44 trang 46 lượt tải

15 câu hỏi tự luận ôn tập - Triết học Mác Lenin| Đại học Kinh Tế Quốc Dân

Đại học Kinh tế Quốc dân với những kiến thức và thông tin bổ ích giúp các bạn định hướng và họp tập dễ dàng hơn. Mời bạn đọc đón xem. Chúc bạn ôn luyện thật tốt và đạt điểm cao trong kì thi sắp tới

Môn: Triết học Mác - Lenin( LLNL 1105) 512 tài liệu

Trường: Đại học Kinh Tế Quốc Dân 3 K tài liệu

Tác giả:

Hà Việt Anh

1 năm trước

Danh sách Quiz

BÀI SO N ÔN THI MÔN TRI T H C   

Câu 1: Anh/ch hãy phân tích n i dung c a CNDVBC v i tính cách là 1 h t     

nhân lý lu n c a th gi i quan khoa h c.     

Ni dung c a CNDVBC v i tính cách h t nhân lý lu n c a th gi i qua KH bao       

gm hai nhóm quan ni m. ó là nhóm quan ni m duy v t nói chung và  Đ   v th gi i

quan nim duy v t nói riêng.  v xã hi

a/ Quan ni m v th gi   i: nó th hi n ch nó coi v t ch t c a th gi i là v t          

cht và th gi i th t ng nh  tính v t ch t c a nó. Nó    ñưc di n t b  i nh ng n i  

dung sau ñây:

- Ch có m t th gi  i duy nh t và th ng nh t là th gi    i v t ch t, th gi   i v t 

cht t n t i khách quan v n vô h n, không ai sinh ra và tiêu di t   ĩnh vi   ñưc nó.

- Tt c các s v t hi n t u là nh ng d ng t n t i c th c a v t ch t     ưng ñ         

hay là nh ng thu c tính c th c a v t ch t và trong th gi i này không cá gì khác         

ngoài v t ch t ang v n ng.   ñ  ñ

- Các s v t hi n t ng trong th gi i v t ch t u n m trong m i quan h    ư     ñ   

chuyn hóa l n nhau là nguyên nhân và k t qu l n nhau và     ñu b chi ph i b  i

nhng qui lu t chung gi ng nhau.

- Ý th c là m t c tính c a b não ng i là s ph n ánh hi n th c khách   ñ   ư    

quan vào b não ng i.  ư

(Quan m th gi i th t nhau b n tính v t ch t c a nó b ng s cm ñi   ng nh        

(?) lâu dài b n b c a khoa h c t nhiên).     

b/ Quan ni m duy v t v xã h i:    

- Th gii quan này coi xã h i là 1 b ph n    ñc thù c a gi i t nhiên. Th  

hin  ch xã h i có nh ng qui lu t v n !     ñng và phát tri n riêng. 

- S v n ng và phát tri n c a XH ph i thông qua ho t ng có ý th c c a  ñ     ñ  

con ng i ang theo i nh ng m c ích nh t nh. ư ñ ñu   ñ  ñ

- Cho r ng s n xu t v t ch t là c s c a i s ng xã h i, ph ng th c s n      ơ   ñ   ươ  

xut quy #t nh qui trình sinh hoñ t c a xã h i như chính tr, tinh th n nói chung và

tn t i xã h i quy t nh ý th c xã h i.    ñ  

VD: a tr nào c ng bi t xã h i s chào ón tôi, không nói d ng sx trong 1 vài ñ $ ũ   & ñ '

tháng mà ch c n trong m t vài tu n thôi – trong b t b n c a Mac.  #  #  ư  

VD: ã là ng i ai c ng ghi d u n c a mình vào l ch s nh ng ai là ng i ñ ư ũ     ( ư ư

quy t ñnh lch s( không phi là con ng i nói chung ? thư gi ñi quan này xác nh

là qu n chúng nhân dân. #

- S phát tri n c a XH là 1 quá trình phát tri n c a l ch s t nhiên, ây là t      (  ñ ư

tưng c a Mac trong b t b n: “tôi coi s phát tri n thay th các hình thái kinh t   ư     

xã h i là 1 quá trình t nhiên” –Mac. Và vì v y nó không thu c vào ý th c con     

ngư i. Nó do s tác ñng gia các qui lut xã hi, … trong ñó ch yu là qui lut

quan h sx phù h p v i trình sx. VD: vi c VN không trãi qua CNTB có phù    ñ 

hp v i CN Mac ko ? – ko ph i tr i qua tu n t .    # 

- Cho r ng qu n chúng nhân dân là ch th sáng t o chân chính c a l ch s .  #      (

- Quan m duy v t XH là h th ng quan m th ng nh t ch t ch v i nhau ñi    ñi    & 

v s ra i, t n t i, v n ng và phát tri n c a XH và các lý lu n th c hi m  ñ    ñ     n nhi

v l ch s t ra trong s v n ng và phát tri n y.  ( ñ   ñ  

Câu 2. Anh/Ch hãy phân tích b n ch t c a ch ngh a duy v t bi n ch ng      ĩ   

vi tính cách là ht nhân lý lun c a th gi i quan khoa h   c.

- Gi i quy t úng n nh ng v c b n c a tri t h c t quan m th c ti n (so   ñ ñ)  ñ ơ     ' ñi  

sánh CNDV bi n ch ng v i CNDV: bên c nh nh ng thành t u mà CNDV c t       ũ ñ

ñưc thì CNDV cũ vn còn nhng hn ch ch*ng hn h thp hoc ph nhn vai

trò c a ý th c, không th y c s tác ng tr l i vô cùng quan tr ng c a ý th c    ñư  ñ     

ñ i v i vt cht .

(coi ý th c là s ph n ánh th ng n gi n máy móc không th y c tính     ñ ñơ   ñư

năng ñng sáng t o c a ý th c. 

Mác xu t hi n a th c ti n vào tri t h c g n li n nh ng lý lu n vào ho t ng   ñư     )     ñ

thc ti n.) 

- TGQ duy v t bi n ch ã có s th t gi a TGQ duy v t và bi n   ng ñ  ng nh   

chng. ( nay là y u t r t cách m ng c a Mácì t o ra CNDV bi n ch ng + phép        

bin ch ng duy v t).  

- TGQ duy v t bi n ch ng là TGQ duy v t tri t t c nó không duy v t trong      ñ  

t nhiên mà còn trong xh.

- TGQ duy v t bi n ch ng còn có tính th ïc ti ån và cách m ch nó là      ng  !

TGQ c a giai c p công nhân, giai c p ti n b và cách m ng c a th i i, nó không        ñ

ch gi i thích th gi  i mà còn c i t o th gi   i, nó kh*ng ñnh s t t th ng c a cái   ) 

mi (trong quá trình v n ng cái c m t i, cái m i ra i).  ñ ũ  ñ  ñ

Câu 3: Anh ( ch ) hãy phân tích c s lý lu n, nêu ra các yêu c u ph ng  ơ    ươ

pháp lu n c a nguyên t c khách quan c a CNDVBC. ng CSVN ang     Đ ñã và ñ

vn d ng nguyên t c nh th nào vào s nghi p cách m  ư    ng hi n nay n c   ư

ta ?

1/ Nh ng n/t c pp lu n:   

Phương pháp lu n: Ph ương pháp ch d n con ng i nh n th c úng   ư   ñ ñ)ng và

hot ñng có hi u qu .  

N/t)c khách quan trong vi c xem xét s v t   

- Th c ch t c a nguyên t c này là coi tr ng vai trò quy t nh c a v t ch t v i ý    )   ñ    

thc nói riêng và ho t  ñng c a con ng i nói chung. C s ư ơ  khoa h c c a nguyên  

t)c này là d a vào quy   t nh cñ a CNDVBC trong vi c gi i quy t mi quan h

gia VC và YT. VC có trưc, YT có sau; VC quy t  ñnh YT, quy t  ñnh n i dung 

và hình th c c a YT  

VD: t n c Vi t Nam dài t Tam Quan n m i Cà Mau chia làm 3 phs n: ñ ư  ' ñ ũ #

B)c Trung Nam,

Min Trung: u ki n sinh ho t v t ch t ñi      mi n Trung r t kh nên nó quy t    

ñnh ý chí ca cư dân min trung. T' ñó cho thy ng i MT có ý chí như t trong

các mi n. 

Min Nam: khóan ñt r ng r i h t mình.   

MT và MB:

T nhiên: t h p, ng i ñ , ư ñông.

Th i tit: khô cn, khó sn xut.

