12 trang 4 lượt tải

Tổng hợp kiến thức về CNXH và Dân chủ theo Mác - Lênin - CNXHKH | Chủ nghĩa xã hội khoa học | Đại học Hàng hải Việt Nam

8

Vào những năm 40 của thế kỷ XIX, cuộc cách mạng công nghiệp phát triển mạnh mẽ tạo nên nền đại công nghiệp. Nền đại công nghiệp cơ khí làm cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa có bước phát triển vượt bậc. Sự trình phát triển của nền đại công nghiệp và sự ra đời hai giai cấp cơ bản, đối lập về lợi ích, nhưng nương tựa vào nhau: giai cấp tư sản và giai cấp công nhân.Tài liệu được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học (2021) 10 tài liệu

Trường: Trường Đại học Hàng Hải Việt Nam 147 tài liệu

Tác giả:

Profile

Mai Nguyệt

4 ngày trước
Tải xuống
Báo cáo
Danh sách Quiz
Tải xuống
/12
Câu 1:Trình bày tiền đề kinh tế xã hội cho sự ra đời củaCNXHkhoa học?
- Vào những năm 40 của thế kỷ XIX, cuộc cách mạng công nghiệp phát
triển mạnh mẽ tạo nên nền đại công nghiệp. Nền đại công nghiệp cơ khí
làm cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa có bước phát triển vượt
bậc. Sự trình phát triểncủa nền đại công nghiệp và sự ra đời hai giai cấp
cơ bản, đối lập về lợi ích, nhưng nương tựa vào nhau: giai cấp tư sản và
giai cấp công nhân.
- Các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống lại sự thống trị áp bức
của giai cấp tư sản, biểu hiện về mặt xã hội của mâu thuẫn ngày càng
xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản
xuất, tiêu biểu:
- Sự phát triển nhanh chóng có tính chính trị công khai của phong trào
công nhân đã minh chứng, lần đầu tiên, giai cấp công nhân đã xuất hiện
như một lực lượng chính trị độc lập với những yêu sách kinh tế, chính trị
riêng của mình và đã bắt đầu hướng thẳng mũi nhọn của cuộc đấu tranh
vào kẻ thù chính của mình là giai cấp tư sản. Sự lớn mạnh của phong trào
đấu tranh của giai cấp công nhân đòi hỏi một cách bức thiết phải có một
hệ thống lý luận soi đường và một cương lĩnh chính trị làm kim chỉ nam
cho hành động.
Câu 2 :Trình bày nội dung quan niệm về dân chủ theo quan điểm của Chủ
nghĩa Mác – Lênin?
- Thứ nhất, về phương diện quyền lực,dân chủ là quyền lực thuộc về nhân
dân, nhân dân là chủ nhân của đất nước. Dân chủ là quyền lợi của nhân
dân- quyền dân chủ được hiểu theo nghĩa rộng. Quyền lợi căn bản nhất
của nhân dân chính là quyền lực nhà nước thuộc sở hữu của nhân dân,
của xã hội, bộ máy nhà nước phải vì nhân dân, vì xã hội mà phục vụ. Và
do vậy, chỉ khi mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân thì khi đó, mới
có thể đảm bảo về cản bản việc nhân dân được hưởng quyền làm chủ với
tư cách một quyền lợi.
- Thứ hai, trên phương diện chế độ xã hội và trong lĩnh vực chínhtrị ,dân
chủ là một hình thức hay hình thái nhà nước, là chính thể dân chủ hay chế
độ dân chủ.
- Thứ ba, trên phương diện tổ chức và quản lý xãhội ,dân chủ làmột
nguyên tắc- nguyên tắcdân chủ. Nguyên tắc này kết hợp với nguyên tắc
tập trung để hình thành nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và
quản lý xã hội.
=>Chủ nghĩa Mác – Lênin nhấn mạnh,Dân chủ với những tư cách nếu
trên phải được coi là mục tiêu, là tiền đề và cũng là phương diện để vươn
tới tự do, giải phóng con người, giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội.
Chừng nào con người và xã hội loài người còn tồn tại, chừng nào mà nền
văn minh nhân loại chưa bị tiêu vong thì chừng đó dân chủ vẫn tồn tại với
tư cáchmột giá trị nhân loại chung.
Lưu ý : Các chữ in nghiêm không được bỏ
Câu 3 :Trình bày sự ra đời và phát triển của nền dân chủ XHCN ở VN?
-Chế độ dân chủ nhân dân ở nước ta được xác lập sau Cách mạng Tháng
Tám năm 1945. Đến năm 1976, tên nước được đổi thành Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam, nhưng trong các văn kiện Đảng hầu như chưa sử
dụng cụm từ “dân chủ XHCN” mà thường nêu quan điểm “xây dựng chế
độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa” gắn với “ nắm vững chuyên chính vô
sản”
-Đại hội VI của Đảng (năm 1986) đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất
nước đã nhấn mạnh phát huy dân chủ để tạo ra một động lực mạnh mẽ
của mình, Đảng phải quán triệt tư tưởng lấy dân làm gốc, xây dựng và
phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động”
-Hơn 30 năm đổi mới, nhận thức về dân chủ xã hội chủ nghĩa, vị trí, vai
trò của dân chủ ở nước ta đã có nhiều điểm mới. Qua mỗi kỳ đại hội của
Đảng thời kỳ đổi mới, dân chủ ngày càng được nhận thức, phát triển và
hoàn thiện đúng đắn, phù hợp hơn với điều kiện cụ thể của nước ta
Câu 4 :Trình bày đặc điểm cơ bản của nhà nước pháp quyền XHCN VN?
- Thứ nhất, xây dựng nhà nước do nhân dân lao động làmchủ ,đó là Nhà
nước của dân , do dân , vì dân .
- Thứ hai, Nhà nước được tổ chức và hoạt động dựa trên cơ sở của Hiến
pháp và phápluật .Trong tất cả các hoạt động của xãhội ,pháp luật được
đặt ở vị trí tối thượng để điều chỉnh các quan hệ xã hội .
- Thứ ba, quyền lực nhà nước là thốngnhất ,có sự phân công rõ ràng , có
cơ chế phối hợp nhịp nhàng và kiểm soát giữa các cơ quan lập pháp ,
hành pháp và tư pháp .
- Thứ tư, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam phải do Đảng
Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, phù hợp với điều 4 Hiến pháp năm 2013.
Hoạt động của Nhà nước được giám sát bởi nhân dân với phương châm:“
Dânbiết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra ” thông qua các tổ chức, các cá
nhân được nhân dân ủy nhiệm.
- Thứ năm, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam tôn trọng
quyền conngười coicon người là chủ thể là trung tâm của sự phát triển .
Quyền dân chủ của nhân dân được thực hành một cách rộng rãi,“
nhândân có quyền bầu và bãi miễn những đại biểu không xứng đáng ”,
đồng thời tăng cường thực hiện sự nghiêm minh của pháp luật.
- Thứ sáu, tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo nguyên tắc tập
trung dânchủ ,có sự phân công, phân cấp, phối hợp và kiểm soát lẫn
nhau, nhưng bảo đảm quyền lực là thống nhất và sự chỉ đạo thống nhất
của Trung ương.
Câu 5 :Trình bày quan điểm cơ bản của Đảng ta về vấn đề dân tộc?
- Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài,
đồng thời cũng là vấn đề cấp bách hiện nay của cách mạng Việt Nam.
- Các dân tộc trong địa gia đình Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tương trợ,
giúp nhau cùng phát triển, cùng nhau phấn đấu thực hiện thắng lợi sự
nghiệp chung của đất nước.
- Phát triển toàn diện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh - quốc
phòng trên địa bàn vùng dân tộc và miền núi; gắn tăng trưởng kinh tế với
giải quyết các vấn đề xã hội, thực hiện tốt chính sách dân tộc; giữ gìn và
phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc.
- Ưu tiên đầu tư phát triển kinh tế - xã hội các vùng dân tộc và miền núi
theo hướng bền vững. Phát huy tinh thần tự lực, tự cường của các đồng
bào dân tộc, tăng cường sự quan tâm hỗ trợ của trung ương và sự giúp đỡ
của các địa phương. Công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc là
nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của các cấp, cách ngành
và toàn bộ hệ thống chính trị.
Câu 6 :Trình bàykhái niệmcơ cấu xã hội và cơ cấu xã hội - giai cấp?
- Cơ cấu xã hội là những cộng đồng người cùng toàn bộ những mối quan
hệ xã hội do sự tác động lẫn nhau của các cộng đồng ấy tạo nên.
