắm được các vấn đề cả bề rộng lẫn chiều sâu mà
quan tâm để có cách thức tiếp cận thông tin đúng, chính xác giúp Đảng và nhà nước
có những điều chỉnh về chủ trương, đường lối chính sách để phù hợp hơn. Quan điểm
về dân chủ của nhân dân đã được Hồ Chí Minh xuyên suốt từ xưa tới nay: “Dân biết
-dân bàn - dân làm - dân kiểm tra”. Mỗi người dân đều có quyền giám sát, theo dõi,
các hoạt động của nhà nước, đồng thời phản bác, đóng góp với các thông tin sai sự
thật, không chính thống trong hoạt động báo chí. Nhà nước của dân, do dân, vì dân
phải là một nhà nước pháp quyền có hiệu lực mạnh, được quản lý bằng pháp luật và
phải làm cho pháp luật có hiệu lực trong thực tế. Trong một nhà nước dân chủ, dân
chủ và pháp luật phải luôn đi đôi với nhau, có mối quan hệ chặt chẽ mới bảo đảm cho
chính quyền trở nên mạnh mẽ. Không thể có dân chủ ngoài pháp luật, pháp luật là bà đỡ của dân chủ.
Chương 2 : THỰC TIỄN ÁP DỤNG NGUYÊN TẮC TRONG HOẠT ĐỘNG
BÁO CHÍ VIỆT NAM HIỆN NAY
Trong thời đại mới, báo chí là cầu nối giữa thông tin và người dân, nhân dân ủy
quyền cho báo chí phân tích, xử lí thông tin và đưa thông tin tới họ. Bước vào thời đại
số 4.0 về cuộc cách mạng khoa học công nghệ, báo chí ít nhiều đã có những bước
chuyển mình tất yếu. Các sản phẩm báo in truyền thống sẽ được thay thế bằng kênh
phát thanh hay truyền hình thuần túy, công nghệ thực tại ảo. Các sản phẩm báo chí
phải thay đổi cả về tiêu chí cũng như sự sáng tạo trong nội dung và hình thức trình
bày. Những bài viết, bài phản biện các vấn đề nóng trong xã hội, những dòng bình
luận nghiêm túc nhưng dài dòng, phải thay bằng sản phẩm thông tin đồ họa và các
loại hình sản phẩm báo chí đa phương tiện, các video clip livestream trên mạng xã
hội, hay các bản tin rap news…Tuy nhiên những nhà báo vẫn đóng vai trò chính trong
việc khai thác chọn lọc thông tin, dựa vào những tiến bộ về khoa học công nghệ ứng 9
dụng trong nghề làm báo. Có thể khẳng định nhà báo vẫn không hề làm mất đi vị thế
của mình , đó là một trái tim nóng và một khối óc lạnh.
Tuy khách hàng - độc giả, giá trị tri thức, tư tưởng, giá trị kinh tế và giải trí của báo
chí truyền thông cùng thay đổi, tất yếu dẫn đến sự thay đổi của các nhà sản xuất. Các
cơ quan báo chí buộc phải thay đổi quy trình, phương thức sản xuất kinh doanh theo
hướng năng động và sáng tạo. Nhưng những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động báo
chí vẫn luôn được áp dụng và thực hiện đúng và xuyên suốt trong mọi hoạt động.
Song hành với đó, vẫn còn những vấn đề đáng bàn tới trong việc thực hiện nguyên tắc
tính nhân dân và tính dân chủ trong báo chí Việt Nam hiện nay. 1. Mặt tích cực
Trước tình hình trong nước và quốc tế thay đổi và có những diễn biến phức tạp
nhưng có thể nói báo chí đã làm tốt vai trò , trách nhiệm là cơ quan ngôn luận của
Đảng , của nhà nước và là diễn đàn của nhân dân.
Với những kết quả đáng được ghi nhận. với lực lượng báo chí lớn mạnh (850 cơ quan
báo chí các loại hình, trên 42 nghìn người làm báo), báo chí đã và đang là lực lượng
xung kích trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước, đấu tranh với những quan điểm sai trái, thù địch,
nhất là những thông tin sai trái trên internet, mạng xã hội. Báo chí đã có những thay
đổi lớn: phát hiện cổ vũ, giới thiệu gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt, góp
phần xây dựng, củng cố, vun đắp bản lĩnh, trí tuệ, văn hóa, đạo đức, tinh thần, ý chí
và khí phách con người nhân dân ta…
Song song với việc tiến bộ của báo chí trong áp dụng các nguyên tắc thì còn là sự
tham gia tích cực của công chúng báo chí , chủ động tham gia vào các hoạt động báo chí truyền thông.
