-
Thông tin
-
Quiz
15 câu hỏi tự luận ôn tập - Triết học Mác Lenin| Đại học Kinh Tế Quốc Dân
Đại học Kinh tế Quốc dân với những kiến thức và thông tin bổ ích giúp các bạn định hướng và họp tập dễ dàng hơn. Mời bạn đọc đón xem. Chúc bạn ôn luyện thật tốt và đạt điểm cao trong kì thi sắp tới
Môn: Triết học Mác - Lenin( LLNL 1105) 512 tài liệu
Trường: Đại học Kinh Tế Quốc Dân 3 K tài liệu
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
BÀI SO N
ÔN THI MÔN TRIT HC
Câu 1: Anh/ch hãy phân tích ni dung ca CNDVBC vi tính cách là 1 ht
nhân lý lun ca th gii quan khoa hc.
Ni dung ca CNDVBC vi tính cách ht nhân lý lun ca th gii qua KH bao
gm hai nhóm quan nim. Đó là nhóm quan nim duy vt v th gii nói chung và
quan nim duy vt v xã hi nói riêng.
a/ Quan nim v th gii: nó th hin ch nó coi vt cht ca th gii là vt
cht và th gii thng nht tính vt cht ca nó. Nó ñưc din t bi nhng ni dung sau ñây: -
Ch có mt th gii duy nht và thng nht là th gii vt cht, th gii vt
cht tn ti khách quan vĩnh vin vô hn, không ai sinh ra và tiêu dit ñưc nó. -
Tt c các s vt hin tưng ñu là nhng dng tn ti c th ca vt cht
hay là nhng thuc tính c th ca vt cht và trong th gii này không cá gì khác
ngoài vt cht ñang vn ñng. -
Các s vt hin tưng trong th gii vt cht ñu nm trong mi quan h
chuyn hóa ln nhau là nguyên nhân và kt qu ln nhau và ñu b chi phi bi
nhng qui lut chung ging nhau. -
Ý thc là mt ñc tính ca b não ngư i là s phn ánh hin thc khách quan vào b não ngư i.
(Quan ñim th gii thng nht nhau bn tính vt cht ca nó bng s cm
(?) lâu dài bn b ca khoa hc t nhiên).
b/ Quan nim duy vt v xã hi: -
Th gii quan này coi xã hi là 1 b phn ñc thù ca gii t nhiên. Th
hin ch! xã hi có nhng qui lut vn ñng và phát trin riêng. -
S vn ñng và phát trin ca XH phi thông qua hot ñng có ý thc ca
con ngư i ñang theo ñui nhng mc ñích nht ñnh. -
Cho rng sn xut vt cht là cơ s ca ñ i sng xã hi, phương thc sn
xut quyt ñnh qui trình sinh hot ca xã hi như chính tr, tinh th#n nói chung và
tn ti xã hi quyt ñnh ý thc xã hi.
VD: ña tr$ nào cũng bit xã hi s& chào ñón tôi, không nói d'ng sx trong 1 vài
tháng mà ch c#n trong mt vài tu#n thôi – trong b tư bn ca Mac.
VD: ñã là ngư i ai cũng ghi du n ca mình vào lch s( nhưng ai là ngư i
quyt ñnh lch s( không phi là con ngư i nói chung ? th gii quan này xác ñnh là qu#n chúng nhân dân. -
S phát trin ca XH là 1 quá trình phát trin ca lch s( t nhiên, ñây là tư
tưng ca Mac trong b tư bn: “tôi coi s phát trin thay th các hình thái kinh t
xã hi là 1 quá trình t nhiên” –Mac. Và vì vy nó không thuc vào ý thc con
ngư i. Nó do s tác ñng gia các qui lut xã hi, … trong ñó ch yu là qui lut
quan h sx phù hp vi trình ñ sx. VD: vic VN không trãi qua CNTB có phù
hp vi CN Mac ko ? – ko phi tri qua tu#n t. -
Cho rng qu#n chúng nhân dân là ch th sáng to chân chính ca lch s(. -
Quan ñim duy vt XH là h thng quan ñim thng nht cht ch& vi nhau
v s ra ñ i, tn ti, vn ñng và phát trin ca XH và các lý lun thc hin nhim
v lch s( ñt ra trong s vn ñng và phát trin y.
Câu 2. Anh/Ch hãy phân tích bn cht ca ch nghĩa duy vt bin chng
vi tính cách là ht nhân lý lun ca th gii quan khoa hc.
- Gii quyt ñúng ñ)n nhng vñ cơ bn ca trit hc t' quan ñim thc tin (so
sánh CNDV bin chng vi CNDV: bên cnh nhng thành tu mà CNDV cũ ñt
ñưc thì CNDV cũ vn còn nhng hn ch ch*ng hn h thp hoc ph nhn vai
trò ca ý thc, không thy ñưc s tác ñng tr li vô cùng quan trng ca ý thc ñi vi vt cht .
(coi ý thc là s phn ánh th ñng ñơn gin máy móc không thy ñưc tính
năng ñng sáng to ca ý thc.
Mác xut hin ñưa thc tin vào trit hc g)n lin nhng lý lun vào hot ñng thc tin.)
- TGQ duy vt bin chng ñã có s thng nht gia TGQ duy vt và bin
chng. ( nay là yu t rt cách mng ca Mácì to ra CNDV bin chng + phép bin chng duy vt).
- TGQ duy vt bin chng là TGQ duy vt trit ñ tc nó không duy vt trong
t nhiên mà còn trong xh.
- TGQ duy vt bin chng còn có tính thïc tiån và cách mng ch! nó là
TGQ ca giai cp công nhân, giai cp tin b và cách mng ca th i ñi, nó không
ch gii thích th gii mà còn ci to th gii, nó kh*ng ñnh s tt th)ng ca cái
mi (trong quá trình vn ñng cái cũ mt ñi, cái mi ra ñ i).
Câu 3: Anh ( ch ) hãy phân tích cơ s lý lun, nêu ra các yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc khách quan ca CNDVBC. Đng CSVN ñã và ñang
vn dng nguyên tc như th nào vào s nghip cách mng hin nay nưc ta ?
1/ Nhng n/tc pp lun:
Phương pháp lun: Phương pháp ch dn con ngư i nhn thc ñúng ñ)ng và
hot ñng có hiu qu.
N/t)c khách quan trong vic xem xét s vt
- Thc cht ca nguyên t)c này là coi trng vai trò quyt ñnh ca vt cht vi ý
thc nói riêng và hot ñng ca con ngư i nói chung. Cơ s khoa hc ca nguyên
t)c này là da vào quyt ñnh ca CNDVBC trong vic gii quyt mi quan h
gia VC và YT. VC có trưc, YT có sau; VC quyt ñnh YT, quyt ñnh ni dung và hình thc ca YT
VD: ñt nưc Vit Nam dài t' Tam Quan ñn mũi Cà Mau chia làm 3 phs#n: B)c Trung Nam,
Min Trung: ñiu kin sinh hot vt cht min Trung rt kh nên nó quyt
ñnh ý chí ca cư dân min trung. T' ñó cho thy ngư i MT có ý chí nht trong các min.
Min Nam: khóan ñt rng ri ht mình. MT và MB:
T nhiên: ñt h,p, ngư i ñông.
Th i tit: khô cn, khó sn xut.
MB: thy rõ 4 mùa nhưng kh)c nghit cho sn xut nông nghip.
- Nguyên t)c này ñòi h-i trong nhn thc và trong hot ñng thì chúng ta phi:
+ Ko ñưc xut phát t' ý mun ch quan, ko ñưc ly ý mun ch quan làm
chính sách, ko ñưc ly ý chí áp ñt cho thc t, ko ñưc ly o tưng thay cho
hin thc mà phi xut phát t' chính bn thân s vt, t' thc t khách quan, t'
cuc sng ñ gii quyt nhng vn ñ do cuc sng ñt ra và phi phn ánh mt
cách trung thành như cái vn có ca s vt.
VD: mun qui hoch cho ñúng ñ)ng chí ca nhng ngư i có chc có quyn
cũng ko nên quy hoch theo nhim kỳ, quy hoch y phi xut phát t' quy mô ca
dân s, xut phát t' công ăn vic làm ca cán b nhân dân.
- Trong hot ñng thc tin nguyên t)c này ñòi h-i chúng ta phi tôn trng và
làm theo quy lut khách quan.
VD: Đa dng các hthc shu phi tôn trng quan h sn xut, phi pù hp vi trình ñ
- Lê Nin giáo hun ko ñưc ly ý mun ch quan ca mình làm chính sách, ko
ñưc ly tình cm làm ñư ng li chin lưc ca CM.
- Đng CSVN “mi ñư ng li ch trương ca Đng phi xut phát t' thc t”
- Phát huy tính năng ñng ch quan, chng CN duy ý chí. (phát huy tính tích
cc, năng ñng, sáng to ca ý thc và phát huy vai trò nhân t con ngư i)
- Bn thân ý thc nó có tính ñc lp tương ñi so vi vt cht và bn cht ca ý
thc có tính năng ñng, sáng to chính vì vy mà ý thc có th tñng tr li VC,
góp ph#n ci bin TGKQ thông qua hot ñng thc tin ca con ngư i. Khi ta nói
ñn vai trò ca ý thc thc cht ta nói ñn vai trò ca con ngư i hơn na nhn ý
thc trc tip hin thc mà mun tác ñng tr li hin thc thì nó phi ñưc con
ngư i t chc thc hin trong thc tin mà trên ht là thc tin lñsx.
- Khi nói v vai trò ca ý thc không phi là nó trc tip to ra TGVC. Mà mt
là yu t mang ñn cho con ngư i s hiu bit v các quy lut khách quan.
- Trên cơ s như vy giúp con ngư i xác ñnh mc tiêu, ñ ra phương hưng
hot ñng cho phù hp. K tip là con ngư i xây dng các bin pháp ñ t chc
thc hin thc tin và cui cùng là bng n! lc ý chí ñam mê ca mình giúp con
ngư i thc hin ñưc mc tiêu ñã xác ñnh.
- Ý thc có vai trò như vy nên trong hot ñng ca mình thì con ngư i phi
chng li thái th ñng, / li, bo th, trì tu, quay lưng li cái mi, cái tn b.
- Phi coi trng vai trò ca ý thc, tư tưng, lý lun.
- Phi giáo dc và nâng cao trình ñ tri thc KH vì KH có v trí, vai trò ñc bit
quan trng trong ñ i sng con ngư i nht là trong nn kinh t tri thc hin nay, tri
thc khoa hc là 1 trong nhng ñng lc phát trin xh
- Nu ñ cao tri thc thì phi chng li 2 khuynh hưng:
+ Nu ñ cao tuyt ñi hóa 1 tri thc khoa hc nào ñó thì s$ b- qua nhng tri thc khoa hc khác.
+ Đ cao tuyt ñi hóa kinh nghim coi thư ng lý lun, chúng ta không coi
thư ng kinh nghim, không ph nhn kinh nghim mà chng li kinh nghim,
tuyt ñi ñi hóa kinh nghim coi thư ng lý lun. Kinh nghim trong ñ i thư ng
hay KH có 1 tác dng tiêu cc vì nu vưt qua mt gii hn nào ñó thì kinh
nghim s$ mt tác dng.
VD: ông nông dân ĐBSCL mà ra min Trung s& tht bi ngay vì ñiu kin ñã
thay ñi. Nhưng k0 sư s& không tht bi nu trng mt ging lúa không ñưc ñem
vào phòng thí nghim sau vài ting s$ bit ngay lý do trong khi ngư i nông dân
không có lý lun thì không bit.
- Ta tôn trng tri thc KH và ta ñi ñn làm ch tri thc KH. Là 1 quá trình nó
phi liên quan ñn quan nim ca con ngư i v KH mà còn phi liên quan ñn
ngun lc, ngh lc quyt tâm ca con ngư i ñt bit là phi có ñiu kin vt cht
ca con ngư i ñ thc hin ñiu này.
- Khi thc hin ngt)c này thì cũng ñng th i phi kiên quyt ñu tranh ñ chng
ch nghĩa duy ý chí – CN coi ý chí là cái quyt ñnh tình cm.
- Đ thc hin tt 2 ngt)c trên ta phi coi trng nhân t li ích là mt trong
nhng ñng lc trc tip ñ thúc ñ1y con ngư i hot ñng và qua ñó nó gây nên
nhng bin ñi ln lao trong lch s(.
- Phi nhn thc và vn dng ñúng ñ)n các li ích, phi bit kt hp các li ích khác nhau.
(con ngư i gm các li ích kinh t, chính tr, tp th hay cá nhân, gia ñình, xh)
- Phi nhn thc các li ích ñó và phi phân bit li ích nào là quan trng I, ly
li ích nào là quyt ñnh ( kinh t là s 1) không nên tuyt ñi hóa 1 li ích nào ñó
mà coi thư ng các li ích khác.
