Văn mẫu lớp 8: Viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên Ngữ Văn 8 | Kết nối tri thức

Văn mẫu lớp 8
Viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên
Dàn ý thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên 1. Mở bài
⚫ Nêu tên hiện tượng tự nhiên.
⚫ Giới thiệu khái quát về hiện tượng tự nhiên. 2. Thân bài
⚫ Khái niệm của hiện tượng tự nhiên.
⚫ Nguyên nhân, cơ chế hình thành hiện tượng tự nhiên.
⚫ Lợi ích hoặc tác hại của hiện tượng tự nhiên.
⚫ Liên hệ mở rộng về các vấn đề liên quan đến hiện tượng tự nhiên. 3. Kết bài
Trình bày sự việc cuối/kết quả của hiện tượng tự nhiên hoặc tóm tắt nội dung đã giải thích.
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên - Mẫu 1
Thế giới có rất nhiều hiện tượng tự nhiên. Một trong những hiện tượng tự nhiên
vô cùng đẹp đẽ và kì thú là sao băng.
Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch khi chúng đi vào bầu
khí quyển Trái Đất với tốc độ lớn (khoảng 100 000 km/h). Lực ma sát của
không khí đốt cháy thiên thạch làm nó phát sáng khi di chuyển.
Thiên thạch có nguồn gốc từ bụi vũ trụ, mạnh vụn từ sao chổi hoặc các tiểu
hành tinh. Chúng ta có thể nhìn thấy sao băng là vì lượng nhiệt phát sinh do áp
suất khi các thiên thạch đi vào khí quyển. Hầu hết các thiên thạch bị đốt cháy
trước khi chạm vào mặt đất. Tuy nhiên, nếu có kích thước lớn, chúng có thể rơi
xuống và tạo nên những hố lòng chảo sâu trên lục địa. Khi đó, sao băng sẽ
không còn đẹp đẽ nữa mà sẽ gây ra những hậu quả khôn lường. 1
Khi nhắc đến sao băng, không thể không nhắc đến mưa sao băng - hiện tượng
nhiều sao băng xuất hiện đồng thời hoặc nối tiếp nhau từ chung một điểm xuất
phát trên bầu trời. Trên thực tế, nguyên nhân chính gây xuất hiện mưa sao băng.
Sao chổi gồm băng, bụi và đá di chuyển quanh Mặt Trời và quỹ đạo hình
hypebol hoặc elip dẹt. Khi sao chổi chuyển động đến gần Mặt Trời, nó sẽ bị tan
ra tạo thành những dải bụi trên quỹ đạo của mình. Nếu một ngôi sao chổi đi qua
gần Trái Đất, các bụi khí của nó sẽ bay vào khí quyển làm xuất hiện rất nhiều
sao băng nhỏ, gây ra mưa sao băng.
Hằng năm, bầu trời có thể xuất hiện nhiều sao băng, mưa sao băng. Mỗi trận
mưa sao băng có thể kéo dài trong nhiều ngày. Tuy nhiên, khoảng thời gian mà
sao băng xuất hiện nhiều nhất lại khá ngắn. Trong khoảng cực điểm đó, số
lượng sao băng quan sát được có thể lên đến mười hoặc một trăm, hay nhiều
hơn. Đôi lúc, còn có những trận mưa sao băng dày đặc, mật độ có thể lên đến
hàng nghìn hay thậm chí hàng chục nghìn sao mỗi giờ. Cơn mưa sao băng như
vậy được gọi là bão sao băng.
Việc quan sát được sao băng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trời mây, độ ô
nhiễm không khí của nơi đó hay ánh sáng của Mặt Trăng… Để có thể xem được
cơn mưa sao băng hoàn hảo, chúng ta cần xác định được định hướng của các
chòm sao. Những nơi có thể nhìn được chòm sao thì có thể dễ quan sát mưa sao
băng hơn. Những nơi gần xích đạo Trái Đất sẽ dễ nhìn thấy sao băng nhất. Càng
dần về hai cực, việc quan sát hiện tượng mưa sao băng sẽ càng khó khăn hơn rất nhiều.
Từ xưa đến nay, theo quan niệm dân gian, con người luôn tin rằng, khi sao băng
xuất hiện, nếu bạn thành tâm ước một điều gì đó, điều ước sẽ trở thành sự thật.
Điều này vẫn chưa được kiểm chứng, nhưng nhiều người vẫn tin vào nó.
Sao băng là một hiện tượng tự nhiên ẩn chứa nhiều điều thú vị. Bởi vậy, những
người yêu thích thiên văn học rất mong muốn có thể được chiêm ngưỡng.