- Cơ cấu xã hội có nhiều loại như: cơ cấu xã hội-dân cư,cơ cấu xã hội-nghề
ngiêp.cơ cấu xã hội-giai cấp, cơ cấu xã hội - dân tộc,cơ cấu xã hội - tôn
giáo,v.v…Dưới góc độ chính trị -xã hội, môn Chủ nghĩa xã hội khoa học tập
trung nghien cứu cơ cấu xã hội - giai cấp vì đó là một trong những cơ sở
để nghiên cứu vấn đề liên minh giai cấp,tầng lớp trong một chế độ xã hội
nhất định.
khách quan trong một chế độ xã hội nhất định, thông qua những mối quan
hệ về sở hữu tư liệu sản xuất, về tổ chức quản lý quá trình sản xuất, về địa
vị chính trị - xã hội…giữa các giai cấp và tầng lớp đó.
- Cơ cấu xã hội – giai cấp thời kỳ quá độ bao gồm: nông dân, công nhân,
dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản họ đã cùng hợp lực, tạo sức mạnh
tổng hợp để thực hiện những mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ của thời kỳ
quá độ, tiến tới xây dựng thành công xã hội mới – xã hội cộng sản văn
minh.
Câu 7 :Trình bàyvị trícủa cơ cấu xã hội – giai cấp trong cơ cấu xã hội?
- Trong hệ thống xã hội, mỗi loại hình cơ cấu xã hội đều có vị trí, vai trò
xác định và giữa chúng có mỗi quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, trong đó, cơ
cấu xã hội – giai cấp có vị trí quan trọng hàng đầu, chi phối các loại hình
cơ cấu xã hội khác vì những lý do cơ bản sau:
- Cơ cấu xã hội – giai cấp liên quan đến các đảng phái chính trị và nhà
nước; đến quyền sở hữu tư liệu sản xuất, quản lý tổ chức lao động, vấn đề
phân phối thu nhập… trong một hệ thống sản xuất nhất định.
- Sự biến đổi của cơ cấu xã hội – giai cấp tất yếu sẽ ảnh hưởng đến sự biến
đổi của các cơ cấu xã hội khác và tác động đến sự biến đổi của toàn bộ cơ
cấu xã hội. Vì vậy, cơ cấu xã hội – giai cấp là căn cứ cơ bản để từ đó xây
dựng chínhsách phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của mỗi xã hội trong
giai đoạn lịch sử cụ thể.
- Mặc dù cơ cấu xã hội – giai cấp giữ vị trí quan trọng song không vì thế
mà tuyệt đối hóa nó, xem nhẹ các loại hình cơ cấu xã hội khác, từ đó có
thể dẫn đến tùy tiện, muốn xóa bỏ nhanh chóng các giai cấp, tầng lớp xã
hội một cách giản đơn theo ý muốn chủ quan.
Câu 8 :Trình bày tính chất của tôn giáo?
Tính lịch sử của tôn giáo
-Tôn giáo là một hiện tượng xã hội có tính lịch sử, nghĩa là nó có sự hình
thành, tồn tại và phát triển và có khả năng biến đổi trong những giai đoạn
lịch sử nhất định để thích nghi với nhiều chế độ chính trị xã hội. Khi các
điều kiện kinh tế - xã hội, lịch sử thay đổi, tôn giáo cũng có sự thay đổi
theo
Tính quần chúng của tôn giáo
-Tôn giáo là một hiện tượng xã hội phổ biến ở tất cả các dân tộc, quốc
gia, châu lục. Tính quần chúng của tôn giáo không chỉ biểu hiện ở số lượng
tín đồ rất đông đảo mà còn thể hiện ở chỗ, các tôn giáo là nơi sinh hoạt
văn hóa, tinh thần của một bộ phận quần chúng nhân dân. Mặt khác,
nhiều tôn giáo có tính nhân văn, nhân đạo và hướng thiện, vì vậy, được
nhiều người ở các tầng lớp khác nhau trong xã hội, đặc biệt là quần chúng
lao động tin theo
Tính chính trị của tôn giáo
-Tính chất chính trị của tôn giáo chỉ xuất hiện khi xã hội đã phân cấp giai
cấp. Tôn giáo phản ánh lợi ích, nguyện vọng của các giai cấp khác nhau
trong cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc. Đa số tín đồ đến với tôn
giáo nhằm thỏa mãn nhu cầu tinh thần; song, trên thực tế, tôn giáo đã và
đang bị các thế lực chính trị xã hội lợi dụng thực hiện mục đích ngoài tôn
giáo của họ
Câu 9 :Trình bày cơ sở kinh tế xã hội để xây dựng gia đình trong thời kì
quá độ lênCNXH?
-Cơsở kinh tế - xã hộiđể xây dựng giađình trong thời kỳ quáđộ lên chủ
nghĩa xã hội là sự phát triển của lực lượng sản xuất và tương ứng trìnhđộ
của lực lượng sản xuất là quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa. Nguồn
gốc của sự áp bức bóc lột và bất bìnhđẳng trong xã hội và giađình dần
dần bị xóa bỏ, tạo cơsở kinh tế cho việc xây dựng quan hệ bìnhđẳng
trong giađình và giải phóng phụ nữ trong xã hội.
-Xóa bỏ chếđộ tưhữu về tưliệu sản xuất là xóa bỏ nguồn gốc gây nên
tình trạng thống trị của ngườiđàn ông trong giađình, sự bất bìnhđẳng
giữa nam và nữ, giữa vợ và chồng, sự nô dịchđối với phụ nữ. Xóa bỏ
chếđộ tưhữu về tưliệu sản xuấtđồng thời cũng là cơsởđể biến laođộng
tưnhân trong giađình thành laođộng xã hội trực tiếp, người phụ nữ dù
tham gia gia laođộng xã hội hay thamgia laođộng giađình thì laođộng
của họđóng góp cho sự vậnđộng và phát triển, tiến bộ của xã hội.
Câu 10 :Trình bày chức năng tái sản xuất ra con người của gia đình?
- Đây là chức năng đặc thù của gia đình, không một cộng đồng nào có thể
thay thế. Chức năng này vừa xuất phát từ nhu cầu tự nhiên sinh học, vừa
xuất phát từ những nhu cầu xã hội, nói đúng hơn những nhu cầu tự nhiên
sinh học đã được xã hội hoá.Chứcnăng này bao gồm các nội
dungcơbản: tái sảnxuất, duy trì nòi giống, nuôidưỡng nâng cao thể lực,
trí lựcbảođảm tái sảnxuất nguồn laođộng vàsức laođộng cho xãhội.
- Việc thực hiện chức năng tái sản xuất ra con người diễn ra trong từng gia
đình, nhưng không chỉ là việc riêng của gia đình mà là vấn đề xã hội. Bởi
vì, thực hiện chức năng này quyết định đến mật độ dân cư và nguồn lao
động của một quốc gia và quốc tế, một yếu tố cấu thành của tồn tại xã
hội. Thực hiện chức năng này liên quan chặt chẽ đến sự phát triển mọi
mặt của đời sống xã hội. Vì vậy, tùy theo từng nơi, phụ thuộc vào nhu cầu
của xã hội, chức năng này được thực hiện theo xu hướng hạn chế hay
khuyến khích. Trình độ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ảnh hưởng đến
chất lượng nguồn lao động mà gia đình cung cấp.
Câu 11 :Trình bày những điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực
hiện sứ mệnh lịch sử của mình?
a.Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất
lượng:
-Sự phát triển về số lượng phải gắn liền với sự phát triển về chất lượng
giai cấp công nhân hiện đại, đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện
được sứ mệnh lịch sử của mình. Chất lượng giai cấp công nhân phải thể
hiện ở trình độ trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách
mạng, tự giác nhận thức được vai trò và trọng trách của giai cấp mình đối
với lịch sử, do đó giai cấp công nhân phải được giác ngộ về lý luận khoa
học và cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin.
-Ngoài ra giai cấp công nhân còn phải thể hiện ở năng lực và trình độ làm
chủ khoa học kĩ thuật và công nghệ hiện đại, nhất là trong điều kiện hiện
nay
b.Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công
nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình:
-Đảng cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân ra đời và đảm
nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt
bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng.
-Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan
trọng nhất của Đảng, làm cho Đảng mang bản chất giai cấp công nhân trở
thành đội tiên phong bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp
c.Sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội tiên
phongcủa mình là Đảng Cộng sản lãnh đạo. Đây là một điều kiện quan
trọng không thể thiếu để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Câu 12 :Trình bày những đặc điểm củathời kỳ quá độ lênCNXH?
- Đặc điểm,thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội là sự
tồn tại những yếu tố của xã hội cũ bên cạnh những nhân tố mới của chủ
nghĩa xã hội trong mối quan hệ vừa thống nhất vừa đấu tranh với nhau
trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội và phát triển theo
định hướng xã hội chủ nghĩa.
