Trắc nghiệm và khẳng định đúng sai môn Pháp luật đại cương | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 59747617 PHẦN TRẮC NGHIỆM
Những khẳng định sau đây là đúng hay sai? Vì sao? 1.
Nhà nước tồn tại trong mọi chế độ xã hội
SAI. Nhà nước, sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp, xuất hiện từ khi loài người bị
phân chia thành những giai cấp đối kháng, là bộ máy do giai cấp nắm được quyền thống
trị về kinh tế, chính trị, xã hội lập nên để điều hành toàn bộ hoạt động của xã hội trong
một nước với múc đích là bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị 2.
Điều luật với quy phạm pháp luật là 2 khái niệm không đồng nhất
ĐÚNG. Quy phạm pháp luật và điều luật là 2 hiện tượng pháp lý độc lập. Nếu quy phạm
pháp luật là bộ phận cấu thành của pháp luật trên phương diện nội dung thì điều luật
lại là sự biểu hiện của pháp luật về mặt hình thức. Mỗi điều luật thường chứa một quy
phạm pháp luật nhưng cũng có trường hợp, một điều luật chứa trong nó không phải là
một mà là hai, ba có khi là bốn hoặc nhiều hơn các quy phạm và khi đó điều luật thường
được chia thành nhiều khoản, điểm khác nhau. (điều luật là đơn vị cơ bản có đánh
số thứ tự của một văn bản quy phạm pháp luật. Còn quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do cơ quan nhà nước có
thẩm quyền ban hành hoặc thừa nhận, thể hiện ý chí và lợi ích của giai cấp cầm quyền trong xã hội, được cơ cấu chặt chẽ để mọi người có thể
đối chiếu với hành vi của mình mà có sự xử sự phù hợp trong đời sống.) 3.
Bộ luật Hình sự của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2015 là văn bản quy phạm pháp luật.
ĐÚNG. Bộ luật hình sự là văn bản quy phạm pháp luật chứa đựng rất nhiều các quy phạm
pháp luật khác,do nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thể hiện trong đặc điểm
sau đây văn bản quy phạm đó(bộ luật) chứa rất nhiều các quy phạm pháp luật hình sự(
các yếu tố về hình phạt, tội phạm,...) 4.
Áp dụng pháp luật là hoạt động điều chỉnh cá biệt.
ĐÚNG. Áp dụng pháp luật là việc đưa quy phạm pháp luật vào điều chỉnh cho 1 sự việc,
trường hợp cụ thể nhằm cá biệt hóa các quy phạm pháp luật vào từng trường hợp cụ thể
đối với cá nhân cũng như tổ chức 5.
A có ý định ăn cắp xe máy. Trong trường hợp này A không vi phạm pháp luật ĐÚNG.
Pháp luật thì phải thông qua một hành vi thì mới điều chỉnh được, mới có ý định thì không
thể nhận thức. Ý định như vậy cũng không có khả năng gây ra thiệt hại cho 1 quan hệ xã hội
nào đó. Do đó vi phạm pháp luật phải dựa trên cơ sở phải có hành vi thực tế gây ra thiệt hại
cho quan hệ nào đó thì luật mới điều chỉnh được qh đó. Nếu A thực hiện hành động ăn cắp
xe máy thì A mới vi phạm pháp luật. 6.
Pháp luật là phương tiện duy nhất để nhà nước quản lý xã hội
SAI. Ngoài pháp luật để nhà nước quản lý xã hội thì nhà nước còn dùng nhiều dụng cụ,
nhiều biện pháp để quản lý xã hội. Và pháp luật chỉ là công cụ chủ yếu nhất chứ không phải duy nhất. 7.
Điều lệ của Đảng Cộng sản Việt Nam là văn bản quy phạm pháp luật
SAI. Điều lệ Đảng thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là sự thỏa thuận cam kết thi hành
của những người tự nguyện gia nhập tổ chức Đảng. Những văn bản này không mang
tính quy phạm phổ biến, không mang tính bắt buộc chung và không phải là văn lOMoAR cPSD| 59747617
bản quy phạm mang tính quyền lực của nhà nước.( Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam là văn bản pháp lý cơ
bản của Đảng Cộng sản Việt Nam, xác định tôn chỉ, mục đích, hệ tư tưởng, các nguyên tắc về tổ chức, hoạt động, cơ cấu bộ máy của Đảng Cộng
sản Việt Nam; quy định trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn của đảng viên và của tổ chức đảng các cấp). 8.
Áp dụng pháp luật chỉ được tiến hành khi có vi phạm pháp luật
SAI. Áp dụng pháp luật nó áp dụng được kể cả trong khi không có hành vi vi phạm pháp
luật (áp dụng pháp luật về luật thi đua khen thường khi cá nhân có hành vi tốt)
(+ xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lí giữa các bên tham gia quan hệ pháp luật mà họ không tự giải quyết được
+ quyền và nghĩa vụ pháp lí của chủ thể không mặc nhiên phát sinh, thay đổi, chấm dứt
+ cần áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước trong các trường hợp khác
+ cần phải xác định sự tồn tại hay không tồn tại của một số sự kiện thực tế nào đỏ theo quy định của pháp luật) 9.
Áp dụng pháp luật là hoạt động mang tính tổ chức, thể hiện quyền lực nhà nước
ĐÚNG. Vì việc áp dụng pháp luật chỉ do các cơ quan nhà nước, tổ chức hoặc cá nhân
có thẩm quyền theo quy định của pháp luật tiến hành. Mỗi chủ thể có thể áp dụng pháp
luật trong phạm vi nhất định theo quy định của pháp luật.
10. Anh H bị mắc bệnh tâm thần, đã hành hung Ông B khiến ông B bị thương nặng. Trong
trường hợp này H không bị coi là vi phạm pháp luật
ĐÚNG. Khi mắc bệnh tâm thần thì anh H không thể trở thành chủ thể của hành vi vi
phạm pl được. Anh H bị tâm thần không thể nhận được hành vi của mình, không bị coi là
có hành vi vi phạm pl. Vì vậy không bị chịu trách nhiệm hình sự
11. Chính phủ là một cơ quan nhà nước thuộc hệ thống cơ quan quyền lực nhà nước SAI.
Chính phủ không phải là cơ quan quyền lực nhà nước mà chỉ có quốc hội, hội đồng nhân
dân thì mới là cơ quan quyền lực nhà nước. Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước.
12. Văn bản luật là văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất
(Quốc hội) ban hành
ĐÚNG. Văn bản quy phạm pháp luật được chia thành 2 nhóm: vb luật và vb dưới luật.
Vb luật có đặc trưng đó là văn bản do cơ quan nhà nước cao nhất (Quốc hội) ban hành
đó là Hiến pháp, luật, bộ luật và nghị quyết của quốc hội. Văn bản dưới luật thì do các
cơ quan khác ban hành Ủy ban thường vụ Qh, chính phủ bộ, Ủy ban nhân dân, Hội đồng
nhân dân các cấp là thông tư, nghị định. Nghị quyết, Pháp lệnh,...
13. Điều lệ của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là văn bản quy phạm pháp luật
SAI. Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là sự thỏa thuận cam kết thi hành
của những người tự nguyện gia nhập tổ chức Đoàn. Những văn bản này không mang
tính quy phạm phổ biến, không mang tính bắt buộc chung và không phải là văn bản quy
phạm mang tính quyền lực của nhà nước.
14. Cưỡng chế nhà nước là biện pháp duy nhất để bảo đảm cho pháp luật được thực hiện
trong đời sống xã hội.
SAI. Cưỡng chế không phải là biện pháp duy nhất để đảm bảo cho pl thực hiện trong đời
sống xã hội. Ngoài cưỡng chế còn có biện pháp Cưỡng chế, Giáo dục, Thuyết phục,
Khen thưởng. Cưỡng chế là phương pháp hiệu quả và phổ biến
15. Công dân A không có hành vi buôn bán ma túy. Trong trường hợp này anh A đã chấp hành pháp luật. lOMoAR cPSD| 59747617
ĐÚNG. Chấp hành pháp luật là một chủ thể kiềm chế không thực hiện hành vi nhất định
mà bị pháp luật ngăn cản. Nhà nước quy định cấm buôn bán ma túy công dân A đã
không thực hiện hành vi đó thì là công dân A đã chấp hành pháp luật của nhà nước
16. Cá nhân chỉ cần đạt đến một độ tuổi nhất định theo qui định của pháp luật thì người
đó có năng lực hành vi.