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên - Mẫu 2 2
Trong đời sống, chúng ta có thể biết đến rất nhiều hiện tượng tự nhiên thú vị.
Một trong số đó có thể kể đến hiện tượng núi lửa.
Núi lửa là một vết đứt gãy của lớp vỏ trái đất, cho phép dung nham, tro núi lửa
và khí thoát ra ngoài. Núi lửa khác với núi thông thường là sẽ có miệng ở đỉnh,
qua từng thời kỳ, khoáng chất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao sẽ phun ra
ngoài thông qua miệng núi.
Về cơ chế hình thành, núi lửa được hình thành là do nhiệt độ bên dưới bề mặt
Trái Đất rất nóng. Khi càng đi sâu về phía tâm Trái Đất, nhiệt độ sẽ càng tăng
lên. Ở độ sâu khoảng 20 dặm trong lòng đất, nhiệt độ có thể lên tới 6000 độ C,
có thể làm tan chảy mọi thứ, ngay cả các loại đá cứng nhất. Khi đá nóng chảy,
chúng giãn nở và cần nhiều không gian hơn. Tại một số khu vực trên Trái Đất,
các dãy núi liên tục được nâng lên. Áp suất ở bên dưới những ngọn núi này
không lớn nên một hồ chứa đá nóng chảy hay còn gọi là mắc ma hình thành bên
dưới. Đá nóng chảy liên tục được đẩy lên trên và kết quả là những ngọn núi liên
tục tăng độ cao. Khi áp lực trong các hồ mắc ma cao hơn áp lực được tạo bởi
lớp đá bên trên, mắc ma sẽ phụt lên và tạo thành núi lửa.
Việc phân loại núi lửa dựa vào nhiều tiêu chí. Xét về hình dáng có núi lửa hình
chóp, núi lửa hình khiên. Còn xét về dạng thức hoạt động có núi lửa phun trào
đang hoạt động (hay núi lửa thức), núi lửa đang phục hồi dung nham (hay núi
lửa ngủ, núi lửa không còn khả năng hoạt động nữa (hay núi lửa chết). Theo
Chương trình nghiên cứu Núi lửa toàn cầu của Viện Smithsonian (Mỹ), hiện
nay đang có 47 ngọn núi lửa đang trong tình trạng “tiếp tục phun trào”. Một số
quốc gia có núi lửa hoạt động như: Mỹ, In-đô-nê-xi-a, Nhật Bản, Nga…
Lợi ích của núi lửa mang lại một mỏ khoáng sản phong phú, giúp đất đai tươi
xốp, màu mỡ và cung cấp năng lượng địa nhiệt hoặc thúc đẩy phát triển du lịch.
Tuy vậy, tác hại của núi lửa gây ra lại lớn hơn. Núi lửa phun trào với dòng dung
nham có thể phá hoại mọi vật, thậm chí là tính mạng của con người. Ngoài ra,
núi lửa cũng gây ô nhiễm môi trường do số lượng lớn tro bụi sinh ra sau mỗi
đợt núi lửa phun trào, gây ra cháy rừng, làm biến đổi môi trường sinh thái cũng 3
như suy giảm tài nguyên thiên nhiên. Các ngọn núi lửa thường hoạt động ở dưới
biển hoặc hoạt động xung quanh biển. Điều đó dẫn đến việc hình thành các cột
sóng, cột nước cao khủng khiếp hay còn được gọi là sóng thần. Chúng tràn qua
đại dương và đánh thẳng trực tiếp vào trong đất liền cuốn trôi và phá hủy tất cả.
Như vậy, núi lửa là một hiện tượng tự nhiên, mang đến nhiều lợi ích cũng như
tác hại. Con người cần nắm được những kiến thức về hiện tượng này để biết
cách phòng tránh và khắc phục.
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên - Mẫu 3
Một trong những hiện tượng tự nhiên xuất hiện mà con người vô cùng quan tâm là sóng thần.
Về định nghĩa, sóng thần là chuỗi sóng biển chu kì dài (từ vài phút tới hàng giờ),
lan truyền với vận tốc lớn. Tùy theo độ sâu của đáy biển, vận tốc lan truyền
sóng thần có thể đạt từ 720 km/giờ trở lên. Khi đánh vào bờ, sóng thần có sức phá hoại rất lớn.