Với gần 87 triệu dân, Việt Nam là một trong những thị trường công chúng báo chí
lớn, hấp dẫn và nhiều tiềm năng. Đây là điều kiện tốt cho báo chí truyền thông phát
triển, đồng thời cũng khó khăn, phức tạp và thách thức lớn đối với báo chí truyền
thông. Công chúng hiện nay có trình độ, bản lĩnh, chính kiến, đòi hỏi cao về chất 10
lượng thông tin từ báo in, phát thanh, truyền hình, hãng tin tức, báo mạng điện tử, báo
ảnh... Đồng thời họ còn tích cực tham gia trao đổi, thảo luận, phản biện những vấn đề
của đất nước và báo chí tạo không khí dân chủ công khai, minh bạch trong thông tin
hai chiều góp phần thúc đẩy xã hội phát triển. Không phủ nhận sự đóng góp to lớn của
công chúng báo chí trong việc tham gia vào các hoạt động báo chí. Khiến những
nguyên tắc về tính nhân dân và dân chủ đi vào thực tiễn xuyên suốt các hoạt động,
hình thành nên tư tưởng cơ bản về nguyên tắc hành nghề trước sự phát triển như vũ
bão của khoa học công nghệ, để nhà báo không quên tôn chỉ và mục đích và trở thành
người làm báo, viết báo tin tưởng của nhân dân.
Báo chí tham gia tích cực vào công tác tư tưởng cho nhân dân, tham gia vào bảo
vệ đường lối, chính sách của Đảng và nhà nước
Báo chí ở nước ta ra đời trước hết là phục vụ lợi ích công, lợi ích quốc gia dân tộc, lợi
ích xã hội. Thể chế chính trị ở nước ta hoạt động, vận hành theo cơ chế “Đảng lãnh
đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”. Do đó, báo chí rất nên xoay quanh trục
cơ chế này để bảo đảm cho mọi thông tin đều hướng tới và phục vụ tốt nhất cho sự
lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước và phát huy vị thế
vai trò là chủ, làm chủ của nhân dân. các cơ quan báo chí khi bám sát, tuân thủ, thực
hiện đúng tôn chỉ, mục đích và đối tượng phục vụ, không để xảy ra sai sót về chính trị
trong tác phẩm, sản phẩm báo chí, cũng là việc làm thiết thực góp phần tham gia bảo
vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cùng với đó, các cơ quan báo chí cần chấp hành
nghiêm túc sự chỉ đạo, định hướng thông tin, tuyên truyền của các cơ quan chức năng,
cơ quan chủ quản, bảo đảm cân đối nội dung tuyên truyền theo hướng “lấy cái đẹp
dẹp cái xấu”, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực để cho dòng chảy thông tin tốt đẹp ngày
càng thấm sâu vào đời sống xã hội. Để công tác tư tưởng thật sự thuyết phục, hiệu
quả, bên cạnh việc tuyên truyền, giáo dục, cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân
bằng lý lẽ, tâm huyết, kinh nghiệm và bằng thực tiễn cuộc sống, những người làm
công tác tư tưởng phải chú trọng giáo dục bằng nêu gương, thể hiện tính gương mẫu
về nhân cách, đạo đức, bản lĩnh chính trị, sự kiên định vững vàng; tinh thần trách 11
nhiệm cao trong các phong trào thi đua yêu nước, phong trào hành động cách mạng
của địa phương; nói đi đôi với làm, tốt nhất là thực hiện phương châm: nói ít, làm
nhiều, nói cụ thể, thiết thực không cao xa, lý luận chung chung, cách nói trúng với
từng đối tượng; vừa nói, vừa làm; nói được, làm được, để tạo sự tin cậy của Nhân dân
đối với Đảng bộ và cán bộ, đảng viên, bởi: “Một tấm gương sống có giá trị hơn 100
bài diễn văn tuyên truyền”, và gương của cán bộ lãnh đạo cấp càng cao càng có giá
trị. Rõ ràng, báo chí đang góp phần là ngòi bút xung kích của Đảng trên mặt trận tư
tưởng, tuyên truyền cho nhân dân biết,nhân dân hiểu, đảm bảo quyền và lợi ích của
tính nhân dân và dân chủ trong báo chí. Đồng thời tránh nguy cơ chệch hướng xã hội
chủ nghĩa trong cả nhận thức và hành động. Chính vì vậy, công tác xây dựng Đảng về
chính trị, tư tưởng bao giờ cũng bắt đầu từ trang bị lý luận và hệ tư tưởng; đồng thời
không ngừng bổ sung, phát triển, đảm bảo tính khoa học, tính hiện thực của Cương
lĩnh và đường lối để nâng tầm trí tuệ và sức chiến đấu của Đảng.
