Văn mẫu lớp 8: Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học Ngữ Văn 8 | Cánh diều
Văn mẫu lớp 8: Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học Ngữ Văn 8 | Cánh diều. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF bao gồm 25 trang tổng hợp các kiến thức chọn lọc giúp các bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới. Mời các bạn đón xem!
Chủ đề: Bài 1: Truyện ngắn (CD)
Môn: Ngữ Văn 8
Sách: Cánh diều
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Văn mẫu lớp 8
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
Dàn ý phân tích nhân vật tôi trong Tôi đi học Dàn ý ngắn gọn 1. Mở bài
Dẫn dắt, giới thiệu về tác giả Thanh Tịnh, truyện ngắn “Tôi đi học” và nhân vật tôi trong truyện. 2. Thân bài
- Tâm trạng khi cùng mẹ tới trường:
Thấy mình đã lớn và đứng đắn hơn
Cảm thấy trang trọng và chững chạc
- Tâm trạng khi đứng giữa sân trường:
Lo sợ, ngại ngùng và hồi hộp
Cảm thấy bơ vơ, nhỏ bé
- Tâm trạng khi ngồi trong lớp học tiết học đầu tiên:
Cái gì cũng lạ, cái gì cũng hay
Cảm nhận về bạn bè và tiết học 3. Kết bài
Ý nghĩa tâm trạng nhân vật tôi trong buổi tựu trường: là những cảm xúc, rung
động sâu sắc và thiêng liêng nhất của cuộc đời người học sinh. Dàn ý chi tiết 1. Mở bài
- Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm: 1
Tác giả Thanh Tịnh là nhà văn với những sáng tác toát lên vẻ đẹp đằm thắm,
tình cảm êm dịu, trong trẻo.
Văn bản “Tôi đi học” in trong tập “Quê mẹ” xuất bản năm 1941, kể lại
những kỉ niệm và cảm xúc của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Khái quát về nhân vật tôi: nhân vật tôi là một cậu học trò với những cảm xúc
ngây thơ và non nớt trong ngày đầu tiên theo mẹ đến trường. 2. Thân bài
a. Cơ sở để nhân vật tôi có những liên tưởng về ngày đầu tiên đi học của mình
- Biến chuyển của cảnh vật sang thu: cuối thu, thời điểm tựu trường, cảnh thiên
nhiên với lá rụng nhiều, mây bàng bạc khiến lòng người nhẹ nhàng mà bồi hồi nhớ lại
- Hình ảnh những em bé núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường,…
=> Gợi nhớ, cơ sở liên tưởng tương đồng tự nhiên.
b. Những hồi tưởng của nhân vật tôi
- Tâm trạng khi cùng mẹ đi trên đường đến trường
Cảnh vật, con đường vốn rất quen nhưng lần này cảm thấy lạ.
Tự cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình, cảm thấy trang trọng, đứng đắn hơn. Bỡ ngỡ, lúng túng
=> Từ ngữ gợi tả, nghệ thuật so sánh, chọn lọc chi tiết tiêu biểu, cụ thể: tâm
trạng bỡ ngỡ của tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Khi đứng giữa sân trường và nghe gọi tên vào lớp học 2
Không khí của ngày hội tựu trường: náo nức, vui vẻ nhưng cũng rất trang trọng.
Cảm thấy nhỏ bé so với trường, lo sợ vẩn vơ.
Hồi hộp, lo sợ chờ nghe gọi tên mình.
Khi sắp vào lớp học thì lo sợ, bật khóc
=> Diễn tả sinh động tâm trạng của nhân vật tôi với từng cung bậc, cảm xúc, có
nhiều trạng thái cảm xúc đối lập, tâm trạng phức tạp. - Khi ngồi trong lớp học
Cảm thấy vừa xa lạ, vừa gần gũi với mọi vật, với người bạn ngồi bên …
Làm quen, tìm hiểu phòng học, bàn ghế, …
=> Tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi khi ngồi trong lớp học, đón nhận giờ
học đầu tiên hợp tự nhiên, sinh động, hấp dẫn. 3. Kết bài
Khẳng định lại dòng cảm xúc của nhân vật tôi, vai trò với việc thể hiện ý nghĩa của truyện.
Cảm nhận của em về nhân vật tôi.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 1
Thanh Tịnh đã diễn tả được những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò, đặc biệt
là buổi đầu đi học qua dòng suy tư, hồi tưởng của nhân vật tôi trong truyện ngắn “Tôi đi học”.
Mở đầu, tôi đã nhắc đến cơ sở để nhớ lại những kỉ niệm của buổi tựu trường.
Đó là thời gian, không gian quen thuộc: “hằng năm cứ vào cuối thu khi lá ngoài
đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc” hay hình ảnh vẫn
thường thấy: “những em bé núp dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường”. Trong
lòng của nhân vật tôi lúc này: “lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man”, 3
“quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy”, “lòng tôi lại tưng bừng rộn
rã”. Các từ láy được sử dụng để diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật khi nhớ
lại buổi tựu trường như nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã,… đã góp phần
thể hiện sự chuyển biến của tâm trạng từ trong sâu kín đang dần bộc lộ ra bên
ngoài. Đó là những cảm xúc trong sáng, thuần khiết biết bao.
Tiếp đến, nhân vật tôi hồi tưởng lại kỉ niệm khi cùng mẹ đến trường. Cảnh vật,
con đường vốn đi lại nhiều lần nhưng hôm nay bỗng nhiên thấy lạ. Tôi cũng
cảm nhận thấy bản thân dường như đã thay đổi: “Trong chiếc áo vải dù đen dài
tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”. Đặc biệt suy nghĩ của tôi khi
muốn thử sức tự cầm sách vở. Và chính bản thân tôi cũng cảm thấy bỡ ngỡ
trong buổi đầu đến trường.
Khi đến trường, khung cảnh trước sân trường Mĩ Lí dày đặc người, ai cũng
quần áo sạch sẽ. Không khí tựu trường vui tươi, nhộn nhịp. Điều đó khiến tôi
cảm thấy bỡ ngỡ, có chút rụt rè. Đến khi ông đốc gọi tên, tôi lo sợ và nép vào
lòng mẹ bật khóc. Nhưng những lời an ủi của ông đốc vang lên khiến đám học
sinh an tâm hơn, theo thầy giáo bước vào lớp học.
Khi ngồi trong lớp học, tôi đã cảm thấy mùi hương lạ xông vào lớp học, ngắm
nhìn mọi vật xung quanh, không cảm thấy xa lạ với người bạn bên cạnh, nhìn
theo cánh chim ngoài kia để nhớ lại kỉ niệm cũ. Và rồi, tôi trở lại với không khí
của lớp học: “Tôi vòng tay lên bàn chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh
vần đọc: Bài viết tập: Tôi đi học”. Đó là cách kết thúc tự nhiên, bất ngờ. Dòng
chữ: “Tôi đi học” khép lại truyện ngắn nhưng mở ra một bầu trời mới.
Văn bản Tôi đi học đã nói hộ được những suy nghĩ và tình cảm của rất nhiều
người đọc: những cảm xúc của buổi đầu tựu trường, gợi lên trong mỗi người
nhớ về những kỉ niệm đó.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 2
Ai trong số người học sinh chúng ta đều có cho mình kỉ niệm về buổi tựu
trường đầu tiên, đó mãi là những kỉ niệm đẹp nhất, sâu sắc và in đậm nhất trong
tâm trí mỗi người. Nhà văn Thanh Tịnh - một nhà văn trữ tình với những vẻ đẹp 4
đằm thắm, êm dịu và trong trẻo đã mang đến cho chúng ta truyện ngắn "Tôi đi
học" (in trong tập "Quê mẹ"), người đọc như được sống lại với chính kỉ niệm
của mình với tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
Nhân vật tôi nhớ lại kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường và gọi đó là "những
cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười
giữa bầu trời quang đãng". Tiết trời cuối thu đặc trưng với những buổi sáng dày
sương và gió heo may lạnh, cậu bé được mẹ âu yếm dắt tay đi trên con đường
làng tới trường dự buổi tựu trường đầu tiên. Bước đi trên con đường quen thuộc
nhưng nhân vật tôi lại cảm nhận được những thay đổi lớn, cảm thấy bản thân
mình đã lớn, đã chững chạc và đứng đắn hơn, "cảnh vật chung quanh tôi đều
thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn", "trong chiếc áo vải dù đen
dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn".