MB: th y rõ 4 mùa nh c nghi t cho s n xu p.  ưng kh)   t nông nghi

- Nguyên t c này òi h i trong ) ñ - nhn thc và trong ho t ng thì chúng ta ph ñ i:

+ Ko c xu t phát t ý mu n ch quan, ko c l y ý mu n ch quan làm ñư  '   ñư   

chính sách, ko c l y ý chí áp t cho th c t , ko c l y o t ng thay cho ñư  ñ   ñư   ư

hin th c mà ph i xu t phát t chính b n thân s v t, t   '    ' th c t khách quan, t   '

cuc sng ñ gi i quy t nh ng v n     ñ do cu c s ng ñt ra và ph i ph n ánh m t   

cách trung thành nh cái v n có c a s v t. ư    

VD: mu n qui ho ch cho ng chí c a nh i có ch c có quy n   ñúng ñ)  ng ngư  

cũng ko nên quy hoch theo nhi m k , quy ho ỳ ch y ph i xu  t phát t quy mô c a ' 

dân s , xu t phát t công n vi c làm c a cán b nhân dân.   ' ă   

- Trong ho t  ñng thc tin nguyên t c này òi h i chúng ta ph i tôn tr ng và ) ñ -  

làm theo quy lu t khách quan. 

VD: a d ng các hth c sh u ph i tôn tr s n xu t, ph i pù h p v i Đ     ng quan h     

trình ñ

- Lê Nin giáo hu c l y ý mu n ch quan c a mình làm chính sách, ko n ko ñư    

ñư ưc ly tình cm làm ng lñư i chin l c ca CM.

- ng CSVN “m i ng l i ch tr ng c a i xu t phát t th c t ” Đ  ñư   ươ  Đng ph  '  

- Phát huy tính n ng ch quan, ch ng CN duy ý chí. (phát huy tính tích ăng ñ  

cc, n ng, sáng t o c a ý th c và phát huy vai trò nhân t con ng i) ăng ñ     ư

- B n thân ý th c nó có tính c l p t ng i so v i v t ch t và b n ch t c a ý   ñ  ươ ñ      

thc có tính năng ñng, sáng t o chính vì v y mà ý th c có th t    ñng tr l i VC, 

góp ph#n c i bi n TGKQ thông qua ho t ng th c ti n c a con ng i. Khi ta nói    ñ    ư

ñ ñn vai trò ca ý thc thc cht ta nói n vai trò ca con ng i hư ơn na nhn ý

thc tr c ti p hi n th c mà mu n tác      ñng tr l i hi n th c thì nó ph i     ñưc con

ngư i t chc thc hin trong thc tin mà trên ht là thc tin lñsx.

- Khi nói v vai trò c a ý th i là nó tr c ti p t o ra TGVC. Mà m t   c không ph    

là y u t mang n cho con ng i s hi u bi t v các quy lu t khách quan.   ñ ư     

- Trên c s nh v y giúp con ng i xác nh m c tiêu, ra ph ng hơ  ư  ư ñ  ñ ươ ưng

hot ñng cho phù h p. K ti p là con ng i xây d ng các bi n pháp    ư   ñ t ch c  

thc hi n th c ti n và cu i cùng là b ng n l c ý chí am mê c a mình giúp con      !  ñ 

ngư i thc hin ñưc mc tiêu ñã xác ñnh.

- Ý th c có vai trò nh v y nên trong ho t ng c a mình thì con ng i ph i  ư   ñ  ư 

chng l i thái th  ñng, / l i, b o th , trì tu , quay l ng l i cái m    ư  i, cái t n b .  

- Ph i coi tr ng vai trò c a ý th c, t t ng, lý lu n.     ư ư 

- Ph i giáo d c và nâng cao trình tri th c KH vì KH có v trí, vai trò c bi t   ñ   ñ 

quan tr i s ng con ng i nh t là trong n n kinh t tri th c hi n nay, tri ng trong ñ  ư     

thc khoa h c là 1 trong nh ng ñng l c phát tri n xh

- N u cao tri th c thì ph i ch ng l i 2 khuynh h ng:  ñ     ư

+ N u cao tuy t i hóa 1 tri th c khoa h c nào ó thì s b qua nh ng tri  ñ  ñ   ñ $ - 

thc khoa h c khác. 

+ cao tuy t i hóa kinh nghi m coi th ng lý lu n, chúng ta không coi Đ  ñ  ư 

thư ng kinh nghim, không ph nhn kinh nghim mà chng li kinh nghim,

tuyt ñi ñi hóa kinh nghi ng m coi th ng lý lu n. Kinh nghi m trong i thư   ñ ư

hay KH có 1 tác d ng tiêu c c vì n u v t qua m t gi i h n nào ó thì kinh    ư    ñ

nghim s m t tác d ng. $  

VD: ông nông dân BSCL mà ra mi n Trung s th t b i ngay vì u ki n ã  Đ  &   ñi  ñ

thay i. Nh ng k s s t b i n u tr ng m t gi c em ñ ư 0 ư & không th     ng lúa không ñư ñ

vào phòng thí nghi i nông dân m sau vài ti ng s bi t ngay lý do trong khi ng $  ư

không có lý lu n thì không bi t.  

- Ta tôn tr ng tri th c KH và ta i n làm ch tri th c KH. Là 1 quá trình nó   ñ ñ  

phi liên quan ñn quan nim c a con ng i v KH mà còn ph i liên quan  ư   ñn

ngun l c, ngh l c quy t tâm c a con ng i t bi t là ph i có u ki n v t ch t      ư ñ   ñi   

ca con ng i th c hi n ư ñ   ñiu này.

- Khi th c hi n ngt c này thì c ng ng th i ph i kiên quy t u tranh ch  ) ũ ñ   ñ ñ ng

ch ngh a duy ý chí – CN coi ý chí là cái quy t ĩ  ñnh tình c m. 

- th c hi n t t 2 ngt c trên ta ph i coi tr l i ích là m t trong Đ    )  ng nhân t  

nhng ñng l c tr c ti p    ñ thúc ñ1y con ng i ho t ư  ñng và qua ó nó gây nên ñ

nhng bin ñi ln lao trong l ch s .  (

- Ph i nh n th c và v n d n các l i ích, ph i bi t k t h p các l i ích     ng úng ñ ñ)      

khác nhau.

(con ng i g m các l i ích kinh t , chính tr p th hay cá nhân, gia ư    , t  ñình, xh)

- Ph i nh n th c các l i ích ó và ph i phân bi t l i ích nào là quan tr ng I, l y     ñ     

li ích nào là quy t nh ( kinh t là s 1) không nên tuy t i hóa 1 l i ích nào ó  ñ    ñ  ñ

mà coi th ng các l i ích khác. ư 

- Ph i có ng c úng ng thái khách quan KH trong vi c nh n th c và  ñ ơ ñ ñ) ñ   

thc hi n các l i ích.

2/ V n d ng vào s nghi p CM hi n nay     

- Tôn tr ng các quy lu t khách quan và nh u ki n c th c a t n c   ng ñi     ñ ư

- Phát huy vai trò lãnh o c a ng, qu n lý c a nhà n c và tính ch ng ñ  Đ   ư  ñ

sáng t o c a qu n chúng   #

- Kh c ph c b nh ch quan duy ý chí, ph i coi tr ng vai trò lãnh o c a ng, )      ñ  Đ

không ng'ng phát huy vai trò c a nhà n c trong qúa trình xây d ng và hoàn  ư 

thin nhà nưc pháp quy n XHCN. 

- Phát huy tính ch ng sáng t o c a qu n chúng và cu i cùng là kh c ph c  ñ   #  ) 

bnh ch quan duy ý chí. 

- i lên CNXH, CM n c ta ch u tác ng b i nh qu c t và th i Đ ư  ñ  ng nhân t  

ñi, trc tip là qúa trình khu vc hóa và toàn c#u hóa (khu vc hóa và toàn c#u

hóa không do ai quyt nh, là v n khách quan) ñ  ñ

- Tính t t y u trong qúa trình phát tri n CNXH n c ta òi h i ph i CNH, H H    ư ñ -  Đ

nhm phát tri n llsx, xây d ng n n kinh t hi n      ñi, nó mang tính quy lu t vào các 

nưc ti u CN nh Vi t Nam.  ư  

* Vi c b qua ph ng th c SXTB ti n lên CNXH có t nhiên hay không ? ta  - ươ   

kh*ng ñnh là có, vi c này tuân theo tính t nhiên c a l ch s mà u này ch t     ( ñi  

nhiên khi n c ta xây d ng c s v t ch t k thu t c a CNTB mà áng l ta ph i ư  ơ    0   ñ & 

tri qua.

PK CNXH

Thut ng : “quá  ñ” g m 2 thu t ng   

Quá tñ ' CNTB CNXH

Quá tñ ' PK CNXH

Mà csvc và k0 thu t này ta không th thi u c nên ph i ti n hành    ñư  

CNH, H H Đ

- Bên c nh vi c phát tri n llsx thì ph i phát tri n kinh t th tr ng,        ư ñnh

hưng XHCN. Tôn tr ng c ch th tr ng là a Vi t Nam tr v úng quy lu t.  ơ   ư ñư   ñ 

Như ta ph i hi u là “kinh t th tr ng” là t m huy ch    ư  ương 2 m t, ngh a là bên  ĩ

cnh mt tích c c còn y r y các m t tiêu c c.  ñ#   

Câu 4: Anh/ch hãy phân tích c s lý lu n và nêu nh ng yêu c u ph ng  ơ     ươ

pháp lu n c a nguyên t c toàn di n. Vi c tuân th nguyên t c này s kh c         

phc ñưc nh ng h n ch gì trong ho t     ñng nh n th c và ho t    ñng th c 

tin

Cơ s lý lu n:  

Cơ s lý lu n c a nguyên t c toàn di n là n i dung nguyên lý v m i liên h    )     

ph bi n: 

- Mi s v t, hi n t ng trong th gi i u t n t i trong muôn vàn m i liên h    ư   ñ    

ràng bu c l n nhau.  

