Văn mẫu lớp 10: Phân tích đoạn cuối trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây | Cánh diều

Dàn ý phân tích đoạn cuối trong Chiến thắng Mtao Mxây 1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về sử thi “Đăm Săn” và vị trí đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”.
- Giới thiệu về nội dung chính của đoạn cuối trong đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” 2. Thân bài
- Tóm tắt lại nội dung đoạn trước đó: cuộc chiến đấu của Đăm Săn và Mtao Mxây.
- Khung cảnh ăn mừng chiến thắng.
- Hình ảnh người anh hùng Đăm Săn trong cuộc ăn mừng.
- Ý nghĩa của khung cảnh ăn mừng chiến thắng. 3. Kết bài
Khẳng định lại giá trị của đoạn cuối của đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”
Phân tích đoạn cuối trong Chiến thắng Mtao Mxây - Mẫu 1
Đăm Săn” là một sử thi nổi tiếng của dân tộc Ê-đê kể lại cuộc đời của tù trưởng Đăm Săn.
Trong đó, đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã để lại nhiều ấn tượng cho người đọc. Đoạn
cuối của đoạn trích đã khắc họa cảnh ăn mừng sau chiến thắng của tù trưởng Đăm Săn.
Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” kể về hành trình đòi lại vợ của Đăm Săn. Khi nghe tin
Đăm Săn cùng thuộc hạ rời khỏi bản làng. Mtao Mxây nghĩ ra cách cướp vợ của chàng. Hắn
giả làm khách qua đường tìm đến nhà Đăm Săn, chả vờ bỏ quên cái con dao và nhờ nàng đem
ra ngoài cho rồi bắt cóc Hơ Nhị đi. Đăm Săn nghe tin vô cùng giận dữ, đem quân đến nhà Mtao
Mxây quyết tâm đòi lại vợ cho bằng được. Tuy nhiên, hắn không chịu ra ngoài giao chiến, Đăm
Săn phải dọa phá nhà hắn mới chịu ra giao chiến. Mtao Mxây múa khiên yếu ớt, còn Đăm Săn
thì vô cùng khỏe mạnh, dũng mãnh. Đăm Săn đâm trúng Mtao Mxây nhưng hắn mặc áo giáp
nên không sao cả. Sau một hồi chiến đấu, Đăm Săn đuối sức và mơ màng thấy ông trời chỉ kế
đánh bại Mtao Mxây. Chàng đánh bại được hắn và cứu lại được Hơ Nhị. Sau khi kết thúc trận
chiến, Đăm Săn trở về mở tiệc ăn mừng cùng với dân làng. 1
Tiếng chiêng mà Đăm Săn kêu người đánh lên - tiếng chiêng là âm thanh điệu hồn dân tộc đã
gắn bó với người dân Ê-đê từ biết bao đời nay là lời báo hiệu về một cuộc ăn mừng sắp được
tổ chức. Thì mọi người dân kéo đến nhà chàng đông nghịt, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài. Nhiều
tù trưởng từ phương xa cũng được mời đến. Còn Đăm Săn thì “nằm trên võng, tóc thả trên
sàn”, điều đó cho thấy sự ung dung, thoải mái của vị tù trưởng sau cuộc chiến đầy căng thẳng.
Đối với chàng, hình như chiến trận đã quá quen thuộc.
Cuộc vui ăn mừng diễn ra “linh đình, thịt lợn, thịt trâu không ngớt…”. “Tiệc tùng linh đình, ăn
uống đông vui kéo dài suốt cả mùa khô”. Riêng Đăm Săn “uống không biết say, ăn không biết
no, chuyện trò không biết chán”. Đó đúng là hành vi cư xử của một tù trưởng. Cả miền Ê-đê
Ê-ga đều ca ngợi Đăm Săn là một dũng tướng, tiếng tăm của chàng giờ đã lừng lẫy khắp bốn phương.
Trong đoạn cuối còn có lời bình luận của tác giả: “Đăm Săn hiện ra là một tù trưởng mới giàu
lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy. Bắp chân chàng to bằng cây xà nàng, bắp đùi
chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng
nằm sấp thì gãy dầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc: Đăm Săn vốn đã ngang tàng từ trong
bụng mẹ”. Chỉ vài câu văn thôi nhưng đã khắc họa nên hình ảnh một vị tù trưởng với vẻ khỏe
mạnh, cường tráng. Đồng thời bộc lộ thái độ ngưỡng vọng, ca ngợi Đăm Săn.
Tóm lại, đoạn cuối của đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã khắc họa được cảnh ăn mừng
chiến thắng mang đậm bản sắc văn hóa của cộng đồng người Ê-đê.
Phân tích đoạn cuối trong Chiến thắng Mtao Mxây - Mẫu 2
Đến với đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây”, người đọc sẽ không thể không ấn tượng với
cảnh ăn mừng chiến thắng sau trận chiến của tù trưởng Đăm Săn.