Cậu nhìn những cậu nhỏ khác nhí nhảnh trao sách vở cho nhau xem mà "thèm",
đó là nỗi khao khát của một cậu bé cũng có sách vở mới nhưng chưa có bạn, cậu
cẩn thận và nâng niu giữ chặt hai quyển vở mới của mình. Bước vào trong sân
trường, nhân vật tôi có phần ngỡ ngàng trước cảnh tượng "dày đặc cả người"
bởi cậu nhớ lại lần cậu ghé trường "trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh
xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp...". Trước khung cảnh có phần
khác lạ ấy, cậu bé đâm ra lo sợ những nỗi sợ vẩn vơ, cùng với sự bỡ ngỡ cậu trở
nên rụt rè, khép nép bên người thân "chỉ dám nhìn một nửa hay dám đi từng bước nhẹ".
Nỗi lo lắng, e dè và lo sợ của cậu khiến cậu ước muốn được là những người học
sinh cũ, đã quen thầy, quen trường và quen lớp không còn rụt rè trước cảnh xa
lạ như bây giờ. Cậu cảm thấy những người học trò mới "như con chim con đứng
bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ". Tâm
trạng bơ vơ, lạc lõng và lúng túng nhất chính là lúc nhân vật tôi nghe tiếng trống
vào lớp, khi xung quanh các học sinh cũ đã xếp hàng vào lớp cả thì các học trò
mới như cậu không đi, không biết đi và không muốn đi "hai chân các cậu cứ 5
dềnh dàng mãi. Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi như đá một quả banh tưởng tượng".
Nghe tiếng đọc tên của ông đốc mà cậu bé cảm thấy "quả tim tôi ngừng đập",
"quên cả mẹ tôi đứng sau", khi nghe đến tên lại giật mình lúng túng, quả thực
đó chính là những phản xạ tự nhiên vô điều kiện đã xảy đến với cậu. Tuy có
phần nhút nhát và lo sợ nhưng cậu vẫn cảm nhận được sự hiền từ và tận tình của
ông đốc, đã vơi đi phần nào sự bỡ ngỡ với trường với thầy. Bước đến lớp,
dường như bước đi của cậu không hề theo ý muốn "người tôi lúc ấy tự nhiên
thấy nặng nề một cách lạ", rồi bất chợt nghe đâu tiếng khóc, mọi cảm xúc dồn
nén trong lòng cậu đã vỡ òa, tuôn trào ra "Tôi bất giác quay lưng lại rồi dúi đầu
vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo".
Rồi giây phút đó cũng qua đi, cậu trở lại với nhiệm vụ của mình - vào lớp, chấp
nhận xa mẹ dù cậu đã từng xa mẹ cả ngày nhưng chẳng lần nào lạ như lần này.
Ngồi trong lớp, nhân vật tôi cảm thấy cái gì cũng lạ và hay, bạn mới tuy chưa
quen biết nhưng lại cảm thấy gần gũi "sự quyến luyến tự nhiên và bất ngờ quá
đến tôi cũng không dám tin có thật". Tâm trạng cậu đan xen giữa những kỉ niệm
trong quá khứ và hiện tại, tiếng chim và cánh chim gợi kỉ niệm đi bẫy chim còn
tiếng phấn thầy gạch trên bảng là hiện thực về một chặng đường mới, giai đoạn
mới - trở thành người học sinh.
Buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật tôi đã được tác giả Thanh Tịnh tái hiện
rất chân thực, sinh động và tràn đầy cảm xúc, từng trạng thái và diễn biến tâm
trạng của nhân vật được thể hiện theo trình tự không gian, thời gian rõ ràng. Với
mỗi không gian, thời gian tâm trạng ấy lại thay đổi, lại có những điểm nhấn
riêng, chung quy lại tất cả những tâm trạng ấy đã làm nên một kỉ niệm sâu sắc,
đẹp đẽ, khó có thể phai mờ trong tâm trí của nhân vật nói riêng và người đọc nói chung.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 3
Thanh Tịnh là một nhà văn khá thầm lặng trên nền văn học Việt Nam thế kỉ
XX. Nhưng những tác phẩm của ông với một phong cách riêng đủ sức làm ông 6
nổi bậc một cách kín đáo và nhã nhặn. Truyện ngắn Thanh Tịnh hướng đến
những góc khuất nhẹ nhàng và êm ái của đời thường. Ông rất chú trọng đến việc
khắc họa cảm xúc nhân vật một cách chân thực và sâu sắc. Bởi thế, văn ông rất
gần với sự thật cuộc sống. Truyện ngắn Tôi đi học phản ánh đậm nét văn phong ấy.
Kết cấu truyện khá đơn giản. Dường như lúc nào, Thanh Tịnh cũng muốn đơn
giản trong xây dựng cốt truyện cho tác phẩm để tìm kiếm một lối khai phá sáng
tạo nhất. Tác phẩm là hồi ức của nhân vật tối về những kỉ niệm mơn man của
buổi tựu trường đầu tiên bao năm trước. Từ nhà đến trường, rồi bước vào lớp
học, mỗi khoảnh khắc đều khiến cho nhân vật tôi nảy nở biết bao cảm xúc mới mẻ.
Tác giả đã rất khéo léo khi trình bày những kỉ niệm theo trật tự thời gian từ quá
khứ đến hiện tại. Bắt đầu với tiết trời cuối thu se lạnh, hình ảnh các em nhỏ
trong chiếc áo mới vui vẻ đến trường gợi cho nhân vật tôi nhớ lại những kỉ niệm
của buổi tựu trường năm xưa. Tiếp đó, từng từng kỉ niệm được được khắc họa
một cách nhẹ nhàng, tinh tế theo trật tự không gian, thời gian. Tất cả trở nên
thật lung linh và đầy rung cảm khi nhà văn phủ lên nó một lớp mờ của hồi ức.
Kỉ niệm bắt đầu bằng cảm giác quen thuộc mà lạ lẫm trên con đường đến
trường. Cảnh vật chung quanh dường như có sự thay đổi lớn theo sự thay đổi
tâm trạng của nhân vật tôi. Đây không phải là lần đầu tiên nhân vật tôi bước đi
trên con đường ấy. Như cậu trình bày: “con đường ấy tôi đã đi lại nhiều lần”.
Thế nhưng, lần này thật khác. Tự nhiên cậu thấy lạ lẫm với mọi thứ xung quanh.
Lối đi dài hơn, hoa cỏ xanh mượt, những tàn lá cứ xòe ra như trêu đùa với cậu.
Cậu thấy cái gì cũng đẹp, cũng xinh, và tràn trào sức sống.
Khi đứng trước sân trường, tâm trạng của nhân vật tôi cũng có nhiều biến
chuyển. Những cảm giác khác lạ cứ liên tục nảy nở. Cũng sân trường ấy, ngôi
trường ấy, gắn bó với cậu từng ngày, ấy thế mà sáng nay nó bỗng trở nên oai
nghiêm lạ thường. Mọi người xung quanh đều quen thuộc cả nhưng giờ có cái
gì đó thật nghiêm trang. Khi nhìn các bạn học sinh lần lượt xếp hàng bước vào 7
lớp học, nhân vật tôi bắt đầu thấy lo sợ vẩn vơ. Cậu lo sợ là bởi sẽ phải rời xa
bàn tay mẹ, tự mình làm mọi việc khi ở trong lớp. Cậu vẫn biết mẹ ở ngoài kia
thôi và sau buổi học này cậu sẽ trở về. Ấy thế mà cậu có cảm giác cách xa mẹ
hàng bao thế giới. Thế nên, khi nghe gọi đến tên mình, tim cậu như muốn
ngừng đập, hai chân không thể đứng vững. Phút chốc, cậu mới lấy được bình tĩnh và bước vào lớp.
Khi bước vào chỗ ngồi, tâm trạng nhân vật tôi có sự chuyển biến mạnh mẽ. Lúc
đầu, cậu còn bỡ ngỡ nhưng sau thấy thân thuộc dần. Cậu tự lạm nhận đó là chỗ
ngồi của mình. Còn các bạn xung quanh là bạn bè của cậu. Tất cả các sự kiện
được kể theo trình tự thời gian tuyến tính hết sức tự nhiên và sinh động. Cùng
tham gia với các em học sinh còn có hững người lớn. Họ đại diện cho gia đình
và xã hội cùng chăm lo cho việc học tập của các em học sinh, thế hệ tương lai của đất nước.