SAI. Một số người đạt một dộ tuổi nhất định nhưng họ bị mắc bệnh tâm thần hoặc 1 số
bệnh khác làm mất khả năng nhân thức, khả năng điều khiển hành vi thì họ cũng không
có năng lực hành vi. Chỉ cần đạt đến một độ tuổi nhất định thì là sai, ngoài ra cần phải
có những điều kiện khác như năng lực nhận thức và năng lực điều khiển hành vi
17. Để làm pháp sinh một quan hệ pháp luật cụ thể thì phải có đầy đủ các điều kiện sau:
Quy phạm pháp luật; Chủ thể có năng lực chủ thể; sự kiện pháp lý.
ĐÚNG. Quan hệ pháp luật phát sinh thay dưới tác động của 3 điều kiện: quy phạm
pháp luật, chủ thể có năng lực chủ thể và sự kiện pháp lý. Vi phạm pháp luật tác động
tới các quan hệ xã hội nhất định và biến chúng thành những quan hệ pháp luật. Quan
hệ pháp luật cũng không xảy ra nếu không có các chủ thể năng lực chủ thể. Như vậy,
quy phạm pháp luật và năng lực chủ thể, sự kiện phát sinh là các điều kiện cùng phát
sinh quan hệ pháp luật.
18. Tuân theo pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó cá nhân, tổ chức thực
hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình thông qua những hành động tích cực.
SAI. Tuân theo pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó các chủ thể pháp luật
kiềm chế, không tiến hành những hành vi mà pháp luật cấm.
19. Mọi quy tắc xử sự chung đều là quy phạm pháp luật
ĐÚNG. Vì Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự chung do Nhà nước đặt ra hoặc thừa
nhận và bảo đảm thực hiện để điều chỉnh quan hệ xã hội theo những định hướng và
nhằm đạt được những mục đích nhất định.
20. Vi phạm pháp luật phải là hành vi trái pháp luật
ĐÚNG. Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, vi phạm những quy định trong các
quy phạm pháp luật, gây thiệt hại cho xã hội.( vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi do chủ
thể có đủ năng lực hành vi thực hiện làm xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Một hành vi được xác định là vi phạm pháp
luật khi đáp ứng đủ các yếu tố sau: Là hành vi trái pháp luật.Có yếu tố lỗi. Do chủ thể có đủ năng lực pháp lý thực hiện, có khả năng chịu trách
nhiệm pháp lý theo quy định của pháp luật.Hành vi đó xâm phạm đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ)
21. Văn bản quy phạm pháp luật là hình thức duy nhất của pháp luật
SAI. Vì hình thức của pháp luật bao gồm 3 hình thức phổ biến: pháp luật tập quán ( tập
quán pháp), án lệ pháp luật (án lệ pháp, tiền lệ pháp) và cuối cùng là văn bản quy phạm
pháp luật. Ba hình thức này cũng đồng thời là ba nguồn hình thức của pháp luật.
22. Mọi phong tục tập quán trong xã hội đều là tập quán pháp
SAI. Không phải mọi phong tục tập quán trong xã hội đều là tập quán pháp.
Tập quán pháp làn những tập quán của cộng đồng được pháp luật thừa nhận có giá trị pháp
lý, trở thành những quy tắc xử sự chung và được Nhà nước bảo đảm thực hiện.
23. Pháp luật có tính xác định chặt chẽ về hình thức
ĐÚNG. Các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành
theo những trình tự, thủ tụ nhất định, luôn rõ ràng, chính xác, một nghĩa được quy định
trong Hiến pháp và luật.2 lOMoAR cPSD| 59747617
24. Mọi quan hệ xã hội đều là quan hệ pháp luật
SAI. Các quan hệ xã hội của chúng ta được điều chỉnh bơi các quy phạm đao đức và các
quy phạm pháp luật, mà các quy phạm đạo đức thì có thể đượec thể chế hóa và đưa lên
thành các quy phạm pháp luật nhưng không phải quy phạm đạo đức nào cũng được dưa
lên thành luật cả. Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội cho nên các quy tắc ứng xử
đựoc coi là các chuẩn mực đạo đứa đó đó không nhất thiết phải được xem là pháp luật
mà nó song song tồn tại trong xã hội.
25. B dùng điện để bẫy chuột nhưng không may C đi qua bị điện giật chết. Trong trường
hợp này B không vi phạm pháp luật
SAI. Đây hình vi trái pháp luật xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ các
chủ thể có năng lực hành vi thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý gây hậu quả thiệt hại cho xã hội.
Hành vi sử dụng bẫy chuột bằng điện gây chết người tại nơi đông người có thể đối mặt với một trong các mức hình phạt sau:
TH1: cấu thành tội giết người. Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm; tù chung thân; tử hình trong trường hợp: giết 02 người trở lên;
giết người dưới 16 tuổi; giết phụ nữ mà biết là có thai; giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình; giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực
hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác; để lấy
bộ phận cơ thể của nạn nhân; thực hiện tội phạm một cách man rợ; bằng cách lợi dụng nghề nghiệp; bằng phương pháp có
khả năng làm chết nhiều người; thuê giết người hoặc giết người thuê; có tính chất côn đồ; tái phạm nguy hiểm; vì động cơ đê hèn.
TH2: cấu thành tội vô ý giết người.Theo quy định tại Điều 128 Bộ luật hình sự năm 2015, nếu người này sử dụng điện để bẫy
chuột, bẫy ở nơi họ tin rằng không có người qua lại, bảo vệ cẩn thận, có các dấu hiệu, biển báo nguy hiểm và tin rằng hậu quả
chết người không thể xảy ra, mục đích là để diệt chuột và phòng chuột, không nhằm mục đích tước đoạt mạng sống của con
người, vì vậy, nếu có ai không may giẫm phải dây điện bẫy chuột và tử vong, người sử dụng điện sẽ bị xử lý tội vô ý làm chết người.
26. Trong hệ thống chính trị của Việt Nam, Nhà nước giữ vị trí trung tâm, trụ cột của hệ thống chính trị.
ĐÚNG. Trong hệ thống chính trị Nhà nước có vị trí, vai trò quan trọng. Nhà nước ở vị
trí trung tâm của hệ thống chính trị, là nơi hội tụ của đời sống chính trị - xã hội. Nhà
nước quyết định sự ra đời, tồn tại, phát triển của hệ thống chính trị. Nhà nước là trụ cột
của hệ thống chính trị ở nước ta, là công cụ tổ chức thực hiện ý chí và quyền lực của
nhân dân, thay mặt nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân để quản lý toàn bộ hoạt
động của đời sống xã hội.
27. Tuân theo pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó chủ thể chủ động làm
những gì pháp luật quy định phải làm.
SAI. Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật một cách thụ động, thể hiện ở sự
kiểm chế của chủ thể để không vi phạm các quy định cấm đoán của pháp luật.
28. Điều lệ của Đảng Cộng sản Việt Nam là văn bản quy phạm pháp luật
SAI. Điều lệ Đảng thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là sự thỏa thuận cam kết thi hành
của những người tự nguyện gia nhập tổ chức Đảng. Những văn bản này không mang
tính quy phạm phổ biến, không mang tính bắt buộc chung và không phải là văn bản quy
phạm mang tính quyền lực của nhà nước.
29. Chỉ có Thủ tướng Chính phủ mới có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp
luật với tên gọi là Quyết định.
SAI. Ngoài Thủ tướng Chính phủ thì còn có Chủ tịch nước, Tổng kiểm toán nhà nước,
Ủy ban nhân dân các cấp ban hành văn bản quy phạm pháp luật với tên gọi là Quyết định. lOMoAR cPSD| 59747617
30. Ông A là người có thu nhập cao, hàng năm ông A chủ động đến cơ quan thuế để nộp thuế
thu nhập cá nhân. Trong trường hợp này ông A đã chấp hành pháp luật.