Với vai trò là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng và Nhà nước, báo chí cách mạng
Việt Nam luôn gắn bó, đồng hành với sự nghiệp của Đảng và dân tộc; là cầu nối giữa
Đảng, Nhà nước với nhân dân, là phương tiện quan trọng tuyên truyền phát triển kinh
tế - xã hội; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; là diễn đàn để nhân dân tham gia
xây dựng Đảng, quản lý xã hội. Những năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước,
báo chí đã làm tốt vai trò định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ, động viên
toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện đường lối đổi mới. Hoạt động của các cơ
quan báo chí phản ánh sinh động thành tựu các lĩnh vực của công cuộc đổi mới đất
nước. Báo chí nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, đã đạt nhiều thành tựu quan trọng,
có đóng góp to lớn trong công tác tuyên truyền thực hiện các chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.. Đồng thời
khẳng định vai trò là vũ khí sắc bén trong công tác tư tưởng, là phương tiện quan
trọng tuyên truyền, đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đồng thời là diễn đàn của
nhân dân đóng góp với Đảng, Nhà nước, là kênh thông tin không thể thiếu để Đảng, 12
Nhà nước nắm rõ hơn đời sống của nhân dân và việc tổ chức thực hiện các nghị
quyết, từ đó hoàn thiện chủ trương, chính sách, sát với yêu cầu của thực tiễn. Nhiều
cơ quan báo chí tích cực, chủ động đổi mới hình thức, nội dung tuyên truyền, vừa
bám sát tôn chỉ, mục đích, các vấn đề quan trọng trong chủ trương, đường lối của
Đảng, vừa sâu sát thực tế, phản ánh những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm.
Để đảm bảo cho nguyên tắc nhân dân và tính dân chủ, báo chí còn đang là ngòi
bút xung kích trong đấu tranh chống tham nhũng trong bộ máy nhà nước.
Từ sau đại hội VI năm 1986 Đảng ta đã xác định báo chí có vai trò rất quan trọng
trong việc góp phần làm mạnh hóa đời sống xã hội. Ngay từ những năm đầu đổi mới,
với phương châm “Nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật”,
thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, Đảng ta đã chuyển tải một thông điệp
mạnh mẽ về việc kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trên
cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng ta, bằng những bài viết kịp thời, sắc sảo trong
chuyên mục “Những việc cần làm ngay” trên Báo Nhân Dân, Tổng Bí thư Nguyễn
Văn Linh đã trực tiếp sử dụng báo chí như một vũ khí đắc lực để góp phần chỉ đạo
công cuộc đấu tranh phòng chống tham ô, tiêu cực và ủng hộ những nhân tố mới, việc
làm mới mang lại lợi ích thiết thực cho đất nước và nhân dân. Một trong những nhiệm
vụ, quyền hạn của báo chí đã được quy định tại Luật Báo chí 2016 là: “Đấu tranh
phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội”.
