Tổng quan vườn U Minh Hạ - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

V n
ườ quốốc gia U Minh Hạ thu c ộ t nh ỉ Cà Mau. Đ a gi ị i hành ớ chính nằằm trên hai huy n U
ệ Minh và Trầằn Vằn Th i. Đ ờ c thành ượ l p theo ậ quyêốt đ nh ị sốố 112/QĐ- TTg ngày 20 tháng 1 nằm c
2006 ủa Thủ tướng chính phủ C ng ộ hòa Xã h i ộ Chủ nghĩa Vi t Nam ệ , trên c s ơ nầng cầốp ở
khu b o tốằn thiên nhiên ả Vốằ D i. ơ Đầy là khu v c ự có h đ ệ ng ộ th c ự v t ậ đ c ặ tr ng ư vùng đầốt ng p ậ n c ướ trên l p ớ
than bùn do xác thự c vậ t tch t ụ lầu nằm t o ạ thành. Th c ự v t ậ đ c ặ h u ữ ở đầy là các loài: tràm, móp, tr ng
ả nằn, sậy... Động v t ậ đ c ặ tr n
ư g là: rái cá lống mũi, tê tê, nai, kh đuối ỉ dài, l n ợ r ng,
ừ rùa, rằốn, trằn, các lo i ạ cá nư c ớ ng t, ọ chim, cốn trùng... Đầy là m t ộ trong hai v n quốốc ườ gia tại t nh ỉ Cà Mau, Vi t ệ Nam. Ngày 26 tháng 5 nằm 2009, VQG U Minh Hạ đ c ượ cống nh n ậ là m t ộ trong ba vùng lõi c a ủ Khu dự trữ sinh quy n ể Mũi Cà Mau, đ c ượ UNESCO đ a
ư vào danh sách các khu dự tr sinh quy ữ n c ể a thêố gi ủ i. ớ V i ớv trí ị đ a ịlý theo t a ọ đ : ộT 9°12 ừ 30 ′ t″ i 9°17 ớ 41 ′ vĩ ″ bằốc và 104°54 11 ′ ″ t i ớ 104°59′16 kinh đống. ″ V n
ườquốốc gia U Minh H ạcó t ng ổ di n
ệ tch 8.286ha nằằm trên đ a ị bàn các xã
Khánh Lầm, Khánh An, Khánh Thu n ậ thu c ộ huy n
ệ U Minh và các xã Trầằn H i, ợ
Khánh Bình Tầy Bằốc thuộc huy n ệ Trầằn Vằn Th i ờ .
- Bằốc giáp tuyêốn 27 - Phần tr i K3 thu ạ c tr ộ i giam K1 Cái T ạ àu; - Nam giáp vùng đ m ệ kinh xáng Minh Hà;
- Đống giáp kinh 100, ầốp 14 xã Khánh An và h u T19 ầốp V ậ ốằ D i; ơ
- Tầy giáp kinh 90, phần tr ng T
ườ rầằn Vằn Th i và đê bao phía t ờ ầy Vốằ D i. ơ V n quốốc gia U Minh H ườ có ba khu v ạ c chính gốằm: ự  Khu b o tốằn h ả sinh thái r ệ ng trên đầốt than bùn. ừ  Khu ph c hốằi v ụ à s d ử ng bêằn v ụ ng h ữ sinh thái r ệ ng ng ừ p n ậ c. ướ  Khu d ch v ị ụ hành chính. Ngoài ra, V n ườ quốốc gia U Minh H ạ còn có h n ơ 25.000 ha vùng đ m ệ thu c ộ các lầm-ng tr ư ng ườ U Minh 1, 3, lầm-ng tr ư ng ườ Trầằn Vằn Th i, ờ tr i ạ giam K1 Cái
Tàu và trung tầm nghiên c u ứ ng d ứ ng r ụ ng ng ừ p Minh H ậ i. ả V n quốốc gia U Minh H ườ còn c ạ ó nhi m v
ệ bụ o tốằn và phát tri ả n nguốằn ể gen các loài đ ng ộ th c ự v t
ậ quý, các giá tr ịvằn hóa, tnh thầằn, di tch l ch ị s , ử ph c ụ vụ cống tác nghiên c u khoa h ứ c, tham quan v ọ à phát tri n du l ể ch. ị