- Phi có ñng cơ ñúng ñ)ng thái ñ khách quan KH trong vic nhn thc và
thc hin các li ích.
2/ Vn dng vào s nghip CM hin nay
- Tôn trng các quy lut khách quan và nhng ñiu kin c th ca ñt nưc
- Phát huy vai trò lãnh ño ca Đng, qun lý ca nhà nưc và tính ch ñng sáng to ca qu#n chúng
- Kh)c phc bnh ch quan duy ý chí, phi coi trng vai trò lãnh ño ca Đng,
không ng'ng phát huy vai trò ca nhà nưc trong qúa trình xây dng và hoàn
thin nhà nưc pháp quyn XHCN.
- Phát huy tính ch ñng sáng to ca qu#n chúng và cui cùng là kh)c phc
bnh ch quan duy ý chí.
- Đi lên CNXH, CM nưc ta chu tác ñng bi nhng nhân t quc t và th i
ñi, trc tip là qúa trình khu vc hóa và toàn c#u hóa (khu vc hóa và toàn c#u
hóa không do ai quyt ñnh, là vn ñ khách quan)
- Tính tt yu trong qúa trình phát trin CNXH nưc ta ñòi h-i phi CNH, HĐH
nhm phát trin llsx, xây dng nn kinh t hin ñi, nó mang tính quy lut vào các
nưc tiu CN như Vit Nam.
* Vic b- qua phương thc SXTB tin lên CNXH có t nhiên hay không ? ta
kh*ng ñnh là có, vic này tuân theo tính t nhiên ca lch s( mà ñiu này ch t
nhiên khi nưc ta xây dng cơ s vt cht k0 thut ca CNTB mà ñáng l& ta phi tri qua. PK CNXH
Thut ng: “quá ñ” gm 2 thut ng Quá ñ t' CNTB CNXH Quá ñ t' PK CNXH
Mà csvc và k0 thut này ta không th thiu ñưc nên phi tin hành CNH, HĐH -
Bên cnh vic phát trin llsx thì phi phát trin kinh t th trư ng, ñnh
hưng XHCN. Tôn trng cơ ch th trư ng là ñưa Vit Nam tr v ñúng quy lut.
Như ta phi hiu là “kinh t th trư ng” là tm huy chương 2 mt, nghĩa là bên
cnh mt tích cc còn ñ#y ry các mt tiêu cc.
Câu 4: Anh/ch hãy phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc toàn din. Vic tuân th nguyên tc này s khc
phc ñưc nhng hn ch gì trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin Cơ s lý lun:
Cơ s lý lun ca nguyên t)c toàn din là ni dung nguyên lý v mi liên h ph bin:
- Mi s vt, hin tưng trong th gii ñu tn ti trong muôn vàn mi liên h ràng buc ln nhau.
- Trong muôn vàn mi liên h chi phi s tn ti ca chúng có nhng mi liên h ph bin.
- Mi liên h ph bin tn ti khách quan, ph bin; chúng chi phi mt cách
tng quát quá trình vn ñng, phát trin ca mi s vt, hin tưng xy ra trong th gii.
Nhng yêu cu cơ bn ca nguyên tc toàn din:
Trong hot ñng nhn thc ch th phi:
- Tìm hiu, phát hin càng nhiu mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim,
tính cht, yu t, mt,…) ñang chi phi s tn ti ca bn thân s vt càng tt.
- Phân loi ñ xác ñnh nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính
cht, yu t, mt,…) nào là bên trong, cơ bn, tt nhiên, n ñnh…; còn nhng mi
liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t, mt,…) nào là bên ngoài,
không cơ bn, ngu nhiên, không n ñnh.
- Da trên nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t,
mt,…) bên trong, cơ bn, tt nhiên, n ñnh…ñ lý gii ñưc nhng mi liên h,
quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t, mt,…) còn li. Qua ñó xây dng
mt hình nh v s vt như s thng nht các mi liên h, quan h (hay nhng ñc
ñim, tính cht, yu t, mt,…); phát hin ra quy lut (bn cht) ca nó.
Trong hot ñng thc tin ch th phi:
- Đánh giá ñúng vai trò ca t'ng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim,
tính cht, yu t, mt,…) chi phi s vt.
- Thông qua hot ñng thc tin, s( dng ñng b nhiu công c, phương tin,
bin pháp thích hp (mà trưc ht là nhng công c, phương tin, bin pháp vt
cht) ñ bin ñi nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu
t, mt,…) ca bn thân s vt, ñc bit là nhng mi liên h, quan h bên trong,
cơ bn, tt nhiên, quan trng…ca nó.
- N)m vng s chuyn hóa các mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính
cht, yu t, mt,…) ca bn thân s vt; kp th i s( dng các công c, phương
tin, bin pháp b sung ñ phát huy hay hn ch s tác ñng ca chúng, nhm lèo
lái s vt vn ñng, phát trin theo ñúng quy lut và hp li ích chúng ta.
Vic tuân th nhng nguyên tc này s khc phc ñưc nhng hn ch
như sau trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin:
Quán trit và vn dng sáng to nguyên t)c toàn din s& giúp ch th kh)c phc
ñưc ch nghĩa phin din ch nghĩa chit trung, ch nghĩa ngy bin,… trong
hot ñng thc tin và nhn thc ca chính mình.
- Ch nghĩa phin din: là cách xem xét ch thy mt mt, mt mi quan h,
tính cht nào ñó mà không thy ñưc nhiu mt, nhiu mi quan h, nhiu tính
cht ca s vt.
- Ch nghĩa chit trung: là cách xem xét ch chú ý ñn nhiu mt, nhiu mi
liên h ca s vt nhưng không rút ra ñưc mt bn cht, không thy ñưc mi
liên h cơ bn ca s vt; mà coi chúng như nhau, kt hp chúng mt cách vô nguyên t)c, tùy tin.
- Ch nghĩa ngy bin: là cách xem xét qua ñó ñánh tráo cái cơ bn vi cái
không cơ bn, cái ch yu vi cái th yu,…hay ngưc li nhm ñt ñưc mc
ñích hay li ích ca mình mt cách tinh vi.
Câu 5. Anh/Ch hãy phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc phát trin. Vic tuân th nguyên tc này s khc
phc ñưc nhng hn ch gì trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin.
Cơ s lý lun ca nguyên tc phát trin
Ni dung ca nguyên lý ca s phát trin:
* Th nào là s phát trin: -
do có s tác ñng gia các mt trong cùng 1 s vt hoc gia các s vt vi
nhau ñã làm cho các s vt không ng'ng vn ñng và phát trin. -
Nhưng khi vn ñng và khái nim phát trin không ñng nghĩa vi nhau.
Vn ñng là s bin ñi nói chung (có ñi lên, ñi xung, có sang trái, có th sang
phi) trong khi ñó phát trin ch khái quát s vn ñng ñi lên. -
Như vy, phát trin là phm trù trit hc khái quát v sư vn ñng ñi lên, t'
thp ñn cao, t' ñơn gin ñn phc tp, t' không hoàn thin ñn hoàn thin. -
Phép bin chng duy vt không ch th'a nhn phát trin ca th gii mà nó
còn ch ra cách thc, ngun gc, khuynh hưng ca s phát trin. Mt khác nó
cũng ch ra phát trin không phi lúc nào cũng din ra theo ñư ng th*ng mà trái li
rt quanh co, rt phc tp, thm chí có nhng bưc tht lùi tm th i.
* Tính cht ca s phát trin:
- Tính khách quan: nguyên nhân, ngun gc ca s phát trin nm bên trong
các s vt hin tưng, do quá trình ñu tranh ca các mt ñi lp ñ gii quyt
mâu thu1n => s phát trin din ra ñc lp vi ý thc ca con ngư i -> con ngư i
không th dùng ý chí ch quan ca mình ñ ngăn cn s phát trin ca th gii.
- Tính ph bin: s phát trin din ra tt c s vt, hin tưng mi lĩnh vc
ca th gii: t nhiên, xã hi và tư duy.
VD: trong t nhiên: s phát trin cu gii t nhiên: vô sinh và hu sinh. Vô
sinh: s tác ñng ln nhau gia chúng ñn 1 ñiu kin nht ñnh nào ñó s& to ra 1 cht phc tp hơn.
Hu sinh: kh năng hoàn thin và thích nghi trưc s bin ñi ca môi trư ng.
VD: XH, năng lc chinh phc t nhiên và kh năng ci to XH ngày càng tt ñ,p hơn.
VD: Tư duy, trình ñ nhn thc và hiu bit ca th h sau bao gi cũng cao
hơn th h trưc. S hiu bit ca con ngư i ngày nay càng rng hơn, sâu hơn.
- Tính ña dng phong phú ca s phát trin: phát trin là khuynh hưng chung
ca th gii, song m!i s vt hin tưng, quá trình phát trin li không ging
nhau, không ñng ñu do chúng tn ti không gian, th i gian khác nhau. Mt
khác, trong quá trình phát trin ca mình, s vt còn chu nhng s tác ñng ca
các s vt, hin tưng khác, ca tt c các yu t và ñiu kin khác.
Nhng s tác ñng như vy có th thúc ñ1y hoc kìm hãm s phát trin ñôi
khi nó làm thay ñi chiu hưng phát trin, thm chí làm cho s vt tht lùi.
VD: ti sao VN li kém phát trin hơn so vi TG vì th i gian VN bưc vào cơ
ch th trư ng mun màng hơn, ri do chin tranh => hoàn cnh, ñiu kin khác
nhau mà các s vt phát trin khác nhau.
Nhng yêu cu phương pháp lun ca nguyên tc phát trin
Trong hot ñng nhn thc yêu cu ch th phi:
Phát hin nhng xu hưng bin ñi, chuyn hóa, nhng giai ñon tn ti
ca bn thân s vt trong s t vn ñng và phát trin ca chính nó;
Xây dng ñưc hình nh chnh th v s vt như s thng nht các xu
hưng, nhng giai ñon thay ñi ca nó; t' ñó phát hin ra quy lut vn ñng, phát
trin (bn cht) ca s vt.
Khi ta xem xét bt kỳ s vt, hin tưng nào thì ta không ch nhìn nhn,
n)m b)t nhng cái hin ñang tn ti mà ta còn phi thy rõ nhng khuynh hưng
phát trin trong tương lai ca chúng. Đng th i phi thy ñưc nhng bin ñi ñi
lên cũng như bin ñi có tính cht tht lùi. Nhưng ñiu cơ bn phi khái quát ñưc
nhng bin ñi chính ñ vch ra nhng khuynh hưng bin ñi ca s vt, hin tưng.
Phi phân chia quá trình phát trin ca s vt thành nhng giai ñon ñ mà
trên cơ s ñó tìm ra nhng phương pháp nhn thc và cách thc tác ñng cho phù
hp ñ thúc ñ1y s vt phát trin nhanh hay kìm hãm s phát trin ñó. Tùy thuc
s phát trin ñó có li hay có hi ñi vi ñ i sng ca con ngư i.
VD: Tư tưng ca Đc Pht: ñ i ngư i gm 4 giai ñon: Sinh – Tr - D - Dit
Trong hot ñng thc tin yêu cu ch th phi:
Chú trng ñn mi ñiu kin, kh năng…tn ti ca s vt ñ nhn ñnh
ñúng các xu hưng, nhng giai ñon thay ñi có th xy ra ñi vi nó
Thông qua hot ñng thc tin, s( dng nhiu công c, phương tin, bin
pháp thích hp (mà trưc ht là công c, phương tin, bin pháp vt cht) ñ bin
ñi nhng ñiu kin, phát huy hay hn ch nhng kh năng…tn ti ca s vt
nhm lèo lái s vt vn ñng, phát trin theo hưng hp quy lut và có li cho chúng ta
Vic tuân th nguyên tc này s khc phc ñưc nhng hn ch gì
trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin:
Quán trit và vn dng sáng to nguyên t)c phát trin s& giúp ch th kh)c
phc ñưc quan ñim (tư duy) siêu hình trong hot ñng thc tin và nhn thc ca chính mình.
Quan ñim phát trin mâu thun vi s trì tr, bo th trong nhn thc và
trong hot ñng thc tin
Nguyên t)c phát trin ñòi h-i ch th phi s( dng các nguyên t)c khác
kèm theo mi làm sáng t- bn tính vn ñng và phát trin t thân ca s vt như
nguyên t)c (phân tích) mâu thu1n, nguyên t)c tích lưng-cht, nguyên t)c ph ñnh bin chng, ….
Câu 6. Phân tích ni dung quy lut th ng nht và ñu tranh gia các m!t
ñ i lp (quy lut mâu thu"n). Ý nghĩa phương pháp lun ca quy lut này.