Nhân vật người lớn xuất hiện trong buổi học đầu tiên khá đông đảo. Đầu tiên là
các bậc phụ huynh cũng náo nức đưa con em đến tựu trường. Các bậc phụ
huynh chuẩn bị chu đáo và cùng dự buổi học đầu tiên cùng con để con yên tâm
và tin tưởng vào tiến trình vĩ đại này. Về phía nhà trường có ông Đốc và thầy
giáo trẻ. Ông Đốc hiền từ, nhân ái, giọng nói trầm ấm là đại điện cho nền học
vấn và tâm hồn dân tộc. Thầy giáo trẻ với nụ cười tươi niềm nở đón từng học
sinh vào lớp. Thầy giáo trẻ là đại điện cho nền giáo dục năng động, tận tâm và
cống hiến vì sự tiến bộ.
Điều đó chứng tỏ xã hội rất quan tâm đến việc giáo dục thế hệ tương lai và thái
độ xem trọng việc học, kính trọng thầy giáo của mọi người. Những việc làm đó
tạo ra ấn tượng tốt đẹp trong các em học sinh ngay những ngày đầu đi học. Đó
là nền tảng quyết định chất lượng giáo dục đạo đức cho con người trong giáo dục.
Tác phẩm kết thúc với hình ảnh nhân vật tôi “đưa mắt thèm thuồng nhìn theo
cánh chim. Một kỉ niệm cũ đi bẫy chim giữa cánh đồng lúa hay bên bờ sông
Viêm sống lại đầy rẫy trong trí tôi” nhẹ nhàng đóng khép lại cảm xúc của người 8
đọc. Từ tâm trạng của nhân vật tôi, ta cũng thấy lâng lâng, hồi hộp và vui sướng
khi nghĩ về ngày đầu tiên đi học. những kỉ niệm thơ ngây bỗng sống lại, cuộn trào trong từng hơi thở.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 4
Nhà văn Thanh Tịnh được biết đến với nhiều thể loại văn học nhưng với ông thì
thành công hơn cả là thơ và truyện ngắn. Những câu chuyện của ông để lại thấm
đẫm tình cảm êm dịu, trong trẻo vừa man mác buồn, vừa ngọt ngào sâu lắng.
Cùng với giọng văn nhẹ nhàng, ngọt ngào và thủ thỉ khiến người đọc thấm thía khó quên.
Trong những tác phẩm hay và xuất sắc của ông chúng ta không thể không kể
đến tác phẩm Tôi đi học. Đây là một tác phẩm thể hiện rất đầy đủ phong cách
sáng tác của tác giả: đậm đà chất chữ tình, đằm thắm, dịu êm, trong trẻo. Truyện
đã thể hiện một cách xúc động tâm trạng hồi hộp, bỡ ngỡ của nhân vật Tôi, cậu
bé được mẹ đưa đến trường trong lần đầu tiên tựu trường của mình. Câu truyện
ngắn đầy chất thơ, nó được tỏa ra từ tâm hồn của một người giàu cảm xúc.
Truyện tuy ngắn nhưng lại chứa đựng nhiều hàm ý, khơi gợi sâu xa về những kỉ
niệm trong mỗi người đọc.
Cảm xúc bắt đầu được khơi nguồn từ hiện tại với cảnh lá rụng vào cuối thu. Đó
là một buổi sớm mai đầy sương thu và gió lạnh. Buổi tựu trường đáng nhớ của
cậu bé được mẹ dắt tay tới trường. Con đường đi đến trường dài và hẹp , nó vốn
quen thuộc nhưng giờ lại thấy thật lạ lùng. Mọi cảnh vật như đang thay đổi theo
tâm trạng của nhân vật chính bởi lẽ lòng Tôi đang có sự thay đổi lớn.
Phần đầu câu truyện tác giả bắt đầu cho chúng ta hoài niệm về những kỉ niệm
xưa cũ. Những kỉ niệm đó mơn man ùa về trong kí ức mỗi người, những thứ đã
rất xa đó ùa về thật ngọt ngào. Nhân vật tôi cảm nhận về tất cả những thứ thân
thuộc hằng ngày xung quanh mình đang đổi thay theo tâm trạng, cảm nhận của
nhân vật được tác giả mô phỏng một cách độc đáo “hai quyển vở mới trên ở trên
tay tôi đã bắt đầu thấy nặng”. Nhân vật đang cảm nhận được những thứ đó từ
nay sẽ bắt đầu gắn bó với mình cùng với cảm giác khác lạ của con đường quen 9
thuộc. Đoạn đường đi với nhiều tâm trạng và suy nghĩ trong nhân vật tôi.
Nhưng nó chưa dừng lại, cổng trường đã mở ra, cũng là mở ra vô vàn cảm xúc tiếp them của nhân vật.
Bây giờ con đường không phải là cảnh lạ lẫm nữa, cái lạ lẫm bây giờ là ngôi
trường tiểu học. Ngôi trường trông “xinh xắn và oai nghiêm”. Nhân vật choáng
ngợp khi nhìn thấy cảnh sân trường dày đặc cả người. người nào cũng quần áo
sạch sẽ tươn tất, gương mặt vui tươi sáng sủa.Cái liên tưởng của nhân vật tôi
thật là thú vị.Tất cả đều lạ,nhưng đang dần thân thiện và hòa hợp. tôi xúc động
và xao xuyến nhất là khi nghe tiếng trống giục tiết học đầu tiên.Nhưng rồi “tôi
sợ”, tôi ngập ngừng nghe theo lời ông đốc.Cảm giác lúc ấy đúng là sung sướng
nhưng quả thật sao ta lại thấy xa mẹ ta đến thế. Ta nhớ mẹ vô cùng, muốn sà
ngay vào lòng mẹ và chẳng còn muốn đi đâu nữa. Nhân vật bỗng cảm thấy sợ
hãi khi sắp phải rời bàn tay của mẹ. Rồi buổi học đầu tiên cũng bắt đầu. Nhân
vật tôi miễn cưỡng bước vào trong lớp sau những lời dỗ ngọt ngào của mẹ.
Phòng học mới có bao điều lạ,lạ thầy,lạ bạn và cả chỗ ngồi của mình đây
nữa.Nhưng sao rồi ta lại thấy quen thân nhanh thế:chỗ ngồi ngày sẽ là của
ta,nhưng cậu bạn kia chưa biết tên,chưa dám hỏi tên nhưng sao vẫn thấy quen
quen.Cái cảm giác đầu tiên vào lớp ấy đúng như cái cảm giác vừa quen vừa lạ.
Tất cả cảnh khung cảnh trong lớp, mọi thứ đều xa lạ với cậu bé, sự quyến luyến
tự nhiên và bất ngờ. Ngỡ ngàng và tự tin cậu bé nghiêm trang bước vào buổi
học đầu tiên của cuộc đời.
Dòng cảm xúc của nhân vật Tôi kì lạ mà giản dị tinh tế dưới ngòi bút của Thanh
Tịnh. Những cảm xúc khó có thể quên và còn khơi gợi lại trong suy nghĩ của
người đọc về kỉ niệm cái ngày đầu tiên theo mẹ đến lớp, ngày đầu vô cùng ý nghĩa của mỗi người.
Truyện ngắn tôi đi học là trang văn đầy chất thơ, những kỉ niệm của tuổi thơ ấu.
Nó là tiếng lòng man mác, sự lắng đọng và khơi gợi trong kí ức về ngày đầu cắp
sách tới trường. Khởi đầu cho con đường chinh phục chi thức và cũng là khởi
đầu trong sự trưởng thành và lớn lên của mỗi đứa trẻ. 10
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 5
“Tôi đi học” như là một bức tranh tuổi thơ nhiều màu sắc mà mảng màu nào
cũng rộn ràng, cũng đẹp đẽ. Song có thể nói tất cả những màu sắc đều gắn với
“màu nền” là dòng cảm xúc của cậu học trò. Những biến thái liên tiếp ấy trong
dòng cảm xúc của nhân vật tôi thực giống như những đốm lửa hồng thắp dần
lên những kỷ niệm tuổi học trò.