Điều 75, Luật Phòng, chống tham nhũng 2018 đã quy định: “1. Cơ quan báo chí, nhà
báo có trách nhiệm đấu tranh chống tham nhũng, đưa tin về hoạt động phòng, chống
tham nhũng và vụ việc tham nhũng; 2. Cơ quan báo chí, nhà báo có quyền yêu cầu cơ
quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền cung cấp thông tin liên quan đến hành
vi tham nhũng. Cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân được yêu cầu có trách nhiệm cung
cấp thông tin theo quy định của pháp luật về báo chí và quy định khác của pháp luật
có liên quan; 3. Cơ quan báo chí, nhà báo có trách nhiệm phản ánh khách quan, trung
thực và chấp hành các quy định khác của pháp luật về báo chí, quy tắc đạo đức nghề
nghiệp khi đưa tin về hoạt động phòng, chống tham nhũng và vụ việc tham nhũng”. 13
Từ những thông tin công khai, minh bạch trên báo chí đã góp phần giúp cho các
cơ quan chức năng có thêm căn cứ, bằng chứng để điều tra, xác minh các vụ việc
tham nhũng. Mặt khác, những thông tin về tham nhũng, tiêu cực trên báo chí là tiếng
nói của công luận, của nhân dân để tạo ra áp lực dư luận xã hội nhằm thúc đẩy các cơ
quan chức năng sớm vào cuộc làm rõ những vấn đề báo chí đã nêu ra .Những năm
qua, đặc biệt là từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, công tác đấu tranh
phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước ta đã được triển khai quyết liệt, bài
bản và bước đầu mang lại hiệu quả rõ rệt, được dư luận xã hội đồng tình, nhân dân ghi
nhận có một phần công lớn là của báo chí truyền thông. Đóng vai trò là “bộ lọc” của
nhà nước trong công tác điều tra chống tham nhũng. Báo chí cũng luôn chủ động, tích
cực tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng; kịp thời động viên, cổ
vũ những tấm gương, những nhân tố mới tham gia hiệu quả vào cuộc đấu tranh,
phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Ngoài ra, báo chí cũng làm tốt chức năng góp ý,
phản biện trong việc xây dựng, bổ sung, hoàn thiện về cơ chế, chính sách, luật pháp
về phòng, chống tham nhũng. Nhờ đó mà Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng
có thêm một kênh thông tin quan trọng, hữu ích để triển khai, thực hiện hiệu quả hơn
nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực 2. Mặt tiêu cực
Báo chí đưa tin không chính xác, sai lệch gây ảnh hưởng mất niềm tin của nhân
dân vào xã hội, ảnh hưởng tới tư tưởng , đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân
Có thể nói, công tác báo chí đã đạt được những thành tích đáng ghi nhận, góp phần
vào sự nghiệp đổi mới của đất nước, ổn định chính trị xã hội, xứng đáng là lực lượng
xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hóa của Đảng. Tuy nhiên nghiêm khắc xem xét
khiển trách phê bình cũng có những khuyết điểm kéo dài, trầm trọng, chậm được khắc
phục đang đặt ra cho chúng ta những suy nghĩ về trách nhiệm của những người làm
báo, quản lý báo chí đối với sự mệnh của Đảng, của nhà nước, nhân dân giao phó. 14
Thông tin không đúng với tôn chỉ, mục đích, sai sự thật không đúng đối tượng phục
vụ quy định. Đây là khuyết điểm lớn nhất, kéo dài nhất trong đó có trách nhiệm trước
hết là người làm báo. Việc được đào tạo về chuyên môn cũng như năng lực phẩm chất
đạo đức chính trị của nhà báo hiện nay ngày càng có biểu hiện hạ thấp, cá biệt có
những trường hợp rời xa nguyên tắc cơ bản. Có những bài báo bịa đặt , sai sự thật,
phỏng vấn nhưng không phỏng vấn,từ tin đồn trên mạng xã hội không được kiểm
chứng trở thành thông tin chính thống trên phương tiện truyền thông đại chúng.
Không chỉ thế còn có những thông tin sai sự thật , gây ảnh hưởng xấu hoặc xúc phạm
uy tín, danh dự nhân phẩm của người khác. Có một số sự kiện xã hội ban đầu được
báo chí đưa tin chuẩn xác nhưng về sau khi các trang điện tử khác khai thác, biên tập
lại thông tin, suy diễn theo nhiều hướng khác nhau dẫn tới sai lệch về bản chất của sự
việc. Hay tình trạng đưa tin quá nhiều về các vụ án cướp, giết, hiếp điều tra viết lại
quá trình gây án, các tình tiết quá tỉ mĩ rõ ràng gây cảm giác nặng nề, u ám trong đời
sống xã hội có xu hướng không giảm, gây nên tâm lí hoang mang trong xã hội, nhân
dân. Trong thực trạng này chịu trách nhiệm sau nhà báo chính là sự thiếu kiên quyết
của các cơ quán báo chí, cơ quan quản lí nhà nước về báo chí. Tình trạng báo này
“cắm vào cằm” báo kia mà lại chủ yếu là những vấn đề tiêu cực, nhạy cảm nhưng
thiếu kiểm chứng thông tin, thiếu tính định hướng đã gây ra những ảnh hưởng không
nhỏ, ảnh hưởng tới tư tưởng, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân và gây ảnh
hưởng mất niềm tin của nhân dân vào xã hội.