Đng Cng sn Vit Nam ñã và ñang vn dng quy lut này như th nào vào
s nghip cách mng hin nay nưc ta?
Phân tích ni dung quy lut th ng nht và ñu tranh gia các m!t ñ i lp
Quy lut mâu thu1n ch ra ngun gc, ñng lc ca s phát trin, phn ánh quá
trình ñu tranh gii quyt mâu thu1n bên trong s vt. Chính vì vy quy lut mâu
thu1n là cơ s phương pháp lun trong vic phân tích mâu thu1n + quá trình ñu
tranh ñ gii quyt vi 3 yêu c#u cơ bn sau:
- Mâu thu1n tn ti khách quan, ph bin: s vt hin tưng nào cũng có mâu
thu1n và mâu thu1n là cái vn có ca bn thân s vt, bi vy mun cho s vt,
hin tưng phát trin thì phi phát hin ra mâu thu1n nhưng phi tìm ra mi liên h
tác ñng qua li ln nhau gia các mt ñi lp ñó.
- Và khi phân tích mâu thu1n phi xem xét quá trình phát sinh, phát trin ca
t'ng mâu thu1n phi xem xét quá trình phát sinh, phát trin và s tác ñng qua li
ln nhau + v trí ca t'ng mt ñi lp + nhng mi quan h tác ñng qua li gia
chúng, ñiu kin chuyn hóa ln nhau gia chúng.
VD: mâu thu1n bên trong, bên ngoài, mâu thu1n thit yu, không thit yu.
- Đ thúc ñ1y s vt phát trin thì phi gii quyt mâu thu1n nhưng phi tôn
trng nguyên t)c và gii quyt mâu thu1n là ñu tranh ca các mt ñi lp nhưng
vic ñu tranh ñ gii quyt mâu thu1n phi phù hp vi trình ñ phát trin ca
mâu thu1n, phi tìm ra nhng phương thc, phương tin, lc lưng ñ gii quyt
mâu thu1n nhưng mâu thu1n ch ñưc gii quyt khi ñiu kin ñã chín mui, bi
vy phi chng thái ñ ch quan nóng vi và tích cc thúc ñ1y ñiu kin khách
quan ñ làm ñiu kin gii quyt mâu thu1n ñi ñn ch chín mui.
- Nhng mâu thu1n khác nhau phi có phương pháp gii quyt khác nhau.
VD: trong XH có giai cp ñi kháng có 2 loi mâu thu1n:
+ Mâu thu1n ñi kháng: ña ch - nông dân.
+ Mâu thu1n trong ni b nhân dân: mâu thu1n không ñi kháng: gia công nhân và nông dân.
Phi tôn trng quy t)c gii quyt mâu thu1n => ñu tranh.
Phương pháp gii quyt khác nhau: mâu thu1n ñi kháng bng nhiu phương
pháp nhưng ch yu bng bo lc; mâu thu1n không ñi kháng không dùng bo lc.
VD: xy ra bo lon Tây Nguyên ta xác ñnh ñây là mâu thu1n v'a ñi kháng
v'a không ñi kháng. L#n ñ#u ta tht bi vì ta không xác ñnh ñưc k$ nào là ñi
kháng thc s. Khi ñã xác ñnh ñưc là CIA thì ta phi dùng bo lc ngay.
Ý nghĩa phương pháp lun.
Vic nghiên cu quy lut thng nht và ñu tranh gia các mt ñi lp có ý
nghĩa phương pháp lun quan trng ñi vi nhn thc và hot ñng thc tin.
Đ phân tích ñúng bn cht ca s vt, trưc ht phi nhn thc s vt như
mt thc th ñng nht, tip ñó phi nghiên cu nhng mt khác nhau, nhng mt
ñi lp và tác ñng qua li gia các mt ñi lp ñ nhn bit mâu thun và ngun
gc ca s vn ñng và phát trin.
Khi phân tích mâu thun, phi xem xét toàn din các mt ñi lp; theo dõi
toàn b quá trình phát sinh, phát trin ca các mt ñó; nghiên cu s ñu tranh ca chúng qua t'ng giai ñon.
Phi xác ñnh ñúng trng thái chín mui ca mâu thun; tìm ra phương
thc, phương tin và lc lưng có kh năng gii quyt mâu thun và t chc thc
tin ñ gii quyt mâu thun mt cách thc t.
Mâu thun ch ñưc gii quyt khi có ñ ñiu kin chín mui. Cho nên,
chúng ta không ñưc gii quyt mâu thun mt cách vi vàng khi chưa có ñ ñiu
kin; phi to ñiu kin thc ñ1y s chín mui ca mâu thun và ñiu kin gii quyt.
Đi vi các mâu thun khác nhau phi có phương pháp gii quyt khác
nhau. Điu ñó tuỳ thuc vào bn cht ca mâu thun, vào nhng ñiu kin c th.
Phi có bin pháp gii quyt thích hp vi t'ng mâu thun.
Tóm li, t' nhng ñiu trình bày trên ñây, chúng ta nhn thy, mi s vt
và hin tưng ñu cha ñng nhng mt, nhng khuynh hưng ñi lp to thành
mâu thun trong bn thân s vt; s thng nht và ñu tranh ca các mt ñi lp
to thành xung lc ni ti ca s vn ñng và phát trin, dn ñn s mt ñi ca cái
cũ và s ra ñ i ca cái mi.
S vn dng ca Đng Cng sn Vit Nam vào s nghip cách mng
hin nay nưc ta
Nưc ta ñang trong th i kỳ quá ñ lên CNXH nên tn ti khách quan nn
kinh t nhiu thành ph#n và xã hi có nhiu giai cp. Mâu thun gia các thành
ph#n kinh t và gia các giai cp là tt yu. Đng CSVN ñã và ñang vn dng linh
hot quy lut thng nht và ñu tranh gia các mt ñi lp trong vic ñ ra chính
sách phát trin các thành ph#n kinh t. Các TPKT ñu ñưc th'a nhn tn ti
khách quan và NN to ñiu kin, môi trư ng ñ chúng tn ti và phát trin trên
thc t. Đng th i các thành ph#n kinh t ñưc bình ñ*ng trưc pháp lut
Đng CS Vit Nam cũng nhn bit mâu thun cơ bn ca xã hi có giai cp
là mâu thun gia giai cp công nhân vi t#ng lp tư sn. Tuy nhiên, Đng ta cũng
nhn rõ ñây là mâu thun trong ni b nhân dân, là nhng mâu thun cc b, tm
th i ch không phi là mâu thun ñi kháng như trong các nưc TBCN nên
phương pháp gii quyt tuyt ñi không dùng bo lc cách mng.
Trong nn kinh t th trư ng ñnh hưng XHCN tn ti các mâu thun cơ bn sau ñây:
Mâu thun gia mc tiêu tăng trưng kinh t và bo v môi trư ng
Mâu thun gia li ích các nhân vi li ích tp th và li ích xã hi
Mâu thun gia tính ưu vit ca nn kinh t th trư ng vi nhng mt trái ca nó
Mâu thun gia s phát trin t giác theo con ñư ng ñi lên CNXH vi
khuynh hưng t phát ñi lên CNTB.
Nhn bit các mâu thun trên, vn dng quy lut mâu thun:
Đng và NN ta ñã ñưa ra các qui ñnh pháp lut ràng buc các ch th trong
xã hi mà ñc bit là các ch th kinh t thc hin nghiêm túc các qui ñnh v môi
trư ng như qui ñnh xây dng h thng x( lý nưc thi, rác công nghip, rác y
t… Tích cc giáo dc tuyên truyn ý thc ca các ch th kinh t. Đưa vn ñ
môi trư ng vào quá trình lp k hoch phát trin quc gia…
Câu 7: Anh/ch hãy phân tích ni dung quy lut chuyn hóa t# nhng thay
ñ$i v lưng d%n ñn nhng thay ñ$i v cht và ngưc li. Ý nghĩa phương
pháp lun ca quy lut này. Đng cng sn Vit Nam ñã và ñang vn dng
quy lut này như th nào vào s nghip cách mng hin nay nưc ta.
Cht, lưng, ñ, ñim nút, bưc nhy -
Cht là phm trù TH dùng ñ ch tính quy ñnh vn có ca s vt, ñc trưng
cho s vt là nó, giúp phân bit nó vi các s vt khác. -
Lưng là phm trù TH dùng ñ ch tính quy ñnh vn có ca s vt, biu th
vê mt qui mô, tc ñ ca s vn ñng, phát trin ca s vt cũng như ca các
thuc tính (cht) ca nó. -
Đ là phm trù TH dùng ñ ch gii hn mà trong ñó s thay ñi v lưng
chưa làm cho cht thay ñi căn bn, cht cũ chưa mt ñi và cht mi chưa xut hin. -
Đim nút là phm trù TH dùng ñ ch mc (gii hn) mà s thay ñi v
lưng vưt qua nó s& làm cht thay ñi căn bn. -
Bưc nhy là phm trù TH dùng ñ ch s chuyn hóa v cht do nhng
thay ñi v lưng trưc ñó gây ra. Bưc nhy là giai ñon cơ bn trong tin trình
phát trin ca bn thân s vt, nó tn ti khách quan, ph bin, ña dng. Bưc
nhy có th chia thành: bưc nhy toàn b-bưc nhy cc b; bưc nhy ñt bin-
bưc nhy d#n d#n; bưc nhy trong t nhiên-bưc nhy trong xã hi-bưc nhy trong tư duy.
Ni dung quy lut chuyn hóa t nhng thay ñi v lư n
g dn ñn nhng
thay ñi v cht và ngưc li
Mi s vt ñu ñưc ñc trưng bng s thông nht gia cht và lưng.
S vt b)t ñ#u vn ñng, phát trin bng s thay ñi v lưng (mt cách
liên tc hay tim tin); nu lưng ch thay ñi trong ñ, chưa vưt quá ñim nút
thì cht không thay ñi căn bn khi lưng thay ñi vưt qua ñ, quá ñim nút thì
cht s& thay ñi căn bn, bưc nhy nht ñnh s& xy ra.
Bưc nhy làm cho cht thay ñi (mt cách gián ñon và ñt bin); Cht
(s vt) cũ mt ñi, cht (s vt) mi ra ñ i. Cht mi gây ra s thay ñi v lưng
(làm thay ñi quy mô tn ti, tc ñ, nhp ñiu vn ñng, phát trin ca s vt).
S thay ñi v lưng gây ra s thay ñi v cht và s thay ñi v cht gây
ra s thay ñi v lưng là phương thc vn ñng, phát trin ca mi s vt trong
th gii. Phát trin v'a mang tính liên tc v'a mang tính gián ñon.
Ý nghĩa phương pháp lun ca quy lut này
Ch ra cách thc, cơ ch ca s phát trin là ñi t' nhng biên ñi nh- nht d#n
d#n v lưng dn ñn gii hn ñ thì gây ra nhng bin ñi cơ bn v cht thông
qua bưc nhy vt và ngưc li. Đó chính là cơ s phương pháp lun chung cho
mi cơ ch phát trin ca th gii vi 3 yêu c#u cơ bn sau ñây:
Bưc nhy là cho cht mi thay th cht cũ, là tt yu ca s vn ñng phát
trin. Song s thay ñi v cht nó ch din ra khi lưng ñã thay ñi ñn ñim nút.
Chính vì vy, trong hot ñng thc tin, mun to ra ñưc bưc nhy thì phi
quan tâm ñn vic tích lũy v lưng và khi lưng thay ñi ñn ñim nút thì phi
thc hin bưc nhy là yêu c#u khách quan ca s phát trin. Chính vì vy, c#n
chng li tư tưng nóng vi, ch quan, duy ý chí cũng như c#n chng li tư tưng
không dám thc hin bưc nhy ñ to s thay ñi v cht.
Vd: năng nht cht b, góp gió thành bo
Vd: chưa hc bò ch lo hc chy.
Vd: các ñiu kin ñã ñ#y ñ nhưng ch#n ch' không ly nhau.
Vd: th i cơ như con rng bay ngang qua c(a s: rt nhanh.
S thay ñi v cht ca s vt còn ph thuc vào vic liên kt các yu t
to thành s vt. Do ñó, trong hot ñng ca mình, con ngư i c#n phi bit to ra
s tác ñng vào phương thc liên kt các yu t to ra s vt.
Vd: kim cương và than chì ñu ñưc to ra bi carbon do phương thc liên kt các yu t khác nhau.
Vd: sc mnh ca 1 ñi bóng, sc mnh tp th nhưng thiu liên kt các c#u th => tht bi.
Vd: trong XH, li ích là cht keo không th gì phá ni.
Quy lut t nhiên và xã hi ñu khách quan như nhau, nhưng khác vi quy
lut t nhiên – quy lut t ñng nó din ra, quy lut ca xã hi có s tham gia ca
con ngư i có ý thc. Do ñó, ñ bưc nhy trong lĩnh vc xã hi ñưc thc hin thì
con ngư i không ch trông ch vào quy lut khách quan mà phi n! lc ch quan.