Tiếp theo, cơ chế hình thành sóng thần đến từ sự thay đổi của một mảng kiến
tạo, gây ra động đất và làm dịch chuyển nước biển. Những con sóng sẽ được tạo
ra, di chuyển ra mọi hướng trên biển, có một số con sóng di chuyển nhanh. Khi
chúng vào vùng nước nóng, bị nén lại và trở nên cao hơn. Chiều cao của chúng
sẽ tăng cùng với cường độ, tạo nên sóng thần. Nguyên nhân chủ yếu xuất hiện
sóng thần thường do động đất, núi lửa phun trào, lở đất và các vụ nổ dưới đáy
biển (kể cả các vụ thứ hạt nhân dưới nước),…
Sóng thần vô cùng nguy hiểm, nên cần xác định được dấu hiệu nhận biết. Đầu
tiên, nước biển chậm chạp cuộn lên với những con sóng không đổ. Thứ hai, mặt
biển bỗng nhiên dao động nhiều hơn bình thường, có nhiều bọt biển nổi lên,
nước rút xuống nhanh và bất ngờ trong khoảng thời gian không phải thuỷ triều.
Thứ ba, bạn có thể cảm nhận được trong đợt sóng nóng bất thường hay nghe
thấy những âm thanh lạ,... Khi thấy các dấu hiệu trên, bạn cần nhanh chóng báo
cáo với cơ quan chức năng để kịp thời có phương pháp ứng phó. 4
Thảm họa sóng thần lớn nhất trong lịch sử loài người xảy ra vào ngày
27/8/1883, tại In-đô-nê-xi-a khiến 36000 người thiệt mạng trên bờ biển Gia-va
(Java) và Su-ma-tra. Ngày 15/6/1896, sóng thần cao 23m làm hơn 26000 người
thiệt mạng trong một lễ hội tôn giáo ở Nhật Bản. Ngày 22/5/1960, sóng thần
cao 11m làm hơn 1000 người thiệt mạng tại Chi-lê (Chile)...
Có thể thấy, sóng thần là một hiện tượng tự nhiên mang tính tiêu cực, gây ra
nhiều ảnh hưởng đến Trái Đất, cũng như cuộc sống của con người.
Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên - Mẫu 4
Lũ lụt là một hiện tượng tự nhiên xảy ra ở nhiều quốc gia, gây ra nhiều hậu quả cho con người.
Về khái niệm, chúng ta có thể hiểu đơn giản, lũ lụt được hiểu một cách đơn giản
là hiện tượng mực nước trên sông, hồ quá lớn, quá mức quy định dẫn đến tình
trạng ngập úng, nước tràn hoặc gây vỡ đê trực tiếp tràn vào khu dân cư.
Nguyên nhân gây ra lũ lụt đầu tiên có thể do bão và triều cường xảy ra tạo nên
lượng nước lũ lớn, kèm theo đó là hiện tượng sạt lở đất khiến cho đất dâng lên
làm tràn ngập nước vùng ven biển. Thứ hai, mưa lớn kéo dài ở các vùng đồng
bằng khiến các con sông không kịp thoát nước, gây ngập úng. Thứ ba, thảm họa
sóng thần hay thủy triều cũng gây ra hiện tượng này. Cuối cùng, nguyên nhân
phải kể đến chính là do sự tác động của con người. Các hành vi như chặt phá
rừng bừa bãi, khai thác tài nguyên một cách khiển đồi núi bị xói mòn, dễ gây
nên tình trạng ngập lụt hay sạt lở đất mỗi khi mùa mưa bão đến.
Lũ lụt, trước hết, gây ra thiệt hại to lớn về tính mạng của con người. Chúng ta
không thể nào thống kê được hết số người đã chịu thiệt mạng vì lũ lụt. Có thể
kể đến trận lũ lụt đồng bằng sông Hồng năm 1971 khiến cho khoảng hơn năm
trăm người chết và hơn một trăm nghìn người bị thương nặng. Tiếp đến, sau
mỗi trận lũ lụt đi qua, nhiều của cải của con người cũng bị tàn phá nặng nề, ví
dụ như nhà cửa, cây trồng, vật nuôi,... Nếu tình trạng bão lũ kéo dài còn khiến 5
cho việc trồng trọt bị ảnh hưởng, các loại cây lương thực bị ngập úng mà chết,
từ đó ảnh hưởng đến nguồn lương thực, thực phẩm phục vụ cho cuộc sống của
con người. Ngoài ra, khu lũ lụt xảy ra, kéo theo những chất thải từ cống rãnh, ao
hồ và các khu đổ rác làm ô nhiễm trực tiếp đến nguồn nước công cộng. Tình
trạng ô nhiễm môi trường nước khiến cho con người dễ bị nhiều bệnh về đường
ruột hay tạo điều kiện cho các loại vi-rút xuất hiện.
Con người cần ý thức được tác hại của lũ lụt, để phòng tránh lũ lụt xảy ra cũng
như giải pháp khắc phục. 6