Có thể nói, những cảm xúc “ngây thơ và non nớt” của cậu học trò trong truyện
ngắn của Thanh Tịnh cũng là cảm xúc của tôi, của bạn và của tất cả chúng ta,
những ai đã từng một lần chập chững cấp sách tới trường. Dòng cảm xúc của
nhân vật tôi tôi đã khái quát cảm giác chung của mọi người.
Tôi nghĩ, nếu như truyện không phải là dòng hoài niệm thì hẳn những ấn tượng
về mặt thời gian ở đầu truyện chỉ là một sự tình cờ. Cái đầu tiên được cảm nhận
bằng ấn tượng chứ không phải theo kiểu một thói quen. Người đọc hình dung
khá dễ cảm xúc của nhân vật tôi trong truyện ngắn này. Đó là dòng cảm xúc
được kết nối từ ba mạch ngắn độc lập mà thống nhất.
Phần đầu truyện, ta bắt đầu xúc động và dường như cũng giống nhân vật, ta
“mơn man” với những kỷ niệm ngày xưa. Ôi, kỷ niệm đó dù đã rất xa nhưng
sao vẫn ngọt ngào biết mấy. Nhớ lúc đó vào quá nửa mùa thu, mùa của ngày hội
khai trường. Ta ngại ngùng theo chân mẹ bước từng bước trên con đường quen
thuộc mà lòng đầy băn khoăn thắc mắc. Con đường với ta đã quá quen nay sao
có cái gì xa lạ. Phải chăng vì ta đã lớn khôn, ta đã bắt đầu cắp sách tới trường.
Cảm xúc ấy hẳn chúng ta đều đã từng trải qua. Trong cái ngày khó quên ấy có
một thứ hiện diện quen thuộc với tất cả những cô cậu học trò: Đồ dùng học tập.
Nhân vật tôi cảm nhận về nó mới độc đáo làm sao “hai quyển vở mới ở trên tay
tôi đã bắt đầu thấy nặng”. Tôi “ghì chặt” mà “một quyển vở cũng xệch ra và
chênh đầu chúi xuống đất”. Thế là từ nay ta bắt đầu gắn với cái nợ bút nghiên, đèn sách.
Cổng trường mở ra, cũng mở luôn tiếp phần tiếp theo của dòng cảm xúc. Bây
giờ không phải lạ lẫm với con đường, cảnh vật mà là lạ lẫm với ngôi trường tiểu 11
học. Ngôi trường trông “xinh xắn và oai nghiêm”. Cái liên tưởng của nhân vật
tôi thật là thú vị. Tất cả đều lạ, nhưng đang dần thân thiện và hòa hợp. tôi xúc
động và xao xuyến nhất là khi nghe tiếng trống giục tiết học đầu tiên. Nhưng rồi
“tôi sợ”, tôi ngập ngừng nghe theo lời ông đốc. Cảm giác lúc ấy đúng là sung
sướng nhưng quả thật sao ta lại thấy xa mẹ ta đến thế. Ta nhớ mẹ vô cùng,
muốn sà ngay vào lòng mẹ và chẳng còn muốn đi đâu nữa.
Rồi buổi học đầu tiên cũng bắt đầu. Nhân vật tôi miễn cưỡng bước vào trong
lớp sau những lời dỗ ngọt ngào của mẹ. Phòng học mới có bao điều lạ, lạ thầy,
lạ bạn và cả chỗ ngồi của mình đây nữa. Nhưng sao rồi ta lại thấy quen thân
nhanh thế: Chỗ ngồi ngày sẽ là của ta, nhưng cậu bạn kia chưa biết tên, chưa
dám hỏi tên nhưng sao vẫn thấy quen quen. Cái cảm giác đầu tiên vào lớp ấy
đúng như cái cảm giác vừa quen vừa lạ.
Dòng cảm xúc của nhân vật tôi là dòng biến thái giản dị mà tinh tế. Những cảm
xúc đầy ấn tượng chắc chắn không chỉ khơi lại trong tôi mà còn là ở tất cả mọi
người những kỉ niệm về cái ngày đầu tiên chạy lon ton theo mẹ đến trường. Cái
ngày ấy đầy ý nghĩa. Nó khởi đầu cho con đường chinh phục tri thức của mỗi người chúng ta.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 6
Tác phẩm của Thanh Tịnh luôn mang đậm chất trữ tình, mỗi câu văn tựa như
một câu thơ. Những câu chuyện của ông luôn khai thác sâu các cung bậc cảm
xúc khác nhau của nhân vật về một khoảnh khắc, thời điểm quan trọng nào đó
trong cuộc đời. Trong tác phẩm Tôi đi học, Thanh Tịnh đã xuất sắc khi cho
người đọc thấy được những cung bậc cảm xúc, tâm trạng của nhân vật tôi trong
buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm kết cấu theo dòng hồi tưởng của nhân vật, trình tự thời gian của buổi
tựu trường, với ba phân đoạn chính: trên đường đến trường, ở sân trường và
trong lớp học. Với lối kết cấu này giúp tác giả vừa miêu tả được sự việc diễn ra
vừa thể hiện được tâm trạng của nhân vật một cách tinh tế, hợp lí. 12
Không gian đậm chất thu với “lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có
những đám mây bàng bạc” chính là những tác nhân khiến nhân vật tôi mơn man
nhớ đến những kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường. Và cũng từ đây những cảm
xúc, những kỉ niệm về ngày đầu tiên ấy cứ thế ùa về trong tâm trí nhân vật tôi.
Trên con đường đến trường là cảm giác mới lạ. Cảnh vật cậu bé đã đi lại lắm
lần, vốn thân quen mà hôm nay bỗng nhiên thấy lạ. tôi cảm thấy mình “trang
trọng” “đứng đắn” khi lần đầu tiên mặc bộ quần áo học sinh do mẹ kĩ lưỡng
chuẩn bị, cảm giác trang trọng ấy còn là bởi lần đầu tiên cậu được cầm sách vở,
được đến trường. Cảm thấy bản thân đã khôn lớn, trưởng thành, bởi vậy cậu còn
mạnh dạn đề nghị mẹ cho cầm thêm bút, thước. Cảnh vật bên ngoài và bản thân
nhân vật đều có sự thay đổi, bởi trong lòng chính tôi đã có sự thay đổi lớn:
“hôm nay tôi đi học”, tôi đã bước sang một ngưỡng cửa mới của cuộc đời, tôi
khôn lớn và trưởng thành, tôi ý thức được trách nhiệm của bản thân.
Nhưng đứng trước sân trường Mĩ Lí lại là cảm giác e ngại, có chút bâng
khuâng, sợ hãi: trường Mĩ Lí dày đặc cả người, ai cũng quần áo tươm tất, gương
mặt tươi vui, sáng sủa. Ngôi trường vừa xinh xắn mà lại vừa oai nghiêm và
nhân vật tôi bỗng thấy mình thật bé nhỏ trong không gian đó, đâm ra lo sợ vẩn vơ.
Khi chuẩn bị vào lớp học là hàng loạt trạng thái cảm xúc xen lẫn nhau được tác
giả miêu tả hết sức tinh tế. Tiếng trống “vang dội cả lòng”, cậu cảm thấy mình
“chơ vơ”. Cậu hồi hộp đứng trong hàng nghe gọi đến tên mình, khi nghe gọi
đến tên cậu đâm ra giật mình và lúng túng. Không chỉ vậy, khi phải xa bàn tay
mẹ, cậu thấy sợ hãi và chỉ muốn mãi nắm đôi bàn tay mềm mại, ấm áp ấy, có lẽ
trong cuộc đời cậu chưa bao giờ cậu cảm thấy xa mẹ của mình đến vậy. Có
những hôm cậu “đi chơi suốt cả ngày với chúng bạn”, lòng “vẫn không cảm
thấy xa nhà hay xa mẹ chút nào hết” nhưng lần này chỉ xa mẹ trong chốc lát mà
thấy “chưa lần nào thấy xa mẹ như lúc này”. Cậu thấy như vậy bởi, đến trường
là một môi trường hoàn toàn mới, thế giới mới khác hẳn với trước đây, không
có những người thân quen, bạn và thầy cô hoàn toàn xa lạ, bởi vậy trong lòng dễ 13
nảy sinh cảm giác “xa mẹ” đến như thế. Chính vì vậy mà cậu khóc nức nở giống
như các bạn khác, người thì “ôm mặt khóc”, người thì “tiếng thút thít đang ngập ngừng trong cổ họng”
Bước vào lớp học cũng là những cảm xúc đầy tinh tế của cậu. Nhân vật tôi quan
sát xung quanh, thấy mọi thứ vừa xa lạ, vừa gần gũi, có chút ngỡ ngàng nhưng
cũng rất tự tin. Cậu thấy những người bạn mới nhưng lại không hề thấy xa lạ, có
sự quyến luyến xuất hiện bất ngờ và tự nhiên. Cậu lạm nhận chỗ ngồi là của
riêng mình. Bất chợt thấy cánh chim, cậu chợt nhớ về những kỉ niệm cũ. Và cậu
vòng tay lên bàn chăm chỉ học bài đầu tiên Tôi đi học.