Trên lĩnh vực kinh tế
-Là thời kỳ còn tồn tại một nền kinh tế nhiều thành phần trong một hệ
thống kinh tế quốc dân thống nhất, vận động theo định hướng xã hội chủ
nghĩa. Các thành phần kinh tế này tồn tại trong mối quan hệ vừa thống
nhất vừa mâu thuẫn và đấu tranh với nhau.
Trên lĩnh vực chính trị:
-Là việc thiết lập, tăng cường chuyên chính vô sản mà thực chất của nó là
việc giai cấp công nhân nắm và sử dụng quyền lực nhà nước trấn áp giai
cấp tư sản, tiến hành xây dựng một xã hội không giai cấp; là tiếp tục cuộc
đấu tranh giai cấp giữa giai cấp vô sản đã chiến thắng nhưng chưa phải đã
toàn thắng với giai cấp tư sản đã thất bại nhưng chưa phải thất bại hoàn
toàn.
Trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa:
-Thời kỳ này còn tồn tại nhiều tư tưởng khác nhau, chủ yếu là tư tưởng vô
sản và tư tưởng tư sản. Giai cấp công nhân thông qua đội tiền phong của
mình là Đảng Cộng sản từng bước xây dựng văn hóa vô sản, nền văn hoá
mới xã hội chủ nghĩa, tiếp thu giá trị văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa
nhân loại, bảo đảm đáp ứng nhu cầu văn hóa - tinh thần ngày càng tăng
của nhân dân.
Trên lĩnh vực xãhội :
-Do kết cấu của nền kinh tế nhiều thành phần qui định nên trong thời kỳ
quá độ còn tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp và sự khác biệt giữa các giai
cấp tầng lớp xã hội, các giai cấp, tầng lớp vừa hợp tác, vừa đấu tranh với
nhau. Trong xã hội của thời kỳ quá độ còn tồn tại sự khác biệt giữa nông
thôn, thành thị, giữa lao động trí óc và lao động chân tay.
Câu 13 :Trình bày điều kiện ra đờihình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ
nghĩa ở các nước tư bản có trình độ phát triển trung bình và những nước
chưa quachủ nghĩa tư bản?
-Thứ nhất,Do chính sách xâm lựơc của chủ nghĩa tư bản đối với các nước
thuộc địa, trên thế giới đã xuất hiện những mâu thuẫn. Mâu thuẫn giữa
giai cấp tư sản và giai cấp công nhân; Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa đế quốc
xâm lược với các quốc gia dân tộc bị xâm lược; Mâu thuẫn giữa các nước
tư bản đế quốc với nhau; Mâu thuẫn giữa địa chủ và nông dân, tư sản và
nông dân ở các nước thuộc địa…Những nước bị xâm lược nổi lên mâu
thuẫn chủ yếu giữa một bên là chủnghĩa đế quốc xâm lược, tay sai phong
kiến, tư sản phản động một bên là cả dân tộc gồm: công nhân, nông dân,
trí thức và những lực lượng yêu nước khác.
-Thứ hai,Có tác động toàn cầu của phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế, hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin được truyền bá rộng rãi,
thức tỉnh tinh thần yêu nước của nhân dân lao động ở các nước phụ thuộc,
các nước thuộc địa. Giai cấp công nhân ở các nước này giác ngộ cách
mạng, xây dựng chính đảng cách mạng, đứng lên tập hợp nhân dân giành
lại quyền độc lập tự do, thiết lập nhà nước của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động, sau đó đi lên chủ nghĩa xã hội.
Câu 14 :Trình bày tính tất yếu khách quan của thời kì quá độ lên chủ
nghĩa xã hội?
-Thứ nhất, Chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội khác nhau về bản chất.
Chủ nghĩa tư bản được xây dựng trên cơ sở chế độ tư hữu tư bản chủ
nghĩa về tư liệu sản xuất, dựa trên cơ chế áp bức, bóc lột và bất công. Chủ
nghĩa xã hội được xây dựng trên cơ sở chế độ công hữu về tư liệu sản xuất
dưới hai hình thức là nhà nước và tập thể, không còn các giai cấp đối
kháng, không còn tình trạng áp bức, bóc lột. Muốn có xã hội như vậy cần
phải có một thời kỳ lịch sử nhất định.
-Thứ hai,Chủ nghĩa xã hội được xây dựng trên nền sản xuất đại công
nghiệp có trình độ cao. Quá trình phát triển của chủ nghĩa tư bản đã tạo ra
cơ sở vật chất, kĩ thuật nhất định cho chủ nghĩa xã hội, nhưng muốn cho
cơ sở vật chất kĩ thuật đó phục vụ cho chủ nghĩa xã hội cần có thời gian tổ
chức, sắp xếp lại.
-Thứ ba,Các quan hệ xã hội của chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp này
xinh trong lòng chủ nghĩa tư bản, chúng là kết quả của quá trình xây dựng
và cải tạo xã hội chủ nghĩa. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản, dù đất ở
trình độ cao cũng chỉ có thể tạo ra những điều kiện, tiền đề cho sự hình
thành các quan hệ xã hội mới xã hội chủ nghĩa. Vì vậy chúng cần phải có
thời gian để xây dựng và phát triển những quan hệ đó.
-Thứ tư,công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội là một công việc mới mẻ,
khó khăn và phức tạp, phải có thời gian để giai cấp công nhân từng bước
làm quen với những công việc đó.
điểm của Chủnghĩa Mác – Lênin?
-Đây là quyền thiêng liêng của các dân tộc, không phân biệt dân tộc lớn
hay nhỏ, ở trình độ phát triển cao hay thấp. Các dân tộc đều có nghĩa vụ
và quyền lợi ngang nhau trên tất cả các lĩnh vực của đợi sống xã hội,
không dân tộc nào được giữ đặc quyền, đặc lợi về kinh tế, chính trị, văn
hóa.
-Không một dân tộc nào có quyền đi áp bức, bóc lột dân tộc khác. Trong
một quốc gia có nhiều dân tộc, quyền bình đẳng dân tộc phải được thể
chế hóa bằng pháp luật, khắc phục sự chênh lệch về mọi mặt do lịch sử để
lại.Để thực hiện được quyền bình đẳng dân tộc, trước hết phải thủ tiêu
tình trạng áp bức giai cấp, trên cơ sở xóa bỏ tình trạng áp bức dân tộc;
phải dấu tranh chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa dân tộc
cực đoan.
-Quyền bình đẳng giữa các dân tộc là cơ sở để thực hiện quyền dân tộc tự
quyết và xây dựng mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc.
Câu 16 :Từ nhữngđiều kiện chủ quanđể giai cấp công nhân thực hiện sứ
mệnh lịch sử của mình, liên hệ với giai cấp công nhân việt Nam hiện nay?
Ý 1 :
-Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay, đã có sự phát triển vượt bậc cả
về số lượng và chất lượng, đảm bảo cho giai cấp công nhân Việt Nam có
thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình.
-Sự gia tăng về số lượng của giai cấp công nhân nước ta trong những năm
qua chủ yếu dựa vào sự phát triển ngành công nghiệp, dịch vụ, du lịch của
các thành phần kinh tế. Trong đó có sự đóng góp của thành phần kinh tế
ngoài nhà nước, đây là khu vực có số công nhân tăng lên nhanh chóng
góp phần vào sự tăng trưởng nhanh về số lượng của giai cấp công nhân
nước ta hiện nay. Nếu như trước những năm đổi mới (1986), số lượng công
nhân nước ta khoảng 7 triệu người, đến năm 2007 khoảng 9.5 triệu người
và năm 2013 tăng lên 11 triệu người thì hiện nay đã có khoảng 16.5 triệu
người. Giai cấp công nhân nước ta không những tăng nhanh về số lượng
mà ngày càng phát triển đa dạng hơn, có mặt trong tất cả các thành phần
kinh tế (thời báo kinh tế ra ngày 26/05/2021)
-Sự phát triển của giai cấp công nhân về mặt chất lượng được thể hiện ở
Giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng đa dạng về cơ cấu ngành nghề,
trình độ học vấn, chuyên môn, kĩ năng nghề nghiệp,… Đã hình thành đông
đảo bộ phận công nhân trí thức làm công tác quản lý
Ý 2 :
-Đảng Cộng sản Việt Nam – đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt
Nam ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng Việt Nam, là
dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân Việt Nam với
tư cách là giai cấp cách mạng. Vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam đã được khẳng định trong suốt quá trình cách mạng của dân tộc Việt
Nam trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, văn hóa, kinh tế, xã hội. Đảng Cộng
sản Việt Nam ra đời là một tất yếu khách quan, đáp ứng được yêu cầu lịch
sử của cách mạng và dân tộc Việt Nam
Ý 3 :
-Sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân Việt Nam với giai cấp nông
dân và các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội
tiên phong của mình là đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Đây là điều
kiệnquan trọng không thể thiếu để giai cấp công nhân Việt Nam thực hiện
sứ mệnh lịch sử của mình
Câu17 :Từ nhữngđặcđiểm của thời kỳ quáđộ lên CNXH, liên hệđến thời
kỳ quáđộ lên CNXH ở Việt Nam?