Vd: ñ ñt nưc phát trin ta phi chm dt th i kỳ quá ñ. Trưc ht tt c
Đng, dân, ñt nưc phi tn ti trong tt c các qui lut khách quan, ngoài ra phi
phát huy tinh th#n năng ñng ch quan, ñó là con ngư i => không chung chung
mà là Đng, nhà nưc, nhân dân.
S vn dng quy lut này ca Đng cng sn Vit Nam vào s nghip
cách mng hin nay nưc ta
Quy lut này ñưc vn dng trong thc tin cách mng Vit Nam rt sinh ñng:
Trong cách mng chng thc dân, ñ quc, Đng ta ñã n)m ñưc qui lut
ca s bin ñi, vn dng lý lun ñó vào thc tin. Chúng ta phi xây dng lc
lưng cách mng d#n d#n, t' nh- ñn ln, t' nhng trn ñánh nh- ñn trn ñánh
ln, t' ñánh du kích ñn trn ñánh chính quy. Quá trình phát trin ca phong trào
cách mng ñưc bin ñi d#n d#n. Trong kháng chin chng thc dân Pháp (1946-
1954) chúng ta ñã ln mnh d#n v các mt quân s, chính tr và ngoi giao. Ví
d, t' chin th)ng Vit B)c Thu-Đông (1947), chin th)ng biên gii (1950), chin
th)ng Hòa Bình, Tây B)c (1952-1953), cho ñn chin th)ng Đin Biên Ph (1954)
làm chn ñng ña c#u. S bin ñi d#n d#n v quân s ñã to ra s bin ñi v
cht. Thc dân Pháp phi ñ#u hàng. Hòa bình lp li Đông Dương, min B)c
hoàn toàn gii phóng. Đt nưc ta bưc sang giai ñon mi thay ñi h*n v cht.
Cũng lý gii như vy, cuc kháng chin chng M0 Min Nam cũng là
mt quá trình bin ñi v lưng. T' chin th)ng chin tranh ñc bit (1961-1965)
ñn chin tranh cc b (1965-1968). T' chin tranh cc b chúng ta ñã chin
th)ng chin lưc Vit Nam hóa chin tranh và Đông Dương hóa (1969-1973) ca
ñ quc M0 và cui cùng chúng ta ñã m chin dch tng tin công và ni dy
mùa xuân 1975 gii phóng min Nam, ñnh cao ca nó là chin dch "H Chí Minh" (ngày 30.4.1975).
Ngày nay, trong công cuc ñi mi, xây dng nn kinh t ñt nưc, chúng
ta cũng ng dng phương pháp lun ca qui lut lưng cht. Quá trình phát trin
nn kinh t ñt nưc trong giai ñon hin nay không th nóng vi. Phi xây dng
cơ s vt cht t' ñ#u thông qua quá trình CNH – HĐH ñt nưc, ñ#u tư xây dng
CSHT, hoàn thin KTTT cho phù hp vi trình ñ phát trin ca ñt nưc, phi
tích lũy và tn dng sc mnh ca các thành ph#n kinh t, phát ñng sc mnh ca
toàn dân, ca các ngun lc kinh t ca ñt nưc, nông nghip, công nghip, thy
sn, năng lưng d#u khí, du lch, dch v… tt c to nên sc mnh to ln ca nn
kinh t quc dân. Chính vì vy, nn kinh t nưc ta hin nay ñã ñt ñưc nhng thành tu to ln.
Đng ta ñã vn dng tng hp tt c các quy lut mt cách ñ#y ñ, sâu s)c,
năng ñng, sáng to phù hp vi ñiu kin c th ca dân tc ñưa ñt nưc thoát
kh-i khng hong kinh t, cng c ña v trên trư ng quc t và bưc ñ#u ñã gt
hái ñưc nhng thành qu ñáng m'ng như: gia nhp phiên ch toàn c#u WTO,
Thành viên không thư ng trc Đi hi ñng Liêp hp quc... và phn ñu ñn
năm 2020 nưc ta s& cơ bn là mt nưc công nghip.
Đt nưc có n hoa hay không là do tay tôi, tay bn vun trng. "Đ'ng h-i Tc
quc ñã làm gì cho ta, mà c#n h-i ta ñã làm gì cho t quc hôm nay".
Câu 8. Ph ñnh bin chng là gì? B&ng lý lun và thc tin, anh/ch hãy
chng minh r&ng cuc ñu tranh gia cái mi và cái cũ là 1 quá trình khó
khăn, lâu dài, phc tp; cái mi s có th tht bi tm th)i, nhưng cu i cùng
nó s chin thng cái cũ.
* Ph ñnh bin chng là gì?
- Ph ñnh bin chng là phm trù trit hc dùng ñ ch mt m)t khâu ca quá
trình t phát trin ca s vt ñưa ñn s ra ñ i ca cái mi tin b hơn so vi cái
cũ b ph ñnh. Ph ñnh bin chng cũng là s kh*ng ñnh. Ph ñnh bin chng
g)ng lin vi gii quyt mâu thu1n và bưc nhy v cht xy ra bên trong s vt;
nó mang tính khách quan – ni ti, tính k th'a – tin lên.
- Ph ñnh bin chng là mt hình thc c th hóa nguyên lý v s phát trin,
có khuynh hưng tin lên theo hình thc xoáy c, th hin tính chu kỳ trong quá
trình phát trin. Do ñó, ph ñnh bin chng là cơ s, phương pháp lun ñ:
+ Giúp chúng ta hiu ñưc xu hưng phát trin ca th gii, ñó là quá trình din
ra không th*ng t)p, mà quanh co, phc tp, ñuc din t bng ñư ng xoáy c,
song phát trin là khuynh hưng chung, khuynh hưng ch ño, tt yu ca s vn ñng.
VD: CMVN: tính t' th i ñim ĐCSVN ra ñ i ñn nay, cho ta thy lch s( phát
trin ca dân tc ngày càng phát trin ñi lên và không ñi theo con ñư ng th*ng mà
quanh co, khúc khu/u như bt kỳ lch s( phát trin nào khác. Đó là s chng ñi
ca CN ñ quc M0, s phá phách ca các th lc tư bn, ñó là s sai l#m ca
chính chúng ta trong quá trình xây dng và phát trin ñt nưc. Nó ñã to cho lch
s( nưc ta phát trin có nhng lúc cc kỳ khó khăn, gian kh….
+ Giúp ta hiu ñ#y ñ hơn v cái mi, cái mi ra ñ i là phù hp vi quy
lut là cái tt th)ng. Th nhưng, trong lúc cái mi v'a ny sinh thì cái cũ vn còn
có sc mnh. Bi vy, cái quan ñim chân chính v s phát trin thì phi phát
hin cái mi, ng h, nuôi dư2ng , bo v và phát trin cái mi. Có như vy, “ cái
mi” mi chin th)ng ñưc cái cũ và kh*ng ñnh ñưc mình trong hin thc.
Vì cái mi là cái ñơn nht, còn non nt, m-ng manh,yu ñui; cái cũ mt
ñi nhưng chưa mt ñi h*ng mà vn còn ñ s, to ln, mnh m&.
VD: mt tư tưng mi, 1 doanh nghip mi, 1 cách qun lý mi, 1 phát minh k0 thut mi…
Quan sát hin tưng t nhiên, trên mt ñt hàng trăm, hàng ngàn nhng cây tre,
to ln, kh-e mnh chen chút nhau giành mc ñ#y kín mt ñt. Nhưng bng sc
sng tuyt v i ca cái mi thì cây măng vn tri lên mt ñt , ñây là ñiu tt yu,
không ai cn ñưc, nó ch có th mc th*ng hay cong mà thôi.
Trong xã hi, các th lc khác thù ñch và tìm mi cách ñ tiêu dit CNXH,
nhưng CNXH vn tn ti vì ñó là tt yu.
+ Ph ñnh bin chng ñòi h-i phi tôn trng tính k th'a, nhưng k th'a
phi có chn lc, có phê phán; c#n phi chng li khuynh hưng k th'a nguyên
si, máy móc; chng li ph ñnh sch trơn, hư vô quá kh.
Phi thy s k th'a trong t nhiên và xã hi là có s khác nhau.
VD: Dân tc ta tin lên con ñư ng CNXH mà b- qua CNTB, chúng ta nhn
thy ñưc nhng mt hn ch ca CNTB ñó là s bóc lt con ngư i mt cách phi
nhân tính, quan h sn xut da trên s hu tư nhân v tư liu sn xut, ñó là
nhng mt c#n bát b-, phê phán, loi tr'.
Tuy nhiên, chúng ta không ph nhn nhng mt tích cc ñáng ñ chúng ta hc h-i, k th'a, ñó là:
+ Trình ñ phát trin ca llsx
+ Trình ñ phát trin ca KHKT
+ Trình ñ qun lý XH, qun lý KT
+ Yu t dân ch ca CNTB(vd: b#u c(…)
K th'a trong t nhiên là quá trình chn lc, din ra hoàn toàn t nhiên.
K th'a trong xã hi din ra phc tp vì có liên quan ñn li ích, quyn li, ña v ca con ngư i.
Câu 9. Phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương pháp lun
ca nguyên tc th ng nht gia lý lun và thc tin. * Cơ s lý lun:
a. Thc tin: là hot ñng vt cht “cm tính”, có mc ñích, có tính lch s( xã
hi ca con ngư i, nhm ci to t nhin, xã hi và bn thân con ngư i.
+Thc tin là mt hot ñng vt cht có mc ñích ca con ngưi: Hot ñng
thc tin là bn cht ca con ngư i. Đng vt ch hot ñng theo bn năng ñ phù
hp vi th gii bên ngoài mt cách th ñng, nhưng Con ngư i ch ñng thích
nghi vi th gii bên ngoài bng cách ci to th gii tho mãn theo nhu c#u ca
mình. Trong hot ñng vt cht, con ngư i s( dng các phương tin, công c, sc
mnh vt cht ca mình ñ tác ñng vào t nhiên, xã hi nhm ci to, bin ñi
chúng phù hp vi nhu c#u ca mình, thích nghi mt cách ch ñng tích cc và
làm ch th gii. Khi hot ñng thc tin, ñ ñt hiu qu cao, con ngư i to ra
nhng vt ph1m không có s3n trong t nhiên, ñó chính là nhng công c, và s(
dng chúng. Thc tin gm nhng dng cơ bn và không cơ bn ca thc tin: Dng cơ bn:
Hot ñng sn xut vt cht – là mt dng hat ñng nguyên thy và cơ
bn và nó quyt ñnh s tn ti và phát trin ca xã hi loài ngưi.
Hot ñng chính tr xã hi nhm ci to, bin ñi xã hi, phát trin các
quan h xã hi, ch ñ xã hi.
Hot ñng thc nghim khoa hc do nhu cu phát trin ca cuc cách
mng khoa hc k0 thut hin ñi.
Dng không cơ bn: là nhng hat ñng ñưc hình thành và phát trin t'
nhng dng cơ bn, chúng là dng thc tin phái sinh. Ví d: hat ñng trong mt
s lĩnh vc như ño ñc, ngh thut, giáo dc, tôn giáo …
+ Thc tin có tính cht lch s xã hi: Thc tin là hot ñng có tính cht loài
(loài ngưi). Hot ñng thc tin không th ñưc tin hành không ch mt vài cá
nhân mà là tòan xã hi, t' th h này sang th h khác, …Trình ñ và hình thc
hot ñng thc tin thay ñi qua các giai ñon khác nhau ca xã hi. Vì vy v
phương thc thc hin cũng như v ni dung thc tin mang tính lch s( - xã hi.
+ Thc tin ci to t nhiên, xã hi và bn thân con ngư i:Thc tin hưng vào
vic ci to gii t nhiên, bin gii t nhiên th 1 thành gii t nhiên th 2 – “th
gii th-a mãn nhu c#u vt cht ca con ngư i ñ con ngư i tn ti và phát
trin”.Nó hưng ñn vic ci to các ch ñô xã hi thành mt xã hi ngày càng
văn minh, dân ch , công bng. Hot ñng thc tin còn hưng ñn ci to bn
thân con ngư i ñ con ngư i ngày càng hoàn thin hơn.
b. Lý lun: Lý lun là h thng nhng tri thc ñưc khái quát t' thc tin,
phn ánh nhng mi liên h bn cht bn cht, nhng quy lut ca các s vt hin tưng.
b.1 Lý lun có ngun gc:
+ Lý lun là trình ñ cao hơn v cht so vi kinh nghim. Trên cơ s tng kt
kinh nghim lý lun ñưc hình thành, nhưng lý lun không hình thành mt cách t
phát và cũng không b)t buc mi lý lun ñu xut phát t' kinh nghim. Do tính
ñc lp tương ñi, lý lun có th ñi trưc d kin kinh nghim.