Nội dung chính của đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” xoay quanh việc Mtao Mxây ganh
ghét vì Đăm Săn có vợ đẹp nên quyết tâm bắt Hơ Nhị. Hắn dò la thông tin, khi biết được Đăm
Săn đi vắng liền cải trang thành khách đến nhà Đăm Săn, khi trở về nghĩ ra lý do là để quên
con dao và bảo Hơ Nhị mang hộ ra ngoài để bắt cóc nàng. Nghe tin vợ mình bị bắt, Đăm Săn
tức tốc trở về, đem quan đến đánh Mtao Mxây để cứu vợ. Một cuộc chiến dữ dội diễn ra. Rút
bài học từ tên Mtao Grư, Mtao Mxây mặc áo giáp cẩn thận, cầm khiên phòng thủ, không chịu
giao chiến. Chỉ khi Đăm Săn dọa phá nhà, hắn mới dám ra giao chiến. Mtao Mxây yếu ớt, kém
cỏi còn Đăm Săn thì mạnh mẽ, tài giỏi khiến ai cũng nể sợ. Mtao Mxây sợ hãi bỏ chạy thì bị
mũi lao đâm vào đùi, vào bụng nhưng do hắn mặc áo giáo nên không sao. Cuộc chiến diễn ra
không phân thắng thua. Đăm Săn mệt mỏi mơ màng thì thấy ông trời bày cách tiêu diệt kẻ ác. 2
Chàng liền làm theo. Đăm Săn lấy chày mòn ném trúng vành tai Mtao Mxây. Áo giáp rơi ra và
ngay lập tức Đăm Săn kết thúc cuộc đời của kẻ thù nhanh chóng. Tù trưởng Mtao Mxây cầu
xin Đăm Săn tha mạng. Nhưng Đăm Săn kiên quyết phải trừng trị kẻ ác - kẻ đã cướp vợ người
khác một cách hèn hạ. Chàng chiến thắng vẻ vang danh tiếng nổi đình nổi đám.
Tiếng chiêng mà Đăm Săn kêu người đánh lên với mong muốn khiến cho “ở dưới đất vỡ toạc
các cây đòn ngạch, cho ở trên gãy nát các cây xà ngang, cho tiếng chiêng vang vọng khắp đó
đây, khiến voi, tê giác trong rừng quên không cho con bú, ếch nhái dưới gầm sàn, kỳ nhông
ngoài bãi phải ngừng kêu, tất cả đều ngày đêm lặng thinh để nghe tiếng chiêng ăn đông uống
vui như mừng mùa khô năm mới”. Đó là tiếng chiêng mang điệu hồn dân tộc đã gắn bó với
người dân Ê-đê từ biết bao đời nay. Cũng là lời báo hiệu về một cuộc ăn mừng lớn nhất sắp được tổ chức.
Sau tiếng chiêng ấy, mọi người dân kéo đến nhà chàng đông nghịt, tôi tớ chật ních cả nhà ngoài.
Nhiều tù trưởng từ phương xa cũng được mời đến. Còn Đăm Săn thì “nằm trên võng, tóc thả
trên sàn”, điều đó cho thấy sự ung dung, thoải mái của vị tù trưởng sau cuộc chiến đầy căng
thẳng. Đối với chàng, hình như chiến trận đã quá quen thuộc.
Cuộc vui ăn mừng diễn ra “linh đình, thịt lợn, thịt trâu không ngớt, thịt lợn ăn đến cháy đen hết
ống le, thịt dê ăn đến cháy đen hết ống ồ lô, máu bò, màu trâu đọng đen khắp sàn hiên, dây
cồng dây chiêng giăng như mạng nhện, chỉ vàng, chỉ đỏ như hoa dam piết”. Đó là một cảnh
tượng ăn mừng mà được nhận xét là từ đời ông bà chưa từng có.
“Tiệc tùng linh đình, ăn uống đông vui kéo dài suốt cả mùa khô”. Riêng Đăm Săn “uống không
biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán”. Đó đúng là hành vi cư xử của một tù
trưởng. Cả miền Ê-đê Ê-ga đều ca ngợi Đăm Săn là một dũng tướng, tiếng tăm của chàng giờ
đã lừng lẫy khắp bốn phương.
Trong đoạn cuối còn, vẻ đẹp ngoại hình của vị tù trưởng hiện ra: “Đăm Săn hiện ra là một tù
trưởng mới giàu lên, đang tràn đầy sức trai, tiếng tăm lừng lẫy. Bắp chân chàng to bằng cây xà
nàng, bắp đùi chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa
sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy dầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc: Đăm Săn vốn đã
ngang tàng từ trong bụng mẹ”. Chỉ vài câu văn thôi nhưng đã khắc họa nên hình ảnh một vị tù
trưởng với vẻ khỏe mạnh, cường tráng. Đồng thời bộc lộ thái độ ngưỡng vọng, ca ngợi Đăm Săn.