-Việt Nam đã lựa chọn con đường phát triển là quá đủ từ xã hội phong
kiến lên xã hội chủ nghĩa bỏ qua tư bản chủ nghĩa. Đặc điểm của thời kỳ
quá độ lên xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là sự tồn tại những yếu tố của xã
hội cũ – xã hội phong kiến bên cạnh những nhân tố mới là chủ nghĩa xã
hội trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội
-Trên lĩnh vực kinh tế: Việt Nam tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần,
trong đó thành phần kinh tế nhà nước nắm vai trò chủ đạo. Tồn tại nhiều
hình thức sở hữu trong đó sở hữu nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Các thành
phần kinh tế và các hình thức sở hữu này tồn tại trong mối quan hệ vừa
thống nhất vừa mâu thuẫn và đấu tranh với nhau.
-Trên lĩnh vực chính trị: đảng Cộng sản Việt Nam ra đời cùng với nhà nước
chuyên chính vô sản Việt Nam đang lãnh đạo xã hội Việt Nam thực hiện
mục tiêu chủ nghĩa xã hội. Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam vừa mang
đặc điểm của nhà nước nói chung vừa mang đặc điểm của nhà nước xã
hội chủ nghĩa.
-Trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa: thời kỳ này ở xã hội Việt Nam còn tồn
tại nhiều tàn dư của xã hội cũ xã hội phong kiến bên cạnh nền văn hóa
mới xã hội chủ nghĩa. Bảo tồn và kế thừa giá trị văn hóa dân tộc bên cạnh
tiếp thu những giá trị văn hóa tiên tiến của nhân loại. Xây dựng nền văn
hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
-Trên lĩnh vực xã hội: xã hội Việt Nam trong thời kỳ quá độ tồn tại nhiều
giai cấp, tầng lớp như giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, giai cấp
doanh nhân, tầng lớp trí thức, tiểu thương, tiểu chủ,… các giai cấp, tầng
lớp có vị trí, vai trò khác nhau trong xã hội nhưng đều hướng tới mục tiêu
xây dựng một xã hội Việt Nam cô bằng, bình đẳng, không có sự áp bức
bóc lột…
Câu 18 :Từ điều kiện rađời hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa
ở các nước tưbản có trìnhđộ phát triển trung bình và những nước chưa
qua chủ nghĩa tưbản, liên hệ với thực tiễn Việt Nam?
-Khi bị thực dân Pháp xâm lược, Việt Nam là một nước thuộc địa nửa
phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Xã hội Việt Nam vẫn là
một xã hội nông nghiệp còn nhiều tàn dư của tâm lý tiểu nông. Mô thuận
chủ yếu tồn tại trong xã hội Việt Nam lúc này là: mâu thuẫn giữa dân tộc
Việt Nam với dân tộc Pháp và bè lũ tay sai của chúng, địa chủ với nông
dân Việt Nam…
-Có tác động toàn cầu của phong chào cộng sản và công nhân quốc tế, hệ
tư tưởng của chủ nghĩa mác Lênin được truyền bá vào Việt Nam dưới sự
lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã
thứctỉnh tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam đứng lên đấu tranh
để giành độc lập tự do cho dân tộc, thiết lập nhà nước của giai cấp công
nhân, nhân dân lao động, sau đó đi lên chủ nghĩa xã hội.
-Dưới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam, nhà nước cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam nhân dân ta đã giành được nhiều thành tụ to lớn trên
các lĩnh vực của đời sống xã hội cả về kinh tế, chính trị, văn hóa… đưa đất
nước Việt Nam từ một nước nông nghiệp, lạc hậu, kém phát triển trở
thành một nước đang phát triển có thể sánh vai với các cường quốc năm
châu.
Câu 19 :Từ nội dung quyền bìnhđẳng của các dân tộc theo quanđiểm
của Chủ nghĩa Mác – Lênin, liên hệ thực tiễn vấnđề quyền bìnhđẳng dân
tộc ở nước ta hiện nay?
Thực tiễn tình hình dân tộc ở Việt Nam có những đặc điểm cơ bản sau :
1.Có sự chênh lệch về số dân giữa các tộc người. Việt Nam có 54 dân tộc
anh em trong đó dân tộc kinh chiếm đa số. Tỉ lệ dân số giữa các dân tộc
cũng không đồng đều
2.Các dân tộc thiểu số ở Việt Nam phân bổ chủ yếu ở địa bàn có vị trí
chiến lược quan trọng. Mặc dù chỉ chiếm 14.3% dân số nhưng 53 dân tộc
thiểu số ở Việt Nam lại cư trú trên 3/4 diện tích lãnh thổ và ở những vị trí
trọng yếu của quốc gia
3.Các dân tộc ở Việt Nam có trình độ phát triển không đều, có sự chênh
lệch khá lớn về trình độ phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội
4.Các dân tộc Việt Nam có truyền thống gắn bó lâu đời trong cộng đồng
quốc gia thống nhất. Đặc điểm này được hình thành do yêu cầu của quá
trình cải biến tự nhiên. Và nhu cầu hợp tác để đấu tranh chống giặc ngoại
xâm cũng như phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay
Giải pháp để thực hiện quyền bình đẳng dân tộc Việt Nam hiện nay :
1.Tăn cường công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận
thức về chính sách dân tộc và quyền bình đẳng dân tộc của Đảng và Nhà
nước
2.Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đảm bảo cho đồng bào các dân
tộc được bình đẳng về quyền làm chủ đất nước
3.Cần tích cực hỗ trợ cho đồng bào các dân tộc thiểu số phát triển kinh
tế, xoá đói giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa các vùng
dân tộc
4.Cần đảm bảo cho mọi công dân không phân biệt dân tộc, tôn giáo, địa
vị xã hội,… được bình đẳng về cơ hội học tập
=> Đảng ta luôn khẳng định đồng bào các dân tộc anh em đều bình đẳng
trước pháp luật. Các dân tộc không phân biệt đa số hay thiểu số, trình độ
phát triển cao hay thấp đều bình đẳng trong mọi hoạt động của đời sống
xã hội
Câu 20 :Từ quanđiểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về nguồn gốc của tôn
giáo, liên với tình hình tôn giáo ở Việt Nam hiện nay?
1.Việt Namlà một quốc gia đa tôn giáo. Tính đến năm 2022, chính phủ
Việt Nam chính thức công nhận 16 tôn giáo và 43 tổ chức tôn giáo. Có
những tôn giáo có nguồn gốc từ phương Đông như : phật giáo, lão giáo,
nho giáo,… Có những tôn giáo có nguồn gốc từ phương Tây như : thiên
chúa giáo, tin lành. Có những tôn giáo được sinh ra tại Việt Nam như : cao
đài, hoà hảo,…
2.Việt Nam có sự đa đạng về tôn giáo với những lý do cơ bản sau :
•Với vị trí địa lý nằm ở khu vực Đông Nam Á, có 3 mặt giáp biển, Việt
Nam rất thuận lợi trong mối quan hệ giao lưu với các quốc gia trên thế giới
và cũng là nơi rất dễ cho việc thâm nhập các luồng văn hoá và các tôn
giáo trên thế giới
•Về mặt dân cư, Việt Nam là quốc gia dân tộc với 54 dân tộc anh em, mỗi
dân tộc đều lưu giữ những hình thức tín ngưỡng tôn giáo riêng của mình
VD : Người Việt có các hình thức tín ngưỡng dân gian như thờ ông bà, tổ
tiên, thờ thành hoàng, thờ những người có công với cộng đồng. Đồng bào
các dân tộc thiểu số với hình thức tín ngưỡng nguyên thuỷ như : bái vật
giáo ( thờ đồ vật ), sa man giáo ( thờ thần linh của vùng dân tộc đó )
•Đặc điểm lịch sử : liên tục bị xâm lược từ bên ngoài nên việc lão giáo,
nho giáo là những tôn giáo có nguồn gốc từ phương bắc được thâm nhập
vào. Công giáo - một tôn giáo gắn với nền văn minh châu Âu vào truyền
đạo và sau này đạo tin lành đã khai thác điều kiện chiến tranh tại Việt
Nam để truyền đạo thu hút nhiều người tham gia
=> Kết luận : Đảng và nhà nước ta luôn tôn trọng, đảm bảo quyền tự do
tín ngưỡng tôn giáo, quyền theo hoặc không theo tôn giáo của người dân,
đảm bảo sự bình đẳng không phân biệt đối xử vì lý do tín ngưỡng tôn giáo,
bảo hộ hoạt động của các tổ chức tôn giáo bằng hiến pháp và pháp luật

Tài liệu khác của Trường Đại học Hàng Hải Việt Nam

Preview text:

Câu 1:Trình bày tiền đề kinh tế xã hội cho sự ra đời củaCNXHkhoa học?