Tác phẩm đã cho thấy một tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, giàu cảm xúc của nhân
vật tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Không chỉ vậy, cậu bé còn là một người
có ý thức, ý thức được sự trưởng thành của bản thân, ý thức được ngưỡng cửa
quan trọng trong cuộc đời mình. Cậu bé vừa mang trong mình những nét hồn
nhiên, ngây thơ vừa có nét khôn lớn, trưởng thành.
Tác phẩm là sự kết hợp hài hòa các phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu
cảm. Vừa kể được diễn biến câu chuyện, vừa cho thấy tâm hồn nhạy cảm, cung
bậc cảm xúc phong phú của nhân vật. Sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh:
“Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như
mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”,… những hình ảnh so
sánh mang vẻ đẹp thơ mộng, tinh tế đã góp phần tạo nên chất trữ tình cho tác
phẩm. Ngôn ngữ kể chuyện nhẹ nhàng, giàu chất thơ.
Tác phẩm đã cho thấy những cung bậc cảm xúc phong phú, đa dạng của nhân
vật tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Những kỉ niệm, những cảm xúc này sẽ in
đậm dấu ấn trong lòng mỗi chúng ta, là động lực để mỗi chúng ta không ngừng phấn đấu, vươn lên.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 7
Những câu văn mà tựa như áng thơ nhẹ nhàng và trong trẻo, ấy chính là để nhắc
về tác phẩm Tôi đi học của nhà văn Thanh Tịnh. Lấy điểm nhìn của cậu bé non 14
nớt, khi bước chân vào lớp một, nhà văn đã cho ta thấy những cảm xúc trong
sáng, tươi trẻ của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm chảy trôi theo dòng cảm xúc của nhân vật tôi, bắt đầu bằng một buổi
mai đầy sương thu và gió lạnh, nhớ về kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường. Trên
con đường làng dài và hẹp mà cậu bé đã quen đi lại lắm lần, bỗng dưng hôm
nay cảm thấy lạ lẫm, bởi trong lòng cậu bé có sự thay đổi lớn, hôm nay cậu bé
đi học. Cậu vừa bỡ ngỡ, hồi hộp vừa hào hứng đón chờ ngày trọng đại đầu tiên
trong cuộc đời mình. Đọc đến đấy bất giác trong lòng chúng ta cũng trào dâng
cảm xúc về ngày đầu tiên đến trường.
Cậu bé cũng có những suy nghĩ thật ngây thơ, non nớt, cậu thấy mình đã khôn
lớn, trưởng thành. Cậu không đi chơi cùng thằng Sơn, thằng Quý nữa, cậu giờ
đây đã khôn lớn, trang trọng và đứng đắn trong bộ quần áo vải dù đen. Cậu
tranh cầm đồ với mẹ, hai tay ghì thật chặt những thứ cầm trên tay mà vẫn cảm
thấy thật nặng. Và trong suy nghĩ non nớt của nhân vật tôi đã cho rằng: “Chắc cỉ
người thạo mới cầm nổi bút thước” . Ý nghĩa ấy vừa cho thấy sự ngây thơ, non
nớt, nhưng cũng lại cho thấy một cậu bé có ý thức, có trách nhiệm.
Đứng trước cổng trường, cảm giấc bâng khuâng đã nhường chỗ sự hồi hộp, lo
lắng. Nhân vật tôi cùng các bạn của mình như những chú chim non, vừa rời
khỏi vòng tay mẹ để đến với một thế giới mới đầy mới lạ. Chú bé có những
quan sát hết sức tường tận, kĩ lưỡng về những bạn xung quanh, ai cũng sạch sẽ,
sáng sủa và vui tươi, còn mái trường cao ráo, sạch sẽ hơn các nhà trong làng, nó
vừa oai nghiêm lại vừa xinh xắn như cái đình làng Hòa Ấp. Giữa một không
gian rộng lớn nhường vậy, câu bé đâm ra lo sợ vẩn vơ. Cậu bé bỡ ngỡ đứng nép
bên mẹ, chỉ dám hé đôi mắt nhìn mọi người xung quanh, và thật chính xác với
hình ảnh so sánh “như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn
bay nhưng còn ngập ngừng e sơ”. Đó là những cảm xúc hết sức chân thực về
ngày tựu trường đầu tiên của mình.
Trong khoảnh khắc tập trung trước sân trường, bị gọi đến tên cậu bé đâm giật
mình, lúng túng, cảm thấy chơ vơ là lúc này. Cậu cứ dềnh dàng, trìu níu không 15
dám bước đi. Quả tìm nhỏ bé, non nớt như ngừng đập khi ông đốc gọi đến tên
cậu. Và chính khoảnh khắc chuẩn bị rời vòng tay mẹ, nhân vật tôi đã òa lên khóc nức nở.
Cảm xúc của nhân vật tôi liên tục có sự chuyển biến. Khi bước vào lớp học
không còn sự ngập ngừng, rụt rè, mà thay vào đó là sự mạnh dạn, tự nhiên. Cậu
cảm nhận được một mùi hương lạ bay lên mũi, thấy mọi vật được treo trong lớp
học đều hay hay. Những bàn những ghế vốn là của chung nhân vật tôi cũng lạm
nhận là của riêng mình. Đặc biệt với người bạn ngồi kế bên, dù chưa một lần
gặp gỡ cậu vẫn cảm thấy có một sự thân thuộc, quyến luyến đến lạ…
Bằng giọng văn nhẹ nhàng, sâu lắng, với dòng kí ức của nhân vật tôi, Thanh
Tịnh đã tái tiện lại chân thực và đầy cảm xúc về buổi tựu trường đầu tiên.
Những kỉ niệm trong sáng, đẹp đẽ ấy sẽ là hành trang theo chúng ta đi suốt cả
chặng đường đời tương lai.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 8
"Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những
đám mây bàng bạc, lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm hoang mang của buổi
tựu trường" là những dòng cảm xúc còn đọng mãi trong lòng người đọc về
truyện ngắn "Tôi đi học" của Thanh Tịnh. Với ngòi bút đậm chất thơ nhẹ nhàng,
lâng lâng, Thanh Tịnh đã khéo léo đưa người đọc ngược về với những khoảnh
khắc tựu trường lần đầu tiên ấy. Tác giả đã khắc họa tinh tế cảm xúc nhân vật
tôi một cách chân thực mà đầy xúc động.
"Tôi đi học" của Thanh Tịnh như một bản tự vấn tâm trạng, cảm xúc của chính
tác giả khi mùa thu về, hồi tưởng lại khoảnh khắc ngày xưa ấy. Là ngày đầu tiên
cắp sách tới trường với bao nhiêu dòng cảm xúc bâng khuâng, xa lạ.
Một lối viết giản dị, nhưng đầy lôi cuốn Thanh Tịnh đã đưa người đọc vào một
không gian trong lành và dịu êm nhất. Nhân vật tôi hoài tượng lại và "không thể
nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy
cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng". 16
Thật vậy, dòng cảm xúc từ trái tim lan tràn ra bên ngoài nghẹn ngào ở cổ họng
khi nhớ về những ngày tháng đó.
Trong dòng hoài tưởng, tôi đã lâng lâng với khung cảnh của mùa thu "một buổi
mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường
làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.
Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi
lớn: Hôm nay tôi đi học". Có lẽ ít ai có thể quên đi được giây phút đầu tiên nép
sau lưng mẹ đến trường, và nhân vật tôi cũng vậy. Cảm xúc tuôn trào một cách
tự nhiên và đầy xúc động, gieo vào lòng người đọc những bồi hồi khó quên.
Có một sự thay đổi lớn trong chính suy nghĩ và hành động "Tôi không lội qua
sông thả diều như thằng Quý và không ra đồng nô hò như thằng Sơn nữa". Điều
này chứng tỏ nhận thức của nhân vật tôi đã thực sự trưởng thành và lớn lên nhờ
việc: Hôm nay tôi đi học.
Bằng cách diễn tả tâm lí nhân vật tinh tế, đầy lôi cuốn, tác giả đã tái diễn lại
đoạn hội thoại giữa tôi và mẹ trong ngày đầu đến trường. Những ý nghĩ vừa
ngây ngô vừa dễ thương khiến cho người đọc không thể nào quên được.
Cảm xúc của nhân vật tôi khi được đặt chân đến ngôi trường làng Mỹ Lý được
tác giả tái diễn chân thực, sinh động, giàu cảm xúc. Và lại có thêm một sự thay
đổi, một sự so sánh giữa khoảng thời gian trước khi đi học. Chính sự so sánh sự
khác nhau này khiến nhân vật tôi trưởng thành hơn. Ngôi trường trong mắt của
cậu bé "trường mỹ lý vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình Hòa Ấp. Sân
nó rộng, mình nó cao hơn những buổi trưa hè đầy vắng lặng. Lòng tôi đâm ra lo
sợ vẩn vơ". Liệu rằng nhân vật tôi lo sợ điều gì? Có lẽ lo sợ vì những năm tháng
ngồi trên ghế nhà trước có học tốt không, có vi phạm điều gì không và rất nhiều
điều nữa. Một sự chân thật đến tinh nghịch.
Nhân vật "tôi' đã tinh tế quan sát xung quanh "chung quanh những cậu bé vụng
về lúng túng như tôi, các cậu chỉ theo sức mạnh dìu các cậu tới trước. Nói các
cậu không đứng lại càng đúng hơn nữa. Vì hai chân các cậu cứ dềnh dàng mãi. 17
Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả banh tưởng
tượng...". Hình như tâm trạng của những cậu bé lần đầu tiên đi học đều như
nhau, ngơ ngác và sợ hãi.
Tuy nhiên hình ảnh thầy hiệu trưởng "hiền từ và cảm động" khiến cho nhân vật
tôi và những cô cậu học trò khác cảm thấy yên tâm hơn. Hình ảnh thầy và tiếng
trống trường trong buổi đầu tiên đi học đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc đời của các em.
Đặc biệt "bàn tay dịu dàng đẩy tôi tới trước" của người mẹ đã khiến cho nhân
vật tôi can đảm và tự tin hơn. Những giọt nước mắt, những tiếng khóc thút thít
ấy có lẽ là những khoảnh khắc neo giữ mãi trong lòng nhân vật tôi, hay nói
đúng hơn là lòng tác giả một cách chân thực và sâu sắc nhất.
Hình ảnh tuổi thơ lúc ấy bỗng nhiên ùa về "tôi đưa mắt thèm thuồng nhìn theo
cánh chim. Một kỉ niệm cũ đi bẫy chim giữa cánh đồng lúa bay trên bờ sông
Viêm sống lại đầy trong tâm trí thôi. Những tiếng phấn của thầy gạch mạnh trên
bảng đen đưa tôi về cảnh thật". Một dòng suy nghĩ trong sáng và đáng trân
trọng của cậu bé sắp phải bước sang giai đoạn mới trong cuộc đời vì bài tập viết: Tôi đi học.
Thanh Tịnh như một con người chèo lái con thuyền cảm xúc, đưa người đọc trở
về với những kí ức của ngày đầu tiên đi học. Lời văn mượt mà, nhẹ nhàng và
sâu sắc đã khiến người đọc không thể quên được năm tháng đó.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 9
Em dám chắc rằng, tất cả những ai đã đọc “Tôi đi học” của Thanh Tịnh đều sẽ
rất xúc động, rất bâng khuâng. Bởi nó gợi cho chúng ta về buổi đầu tựu trường,
về ngày trọng đại đầu tiên trong cuộc đời, mà nhân vật tôi trong truyện cũng
như chính chúng ta đang quay về cái ngày đầu đẹp đẽ xen lẫn chút lo lắng, hồi hộp đó.
Nhà văn thật tài tình khi dẫn dắt cảm xúc của chúng ta xuyên suốt, liền mạch
theo dòng cảm xúc của nhân vật tôi khi nhớ về buổi đầu đi học. “Hằng năm cứ
vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng 18
bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường.” Mùa
thu, mùa của sự dịu dàng, thanh bình, mùa của những cái nắng vàng nhạt không
cháy da cháy thịt như mùa hè nữa, đó cũng là mùa tựu trường của không chỉ
nhân vật tôi mà của tất cả các bạn học sinh khác nữa.
Và cái cảm giác, cái dư vị mà tôi cảm thấy rõ rệt nhất, không thể nào bị pha trộn
được đó là “những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành
hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.” hay “Con đường này tôi đã quen
đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều
có sự thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn. Hôm nay tôi đi học.”
Những xúc cảm đầu đời, những trải nghiệm thú vị như đang ùa về theo từng
thước phim quay chậm được Thanh Tịnh miêu tả thật nhẹ nhàng, sâu lắng, thật
trong sáng nhưng cũng rất rụt rè, sợ sệt. Cái “Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi
mai đầy sương thu và gió lạnh.” Đó là buổi sáng đẹp nhất, đáng nhớ và nhiều kỷ
niệm nhất của nhân vật tôi. Buổi sáng làm thay đổi con người, thay đổi suy
nghĩ, nhận thức của tôi và không những thế còn làm thay đổi cả cảnh vật xung
quanh tôi nữa, bởi “Hôm nay tôi đi học.” tôi thấy trước mắt mình “trên con
đường làng dài và hẹp.
Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần.” vậy mà giờ tôi lại thấy là lạ, cảnh vật
dường như đều có sự đổi thay. Và điểm quan trọng nhất chính là sự thay đổi
trong chính con người tôi. “Tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quý và
không ra đồng nô hò như thằng Sơn nữa.
Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi thấy mình trang trọng và đứng đắn.” Nhờ việc
“Hôm nay tôi đi học” mà nhân vật tôi đã trưởng thành hơn, đã thấy mình dường
như đang trở thành người lớn, không còn có ý thích chơi mấy trò chơi con nít
như thằng Quý, thằng Sơn nữa. tôi coi mình như một người khác hoàn toàn, một
người có trách nhiệm và chững chạc hơn.
Nhưng cái ngây ngô, dễ thương của một cậu bé lần đầu tiên đi học đã được
Thanh Tịnh khắc họa hết sức tài tình và tinh tế qua ý nghĩ “vừa non nớt vừa
ngây thơ này: chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.” Thật là trẻ con và 19
hồn nhiên quá. Chỉ vì “Mấy cậu đi trước o sách vở thiệt nhiều lại kèm cả bút thước nữa.
Nhưng mấy cậu không để lộ vẻ khó khăn gì hết.” tôi cũng muốn mình làm được
như các bạn nên xin mẹ cầm luôn cả bút thước nhưng mẹ tôi trả lời lại là “Thôi
để mẹ nắm cũng được.” Vậy là cái ý nghĩ chắc chỉ người thạo mới cầm nổi xuất
hiện như thế, nó xuất hiện “nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.”
Dòng hồi tưởng về những ký ức đẹp đẽ này được đánh dấu, được in đậm rõ nét
nhất là lúc nhân vật tôi đến trường học. Trước mắt tôi “sân trường làng Mỹ Lý
đầy đặc cả người. Người nào áo quần cũng sạch sẽ, gương mặt cũng vui tươi và
sáng sủa.” Có lẽ đây là lần đầu tiên nhân vật tôi đến một nơi đông người như vậy.