ĐÚNG. Hành vi của ông A là thi hành pháp luật. Vì việc chủ động đến cơ quan thuế để
nộp thuế thu nhập cá nhân là biểu hiện của hành vi chấp hành pháp luật, có nghĩa là
ông A thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ mà pháp luật quy định phải làm.( ông A đã chủ
động thực hiện các điều khoản trong bộ luật thuế thu nhập cá nhân, đây được gọi là thi hành pháp luật hay là chấp hành pháp luật)
31. Nhà nước chỉ tồn tại trong xã hội có giai cấp
ĐÚNG. Đúng. Nhà nước mang bản chất giai cấp. Nó ra đời, tồn tại và phát triển trong
xã hội có giai c ấp, là sản phẩm của đấu tranh giai cấp và do một hay một liên minh giai cấp nắm giữ.
32. Văn bản quy phạm pháp luật chỉ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành
SAI. Vì văn bản pháp luật là văn bản do cơ quan nhà nước hoặc cá nhân có thẩm quyền
ban hành theo trình tự, thủ tục và hình thức do pháp luật quy định, trong đó các quy
phạm được nhà nước đảm bảo thực hiện hay các quy phạm pháp luật để điều chỉnh
quan hệ xã hội theo mục đích của nhà nước
33. Mọi quyết định của Thủ tướng Chính phủ đều là văn bản quy phạm pháp luật
SAI. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ không phải là văn bản quy phạm pháp luật trong
các trường hợp: Phê duyệt chiến lược, kế hoạch, đề án, khen thưởng, kỷ luật, điều động
công tác, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức,...
34. Mọi quy phạm pháp luật đều có chế tài
ĐÚNG. Chế tài là bộ phận không thể thiếu trong một quy phạm pháp luật, nhằm bảo
đảm tính nghiêm minh của pháp luật; bảo đảm trật tự và an toàn xã hội. Chế tài thể hiện
thái độ của Nhà nước đối với những hành vi vi phạm pháp luật và có tác dụng phòng
ngừa, giáo dục để bảo đảm việc tuân thủ pháp luật, góp phần thực hiện mục đích của
Nhà nước trong mọi lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh...
trong từng giai đoạn cách mạng cụ thể.
35. Khi tham gia giao thông, anh A điều khiển xe mô tô có đội mũ bảo hiểm. Trong trường
hợp này anh A đã tuân theo pháp luật.
SAI. Trong trường hợp này đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông là nghĩa vụ của
mỗi công dân vì vậy anh A đang thi hành (chấp hành) pháp luật chứ không phải là tuân
theo pháp luật (tuân theo pháp luật là chủ thể pháp luật kiềm chế, không tiến hành
những hành vi mà pháp luật cấm).
36. Pháp luật chỉ được bảo đảm thực hiện bằng biện pháp cưỡng chế nhà nước.
SAI. Pháp luật được nhà nước đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục, thuyết phục, động viên,… cho đến áp dụng các biện pháp cưỡng chế
hằm điều chỉnh các mối quan hệ xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích của giai cấp mình
37. Điều luật và quy phạm pháp luật là hai khái niệm đồng nhất
SAI. Quy phạm pháp luật và điều luật là 2 hiện tượng pháp lý độc lập. Nếu quy phạm
pháp luật là bộ phận cấu thành của pháp luật trên phương diện nội dung thì điều luật
lại là sự biểu hiện của pháp luật về mặt hình thức. Mỗi điều luật thường chứa một quy
phạm pháp luật nhưng cũng có trường hợp, một điều luật chứa trong nó không phải là lOMoAR cPSD| 59747617
một mà là hai, ba có khi là bốn hoặc nhiều hơn các quy phạm và khi đó điều luật
thường được chia thành nhiều khoản, điểm khác nhau.
38. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước đơn nhất
ĐÚNG. Hình thức cấu trúc nhà nước CHXHCN VN là nhà nước đơn nhất, được Hiến
pháp 1992 quy định tại điều 1: Nước CHXHCN VN là một nhà nước độc lập, có chủ
quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, các hải đảo, vùng biển và vùng trời.
39. Cá nhân, tổ chức muốn trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật thì phải có năng lực
chủ thể và phải tham gia vào một quan hệ pháp luật cụ thể.
ĐÚNG. Vì điều kiện để trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật là cá nhân, tổ chức cần
có năng lực pháp luật và năng lực hành vi pháp luật, tức là phải có khả năng tự mình
thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật . Mà theo nhận định thì năng
lực chủ thể ở đây đã bao hàm năng lực pháp luật và năng lực hành vi.
40. Mọi hành vi trái pháp luật đều là vi phạm pháp luật
SAI. Không phải mọi hành vi trái pháp luật đều là vi phạm pháp luật. Vi phạm pháp luật
là hành vi trái pháp luật, có lỗi do chủ thể có đủ năng lực hành vi thực hiện làm xâm hại
đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
(Dấu hiệu trái pháp luật mới chỉ là biểu hiện bên ngoài của hành vi. Để xác định hành vi vi phạm pháp luật cần
xem xét cả mặt chủ quan của hành vi Nghĩa là xác định trạng thái tâm lý của người thực hiện hành vi đó, xác định
lỗi của họ. Bởi vì nếu một hành vi được thưcn hiện do những điều kiện và hoàn cảnh khách quan và chủ thể
không thể ý thức được, từ đó không thể lựa chọn được cách xử sự theo yêu cầu của pháp luật thì hành vi đó
không thể coi là có lỗi, không thể coi là vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó hành vi trái pháp luật của những người
mất trí (tâm thần), trẻ em (chưa đến độ tuổi theo quy định của PL) cũng không được coi là VPPL vì họ không có
khả năng nhận thức điều khiển được hành vi của mình.)
41. Mọi hành vi có lỗi của chủ thể vi phạm đều là vi phạm pháp luật
SAI. Không phải mọi hành vi có lỗi của chủ thể vi phạm đều là vi phạm pháp luật. Bởi vì
hành vi trái pháp luật và có lỗi do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện
xâm hại đến các qhxh được PL bảo vệ mới là vi phạm pháp luật.
42. Pháp luật tồn tại trong mọi chế độ xã hội
SAI. Vì thời xa xưa, khi loài người tồn tại trong chế độ công xã nguyên thủy, là một chế
độ không có giai cấp, không có nhà nước, không có bộ máy chính quyền dưới bất cứ
hình thức nào, họ chỉ sống quây quần làm chung ăn chung và hưởng lợi ích từ những gì
làm ra, mà không theo bất cứ quy tắc nào, pháp luật không tồn tại trong chế độ này.
Theo quan điểm Mác – Lênin thì, pháp luật ra đời và tồn tại gắn liền với xã hội có giai cấp
43. Tuân theo pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó cá nhân, tổ chức kiềm chế
không thực hiện những điều mà pháp luật cấm.
ĐÚNG. Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật một cách thụ động, thể hiện
ở sự kiểm chế của chủ thể để không vi phạm các quy định cấm đoán của pháp luật. Ở
hình thức này chỉ đòi hỏi mỗi người tự kiềm chế mình, không thực hiện những hành vi
mà pháp luật ngăn cấm. Ví dụ khi chúng ta điều khiển phương tiện giao thông đường bộ
thì chúng ta phải tuân thủ quy định của Luật an toàn giao thông đường bộ. lOMoAR cPSD| 59747617
44. Điều lệ của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh không phải là văn bản quy phạm pháp luật.
ĐÚNG. Đoàn TNCS HCM chỉ là tổ chức chính trị xã hội chứ không phải cơ quan nhà
nước có thẩm quyền. Điều lệ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là sự thỏa thuận
cam kết thi hành của những người tự nguyện gia nhập tổ chức Đoàn. Những văn bản này
không mang tính quy phạm phổ biến, không mang tính bắt buộc chung và không phải là
văn bản quy phạm mang tính quyền lực của nhà nước.