- Vào những năm 40 của thế kỷ XIX, cuộc cách mạng công nghiệp phát
triển mạnh mẽ tạo nên nền đại công nghiệp. Nền đại công nghiệp cơ khí
làm cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa có bước phát triển vượt
bậc. Sự trình phát triểncủa nền đại công nghiệp và sự ra đời hai giai cấp
cơ bản, đối lập về lợi ích, nhưng nương tựa vào nhau: giai cấp tư sản và giai cấp công nhân.
- Các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống lại sự thống trị áp bức
của giai cấp tư sản, biểu hiện về mặt xã hội của mâu thuẫn ngày càng
quyết liệt giữa lực lượng sản xuất mang tính chất xã hội với quan hệ sản
xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất, tiêu biểu:
- Sự phát triển nhanh chóng có tính chính trị công khai của phong trào
công nhân đã minh chứng, lần đầu tiên, giai cấp công nhân đã xuất hiện
như một lực lượng chính trị độc lập với những yêu sách kinh tế, chính trị
riêng của mình và đã bắt đầu hướng thẳng mũi nhọn của cuộc đấu tranh
vào kẻ thù chính của mình là giai cấp tư sản. Sự lớn mạnh của phong trào
đấu tranh của giai cấp công nhân đòi hỏi một cách bức thiết phải có một
hệ thống lý luận soi đường và một cương lĩnh chính trị làm kim chỉ nam cho hành động.
Câu 2 :Trình bày nội dung quan niệm về dân chủ theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin?
- Thứ nhất, về phương diện quyền lực,dân chủ là quyền lực thuộc về nhân
dân, nhân dân là chủ nhân của đất nước. Dân chủ là quyền lợi của nhân
dân- quyền dân chủ được hiểu theo nghĩa rộng. Quyền lợi căn bản nhất
của nhân dân chính là quyền lực nhà nước thuộc sở hữu của nhân dân,
của xã hội, bộ máy nhà nước phải vì nhân dân, vì xã hội mà phục vụ. Và
do vậy, chỉ khi mọi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân thì khi đó, mới
có thể đảm bảo về cản bản việc nhân dân được hưởng quyền làm chủ với tư cách một quyền lợi.
- Thứ hai, trên phương diện chế độ xã hội và trong lĩnh vực chínhtrị ,dân
chủ là một hình thức hay hình thái nhà nước, là chính thể dân chủ hay chế độ dân chủ.
- Thứ ba, trên phương diện tổ chức và quản lý xãhội ,dân chủ làmột
nguyên tắc- nguyên tắcdân chủ. Nguyên tắc này kết hợp với nguyên tắc
tập trung để hình thành nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và quản lý xã hội.
=>Chủ nghĩa Mác – Lênin nhấn mạnh,Dân chủ với những tư cách nếu
trên phải được coi là mục tiêu, là tiền đề và cũng là phương diện để vươn
tới tự do, giải phóng con người, giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội.
Chừng nào con người và xã hội loài người còn tồn tại, chừng nào mà nền
văn minh nhân loại chưa bị tiêu vong thì chừng đó dân chủ vẫn tồn tại với
tư cáchmột giá trị nhân loại chung.
Lưu ý : Các chữ in nghiêm không được bỏ
Câu 3 :Trình bày sự ra đời và phát triển của nền dân chủ XHCN ở VN?
-Chế độ dân chủ nhân dân ở nước ta được xác lập sau Cách mạng Tháng
Tám năm 1945. Đến năm 1976, tên nước được đổi thành Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam, nhưng trong các văn kiện Đảng hầu như chưa sử
dụng cụm từ “dân chủ XHCN” mà thường nêu quan điểm “xây dựng chế
độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa” gắn với “ nắm vững chuyên chính vô sản”
-Đại hội VI của Đảng (năm 1986) đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất
nước đã nhấn mạnh phát huy dân chủ để tạo ra một động lực mạnh mẽ
cho sự phát triển đất nước. Đại hội khẳng định “trong toàn bộ hoạt động
của mình, Đảng phải quán triệt tư tưởng lấy dân làm gốc, xây dựng và
phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động”
-Hơn 30 năm đổi mới, nhận thức về dân chủ xã hội chủ nghĩa, vị trí, vai
trò của dân chủ ở nước ta đã có nhiều điểm mới. Qua mỗi kỳ đại hội của
Đảng thời kỳ đổi mới, dân chủ ngày càng được nhận thức, phát triển và
hoàn thiện đúng đắn, phù hợp hơn với điều kiện cụ thể của nước ta
Câu 4 :Trình bày đặc điểm cơ bản của nhà nước pháp quyền XHCN VN?
- Thứ nhất, xây dựng nhà nước do nhân dân lao động làmchủ ,đó là Nhà
nước của dân , do dân , vì dân .
- Thứ hai, Nhà nước được tổ chức và hoạt động dựa trên cơ sở của Hiến
pháp và phápluật .Trong tất cả các hoạt động của xãhội ,pháp luật được
đặt ở vị trí tối thượng để điều chỉnh các quan hệ xã hội .
- Thứ ba, quyền lực nhà nước là thốngnhất ,có sự phân công rõ ràng , có
cơ chế phối hợp nhịp nhàng và kiểm soát giữa các cơ quan lập pháp , hành pháp và tư pháp .
- Thứ tư, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam phải do Đảng
Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, phù hợp với điều 4 Hiến pháp năm 2013.
Hoạt động của Nhà nước được giám sát bởi nhân dân với phương châm:“
Dânbiết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra ” thông qua các tổ chức, các cá
nhân được nhân dân ủy nhiệm.
- Thứ năm, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam tôn trọng
quyền conngười coicon người là chủ thể là trung tâm của sự phát triển .
Quyền dân chủ của nhân dân được thực hành một cách rộng rãi,“
nhândân có quyền bầu và bãi miễn những đại biểu không xứng đáng ”,
đồng thời tăng cường thực hiện sự nghiêm minh của pháp luật.
- Thứ sáu, tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo nguyên tắc tập
trung dânchủ ,có sự phân công, phân cấp, phối hợp và kiểm soát lẫn
nhau, nhưng bảo đảm quyền lực là thống nhất và sự chỉ đạo thống nhất của Trung ương.
Câu 5 :Trình bày quan điểm cơ bản của Đảng ta về vấn đề dân tộc?
- Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài,
đồng thời cũng là vấn đề cấp bách hiện nay của cách mạng Việt Nam.
- Các dân tộc trong địa gia đình Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tương trợ,
giúp nhau cùng phát triển, cùng nhau phấn đấu thực hiện thắng lợi sự
nghiệp chung của đất nước.
- Phát triển toàn diện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh - quốc
phòng trên địa bàn vùng dân tộc và miền núi; gắn tăng trưởng kinh tế với
giải quyết các vấn đề xã hội, thực hiện tốt chính sách dân tộc; giữ gìn và
phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc.
- Ưu tiên đầu tư phát triển kinh tế - xã hội các vùng dân tộc và miền núi
theo hướng bền vững. Phát huy tinh thần tự lực, tự cường của các đồng
bào dân tộc, tăng cường sự quan tâm hỗ trợ của trung ương và sự giúp đỡ
của các địa phương. Công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc là
nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của các cấp, cách ngành
và toàn bộ hệ thống chính trị. 
Câu 6 :Trình bàykhái niệmcơ cấu xã hội và cơ cấu xã hội - giai cấp?
- Cơ cấu xã hội là những cộng đồng người cùng toàn bộ những mối quan
hệ xã hội do sự tác động lẫn nhau của các cộng đồng ấy tạo nên.
- Cơ cấu xã hội có nhiều loại như: cơ cấu xã hội-dân cư,cơ cấu xã hội-nghề
ngiêp.cơ cấu xã hội-giai cấp, cơ cấu xã hội - dân tộc,cơ cấu xã hội - tôn
giáo,v.v…Dưới góc độ chính trị -xã hội, môn Chủ nghĩa xã hội khoa học tập
trung nghien cứu cơ cấu xã hội - giai cấp vì đó là một trong những cơ sở
để nghiên cứu vấn đề liên minh giai cấp,tầng lớp trong một chế độ xã hội nhất định.
- Cơ cấu xã hội - giai cấp là hệ thống các giai cấp, tầng lớp xã hội tồn tại
khách quan trong một chế độ xã hội nhất định, thông qua những mối quan
hệ về sở hữu tư liệu sản xuất, về tổ chức quản lý quá trình sản xuất, về địa
vị chính trị - xã hội…giữa các giai cấp và tầng lớp đó.
