Vai Trò Và Chức Năng Của Thị Trường Trong Kinh Tế Quốc Dân

VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG
Xét trong mối mối quan hệ với thúc đẩy sản xuất và trao đổi hàng hóa
(dịch vụ) cũng như thúc đẩy tiến bộ xã hội:
- Thị trường là điều kiện, môi trường cho sản xuất phát triển.
Giá trị của hàng hóa được thực hiện thông qua trao đổi. Việc trao đổi phải
được diễn ra ở thị trường. Thị trường là môi trường để các chủ thể thực
hiện giá trị hàng hóa. Sản xuất hàng hóa càng phát triển, sản xuất ra cảng
nhiều hàng hóa, dịch vụ thì càng đòi hỏi thị trường tiêu thụ rộng lớn hơn.
Sự mở rộng thị trường đến lượt nó lại thúc đẩy trở lại sản xuất phát triển.
Vì vậy, thị trường là môi trường, là điều kiện không thể thiếu được của
quá trình sản xuất kinh doanh.
Thị trường là cầu nối giữa sản xuất với tiêu dùng. Thị trường đặt ra các
nhu cho sản xuất cũng như nhu cầu tiêu dùng. Vì vậy, thị trường có vai
trò thông tin, định hưởng cho mọi nhu cầu sản xuất kinh doanh.
Ví dụ: thịt gác bếp là đặc sản của vùng núi tây bắc nên thị trường đầu
tiên của nó sẽ là vùng tây bắc . nhằm thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng của
người tiêu dùng thịt gác bếp bắt đầu mở rộng thị trường ra cả nước.
- Thị trường kích thích sự sáng tạo của mọi thành viên trong xã hội,
tạo ra cách thức phân bổ nguồn lực hiệu quả trong nền kinh tế.
Thị trường thúc đẩy các quan hệ kinh tế không ngừng phát triển. Do đó,
đòi hỏi các thành viên trong xã hội phải không ngừng nỗ lực, sáng tạo để
thích ứng được với sự phát triển của thị trường. Sự sáng tạo được thị
trường chấp nhận, chủ thể sáng tạo sẽ được thụ hưởng lợi ích tương xứng.
Khi lợi ích được đáp ứng, động lực cho sự sáng tạo được thúc đẩy. Cứ
như vậy, kích thích sự sáng tạo của mọi thành viên trong xã hội. Thông
qua thị trường, các nguồn lực cho sản xuất được điều tiết, phân bố tới các
chủ thể sử dụng hiệu quả, thị trường tạo ra cơ chế để lựa chọn các chủ thể
có năng lực sử dụng nguồn lực hiệu quả trong nền sản xuất.
Ví dụ: các nhà sản xuất sẽ luôn tìm ra cách sản suất ra sản phẩm tốt nhất với chi phí thấp nhất
Khi đó, giá trị sẽ thấp hơn giá cả thì các quy luật kinh tế thông báo
cho những người kinh doanh khác biết đây là một lĩnh vực đầu tư có
lợi, họ sẽ dồn nguồn lực sang sản xuất sản phẩm đó.
-Thị trường gắn kết nền kinh tế thành một chỉnh thể, gắn kết nền
kinh tế quốc gia với nền kinh tế thế giới.
Xét trong phạm vi quốc gia, thị trường làm cho các quan hệ sản xuất lưu
thông, phân phối, tiêu dùng trở thành một thể thống nhất. Thị trường
không phụ thuộc vào địa giới hành chính. Thị trường gắn kết mọi chủ thể
giữa các khâu, giữa các vùng miền vào một chỉnh thể thống nhất.
Xét trong quan hệ với nền kinh tế thế giới, thị trường tạo ra sự gắn kết
nền kinh tế trong nước với nền kinh tế thế giới. Các quan hệ sản xuất, lưu
thông, phân phối, tiêu dùng không chỉ bỏ hẹp trong phạm vi nội bộ quốc
gia, mà thông qua thị trường, các quan hệ đó có sự kết nối, liên thông với
các quan hệ trên phạm vi thế giới. Với vai trò này, thị trường góp phần
thúc đẩy sự gắn kết nền kinh tế quốc gia với nền kinh tế thế giới.
Vai trò của thị trường luôn không tách rời với cơ chế thị trường. Thị
trường trở nên sống động bởi có sự vận hành của cơ chế thị trường.
Ví dụ: Công ty sữa Vinamilk tập trung vào khu vực thành thị đồng
thời mở rộng, thâm nhập và bao phủ khu vực nông thôn. Ngoài ra,
các sản phẩm Vinamilk có mặt trên 30 quốc gia trên thế giới, chủ yếu
là khu vực Đông Nam Á, Trung Đông và Châu Phi.
CHỨC NĂNG CỦA THỊ TRƯỜNG
Thị trường có 3 chức năng chính sau:
-Thừa nhận công dụng xã hội của hàng hóa và lao động đã chi phí để sản xuất ra nó.