45. A có ý định ăn cắp xe máy. Trong trường hợp này A đã vi phạm pháp luật
SAI. Trường hợp này A không vi phạm pháp luật vì vì A chỉ có ý định ăn cắp xe chứ chưa thực
hiện ăn cắp xe máy, điều kiện bắt buộc của vi phạm pháp luật phải dựa trên cơ sở phải có
hành vi thực tế gây ra thiệt hại cho quan hệ nào đó thì luật mới điều chỉnh được qh đó
46. Mọi quy phạm pháp luật đều có 3 bộ phận: giả định, quy định và chế tài
SAI. Vì không phải mọi quy phạm pháp luật luôn có đủ 3 bộ phận, không nhất thiết phải
đầy đủ cả 3 bộ phận. Ví dụ: “Cá nhân khi sinh ra có quyền được khai sinh”=> chỉ có
giả định mà không có quy định và chế tài.
47. Hành vi có lỗi của chủ thể là vi phạm pháp luật
SAI. Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi của chủ thể có năng lực trách nhiệm
pháp lí xâm hại tới quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.Và có những dấu hiệu sau đây:
Hành vi của con người là hành vi hành động và hành vi không hành động, là hành vi trái
pháp luật,là hành vi có chứa đựng lỗi cụ thể, do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện.
48. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước đơn nhất
ĐÚNG. Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam là Nhà nước đơn nhất, có độc
lập, chủ quyền, có một hệ thống pháp luật thống nhất, có hiệu lực trên phạm vi toàn
quốc. Nhà nước Việt Nam có lãnh thổ thống nhất, không phân chia thành các tiểu bang
hoặc cộng hòa tự trị mà chia thành các đơn vị hành chính trực thuộc
49. Cá nhân muốn trở thành chủ thể độc lập của quan hệ pháp luật thì chỉ cần đạt đến một
độ tuổi nhất định theo quy định của pháp luật.
SAI. Chủ thể của quan hệ pháp luật là cá nhân phải có năng lực pháp luật và năng lực
hành vi pháp lý, tham gia vào quan hệ pháp luật nhưng đối với một số trường hợp một số cá
nhân đã đạt dộ tuổi nhất định nhưng không có khả năng điều khiển hành ví dụ như mắc
bệnh tâm thần không có năng lực hành vi thì không thể trở thành chủ thể độc lập của quan
hệ pháp luật được. lOMoAR cPSD| 59747617
50. Mọi văn bản do Quốc hội ban hành đều là văn bản quy phạm pháp luật.
SAI. Quốc hội: ban hành Hiến pháp, Bộ luật, Luật, Nghị quyết. Trong các nghị quyết của
Quốc hội thì có loại nghị quyết không phải là văn bản quy phạm pháp luật và có loại nghị
quyết là văn bản quy phạm pháp luật có chứa quy phạm pháp luật.
51. Pháp luật mang bản chất của giai cấp cầm quyền
ĐÚNG. Pháp luật đại diện cho giai cấp cầm quyền ban hành và bảo đảm thực hiện. Các
quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm
quyền mà nhà nước là đại diện.( Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền
mà nhà nước là đại diện. Bản chất giai cấp là thuộc tính chung của bất kì kiểu pháp luật nào nhưng mỗi kiểu pháp luật lại có những nét riêng
và cách biểu hiện riêng.)
52. Chỉ Quốc hội mới có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật với hình thức là Nghị quyết.
SAI. Vì ngoài Quốc hội có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật với hình
thức Nghị quyết thì còn có Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân
dân tối cao, Hội đồng nhân dân các cấp có thẩm quyền ban hành.
53. Trách nhiệm pháp lý chính là chế tài của quy phạm pháp luật.
SAI. Chế tài là hình thức thực hiện trách nhiệm pháp lý áp dụng đối với chủ thể vi phạm pháp luật.
Chế tài có phạm vi hẹp hơn trách nhiệm pháp lý.Trách nhiệm pháp lý nói chung chung, còn
chế tài là chỉ cái cụ thể, cái riêng.
Trách nhiệm pháp lý có thời hạn nhất định, quá thời hạn này thì trách nhiệm pháp lý không xét
đến nữa còn chế tài sau khi xác định được trách nhiệm pháp lý mới áp dụng chế tài để thực
hiện trách nhiệm pháp lý đó, chủ thể chịu trách nhiệm pháp lý bị áp dụng chế tài cần thiết
tương ứng với hành vi vi phạm.....
Chế tài và TNPL có mối quan hệ nội dung và hình thức. Chế tài là hình thức thể hiện của
trách nhiệm pháp lý.còn TNPL là nội dung của chế tài.
54. Chấp hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó chủ thể không làm
những điều mà pháp luật cấm
SAI. Đây là khái niệm của tuân thủ pháp luật còn Chấp hành pháp luật là nhận lấy trách
nhiệm để thực hành những điều mà pháp luật quy định. Chấp hành pháp luật là một hình
thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể thực hiện nghĩa vụ do pháp luật quy định
cho mình bằng hành động tích cực.
55. Cá nhân và công dân là hai khái niệm đồng nhất
SAI. Công dân là cá nhân, con người cụ thể, có năng lực pháp lí và năng lực hành vi, có
các quyền và nghĩa vụ theo các quy định pháp luật của một quốc gia. Căn cứ pháp lí để xác
định công dân của một nhà nước nhất định là quốc tịch của người đó. Công dân hẹp hơn
cá nhân, bởi cá nhân bao gồm những người là công dân và cả những người không phải là
công dân. Chúng ta đều biết trong một quốc gia không những chỉ có công dân của quốc gia lOMoAR cPSD| 59747617
đó mà còn có công dân nước ngoài và những người không phải là công dân vì không có quốc tịch.
56. Căn cứ để làm pháp sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một quan hệ pháp luật là: chủ thể có
năng lực chủ thể; nội dung và khách thể.
SAI. Căn cứ để làm phát sinh, thay đổi, hoặc chấm dứt quan hệ pháp luật: Quy phạm pháp
luật, sự kiện pháp lý và năng lực chủ thể của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. (một mối
quan hệ pháp luật cụ thể phát sinh , thay đổi hoặc chấm dứt khi có sự kiện pháp lý nhưng chủ thể quan pháp luật đc cấu thành từ cá nhân hoặc tổ
chức xã hội ( có năng lực pháp luật , hành vi phù hợp để có thể tham gia vào thực hiện các quyền , nghĩa vụ pháp lí ) => không có sự kiện pháp lí
nào tồn tại . Nội dung và khách thể cũng vậy chỉ mang vai trò là tổng thể quyền lực , nghĩa vụ hay là giá trị , lợi ích về vật chất hoặc tinh thần khi
tham gia vào pháp luật mà thôi)
57. Pháp luật chỉ tồn tại trong xã hội có giai cấp
ĐÚNG. Pháp luật chỉ ra đời, tồn tại trong xã hội có giai cấp, là sản phẩm của xã hội đó.
Nói đến bản chất của pháp luật trước hết phải nói đến tính giai cấp của nó, không có
“pháp luật tự nhiên” hay pháp luật không mang tính giai cấp
58. Bộ luật Hình sự của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2015 không phải
là văn bản quy phạm pháp luật.
SAI. Vì bộ luật hình sự của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2015 là một
văn bản quy phạm pháp luật được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Bao gồm
hệ thống các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành, xác định những hành vi nào nguy
hiểm cho xã hội là tội phạm, đồng thời quy định hình phạt đối với các tội phạm.
59. B dùng điện để bẫy chuột nhưng không may C đi qua bị điện giật chết. Trong trường hợp
này B bị coi vi phạm pháp luật.
ĐÚNG. Vì hành vi sử dụng điện để bẫy, bắt động vật hoặc làm phương tiện bảo vệ mà
không có sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì là hành vi bị nghiêm cấm
và đã vi phạm điều cấm của pháp luật. Hơn nữa, nếu lưới điện này làm chết người thì
người mắc điện đó sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự
60. Văn bản quy phạm pháp luật là hình thức cơ bản, chủ yếu của pháp luật. ĐÚNG. Vì
văn bản quy phạm pháp luật chứa đựng các quy tắc xử sự chung, làm khuôn mẫu xử sự của
các chủ thể pháp luật, được áp dụng nhiều lần cho nhiều chủ thể pháp luật nhằm điều chỉnh
các quan hệ xã hội theo 1 trật tự nhất định mà Nhà nước muốn xác lập
61. Chỉ Chủ tịch nước mới có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật dưới tên
gọi là Quyết định.
SAI. Ngoài Chủ tịch nước có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật dưới tên
gọi là Quyết định thì còn có : Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao,
Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Tổng
Kiểm toán nhà nước, uỷ ban nhân dân các cấp, chủ tịch uỷ ban nhân dân các cấp, thủ
trưởng các cơ quan nhà nước khác, các đơn vị sự nghiệp của nhà nước, cá nhân có thẩm quyền... lOMoAR cPSD| 59747617
62. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
ĐÚNG. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất bởi vì theo quy định của Hiến
pháp, ở nước ta, tất cả quyền lực thuộc về Nhân dân. Nhân dân là chủ thể của quyền lực
nhà nước. Quốc hội do Nhân dân bầu ra, là cơ quan nhà nước cao nhất thực hiện quyền
lực của Nhân dân. Quốc hội là cơ quyền lực nhà nước cao nhất còn thể hiện ở chức năng của Quốc hội.
63. Bất kỳ cá nhân, tổ chức nào cũng là chủ thể quan hệ pháp luật
SAI. Vì chỉ những các nhân tổ chức có đủ điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật
thì ,mới có thể trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật , chủ thể của một quan hệ pháp luật
cụ thể thì phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi pháp luật, tức là phải có khả năng
tự mình thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Như vậy, chủ thể của
quan hệ pháp luật cần đáp ứng 2 điều kiện, thứ nhất là năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sư.
64. Hành vi vi phạm đạo đức là vi phạm pháp luật
SAI. Vi phạm đạo đức là những hành vi đi ngược lại, không tuân theo những quy chuẩn đạo
đức xã hội, đi ngược lại với thuần phong mỹ tục, với văn hóa truyền thống tốt đẹp của người
Việt từ xưa đến nay. Còn Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do chủ thể
(bao gồm người và pháp nhân thương mại) có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm
hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
65. Pháp luật do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và được bảo đảm thực hiện bằng sức
mạnh của nhà nước.
ĐÚNG. Vì Pháp luật ra đời cùng với sự ra đời của nhà nước, là công cụ quan trọng để thực
hiện quyền lực của nhà nước, bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị và duy trì địa vị. Cả nhà
nước và pháp luật đều là sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp. Pháp luật là hệ thống quy
tắc xử sự chung do Nhà nước xây dựng, ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng quyền
lực nhà nước, có tính quy phạm phổ biến, tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức và tính
bắt buộc chung thể hiện ý chí của giai cấp nắm quyền lực Nhà nước và được Nhà nước đảm
bảo thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội.
66. Anh M đi bỏ phiếu bầu đại biểu Quốc hội. Trong trường hợp này anh M đã chấp hành pháp luật.
SAI. Vì trường hợp này là anh M đã sử dụng pháp luật, đi bỏ phiếu bầu đại biểu quốc hội
là anh M đang thực hiện quyền công dân của mình. Sử dụng pháp luật là một hình thức
tuân thủ pháp luật, khi một cá nhân, tổ chức thực hiện các hành vi cụ thể, chủ động và tích
cực đối với các quyền của mình trong những việc mà pháp luật cho phép và sử dụng pháp
luật dựa trên ý chí và sự lựa chọn, chủ động của các chủ thể tham gia vào các quan hệ
pháp luật , sử dụng pháp luật là hành động hoặc hành vi không thực hiện hành động. Còn
Chấp hành pháp luật là nhận lấy trách nhiệm để thực hành những điều mà pháp luật quy
định. Chấp hành pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể thực
hiện nghĩa vụ do pháp luật quy định cho mình bằng hành động tích cực. lOMoAR cPSD| 59747617
67. Ông A là người có thu nhập cao, hàng năm ông A chủ động đến cơ quan thuế để nộp thuế
thu nhập cá nhân. Trong trường hợp này ông A đã tuân theo pháp luật.
SAI. Hành vi của ông A là thi hành pháp luật. Vì việc chủ động đến cơ quan thuế để nộp
thuế thu nhập cá nhân là biểu hiện của hành vi thi hành pháp luật, có nghĩa là ông A thực
hiện đầy đủ những nghĩa vụ mà pháp luật quy định phải làm.
68. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 là một loại văn bản
quy phạm pháp luật.
ĐÚNG. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 là hình thức văn
bản quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành, có giá trị pháp lý cao nhất trong hệ thống
pháp luật Việt Nam, quy định các vấn đề cơ bản nhất của Nhà nước như: hình thức và bản
chất nhà nước, chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa xã hội; quyền và nghĩa vụ cơ bản
của công dân; tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước.
69. Sử dụng pháp luật là là hình thức thực hiện pháp luật trong đó chủ thể chủ động làm
những gì mà pháp luật cho phép.
ĐÚNG. Sử dụng pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể
pháp luật thực hiện quyền và là một hình thức tuân thủ pháp luật, khi một cá nhân, tổ chức
thực hiện các hành vi cụ thể, chủ động và tích cực đối với các quyền của mình trong những
việc mà pháp luật cho phép.
70. Pháp luật chỉ được bảo đảm thực hiện bằng biện pháp cưỡng chế nhà nước. SAI. Pháp
luật có tính quyền lực bắt buộc chung và các quy định bắt buộc đối với mọi cá nhân; tổ chức
nên được pháp luật được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng nhiều biện pháp; từ tuyên truyền,
giáo dục, thuyết phục, ở mức độ có hành vi chống đối; thì sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế.
71. Chỉ Bộ trưởng mới có thẩm quyền ban hành văn bản quy pháp pháp luật với hình thức là Thông tư.
SAI. Ngoài Bộ trưởng thì còn có một số cơ quan, cá nhân có thẩm quyền ban hành Thông tư
là: Tòa án nhân dân tối cao (cụ thể là Chánh án Tòa án nhân dân tối cao), Viện kiểm sát
nhân dân tối cao (cụ thể là Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao), Bộ trưởng và Thủ
trưởng của các cơ quan ngang bộ.
72. Áp dụng pháp luật khi có vi phạm pháp luật chỉ là một trong những trường hợp cần áp dụng pháp luật.
ĐÚNG. Ngoài vi phạm pháp luật thì còn một số trường hợp khác cần áp dụng pháp luật
như: áp dụng pháp luật về khen thưởng, quyết định công nhận là vợ chồng, tranh chấp đất
đai, xác nhận di chúc,...(Trong trường hợp nhà nước thấy cần thiết phải tham gia vào một
số quan hệ pháp luật cụ thể với mục đích kiểm tra, giám sát nhằm đảm bảo tính đúng đắn
của hành vi các chủ thể hay xác nhận sự tồn tại hay không tồn tại của một sự kiện).
73. Hành vi của anh B điều khiển xe mô tô vượt đèn đỏ là hành vi thực hiện pháp luật. lOMoAR cPSD| 59747617
SAI. Thực hiện pháp luật là hành vi của chủ thể (hành động hoặc không hành động) được
tiến hành phù hợp với quy định, với yêu cầu của pháp luật, tức là không trái, không vượt
quá khuôn khổ mà pháp luật đã quy định. Hành vi của anh A là hành vi vi phạm pháp luật,
cụ thể là vi phạm luật Giao thông.
74. Cảnh sát giao thông phạt tiền anh A vì A điều khiển xe mô tô phóng nhanh vượt ẩu. Trong
trường hợp này cảnh sát giao thông đã áp dụng pháp luật để phạt tiền anh A.
ĐÚNG. Vì nếu anh A phóng nhanh có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người khác.
Trong trường hợp này cảnh sát giao thông đã áp dụng luật Giao thông để xử phạt anh
A, áp dụng PL được tiến hành khi chủ thể vi phạm pháp luật.
CÂU HỎI LÝ THUYẾT
1. Trình bày nguồn gốc ra đời của nhà nước theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin? Giải:
Nhà nước là tổ chức quyền lực công đặc biệt, có pháp luật và bộ máy chuyên thực thi
quyền lực, thực hiện chủ quyền quốc gia và tham gia các quan hệ quốc tế một cách độc
lập, tổ chức và quản lý xã hội nhằm thiết lập trật tự xã hội và thực hiện mục đích của lực lượng cầm quyền.
Nguồn gốc ra đời của nhà nước:
- Nhà nước ra đời khi có sự phân hóa và đấu tranh giai cấp - Quyền lực của nhà nước
không phải là vĩnh cửu.
- Nhà nước xuất hiện một cách khách quan: Điều này không có nghĩa là nhà nước là vĩnh
cửu và vĩnh viễn, nó có thể tiếp tục vận động, phát triển và biến mất hoặc bị thay mới
nếu không đáp ứng được những nhu cầu khách quan của dự tồn tại và phát triển của con người.
- Nhà nước chỉ xuất hiện khi xã hội đạt đến giai đoạn nhất định: Điều này có nghĩa là
nhà nước xuất hiện bởi sự tan rã của thể chế cộng sản nguyên thủy trước đó. Nhà nước
chỉ xuất hiện ở thời gian nào đó khi có sự tồn tại của sự phân chia xã hội thành những
giai cấp đối kháng nhau. VD:
2. Phân tích khái niệm và đặc điểm của nhà nước? Giải:
Khái niệm: Nhà nước là tổ chức quyền lực công đặc biệt, có pháp luật và bộ máy
chuyên thực thi quyền lực, thực hiện chủ quyền quốc gia và tham gia các quan hệ quốc
tế một cách độc lập, tổ chức và quản lý xã hội nhằm thiết lập trật tự xã hội và thực hiện
mục đích của lực lượng cầm quyền. lOMoAR cPSD| 59747617
Đặc điểm của nhà nước: -
Nhà nước phân chia dân cư theo các đơn vị hành chính lãnh thổ: Trên mỗi
khu vực lãnh thổ thường có một cộng đồng dân cư cùng sinh sống với nhau. Để thuận
tiện cho việc quản lý, nhà nước thường dựa vào khu vực lãnh thổ để xác định địa giới
hành chính, thành lập các đơn vị hành chính như tỉnh, huyện, xã…. và quản lí dân cư theo các đơn vị đó. -
Nhà nước có quyền lực công cộng đặc biệt: Để thực hiện quyền lực, để quản
lý xã hội, nhà nước có một tầng lớp người đặc biệt chuyên làm nhiệm vụ quản lý. Lớp
người này được tổ chức thành các cơ quan nhà nước và hình thành một bộ máy thống trị
có sức mạnh cưỡng chế để duy trì địa vị của giai cấp thống trị, bắt các giai cấp, tầng lớp
khác phải phục tùng theo ý chí của mình. -
Nhà nước có chủ quyền quốc gia: Nhà nước là một tổ chức quyền lực có chủ
quyền. Chủ quyền quốc gia mang nội dung chính trị – pháp lý, thể hiện quyền tự quyết
của nhà nước về mọi chính sách đối nội và đối ngoại, không phụ thuộc vào bất kỳ một yếu tố bên ngoài nào.
Chủ quyền quốc gia là thuộc tính gắn liền với nhà nước. Chủ quyền quốc gia có tính tối cao. Tính
tối cao của chủ quyền nhà nước thể hiện ở chỗ quyền lực của nhà nước phổ biến trên toàn bộ đất
nước đối với tất cả dân cư và các tổ chức xã hội. -
Nhà nước ban hành pháp luật và buộc mọi thành viên xã hội phải thực hiện:
Pháp luật là hệ thống các quy định hay các quy phạm do nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận
và đảm bảo thực hiện. Mọi tổ chức và cá nhân có liên quan trong xã hội đều phải tôn
trọng và thực hiện pháp luật. Pháp luật được triển khai, thực hiện một cách rộng rãi
trong toàn xã hội và trở thành một trong những phương tiện quản lý xã hội có hiệu quả nhất. -
Nhà nước thu các khoản thuế dưới dạng bắt buộc: Để nuôi dưỡng bộ máy nhà
nước và tiến hành các hoạt động quản lý đất nước, mọi nhà nước đều quy định và tiến
hành thu các loại thuế bắt buộc đối với các dân cư của mình.Trong xã hội có nhà nước
không một thiết chế chính trị nào ngoài nhà nước có quyền quy định về thuế và thu các loại thuế.
3. Phân tích bản chất, chức năng và hình thức của Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam? Giải :
Bản chất của nhà nước :
Bản chất giai cấp - Biểu hiện :
+ Quyền lực nhà nước luôn thuộc về 1 giai cấp nhất định trong xã hội.
+ Công cụ thống trị trong xã hội để thực hiện ý chí của giai cấp cầm quyền.
+ Cùng cố và bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội. lOMoAR cPSD| 59747617 - Biểu hiện cụ thế :
+ Quyền thống trị về kinh tế: Sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu; Nhà nước chiếm đất đai,
gia súc, nô lệ; Nhà nước sở hữu tài nguyên, khoáng sản. Giữ vai trò quyết định, là cơ
sở đảm bảo cho cho sự thống trị giai cấp. Bởi vì, nó tạo ra sự lệ thuộc về mặt kinh tế
của người bị bóc lột với giai cấp thống trị.
+ Quyền thống trị về chính trị: Nắm lấy lực lượng quân đội để loại trừ sự phản kháng
của các giai cấp khác. Có vai trò duy trì quan hệ bóc lột, là bạo lực có tổ chức của giai
cấp nhằm đàn áp sự phản kháng của giai cấp bị trị trong xã hội.
+ Quyền thống trị về tư tưởng: Thống trị về mặt tinh thần, hệ tư tưởng của giai cấp
thống trị được xây dựng và thông qua con đường nhà nước trở thành hệ tư tưởng thống trị toàn xã hội.
- Ví dụ: Nhà nước chiếm hữu nô lệ, nhà nước phong kiến, nhà nước tư sản: Nhà
nước có đặc điểm chung là bộ máy đặc biệt duy trì sự thống trị về chính trị, kinh tế,
tư tưởng của thiểu số đối với đông đảo quần chúng lao động, thực hiện chuyên
chính của giai cấp bóc lột. Bản chất xã hội:
- Trong nhà nước, giai cấp thống trị chỉ tồn tại trong mối quan hệ với các tầng lớp
khác, do vậy ngoài tư cách là công cụ duy trì sự thống trị, nhà nước còn là công cụ
để bảo vệ lợi ích cho toàn xã hội.
- Nhà nước quản lí xã hội, thực hiện những chức năng vì lợi ích chung của xã hội.
- Nhà nước ban hành chính sách quản lí dựa trên điều kiện thực tế của xã hội.
- Nhà nước thay đổi khi xã hội thay đổi. - Ví dụ :
+ Nhà nước giải quyết các vấn đề này sinh từ sự sống xã hội như: đói nghèo, bệnh tật,
chiến tranh, môi trường, thiên tai, dân tộc, tôn giáo chính sách xã hội,…
+ Bảo đảm trật tự chung, bảo đảm các giá trị chung của xã hội để tồn tại và phát triển. =>
Bản chất giai cấp luôn được biểu hiện rõ nét hơn, tuy nhiên, do yếu tố khách quan, chủ
quan thì bản chất giai cấp, xã hội cũng khác nhau
Chức năng của nhà nước:
Chức năng đối nội của nhà nước: Chức năng đối nội là những mặt hoạt động chủ yếu
của nhà nước trong nội bộ đất nước.
- Chức năng bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
- Chức năng bảo vệ quyền tự do, dân chủ của Nhân dân.
- Chức năng bảo vệ trật tự pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa.
- Chức năng tổ chức và quản lý kinh tế.
- Chức năng tổ chức và quản lý văn hóa, khoa học, giáo dục. lOMoAR cPSD| 59747617
Chức năng đối ngoại của nhà nước: Chức năng đối ngoại thể hiện vai trò của nhà
nước trong quan hệ với các nhà nước và dân tộc khác.
- Chức năng bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
- Chức năng củng cố, tăng cường tình hữu nghị và hợp tác
- Chức năng ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc
Khái niệm: là cách tổ chức quyền lực nhà nước và những phương pháp để thực hiện quyền lực nhà nước của giai cấp thống trị.
Được hình thành từ ba yếu tố cụ thể: a. Hình thức chính thể:
Khái niệm: Là cách tổ chức và trình tự để lập ra các cơ quan tối cao của nhà nước và xác lập các mối quan hệ cơ bản của các cơ quan đó.
Có hai dạng cơ bản: chính thể quân chủ và chính thể cộng hòa
Quyền lực tối cao thuộc về một người
Quyền lực tối cao thuộc về một chính quyền
Thành lập theo nguyên tắc thừa kế Thành lập do bầu cử Quy â ền n lực chủ không thời hạn Qu C y ộ ền ng lực hòa có thời hạn Cả hai hình thức
đều có biến dạng của mình: Chính thể quân chủ Quân chủ chuyên chế Quân chủ lập hiến
Người đứng đầu là vua
Người đứng đầu là vua và nghị viện
Vua có quyền lực vô hạn
Vua và nghị viện đều nắm một phần quyền lực Không có Hiến pháp
Hiến pháp có giá trị tối cao Cộng hòa dân chủ Cộng hòa quý tộc
Tất cả mọi người đều có thể tự
Cơ quan cấp cao được bầu ra
ứng cử và được bầu vào cơ
phải là tầng lớp quý tộc quan cấp cao Chính thể cộng hòa b. Hình thức tổ chức:
- Khái niệm: là sự cấu tạo của nhà nước thành các đơn vị hành chính lãnh thổ và xác lập những mối quan hệ qua
lại giữa các cơ quan nhà nước, giữa trung ương và địa phương. - Có hai hình thức chủ yêu: Nhà nước đơn nhất và Nhà nước liên bang Nhà nước đơn nhất Nhà nước liên bang lOMoAR cPSD| 59747617
Có hệ thống cơ quan quyền lực và quản lí thống
Có hai hệ thống cơ quan quyền lực và quản lí: bộ nhất
máy nhà nước liên bang và bộ máy nhà nước từng bang
Có một hệ thống pháp luật
Có hai hệ thống pháp luật: pháp luật liên bang và pháp luật từng bang
Ví dụ: Việt Nam, Lào, Ba Lan, Pháp,…
Ví dụ: Ấn Độ, Mĩ, Đức,… c. Chế độ chính trị:
Khái niệm: là tổng thể các phương pháp, thủ đoạn mà các cơ quan nhà nước sử dụng để thực hiện quyền lực nhà nước.
Có hai phương pháp chính: Phương pháp dân chủ và Phương pháp phản dân chủ Phương pháp dân chủ
Phương pháp phản dân chủ
Thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau: dân chủ
Thể hiện tính chất độc tài. Khi pháttriển đến
thật sự và dân chủ giả hiệu
mức độ cao sẽ trở thành quânphiệt phát xít
4. So sánh pháp luật với các quy phạm xã hội khác? Giải: Pháp luật Quy phạm xã hội khác Khái niệm
Là những quy tắc xử sự có tính chất Là các quy phạm do các
khuôn mẫu bắt buộc mọi chủ thẻ
tổ chức xã hội đặt ra , nó
phải tuân thủ , được biểuthị bằng
tồn tại và được thực hiện
hình thức nhất định . do nhà nước
trong các tổ chức xã hội đó
ban hành hoặc thừa nhận . Được nhà
nước đảm bảo thực hiện và có thể có
các biện pháp cưỡng chế
của nhà nước nhằm mục đích điều
chỉnh các quan hệ xã hội Nguồn gốc
Là kết quả của cả quá trình tư duy
Được hình thành từ thực tiễn đời
sáng tạo, thể hiện ý chí của nhà
sống xã hội, bắt nguồn từ các quan
nước, do Nhà nước ban hành
niệm về đạo đức, lối sống. lOMoAR cPSD| 59747617 Nội dung
Là quy tắc xử sự ( việc được làm , - Là các quan điểm chuẩn
việc phải làm , việc không được
mực đối với đời sống tinh thần , làm ) tình cảm -
Mang tính chất bắt buộc của con người
chung đối với tất cả mọi người -
Không mang tính bắt buộc - -
Được thực hiện bằng biện
Không được bảo đảm thực hiện
pháp cưỡng chế của Nhà nước
bằng biện pháp cưỡng chế mà được - Mang tính quy phạm chuẩn
thực hiện bằng 1 cách tự nguyện ,
mực , có giới hạn , các chủ thể buộc tự giác phải -
Không có sự thống nhất,
xử sự trong phạm vi pháp luật cho
không rõ ràng , cụ thể như quy phép phạm pháp luật -
Thể hiện ý chí và bảo vệ -
Thể hiện ý chí và bảo vệ
quyền lợi cho giai cấp thống trị quyền
lợi cho đông đảo tầng lớp và tất cả mọi người Phạm vi
Áp dụng rộng rãi trên toàn lãnh thổ -
Phạm vi hẹp hơn, chỉ áp
đất nước đối với mọi lĩnh vực của
dụng trong một tổ chức hay một đời sống xã hội
cộng đồng nhất định. -
Có trong nhận thức tình cảm con người Mục đích
Để điều chỉnh mối quan hệ xã hội
Để điều chỉnh mối quan hệ xã hội
dựa theo ý chí của nhà nước
giữa con người với con người Hình thức
Thông qua hệ thống các văn bản quy Bằng hình thức truyền miệng, quy phạm pháp luật
tắc ngầm trong cuộc sống Đặc điểm - Dễ thay đổi - Không dễ thay đổi
- Có sự tham gia của Nhà nước , do -
Do tổ chức chính trị . xã hội
Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận
, tôn giáo quy định hay tự hình
-Cứng rắn , không tình cảm, thể hiện thành trong xã hội sự răn đe.
- Là những quy tắc xử sự không có
tính bắt buộc chỉ có hiệu lực đối
với thành viên tổ chức.
Phương thức tác Thuyết phục, giáo dục, cưỡng chế Dư luận xã hội động
bằng quyền lực nhà nước
5. Phân tích các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Việt Nam Giải:
- Nguyên tắc thứ nhất : Nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất có sự phân công
và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước trong thực hiện quyền lực nhà nước. -
Quyền lực nhà nước bao gồm: quyền lập pháp, quyền hành pháp, quyền tư pháp. Ba
lĩnh vực quyền lực đó làm khối thống nhất được nhân dân trao cho Quốc hội làm cơ
quan đại biểu cao nhất, do nhân dân trực tiếp bầu ra. lOMoAR cPSD| 59747617
- Nguyên tắc thứ hai : Nguyên tắc đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam
đối với việc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước
- Tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước đều dựa trên cơ sở đường lối chính sách của
Đảng, đó là các quan điểm về xây dựng Nhà nước của dân, do dân và vì dân, về cải cách
bộ máy nhà nước, nêu cao vai trò của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, cải cách nền hành
chính Nhà nước, cải cách tư pháp.
- Pháp luật ghi nhận các tổ chức thích hợp của Đảng trong các cơ quan nhà nước để thực
sự lãnh đạo như các Chi bộ, Đảng bộ, Ban cán sự Đảng, Đảng đoàn…
- Bảo đảm sự thể chế hóa đường lối của Đảng trong các văn bản pháp luật, như việc xin
ý kiến các cơ quan Đảng về các dự luật, pháp lệnh…
- Bảo đảm sự kiểm tra của Đảng đối với hoạt động của các Cơ quan nhà nước. - Nguyên
tắc thứ ba : Nguyên tắc sự đảm bảo sự tham gia của nhân dân vào quản lý nhà nước
- Thu hút đông đảo nhân dân tham gia vào hoạt động quản lý nhà nước là nguyên tắc quan
trọng trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước.