- Cơ cấu xã hội – giai cấp thời kỳ quá độ bao gồm: nông dân, công nhân,
trí thức, doanh nhân, tiểu chủ…..Mặc dù có vị trí, vai trò khác nhau song
dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản họ đã cùng hợp lực, tạo sức mạnh
tổng hợp để thực hiện những mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ của thời kỳ
quá độ, tiến tới xây dựng thành công xã hội mới – xã hội cộng sản văn minh.
Câu 7 :Trình bàyvị trícủa cơ cấu xã hội – giai cấp trong cơ cấu xã hội?
- Trong hệ thống xã hội, mỗi loại hình cơ cấu xã hội đều có vị trí, vai trò
xác định và giữa chúng có mỗi quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, trong đó, cơ
cấu xã hội – giai cấp có vị trí quan trọng hàng đầu, chi phối các loại hình
cơ cấu xã hội khác vì những lý do cơ bản sau:
- Cơ cấu xã hội – giai cấp liên quan đến các đảng phái chính trị và nhà
nước; đến quyền sở hữu tư liệu sản xuất, quản lý tổ chức lao động, vấn đề
phân phối thu nhập… trong một hệ thống sản xuất nhất định.
- Sự biến đổi của cơ cấu xã hội – giai cấp tất yếu sẽ ảnh hưởng đến sự biến
đổi của các cơ cấu xã hội khác và tác động đến sự biến đổi của toàn bộ cơ
cấu xã hội. Vì vậy, cơ cấu xã hội – giai cấp là căn cứ cơ bản để từ đó xây
dựng chínhsách phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của mỗi xã hội trong
giai đoạn lịch sử cụ thể.
- Mặc dù cơ cấu xã hội – giai cấp giữ vị trí quan trọng song không vì thế
mà tuyệt đối hóa nó, xem nhẹ các loại hình cơ cấu xã hội khác, từ đó có
thể dẫn đến tùy tiện, muốn xóa bỏ nhanh chóng các giai cấp, tầng lớp xã
hội một cách giản đơn theo ý muốn chủ quan.
Câu 8 :Trình bày tính chất của tôn giáo?
Tính lịch sử của tôn giáo
-Tôn giáo là một hiện tượng xã hội có tính lịch sử, nghĩa là nó có sự hình
thành, tồn tại và phát triển và có khả năng biến đổi trong những giai đoạn
lịch sử nhất định để thích nghi với nhiều chế độ chính trị xã hội. Khi các
điều kiện kinh tế - xã hội, lịch sử thay đổi, tôn giáo cũng có sự thay đổi theo
Tính quần chúng của tôn giáo
-Tôn giáo là một hiện tượng xã hội phổ biến ở tất cả các dân tộc, quốc
gia, châu lục. Tính quần chúng của tôn giáo không chỉ biểu hiện ở số lượng
tín đồ rất đông đảo mà còn thể hiện ở chỗ, các tôn giáo là nơi sinh hoạt
văn hóa, tinh thần của một bộ phận quần chúng nhân dân. Mặt khác,
nhiều tôn giáo có tính nhân văn, nhân đạo và hướng thiện, vì vậy, được
nhiều người ở các tầng lớp khác nhau trong xã hội, đặc biệt là quần chúng lao động tin theo
Tính chính trị của tôn giáo
-Tính chất chính trị của tôn giáo chỉ xuất hiện khi xã hội đã phân cấp giai
cấp. Tôn giáo phản ánh lợi ích, nguyện vọng của các giai cấp khác nhau
trong cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc. Đa số tín đồ đến với tôn
giáo nhằm thỏa mãn nhu cầu tinh thần; song, trên thực tế, tôn giáo đã và
đang bị các thế lực chính trị xã hội lợi dụng thực hiện mục đích ngoài tôn giáo của họ
Câu 9 :Trình bày cơ sở kinh tế xã hội để xây dựng gia đình trong thời kì quá độ lênCNXH?
-Cơsở kinh tế - xã hộiđể xây dựng giađình trong thời kỳ quáđộ lên chủ
nghĩa xã hội là sự phát triển của lực lượng sản xuất và tương ứng trìnhđộ
của lực lượng sản xuất là quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa. Nguồn
gốc của sự áp bức bóc lột và bất bìnhđẳng trong xã hội và giađình dần
dần bị xóa bỏ, tạo cơsở kinh tế cho việc xây dựng quan hệ bìnhđẳng
trong giađình và giải phóng phụ nữ trong xã hội.
-Xóa bỏ chếđộ tưhữu về tưliệu sản xuất là xóa bỏ nguồn gốc gây nên
tình trạng thống trị của ngườiđàn ông trong giađình, sự bất bìnhđẳng
giữa nam và nữ, giữa vợ và chồng, sự nô dịchđối với phụ nữ. Xóa bỏ
chếđộ tưhữu về tưliệu sản xuấtđồng thời cũng là cơsởđể biến laođộng
tưnhân trong giađình thành laođộng xã hội trực tiếp, người phụ nữ dù
tham gia gia laođộng xã hội hay thamgia laođộng giađình thì laođộng
của họđóng góp cho sự vậnđộng và phát triển, tiến bộ của xã hội.
Câu 10 :Trình bày chức năng tái sản xuất ra con người của gia đình?
- Đây là chức năng đặc thù của gia đình, không một cộng đồng nào có thể
thay thế. Chức năng này vừa xuất phát từ nhu cầu tự nhiên sinh học, vừa
xuất phát từ những nhu cầu xã hội, nói đúng hơn những nhu cầu tự nhiên
sinh học đã được xã hội hoá.Chứcnăng này bao gồm các nội
dungcơbản: tái sảnxuất, duy trì nòi giống, nuôidưỡng nâng cao thể lực,
trí lựcbảođảm tái sảnxuất nguồn laođộng vàsức laođộng cho xãhội.
- Việc thực hiện chức năng tái sản xuất ra con người diễn ra trong từng gia
đình, nhưng không chỉ là việc riêng của gia đình mà là vấn đề xã hội. Bởi
vì, thực hiện chức năng này quyết định đến mật độ dân cư và nguồn lao
động của một quốc gia và quốc tế, một yếu tố cấu thành của tồn tại xã
hội. Thực hiện chức năng này liên quan chặt chẽ đến sự phát triển mọi
mặt của đời sống xã hội. Vì vậy, tùy theo từng nơi, phụ thuộc vào nhu cầu
của xã hội, chức năng này được thực hiện theo xu hướng hạn chế hay
khuyến khích. Trình độ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ảnh hưởng đến
chất lượng nguồn lao động mà gia đình cung cấp.
Câu 11 :Trình bày những điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực
hiện sứ mệnh lịch sử của mình?
a.Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng:
-Sự phát triển về số lượng phải gắn liền với sự phát triển về chất lượng
giai cấp công nhân hiện đại, đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện
được sứ mệnh lịch sử của mình. Chất lượng giai cấp công nhân phải thể
hiện ở trình độ trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách
mạng, tự giác nhận thức được vai trò và trọng trách của giai cấp mình đối
với lịch sử, do đó giai cấp công nhân phải được giác ngộ về lý luận khoa
học và cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin.
-Ngoài ra giai cấp công nhân còn phải thể hiện ở năng lực và trình độ làm
chủ khoa học kĩ thuật và công nghệ hiện đại, nhất là trong điều kiện hiện nay
b.Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công
nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình:
-Đảng cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân ra đời và đảm
nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng thành vượt
bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng.
-Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan
trọng nhất của Đảng, làm cho Đảng mang bản chất giai cấp công nhân trở
thành đội tiên phong bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp
c.Sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội tiên
phongcủa mình là Đảng Cộng sản lãnh đạo. Đây là một điều kiện quan
trọng không thể thiếu để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Câu 12 :Trình bày những đặc điểm củathời kỳ quá độ lênCNXH?
- Đặc điểm,thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội là sự
tồn tại những yếu tố của xã hội cũ bên cạnh những nhân tố mới của chủ
nghĩa xã hội trong mối quan hệ vừa thống nhất vừa đấu tranh với nhau
trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội và phát triển theo
định hướng xã hội chủ nghĩa. Trên lĩnh vực kinh tế
-Là thời kỳ còn tồn tại một nền kinh tế nhiều thành phần trong một hệ
thống kinh tế quốc dân thống nhất, vận động theo định hướng xã hội chủ
nghĩa. Các thành phần kinh tế này tồn tại trong mối quan hệ vừa thống
nhất vừa mâu thuẫn và đấu tranh với nhau.