HOẠT ĐỘNG DU LỊCH Du l ch Cà Mau ị đêốn r ng U Minh H ừ ạ seẽ có nh ng tr ữ i nghi ả m v ệ ố cùng thú v ị b i nh ở ng nét hoang s ữ nh ơ ng vố cùng đ ư c
ộ đáo mà khống n i nào có đ ơ c. ượ Vào mốẽi th i đi ờ m trong nằm, ể r ng U Minh l ừ i mang đêốn m ạ t v ộ đ ẻ p riêng và ẹ nh ng tr ữ i nghi ả m k ệ hác l . ạ V n quốốc gia U Minh H ườ đã đ ạ c UNE ượ SCO đ a ư vào danh sách các khu d tr ự sinh quy ữ n c ể a thêố gi ủ i vào nằm 200 ớ 9, và là vùng lõi c a Khu d ủ tr ự sinh quy ữ n mũi Cà Mau. Là m ể t phầằn c ộ ủa r ng ừ U Minh, v n q
ườ uốốc gia U Minh Hạ là đ a đi ị m lý t ể ng đ ưở du khách phiêu l ể u m ư o ạ
hi m, khám phá vêằ thiên nhiên hoang d ể i. ạ Còn gì thú v hị n là ơ đ c lênh đênh trên nh ượ ng chiêốc ghe theo nh ữ ng con ữ
kênh đi vào sầu trong r ng ng ừ ang qua nh ng b ữ i lau s ụ y ậ , cùng nh ng r ữ ng ừ tràm b t ngàn ạ h ng th ươ m lan t ơ a khằốp. T ỏ uy nhiên, d ch v ị nà ụ y ch m ỉ theo ở
mùa, nêốu vào đúng mùa n c lên ho ướ c tr ặ
i hanh khố quá thì hình th ờ c du l ứ ch ị này seẽ khống ho t đ ạ ng. ộ
Càng đi sầu vào bên trong du khách m i c ớ m n ả h n hêốt đ ậ c v ượ hoang s ẻ c ơ a ủ khu r ng đã c ừ
ó bêằ dày trằm nằm tu i. Lênh đênh trê ổ n sống n c Cà Mau, b ướ n ạ seẽ đ c n ượ gằốm nhìn th m đ ả ng th ộ c v ự t vố cùng đa d ậ ng, phong phú, và đ ạ c ượ
nghe nh ng truyêằn thuyêốt ữ t thu ừ têằn nhần khai kh ở n đầốt ph ẩ ng Nam nh ươ ư chuy n vêằ r ệ ằốn h mầy đ ổ m c ậ hầốt bác Ba Phi do ng i dần đ ườ a ph ị ng k ươ l ể i. ạ
Ven theo các con sống, l ch n ạ c, du khách seẽ bằốt g ướ p các nống dần buống g ặ he đánh cá d i tán r ướ ng tràm, ừ xem các loài th y s ủ n ả t i rói mà h ươ m ọ i đánh bằốt ớ đ c. ượ Ngoài ra d ch v ị đi ghe tr ụ ên n c d ướ u khách có th thuê m ể t chiêốc xuốằ ộ ng và tm m t v ộ ịtrí thu n l ậ i trong r ợ ng đ ừ cầu cá ho ể c t ặ giằng l ự i ướ ho c cùng ng ặ i ườ dần tát m ng bằốt cá, bằốt l ươ n, ho ươ c đi h ặ
ái bốằn bốằn, sen, súng. B ng giá m ả t sốố d ô ch v ôị tham quan t ụ i V ạ n Quốốc gia U Minh H ườ đ ạ quý khách ể tham kh o và l ả a ch ư on d ch v ị phù h ụ p. ơ
1. Giá vé vào c ng: 10.000 đốằng ổ /vé/ng i ươ
2. Tham quan c nh rả ng bằằng v ừ
õ lãi: 300.000 đốằng/chuyêốn (tốối đa 8 ng i) ươ 3. Tham quan c nh r ả
ng bằằng phà (quý khách c ừ
ó th ằn uốống trên phà): ê
600.000 đốằng/chuyêốn (tốối đa 15 ng i). ườ 4. D ch ị v c
ụ ầu cá: 200.000 đốằng/vé (t m ng ạ ng ph ư c v ụ ). ụ 5. D ch v tham quan c ị ụ
