Tóm tắt khái niệm Biến đổi khí hậu và tác động của con người môn Biến đổi khí hậu | Trường Đại học Khánh Hoà

Câu 7: Khái niệm chung về biến đổi khí hậu và tác động của con người tới biến đổi khí hậu
1, Khái niệm chung về biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu là gì?
- Biến đổi khí hậu chính là sự thay đổi của hệ thống khí hậu từ sinh quyển, khí quyển, thủy quyền tới
thạch quyển trong hiện tại và tương lai.
Nguyên nhân của biến đổi khí hậu:
- Xuất phát từ 2 nhóm là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan. o Chủ quan : Tác động
của con người. Việc gia tăng khí CO2 do hoạt động sản xuất công nghiệp, phá rừng, sử dụng nguồn
nước cũng như các loại khí độc hại khác
o Khách quan : sự thay đổi trong chính nội tại của tự nhiên bao gồm sự thay đổi trong hoạt động
mặt trời, của quỹ đạo trái đất, sự dịch chuyển của các châu lục… cũng tác động không nhỏ gây nên tình trạng này.
Tác động của biến đổi khí hậu:
- Mực nước biển đang dâng lên do băng tan o Nhiệt độ ngày càng cao trên trái đất khiến mực nước
biển đang dần dâng lên. Nhiệt độ tăng làm các sông băng, biển băng hay lục địa băng trên trái đất tan
chảy và làm tăng lượng nước đổ vào các biển và đại dương.
- Các hệ sinh thái bị phá hủy o Dưới tác động của nhiệt độ, không khí và băng tan, số lượng các rạn
san hô ngày càng có xu hướng giảm => cả hệ sinh thái trên cạn và dưới nước đều đang phải hứng chịu
những tác động từ lũ lụt, hạn hán, cháy rừng, và hiện tượng axit hóa đại dương.
- Mất đa dạng sinh học o Nhiệt độ trái đất hiện nay đang làm cho các loài sinh vật biến mất hoặc có
nguy cơ tuyệt chủng. Sự mất mát này là do mất môi trường sống vì đất bị hoang hóa, do nạn phá
rừng và do nước biển ấm lên.
- Chiến tranh, xung đột và dịch bệnh o Lương thực và nước ngọt ngày càng khan hiếm, đất đai dần
biến mất nhưng dân số cứ tiếp tục tăng; đây là những yếu tố gây xung đột và chiến tranh giữa các
nước và vùng lãnh thổ.
o Nhiệt độ tăng, lũ lụt, hạn hán là môi trường sống lý tưởng cho các loài muỗi, những loài ký
sinh, chuột và nhiều sinh vật mang bệnh khác phát triển mạnh
- Hạn hán, bão lụt diến ra thường xuyên dẫn đến thiệt hại lớn về sinh giới Dấu hiệu biến đổi khí hậu:
1. Nhiệt độ toàn cầu tăng lên 2. Đại dương ấm lên 3. Băng tan.
4. Sự biến mất của các sông băng
5. Diện tích bị tuyết bao phủ giảm
6. Mực nước biển tăng lên
7. Băng ở biển Bắc cực đang suy giảm 8. Thời tiết cực đoan 9. Biển bị acid hóa
2, Tác động của con người tới biến đổi khí hậu:
Hiệu ứng nhà kính là gì?
- Hiện tượng khiến cho không khí của trái đất bị nóng lên. Hiện tượng này xảy ra do bức xạ sóng ngắn
của Mặt Trời bị xuyên qua tầng khí quyển xuống bề mặt trái đất. Và lúc này mặt đất sẽ hấp thu lại hơi
nóng, sau đó bức xạ phân tán vào khí quyển và bị CO2 hấp thu, từ đó khiến cho Trái Đất bị nóng lên
Nguyên nhân hiệu ứng nhà kính:
- Các nhóm khí gây hiệu ứng nhà kính: CO2, N2O, CH4, CFC, SO2 sinh ra từ các hoạt động của con người
như đốt nhiên liệu tự nhiên, đốt rừng,.. hay từ tự nhiên như núi lửa,..