Trên lĩnh vực chính trị:
-Là việc thiết lập, tăng cường chuyên chính vô sản mà thực chất của nó là
việc giai cấp công nhân nắm và sử dụng quyền lực nhà nước trấn áp giai
cấp tư sản, tiến hành xây dựng một xã hội không giai cấp; là tiếp tục cuộc
đấu tranh giai cấp giữa giai cấp vô sản đã chiến thắng nhưng chưa phải đã
toàn thắng với giai cấp tư sản đã thất bại nhưng chưa phải thất bại hoàn toàn.
Trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa:
-Thời kỳ này còn tồn tại nhiều tư tưởng khác nhau, chủ yếu là tư tưởng vô
sản và tư tưởng tư sản. Giai cấp công nhân thông qua đội tiền phong của
mình là Đảng Cộng sản từng bước xây dựng văn hóa vô sản, nền văn hoá
mới xã hội chủ nghĩa, tiếp thu giá trị văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa
nhân loại, bảo đảm đáp ứng nhu cầu văn hóa - tinh thần ngày càng tăng của nhân dân.
Trên lĩnh vực xãhội :
-Do kết cấu của nền kinh tế nhiều thành phần qui định nên trong thời kỳ
quá độ còn tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp và sự khác biệt giữa các giai
cấp tầng lớp xã hội, các giai cấp, tầng lớp vừa hợp tác, vừa đấu tranh với
nhau. Trong xã hội của thời kỳ quá độ còn tồn tại sự khác biệt giữa nông
thôn, thành thị, giữa lao động trí óc và lao động chân tay.
Câu 13 :Trình bày điều kiện ra đờihình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ
nghĩa ở các nước tư bản có trình độ phát triển trung bình và những nước
chưa quachủ nghĩa tư bản?
-Thứ nhất,Do chính sách xâm lựơc của chủ nghĩa tư bản đối với các nước
thuộc địa, trên thế giới đã xuất hiện những mâu thuẫn. Mâu thuẫn giữa
giai cấp tư sản và giai cấp công nhân; Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa đế quốc
xâm lược với các quốc gia dân tộc bị xâm lược; Mâu thuẫn giữa các nước
tư bản đế quốc với nhau; Mâu thuẫn giữa địa chủ và nông dân, tư sản và
nông dân ở các nước thuộc địa…Những nước bị xâm lược nổi lên mâu
thuẫn chủ yếu giữa một bên là chủnghĩa đế quốc xâm lược, tay sai phong
kiến, tư sản phản động một bên là cả dân tộc gồm: công nhân, nông dân,
trí thức và những lực lượng yêu nước khác.
-Thứ hai,Có tác động toàn cầu của phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế, hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin được truyền bá rộng rãi,
thức tỉnh tinh thần yêu nước của nhân dân lao động ở các nước phụ thuộc,
các nước thuộc địa. Giai cấp công nhân ở các nước này giác ngộ cách
mạng, xây dựng chính đảng cách mạng, đứng lên tập hợp nhân dân giành
lại quyền độc lập tự do, thiết lập nhà nước của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động, sau đó đi lên chủ nghĩa xã hội.
Câu 14 :Trình bày tính tất yếu khách quan của thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội?
-Thứ nhất, Chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội khác nhau về bản chất.
Chủ nghĩa tư bản được xây dựng trên cơ sở chế độ tư hữu tư bản chủ
nghĩa về tư liệu sản xuất, dựa trên cơ chế áp bức, bóc lột và bất công. Chủ
nghĩa xã hội được xây dựng trên cơ sở chế độ công hữu về tư liệu sản xuất
dưới hai hình thức là nhà nước và tập thể, không còn các giai cấp đối
kháng, không còn tình trạng áp bức, bóc lột. Muốn có xã hội như vậy cần
phải có một thời kỳ lịch sử nhất định.
-Thứ hai,Chủ nghĩa xã hội được xây dựng trên nền sản xuất đại công
nghiệp có trình độ cao. Quá trình phát triển của chủ nghĩa tư bản đã tạo ra
cơ sở vật chất, kĩ thuật nhất định cho chủ nghĩa xã hội, nhưng muốn cho
cơ sở vật chất kĩ thuật đó phục vụ cho chủ nghĩa xã hội cần có thời gian tổ chức, sắp xếp lại.
-Thứ ba,Các quan hệ xã hội của chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp này
xinh trong lòng chủ nghĩa tư bản, chúng là kết quả của quá trình xây dựng
và cải tạo xã hội chủ nghĩa. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản, dù đất ở
trình độ cao cũng chỉ có thể tạo ra những điều kiện, tiền đề cho sự hình
thành các quan hệ xã hội mới xã hội chủ nghĩa. Vì vậy chúng cần phải có
thời gian để xây dựng và phát triển những quan hệ đó.
-Thứ tư,công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội là một công việc mới mẻ,
khó khăn và phức tạp, phải có thời gian để giai cấp công nhân từng bước
làm quen với những công việc đó.
Câu 15 :Trình bày nội dung quyền bình đẳng của các dân tộc theo quan
điểm của Chủnghĩa Mác – Lênin?
-Đây là quyền thiêng liêng của các dân tộc, không phân biệt dân tộc lớn
hay nhỏ, ở trình độ phát triển cao hay thấp. Các dân tộc đều có nghĩa vụ
và quyền lợi ngang nhau trên tất cả các lĩnh vực của đợi sống xã hội,
không dân tộc nào được giữ đặc quyền, đặc lợi về kinh tế, chính trị, văn hóa.
-Không một dân tộc nào có quyền đi áp bức, bóc lột dân tộc khác. Trong
một quốc gia có nhiều dân tộc, quyền bình đẳng dân tộc phải được thể
chế hóa bằng pháp luật, khắc phục sự chênh lệch về mọi mặt do lịch sử để
lại.Để thực hiện được quyền bình đẳng dân tộc, trước hết phải thủ tiêu
tình trạng áp bức giai cấp, trên cơ sở xóa bỏ tình trạng áp bức dân tộc;
phải dấu tranh chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
-Quyền bình đẳng giữa các dân tộc là cơ sở để thực hiện quyền dân tộc tự
quyết và xây dựng mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc.
Câu 16 :Từ nhữngđiều kiện chủ quanđể giai cấp công nhân thực hiện sứ
mệnh lịch sử của mình, liên hệ với giai cấp công nhân việt Nam hiện nay? Ý 1 :
-Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay, đã có sự phát triển vượt bậc cả
về số lượng và chất lượng, đảm bảo cho giai cấp công nhân Việt Nam có
thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình.
-Sự gia tăng về số lượng của giai cấp công nhân nước ta trong những năm
qua chủ yếu dựa vào sự phát triển ngành công nghiệp, dịch vụ, du lịch của
các thành phần kinh tế. Trong đó có sự đóng góp của thành phần kinh tế
ngoài nhà nước, đây là khu vực có số công nhân tăng lên nhanh chóng
góp phần vào sự tăng trưởng nhanh về số lượng của giai cấp công nhân
nước ta hiện nay. Nếu như trước những năm đổi mới (1986), số lượng công
nhân nước ta khoảng 7 triệu người, đến năm 2007 khoảng 9.5 triệu người
và năm 2013 tăng lên 11 triệu người thì hiện nay đã có khoảng 16.5 triệu
người. Giai cấp công nhân nước ta không những tăng nhanh về số lượng
mà ngày càng phát triển đa dạng hơn, có mặt trong tất cả các thành phần
kinh tế (thời báo kinh tế ra ngày 26/05/2021)
-Sự phát triển của giai cấp công nhân về mặt chất lượng được thể hiện ở
trình độ chuyên môn được thể hiện ở trình độ công nghệ ngày càng cao.
Giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng đa dạng về cơ cấu ngành nghề,
trình độ học vấn, chuyên môn, kĩ năng nghề nghiệp,… Đã hình thành đông
đảo bộ phận công nhân trí thức làm công tác quản lý Ý 2 :
-Đảng Cộng sản Việt Nam – đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt
Nam ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng Việt Nam, là
dấu hiệu về sự trưởng thành vượt bậc của giai cấp công nhân Việt Nam với
tư cách là giai cấp cách mạng. Vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam đã được khẳng định trong suốt quá trình cách mạng của dân tộc Việt
Nam trên tất cả các lĩnh vực: chính trị, văn hóa, kinh tế, xã hội. Đảng Cộng
sản Việt Nam ra đời là một tất yếu khách quan, đáp ứng được yêu cầu lịch
sử của cách mạng và dân tộc Việt Nam Ý 3 :
-Sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân Việt Nam với giai cấp nông
dân và các tầng lớp lao động khác do giai cấp công nhân thông qua đội
tiên phong của mình là đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Đây là điều
kiệnquan trọng không thể thiếu để giai cấp công nhân Việt Nam thực hiện
sứ mệnh lịch sử của mình
Câu17 :Từ nhữngđặcđiểm của thời kỳ quáđộ lên CNXH, liên hệđến thời
kỳ quáđộ lên CNXH ở Việt Nam?