nh r ng bằằng xuốằng: 100.000 đốằng ả ừ /chuyêốn (tốối đa 3 ng i) ườ (t m ng ạ n ư g ph c v ụ ). ụ KHAI THÁC LÂM SẢN Nằm 2008, th c hi ự n Ngh ệ đ nh 135 c ị ị a Chính ph ủ vêằ vi ủ c “ ệ Giao khoán đầốt nống nghi p, đầốt r ệ ng s
ừ n xuầốt và đầốt c ả ó m t n ặ c nuối tr ướ ốằng th y s ủ n trong ả các nống tr ng quốốc doanh, lầm tr ườ ng quốốc doanh” ườ , t nh Cà Mau đ ỉ ã thành l p Cống ty TNHH M ậ t thành viên Lầm nghi ộ p U Minh H ệ và th ạ c hi ự n giao ệ
khoán đầốt r ng cho nhần dần. Cống ty qu ừ n lý 25.200ha đầốt r ả ng, trong đó ừ
gầằn 5.000ha đầốt quốốc doanh, 2.500ha đầốt liên doanh liên kêốt và trên 17.600ha
đầốt r ng giao khoán cho c ừ ác h nống dần. Mốẽi h ô nh ô n t ậ 5ha đêốn 7ha và ừ đ c h ượ ng 95% nguốằn l ưở i sau khi thu ho ợ ch cầ ạ y r ng. V ừ i c ớ chêố m ơ i, ng ớ i ườ nh n khoán đầốt r ậ ng hoàn toàn c ừ ó th ch đ ể ng đầằu t ủ ộ vốốn liêống đ ư trốằng ể rừng thầm canh theo đ nh ị h ng c ướ a ng ủ ành lầm nghi p v ệ i ớ 3 lo i cầ ạ y ch l ủ c ư là keo lai, tràm c b ừ n đ ả a, tr
ị àm Úc; trong đó keo lai đ c ch ươ n là cầy t o rốằng
mang tnh đ t phá trong phát tri ộ n kinh têố r ể ng. ừ
Cầy keo lai rầốt thích h p v ợ i đầốt r ớ ng U Minh, phát tri ừ n ể
nhanh, kh nằng sinh khốối l ả n và có giá tr ớ kinh t ị êố cao h n ơ cầy tràm n c b ướ n đ ả a. ị Trốằng r ng thầm c ừ anh đ c x ươ em là b c đ ướ t phá m ô i tro ớ ng s n xuầốt r ả ng ừ ở U Minh H . V ạ i kyẽ thu ớ t x ậ m ẻ ng
ươ , lên liêốp, cầy tràm c b ừ n đ ả a, tràm Úc v ị à cầy keo lai phát tri n rầốt n ể hanh đã rút ngằốn đ c
ượ chu kỳ khai thác và mang l i hi ạ u ệ qu kinh têố cao. Nêố ả u tr c đầy ướ , cầy tràm c trốằ
ừ ng theo lốối qu nảg canh truyêằn thốống ph i mầốt t ả 15 đêốn 17 nằm m ừ i cho thu ho ớ ch, thì hi ạ n ệ nay ch còn 8 ỉ nằm. Đ c bi ặ t, cầ ệ
y keo lai sau 5 nằm trốằng và chằm sóc, mốẽi héc-ta seẽ đ t t ạ ừ
200-250m3, giá bán t 200-250 tri ừ u đốằng. ệ H n 10 nằm th ơ
c hiự n giao khoán đầốt r ệ ng theo c ừ chêố m ơ i, đầốt r ớ ng U Minh ừ H tạ ng b ừ c đã đ ướ c ph ượ xanh v ủ i t ớ ng di ổ n tch gầằn 20.00 ệ 0ha; trong đó gầằn
phần n a đử c trốằng cầ ượ
y keo lai. Theo kêố ho ch đêốn nằm 2020, U Minh H ạ có ạ trên 20% s n ph ả m gốẽ k ẩ eo lai đ c khai thác t ượ r ừ ng trốằng có đ ừ ng kính ườ 15cm tr lên đ ở cung cầốp cho ng ể
ành chêố biêốn gốẽ l n. Đầy ớ cũng đ c xem ượ là b c phát tri ướ n kinh têố r ể ng phù h ừ p theo ch ợ tr ủ ng khai ươ thác cầy gốẽ l n c ớ a ủ B Nống nghi ộ p và Phát tri ệ n nống thốn. ể R ng k ừ eo lai kho ng 3 nằm tu ả i trên lầm phầằn r ổ n ừ g U Minh.