Ở một số đơn vị báo chí sự chỉ đạo của cấp ủy đảng, sự quản lý của cơ quan nhà
nước còn chưa theo kịp quy mô, tốc độ phát triển và tình hình thực tế của hoạt động báo chí.
Không ít cơ quan báo chí thiếu nhạy bén chính trị, chưa thực hiện đúng tôn chỉ mục
đích và chưa làm tốt chức năng định hướng dư luận, thậm chí còn có sản phẩm báo
chí sai định hướng chính trị, tư tưởng, gây tác hại cho đời sống xã hội, vi phạm chỉ
đạo, định hướng của Đảng, pháp luật của Nhà nước, làm suy giảm uy tín, niềm tin của
Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với báo chí. Một số cơ quan báo chí đưa thông tin 15
theo lối “giật gân, câu khách”, phiến diện, thiếu chân thực, khách quan, làm dư luận
hiểu chưa đúng, thậm chí có cái nhìn phiến diện, sai lệch vấn đề. Một số cơ quan báo
chí chưa quan tâm đến việc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống
phá Đảng và Nhà nước. Có cơ quan báo chí chỉ quan tâm khai thác các vụ việc tiêu
cực, chưa quan tâm đến tuyên truyền, biểu dương các điển hình tiên tiến, cổ vũ các
phong trào thi đua yêu nước, thiếu hài hòa giữa “xây” và “chống”. Khuynh hướng
“thương mại hóa” hoặc để tư nhân đứng sau thao túng có xu hướng gia tăng cần phải
được nhận diện, cảnh báo và có giải pháp ngăn chặn. Cá biệt còn có cơ quan báo chí,
nhà báo thiếu trách nhiệm chính trị, vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Người đứng đầu
một số cơ quan báo chí buông lỏng quản lý nội dung thông tin, quản lý đội ngũ phóng
viên, biên tập viên, cộng tác viên, chỉ coi trọng chức năng giải trí, thị hiếu tầm thường
mà xem nhẹ chức năng chính trị - tư tưởng, định hướng văn hóa, thẩm mỹ, thậm chí
lợi dụng báo chí để mưu lợi cá nhân. Một số cơ quan báo chí chưa tiếp cận công nghệ
làm báo hiện đại, sản phẩm báo chí thiếu hấp dẫn…
Chương 3. ĐỊNH HƯỚNG ÁP DỤNG, MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG
CAO TÍNH NHÂN DÂN VÀ TÍNH DÂN CHỦ TRONG THỜI ĐẠI MỚI
Từ thực tiễn khách quan giữa mặt tích cực và tiêu cực hiện nay đòi hỏi phải có sự
lãnh đạo, quản lí trong việc áp dụng các nguyên tắc một cách có kỉ luật và giáo dục,
trau dồi phẩm chất chính trị đạo đức cho nhà báo-chủ thể của hoạt động báo chí.
Trước hết, ta khẳng định, dù trong thời đại thay đổi như thế nào thì vẫn phải có những
nguyên tắc nhất định phải làm theo để đảm bảo duy trì tính khách quan, minh bạch và
là sức mạnh của báo chí. Vậy, vì sao phải định hướng áp dụng những nguyên tắc này trong thời đại mới?
1. Báo chí là một bộ phận cấu thành hữu cơ trong bộ máy của Đảng, là yếu tố cấu
thành hoạt động tư tưởng,lí luận tuyên truyền cho nhân dân.
2. Báo chí góp phần tích cực vào tuyên truyền lú luận chủ nghĩa Mác Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. 16
3. Là tiếng nói cua Đảng ,là diễn đàn của nhân dân.
4. Đảng lãnh đạo báo chí bằng việc định hướng chính trị, bằng và thông qua nhà
nước, thông qua công tác tổ chức - cán bộ, thông qua giám sát, kiểm tra hoạt
động thường xuyên trong thực tiễn.