Và cũng giống như tôi, “mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép bên người thân,
chỉ dám nhìn một nữa hay dám đi từng bước nhẹ. Họ như con chim con đứng
trên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ.” Đây là
tâm trạng chung không chỉ của nhân vật tôi mà là của tất cả chúng ta khi lần đầu
tiên đến trường, lần đầu được gặp nhiều bạn bè, nhiều thầy cô như vậy.
Trước đó mấy hôm, nhân vật tôi đã từng ghé trường, đối với tôi trường lúc đó là
“một nơi xa lạ”, mà tôi chỉ thấy là “nhà trường cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà
khác trong làng”. Nhân vật tôi lúc đó dường như cảm thấy trường là một nơi gì
đó rất khác biệt lạ lẫm và không thuộc tầm với của tôi.
Thế nhưng, giờ trước mặt tôi “Trường Mỹ Lý vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như
cái đình Hòa Ấp.” Cảm giác trong nhân vật tôi hoàn toàn thay đổi. tôi nhìn ngôi
trường với ánh mắt vừa quen thuộc nhưng cũng vừa trang trọng, nghiêm túc. Có
lẽ chính vì vậy mà nhân vật tôi cảm thấy “lo sợ vẩn vơ”.
Nhưng qua sự so sánh này, nhân vật tôi đã thêm thay đổi hơn, dường như tôi
đang dần trở nên trưởng thành hơn, chín chắn hơn. Phải chăng tất cả chúng ta kể
cả nhân vật tôi lần đầu đến trường đều cảm thấy rụt rè, e ngại, nhất là khi các
bạn không quen trường, không quen lớp. “Chung quanh những cậu bé vụng về 20
lúng túng như tôi cả. Các cậu không đi. Các cậu chỉ theo sức mạnh kéo dìu các cậu tới trước.
Nói các cậu không đứng lại càng đúng hơn nữa. Vì hai chân các cậu cứ dềnh
dàng mãi. Hết co lên một chân, các cậu lại duỗi mạnh như đá một quả bóng
tưởng tượng.” Tất cả các cậu đều sợ sệt, nhùng nhằng mãi, không dám đi,
nhưng cũng không nỡ đứng lại, rồi bỗng nhiên có “một cậu đứng đầu ôm mặt khóc.
Tôi bất giác quay lưng lại rồi dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo. Tôi
nghe sau lưng tôi, trong đám học trò mới, vài tiếng thút thít đang ngập ngừng
trong cổ.” Nhưng ông đốc trường Mỹ Lý là một người hiền từ, nhân hậu, nhẫn
nại, có lẽ vì thế mà ông đã làm cho các cậu bớt sợ hãi hơn, các cậu bắt đầu từ từ bước vào lớp.
Một điều đáng ngạc nhiên đã xảy ra, cái cảm giác xa lạ, hay hay khi thấy những
cái treo trên tường trong lớp học bỗng nhiên biến mất và thay vào đó là một cảm
giác thân thương, quen thuộc, thậm chí tôi còn tự nhận bàn ghế, chỗ ngồi đó là
của riêng mình, ngay cả đến người bạn ngồi cạnh “ một người bạn tôi chưa hề
biết, nhưng lòng tôi vẫn không cảm thấy sự xa lạ chút nào.” Dường như đang có
một sợi dây liên kết vô hình nào đó đang gắn kết các bạn lại với nhau.
“Một con chim liệng đến đứng trên bờ của sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh
bay cao. Tôi đưa mắt thèm thuồng nhìn theo cánh chim. Một kỷ niệm cũ đi bẫy
chim giữa cánh đồng lúa bay trên bờ sông Viêm đầy dẫy trong tri tôi.” Một kỷ
niệm thời còn là một đứa trẻ ngây ngô, vô tư vui đùa bỗng ùa về trong dòng ký
ức của nhân vật tôi, nó trái ngược với con người hiện tại của tôi. tôi đã thấy
mình trở nên trưởng thành hơn, biết suy nghĩ hơn, bởi giờ tôi đã bước sang một
giai đoạn mới của cuộc đời mình “Bài tập viết: Tôi đi học.”
Nhà văn Thanh Tịnh thật là tài hoa, những câu văn, những dòng cảm xúc của
ông đưa đến cho ta thật nhẹ nhàng, thật mơ hồ nhưng cũng thơ mộng. Ông
giống như một người lái đò trên một con sông bình lặng đưa chúng ta từ cảm
xúc này tới xúc cảm khác. Dòng tâm trạng của nhân vật tôi về buổi đầu đi học 21
cũng là dòng tâm trạng của tất cả những ai được lần đầu tiên cắp sách tới trường.
Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 10
Cuộc sống vốn có nhiều việc phải làm với bao bộn bề, lo toan, cũng như con
người ta rất cần đến những phút giây của kỉ niệm. Kỉ niệm sẽ xoa dịu tâm hồn,
đưa con người trở về với những gì là trong sáng và tinh khôi nhất. Và trong
khoảnh khắc nhớ lại lung linh ấy, những kí ức về ngày đầu tiên đi học cứ mơn
man, da diết trong lòng. Tâm trạng của nhân vật tôi trong truyện ngắn “Tôi đi
học” của nhà văn Thanh Tịnh cũng chính là tâm trạng của mỗi chúng ta khi nhớ
về buổi tựu trường đầu tiên của một thời thơ ấu ấy.
Nhân vật tôi chính là nhân vật trung tâm của truyện ngắn Tôi đi học - một
truyện ngắn hầu như không có cốt truyện, không nhiều những sự kiện, được viết
lên bằng hồi tưởng và kỉ niệm, đậm chất trữ tình. Mở đầu tác phẩm, tâm trạng
nhân vật tôi được đánh thức bởi không khí quen thuộc của thiên nhiên, đất trời:
“Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những
đám mây bàng bạc…”, được khơi dậy bởi những hình ảnh quen thuộc “mấy em
nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường”. Sự đồng điệu giữa hiện
tại và quá khứ khiến kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học ngủ yên trong kí ức lại
bùng lên mãnh liệt: “lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man”, “quên thế
nào được những cảm giác trong sáng ấy”, “lòng tôi lại tưng bừng rộn rã”.
Hàng loạt những từ láy được sử dụng nhằm diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân
vật tôi khi nhớ lại kỉ niệm về ngày tựu trường: nao nức, mơn man, tưng bừng,
rộn rã,… thể hiện sự chuyển biến của tâm trạng từ trong sâu kín cõi lòng đang
dần bộc lộ ra bên ngoài, là những cảm giác trong sáng, nảy nở rất tinh khôi,
thuần khiết. Chúng không mâu thuẫn, trái ngược nhau mà gần gũi, bổ sung cho
nhau nhằm diễn tả một cách cụ thể tâm trạng và cảm xúc thực của nhân vật khi
ấy. Các từ láy đó góp phần rút ngắn khoảng cách thời gian giữa quá khứ và hiện tại. 22
Chuyện đã xảy ra từ bao năm rồi mà cảm giác như mới vừa diễn ra. Thì ra, đối
với nhân vật tôi, kỉ niệm về ngày tựu trường luôn thường trực trong tâm trí. Nó
trong sáng, tinh khôi và vẹn nguyên màu kí ức. Đó là niềm hạnh phúc vô bờ của
nhân vật khi được sống với kỉ niệm về ngày tựu trường. Một thế giới với những
sắc màu lung linh của kí ức đang dần được mở ra. Nhân vật tôi đang chìm đắm
trong kỉ niệm, bỗng chốc hoá thân trở thành cậu học sinh bé bỏng của ngày nào.
Nhớ lại ngày đầu tiên đi học, nhân vật tôi nhớ lại tâm trạng mình khi đi cùng mẹ
trên con đường đến trường. Đó là con đường quen thuộc, gắn bó với cậu bé từ
ngày còn nhỏ. Nhưng hôm nay trong ngày đầu tiên đi học, con đường đó trở nên
khác lạ. Sự khác lạ của tâm trạng khiến cậu bé nhìn cảnh vật bằng một ánh mắt
khác. Một sự thay đổi lớn trong lòng mà chính nhân vật nhận biết được nguyên
nhân của nó: “Hôm nay tôi đi học”. Không còn những ngày thả diều, lội sông.
Hôm nay là một ngày trang trọng và khác biệt hẳn mọi ngày. Sự thay đổi tâm
trạng ấy được khơi nguồn từ sự kiện trọng đại trong cuộc đời cậu bé : “đi học”.