Trong tái c cầốu nống nghi ơ
ệ p, tỉ nh Cà Mau cũng đã ư u tên phát tri n cầ ể y keo
lai nhằằm nầng cao hi u qu ệ kinh ả têố r n ừg theo h ng t ướ o nguốằn nguyên li ạ u ệ t p ậ trung đ cung cầốp c ể
ho cống nghi p chêố biêốn gốẽ xuầốt kh ệ
u. Gằốn mố hình trốằ ẩ ng r ng thầm can ừ h gốẽ l n v ớ i chêố biêốn và tê ớ u th s ụ n ph ả m. ẩ L i ích gi ợ a ng ữ ưi dần nh ờ n khoán đầốt r ậ ng v ừ à các đ n v ơ qu ị n lý đã đ ả c ượ x ử lý hài hòa, là c s ơ ở quan tr n ọ g đ cống tác b ể o v ả r ệ ng th ừ t s ậ mang l ự i hi ạ u ệ
qu . Nhiêằu nằm liêằn r ả ng U Minh H ừ khống x ạ y ra chá ả y l n, cống t ớ ác trốằng
rừ ng khống nhữ ng vươ t chỉ têu, mà còn t o vi ạ ệc làm n đ ổ nh cho trên 3.000 ị lao đ n ộ g ở đ a ph ị ng. ươ Nh thay đ ờ i tổ duy s ư n xuầốt, l ả i đ ạ ưc các ngà ợ nh ch c nằng hốẽ tr ứ vốốn, kyẽ ợ thu t… mà phầằn l ậ n h ớ dần nh ộ n khoán đầốt r ậ ng đã s ừ n xuầốt hi ả u qu ệ v ả à cu c ộ sốống khá n đ ổ nh, khống ít h ị đã v ộ n lên ươ khá gi , giàu có. Hi ả n nay t ệ l ỷ h ệ ộ
nghèo trong lầm phầằn đã gi m d ả i 15%, h ướ c ộ n nghèo còn 8%. Đầ ậ y là nh ng ữ con sốố th t ầốn t ậ ng
ượ , đánh dầốu s thay đ ự i l ổ n ớ lao m ở t vùng quê t ộ lầu ừ nghèo khó. VAI TRÒ C A R Ủ ỪNG R ng U Minh H ừ có ch ạ
c năng vô cùng quan tr ứ ng đôối v ọ
ới nước ta và thếố gi i ớ bao gôồm:  B o tốằn, t ả
ái t oạ các giá tr vịêằ c n ả h quan thiên nhiên  B o tốằn, t ả ái t o ạ các mối tr ng sinh thái và đa d ườ ng sinh h ạ c ọ  B o tốằn, t ả ái t o các h ạ sinh thái đầốt ng ệ p ậ n c đ ướ c thù, r ặ ng trà ừ m trên đầốt than bùn  B o tốằn v ả
à phát tri n nguốằn gen các loài đ ể n ộ g th c v ự t ậ quý  B o tốằn v ả à phát tri n các giá tr ể
vằn hóa, tnh thầằn, di tch l ị ch s ị ử  Ph c v ụ
ụ cống tác nghiên c u khoa h ứ c, th ọ am quan và phát tri n du l ể ch ị Vai trò c a r ủ ng ừ đôối v i đ ớ i sôống và s ờ n xuấốt ả
Màu xanh thiên nhiên là bi u t ể n
ượg cho mùa xuần, niêằm hi v ng c ọ a t ủ n ươ g lai
và màu sằốc mang đêốn cho con ng i s ườ
ự hòa bình. R ng có vai tr ừ ò vố cùng quan trong tr ng đ o i sốống con ng ơ i. ươ - R ng gi ừ bầằu khống khí t ữ rong s ch: V ạ i ớ vai trò quan tr ng c o a nó, ủ r ng ừ là m t nhà máy sinh h ộ c t ọ nhiên th ự ng xuyên têốp nh ườ n CO2 v ậ à n c ướ O2. . Đ c bi ặ t ng ệ ày nay khi hi n t ệ ng nóng dầằn lên c ượ a trái đầốt g ủ ầy hi u ệ ng nhà kính thì vai tr ứ ò c a r ủ ng đốối v ừ i vi ớ c làm gi ệ m l ả ng khí CO2 là ượ vố cùng cầằn thiêốt. - R ng điêằu têốt n ừ c, phòng tr ướ ánh ng p ậ l t, x ụ ói mòn: R ng có v ừ ai trò điêằu hoà nguốằn n c gi ướ m dòng ch ả y bêằ m ả t biêốn CO2 thành l ặ ng ượ n c thầốm d ướ i đầốt t ướ các m ừ ch n ạ c ng ướ ầằm. - H thốống đ ệ ng th ộ ực v t ậ ở r ng