-Việt Nam đã lựa chọn con đường phát triển là quá đủ từ xã hội phong
kiến lên xã hội chủ nghĩa bỏ qua tư bản chủ nghĩa. Đặc điểm của thời kỳ
quá độ lên xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là sự tồn tại những yếu tố của xã
hội cũ – xã hội phong kiến bên cạnh những nhân tố mới là chủ nghĩa xã
hội trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội
-Trên lĩnh vực kinh tế: Việt Nam tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần,
trong đó thành phần kinh tế nhà nước nắm vai trò chủ đạo. Tồn tại nhiều
hình thức sở hữu trong đó sở hữu nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Các thành
phần kinh tế và các hình thức sở hữu này tồn tại trong mối quan hệ vừa
thống nhất vừa mâu thuẫn và đấu tranh với nhau.
-Trên lĩnh vực chính trị: đảng Cộng sản Việt Nam ra đời cùng với nhà nước
chuyên chính vô sản Việt Nam đang lãnh đạo xã hội Việt Nam thực hiện
mục tiêu chủ nghĩa xã hội. Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam vừa mang
đặc điểm của nhà nước nói chung vừa mang đặc điểm của nhà nước xã hội chủ nghĩa.
-Trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa: thời kỳ này ở xã hội Việt Nam còn tồn
tại nhiều tàn dư của xã hội cũ xã hội phong kiến bên cạnh nền văn hóa
mới xã hội chủ nghĩa. Bảo tồn và kế thừa giá trị văn hóa dân tộc bên cạnh
tiếp thu những giá trị văn hóa tiên tiến của nhân loại. Xây dựng nền văn
hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
-Trên lĩnh vực xã hội: xã hội Việt Nam trong thời kỳ quá độ tồn tại nhiều
giai cấp, tầng lớp như giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, giai cấp
doanh nhân, tầng lớp trí thức, tiểu thương, tiểu chủ,… các giai cấp, tầng
lớp có vị trí, vai trò khác nhau trong xã hội nhưng đều hướng tới mục tiêu
xây dựng một xã hội Việt Nam cô bằng, bình đẳng, không có sự áp bức bóc lột…
Câu 18 :Từ điều kiện rađời hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa
ở các nước tưbản có trìnhđộ phát triển trung bình và những nước chưa
qua chủ nghĩa tưbản, liên hệ với thực tiễn Việt Nam?
-Khi bị thực dân Pháp xâm lược, Việt Nam là một nước thuộc địa nửa
phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Xã hội Việt Nam vẫn là
một xã hội nông nghiệp còn nhiều tàn dư của tâm lý tiểu nông. Mô thuận
chủ yếu tồn tại trong xã hội Việt Nam lúc này là: mâu thuẫn giữa dân tộc
Việt Nam với dân tộc Pháp và bè lũ tay sai của chúng, địa chủ với nông dân Việt Nam…
-Có tác động toàn cầu của phong chào cộng sản và công nhân quốc tế, hệ
tư tưởng của chủ nghĩa mác Lênin được truyền bá vào Việt Nam dưới sự
lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại đã
thứctỉnh tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam đứng lên đấu tranh
để giành độc lập tự do cho dân tộc, thiết lập nhà nước của giai cấp công
nhân, nhân dân lao động, sau đó đi lên chủ nghĩa xã hội.
-Dưới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam, nhà nước cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam nhân dân ta đã giành được nhiều thành tụ to lớn trên
các lĩnh vực của đời sống xã hội cả về kinh tế, chính trị, văn hóa… đưa đất
nước Việt Nam từ một nước nông nghiệp, lạc hậu, kém phát triển trở
thành một nước đang phát triển có thể sánh vai với các cường quốc năm châu.
Câu 19 :Từ nội dung quyền bìnhđẳng của các dân tộc theo quanđiểm
của Chủ nghĩa Mác – Lênin, liên hệ thực tiễn vấnđề quyền bìnhđẳng dân
tộc ở nước ta hiện nay?
Thực tiễn tình hình dân tộc ở Việt Nam có những đặc điểm cơ bản sau :
1.Có sự chênh lệch về số dân giữa các tộc người. Việt Nam có 54 dân tộc
anh em trong đó dân tộc kinh chiếm đa số. Tỉ lệ dân số giữa các dân tộc cũng không đồng đều
2.Các dân tộc thiểu số ở Việt Nam phân bổ chủ yếu ở địa bàn có vị trí
chiến lược quan trọng. Mặc dù chỉ chiếm 14.3% dân số nhưng 53 dân tộc
thiểu số ở Việt Nam lại cư trú trên 3/4 diện tích lãnh thổ và ở những vị trí
trọng yếu của quốc gia
3.Các dân tộc ở Việt Nam có trình độ phát triển không đều, có sự chênh
lệch khá lớn về trình độ phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội
4.Các dân tộc Việt Nam có truyền thống gắn bó lâu đời trong cộng đồng
quốc gia thống nhất. Đặc điểm này được hình thành do yêu cầu của quá
trình cải biến tự nhiên. Và nhu cầu hợp tác để đấu tranh chống giặc ngoại
xâm cũng như phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay
Giải pháp để thực hiện quyền bình đẳng dân tộc Việt Nam hiện nay :
1.Tăn cường công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận
thức về chính sách dân tộc và quyền bình đẳng dân tộc của Đảng và Nhà nước
2.Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đảm bảo cho đồng bào các dân
tộc được bình đẳng về quyền làm chủ đất nước
3.Cần tích cực hỗ trợ cho đồng bào các dân tộc thiểu số phát triển kinh
tế, xoá đói giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa các vùng dân tộc
4.Cần đảm bảo cho mọi công dân không phân biệt dân tộc, tôn giáo, địa
vị xã hội,… được bình đẳng về cơ hội học tập
=> Đảng ta luôn khẳng định đồng bào các dân tộc anh em đều bình đẳng
trước pháp luật. Các dân tộc không phân biệt đa số hay thiểu số, trình độ
phát triển cao hay thấp đều bình đẳng trong mọi hoạt động của đời sống xã hội
Câu 20 :Từ quanđiểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về nguồn gốc của tôn
giáo, liên với tình hình tôn giáo ở Việt Nam hiện nay?
1.Việt Namlà một quốc gia đa tôn giáo. Tính đến năm 2022, chính phủ
Việt Nam chính thức công nhận 16 tôn giáo và 43 tổ chức tôn giáo. Có
những tôn giáo có nguồn gốc từ phương Đông như : phật giáo, lão giáo,
nho giáo,… Có những tôn giáo có nguồn gốc từ phương Tây như : thiên
chúa giáo, tin lành. Có những tôn giáo được sinh ra tại Việt Nam như : cao đài, hoà hảo,…
2.Việt Nam có sự đa đạng về tôn giáo với những lý do cơ bản sau :
•Với vị trí địa lý nằm ở khu vực Đông Nam Á, có 3 mặt giáp biển, Việt
Nam rất thuận lợi trong mối quan hệ giao lưu với các quốc gia trên thế giới
và cũng là nơi rất dễ cho việc thâm nhập các luồng văn hoá và các tôn giáo trên thế giới
•Về mặt dân cư, Việt Nam là quốc gia dân tộc với 54 dân tộc anh em, mỗi
dân tộc đều lưu giữ những hình thức tín ngưỡng tôn giáo riêng của mình
VD : Người Việt có các hình thức tín ngưỡng dân gian như thờ ông bà, tổ
tiên, thờ thành hoàng, thờ những người có công với cộng đồng. Đồng bào
các dân tộc thiểu số với hình thức tín ngưỡng nguyên thuỷ như : bái vật
giáo ( thờ đồ vật ), sa man giáo ( thờ thần linh của vùng dân tộc đó )
•Đặc điểm lịch sử : liên tục bị xâm lược từ bên ngoài nên việc lão giáo,
nho giáo là những tôn giáo có nguồn gốc từ phương bắc được thâm nhập
vào. Công giáo - một tôn giáo gắn với nền văn minh châu Âu vào truyền
đạo và sau này đạo tin lành đã khai thác điều kiện chiến tranh tại Việt
Nam để truyền đạo thu hút nhiều người tham gia
=> Kết luận : Đảng và nhà nước ta luôn tôn trọng, đảm bảo quyền tự do
tín ngưỡng tôn giáo, quyền theo hoặc không theo tôn giáo của người dân,
đảm bảo sự bình đẳng không phân biệt đối xử vì lý do tín ngưỡng tôn giáo,
bảo hộ hoạt động của các tổ chức tôn giáo bằng hiến pháp và pháp luật

Tài liệu liên quan: