1. Bàn về một phẩm chất mà con người cần có trong tình yêu đôi lứa
qua bài Tôi yêu em mẫu 1
Trong bài thơ “Tôi yêu em”, Puskin đã chọn miêu tả một phẩm chất vô
cùng đặc biệt của con người khi đứng trước tình yêu - sự cao thượng. Từ
đó, tác phẩm cho ta thấy ý nghĩa của lòng cao thượng đối với tình yêu
đôi lứa ngay trong cuộc sống thực.
Nhân vật trữ tình trong bài thơ “Tôi yêu em” có một tình yêu tha thiết,
mãnh liệt đến vô cùng. Nhà thơ khắc họa sức mạnh của tình yêu thông
qua mọi cung bậc từ yêu thương, nhớ nhung đến hờn ghen, thậm chí cả
những phút giây tuyệt vọng:
Tôi yêu em âm thầm không hy vọng
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen
Dẫu cho đó là tình yêu đơn phương không được đáp lại thì nhân vật trữ
tình vẫn một mực thủy chung. Từng lời thơ đều toát lên sự chân thành,
dịu dàng của con người khi đứng trước tình yêu. Điều đau khổ nhất
trong tình yêu cũng là yêu mà không được đáp lại. Nỗi buồn trong tình
yêu có thể dẫn đến muôn vàn những xúc cảm tiêu cực. Sự cô đơn, tuyệt
vọng, ghen tuông có thể bóp nghẹt chính ta và thậm chí cả người mà ta
yêu. Thế nhưng, ở đây, từ khi ý thức được tình yêu của mình dành cho
cô gái, chàng trai đã chọn một cách yêu vô cùng lý trí:
Tôi yêu em đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
Nhưng không để em bận lòng thêm nữa
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài
Sự cao thượng được thể hiện một cách rõ ràng. Chàng trai ý thức được
bản thân rất yêu người con gái cũng như thái độ, tình cảm của cô đối với
anh. Anh kìm nén ngọn lửa tình yêu trong mình vì “không để em bận
lòng thêm nữa”. Tình yêu không chỉ có những cảm xúc mãnh liệt mà
còn cần cả sự tinh tế cùng đức hi sinh.
Đến khổ thơ cuối, sự cao thượng được đẩy lên cao hơn khi chàng trai
dành cho người con gái mình yêu lời chúc phúc:
Tôi yêu em, yêu chân thành đằm thắm
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em
Điệp khúc “Tôi yêu em” được lặp lại để nhấn mạnh tình yêu vô bờ. Thế
nhưng, tình yêu cũng trở nên vô nghĩa nếu ta ích kỉ, biến tình cảm của
mình thành sợi dây trói buộc đối phương. Chính vì thế, anh đã dành cho
cô gái lời cầu chúc: “Cầu em được người tình như tôi đã yêu em”. Tình
yêu chân thành, đằm thắm ấy không đối lập với sự hi sinh mà nó chính
là khởi nguồn cho tấm lòng cao thượng. Chàng trai đã chọn lùi bước để
cô gái hạnh phúc với tình yêu của riêng mình, hy vọng rằng cô gặp được
người yêu cô như cách anh đã yêu. Sự cao thượng vừa cho thấy tình yêu
sâu sắc, đức hi sinh cùng sự tự trọng của con người trong tình yêu.
Không chỉ trên trang sách mà ở trong đời sống thực, cao thượng cũng là
phẩm chất mà con người cần có trong tình yêu đôi lứa. Nếu những ngọt
ngào hay hờn ghen là gia vị của tình yêu thì tấm lòng cao thượng là điều
tiên quyết làm nên tình yêu chân chính. Cao thượng được thể hiện ở việc
bao dung trước những lỗi lầm của đối phương, thấu hiểu những khó
khăn mà người kia phải trải qua, không vì những ham muốn ích kỉ của
bản thân mà làm ảnh hưởng đến người mình yêu,… Hơn hết, cao thượng
còn là hạnh phúc khi người mình yêu được hạnh phúc.
Cao thượng mang lại rất nhiều giá trị thiết thực cho tình yêu của mỗi con
người. Đức tính này đề ra cho chúng ta một phương cách sống và yêu vô
cùng đúng đắn và văn minh. Nhờ có sự cao thượng mà ta biết quan tâm,
hi sinh vì người mình yêu. Lòng cao thượng xóa bỏ sự ích kỉ của cái tôi,
giúp gắn kết con người. Từ đó mà những người yêu nhau sẽ thấu hiểu và
cảm thông cho nhau. Không chỉ vậy, khi bước vào tình yêu với một tâm
thế cao thượng, ta sẽ luôn gìn giữ được lòng tự tôn của chính mình, biết
cách giữ cho lòng mình thanh thản. Những trái tim cao thượng sẽ tạo ra
một tình yêu có giá trị vững bền. Kể cả khi tình yêu không được như ta
hy vọng, ta cũng không đánh mất chính mình. Ngược lại, thiếu đi sự cao
thượng, tình yêu trong sáng sẽ bị biến chất, trở thành những toan tính
hẹp hòi hoặc sự bi lụy đớn hèn.
Có lẽ, suy nghĩ và hành động cao thượng chính là lời tuyên ngôn trong
sáng, chân thành nhất mà mỗi chúng ta có thể dành cho tình yêu của
mình. Đó cũng là một cách để trao đi yêu thương và yêu thương chính mình trong cuộc sống.
2. Bàn về một phẩm chất mà con người cần có trong tình yêu đôi lứa
qua bài Tôi yêu em mẫu 2
Puskin không chỉ là Mặt trời của nền thi ca Nga ở tư cách công dân mà
còn là thi sĩ ca hát về tình yêu. Hầu như tình yêu, tình bạn luôn luôn là
những tình cảm chi phối nhà thơ nhiều nhất và là ngọn nguồn trực tiếp
nhất của hạnh phúc và đau khổ của cả đời ông.
Bài thơ Tôi yêu em của Puskin đã gây một niềm xúc động lớn lao vì đã
vươn tới những giá trị tinh thần chung của loài người: những tình cảm
chân thành, cao thượng, nhân ái của tình yêu chứa đựng trong những lời
giản dị, trong sáng nhất. Nhân vật tôi chưa thân thiết với cô gái đến mức
xưng anh. khi xưng tôi, quan hệ tình yêu lại mang một sắc thái trầm tĩnh,
tự tin, được bộc lộ qua hai đại từ nhân xưng tôi và em này.
Tôi yêu em, một lời bộc lộ chân thành xuất phát từ một trái tim trung
thực, báo hiệu một tình yêu thực sự. Tôi yêu em, lời lẽ giản dị mà mang bao nỗi quyến rũ:
Tôi yêu em đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai
Lời thơ chậm rãi, tình thơ thâm trầm, kín đáo. Một khẳng định pha chút
cân nhắc, dè dặt với những từ có thể, chưa hẳn.Nhân vật trữ tình bày tỏ
một tình yêu, một say mê mang dáng vẻ âm thầm, dai dẳng - dấu hiệu
của những cảm xúc vững bền, của một trái tim chung thủy.
Nhưng không để em bận lòng thêm nữa
Hay hồn em phải gạn bóng u hoài
Câu thơ toát lên cái điềm tĩnh của lí trí. cái dồn nén của cảm xúc. Lời
thơ như một lời nhắc nhủ, một sự tự ý thức về tình yêu của mình và cũng
như một lời nói bên trong dịu dàng, trân trọng với hồn em. Nhưng đằng
sau những lời điềm tĩnh, đúng mực ấy là bao nỗi niềm, bao sắc thái của
tình yêu: có cái chua xót của thân phận vì nếu tình yêu không đem lại
hạnh phúc, niềm vui mà chi là nỗi băn khoăn, buồn bã cho người mình
yêu thì nên chấm dứt tình yêu đó. Tình yêu có thể chấm dứt vì nhiều lí
do, nhưng cái lí do đầy dịu dàng, trân trọng và cao thượng ấy đối với
người phụ nữ dễ mấy ai có được.
Tôi yêu em âm thầm không hy vọng
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen
Nhịp thơ nhanh hơn với những từ lúc, khi, diễn tả những trạng thái tình
yêu biến đổi vô cùng, dồn dập. Nhân vật trữ tình bộc lộ thẳng thán tâm
hồn mình: một. tình yêu âm thầm, không hi vọng, khẳng định lại nét âm
thầm nhấn mạnh không chút hi vọng, như tô đậm thêm nét đặc biệt của
mối tình thầm lặng này. Sau lớp ngôn từ bình thản, điềm tĩnh thể hiện
qua cách xưng hô, qua vè ngoài lặng lẽ, rụt rè, qua ý thức cố ghìm nén
tình cảm, chỉ cho phép nói rằng tình yêu của mình chưa lụi tát chứ
không phải là đang bùng cháy mãnh liệt.
Nhân vật trữ tình không ngại ngần mà trung thực bày tỏ: Khi hậm hực
lòng ghen, nghĩa là tôi cũng chỉ như muôn người khác, cũng bị những
tình cảm khổ đau, u ám muôn thuở trong tình yêu vò xé trong tình yêu.
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Cảm xúc dồn nén được giải tỏa, tuôn trào. Điệp khúc tôi yêu em dược
láy lại lần thứ ba với một lời khẳng định bản chất của mối tình này: chân
thành, đằm thắm. Chính là sự chân thành, dằm thắm không bao giờ nhạt
phai ấy là cái gốc của tấm lòng cao thượng trong tình yêu này. Và đến
cuối bài thơ lại có một lời chúc thiêng liêng, đầy vị tha: tôi cầu mong em
có được một người yêu em cùng chân thành đằm thắm như tôi.
Đó là tình yêu của một trái tim chân thật, độ lượng nhân hậu dù bị cự
tuyệt, con người vẫn có thể có những xử sự cao thượng. Lời cầu mong
cuối bài thơ cũng còn là lời nhắn nhủ của một trái tim giàu độ lượng và cao thượng.
Tôi yêu em, bài thơ nổi tiếng của Puskin đã diễn tả một tình yêu vô
vọng, thấm một sắc điệu buồn, nhưng hơn hết vẫn là sự mãnh liệt và cao
thượng của trái tim đang yêu. Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, không
có biện pháp tu từ nào ngoài diệp ngữ tôi yêu em. Chất thơ của bài thơ
toát, ra từ những xúc cảm chân thành, ghìm nén, từ những lời nói giản dị
nhưng đầy thiết tha, tế nhị và mãnh liệt.
3. Bàn về một phẩm chất mà con người cần có trong tình yêu đôi lứa
qua bài Tôi yêu em mẫu 3
A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin (1799 – 1837) đã có những
đóng góp lớn lao cho sự phát triển của nền văn học Nga và thế giới nửa
đầu thế kỉ XIX. Mặc dù xuất thân từ tầng lớp đại quý tộc nhưng cuộc đời
Puskin lại gắn bó sâu sắc với số phận của nhân dân, đất nước. Nhà thơ
dũng cảm đấu tranh chống chế độ chuyên chế độc đoán của Sa hoàng.
Những sáng tác của Puskin thể hiện tâm hồn Nga đôn hậu, trong sáng,
khao khát tự do và tình yêu.
Tài năng văn chương của Puskin hết sức đa dạng, ông viết được nhiều
thể loại và thể loại nào cũng có những tác phẩm được đánh giá là kiệt tác
nghệ thuật, tiêu biểu như: Ép-ghê-nhi Ô-nhê-ghin (tiểu thuyết thơ), Con
đầm pích (truyện ngắn), Bô-rít Gô-đu-nốp (kịch lịch sử),.. Tình yêu là
nguồn cảm hứng mạnh mẽ, bất tận trong thơ Puskin. Vì thế nên thơ lãng
mạn của ông thấm đượm tinh thần nhân văn cao cả. Puskin viết về tình
yêu như một sự thôi thúc, khám phá.
Qua thơ ông, những cung bậc tình cảm đa dạng, những sắc thái cảm xúc
phong phú, những rung động thầm kín của con tim, những ấn tượng khó
nắm bắt của tình yêu con người được diễn tả vô cùng chân thực. Sức hấp
dẫn tuyệt vời trong thơ tình yêu của Puskin chính là sự chân thành, cao
thượng được thể hiện bằng nghệ thuật ngôn từ điêu luyện. Tôi yêu em là
bài thơ thể hiện thành công điều đó. Dịch nghĩa:
Tôi (đã) yêu em; tình yêu, có lẽ,
Trong tâm hồn tôi chưa lụi tắt hoàn toàn;
Nhưng mong sao nó không làm em băn khoăn thêm nữa;
Tôi chẳng muốn em buồn vì bất cứ lẽ gì.
Tôi (đã) yêu em không thốt ra lời, không hi vọng,
Khi thì bị sự rụt rè, khi thì bị niềm ghen tuông giày vò;
Tôi (đã) yêu em chân thành, say đắm biết bao,
Cầu trời cho em được người khác yêu cũng như thế. Dịch thơ:
Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai;
Nhưng không để em bận lòng thêm nữa,
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.
Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng,
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Bài thơ dường như là lời từ giã của một mối tình đơn phương vô vọng.
Điểm độc đáo là lời từ giã này cũng chính là lời giãi bày, thổ lộ, bộc
bạch của trái tim yêu luôn sôi nổi, nồng nàn. Bài thơ hấp dẫn người đọc
không phải bằng ngôn từ cầu kì, trau chuốt mà là bằng tình cảm chân
thành, xúc động, giống như những đợt sóng lúc sôi nổi dạt dào, lúc dịu
êm, sầu lắng. Bố cục bài thơ có thể chia làm ba phần: Bốn câu đầu:
Những mâu thuẫn giằng xé. Hai câu giữa: Nỗi khổ đau tuyệt vọng. Hai
câu cuối: Sự cao thượng chân thành.
Nhân vật em trong bài thơ là Ô-lê-nhi-na, một thiếu nữ xinh đẹp mà
Puskin yêu say đắm và đã dành cho nàng những vần thơ ca ngợi. Mùa hè
năm 1828, thi sĩ đã ngỏ lời cầu hôn nhưng nàng không chấp nhận. Nỗi
thất vọng đắng cay âm thầm ấy là nguyên nhân ra đời của bài thơ nổi
tiếng này. Có thể xem đây là một câu chuyện tình thu nhỏ.
Cảm xúc chủ đạo của bài thơ được nhấn mạnh qua điệp khúc Tôi yêu
em. Ba lần điệp khúc này vang lên, mỗi lần gắn với một cung bậc tình
cảm và diễn biến tâm trạng khác nhau của nhân vật trữ tình. Tình yêu
mà thi sĩ dành cho người con gái ấy đã được thử thách qua thời gian.
Thi sĩ khẳng định thời gian không thể làm cho tình yêu ấy phôi pha và
ngọn lửa tình yêu không bao giờ tắt trong lòng mình. Đại từ em được
dùng với ý trân trọng, tạo cảm giác vừa thán thiết, vừa xa cách. Cụm từ
Tôi yêu em mở đầu bài thơ là lời thú nhận tình yêu chân thành của nhân vật trữ tình:
Tôi yêu em: đến nay chừng có thể
Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai;
Nhưng không để em bận lòng thêm nữa,
Hay hồn em phải gợn bóng u hoài.
Âm điệu thơ ngập ngừng, đứt quãng, giống như nhịp đập bất thường của
trái tim đang thổn thức bởi trĩu nặng nỗi đau. Cảm xúc thơ dàn trải, lan
toả, phù hợp với tâm trạng suy tư, trái trở, day dứt của nhân vật trữ tình
về tình yêu đơn phương của mình.
Những cụm từ có thể, chưa hẳn biểu thị tính chất khó xác định dứt khoát
của tâm hồn, tình cảm. Nhân vật trữ tình không giấu giếm những uẩn
khúc trong lòng mình. Trong trái tim thi sĩ, hình bóng người con gái
đáng yêu không dễ phai mờ và tình yêu dành cho nàng chưa hẳn đã tàn
phai bởi ngọn lửa si mê vẫn âm ỉ cháy. Mâu thuẫn giữa lí trí và tình cảm
được thể hiện khá rõ, qua đó Puskin đã bày tỏ khát vọng tình yêu cùng
những băn khoăn, day dứt trong tâm trạng của nhân vật trữ tình – hình bóng của chính thi sĩ.
Đến câu thơ 3 và 4, mạch thơ đột ngột chuyển hướng. Cụm từ phủ định
Nhưng không như nhấn mạnh một quyết định dứt khoát: Nhân vật trữ
tình tự buộc mình phải cố mà quên và dường như đã phải dùng đến sự
cương quyết của lí trí để chế ngự trái tim đang rướm máu. Tôi yêu em
tha thiết, nồng nàn nhưng lại không muốn em phải bận lòng thêm nữa.
Tình cảm của nhân vật em được hé mở qua hai từ: bận lòng và u hoài.
Người đọc có thể thấy được sự éo le trong quan hệ tình cảm của nhân
vật trữ tình và thiếu nữ anh yêu. Tình yêu của nhân vật trữ tình (Tôi)
không đem lại niềm vui và hạnh phúc mà chỉ mang lại nỗi bận lòng và
sự u hoài cho em mà thôi.
Đó là điều đau xót và đáng tiếc. Tôn trọng người mình yêu, nhân vật trữ
tình lòng tự nhủ lòng phải cố quên đi tình yêu đơn phương, cho dù nỗi
khổ đau đang giằng xé tâm hồn:
Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng,
Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,
Điệp khúc Tôi yêu em mở đầu khổ thơ thứ hai gắn liền với các động từ
chỉ trạng thái. Mỗi từ như cô đặc một trạng thái cảm xúc cụ thể: nỗi đau
khổ âm thầm, niềm tuyệt vọng, sự rụt rè lẫn hậm hực lòng ghen. Chỉ qua
hai câu thơ mà tưởng như những tình cảm giấu kín tận đáy sâu tâm hồn
đã được bày tỏ và thi sĩ đã thể hiện rất thật cảm xúc của mình lúc này
Những từ phủ định liên tiếp nhấn mạnh tính chất đơn phương của mối
tình và cho thấy nhân vật trữ tình luôn băn khoăn, đau khổ.
Anh đã chân thành giãi bày tất cả những yếu đuối, bất lực, những góc
khuất của tâm hồn – một tâm hồn yêu đương cháy bỏng trong âm thầm,
cuồng nhiệt trong vô vọng, đắm đuối đến bối rối, âu lo, thắc thỏm; một
tâm hồn vật vã trăn trở, day dứt, không biết đến sự nhẹ nhõm, an bình, thanh thản.
Câu thơ nói đến sự bị động tiêu cực mà lại làm hiện lên những nhịp đập
sôi nổi, mạnh mẽ tràn đầy sinh lực của trái tim yêu. Những từ lúc, khi
góp phần diễn tả biến động dồn dập trong cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Tôi biết em không nhớ tới tôi nhưng lúc nào trái tim tôi cũng hướng về
em, bồn chồn day dứt và cả sự hậm hực đến cồn cào của lòng ghen bị dồn nén.
Trong tình yêu, yêu và ghét là hai trạng thái vừa đối lập vừa thống nhất,
giống như hai mặt của một tờ giấy. Ghét thực ra cũng là một biểu hiện
của tình yêu nhưng xét về bản chất, đó là biểu hiện của thứ tình yêu sở
hữu ích kỉ. Lòng ghen tuông mù quáng dễ làm cho con người rơi vào sự
nghi kỵ thấp hèn. Đối với Puskin, ghen tuông gợi nỗi buồn đen tối. Nhấn
mạnh lòng ghen, câu thơ gợi tâm trạng nặng nề, u ám. Tưởng như nhân
vật trữ tình đang rơi vào vực sâu của nỗi đớn đau, tuyệt vọng. Điệp khúc
thứ ba Tôi yêu em gắn với hai câu thơ cuối:
Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,
Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Cảm xúc bị kìm hãm trong hai câu thơ trước giờ đây như được giải tỏa
bởi tình yêu cao thượng, chân thành, đằm thắm. Nhịp điệu chậm rãi
cùng âm hưởng da diết, sâu lắng góp phần diễn tả cảm xúc thiết tha và
đem lại cho câu thơ sức hấp dẫn lạ lùng, vượt lên nỗi buồn đau u ám và
lòng ghen tuông ích kỉ, nhân vật trữ tình cầu chúc: Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.
Tuy nhiên, đây không đơn thuần chỉ là lời cầu chúc tế nhị thay cho lời
vĩnh biệt một tình yêu không thành mà còn vừa mang niềm nuối tiếc, xót
xa vừa ẩn chứa sự tự tin và niềm kiêu hãnh. Có thể sẽ chẳng có người
nào yêu em chân thành, đằm thắm như tôi đã yêu em. Cũng có thể tôi và
em, chúng ta đã để mất một tình yêu quý giá chẳng thể tìm lại được bao
giờ. Câu thơ cuối là lời khẳng định, là sự thăng hoa của tình yêu cao
thượng. Nó đã đưa tình yêu lên ngôi, làm chói sáng nhân cách của con người.
Bài thơ Tôi yêu em đã phản ánh sinh động tâm hồn trong sáng và tình
yêu chân thành của nhân vật trữ tình. Nhân vật trữ tình đã vượt lên thói
ích kỷ thường tình để trao gửi đến người mình yêu ước mong cho nàng
được hạnh phúc. Chàng trai ấy đã giữ lại những khổ đau dằn vặt cho
riêng mình để dâng hiến cho người con gái mình yêu tất cả những gì đẹp nhất của tình yêu.
Dẫu là lời từ giã tình yêu song nỗi buồn ở đây không sướt mướt, ủy mị
mà nhân hậu, vị tha. Đó là tình yêu biết vượt qua những dục vọng ích kỷ
của bản thân để cầu mong cho người mình yêu được hạnh phúc.