ừ U Minh Hạ vố cùng phong phú và đa d ng: có g ạ ầằn 250 loài th c v ự t 250 loài th ậ c v ự
t, 182 loài chim, 20 loài bò ậ sát sát và l
ng thê, 40 loài thú và nhiêằu loài cốn trùng khác, t ưỡ rong đó có nhiêằu loài đ c ghi vào sác ượ h đ cỏ a T ủ ch ổ c B
ứ o tốằn thiên nhiên Quốốc ả têố. Nh có mối tr ờ n ườ g sinh thái n đ ổ nh ị
và phù h p nên các loài chim, cò ợ đêằu t hụ p vêằ đầ ợ y sinh s n, trú ng ả và phá ụ t tri n v ể i sốố l ớ n ượ g đống đúc. - H n
ơ hêốt còn giúp khằốc ph c xói
ụ mòn. H n chêố lằống đ ạ ng lòng hốằ, lòng ọ
sốống, điêằu hòa dòng ch y c ả a các c ủ
on suốối, con sống. R ng giúp t ừ ằng đ ô phì nhiêu, bốằi d ng tê
ưỡ ằm nằng c a đầốt: ủ khu cór Ở ng seẽ giúp chêố ng ừ ự dòng chảy ngằn ch n ặ n n bào mòn đầốt ạ . Vai trò c a r ủ ng
ừ đôối v i nếồn ớ kinh tếố Vùng U Minh H ; rạ ng ng ừ p m ậ n v ặ i đớ c tr ặ ng cầ ư y đ c, cầy ướ mằốm là ch yêốu ủ ở
vùng Mũi Cà Mau và ven bi n ể V i vớ thêố nh ị trên đã sinh r ư a nhiêằu s n ph ả m ẩ vằn hóa c a vùng, các ho ủ t ạđ ng nuối trốằng v ộ à khai thác th y s ủ n d ả i tán ướ r ng,… vố hình trung t ừ o ạ cho đ a p ị h ng nêằn du l ươ ch đ ị c đáo. ô - R ng tr ừ àm U Minh H là n ạ i sinh sốống c ơ a nhiêằu loài cá n ủ c ng ướ t. o T ng hổ p nhiêằu k ợ êốt qu kh ả o sát cho thầốy t ả hành phầằn th y s ủ n ả U Minh ở H có kho ạ ng 37 loài cá thu ả c 19 h ộ . T
ọ rong đó có 9 loài cá kinh têố là các
loài cá rố đốằng, thát lát, dày, lóc bống, s c rằằn, s ặ c b ặ m, trê v ướ àng, trê
trằống. Các loài cá trên đ
c phần thành 2 nhóm cá đốằng và c ượ á sống. Tuy nhiên, do xa các ở h thốống sống l ệ n ớ ĐBSCL nên nhóm cá b ở n đ ả a đóng ị
vai trò quan tr ng đốối v o i n ớ guốằn l i th ơ y s ủ n ả U Minh H ở . ạ - Đầốt r ng U Minh H ừ thu ạ n l ậ i cho các loài cầ ơ y nh tr ư àm, d a, chuốối,… ừ phát tri n nên ng ể
i dần trốằng nhiêằu, đ ườ c bi ặ t là cầy ch ệ uốối. Loài cầy này
dêẽ trốằng và thích ng vứ i điêằu ki ớ
n cệ a vùng đầốt no. Nghêằ em chuốối khố ủ c a vùng U Minh H ủ là m ạ t làng nghêằ ph ộ biêốn đ ổ c nhiêằu h ượ dần phát ộ tri n ể r ng . ộ