5. Mỗi nhà báo là một cán bộ hoạt động trong lĩnh vực công tác tư tưởng - văn
hóa của Đảng, là nhà truyền thong - vận động xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng
và quản lý của nhà nước.
Những vấn đề nêu trên đặt ra một nhiệm vụ cấp yếu với hội đồng lí luận trung ương
phải đề ra những định hướng áp dụng, những giải pháp nhằm nâng cao nguyên tắc
tính nhân dân và tính dân chủ trong thời đại mới.
1. Với nội dung của báo chí, phải luôn dựa trên nguyên tắc hàng đầu là vì lợi ích của nhân dân
Một bài báo viết ra, nhà báo phải tự đặt câu hỏi rằng: “Viết cho ai” ? “Viết để làm
gì?” và “Viết như thế nào”. Bài báo ấy khi viết ra liệu có đem lại lợi ích gì cho công
chúng hay là chỉ có lợi cho cá nhân cơ quan đơn vị đăng bài, biến ngòi bút thành
chiếc gậy cời rác những vấn đề nhảm nhỉ, vô bổ. Nhìn vào thực tế báo chí nước ta
hiện nay đang diễn ra tình trạng như đối lập là vừa thiếu mà lại thừa. Thừa bởi vì
nhiều bài báo có nội dung trùng lặp nhau, đa số được copy và biên tập lại không có
thông tin mới mẻ, thiếu tính kiểm chứng, còn thiếu là vì trong nội dung có nhiều
mảng đề tài chưa đề cập tới. Ở Việt Nam , bất kì tổ chức báo chí nào cũng chịu sự
lãnh đạo, quản lí của Đảng và nhà nước. Phải tiến hành đổi mới phương thức lãnh
đạo. Có nghĩa là giữ vững sự lãnh đạo của Đảng và nhà nước nâng cao hơn nữa hiệu
quả trong việc lãnh đạo.
2. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với báo chí truyền thông
Đại hội lần thứ XII của Đảng đã yêu cầu phải: “Xây dựng Đảng trong sạch, vững
mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức”. Đây là nhiệm vụ then chốt, có ý
nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Xây dựng
Đảng được đẩy mạnh, tự nó đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng tu 17
dưỡng, rèn luyện để trở thành người cách mạng chân chính. Đối với các cơ quan báo
chí, công tác xây dựng Đảng góp phần bảo đảm nguyên tắc bất di bất dịch là luôn
luôn giữ vững sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí, truyền thông. Sự lãnh đạo của
Đảng đối với báo chí chính là yêu cầu có ý nghĩa quyết định để hoạt động báo chí bảo
đảm tính cách mạng, dân chủ, khoa học, nhân văn, phục vụ đất nước, phục vụ đại đa số nhân dân.
3. Với vai trò là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng, các cơ quan báo chí phải coi trọng
công tác tư tưởng, lý luận
Trên cơ sở bám sát mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, củng cố và tăng cường sự
thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận của xã hội và lòng tin của nhân dân đối với
Đảng, Nhà nước, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, việc
coi trọng công tác chính trị, tư tưởng trong các cơ quan báo chí sẽ bảo đảm cho việc
nâng cao chất lượng thông tin, tuyên truyền, đề cao tính tư tưởng của các tác phẩm
báo chí. Các cơ quan báo chí phải thể hiện rõ vai trò tiên phong, chủ lực trong công
tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, trong cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư
tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiên
định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn
“diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Tăng cường công tác giáo dục
chính trị, tư tưởng để nâng cao bản lĩnh chính trị, nâng cao nhận thức, trình độ lý luận
chính trị cho cán bộ, đảng viên, phóng viên, biên tập viên; đấu tranh ngăn chặn những
biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn
biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ những người làm báo; kịp thời chấn chỉnh, khắc
phục tâm lý ngại học tập nghị quyết, tâm lý thỏa mãn bằng lòng với trình độ, thiếu
nhiệt huyết phấn đấu, ảo tưởng quyền lực…
4. Tăng cường kỷ luật, giữ vững sự đoàn kết, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức cơ
sở đảng trong các cơ quan báo chí
Bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường mối quan hệ công tác giữa
cấp ủy đảng với lãnh đạo đơn vị; tăng cường sự lãnh đạo của tổ chức đảng với các 18
đoàn thể, chi hội nhà báo trong cơ quan báo chí. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ
lãnh đạo các cơ quan báo chí đủ phẩm chất và năng lực, có tư duy đổi mới, tầm nhìn
chiến lược; xây dựng đội ngũ đảng viên trong các cơ quan báo chí thật sự tiên phong,
gương mẫu, giữ vững phẩm chất chính trị và đạo đức của người làm báo cách mạng.