+ Mun hình thành lý lun, con ngư i phi thông qua quá trình nhn thc kinh
nghim. Nhn thc kinh nghim là quá trình lp ñi lp li din bin ca s vt hin
tưng. Nhn thc kinh nghim là kt qu ca tri thc kinh nghêm.
b.2 Chc năng cơ bn ca lý lun là phn ánh hin thc khách quan và chc
năng phương pháp lun ch ño hot ñng thc tin khách quan và cha năng
phương pháp lun ch ño hot ñng thc tin và nhn thc ca con ngư i.
b.3 Lý lun có hai cp ñ khác nhau, cp ñ lý lun ngành và cp ñ lý lun
trit hc ( tùy vào phm vi phn ánh ca nó và vai trò ca phương pháp lun).
YÊU C*U phương pháp lun ca nguyên tc th ng nht gia lý lun và thc tin.
Thc tin và lý lun có mi quan h bin chng cho nhau.
a. Thc tin là cơ s, là ñng lc, là mc ñích và là tiêu chun ca lý lun.
Lý lun hình thành, phát trin phi xut phát t thc tin, ñáp ng ñưc yêu
cu thc tin.
+ Thc tin là cơ s ca lý lun. Con ngư i nhn thc gii t nhiên ñ#u tiên
bng hot ñng thc tin . S tác ñng ca con ngư i buc gii t nhiên bc l
nhng thuc tính, quy lut ñ t' ñó con ngư i nhn thc chúng.Ban ñ#u con ngư i
nhnnthc bng nhng tài liu cm tính, qua Quá trình phân tích, tng hp, khái
quát hóa …ñ phn ánh bn cht quy lut vn ñng ca s vt hin tưng trong
th gii t' ñó xây dng thành mt môn khoa hc lý lun Thc tin cung cp
nhng tài liu cho nhn thc, lý lun. Vi CN Mác, thc tin trưc ht là hot
ñng sn xut vt cht vì nó là cơ s sinh sng ca con ngư i; lý lun xut hin
trên cơ s ca thc tin, là kt qu tng kt kinh nghim ca qu#n chúng, không có
thc tin thì không có và không th có lý lun khoc hc. Lý lun khoa hc không
phi là nhng hin tưng ñc lp, mà ch có nhng lý lun nào g)n vi thc tin,
phc v nhu c#u ca thc tin và ñưc thc tin kim tra thì mi b)t r sâu xa trong ñ i sng.
+ Thc tin là ñng lc ca lý lun. Qua hot thc tin luôn ny sinh nhng vn
ñ ñòi h-i lý lun phi hoàn thin chính mình ñ bao quát và gii quyt tt các vn
ñ do thc tin ñt ra. Điu này càng làm cho lý lun ngày càng ñ#y ñ, phong phú và sâu s)c hơn.
+ Thc tin là mc ñích ca lý lun. Không có thc tin thì lý lun không th
ñem li li ích cao hơn, th-a mãn nhu c#u ngày càng tăng ca con ngư i và qua
thc tin ñã giúp cho lý lun hoàn thành ñưc mc ñích ca mình. Lý lun hưng
dn ch ño thc tin làm cho thc tin ngày càng hiu qu hơn.
+ Thc tin là tiêu chu1n chân lý ca lý lun: Lý lun ch ñưc coi là chân lý
khi nó phù hp vi thc tin khách quan mà nó phn ánh, và ñng th i nó ñưc
thc tin kim nghim. Thông qua thc tin nhng lý lun ñt ñn chân lý s& ñưc
b sung vào kho tàng tri thc nhân loi.; nhng kt lun chưa phù hp thc tin s&
tip tc ñiu chnh , b sung hoc nhn thc li.
+ Th'a nhn thc tin là chân lý, c#n chú ý nhng vn ñ:
Thc tin là chân lý ca lý lun khi thc tin ñt ñn tính toàn v,n ca nó.
Thc tin có nhiu giai ñon phát trin khác nhau. Nu lý lun ch khái quát
mt giai ñon nào ñó thì lý lun có th xa r i thc tin.
Ngoài tiêu chu1n thc tin, còn có nhng tiêu chu1n khác: logic, tiâu chu1n
giá tr…nhưng nhng tiêu chu1n này vn trên nn tng thc tin.
C#n hiu thc tin là tiêu chu1n chân lý ca lý lun mt cách bin chng,
tiêu chu1n này v'a có tính tuyt ñi (vì thc tin là tiêu chu1n khách quan ñ kim
nghim lý lun) v'a có tính tương ñi (vì thc tin không ñng nguyên mt ch!,
mà bin ñi và phát trin).
+ Vi vic phân tích vai trò ca thc tin vi lý lun, ñòi h-i chúng ta phi
quán trit quan ñim thc tin: xây dng lý lun phi xut phát t' thc tin , da
trên cơ s thc tin, nu xa r i thc tin s& dn ti lý lun suông.
b. Lý lun phi ñưc vn dng vào thc tin, tip tc b sung và phát trin
trong thc tin. Thc tin phi ñưc ch ño bi lý lun.
+ Hot ñng thc tin ca con ngư i mun có hiu qu nht thit phi có lý
lun soi ñư ng. Chính nh có lý lun soi ñư ng, hot ñng thc tin ca con
ngư i mi tr thành t giác , ñt ñưc mc ñíchmong mum. Khi lý lun ñt ñn
chân lý thì lý lun có kh năng ñnh hưng mc tiêu, xác ñnh lc lưng, phương
pháp, bin pháp thc hin. Lý lun còn d báo ñưc kh năng phát trin ca các
mi quan h thc tin, d báo ñưc nhng ri ro có th xy ra. Lý lun còn là cơ
s ñ kh)c phc nhng hn ch hiu bit ca con ng'oi, tăng năng lc hot ñng,
có vai trò giác ng mc tiêu lý tưng ca con ngư i, liên kt các cá nhân thành cng ñng.
+ Vn dng lý lun vào thc tin c#n phân tích rõ t'ng tình hình c th, tránh
vn dng lý lun máy móc, giáo ñiu kinh vin . Như vy ch*ng nhng hiu sai
giá tr ca lý lun mà còn làm phương hi ñn thc tin, làm sai lch s thng nht
tt yu gia lý lun và thc tin
+ T' lý lun xây dng mô hình thc tin phát huy nhng nhân t tích cc, hn
ch nhng yu t tiêu cc nhm ñt kt qu cao.
+ Bám sát din bin ca thc tin ñ kp th i b sung nhng khuyt ñim ca lý
lun hoc có th thay ñi lý lun cho phù hp vi thc tin.
Vic tuân th nhng nguyên tc này s giúp hn ch, khc phc bnh
kinh nghim và bnh giáo ñiu.
+ Bnh kinh nghim: là khuynh hưng tuyt ñi hóa kinh nghim, coi thư ng
lý lun khoa hc, khuch ñi vai trò thc tin ñ h thp vai trò lý lun. Ngư i
m)c bnh thư ng th-a mãn vi vn kinh ngim bn thân, không chu nâng cao
trình ñ lý lun, coi thư ng trí thc, thiu nhìn xa trông rng, d bo th tr tr.
Mun kh)c phc bnh kinh nghim có hiu qu c#n:
Quán trit sâu s)c nguyên t)c thng nht goia lý lun và thc tin, tăng
cư ng hc tp nâng cao trình ñ lý lun, b sung, vn dng lý lun phù hp vi thc tin
Hoàn thin cơ ch th trư ng ñnh hưng XHCN. Vì kinh t th trư ng
luôn vn ñng bin ñi . ñòi h-i mi thành ph#n kinh t, phi năng ñng sáng to,
phi thư ng xuyên bám sát th trư ng ñ ng phó ñ ch ñng v quyt sách kinh doanh phù hp.
+ Bnh giáo ñiu:
Là bnh sách v, n)m lý lun ch d'ng câu ch, hiu lý lun mt cách
tr'u tưng mà không thâu tóm ñưc bn cht cách mng và khoa hc ca nó, nng
n vi nhng gì din ra trong sách v, không ñi chiu vi cuc sng, thoát ly cuc sng.
Khi ñ ra ch trương chính sách thư ng nng v xut phát t' sách v
mà không xut phát t' ñiu kin c th ca ñt nưc.
Khi áp dng lý lun thì rp khuôn máy móc, áp dng kinh nhgim
CNXH ca nưc khác mt cách rp khuôn vào nưc mình, áp dng kinh nghim
chin tranh cách mng vào th i bình…
Thc cht ca bnh giáo ñiu là khuynh hưng tư tưng cư ng ñiu vai trò ca
lý lun, xem thư ng thc tin, tách lý lun kh-i thc tin.
Mun kh)c phc phi quán trit nguyên t)c thng nht gia lý lun và thc tin,
nghĩa lã lý lun phi g)n lin vi thc tin, khái quát t' thc tin, kim tra thư ng
xuyên trong thc tin và không ng'ng phát trin cùng thc tin.
Câu 10: Hình thái kinh t - xã hi là gì ?. Anh/ch hãy phân tích tư tưng
ca Mác: “S phát trin hình thái kinh t - xã hi là quá trình lch s+ - t
nhiên”. Ý nghĩa ca hc thuyt v hình thái kinh t - xã hi ?
a/ Hình thái kinh t - xã hi là gì ?
Hình thái kinh t - xã hi là mt xã hi trn v,n trong mt giai ñon lch s( c
th vi mt kiu QHSX phù hp vi trình ñ nht ñnh ca LLSX và vi mt kin
trúc thưng t#ng ñưc xây dng trên nhng quan h sn xut y.
Lưu ý: xã hi trn v,n ñây là mt xã hi ñ#y ñ yu t cơ bn và yu t
không cơ bn, nó tn ti trong mt giai ñon lch s( c th. Nu như vy có th
nói là CNXH chưa phi là mt hình thái kinh t - xã hi theo ñúng nghĩa hình thái
KT-XH Công xã nguyên thy, hình thái KT-XH chim hu nô l, hình thái KT-
XH phong kin, hình thái KT-XH TBCN, mà hình thái kinh t - xã hi XHCN là
mt giai ñon ñ#u ca hình thái KT-XH CSCN.
b/ Phân tích tư tưng ca Mac: “S phát trin ca hình thái kinh t - xã
hi là quá trình lch s+ - t nhiên”
Đây là mt trong nhng tư tưng rt quan trng ca Mác ñưc trình bày trong
tác ph1m b tư bn. Nhân loi ñã ñi qua 5 hình thái kinh t - xã hi, c th bao
gm: Công xã NT, chim hu nô l, phong kin, TBCN và ñang d#n ti CNCS.
Th nào là quá trình lch s( - t nhiên ?. Đ tr l i cho câu h-i này ñòi h-i phi
tip cn hai câu h-i sau:
1/ Điu gì ñã làm XH phát trin t# thp ñn cao như vy? nguyên nhân nào,
ngun gc nào, ñng lc nào, phương pháp nào ?. Bng phương pháp loi tr' thì
ngun gc y ko ph thuc vào ý chí ch quan ca con ngư i. Trên quan ñim
không có ngư i thì không có lch s(, con ngư i làm nên lch s( nhưng con ngư i
không ñưc la chn lch s( cũng như con ngư i làm nên llsx nhưng con ngư i
không la chn llsx cho mình, cũng như con ngư i ko la chn cha m,, t quc
cho mình, nó sinh ra ntn là hoàn toàn ñc lp khách quan. Như vy lch s( phát
trin t' thp ñn cao ko ph thuc vào ý chí ch quan ca con ngư i, ko ph thuc
vào sc mnh siêu nhiên. Mà do s tác ñng ca nhng quy lut khách quan ca
ñ i sng XH như quy lut QHSX phù hp vi trình ñ phát trin ca LLSX, quy
lut CSHT quyt ñnh KTTT, quy lut giai cp và ñu tranh giai cp. Như vy s
phát trin ca XH t' thp ñn cao là do s tác ñng ca các QL, torng ñó quyt
ñnh là quy lut QHSX quyt ñnh LLSX.
