Theo quan điểm của Chủ nghĩa Mac – Lenin, nhà nước và pháp luật có:

Lý giải có căn cứ khoa học nhưng nhằm che dấu bản chất nhà nước.

Thể hiện bản chất thực của nhà nước nhưng chưa có căn cứ khoa học.

Có căn cứ khoa học và nhằm thể hiện bản chất thực của nhà nước.

Quy phạm pháp luật.

Quyền pháp lý.

Nghĩa vụ pháp lý.

Sự xuất hiện các giai cấp và quan hệ giai cấp

Nhu cầu giải quyết mối quan hệ giai cấp

Xuất hiện giai cấp bóc lột và bị bóc lột

Hình thức của việc thực hiện chức năng của nhà nước.

Đặc thù của cách thức tổ chức bộ máy nhà nước.

Phương thức thực hiện chức năng của nhà nước.

Nhà nước kêu gọi các cá nhân tổ chức đóng thuế.

Dùng vũ lực đối với các cá nhân tổ chức.

Các tổ chức, cá nhân tự nguyện đóng thuế cho nhà nước

Học thuyết thần quyền.

Học thuyết gia trưởng.

Học thuyết Mác – Lê Nin

Chức năng và nhiệm vụ bảo vệ lợi ích của giai cấp.

Việc không bảo vệ những lợi ích khác nhau trong xã hội.

Những hoạt động bảo vệ trật tự của nhà nước.

Bị áp dụng tình tiết tăng nặng

Bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả

Bị xử lý hình sự

Có quyền ứng cử đại biểu Quốc hội

Có thể trở thành công chức

Không thể trở thành công dân Việt Nam

Xuất hiện sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất

Hình thành các hoạt động trị thủy.

Nhu cầu tổ chức chiến tranh và chống chiến tranh.

Khả năng sử dụng sức mạnh vũ lực.

Khả năng sử dụng biện pháp thuyết phục, giáo dục.

Có thể sử dụng quyền lực kinh tế, chính trị hoặc tư tưởng.

Hạn chế sự phân tán quyền lực nhà nước.

Tạo sự phân chia hợp lý quyền lực nhà nước.

Thực hiện quyền lực nhà nước một cách dân chủ.

Chính phủ có quyền giám sát toàn bộ hoạt động của nhà nước.

Quốc hội là cơ quan nắm giữ cả ba quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.

Ủy ban nhân dân do nhân dân trực tiếp bầu ra.

Quản lý các công việc chung của xã hội.

Bảo vệ lợi ích chung của giai cấp thống trị và bị trị.

Thể hiện ý chí chung của các giai cấp trong xã hội.

Thông qua các cuộc chiến tranh xâm lược, cai trị.

Thông qua các hoạt động xây dựng và bảo vệ các công trình trị thủy.

Thông qua quá trình hình thành giai cấp và đấu tranh giai cấp.