- Trong muôn vàn m i liên h chi ph i s t n t i c a chúng có nh ng m i liên         

h ph bi n. 

- Mi liên h ph bi n t n t i khách quan, ph bi n; chúng chi ph i m t cách         

tng quát quá trình v n ng, phát tri n c a m i s v t, hi n t ng x y ra trong  ñ       ư 

th gii.

Nhng yêu c u c b n c a nguyên t c toàn di n:  ơ    

Trong ho t ng nh n th c ch th ph i:  ñ     

- Tìm hi u, phát hi n càng nhi u m i liên h , quan h (hay nh ng c m,        ñ ñi

tính ch t, y u t , m t,…) ang chi ph i s t n t i c a b n thân s v t càng t t.     ñ         

- Phân lo i xác ng m i liên h , quan h (hay nh c m, tính  ñ ñnh nh    ng ñ ñi

cht, y u t , m t,…) nào là bên trong, c bơ n, tt nhiên, n nh…; còn nhñ ng mi

liên h , quan h (hay nh c m, tính ch t, y u t , m t,…) nào là bên ngoài,   ng ñ ñi    

không c u nhiên, không ơ b n, ng  n nh. ñ

- Da trên nh ng m i liên h , quan h (hay nh c m, tính ch t, y    ng ñ ñi  u t,

m nh…t,…) bên trong, cơ b n, t t nhiên, n    ñ ñ lý gi i  ñưc nh ng m i liên h ,   

quan h (hay nh ng c m, tính ch t, y u t , m t,…) còn l i. Qua ó xây d ng   ñ ñi      ñ 

mt hình nh v s v t nh s th ng nh t các m i liên h , quan h (hay nh    ư       ng ñc

ñ im, tính ch t, y u t , m    t,…); phát hi n ra quy lu t (b n ch t) ca nó.

Trong ho t ng th c ti n ch th ph i:  ñ     

- Đánh giá úng vai trò c a t ng m i liên h , quan h (hay nh c m, ñ  '    ng ñ ñi

tính ch t, y u t , m t,…) chi ph i s v t.       

- Thông qua ho ng t ng th c ti n, s dñ   (  ñng b nhi u công c , ph ng ti n,    ươ 

bin pháp thích hp (mà trưc h t là nh ng công c , ph   ương ti n, bi n pháp v t   

cht) ñ bi n  ñi nh ng m i liên h , quan h (hay nh    ng ñc m, tính ch t, y u ñi  

t, m t,…) c a b n thân s v t, c bi t là nh ng m i liên h , quan h bên trong,      ñ     

cơ b n, t t nhiên, quan tr a nó.   ng…c

- N)m v ng s chuy n hóa các m i liên h , quan h (hay nh c m, tính       ng ñ ñi

cht, y u t , m t,…) c a b n thân s v t; k p th i s d ng các công c , ph        (   ương

tin, bi n pháp b sung   ñ phát huy hay h n ch s tác    ñng c a chúng, nh m lèo  

lái s v t v n ng, phát tri n theo úng quy lu t và h p l i ích chúng ta.    ñ  ñ   

Vic tuân th nh ng nguyên t c này s kh c ph c       ñưc nh ng h n ch   

như sau trong ho t  ñng nh n th c và ho t    ñng th c ti n:  

Quán tri t và v n d ng sáng t o nguyên t c toàn di n s giúp ch th kh c ph c     )  &   ) 

ñưc ch nghĩa phin din ch nghĩa chit trung, ch nghĩa ngy bin,… trong

hot ñng th c ti n và nh n th c c a chính mình.     

- Ch ngh a phi n di ĩ  n: là cách xem xét ch th y m t m t, m t m i quan h ,       

tính ch t nào ó mà không th y c nhi u m t, nhi u m i quan h , nhi u tính  ñ  ñư      

ch t.t c a s v  

- Ch ngh a chi t trung: ĩ  là cách xem xét ch chú ý u m t, nhi u m i  ñn nhi   

liên h c a s v t nh ng không rút ra c m t b n ch t, không th y c m i     ư ñư     ñư 

liên h c b n c a s v t; mà coi chúng nh nhau, k t h p chúng m t cách vô  ơ     ư   

nguyên t c, tùy ti n. ) 

- Ch ngh a ng y bi ĩ  n: là cách xem xét qua ó ánh tráo cái c b n v i cái ñ ñ ơ  

không cơ b n, cái ch y    u v i cái th  y u,…hay ng c lư i nhm t c mñ ñư c

ñ ích hay li ích ca mình m t cách tinh vi.

Câu 5. Anh/Ch hãy phân tích c s lý lu n và nêu nh ng yêu c u ph ng  ơ     ươ

pháp lu n c a nguyên t c phát tri n. Vi c tuân th nguyên t c này s kh c         

phc ñưc nh ng h n ch gì trong ho t     ñng nh n th c và ho t    ñng th c 

tin.

Cơ s lý lu n c a nguyên t c phát tri n     

Ni dung c a nguyên lý c a s phát tri n:    

* Th nào là s phát tri n:   

- do có s tác t trong cùng 1 s v t ho c gi a các s v t v i  ñng gia các m       

nhau t không ngñã làm cho các s v  'ng v n ng và phát tri n.  ñ 

- Nhưng khi v n  ñng và khái ni m phát tri n không ñng nghĩa v i nhau. 

Vn ng là s bi n i nói chung (có i lên, i xu ng, có sang trái, có th sang ñ   ñ ñ ñ  

phi) trong khi ó phát tri n ch khái quát s v n ñ     ñng ñi lên.

- Như v y, phát tri n là ph m trù tri t h c khái quát v s v n       ư  ñng ñi lên, t '

thp ñn cao, t' ñơn gi n  ñn ph c t p, t n   ' không hoàn thi ñn hoàn thi n. 

- Phép bi n ch ng duy v t không ch th a nh n phát tri n c a th gi i mà nó     '     

còn ch ra cách th c, ngu n g c, khuynh h ng c a s phát tri n. M t khác nó     ư    

cũng ch ra phát tri i lúc nào c ng di n không ph ũ n ra theo ng thñư *ng mà trái li

rt quanh co, r t ph c t p, th m chí có nh ng b c th t lùi t m th i.      ư  

* Tính ch t c a s phát tri n:    

- Tính khách quan: nguyên nhân, ngu n g c c a s phát tri n n m bên trong      

các s v t hi n t ng, do quá trình u tranh c t i l p gi i quy t    ư ñ a các m ñ  ñ  

mâu thu n => s phát tri n di n ra c l p v i ý th c c a con ng i -> con ng i 1    ñ     ư ư

không th dùng ý chí ch quan c a mình ng n c n s phát tri n c a th gi i.   ñ ă      

- Tính ph bi n: s phát tri n di n ra t t c s v t, hi n t m i l nh v c            ưng   ĩ 

ca th gi i: t nhiên, xã h i và t duy.    ư

VD: trong t nhiên: s phát tri n c u gi i t nhiên: vô sinh và h u sinh. Vô       

sinh: s tác ng l n nhau gi a chúng n 1 u ki n nh t nh nào ó s t o ra 1  ñ   ñ ñi   ñ ñ & 

cht ph c t p h  ơn.

Hu sinh: kh n ng hoàn thi n và thích nghi tr c s bi n i c a môi tr ng.  ă  ư   ñ  ư

VD: XH, n ng l c chinh ph c t nhiên và kh n ng c i t o XH ngày càng t t ă     ă   

ñ, ơp h n.

VD: T duy, trình nh n th c và hi u bi t c a th h sau bao gi c ng cao ư ñ        ũ

hơn th h tr c. S hi u bi t c  ư    a con ng i ngày nay càng rư ng h n, sâu h n. ơ ơ

- Tính a d a s phát tri n: phát tri n là khuynh hñ ng phong phú c    ưng chung

ca th gi i, song m i s v t hi n t ng, quá trình phát tri   !    ư n li không gi ng 

nhau, không ng ñ ñu do chúng t n t i không gian, th i gian khác nhau. M t    

khác, trong quá trình phát tri n c a mình, s v t còn ch u nh ng s tác ng c a        ñ 

các s v t, hi n t ng khác, c a t t c các y u t và u ki n khác.    ư      ñi 

Nh ng s tác ng nh v y có th thúc y ho c kìm hãm s phát tri n ôi   ñ ư   ñ1    ñ

khi nó làm thay i chi u h ng phát tri n, th m chí làm cho s v t th t lùi. ñ  ư     

VD: t i sao VN l i kém phát tri n h n so v i TG vì th i gian VN b c vào c    ơ  ư ơ

ch th tr ng mu n màng h ư  ơn, r i do chi n tranh => hoàn c nh, u ki n khác    ñi 

nhau mà các s v t phát tri n khác nhau.   