2/ Ngu,n g c phát trin ca lch s+ XH suy ñn cùng có nguyên nhân trc
tip hoc gián tip t' s phát trin LLSX ca XH ñó. Như vy do chi phi ca các
quy lut mà nó làm cho nhân loi ñi t' thp ñn cao, nhưng do s tác ñng bi các
yu t như hoàn cnh ña lý, ñ i sng tâm lý, truyn thng văn hóa ca dân tc, s
tương quan lc lưng gia các giai cp, t#ng lp XH và có s tác ñng ca tình
hình quc t ñã làm cho lch s( ca th gii tr nên ña dng, c th phi phát trin
t' thp ñn cao có th b- qua 1 hay 2 hình thái KTXH, không tr nên ñơn ñiu mà
phát trin phong phú. VD như VN ñã b- qua hình thái KT-XH TBCN tin th*ng
lên CNXH nhưng vn k th'a nhng ñc tính ưu vit ca CNTB như tính dân ch,
KHKT, KHXH; nưc M0 b- qua hình thái KT-XH phong kin tin ñn TBCN do
tác ñng t' bên ngoài là nưc Anh, Pháp; nưc Úc t' hình thái KT-XH t' công xã
NT tin th*ng lên TBCN, b- qua PK.
c/ Ý nghĩa ca hc thuyt v hình thái kinh t - xã hi ? -> nhn thc + thc tin -
Trong nhot ñng nhn thc và thc tin xã hi, ngư i ta không th xut
phát t' ý thc tư tưng, t' ý chí ca con ngư i ñ gii thích v ñ i sng xã hi, mà
ngưc li phi tìm cơ s sâu xa ca các hin tưng xã hi t' trong sn xut, t'
phương thc sn xut; ñng th i, ñ có th thc hin ñưc th)ng li ca xã hi này
ñi vi xã hi khác, suy ñn cùng xã hi ñó phi to ra ñưc mt phương thc sn
xut mi tin b hơn, năng sut loa ñng cao hơn phương thc sn xut cũ. -
Trong nhn thc, mun nhn thc ñúng ñ i sng xã hi và mi quan h
ln nhau gia chúng. Trong ñó, phân tích QHSX không th tách r i LLSX; phân
tích các quan h xã hi không tách r i QHSX; mt khác, trong thc tin, vic ci
to xã hi cũ, xây dng XH mi phi ñưc tin hành mt cách ñng b tt c các
mt ca ñ i sng xã hi: t' LLSX ñn QHSX, t' CSHT ñn KTTT, trong ñó xây
dng LLSX mi là cái có ý nghĩa quyt ñnh. -
Đ nhn thc ñúng v ñ i sng XH, v vn ñng phát trin ca XH, phi
ñi sâu nghiên cu tìm ra ñưc quy lut vn ñng phát trin khách quan ca XH nói
chung, ca t'ng XH c th nói riêng. Trong thc tin, vic ci to XH cũ, xây
dng XH mi ñòi h-i phi nhn thc và vn dng quy lut khách quan, chng ch quan duy ý chí. -
Đ nhn thc ñúng ñ)ng con ñư ng phát trin ca mi dân tc, phi kt
hp cht ch& gia vic nghiên cu nhng quy lut chung vi vic nghiên cu mt
cách c th ñiu kin c th ca m!i dân tc v ñiu kin t nhiên, v truyn thng
văn hóa, v quan h giai cp, v ñiu kin quc t, …. Mt khác, trong hot ñng
thc tin, ñòi h-i phi vn dng mt cách sáng to nhng quy lut chung vào
nhng ñiu kin c th ca m!i quc gia, dân tc ñ tìm ra con ñư ng ñi mt cách ñúng ñ)n nht.
Câu 11: anh / ch hãy phân tích phép bin chng ca lc lưng sn xut và
quan h sn xut trong s vn ñng và phát trin ca các hình thái kinh t –
xã hi. Đng CSVN ñã vn dng phép bin chng này như th nào vào giai
ñon cách mng hin nay? Tr l i:
a/ Bin chng ca lc lưng sn xut và quan h sn xut trong s vn
ñng và phát trin ca các hình thái kinh t – xã hi: a1/ LLSX, QHSX:
* Lc lưng sn xut:
- Khái nim: là toàn b các yu t vt cht-k0 thut ca quá trình sn xut,
chúng tn ti trong quan h bin chng vi nhau to thành ngun lc thc tin tác
ñng vào gii t nhiên làm ra ca ci vt cht ñ th-a mãn nhu c#u ca mình và nhu c#u ca XH.
- Kt cu ca llsx gm: ngư i lao ñng, tư liu sx, khoa hc
+ Ngưi lao ñng: phi ñ tui tác t' 18-60 tui, có ñ#y ñ sc vóc, trí tu; có
ñ sc kh-e; tay ngh (trình ñ chuyên môn) và nhng ph1m cht khác như ý thc
t chc k0 lut, tinh th#n trách nhim.
+ Tư liu sn xut: là mt ph#n ca gii t nhiên tham gia vào quá trình sx.
Tlsx bao gm ñi tưng lao ñng và tư liu lao ñng. Tlsx dùng tư liu lao ñng
ñ tác ñng vào ñi tưng lao ñng.
Tư liu lao ñng gm phương tin lao ñng và công c lao ñng.
Công c lao ñng là b phn quan trng nht trong tư liu sx vì công c lao
ñng th hin trình ñ ch ng t nhiên ca con ngư i. Công c lao ñng quyt
ñnh năng sut lao ñng. Năng sut lao ñng li là thưc ño trình ñ ca 1 ch ñ xh.
+ Khoa hc: ngày nay khoa hc ñã tr thành llsx trc tip
Khoa hc bao gm KHTN, KHXH, KH nhân văn, Kh k0 thut
Nhng phát minh, sáng ch áp dng nhanh chóng vào sx.
KH thâm nhp vào tt c các yu t cu thành llsx
Trong các yu t này thì ngư i lao ñng gi vai trò quyt ñnh vì ngư i lao
ñng là ch th ca quá trình sx. H là ngư i nghĩ ra phát minh KH-KT, cũng là
ngư i áp dng s kin ñó vào sx cho nên các quc gia phi có chin lưc ñi vi
ngư i lao ñng, nhưng toàn b ph1m cht ca ngư i lao ñng li ph thuc ch! ngư i ta s( dng tlsx y
VD: ñ làm ngư i lao ñng VN có sc kh-e hơn, … thì phi liên quan ñn tlsx
mà ngư i lao ñng s( dng.
Ý thc ca con ngư i có tính ñc lp tương ñi, tác ñng li trình ñ sx. * Quan h sn xut:
Khái nim: là quan h gia ngư i và ngư i trong quá trình sx -
Quan h s hu v tư liu sx: tư liu sx ch yu ca xh ñưc gii quyt ntn ?
VD: QHSH ca XHCN dưi 2 hình thc: s hu toàn dân, s hu tư nhân -
Quan h qun lý t chc sx: ai là ngư i qun lý, ai là ngư i b qun lý, ai là
ngư i ch huy, ai là ngư i b ch huy ? -
Quan h trong vic phân phi sp: ai là ngư i phân chia, s lưng nhn ñưc
là bao nhiêu, nhn ñưc ntn ?.
Phân phi sp ph thuc vào quan h s hu.
a2/ Quy lut QHSX phù hp vi trình ñ ph.trin ca LLSX
Các QHSX hp thành h thng tương ñi n ñnh (hình thc XH ca q.trình
SX) so vi s v.ñng & ph.trin liên tc ca LLSX (ni dung XH ca q.trình SX).
S thng nht & tác ñng gia LLSX và QHSX ñưc th hin qua 2 ni dung:
Trình ñ ca llsx quyt ñnh qhsx:
Nói v trình ñ ca llsx là nói v trình ñ ca ngư i lao ñng, công c lao dng,
trình ñ ca t chc phân công lao ñng, trình ñ ng dng KHKT vào sx.
S phát trin ca llsx ñưc ñánh du bng trình ñ ca llsx.
Trình ñ ca llsx phát trin ñn ñâu thì qhsx phi tương ng vi nó nghĩa là
cách thc s hu, qun lý, phân phi sp phi tương ng vi nó.
QHSX chm thay ñi, còn LLSX (CCLĐ…) luôn thay ñi; Khi LLSX s thay
ñi ñn mt trình ñ nào ñó thì nó s& không còn phù hp (mâu thun) vi QHSX hin có;
Mâu thun này ñưc gii quyt bng cách xoá b- QHSX cũ, thay th vào ñó
QHSX mi cho phù hp vi trình ñ mi ca LLSX. PTSX cũ mt ñi, PTSX mi tin b hơn ra ñ i.
S tác ñng tr li ca QHSX ñn LLSX
Bn thân QHSX cũng tác ñng tr li LLSX nghĩa là cách thc s hu, qun lý,
phân phi sp tác ñng ñn tt c yu t cu thành LLSX, tác ñng ñn con ngư i
và TLSX bi vy nu QHSX phù hp vi trình ñ phát trin LLSX thì nó s& thúc
ñ1y LLSX phát trin. Phù hp nghĩa là QHSX phi to ñiu kin ti ưu cho vic
kt hp tư liu sx và tư liu lao ñng.
Nu QHSX ko phù hp vi trình ñ pt ca LLSX thì trì tr làm cho LLSx ko pt
ñưc, gm 2 trư ng hp:
+ QHSX quá lc hu so vi trình ñ pt ca LLSX thư ng xy ra các nưc TBCN
TBCN có LLSX : XH hóa, QHSX : s hu tư nhân v TLSX nên thay QHSX khác
Thay ñi v qun lý (vd như bán c ph#n cho ngư i lao ñng), phân phi sp:
trưc ñây ngư i dân nhn ñưc tin lương , bây gi nhn ñưc c tc
Vic ñiu chnh này làm cho CNTB ñng vng.
+QHSX tiên tin 1 cách gi to thư ng xy ra nhng nưc kém pt trong ñó có VN
VD: như qun lý quan liêu bao cp, phân phi bình quân ch nghĩa nên kt trì tr
S dĩ QHSX có vai trò như vy là vì nó quyt ñnh mc ñích of sx, quyt ñnh
h thng t chc qun lý sx, quyt ñnh vic phân phi sp... nên nó tác ñng trc
tip ñn thái ñ ca ngư i lao ñng
b/ Đng CSVN ñã vn dng phép bin chng này như th nào vào giai
ñon cách mng hin nay ?
Vn dng hc thuyt ca hình thái KT-XH ca Mac
Chúng ta thc hin nhng bin ñi mang tính cht CM trên c 3 lĩnh vc:
LLSX,QHSX, kte th trư ng trưc hêt là LLSX, ta phi ra sc pt LLSX coi ñó là
nhim v hàng ñ#u ñ to tin ñ kte vng ch)c cho s ra ñ i phương thc sx mi.
Nhưng khi chta pt LLSX trong dkien CM KH-công ngh din ra dn dp như ngày
hôm nay, ta phi thay ñi tư duy ko ñi vào nhng ngành công nghip c truyn
như trưc ñây mà phi la chn nhng ngành công nghip cho thích hp, xd kêt
cu h t#ng, cơ s vt cht-kinh t h thng thông tin và to diu kin nhanh
chóng ñ ng dng nhng thành tu KH-KT-Công ngh mi vd như bưu chính,
vin thông, vi sinh hc...
Chta gii phóng và khai thác nhanh chóng mi ngun lc ca LLSX (ngư i lao
ñng, TLSX) to công ăn vic làm cho ngư i lao ñng, khai thác trit ñ ñt ñai sông ngòi.
Công nghip hóa g)n lin hiên ñi hóa, coi công nghip hóa, hin ñi hóa là 1
trong nhng nhân t quyt ñnh d#n ñn s thun li ca s nghip xd CNXH thun li VN.
Phù hp vi s pt ca LLSX ta t'ng bưc thit lp QHSX t' thp ñên cao vi
s ña dng ca các hình thc s hu và ch ñ công hu phi là kt qu hp quy
lut ca quá trình XH hóa thc s ch ko th to ra bng bin pháp hành chính, cư2ng bc.
Phân bit 2 khía cnh ca s hu khía cnh pháp lý và khía cnh thc hin
quyn s hu là ni dung kte ca s hu
Khía cnh pháp lý ca s hu thì phi n ñnh, ni dung kte of s hu (các hình
thc thc hin quyn s hu) thì phi thay ñi do s pt of LLSX
Nu các hình thc thc hin quyn s hu ko thay ñi ch*ng nhng quyn s
hu b vi phm mà sx xh còn b tê lit
Trong QHSX thì quan h pháp lý, quan h t chc rt nhy cm và có t#m quan
trng rt lntrong h thng QHSX chính vì vy ta phi chuyn ch ñ qun lý t'
hin vt sang quan h hàng hóa tin t, nu ta làm ñưc như vy thì ta làm ñúng theo quy luât XH
Quy lut phân phi thc hin nhiu hình thc phân phi ly phân phi theo lao
ñng và hiu qu kinh t là ch yu
Kinh t th trư ng: tin hành cuc CM XHCN trên lĩnh vc tư tưng văn hóa,
phát huy ñưc nhân t con ngư i, coi con ngư i ñây ko phi ch là mc tiêu mà
còn là ñng lc ñ xd 1 XH văn minh, coi trng vai trò ca nhà nưc, mà nhà
nưc phi ñưc t chc theo nguyên t)c nhà nưc pháp quyn XHCN ca dân, do
dân, vì dân, ly liên minh giai cp công nhân và giai cp nông dân và t#ng lp trí
thc làm nn tng ñt dưi s lãnh ño ca Đng CS.
Câu 12: Anh/ ch hãy phân tích phép bin chng ca cơ s h tng và kin
trúc thưng tng trong s vn ñng và phát trin ca các hình thái kinh t -
xã hi. Đng cng sn Vit Nam ñã vn dng phép bin chng này như th
nào vào giai ñon cách mng hin nay?
* CSHT là toàn b nhng quan h sn xut hp thành cơ cu kinh t ca mt xã hi nht ñnh.
* KTTT là toàn b các quan ñim v chính tr, pháp quyn, trit hc, ño ñc,
tôn giáo,… các th ch xã hi tương ng như Nhà nưc, ñng phái, giáo hi,…
ñưc hình thành trên mt CSHT nht ñnh
* M i quan h bin chng gia CSHT và KTTT:
- CSHT quyt ñnh KTTT (CSHT nào thì KTTT ny)
+ Trt t kinh t xét ñn cùng quy ñnh trt t chính tr, mâu thun trong kinh t
gây ra mâu thun trong chính tr. Giai cp nào thng tr trong kinh t thì giai cp
ñó thng tr trong chính tr.
+ Tt c các yu t ca KTTT ñu trc tip hay gián tip ph thuc vào CSHT và do CSHT quy ñnh
+ CSHT thay ñi hay mt ñi thì sm hay mun KTTT cũng phi thay ñi hay
mt ñi ñ cho mt KTTT mi ra ñ i, tuy nhiên ñây là mt quá trình phc tp.
- S tác ñng ca KTTT ñn CSHT: Do KTTT và m!i yu ca nó có tính ñc
lp tương ñi và vai trò khác nhau nên chúng tác ñng ñn CSHT theo nhng
cách, nhng xu hưng khác nhau.
+ Chc năng chính ca KTTT là xây dng, cng c, bo v CSHT ñã sinh ra
nó, chng li mi nguy cơ làm suy yu hay phá hoi ch ñ kinh t hin hành.
+ KTTT tác ñng mnh m& ñn kinh t - xã hi, nhưng nó không th làm thay
ñi xu hưng phát trin khách quan ca ñ i sng kinh t - xã hi. S tác ñng ca
nó ch yu din ra theo 2 hưng:
Nu phù hp vi CSHT, vi các quy lut kinh t thì KTTT thúc ñ1y s tăng
trưng, ñm bo s phát trin bn vng cho CSHT.
Nu không phù hp vi CSHT, vi các quy lut kinh t thì KTTT kìm hãm s
tăng trưng, gây bt n cho ñ i sng xã hi.
* Đng cng sn Vit Nam ñã vn dng phép bin chng này vào giai ñon
cách mng hin nay
Nưc ta ñã tri qua các hình thái kinh t - xã hi khác nhau: t' xã hi cng sn
nguyên thy tin lên xã hi chim hu nô l, ñn xã hi phong kin ri tin hóa
lên CNXH b- qua ch ñ TBCN và ñnh cao nht ca quá trình tin hóa này là ch
nghĩa cng sn. Nưc ta ñang trong giai ñon xây dng cách mng mi ñó là xây
dng XHCN theo hưng xây dng và phát trin nn kinh t th trư ng ñnh hưng
XHCN. Do ñó phép bin chng gia CSHT và KTTT là 1 quá trình ñu tranh lâu
dài gia cái mi và cái cũ. CNXH ñang trong th i gian xây dng nên cái mi còn
rt yu, mun xóa b- ht tàng dư ca xã hi cũ - ñi din cho cái cũ rt khó bi nó
ñã tn ti lâu dài. Tuy nhiên con ñư ng ñi lên CNXH nưc ta din ra theo các
quy lut khách quan ca th i ñi ch không phi do ý mun ch quan ca con
ngư i quyt ñnh nên nó là cái mi nhưng hp quy lut nên ngày càng phát trin
và ngưc li cái cũ không hp quy lut s& ngày càng yu ñi.
Đng ta ñã ra sc xây dng CNXH trong ñó phát trin lc lưng sn xut hin
ñi g)n lin vi xây dng quan h sn xut mi phù hp trên c 3 mt: s hu,
qun lý và phân phi. Quá trình xây dng này ñòi h-i chúng ta phi xây dng các
quan ñim v chính tr, pháp quyn, trit hc, ño ñc, tôn giáo,… các th ch xã
hi tương ng như Nhà nưc, ñng phái, giáo hi cho phù hp vi s phát trin
ca phương thc sn xut mà Đng ñã ñ ra ñ góp ph#n xây dng mt ñt nưc
Vit Nam dân giàu, nưc mnh, xã hi công bng, dân ch, văn minh.
CÂU 13: CH?NG MINH Đ@U TRANH GIAI C@P LÀ ĐANG LBC
THÚC ĐCY SB PHÁT TRIDN CEA XÃ HAI CÓ GIAI C@P ĐFI KHÁNG.
ĐGNG CSVN ĐÃ VÀ ĐANG VHN DING LÝ LUHN VJ Đ@U TRANH GC
NHƯ TH NÀO TRONG GIAI ĐON CM HILN NAY:
Đu tranh giai cp là mt trong nhng ñng lc phát trin quan trng ca xã hi
có giai cp. Vì ñu tranh giai cp giúp thay ñi phương thc sn xut cũ, l!i th i,
lc hu bng phương thc mi cao hơn, ñng th i xây dng lc lưng sn xut
mi phù hp quan h sn xut to cơ s phát trin mi mt ñ i sng xã hi.
Đu tranh giai cp giúp ci to các giai cp cách mng và qu#n chúng lao ñng
thông qua vic xóa b- tp quán xu do giai cáp thng tr sn sinh ra.
Đu tranh giai cp là ñòn b1y phát trin lch s( cách mng, là ñng lc phát
trin các mt ñ i sng xã hi trong th i kì phát trin bình thư ng. Đu tranh là
ñng lc ñ giai cp tư sn ñi mi phương thc qun lý, s( dng kĩ thut mi ñ
to nên nhng thành tu mi.
Vai trò ca ĐTGC th hin nhng cuc ñu tranh mang tính qu#n chúng rng
ln, do lc lưng tin b xã hi lãnh ño, ñưc t chc khoa hc nhm ñánh ñ
giai cp thng tr cn tr s phát trin XH.
S vn dng ca ĐCSVN:
Th i kì quá ñ lên CNXH nưc ta tn ti nhiu giai cp và mâu thun GC.
Tuy nhiên trong ñiu kin phát trin kinh t th trư ng quá ñ lên CNXH, mâu
thun này bc l là mâu thun trong ni b nhân dân. Nhìn chung li ích GC tư
bn thng tr li ích cng ñng, ñu tranh là ñ hp tác, ñoàn kt xây dng xã hi
dân giàu nưc mnh, công bng, văn minh.
Thc cht ĐTGC nưc ta trong th i kì quá ñ là ñu tranh gia khuynh
hưng t giác theo ñnh hưng XHCN và khuynh hưng phát trin t phát lên
TBCN. Trong quá trình ñó, nht thit chúng ta phi phát trin kinh t hàng hóa
nhiu thành ph#n trong ñó có thành ph#n kinh t tư bn tư nhân.
Đu tranh giai cp nưc ta din ra hàng ngày trên các lĩnh vc chính tr, kinh
t, xã hi. Vì vy ñng ta luôn xác ñnh rõ c#n phi: Đu tranh chng khuynh
hưng và biu hin tiêu cc ca tâng lp tư sn; Đu tranh chng khuynh hưng
t phát TBCN ca sn xut nh-; Đu tranh chng các th lc thù ñch, âm mưu
din bin hòa bình, phá hoi ñc lp dân tc và CNXH nưc ta; xây dng
CNXH ñi ñôi vi bo v t quc, bo v quyn làm ch nhân dân; xây dng nn
kinh t th trư ng, thc hin CNH, HĐH ñnh hưng CNXH, gi gìn và phát huy
bn s)c dân tc, tip thu nhng tinh hoa nhân loi làm cho ñ i sng vt cht và
tinh th#n nhân dân ko ng'ng nâng cao.
Đ ñt ñưc các mc tiêu trên ñòi h-i s( dng nhiu hình thc ñu tranh khác
nhau, v'a mm d$o, v'a cương quyt.
Tóm li, giai ñon hin nay ñòi h-i Đng ta phi n)m vng bin pháp duy vt,
n)m vng quan ñim GC ca CN Mac – Lenin ñ phân tích ñưc tính cht tình
hình gay go, phc tp ca ĐTGC trong th i kì quá ñ tránh rơi vào thái cc sai
l#m: cư ng ñiu ñu tranh giai cp ñi ñn rt rè, ko dám ñi mi, mơ h, mt cnh
giác ñi ñn ph nhn ĐTGC.
CÂU 14: Anh ch hãy nêu nhng ñim gi ng và khác nhau gia nhà nưc
pháp quyn tư sn và nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam. Đng
cng sn Vit Nam ñã ñưa ra nhng ñnh hưng nào ñ xây dng và hoàn
thin Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong giai ñon cách mng hin nay.
1. Bn cht Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam
Trong khi lý lun v pháp quyn tư sn ñã có mt lch s( my trăm năm t'
th i cn ñi Tây Âu và mt b dày kinh nghim thc tin tương ng, thì các
nưc xã hi ch nghĩa, lý lun v nhà nưc pháp quyn xã hi nghĩa mi ñưc ñt
ra mt cách cp bách t' th i kỳ ñi mi, khi mà nn kinh t ñang chuyn d#n sang
mô hình t chc kinh t th trư ng . Đó là mt ñòi h-i tt yu ca quá trình tăng
cư ng vai trò nhà nưc xã hi ch nghĩa trong qun lý các lĩnh vc kinh t, chính tr, văn hóa, xã hi.
Trên cơ s nghiên cu các di sn kinh ñin ca ch nghĩa Mác-Lênin v
nhà nưc, tng kt kinh nghim ca cách mng Vit Nam, tư tưng H Chí Minh
và k th'a nhng giá tr ph bin ca các lý lun trit hc pháp quyn trong lch
s(, có th khái quát như sau:
Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa là nhà nưc ca dân, do dân và vì
dân, ñt dưi s lãnh ño tuyt ñi ca mt ñng duy nht là Đng Cng sn Vit
Nm; trên cơ s liên minh vng ch)c gia giai cp công nhân vi giai cp nông
dân và ñi ngũ tri thc; là công c quyn lc ch yu ñ nhân dân xây dng mt
quc gia dân tc ñc lp xã hi ch nghĩa theo mc tiêu dân giàu, nưc mnh xã
hi công bng, dân ch và văn minh, góp ph#n tích cc vào cuc ñu tranh vì hòa
bình, ñc lp, dân tc dân ch và tin b trên th gii.
Khái quát trên ñây ñã ñưc xác ñnh trong các văn kin Đi hi ñi biu
toàn quc l#n th IX và X ca Đng Cng sn Vit Nam. Nó ñã nêu rõ ñim bn
cht nht ca nhà nưc pháp quyn là nhà nưc mang bn cht “ca dân, do dân và vì dân”.
Trong t chc và hot ñng ca mình, quyn lc Nhà nưc ñưc t chc theo
nguyên t)c thng nht, nhưng có s phân công và phi hp cht ch& gia các cơ
quan Nhà nưc trong vic thc hin quyn lp pháp, hành pháp và tư pháp. T
chc hot ñng ca Nhà nưc thc hin theo nguyên t)c tp trung dân ch. Tt c
quyn lc nhà nưc thuc v nhân dân, bo ñm s thng nht t chc và hành
ñng, phát huy ñng b và kt hp cht ch& sc mnh ca c cng ñng và t'ng cá
nhân, ca c nưc và t'ng ña phương, ca c toàn b h thng b máy và t'ng
yu t cu thành nó. Tp trung dân ch ñòi h-i phi chng li tp trung quan liêu và phân tán, cc b.
2. Nhng ñim gi ng và khác nhau gia nhà nưc pháp quyn tư sn và
nhà nưc pháp quyn XHCN Gi ng nhau:
Pháp lut ñưc ñ cao và là công c ch yu ñ qun lý mi hot ñng ca xã
hi và công dân. Ngay c hot ñng ca các cơ quan thuc h thng t chc nhà
nưc cũng phi tuân theo pháp lut, mc dù chính nó là nhng cơ quan công b,
ban hành, thc thi và kim tra vic thc hin pháp lut. Khác nhau:
Đim khác bit căn bn gia nhà nưc pháp quyn XHCN mà chúng ta
ñang xây dng vi nhà nưc pháp quyn tư sn ch!, nu như trong nhà nưc
pháp quyn tư sn quyn lc ca nhà nưc ñưc phân cho ba cơ quan khác nhau
hoàn toàn ñc lp vi nhau ñm nhim, thì mt trong nhng nguyên t)c quan
trng ca nhà nưc pháp quyn XHCN là quyn lc nhà nưc thng nht, có s
phân công và phi hp gia các cơ quan nhà nưc trong vic thc hin các quyn
lp pháp, hành pháp và tư pháp.