Tóm lại, đọc đến đoạn cuối của “Chiến thắng Mtao Mxây”, ta đã thấy được một không khí ăn
mừng chiến thắng thật sôi nổi, mạng đậm vẻ đẹp của người dân Ê-đê. 3
Phân tích đoạn cuối trong Chiến thắng Mtao Mxây - Mẫu 3
Sau khi mà tù trưởng Đăm Săn sau khi đã anh dũng chiến đấu với Mtao Mxây và cũng đã
giành được chiến thắng thật vang dội. Và đây có thể nói là chiếc thắng mang lại sự vui mừng
cho cả buôn làng. Đưm Săn như đã cùng với hàng ngàn tôi tớ và cũng đã cùng với dân làng
của Mtao Mxây trở về nhà của mình. Dường như ta thấy được tất cả khi đi đều mang theo vô
số của cải, và đó chính là những cảnh tượng đẹp mắt tự như ong đi chuyển nước hình ảnh này
được ví như vo vẽ chuyển hoa, như bầy trai gái đi giếng làng cõng nước.
Khi vừa về đến nhà, Đăm Săn đã vui mừng phấn khởi hô lớn:
“– Ơ các con, hãy đi lấy rượu, bắt trâu! Rượu năm ché, trâu dâng một con để cúng thần linh,
cáo tổ tiên, cầu sức khỏe cho ta mới đi đánh kẻ thù, bắt tù binh, xéo nát đất đai một tù trưởng
nhà giàu về. Rượu bảy ché, trâu bảy con, lợn thiến bảy con để dâng thần, cầu cho ta bình yên
vô sự, nạn khỏi tai qua, lớn lên như sông nước, cao lên như cây rừng, không ai bì kịp. Hỡi
anh em trong nhà, bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta…”. Và chính lời kêu gọi như
được thể hiện ra đó chính là chúng ta sẽ mở tiệc ăn mừng năm mới. Và tất cả chúng ta cũng
sẽ ăn lợn ăn trâu, và chúng ta phải thật là vui mừng để có thể đánh lên các chiêng trống to, và
cả đánh lên các cổng hlong như cũng đã thật hòa nhịp chũm chọe xoa sao cho kêu lên rộn rã.
Và điều này là để voi đực voi cái ra vào sàn hiên không ngớt, dũng nhưng cây cồng dây
chiêng không lúc nào mà có thể vắng bớt đi trên giá treo chiêng. Và hãy cố gắng để cho các
chuỗi thịt trâu thịt bò treo đen nhà, chậu thau, âu đổng nhiều không còn chỗ để.
Và có thể thấy khi mà nghe được những lời hô hào của Đăm Săn, thì tất cả đám tôi tớ như cởi
tấm lòng và như cũng đã kính cẩn thưa hỏi chàng nên đánh chiêng nào thì được. Và lúc này
đây thì tù trưởng Đăm Săn liền đáp hãy đánh các chiêng có tiếng âm vang, ta như cũng đã
thấy những chiêng có tiếng đồng, và còn có cả những tiếng bạc. Và như ở khắp nơi bà con nô
nức kéo đến xem. Có thể thấy được trong ngoài nhà Đăm Săn lúc này đây như đã đông đúc
đến nghẹt thở. Phía bên ngoài, ta như cũng đã cảm thấy có rất nhiều tù trưởng các phương
cũng kéo đến chúc mừng chiến thắng của Đăm Săn.
Trong nhà, tù trưởng Đăm Săn đang nằm trên võng, tóc của chàng lúc này như được thả
xuống dưới được hứng bằng một cái nong hoa. Có thể nói rằng chính bữa tiệc tại nhà chàng
rất linh đình và rực rỡ. Lúc này chàng hào phòng mời mọi người thịt trâu, thịt lợn, thịt dê…
Và đã giết thịt nhiều đến nỗi máu bò máu trâu lênh láng như đã đọng khắp sàn hiên. Và ở 4
phía bên ngoài thì chính là dây cồng dây chiêng giăng kín như mạng nhện giăng tơ. Người ra
người vào lúc này thì như lại nô nức tấp nập rộn ràng như đi hội, trai gái nô nức đi lại rộn ràng.
Có thể nói, giờ đây, tù trưởng Đăm Săn dường như cũng đã trở nên thật giàu có và hùng
mạnh, là một tù trưởng mà dường như đã khiến cho rất nhiều người nể phục. Nhìn quang
cảnh nhà chàng lúc bấy giờ thì ai ai cũng thấy Đăm Săn rất giàu có, vì có lắm voi nhiều
chiêng, và có bạn bè tôi tớ thì nhiều không kể xiết. Đăm Săn như cũng đã thật oai dũng trước
mặt mọi người với một tấm mền chiến quấn trên ngực, tai đeo nụ, nghênh ngang đủ thứ giáo
gươm bên mình. Ta như có thể thấy được chính thân hình chàng lực lưỡng, bắp chân to như
cây xà ngang, và cả bắp đùi tựa như ống bễ. Thêm nữa chính là hơi thở ầm ầm như sấm dậy
bên tai. Và quả thật đúng là hình tượng của một người anh hùng khiến nhiều người ngưỡng mộ.
Dường như trên khắp nẻo đường mọi nơi tiếp tục nô nức đem rượu thịt đến nhà Đăm Săn để
chúc mừng. Từ đó, dường như chính chàng trở thành vị tù trưởng giỏi giang, giàu có, nổi
tiếng khắp vùng cao nguyên bao la, rộng lớn. 5