Nhng yêu c u ph ương pháp lu n c a nguyên t c phát tri n    

Trong ho t n th c yêu c u ch th ph i:  ñng nh     

 Phát hi n nh n i, chuy n hóa, nh ng giai n t n t i  ng xu hưng bi ñ   ño  

ca bn thân s v t trong s t v n ng và phát tri   ñ n c a chính nó; 

 Xây d c hình nh ch nh th v s v t nh s th t các xu ng ñư       ư  ng nh

h oưng, nh ng giai  ñ n thay i cñ a nó; t ó phát hi n ra quy lu t v n ng, phát ' ñ    ñ

trin (b n ch t) c a s v t.     

 Khi ta xem xét b t k s v t, hi n t ng nào thì ta không ch nhìn nh n,  ỳ    ư  

n)m b t nh ng cái hi n )   ñang tn t i mà ta còn ph i th y rõ nh ng khuynh h    ưng

phát tri n trong t ng lai c a chúng. ng th i ph i th y c nh n i i  ươ  Đ   ñư ng bi ñ ñ

lên c ng nh bi n i có tính ch t th t lùi. Nh u c b n ph i khái quát c ũ ư  ñ   ưng ñi ơ   ñư

nhng bin ñi chính ñ v ch ra nh ng khuynh h  ưng bin ñi c a s v t, hi n    

tưng.

 Ph i phân chia quá trình phát tri n c a s v t thành nh ng giai n mà       ño ñ

trên c s ó tìm ra nh n th c và cách th c tác ng cho phù ơ  ñ ng phương pháp nh   ñ

hp thúc y s v t phát tri n nhanh hay kìm hãm s phát tri n ñ ñ1      ñó. Tùy thu c 

s phát tri n ó có l i hay có h i i v i i s ng c a con ng i.  ñ   ñ  ñ   ư

VD: T t ng c a c Ph i ng i g m 4 giai n: Sinh – Tr - D - Di t ư ư  Đ t: ñ ư  ño   

Trong ho t ng th c ti n yêu c u ch th ph i:  ñ      

 Chú tr n m i u ki n, kh n n t i c a s v t nh n nh ng ñ  ñi   ăng…t     ñ  ñ

ñúng các xu hưng, nhng giai ñon thay i có th x y ra i v i nó ñ   ñ 

 Thông qua hot ng th c ti n, s d ng nhi u công c , ph ng ti n, bi n ñ   (    ươ  

pháp thích h p (mà tr c h t là công c , ph ng ti n, bi n pháp v t ch t) bi n  ư   ươ     ñ 

ñi nhng ñiu kin, phát huy hay h n ch nh n n t i c a s v t   ng kh ăng…t    

nhm lèo lái s v t v n    ñng, phát tri n theo h ưng hp quy lu t và có l i cho

chúng ta

Vic tuân th nguyên t c này s kh c ph c      ñưc nh ng h n ch gì   

trong ho t ng nh n th c và ho t ng th c ti ñ    ñ  n:

 Quán tri t và v n d ng sáng t o nguyên t c phát tri n s giúp ch th kh c     )  &   )

phc ñưc quan m (t duy) siêu hình trong ho t ñi ư  ñng th c ti n và nh n th c    

ca chính mình.

 Quan m phát tri n mâu thu n v i s trì tr , b o th trong nh n th c và ñi         

trong ho t ng th c ti n  ñ  

 Nguyên t c phát tri n òi h i ch th ph i s d ng các nguyên t c khác )  ñ -    (  )

kèm theo m i làm sáng t b n tính v n ng và phát tri n t thân c a s v t nh  -   ñ      ư

nguyên t c (phân tích) mâu thu n, nguyên t c tích l t, nguyên t c ph ) 1 ) ưng-ch ) 

ñnh bin chng, ….

Câu 6. Phân tích n i dung quy lu t th ng nh t và u tranh gi a các m t    ñ  !

ñ i lp (quy lut mâu thu"n). Ý nghĩa phương pháp lun ca quy lut này.

Đng Cng sn Vit Nam ñã và ñang vn dng quy lut này như th nào vào

s nghi p cách m ng hi n nay n c ta?     ư

Phân tích n i dung quy lu t th ng nh t và u tranh gi a các m t i    ñ  ! ñ

lp

Quy lu t mâu thu n ch ra ngu n g c, ng l c c a s phát tri n, ph n ánh quá  1    ñ     

trình u tranh gi i quyñ  t mâu thu1n bên trong s vt. Chính vì vy quy lu t mâu 

thu1n là cơ s phương pháp lu n trong vi c phân tích mâu thu n + quá trình   1 ñu

tranh gi i quy t v i 3 yêu c u c b n sau: ñ    # ơ 

- Mâu thu n t n t i khách quan, ph bi n: s v t hi n t ng nào c ng có mâu 1        ư ũ

thu1n và mâu thu n là cái v n có c a b n thân s v t, b1      i v y mu n cho s v t,    

hin tưng phát tri n thì ph i phát hi n ra mâu thu n nh ng ph i tìm ra m i liên h    1 ư   

tác ng qua l i l n nhau gi t i l p ó. ñ   a các m ñ  ñ

- Và khi phân tích mâu thu n ph i xem xét quá trình phát sinh, phát tri n c a 1   

t'ng mâu thu n ph i xem xét quá trình phát sinh, phát tri n và s tác ng qua l i 1    ñ 

ln nhau + v trí c a t ng m t i l p + nh ng m i quan h tác ng qua l i gi a  '  ñ     ñ  

chúng, ñiu ki n chuy n hóa l n nhau gi a chúng.    

VD: mâu thu n bên trong, bên ngoài, mâu thu n thi t y u, không thi t y u. 1 1    

- thúc y s v t phát tri n thì ph i gi i quyĐ ñ1       1 t mâu thu n nhưng ph i tôn

trng nguyên t c và gi i quy)   1  t mâu thu n là u tranh cñ a các m t i lñ p nhưng

vic ñu tranh ñ gi i quy t mâu thu n ph i phù h  1  p vi trình ñ phát tri n c a  

mâu thu n, ph i tìm ra nh ng th c, ph ng ti n, l c l gi i quy t 1  ng phươ  ươ   ưng ñ  

mâu thu n nh ng mâu thu n ch c gi i quy t khi u ki n ã chín mu i, b i 1 ư 1  ñư   ñi  ñ  

vy ph i ch ng thái chñ  quan nóng vi và tích c c thúc y  ñ1 ñiu ki n khách 

quan ñ làm u ki n gi i quy t mâu thu n i n ch chín mu i. ñi    1 ñ ñ  

- Nh ng mâu thu n khác nhau ph i có ph ng pháp gi i quy t khác nhau.  1  ươ  

VD: trong XH có giai c p i kháng có 2 lo i mâu thu n:  ñ  1

+ Mâu thu n i kháng: a ch - nông dân. 1 ñ ñ 

+ Mâu thu n trong n i b nhân dân: mâu thu i kháng: gi a công 1   1n không ñ 

nhân và nông dân.

Phi tôn tr ng quy t c gi i quy )  t mâu thu1n => u tranh. ñ

Phương pháp gii quy t khác nhau: mâu thu n  1 ñi kháng b ng nhi u ph  ương

pháp nhưng ch y  1u bng bo lc; mâu thu n không ñi kháng không dùng bo

lc.

VD: x y ra b o lo n Tây Nguyên ta xác nh ây là mâu thu n v a i kháng     ñ ñ 1 ' ñ

v'a không ñi kháng. L n u ta th t b i vì ta không xác c k nào là i # ñ#   ñnh ñư $ ñ

kháng th c s . Khi ã xác c là CIA thì ta ph i dùng b o l c ngay.   ñ ñnh ñư   

Ý ngh a ph ng pháp lu n. ĩ ươ 

Vic nghiên c u quy lu t th t và   ng nh ñu tranh gi t a các m ñi l p có ý 

nghĩa ph ng pháp lu n quan tr ng i v i nh n th c và ho t ng th c ti n. ươ   ñ     ñ  

Đ phân tích n ch t c a s v t, tr c h t ph i nh n th c s v t nh ñúng b     ư       ư

mt th c th  ñng nht, ti p ó ph i nghiên c u nh ng m t khác nhau, nh ng m t  ñ      

ñ ñ ñ ñi lp và tác ng qua li gia các mt i lp nhn bit mâu thun và ngun

gc ca s v n ng và phát tri n.   ñ 

Khi phân tích mâu thu n, ph i xem xét toàn di n các m t i l p; theo dõi     ñ 

toàn b quá trình phát sinh, phát tri n c a các m t ó; nghiên c u s u tranh c a     ñ   ñ 

chúng qua t'ng giai n. ño

Phi xác ñnh úng tr ng thái chín mu i c a mâu thu n; tìm ra phñ     ương

thc, phương ti n và l c l  ưng có kh i quy t mâu thu n và t ch c th c  năng gi     

tin ñ gi i quy t mâu thu n m t cách th c t .      