Nhà nưc pháp quyn Vit Nam là nhà nưc pháp quyn XHCN ca dân,
do dân, vì dân nên h thng pháp lut th hin tp trung ý chí, li ích và nguyn
vng ca nhân dân. Tt c quyn lc nhà nưc thuc v nhân dân mà nn tng là
liên minh gia giai cp công nhân, nông dân và ñi ngũ trí thc. Trong khi nhà
nưc pháp quyn tư sn là ca giai cp tư sn nhm thc hin nn chuyên chính tư
sn ñi vi giai cp vô sn và nhân dân lao ñng.
Nhà nưc pháp quyn Vit Nam ñưc ñt dưi s lãnh ño ca ĐCS VN,
thc hin qun lý xã hi bng pháp lut, theo pháp lut. Nhà nưc pháp quyn tư
sn ñưc t chc dưi nhiu hình thc khác nhau nhưng nhìn chung có 2 hình
thc cơ bn là quân ch lp hin và các hình thc cng hòa, chung quy li ñu là
nn chuyên chính tư sn.
3. Đng cng sn Vit Nam ñã ñưa ra nhng ñnh hưng ñ xây dng và
hoàn thin Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong giai ñon
cách mng hin nay như sau:
Theo tinh th#n và ni dung trong Văn kin Đi hi IX và X ca Đng, vic
xây dng và hoàn thin nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong
ñiu kin phát trin kinh t th trư ng và ñ1y mnh quá trình công nghip hóa,
hin ñi hóa ñt nưc hin nay, c#n thit phi thc hin năm ñim cơ bn sau ñây:
Mt là, tip tc xây dng và hoàn thin nhà nưc pháp quyn dưi s lãnh
ño ca Đng Cng sn Vit Nam, vi quan ñim Nhà nưc ta là công c ch yu
ñ thc hin quyn làm ch ca nhân dân, là Nhà nưc pháp quyn ca dân, do
dân và vì dân. Quyn lc Nhà nưc là thng nht, có s phân công và phi hp
gia các cơ quan nhà nưc trong vic thc hin các quyn lp pháp, hành pháp và
tư pháp. Nhà nưc qun lý xã hi bng pháp lut. Mi cơ quan, t chc, cán b,
công chc, mi công dân có nghĩa v chp hành Hin pháp và pháp lut.
Đ tăng cư ng vai trò ca Nhà nưc phi tin hành ci cách t chc và hot
ñng ca Nhà nưc g)n vi xây dng, chnh ñn Đng, ñi mi ni dung, phương
thc lãnh ño ca Đng ñi vi Nhà nưc, xây dng b máy nhà nưc tinh gn;
nâng cao cht lưng hot ñng ca các t chc Đng và ñng viên trong các cơ quan nhà nưc.
Hai là, tin hành ci cách th ch và phương thc hot ñng ca Nhà
nưc, theo hưng kin toàn t chc, ñi mi phương thc và nâng cao hiu qu
hot ñng ca Quc hi, trng tâm là tăng cưng công tác lp pháp, xây dng
chương trình dài hn v lp pháp, hoàn thin h thng pháp lut, ñi mi qui trình
ban hành và hưng d!n thi hành pháp lut. Xây dng mt nn hành chính nhà
nưc dân ch, trong sch, vng mnh, t'ng bưc hin ñi hóa phân công, phân
cp, nâng cao tính ch ñng ca chính quyn ña phương. Ci cách t chc, nâng
cao cht lưng và hot ñng ca các cơ quan tư pháp. Thc hin tinh gim biên
ch trong các cơ quan nhà nưc.
Ba là, tip tc phát huy dân ch, gi vng k lut, k cương tăng cư ng pháp
ch, theo hưng nâng cao cht lưng ñi biu quc hi, ñi biu hi ñng nhân
dân, hoàn thin nhng qui ñnh v b#u c(, ng c(, v tiêu chu1n và cơ cu các ñi
biu Quc hi và Hi ñng nhân dân trên cơ s tht s phát huy dân ch ñi ñôi vi
gi vng k/ lut, k/ cương, tăng cư ng pháp ch, qun lý xã hi bng pháp lut,
tuyên truyn, giáo dc toàn dân nâng cao ý thc chp hành pháp lut.
Bn là, tip tc xây dng ñi ngũ cán b, công chc trong sch, có năng lc,
thc hin vic ñào to, bi dư2ng cán b, trưc ht là cán b lãnh ño qun lý. S)p
xp li ñi ngũ cán b theo ñúng chc danh tiêu chu1n. Đnh kỳ kim tra, ñánh giá
cht lưng cán b, công chc ñ kp th i thay th cán b công chc yu kém và
thoái hóa. Có chính sách ñãi ng, ñào to ñi vi cán b cp xã, phư ng, th trn.
Năm là, kin quyt, tip tc ñu tranh chng tham nhũng trong b máy nhà
nưc và toàn b h thng chính tr mi cp, mi ngành t' Trung ương ñn cơ s;
cùng vi vic chng tham nhũng, phái chng tham ô lãng phí, quan liêu, buôn lu,
ñc bit là các hành vi li dng chc quyn ñ làm giàu bt chính. Đ làm tt công
tác chng tham nhũng hin nay có nhiu bin pháp phi thc hin như xóa b- th
tc hành chính phin hà, phát huy dân ch cơ s, giáo dc ño ñc cách mng cho
cán b ñng viên, v.v… nhưng c#n thit phi xem xét trách nhim hình s hoc có
hình thc k/ lut thích ñáng ñi vi nhng ngư i ñng ñ#u cơ quan, ñơn v nơi
xy ra nhng v tham nhũng ln, gây hu qu nghiêm trng.
CÂU 15: QUAN ĐIDM CEA TRIT HC MAC LENIN VJ BGN CH@T
CON NGƯMI? MNT TÍCH CBC VÀ HN CH CEA CN VN? ĐCSVN
ĐƯA RA ĐONH HƯPNG GÌ ĐD XÂY DBNG CON NGƯMI VN?
Bn cht con ngư)i VN:
a/ con ngư)i là mt thc th sinh vt – xã hi
Khoa hc và thc tin ñã chng t- rng, tin ñ ñ#u tiên ca s sng tn ti
ngư i là s sng ca th xác: th xác sng ca con ngư i chính là sn ph1m tin
hóa lâu dài ca t nhiên, là s tip tc phát trin ca t nhiên. Do vy, trưc ht nó
b chi phi bi các quy lut t nhiên sinh hc như quy lut trao ñi cht gia cơ
th và môi trương, quy lut bin b và di truyn, quy lut tin hóa…
S tn ti ca CN còn g)n lin trc tip vi s tn ti ca XH: ñ th-a mãn
các nhu c#u ca mình, con ngư i phi tin hành lao ñng sn xut, qua ñó
tothành các mi quan h xã hi và xã h, trong ñó xã hi sn sinh ra con ngư i
vi tính cách là con ngư i như th nào thì con ngư i cũng sn sinh ra xã hi như
th. S tn ti ca CN g)n lin vi s tn ti ca ý thc.
Con ngư i là mt thc th sinh vt – xã hi, trong ñó có s tác ñng ñan
xem ca 3 h thông nhu c#u (sinh hc, xã hi, tinh th#n) và 3 h thng quy lut
(sinh hc, xã hi, tinh th#n). m!i h thng nhu c#u và quy lut này ñêu có v trí,
vai trò và tác dng ca mình trong s tn ti và phát trin ca con ngư i ñng th i
chúng tham gia vào vic quyt ñnh bn cht ca nó, trong ñó h thng nhu c#u và
quy lut xã hi luôn gi v trí trung tâm và có vai trò quyt ñnh. Các nhu c#u ca
con ngư i dù là nhu c#u vt cht hay tinh th#n, mang tính t nhiên và xã hi ñu
ñưc quy ñnh bi lch s(, nhưng con ngư i hòan toàn có th t diu chnh, t
kim tra các nhu c#u và hot ñng ca mình. Con ngư i tn ti trong th gii
không phi như các sinh vt khác, mà tn ti vi tư cách là ch th ca quá trình
nhn thc và hành ñng ci to th gii, ci to xã hi và ci to bn thân con ngư i.
b/ con ngư)i là ch th lch s+
Trit hc mac- lienin cho rng, CN là sn ph1m ca lch s( (SP ca ñiu
kin t nhiên và XH) ñng th i chính là ch th sáng to ra quá trình lch s( y –
lch s( con ngư i. Đó là qúa trình hot ñng có ý thc ca CN nhm mc ñích ci
to t nhiên, ci to XH và ci to chính bn than CN.
Trên cơ s vn dng phép bin chng duy vt, C Mac ñã kho sát bn cht
CN b)t ñ#u t' hot ñng thc tin, t' trong hoàn cnh XH lch s( c th.
Bn cht CN là tng hòa nhng QHXH, lun ñim này cho thy, CN là mt
thc th có tính loài. Đc tính loài ca CN hin thc tclà tính ngư i. Tính ngư i
bao gm tòan b các thuc tính vn có ca CN, trong ñó có 3 thuc tính cơ bn
nht: thuc tính t nhiên, xã hi và tư duy.
Bn cht CN là tng hòa nhng QHXH, QHXH ñây ñưc hiu là tng th
các mqh mà con ngư i ñã có, ñan có và trong ch'ng mc nào ñó còn bao hàm c
nhng quan h trong tương lai,
Bn chát ca CN là tng hòa các QHXH, nhưng CN bao gi cũng là con
ngư i riêng bit, CN c th, ng vi nhng th i ñi, nhng giai ñon lch s( nht
ñnh, vi t'ng tp ñoàn ngư i, ñng th i nó cũng mang bn cht chung ca nhân
loi, phát trin trong toàn b lch s( loài ngư i.
M!t tích cc và hn ch Tích cc:
+ Giá tr truyn thng: có tinh th#n yêu nưc, ý thc dân tc, ý chí t lp t
cư ng, truyn thng ñoàn kt vì ñi nghĩa dân tc, ….
+ Truyn thng lao ñng c#n cù, sáng to, nhy cm vi cái mi, bit ng phó
linh hot, ng x( mm m-ng, bit thích nghi và hi nhp ñ tn ti và phát trin, …
+ Tinh th#n thc t, coi trng kinh nghim, tông trng ngư i già giàu kinh
nghim và có tư duy tng hp, …
+ Truyn thng hiu hc, trng hc, truyn thng tôn sư trng ño, …. Hn ch:
Thiu óc phân tích, tinh th#n phê bình và t phê bình; thiu ý thc pháp lut,
chp hành ni quy, k/ lut; thiu ý thc tit kim, chưa bit làm ăn ln, làm ăn lâu
bn, khó hp tác, ñ k[, nng tâm lý ca ngư i sn xut nh- nông nghip, thiu tư
duy và tác phong công nghip.
Truyn thng dân ch làng xã, nhng tư tưng cc b, làng xã, hay can thip
vào cuc sng riêng tư, các chuyn ca tp th, tùy tin.
Hn ch do sn xut tiu nông mang li th hin ch! kh năng hoch toán k
toán kém, nng v li ích trưc m)t, b- qua li ích lâu dài Tâm lý c#u an, c#u may
Thích quân bình, ko thích s phân hóa trong cs
Đ cao thái quá, coi thư ng tri thc, coi thư ng tui tr$
Ngư i VN c#n cù chu khó, song d th-a mãn, tâm lý th ñng …
Đnh hưng xây dng con ngư)i VN
Xây dng con ngư i VN có nhng ñc tính cơ bn như: tinh th#n yêu nưc,
t cư ng dân tc, phn ñu vì ñc lp dân tc và CNXH, có ý chí ñưa ñt nưc
kh-i ñói nghèo, lc hu, ñoàn kt vi nhân dân th gii trong s nghip ñu tranh
vì hòa bình, ñc lp dân tc, dân ch và tin b xh.
Có ý thc tp th, ñoàn kt, phn ñu vì li ích chung
Li sng lành mnh, np sng văn minh, c#n kim, trung thc, nhân nghĩa
tôn trng k/ cương phép nưc, quy ưc ca cng ñng, có ý thc bo v và ci
thin môi trư ng sinh thái
Lao ñng chăm ch vi lương tâm ngh nghip, có kĩ thut và sáng to năng
sut cao vì li ích ca bn thân, gia ñình, tp th và xã hi.
Thư ng xuyên hc tp, nâng cao hiu bit, trình ñ chuyên môn, trình ñ th1m m0 và th lc,…..