- Hình thức tham gia của nhân dân vào quản lý nhà nước nước đa dạng : Bầu những người
đại diện của mình vào cơ quan nhà nước , tham gia quản lý Nhà nước thông qua các tổ
chức chính trị xã hội,…..
- Nguyên tắc thứ tư : Nguyên tắc tập trung dân chủ
- Các cơ quan quyền lực nhà nước ở nước ta đều do nhân dân trực tiếp bầu ra; các cơ quan
nhà nước khác đều được thành lập trên cơ sở các cơ quan quyền lực nhà nước của nhân dân.
- Quyết định của các cơ quan nhà nước ở trung ương có tính bắt buộc thực hiện đối với
các cơ quan nhà nước ở địa phương; quyết định của cơ quan nhà nước cấp trên có tính
bắt buộc thực hiện đối với cơ quan nhà nước cấp dưới. - Nguyên tắc thứ năm : Nguyên
tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa
- Tất cả cơ quan nhà nước phải được xác định rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn,
trách nhiệm, được thành lập theo đúng quy định của pháp luật. Các Chức danh được
bầu, bổ nhiệm, tuyển dụng theo đúng quy định.
- Các cơ quan nhà nước, người có chức vụ và nhân viên nhà nước phải tuân thủ nghiêm
chỉnh pháp luật trong thi hành nhiệm vụ của chính mình giải quyết các công việc hành
chính, xét xử, xử phạt, tránh sự lạm quyền và lộng quyền. Những vi phạm đều bị xử lý
theo pháp luật và xử lý bình đẳng đối với mọi sự vi phạm không kể người đó có vị thế nào.
6. Phân tích khái niệm và đặc điểm của quy phạm pháp luật? Giải: Khái niệm:
Quy phạm pháp luật là quy tắc hay chuẩn mực do nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận và
đảm bảo thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã hội theo mục đích của nhà nước
Đặc điểm của quy phạm pháp luật: lOMoAR cPSD| 59747617
- Quy phạm pháp luật là một loại quy phạm xã hội nên có tất cả các đặc điểm của
quy phạm xã hội vì vậy nó mang đầy đủ những đặc tính chung vốn có của một
quy phạm xã hội như: là quy tắc xử sự chung, là khuôn mẫu để mọi người làm
theo, là tiêu chuẩn để xác định giới hạn và đánh giá hành vi của con người.
- Quy phạm pháp luật luôn thể hiện ý chí của nhà nước:
+ Quy phạm pháp luật luôn gắn liền với nhà nước. Chúng do các cơ quan Nhà
nước có thẩm quyền đặt ra, thừa nhận hoặc phê chuẩn, Nhà nước đảm bảo thực
hiện bằng nhiều biện pháp.
+ Quy phạm pháp luật được đặt ra không phải cho một tổ chức hay cá nhân cụ
thể mà cho tất cả các tổ chức và cá nhân tham gia quan hệ xã hội mà nó điều
chỉnh. Vì vậy, quy phạm pháp luật được đặt ra không phải chỉ để điều chỉnh
một quan hệ xã hội cụ thể mà để điều chỉnh một quan hệ xã hội chung.
- Nội dung mỗi quy phạm pháp luật thường thể hiện hai mặt: cho phép hoặc bắt buộc.
7. Trình bày các nội dung các yếu tố cấu thành quy phạm pháp luật? Giải: Trùng câu 14
8. Phân tích khái niệm, đặc điểm của quan hệ pháp luật? Giải:
Quan hệ Pháp luật là một loại quan hệ xã hội xuất hiện dưới sự tác động của các quy phạm
pháp luật, trong đó các bên tham gia quan hệ có quyền chủ thể và nghĩa vị Pháp lý theo
quy định của quy phạm pháp luật.
Đặc điểm của quan hệ pháp luật:
- Quan hệ pháp luật lad quan hệ xã hội có ý chí bởi nó được hình thành và được
điều chỉnh theo ý chí của con người.
+ Quan hệ pháp luật thể hiện ý chí của nhà nước thông qua việc xác định các
quan hệ xã hội cần điều chỉnh bằng pháp luật cũng như qua việc quy định
quyền và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể tham gia vào quan hệ xã hội
+ Quan hệ xã hội thể hiện ý chí của chủ thể cụ thể tham gia vào quan hệ pháp
luật, trong đó ý chí phải phù hợp, không được trái với ý chí của nhà nước.
- Quan hệ pháp luật có tính giai cấp vì quyền và nghĩa vụ pháp lý của các chủ thể
tham gia vào quan hệ được nhà nước quy định hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện
- Nội dung của quan hệ pháp luật bao gồm quyền và nghĩa vụ pháp lý của các chủ
thể do nhà nước quy định hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện.
9. Trình bày các hệ thống cơ quan trong bộ máy nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay Giải:
1 . Hệ thống cơ quan quyền lực: gồm Quốc Hội và Hội Đồng nhân dân a) Quốc Hội •
Là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước
cao nhất của nước CHXH CN Việt Nam •
Có quyền lập hiến, lập pháp và những vấn đề quan trọng nhất của đất nước. lOMoAR cPSD| 59747617
- Thực hiện quyền giám sát tối cao về toàn bộ hoạt động của bộ máy nhà
nước. - Nhiệm kì : 5 năm. Hoạt động thông qua các kì họp ( 2 kỳ/ năm ) - Cơ
quan thường trực: Ủy ban thường vụ quốc hội. b) Hội đồng nhân dân •
Là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí và quyền làm chủ
của nhân dân do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân và
cơ quan nhà nước cấp trên •
được tổ chức ở 3 cấp: cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã
2. Chủ tịch nước •
Do quốc hội bầu ra trong số đại biểu Quốc Hội •
Là người đứng đầu nhà nước, thay mặt nhà nước trong việc đối nội, đối ngoại
Nhiệm vụ và quyền hạn:
+ Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh
+đề nghị Quốc Hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Phó chủ tịch nước, Thủ tướng , Chánh
án TAND tối cao, viện trưởng viện kiểm sát tối cao
+ Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức phó Thủ Tướng, bộ trưởng, và các thành viên của chính phủ
3. Hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước: là cơ quan chấp hành, điều hành đồng
thời là cơ quan hành chính cao nhất, gồm: chính phủ và ủy ban nhân dân các cấp.
a) Chính Phủ gồm: Thủ Tướng, các Phó Thủ Tướng, các Bộ trưởng và các Thủ trưởng cơ quan ngang bộ
b) Ủy Ban Nhân Dân các cấp
- Do Hội đồng nhân dân bầu ra là cơ quan chấp hành của hội đồng nhân dân Là cơ
quan hành chính nhà nước ở địa phương, chấp hành Hiến pháp, luật , các văn bản
của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội Đồng nhân dân cùng cấp.
- Được tổ chức ở 3 cấp.
4. Hệ thống cơ quan xét xử Bao gồm:
- Ở Trung Ương có Tòa Án ND Tối Cao ( trong đó có tòa án Quân Sự Trung Ương ).
Chánh án Tòa Án ND Tối Cao chịu trách nhiệm và báo cáo trước Quốc Hội. •
Ở địa phương: có Tòa Án ND địa phương ( tỉnh, huyện ) và Tòa Án Quân Sự địa
phương. Chánh án Tòa Án ND địa phương chịu trách nhiệm báo cáo trước Hội Đồng Nhân Dân.
5. Hệ thống các cơ quan Viện Kiểm Sát Nhân Dân.
-Bao gồm: VKSND tối cao, các VKS ND địa phương ( tỉnh , huyện ) và các VKS quân sự - Có 2 chức năng chính :
+ Kiểm sát hoạt động tư pháp
+ Thực hiện quyền công tố
- Viện trưởng VKS ND tối cao chịu trách và nhiệm báo cáo trước Quốc Hội
- Viện Trưởng VKS ND địa phương chịu trách nhiệm và báo cáo trước Hội Đồng Nhân Dân