Giải pháp nhằm giảm hiệu ứng nhà kính:
Hiệu ứng nhà kính chủ yếu do hoạt động của con người gây ra nên có thể giảm thiểu bằng cách:
- Sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng (VD: Tắt nguyền điện khi không sử dụng,..)
- Tăng cường trồng nhiều cây xanh
- Nên sử dụng các phương tiện giao thông công cộng.
- Tái sử dụng và tái chế
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường
Câu 8: Vai trò của Trái Đất với đời sống con người và sự tác động của con người tới Trái Đất
Vai trò của Trái Đất với đời sống con người:
1. Đây là nơi cung cấp thông tin cho con người
- Các nhà khảo cổ hoặc lịch sử học đã tìm ra được rất nhiều dấu tích xa xưa cùng với đó là nguồn gốc
hình thành của trái đất, sự tiến hóa của loài người. từ đó mang đến những thông tin hữu ích cho sự
nghiên cứu của khoa học ngày nay.
2. Cung cấp nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào
- Môi trường tự nhiên giúp cung cấp những nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng dồi dào và phong phú
để phục vụ, đáp ứng cho những mục đích sử dụng khác nhau của con người.
3. Bảo vệ con người trước những tác động có hại
- Những tác động có hại từ bên ngoài vũ trụ có thể kể đến như tia cực tím,... chúng đều được môi
trường chặn lại trước khi vào trái đất.
4. Môi trường tự nhiên là nơi chứa đựng chất thải
- Không chỉ bao gồm rác thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, hằng ngày môi trường tự nhiên vẫn được
coi như là một chiếc thùng rác không đáy của con người.
Sự tác động của con người tới Trái Đất
1. Tác động thay đổi địa hình cảnh quan
- Bên cạnh quá trình hình thành đất, địa hình bề mặt Trái Đất còn chịu nhiều sự tác động phức tạp của
các hiện tượng tự nhiên khác: động đất, núi lửa… Tuy nhiên, dưới tác động của con người, hiện tượng
này còn được tăng cường mạnh mẽ hơn.
- Một số hoạt động: xây dựng các hồ chứa nước lớn đôi khi gây ra động đất, kích thích tạo nên các khe
nứt nhân tạo, gây sụt lún cục bộ, phá rừng; mở đường, khai thác khoáng sản đang làm xuất hiện các
địa hình nhân tạo, đồng thời tạo ra trượt lở ở các tầng đá.
2. Tác động tới sinh quyển và hệ sinh thái
- Tác động vào cơ chế tự ổn định, tự cân bằng của hệ sinh thái o Sự cân bằng của các chu trình sinh địa hóa tự nhiên
o Săn bắn quá mức, đánh bắt quá mức gây suy giảm, thậm chí biến mất 1 số loài, chặt phá rừng
tự nhiên lấy gỗ làm mất nơi cư trú của động vật, thực vật.)
- Thay đổi và cải tạo hệ sinh thái tự nhiên o Chuyển rừng thành đất công nghiệp; cải tạo đầm lầy thành
đất canh tác; chuyển đất rừng, đất nông nghiệp thành các khu công nghiệp, khu đô thị, tạo nên sự mất
cân bằng sinh thái khu vực và ô nhiễm cục bộ; gây ô nhiễm môi trường ở nhiều dạng hoạt động kinh tế
- xã hội khác nhau.) - Lai tạo các loài sinh vật mới làm thay đổi, mất cân bằng sinh thái tự nhiên.
- Sử dụng các hợp chất nhân tạo không có khả năng phân hủy: các chất tổng hợp, dầu mỡ, thuốc trừ sâu, kim loại độc hại…
3. Tác động tới Khí quyển và Thủy quyển Tác động tới Khí quyển:
- Do sự gia tăng tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch của con người, công nghiệp… làm cho nồng độ CO2 của khí
quyển tăng, các chất CO2, CFC, CH4 , O3 , NO2 … tăng => hiệu ứng nhà kính Tác động tới Thủy quyển:
- Trái Đất nóng lên -> Băng tan ->mực nước biển tăng -> Ngập mặn, xói mòn bờ biển, xâm nhập mặn, khí hậu thay đổi.