Lần đầu tiên được đến trường, được bước vào một thế giới mới lạ, được tập làm
người lớn khiến nhân vật tôi cảm thấy mình “trang trọng” và “đứng đắn”, nhưng
ta vẫn tìm thấy ở cậu sự ngộ nghĩnh, nhí nhảnh của tuổi thơ. Thấy các bạn bằng
tuổi hồn nhiên, gọi tên nhau, trao sách vở cho nhau xem, cậu bé có cảm giác
“thèm”. Muốn thử sức như các bạn, cậu bé muốn xin mẹ cầm cả bút thước mặc
dù hai quyển sách trên tay cậu đã bắt đầu thấy nặng. Đó là tâm trạng rất tự nhiên
của một cậu bé lần đầu tiên được đến trường, muốn được làm mọi thứ như
chúng bạn. Ta nhận ra một niềm thích thú, hứng khởi khi lần đầu tiên được đến
trường của nhân vật tồi.
Tâm trạng háo hức ấy vẫn không thay đổi khi nhân vật tôi đến trường. Trong
tâm trí cậu bé lại xuất hiện hình ảnh của ngôi trường này trong những ngày
trước đó, khi cậu bé đi bẫy chim và ghé vào xem trường. Nhưng lúc đó, với một
cậu bé chưa đến tuổi đi học thì nó hoàn toàn không có ý nghĩa, chỉ là một nơi xa
lạ. Đó cũng là một điều hiển nhiên trong kí ức trẻ nhỏ. Khi thứ gì đó chưa một
lần gắn bó với con trẻ thì nó chưa nảy sinh ý nghĩa, chưa thể trở thành cái gắn 23
bó với trẻ thơ. Nhưng hôm nay, trong ngày tựu trường thì hoàn toàn khác.
“Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình
làng Hòa Ấp. Sân nó rộng, mình nó cao hơn trong những buổi trưa hè đầy vắng
lặng”. Ngôi trường bỗng trở nên gần gũi thân thiết hơn với cậu bé.
Sự so sánh ngôi trường với đình làng là một sự so sánh rất hồn nhiên và ý nghĩa.
Những ai đã từng trải qua thời thơ ấu ở làng quê thì mới hiểu được đình làng
gắn bó thế nào với quãng thời thơ ấu ấy. Nhưng cũng chính từ đây, có sự
chuyển biến tâm trạng rất rõ nét trong lòng cậu bé với lần đầu tiên được đến
trường này. Từ tâm trạng háo hức, hăm hở trên đường tới trường chuyển sang
tâm trạng lo sợ vẩn vơ rồi bỡ ngỡ, ngập ngừng, e sợ, thèm vụng đến không còn
cảm giác rụt rè nữa… Cậu bé cảm thấy chơ vơ, vụng về, lúng túng, muốn bước
nhanh mà sao “toàn thân cứ run run, cứ dềnh dàng, chân co chân duỗi” cho thấy
cậu đang vô cùng hồi hộp.
Những cậu bé lần đầu tiên được đến trường, được dự buổi tựu trường đều như
muốn thật nhanh được hòa nhập vào thế giới của trường lớp, nhưng lại như chú
chim non lần đầu tiên xa mẹ cứ ngập ngừng, bỡ ngỡ. Hồi trống trường đầu năm
vẫn vang lên như mọi năm, nhưng đối với các cậu học trò mới, nó âm vang, rộn
rã, gấp gáp, giục giã làm sao. Hoà với tiếng trống trường dường như còn có cả
nhịp tim gấp gáp, thình thịch căng thẳng của các cô, cậu học trò mới.
Khi nghe ông đốc hiền từ và trang nghiêm gọi danh sách học sinh mới vào lớp,
nhân vật tôi sống trong cảm giác chờ đợi và hồi hộp : “Trong lúc ông ta đọc tên
từng người, tôi cảm thấy như quả tim tôi ngừng đập. Tôi quên cả mẹ tôi đứng
sau tôi. Nghe gọi đến tên, tôi tự nhiên giật mình và lúng túng”. Những cậu bé
khác cũng vậy : căng thẳng, lo âu. Có lẽ, trong không khí trang nghiêm, được
mọi người chú ý, lần đầu tiên được người ta gọi mình theo danh sách chắc hẳn
với các cậu là sự kiện đặc biệt nên sự hồi hộp và lúng túng là hoàn toàn dễ hiểu.
Và khi phải rời bàn tay mẹ, tay cha để bước vào lớp học thì các cậu lại oà khóc
vì cảm giác mới lạ và sợ hãi. Và như một sự lây truyền, nhân vật tôi “bất giác
quay lưng lại rồi dúi đầu vào lòng mẹ tôi nức nở khóc theo”. Có lẽ lúc này, cái 24
cảm giác lạ lùng thấy xa mẹ, xa gia đình lần đầu tiên tràn về khiến các cậu bé
bật khóc. Đó cũng là cảm giác nhất thời của những cậu bé nông thôn khi lần đầu
tiên đến trường, lần đầu tiên xa mẹ để bước vào một thế giới mới, sống giữa tập
thể với thầy cô và bè bạn.
Khi đã ngồi vào lớp, cảm giác của nhân vật tôi vẫn là sự ngỡ ngàng, nhìn cái gì
cũng thấy mới lạ và hay hay. Cảm giác “lạm nhận” chỗ ngồi là “vật riêng của
mình”, nhìn người bạn mới mà thấy có cảm giác quen thân là sự thay đổi tâm lí
rất rõ rệt. Bởi dường như cậu bé đã ý thức được rằng, đó là thứ sẽ gắn bó với
cậu suốt trong những tháng ngày cắp sách đến trường sắp tới. Hình ảnh “Một
con chim con liệng đến đứng trên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh
bay cao” gợi nhớ trong đầu nhân vật tôi những kỉ niệm của ngày đi bẫy chim giữa cánh đồng.
Đó cũng là tâm lí rất đỗi con trẻ và ngây thơ. Ranh giới giữa một cậu bé chỉ biết
nô nghịch, vui đùa và một cậu bé lần đầu tiên đi học, ý thức về một môi trường
mới vẫn nhập nhằng khiến kỉ niệm bất giác tràn về xen lẫn tiếng phấn viết bảng
của thầy trong lớp. Và tiếng phấn ấy đã đưa nhân vật tôi trở lại với không khí
của lớp học: “Tôi vòng tay lên bàn chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh
vần đọc: Bài viết tập: Tôi đi học”. Đó là cách kết thúc tự nhiên, bất ngờ. Dòng
chữ: “Tôi đi học” vừa khép lại bài văn và mở ra một thế giới mới, một bầu trời
mới, một khoảng không gian, thời gian mới, một tâm trạng, một tình cảm mới
trong cuộc đời đứa trẻ. Dòng chữ ấy xuất hiện theo bàn tay viết phấn của thầy
trên bảng, những dòng chữ mà cậu bé đánh vần lần đầu trong cuộc đời đi học
như một niềm tự hào hồn nhiên và trong sáng của nhân vật tôi và cũng là của
chính nỗi lòng chúng ta khi nhớ về lần đầu tiên đi học đó.
Được viết lên bằng chính kỉ niệm của những ngày thơ ấu, của ngày đầu tiên đến
trường, những trang văn trong truyện ngắn Tôi đi học đầy chất thơ và sâu lắng
trữ tình. Tâm trạng của nhân vật tôi lần đầu tiên đến trường là tâm trạng của biết
bao người đã trải qua thời thơ ấu dưới mái trường. Nhà văn Thanh Tịnh đã nói
hộ ta biết bao nhiêu điều về cái ngày đầu tiên lưu luyến ấy, khiến ai đã một lần 25
đọc Tôi đi học không thổ nào không cảm nhận như’ chính là cảm xúc của mình,
là nỗi lòng mình vậy. Đó là sức lây lan kỳ diệu của thiên truyện ngắn trữ tình này… 26
Document Outline
- Văn mẫu lớp 8
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
- Dàn ý phân tích nhân vật tôi trong Tôi đi học
- Dàn ý ngắn gọn
- Dàn ý chi tiết
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 1
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 2
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 3
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 4
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 5
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 6
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 7
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 8
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 9
- Phân tích nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 10