Quan tâm, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng, xây dựng các mô hình tổ chức
đảng phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của các loại hình cơ quan báo chí, nhằm giữ
vững vai trò lãnh đạo của Đảng.
5. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức
đảng trong cơ quan báo chí; xử lý kịp thời, nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên
có vi phạm các nguyên tắc cơ bản
6. Tăng cường kỷ luật thông tin, phát ngôn, phát huy vai trò tổ chức đảng trong cơ
quan báo chí đối với cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
7. Để làm tốt các nội dung trên, chúng ta cần phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ
quan chỉ đạo, quản lý, chủ quản báo chí cũng như của cấp ủy, tổ chức Đảng các cơ quan báo chí, trong đó:
- Cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí cần phối hợp chặt chẽ với Hội Nhà báo Việt
Nam và cơ quan chủ quản nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực của
công tác chỉ đạo, định hướng báo chí; phổ biến, quán triệt đầy đủ, kịp thời và
thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về báo chí;
làm tốt việc chỉ đạo, định hướng và chỉ đạo cung cấp thông tin cho báo chí; chủ
động đôn đốc, kiểm tra hoạt động của các cơ quan báo chí; hỗ trợ tổ chức đảng
tại các cơ quan báo chí phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo; thực hiện tốt sự phối
hợp giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí với các cơ quan Đảng, Nhà nước
trong công tác chỉ đạo, quản lý báo chí theo Quyết định số 155-QĐ/TW, ngày
23-4-2008 của Ban Bí thư. Tiếp tục nghiên cứu, rà soát, khẩn trương sửa đổi,
bổ sung, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách bao gồm các văn bản quy định
của Đảng, văn bản quy phạm pháp luật, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng
mắc trong hoạt động báo chí, trong đó có công tác xây dựng Đảng trong các cơ 19
quan báo chí, bảo đảm hiệu quả hoạt động của các tổ chức đảng trong cơ quan
báo chí. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức cho các cán bộ làm
công tác Đảng trong cơ quan báo chí; nâng cao nhận thức chính trị, trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, đảng viên cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản báo chí.
- Các cơ sở đào tạo về báo chí phải thật sự coi trọng việc đào tạo, bồi dưỡng lý
luận chính trị; bố trí nội dung, chương trình học tập, nhất là về chính trị sát hợp
với các định hướng, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và các học viện trực thuộc, trường
chính trị các tỉnh, thành phố; các cơ sở đào tạo về báo chí; cơ sở bồi dưỡng
nghiệp vụ báo chí của Hội Nhà báo cần xây dựng chương trình đào tạo, bồi
dưỡng lý luận chính trị riêng cho lãnh đạo và những người làm báo; hằng năm
mở các lớp chuyên đề cập nhật kiến thức cho cán bộ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên.
- Hội Nhà báo Việt Nam, các cấp hội tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục và giám sát thực hiện 10 điều “Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm
báo Việt Nam”. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát nền nếp sinh hoạt đảng
trong các cơ quan báo chí; chấn chỉnh, xử lý kịp thời đối với những tổ chức
đảng và đảng viên có sai phạm.
- Cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan chủ quản báo chí phải hết sức chú trọng, quan
tâm công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan báo chí; xây dựng quy chế phối
hợp giữa cấp ủy đảng và lãnh đạo cơ quan báo chí; phân công lãnh đạo có bản
lĩnh chính trị, am hiểu về báo chí, có kinh nghiệm công tác Đảng để chỉ đạo,
theo dõi việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan báo chí; tạo điều kiện để
tổ chức đảng trong cơ quan báo chí phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo giúp nâng
cao chất lượng thông tin báo chí, quản lý tốt cán bộ, phóng viên... Tổ chức đảng
của cơ quan chủ quản báo chí có trách nhiệm tăng cường công tác hướng dẫn,
kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng cơ quan báo chí, nhất là kiểm tra, giám 20