4. Tác động tới nguồn tài nguyên và dự trữ năng lượng Trái Đất.
Con người tác động tới tài nguyên đất :
- Đất là tài nguyên vô cùng quý giá. Đất là giá đỡ cho toàn bộ sự sống của con người và tất cả sinh vật
cho Trái Đất. Tuy nhiên hiện nay môi trường đất đang bị phá hủy 1 cách nghiêm trọng.
Con người tác động tới tài nguyên rừng:
- Mất rừng sẽ gây nên sự suy thoái nghiêm trọng tính đa dạng sinh học, mất cân bằng sinh thái, đẩy loài
người trước những thách thức với những hậu quả to lớn - Suy giảm tài nguyên rừng gây thiên tai nhiều nơi.
- Khi rừng bị suy thoái thì xảy ra ô nhiễm môi trường, trái đất nóng dần lên, nạn đói kém, lụt lội, nạn voi
bỏ rừng về buôn làng giết hại con người, phá hoại tài sản… Con người tác động tới tài nguyên nước:
- Ô nhiễm nước có nguồn gốc nhân tạo: quá trình thải các chất độc hại chủ yếu dưới dạng lỏng như các
chất thải sinh hoạt, công nghiệp, giao thông vào môi trường nước Con người tác động tới tài nguyên khoáng sản:
- Do nhu cầu phát triển kinh tế của con người, tài nguyên khoáng sản ngày càng bị khai thác cạn kiệt, tàn
phá môi trường, gây ô nhiễm không khí và nước.
Con người tác động tới tài nguyên năng lượng:
- Việc khai thác và sử dụng tài nguyên năng lượng đã gây ra không ít bất lợi cho môi trường: Khai thác
than, khai thác dầu khí, khai thác thủy năng, khai thác năng lượng, khai thác các nguồn năng lượng
khác như gió, thủy triều, bức xạ mặt trời… ngày càng bị con người khai thác cạn kiệt.
Con người tác động tới tài nguyên biển:
- Khai thác tài nguyên sinh học biển, ô nhiễm từ các hoạt động khai thác dầu khí, vận tải biển có ảnh
hưởng nghiêm trọng tới tài nguyên biển
Con người tác động tới tài nguyên khí hậu, cảnh quan:
- Khí hậu ngày nay đang diễn biến 1 cách bất thường khó kiểm soát.
- Bão, lũ lụt thiên tai thường xuyên xảy ra gây những hậu quả nghiêm trọng.
- Nước ta là 1 trong 5 nước chịu ảnh hưởng lớn nhất của sự biến đổi khí hậu toàn cầu ( hiệu ứng nhà kính)
5. Tác động tới chất lượng môi trường sống của con người và sinh vật
- Biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến các hệ sinh thái trên trái đất và tác động trực tiếp đời sống hàng ngày của con người.
- Các hệ sinh thái bị phá hủy
o Dưới tác động của nhiệt độ, không khí và băng tan, số lượng các rạn san hô ngày càng có xu
hướng giảm => cả hệ sinh thái trên cạn và dưới nước đều đang phải hứng chịu những tác động
từ lũ lụt, hạn hán, cháy rừng, và hiện tượng axit hóa đại dương. - Mất đa dạng sinh học
o Nhiệt độ trái đất hiện nay đang làm cho các loài sinh vật biến mất hoặc có nguy cơ tuyệt
chủng. Sự mất mát này là do mất môi trường sống vì đất bị hoang hóa, do nạn phá rừng và do nước biển ấm lên.
- Chiến tranh, xung đột và dịch bệnh
o Lương thực và nước ngọt ngày càng khan hiếm, đất đai dần biến mất nhưng dân số cứ tiếp tục
tăng; đây là những yếu tố gây xung đột và chiến tranh giữa các nước và vùng lãnh thổ.
o Nhiệt độ tăng, lũ lụt, hạn hán là môi trường sống lý tưởng cho các loài muỗi, những loài ký
sinh, chuột và nhiều sinh vật mang bệnh khác phát triển mạnh
- Hạn hán, bão lụt diến ra thường xuyên dẫn đến thiệt hại lớn về sinh giới