Thị trường là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi và mua bán, việc hàng
hóa được sản xuất ra thì cần phải có người mua để tiêu thụ hàng hóa. Nếu
hàng hóa bán được và bán với giá cả bằng giá trị thì xã hội đã thừa nhận
công dụng của nó cũng như thừa nhận mức hao phí lao động để sản xuất
ra nó. Nếu hàng hóa không bán được thì hoặc là công dụng của hàng hóa
không được thừa nhận, hoặc là do chi phí sản xuất cao hơn mức trung
bình của xã hội nên xã hội không chấp nhận.Nếu hàng hóa bán được với
giá cả thấp hơn giá trị thì có nghĩa là xã hội chỉ thừa nhận công dụng của
nó và một phần chi phí sản xuất ra nó.
Thị trường chỉ thừa nhận những hàng hóa, dịch vụ nếu nó phù hợp với
những đòi hỏi của người tiêu dùng. Những hàng hóa vô dụng, kém chất
lượng, cung vượt qua cầu… thì sẽ không được thị trường chấp nhận.
Ví dụ: Các sản phẩm quần áo,túi xách,. .hàng hiệu khi đưa ra thị trường
tất cả đều được săn đón nhiệt tình do nó mang tính thương hiệu và khẳng
định được giá trị người dùng nó.Đó chính là thị trường thực hiện chức
năng thừa nhận giá trị hàng hóa.Nếu hàng hóa được thị trường chấp thuận
và người dùng ưa thích thì sẽ bán rất chạy còn ngược lại thì lại không thể bán được.
– Cung cấp thông tin cho người sản xuất và tiêu dùng về cơ cấu hàng
hóa, giá cả, chất lượng…
Thị trường thông tin về tổng số cung, tổng số cầu, cơ cấu cung – cầu,
quan hệ cung cầu đối với từng loại hàng hóa, giá cả thị trường, các yếu tố
ảnh hưởng đến thị trường, các yêu cầu về chất lượng sản phẩm. Thị
trường cho người sản xuất biết thông tin nên cung cấp sản phẩm hàng hóa
nào, khối lượng bao nhiêu, khi nào, cho ai, ở đâu.Thị trường chỉ cho
người tiêu dùng biết nên tìm kiếm mặt hàng mình cần ở đâu nên chọn mặt
hàng nào phù hợp với khả năng của mình.
Ví dụ:người mua hàng A muốn tìm một ti vi với điều kiện màu đen,màn
hình mỏng,chất lượng hình ảnh tốt,giá cả hợp lí.Để mua được sản phẩm
ưng ý thì người mua hàng A sẽ tìm hiểu về những sản phẩm trên thị
trường để so sánh và lựa chọn được chiếc ti vi phù hợp với tiêu chí của
mình nhất để mua. Trường hợp này thì thị trường đã đáp ứng chức năng
cung cấp thông tin cho người tiêu dùng và từ đó người tiêu dùng mua
được sản phẩm phù hợp với tiêu chí của mình.
– Điều tiết, kích thích hoạt động sản xuất và tiêu dùng.
Trên cơ sở những thông tin thu được từ thị trường, người sản xuất và
người tiêu dùng sẽ buộc phải có những ứng xử, điều chỉnh kịp thời cho
phù hợp với sự biến đổi của thị trường, nhờ đó sản xuất và tiêu dùng
được kích thích hoặc hạn chế. Sự vận động của các quy luật kinh tế của
thị trường thông qua quan hệ cung cầu và giá cả hàng hóa dịch vụ trên thị
trường sẽ dẫn đến chức năng điều tiết của thị trường với sản xuất, lưu
thông và tiêu dùng của xã hội.
Ví dụ: một công ty A sản xuất về máy lọc nước đã nghiên cứu thị trường
và thấy được ở một số địa phương thì việc sử dụng máy lọc nước còn ít
và tương lai thì máy này là rất cần thiết. Chính vì thế thì công ty đã tìm
những nhà bán lẻ tại địa phương để đưa ra chiến lược phát triển máy lọc
nước của mình tại nơi đó. Khi máy lọc nước được người dân thấy được
sự quan trọng của nó nên đã mua về để sử dụng. Vậy nên trong trường
hợp này thì thị trường đã thực hiện chức năng điều tiết và kích thích trao đổi mua bán.
Document Outline

• VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG
• - Thị trường là điều kiện, môi trường cho sản xuất
• - Thị trường kích thích sự sáng tạo của mọi thành
• -Thị trường gắn kết nền kinh tế thành một chỉnh th
• CHỨC NĂNG CỦA THỊ TRƯỜNG
• -Thừa nhận công dụng xã hội của hàng hóa và lao độ
• –Cung cấp thông tin cho người sản xuất và tiêu dùng
• –Điều tiết, kích thích hoạt động sản xuất và tiêu d