Mâu thu n ch c gi i quy t khi có u ki n chín mu i. Cho nên,   ñư   ñ ñi  

chúng ta không ñưc gi i quy t mâu thu n m t cách v i vàng khi ch a có u      ư ñ ñi

kin; ph i t o u ki n th c   ñi   ñ1y s chín mu i c a mâu thu n và u ki n gi i     ñi  

quyt.

Đi v i các mâu thu n khác nhau ph i có ph i quy t khác    ương pháp gi 

nhau. u ó tu thu c vào b n ch t c a mâu thu n, vào nh ng u ki n c th . Đi ñ ỳ       ñi   

Phi có bi i quy t thích hn pháp gi  p vi t ng mâu thu' n.

Tóm l i, t nh u trình bày trên ây, chúng ta nh n th y, m i s v t  ' ng ñi ñ     

và hi n t ng u ch a ng nh ng m t, nh ng khuynh h ng i l p t o thành  ư ñ  ñ    ư ñ  

mâu thu n trong b n thân s v t; s th ng nh t và u tranh c a các m t i l p        ñ   ñ 

to thành xung l c n i t i c a s v n ng và phát tri n, d n n s m t i c a cái       ñ   ñ   ñ 

cũ và s ra i c a cái m i.  ñ  

S v n d ng ca ng C ng s n Vi t Nam vào s nghi p cách m ng Đ      

hin nay n ưc ta

Nưc ta ang trong th i k quá lên CNXH nên t n t i khách quan n n ñ ỳ ñ   

kinh t nhi u thành ph n và xã h i có nhi u giai c p. Mâu thu n gi a các thành   #     

ph#n kinh t và gi a các giai c p là t t y u.      Đng CSVN ã và ang v n d ng linh ñ ñ  

hot quy lu t th ng nh t và    ñu tranh gi a các m t   ñi l p trong vi c   ñ ra chính

sách phát tri n các thành ph n kinh t . Các TPKT u c th a nh n t n t i  #  ñ ñư '   

khách quan và NN t o u ki n, môi tr ng chúng t n t i và phát tri n trên  ñi  ư ñ   

thc t .  Đng th i các thành ph n kinh t #  ñưc bình ñ*ng trưc pháp lu t 

Đng CS Vi t Nam c n bi t mâu thu n c b n c a xã h i có giai c p  ũng nh   ơ    

là mâu thu n gi a giai c i t ng l p t s n. Tuy nhiên, ng ta c  p công nhân v #  ư  Đ ũng

nhn rõ ây là mâu thu n trong n i b nhân dân, là nh ng mâu thu n c c b , t m ñ        

th i ch không phi là mâu thun ñi kháng như trong các nưc TBCN nên

phương pháp gii quy t tuy t   ñi không dùng bo l c cách m ng.

Trong n n kinh t th tr nh h ng XHCN t n t i các mâu thu n c    ư ng ñ ư    ơ

bn sau ñây:

 Mâu thu n gi a m c tiêu t ng tr ng kinh t và b o v môi tr   ă ư    ư ng

 Mâu thu n gi a l i ích các nhân v i l i ích t p th và l i ích xã h        i

 Mâu thu n gi a tính u vi t c a n n kinh t th tr ng v i nh ng m t trái   ư      ư   

ca nó

 Mâu thu n gi a s phát tri n t giác theo con i lên CNXH v i      ñư ng ñ 

khuynh h ng t phát i lên CNTB.ư  ñ

Nh n:n bi t các mâu thu n trên, v n d ng quy lu t mâu thu     

 Đ ñư ñng và NN ta ñã a ra các qui nh pháp lut ràng buc các ch th trong

xã h i mà c bi t là các ch th kinh t th c hi n nghiêm túc các qui nh v môi  ñ       ñ 

trư ng như qui ñnh xây dng h thng x( lý nưc thi, rác công nghip, rác y

t… Tích c c giáo d c tuyên truy n ý th c c th kinh t . a v n     a các ch   Đư  ñ

môi tr ng vào quá trình l p k ho ch phát tri n qu c gia…ư     

Câu 7: Anh/ch hãy phân tích n i dung quy lu t chuy n hóa t nh ng thay     # 

ñ$ ư ñ ñ$ ư ươi v l ng d%n n nhng thay i v cht và ng c li. Ý nghĩa ph ng

pháp lu n c a quy lu t này. ng c ng s n Vi t Nam ã và ang v n d ng    Đ    ñ ñ  

quy lu t này nh th nào vào s nghi p cách m ng hi n nay n c ta.  ư       ư

Cht, l ng, , m nút, b c nh y ư ñ ñi ư 

- Cht là ph m trù TH dùng  ñ ch tính quy  ñnh v n có c a s v t,     ñc trưng

cho s v t là nó, giúp phân bi t nó v i các s v t khác.      

- Lưng là ph m trù TH dùng ch tính quy nh v n có c a s v t, bi u th  ñ  ñ      

vê m t qui mô, t c c a s v n ng, phát tri n c a s v t c ng nh c  ñ    ñ     ũ ư a các

thuc tính (ch t) c a nó.  

- Đ là ph m trù TH dùng ch gi i h n mà trong ó s thay i v l ng  ñ    ñ  ñ  ư

chưa làm cho ch t thay  ñi c n b n, ch t c ch a m t i và ch t mă   ũ ư  ñ  i ch a xu t ư 

hin.

- Đim nút là ph m trù TH dùng ch ñ  m c (gi i h n) mà s thay i v     ñ 

lưng v t qua nó s làm ch t thay i c n b n. ư &  ñ ă 

- Bưc nh y là ph m trù TH dùng ch s chuy n hóa v ch t do nh ng   ñ      

thay i v l ng tr c ó gây ra. B c nh y là giai n c b n trong ti n trình ñ  ư ư ñ ư  ño ơ  

phát tri n c a b n thân s v t, nó t n t i khách quan, ph bi n, a d ng. B c          ñ  ư

nh -b n-y có th chia thành: b ưc nh y toàn b  ưc nh y c c b ; b   ưc nh y  ñt bi

bưc nh y d n d n; b c nh y trong t nhiên-b c nh y trong xã h c nh y  # # ư   ư  i-bư 

trong t duy. ư

Ni dung quy lu t chuy n hóa t nh ng thay i v l ng d n n nh ng     ñ  ư  ñ 

thay i v ch t và ng c l i ñ   ư 

Mi s v t u c c tr ng b ng s t gi a ch t và l ng.   ñ ñư ñ ư   thông nh   ư

S v t b t u v n ng, phát tri n b ng s thay i v l ng (m t cách  ) ñ#  ñ    ñ  ư 

liên t c hay ti m ti n); n u l ng ch thay i trong , ch a v t quá m nút     ư  ñ ñ ư ư ñi

thì ch t không thay i c n b n khi l ng thay i v t qua , quá m nút thì  ñ ă  ư ñ ư ñ ñi

cht s thay & ñi c n b n, bă  ưc nh y nh t   ñnh s x y ra. & 

Bưc nh y làm cho ch t thay i (m t cách gián n và t bi n); Ch t   ñ  ño ñ  

(s v t) c m t i, ch t (s v t) m ũ  ñ    i ra i. Ch t mñ  i gây ra s thay  ñi v l ưng

(làm thay i quy mô t n t i, t c , nh p u v n ng, phát tri n c a s v t). ñ    ñ  ñi  ñ    

S thay i v l ng gây ra s thay i v ch t và s thay i v ch t gây ñ  ư  ñ    ñ  

ra s thay i v l ng là ph ng th c v n ng, phát tri n c a m i s v t trong  ñ  ư ươ   ñ     

th gii. Phát tri n v a mang tính liên t c v a mang tính gián n.  '  ' ño

Ý ngh a ph ng pháp lu n c a quy lu t này ĩ ươ   

Ch ra cách th c, c ơ ch c a s phát tri n là i t nh ng biên     ñ '  ñi nh nh t d n -  #

d#n v l ng d n n gi i h n thì gây ra nh n i c b n v ch t thông  ư  ñ   ñ ng bi ñ ơ   

qua b c nh y v t và ng c l i. ó chính là c s ph ng pháp lu n chung cho ư   ư  Đ ơ  ươ 

mi cơ ch phát tri n c a th gi    i vi 3 yêu c u c# ơ b n sau ây:  ñ

Bưc nh y là cho ch t m i thay th ch t c , là t t y u c a s v n ng phát      ũ      ñ

trin. Song s thay  ñi v ch t nó ch di n ra khi l    ưng ñã thay ñi ñn m nút. ñi

Chính vì v y, trong ho t ng th c ti n, mu n t o ra c b c nh y thì ph i   ñ     ñư ư  

quan tâm n vi c tích l y v l ng và khi l ng thay i n m nút thì ph i ñ  ũ  ư ư ñ ñ ñi 

thc hi n b ưc nh y là yêu c u khách quan c a s phát tri n. Chính vì v y, c n  #     #

chng l i t t ư ưng nóng vi, ch quan, duy ý chí c c n ch ng l i t t ng  ũng như #   ư ư

không dám th c hi n b c nh y t o s thay i v ch t.   ư  ñ   ñ  

Vd: n ng nh t ch t b , góp gió thành b o ă    

Vd: ch a h c bò ch lo h c ch y. ư    

Vd: các u ki n ã y nh ng ch n ch không l y nhau. ñi  ñ ñ# ñ ư # ' 

Vd: th i c nh con r ng bay ngang qua c a s : r t nhanh. ơ ư  (  

S thay i v ch t c a s v t còn ph thu c vào vi c liên k t các yñ          u t

to thành s v t. Do ó, trong ho t ng c a mình, con ng i c n ph i bi t t o ra   ñ  ñ  ư #   

s tác ng th c liên k t các y u t t o ra s v t. ñng vào phươ       

Vd: kim c ng và than chì u c t o ra b i carbon do ph ng th c liên k t ươ ñ ñư   ươ  

các y u t khác nhau.  

Vd: s c m nh c a 1 i bóng, s c m nh t p th nh ng thi u liên k t các c u th    ñ     ư   # 

=> th t b i.  

Vd: trong XH, l i ích là ch t keo không th gì phá n i.    

Quy lu t t nhiên và xã h i u khách quan nh nhau, nh ng khác v i quy    ñ ư ư 

lut t nhiên – quy lu t t   ñng nó din ra, quy lu t c a xã h i có s tham gia c a     

con ng i có ý th c. Do ó, b c nh y trong l nh v c xã h i c th c hi n thì ư  ñ ñ ư  ĩ   ñư  

con ng i không ch trông ch vào quy lu t khách quan mà ph i n l c ch quan. ư    !  

Vd: ñ ñ ư ỳ ñ ư t n c phát trin ta phi chm dt th i k quá . Tr c ht tt c

Đ ñ ưng, dân, t n c phi tn ti trong tt c các qui lut khách quan, ngoài ra phi

phát huy tinh th n n ng ng ch quan, ó là con ng i => không chung chung # ă ñ  ñ ư

mà là ng, nhà n c, nhân dân. Đ ư

S v n d ng quy lu t này c a ng c ng s n Vi t Nam vào s nghi p Đ     

cách m ng hi n nay n c ta   ư

Quy lu t này c v n d ng trong th c ti n cách m Vi t Nam r t sinh  ñư     ng   

ñng:

Trong cách m ng ch ng th c dân, qu c, ng ta ã n m c qui lu t    ñ  Đ ñ ) ñư 

ca s bi n i, v n d ng lý luñ   n ó vào th c ti n. Chúng ta phñ   i xây d ng l c  

lưng cách m ng d n d n, t nh n l n, t nh ng tr n ánh nh n tr n ánh  # # ' - ñ  '   ñ - ñ  ñ

ln, t ánh du kích n tr n ánh chính quy. Quá trình phát tri n c a phong trào ' ñ ñ  ñ  

cách m ng c bi n i d n d n. Trong kháng chi n ch ng th c dân Pháp (1946- ñư  ñ # #   

1954) chúng ta ã l n m nh d n v các m t quân s , chính tr và ngo i giao. Ví ñ   #     

d, t chi n th ng Vi t B c Thu- ông (1947), chi n th ng biên gi n '  )  ) Đ  ) i (1950), chi

th)ng Hòa Bình, Tây B c (1952-1953), cho ) ñn chi n th n Biên Ph )ng Đi  (1954)

làm ch n ng a c u. S bi n i d n d n v quân s ã t o ra s bi n i v  ñ ñ #   ñ # #   ñ    ñ 

cht. Th c dân Pháp ph i   ñ#u hàng. Hòa bình l p l i    Đông Dương, mi n B c  )

hoàn toàn gi i phóng. t n c ta b c sang giai n m i thay i h n v ch t.  Đ ư ư ño  ñ *  

Cũng lý gi i nh v y, cu c kháng chi n ch ng M Mi n Nam c ng là  ư     0   ũ

mt quá trình bi n  ñi v l ưng. T chi n th ng chi n tranh '  )  ñc bit (1961-1965)

ñn chin tranh cc b (1965-1968). T' chin tranh cc b chúng ta ñã chin

th)ng chi n l ưc Vi t Nam hóa chi n tranh và   Đông Dương hóa (1969-1973) ca

ñ 0  quc M và cui cùng chúng ta ñã m chin dch tng tin công và ni dy

mùa xuân 1975 gi i phóng mi n Nam, nh cao c a nó là chi n d ch "H Chí   ñ    

Minh" (ngày 30.4.1975).

Ngày nay, trong công cu c i m i, xây d ng n n kinh t t n c, chúng  ñ     ñ ư

ta c ng d ng ph ng pháp lu n c a qui lu t l ng ch t. Quá trình phát tri n ũng   ươ    ư  

n on kinh t t n c trong giai  ñ ư ñ n hi n nay không th  nóng vi. Ph i xây d ng  

cơ s v t ch t t u thông qua quá trình CNH – H H t n c, u t xây d ng  ' ñ# Đ ñ ư ñ# ư 

CSHT, hoàn thi n KTTT cho phù h p v i trình phát tri n c a t n c, ph i    ñ   ñ ư 

tích l y và t n d ng s c m nh c a các thành ph n kinh t , phát ng s c m nh c a ũ      #  ñ   

toàn dân, c a các ngu n l c kinh t c a t n c, nông nghi p, công nghi p, th y      ñ ư   

sn, n ng l ng d u khí, du l ch, d ch v … t t c t o nên s c m nh to l n c a n n ă ư #           

kinh t qu c dân. Chính vì v y, n n kinh t n c ta hi n nay ã t c nh ng      ư  ñ ñ ñư 

thành t u to l n.  

Đ  ñ#ng ta ñã vn dng tng h p tt c các quy lut mt cách y , sâu s c, ñ )

năng ñng, sáng t o phù h p v i u ki n c th c   ñi    a dân t c a t n c thoát  ñư ñ ư

kh-i kh ng kinh t , c ng cng ho    ña v trên tr ng qu c t và b ư   ưc ñ#u ã g t ñ 

hái c nh ng thành qu áng m ng nh : gia nh p phiên ch toàn c u WTO, ñư   ñ ' ư   #

Thành viên không th ng tr c i h i ng Liêp h p qu c... và ph n u n ư  Đ  ñ    ñ ñ

năm 2020 n c ta s c b n là mư & ơ  t n p. ưc công nghi

Đ ư t n c có n hoa hay không là do tay tôi, tay b n vun tr ng. " ng h i T c   Đ' - 

quc ã làm gì cho ta, mà c n h i ta ã làm gì cho t qu c hôm nay". ñ # - ñ  

Câu 8. Ph n ch ng là gì? B ng lý lu n và th c ti n, anh/ch hãy  ñnh bi  &    

chng minh r ng cu c &  ñu tranh gi a cái m i và cái c là 1 quá trình khó   ũ

khăn, lâu dài, ph c t p; cái m i s có th th t b i t m th i, nh ng cu i cùng         ) ư

nó s chi n th ng cái c .    ũ

* Ph n ch ng là gì?  ñnh bi 

- Ph n ch ng là ph m trù tri t h c dùng ch m t m t khâu c a quá  ñnh bi     ñ   ) 

trình t phát tri n c a s v t a n s ra i c a cái m i ti n b h n so v i cái      ñư ñ  ñ     ơ 

cũ b ph nh. Ph n ch ng c ng là s kh nh. Ph nh bi  ñ  ñnh bi  ũ  *ng ñ  ñ n chng

g)ng li n v i gi i quy t mâu thu n và b c nh y v ch t x y ra bên trong s v t;     1 ư      

nó mang tính khách quan – n i t i, tính k th a – ti n lên.    ' 

- Ph n ch ng là m t hình th c c th hóa nguyên lý v s phát tri n,  ñnh bi        

có khuynh h ng ti n lên theo hình th c xoáy c, th hi n tính chu kư      ỳ trong quá

trình phát tri n. Do ó, ph nh bi n ch ng là c s , ph ng pháp lu n :  ñ  ñ   ơ  ươ  ñ

+ Giúp chúng ta hi u c xu h ng phát tri n c a th gi i, ó là quá trình di n  ñư ư     ñ 

ra không th ng t p, mà quanh co, ph c t p, c di n t b ng xoáy c, * )   ñu   ng ñư 

song phát tri n là khuynh h ng chung, khuynh h ng ch o, t t y u c a s  ư ư  ñ    

vn ng. ñ

VD: CMVN: tính t th i m CSVN ra i n nay, cho ta th y l ch s phát ' ñi Đ ñ ñ   (

trin c a dân t c ngày càng phát tri n i lên và không i theo con ng th ng mà    ñ ñ ñư *

quanh co, khúc khu/u nh b t k l ch s phát tri n nào khác. ó là s ch ng i ư  ỳ  (  Đ   ñ

ca CN qu c M , s phá phách c a các thñ  0    l c t b ư n, ó là s sai lñ  #m c a 

chính chúng ta trong quá trình xây d ng và phát tri n t n c. Nó ã t o cho l ch   ñ ư ñ  

s( n c ta phát tri n có nh ng lúc c c k n, gian khư    ỳ khó khă ….

+ Giúp ta hi u y h n v cái m i, cái m i ra i là phù h p v i quy  ñ# ñ ơ    ñ  

lut là cái t t th ng. Th nh ng, trong lúc cái m )  ư i v a n y sinh thì cái c v n còn '  ũ 

có s c m nh. B i v y, cái quan m chân chính v s phát tri n thì ph i phát     ñi    

hin cái mi, ng h , nuôi d  ư2ng , b o v và phát tri n cái m   i. Có nh v y, “ cái ư 

mi” m i chi n th c cái c và kh c mình trong hi n th c.   )ng ñư ũ *ng ñnh ñư  

Vì cái mi là cái n nh t, còn non n t, m ng manh,y u i; cái c m t ñơ   -  ñu ũ 

ñ i như ưng ch a m *t ñi h ng mà vn còn ñ s , to ln, mnh m&.

VD: mt t t ng m i, 1 doanh nghi p m i, 1 cách qu n lý m i, 1 phát ư ư     

minh k thu t m i… 0  

Quan sát hi n t ng t nhiên, trên m t t hàng tr m, hàng ngàn nh ng cây tre,  ư   ñ ă 

to l n, kh e m nh chen chút nhau giành m c y kín m t t. Nh ng b ng s c  -   ñ#  ñ ư  

sng tuy t v i c a cái m i thì cây m ng v n tr i lên m t t , ây là u t t y u,    ă    ñ ñ ñi  

không ai c n c, nó ch có th m c th ng hay cong mà thôi.  ñư    *

Trong xã h i, các th l c khác thù ch và tìm m i cách tiêu di t CNXH,    ñ  ñ 

nhưng CNXH v n t n t i vì ó là t t y u.    ñ  

+ Ph ñnh bi ng n ch ñòi h i ph i tôn tr ng tính k th a, nh ng k th a -    ' ư  '

phi có ch n l c, có phê phán; c n ph i ch ng l i khuynh h  #    ưng k th a nguyên  '

si, máy móc; ch ng l i ph nh s ch tr n, h vô quá kh .    ñ  ơ ư 

Phi th y s k th a trong t nhiên và xã h i là có s khác nhau.    '   

VD: Dân t c ta ti n lên con ng CNXH mà b qua CNTB, chúng ta nh n   ñư - 

thy c nh ng m t h n ch c a CNTB ó là s bóc l t con ng i m t cách phi ñư      ñ   ư 

nhân tính, quan h s n xu t d a trên s h u t nhân v t li u s n xu t, ó là       ư  ư    ñ

nhng m t c n bát b , phê phán, lo i tr .  # -  '

Tuy nhiên, chúng ta không ph nh n nh ng m t tích c c áng chúng ta h c      ñ ñ 

h-i, k th a, ó là:  ' ñ

+ Trình phát tri n c a llsx ñ  

+ Trình phát tri n c a KHKT ñ  

+ Trình qu n lý XH, qu n lý KT ñ   

+ Y u t dân ch c a CNTB(vd: b u c …)     # (

K th a trong t nhiên là quá trình ch n l c, di n ra hoàn toàn t nhiên. '     

K th a trong xã h i di n ra ph c t p vì có liên quan n l i ích, quy n l i, a '     ñ    ñ

v c a con ng i.  ư

Câu 9. Phân tích c s lý lu n và nêu nh ng yêu c u ph ng pháp lu n ơ     ươ 

ca nguyên t c th ng nh t gi a lý lu n và th c ti     n.

* C s lý lu n: ơ  

a. Th c ti n: là ho t ng v t ch t “c m tính”, có m c ích, có tính l ch s xã  ñ     ñ  (

hi ca con ng i, nh m c i t o t nhi n, xã hư      i và b n thân con ng i.  ư

+Thc ti n là m t ho t    ñng v t ch t có m c ích c a con ng   ñ  ưi: Hot ñng

thc ti n là b n ch t c a con ng i.     ư Đng v t ch ho t    ñng theo b n n ăng ñ phù

hp v i th gi i bên ngoài m   t cách th ng, nh ng Con ng i ch ng thích  ñ ư ư  ñ

nghi v i th gi i bên ngoài b ng cách c i t o th gi i tho mãn theo nhu c u c a          # 

mình. Trong ho t ng v t ch t, con ng i s d ng các ph ng ti n, công c , s c  ñ   ư (  ươ   

mnh v t ch t c a mình    ñ tác ñng vào t nhiên, xã h i nh m c i t o, bi n       ñi

chúng phù hp v i nhu c u c a mình, thích nghi m t cách ch ng tích c c và  #    ñ 

làm ch th gi i. Khi ho t ng th c ti n, t hi u qu cao, con ng i t o ra     ñ   ñ ñ   ư 

nhng v t ph m không có s n trong t nhiên, ó chính là nh , và s  1 3  ñ ng công c (

dng chúng. Th c ti n g m nh ng d    ng c b n và không c bơ  ơ  n c a thc tin:

Dng c bơ n:

 Hot ñng s n xu t v t ch t – là m t d ng h at        ñng nguyên th y và c  ơ

bn và nó quyt nh s tñ  n ti và phát tri n c a xã hi loài ng i. ư

 Hot ñng chính tr xã h i nh m c i t o, bi n       ñi xã h i, phát tri n các  

quan h xã h i, ch xã h i.   ñ 

 Hot ñng th c nghi m khoa h c do nhu c u phát tri n c a cu c cách       

mng khoa h c k 0 ñ thut hin i.

Dng không c bơ n: là nh ng h at ng c hình thành và phát tri n t   ñ ñư  '

nhng d ng c ơ b n, chúng là d ng th c ti n phái sinh. Ví d : h at       ñng trong mt

s l nh v c nh o c, ngh thu t, giáo d c, tôn giáo … ĩ  ư ñ ñ   

+ Thc ti n có tính ch t l ch s xã h i: Th c ti n là ho t ng có tính ch t loài         ñ 

(loài ng i). ư Hot ñng th c ti n không th   ñưc ti n hành không ch m t vài cá   

nhân mà là tòan xã h i, t th h này sang th h khác, …Trình và hình th c  '     ñ 

hot ñng th c ti n thay   ñi qua các giai n khác nhau c a xã h i. Vì v y v ño    

phương th c th c hi n c v n i dung th c ti n mang tính l ch s - xã h i.    ũng như      ( 

+ Th c ti n c i t o t nhiên, xã h i và b n thân con ng c ti n h       ư i:Th  ưng vào

vic c i t o gi  i t nhiên, bi n gi  i t nhiên th 1 thành gi  i t nhiên th 2 – “th   

gii th a mãn nhu c u v t ch t c a con ng i - #    ư ñ con ng i t n t i và phát ư  

trin”.Nó hưng ñn vi c c i t o các ch ô xã h i thành m t xã h i ngày càng     ñ   

văn minh, dân ch , công b ng. Ho t ng th c ti n còn h n c i t o b n    ñ   ưng ñ   

thân con ng i con ng i ngày càng hoàn thi n h n. ư ñ ư  ơ

b. Lý lu n:  Lý lu n là h th ng tri th c c khái quát t th c ti n,   ng nh  ñư '  

phn ánh nh ng m i liên h b n ch t b n ch t, nh ng quy lu t c a các s v t hi n             

tưng.

b.1 Lý lu n có ngu n g c:   

+ Lý lu n là trình cao h n v ch t so v m. Trên c s t ng k t  ñ ơ   i kinh nghi ơ   

kinh nghim lý lu n c hình thành, nh ng lý lu n không hình thành m t cách t  ñư ư   

phát và c ng không b t bu c m i lý lu n u xu t phát t kinh nghi m. Do tính ũ )    ñ  ' 

ñ ươ ñ ưc lp t ng i, lý lun có th ñi tr c d kin kinh nghim.

+ Mu n hình thành lý lu n, con ng i ph i thông qua quá trình nh n th c kinh   ư   

nghim. Nh n th c kinh nghi m là quá trình l p i l p l i di n bi n c a s v t hi n     ñ        

tưng. Nh n th m là k t qu c a tri th c kinh ngh c kinh nghi     êm.

b.2 Ch c n ng c b n c a lý lu n là ph n ánh hi n th c khách quan và ch c  ă ơ       

năng phương pháp lu n ch o ho t ng th c ti n khách quan và ch a n ng   ñ  ñ    ă

phương pháp lu n ch  ño ho t  ñng th c ti n và nh n th c c a con ng i.      ư

b.3 Lý lu n có hai c p khác nhau, c p lý lu n ngành và c p lý lu n   ñ  ñ   ñ 

trit h c ( tùy vào ph m vi ph n ánh c a nó và vai trò c a ph     ương pháp lu n). 

YÊU C U ph ng pháp lu n c a nguyên t c th ng nh t gi a lý lu n * ươ      

và th c ti n.  

Thc ti n và lý lu n có m i quan h bi n ch ng cho nhau.      

a. Th c ti n là c s , là ng l c, là m c ích và là tiêu chu n c a lý lu n.   ơ  ñ   ñ   

Lý lu n hình thành, phát tri n ph i xu t phát t th c ti n, ng c yêu        ñáp  ñư

cu th c ti n.  

+ Th c ti n là c s c a lý lu n. Con ng i nh n th c gi i t nhiên u tiên   ơ    ư     ñ#

bng hot ng th c ti n . S tác ng c a con ng i bu c gi i t nhiên b c l ñ    ñ  ư     

nhng thu c tính, quy lu t   ñ t ó con ng i nh n th c chúng.Ban ' ñ ư   ñ#u con ng i ư

nh nnth c b ng tài li u c m tính, qua Quá trình phân tích, t ng hng nh    p, khái

quát hóa … ph n ánh b n ch t quy lu t v n ng c a s v t hi n tñ      ñ     ưng trong

th gii t ó xây d ng thành m t môn khoa h c lý lu n Th c ti n cung c p ' ñ       

nhng tài li u cho nh n th c, lý lu n. V    i CN Mác, th c ti n tr  ưc h t là ho t  

ñ ơ ng sn xut vt cht vì nó là c s sinh sng ca con ng i; lý luư n xut hin

trên c s c a th c ti n, là k t qu t ng k t kinh nghi m c a quơ           #n chúng, không có

thc ti có lý lu n khoc h c. Lý lu n khoa h c không n thì không có và không th    

phi là nh n tng hi ưng ñc l p, mà ch có nh ng lý lu n nào g n v    ) i th c ti n,  

phc v nhu c u c a th c ti n và  #    ñưc th c ti n ki m tra thì m   i b t r sâu xa ) 

trong i s ng. ñ 

+ Th c ti n là ng l c c a lý lu n. Qua ho t th c ti n luôn n y sinh nh ng v n   ñ         

ñ ñ ñòi h-i lý lun phi hoàn thin chính mình bao quát và gii quyt tt các vn

ñ ñ ñ# ñ do thc tin t ra. Điu này càng làm cho lý lun ngày càng y , phong phú

và sâu s c h n. ) ơ

+ Th c ti n là m c ích c a lý lu n. Không có th c ti n thì lý lu    ñ     n không th

ñ - em li l ơi ích cao h n, th a mãn nhu c# ău ngày càng t ng c a con ng i và qua ư

thc ti n ã giúp cho lý lu ñ n hoàn thành ñưc m c ích c a mình. Lý lu n h ñ   ưng

dn ch o th c ti n làm cho th c ti n ngày càng hi u qu h n.  ñ       ơ

+ Th c ti n là tiêu chu n chân lý c a lý lu n: Lý lu n ch c coi là chân lý   1     ñư

khi nó phù hp v i th c ti n khách quan mà nó ph n ánh, và ng th i nó c     ñ ñư

thc ti n ki m nghi m. Thông qua th c ti n nh ng lý lu n        ñt ñn chân lý s& ñưc

b sung vào kho tàng tri th c nhân lo i.; nh ng k t lu n ch a phù h p th c ti n s      ư    &

tip t c u ch nh , b sung ho c nh n th c l i.  ñi      

+ Th a nh n th c ti n là chân lý, c n chú ý nh ng v n : '    #   ñ

 Thc ti n là chân lý c a lý lu n khi th c ti n      ñt ñn tính toàn v n c a nó. , 

 Thc ti n có nhi u giai n phát tri n khác nhau. N u lý lu n ch khái quát   ño    

mt giai n nào ó thì lý lu n có th xa r i th c ti n. ño ñ    

 Ngoài tiêu chu n th c ti n, còn có nh ng tiêu chu n khác: logic, tiâu chu n 1    1 1

giá tr ng nh ng tiêu chu n này v n trên n n t ng th c ti n. …như  1     

 C#n hi u th c ti n là tiêu chu n chân lý c a lý lu n m t cách bi n ch ng,    1     

tiêu chu n này v a có tính tuy t i (vì th c ti n là tiêu chu n khách quan ki m 1 '  ñ   1 ñ 

nghim lý lu n) v a có tính t i (vì th c ti ng nguyên m t ch ,  ' ương ñ  n không ñ  !

mà bi n i và phát tri n).  ñ 

+ V i vi c phân tích vai trò c a th c ti n v i lý lu n, òi h i chúng ta ph i        ñ - 

quán tri t quan m th c ti n: xây d ng lý lu n ph i xu t phát t th c ti n , d a  ñi       '   

trên c s th c ti n, n u xa r i th c ti n s d n t i lý lu n suông. ơ       &   

b. Lý lu n ph i c v n d ng vào th c ti n, ti p t c b sung và phát tri n   ñư        

trong th c ti n. Th c ti n ph i c ch o b i lý lu n.      ñư  ñ  

+ Ho t ng th c ti n c a con ng i mu n có hi u qu nh t thi t ph i có lý  ñ    ư      

lun soi ng. Chính nh có lý lu n soi ng, ho t ñư  ñư  ñng th c ti n c a con   

ngư i mi tr thành t giác , ñt ñưc mc ñíchmong mum. Khi lý lun ñt ñn

chân lý thì lý lu n có kh n nh h ng m c tiêu, xác nh l c l ng, ph ng   ăng ñ ư  ñ  ư ươ

pháp, bi n pháp th c hi n. Lý lu n còn d báo c kh n ng phát tri n c a các      ñư  ă  

mi quan h th c ti n, d báo     ñưc nh ng r i ro có th x y ra. Lý lu n còn là c     ơ

s ñ kh c ph c nh ng h n ch hi u bi t c a con ng oi, t ng n ng l c ho t ng, )        ' ă ă   ñ

có vai trò giác ng m c tiêu lý t ng c a con ng i, liên k t các cá nhân thành   ư  ư 

cng ñng.

+ V n d ng lý lu n vào th c ti n c n phân tích rõ t ng tình hình c th , tránh      # '  

vn d ng lý lu n máy móc, giáo   ñiu kinh vi n . Nh v y ch ng nh u sai  ư  * ng hi

giá tr c a lý lu n mà còn làm ph ng h i n th c ti n, làm sai l ch s th t    ươ  ñ     ng nh

tt y  u gia lý lu n và thc ti n

+ T lý lu n xây d ng mô hình th c ti n phát huy nh tích c c, h n '     ng nhân t  

ch nh ng y u t tiêu c c nh m      ñt k t qu cao.  

+ Bám sát di n bi n c a th c ti n k p th i b sung nh t m c a lý      ñ   ng khuy ñi 

lun ho c có th thay   ñi lý lun cho phù hp vi th c ti n.  

Vic tuân th nh ng nguyên t c này s giúp h n ch , kh c ph c b        nh

kinh nghim và b nh giáo u.  ñi

+ B nh kinh nghi m:   là khuynh h ng tuy t i hóa kinh nghi m, coi th ng ư  ñ  ư

lý lu n khoa h c, khu ch i vai trò th c ti n h th p vai trò lý lu n. Ng i    ñ   ñ    ư

m)c b nh th ng th a mãn v ư - i v n kinh ngi m b n thân, không ch u nâng cao    

trình lý lu n, coi th ng trí th c, thi u nhìn xa trông r ng, d b o th tr tr . ñ  ư        

Mun kh c ph c b m có hi u qu c n: )  nh kinh nghi   #

 Quán tri t sâu s c nguyên t c th ng nh t goi a lý lu n và th c ti n, t ) )       ăng

cư ng hc tp nâng cao trình ñ lý lun, b sung, vn dng lý lun phù hp vi

thc ti n 

 Hoàn thi n c ch th tr nh h ng XHCN. Vì kinh t th tr ơ   ư ng ñ ư   ư ng

luôn v n ng bi n i . òi h i m i thành ph n kinh t , ph i n ng sáng t o,  ñ  ñ ñ -  #   ăng ñ 

phi th ng xuyên bám sát th trư  ư ng ñ ng phó ñ ch ñng v quy t sách kinh  

doanh phù hp.

+ B nh giáo u:  ñi

 Là b nh sách v , n m lý lu n ch d câu ch , hi u lý lu n m t cách   )   'ng     

tr'u tưng mà không thâu tóm ñưc b n ch t cách m ng và khoa h c c a nó, n ng      

n v i nh ng gì di n ra trong sách v , không i chi u v i cu c s ng, thoát ly     ñ    

cuc s ng. 

 Khi ra ch tr ng chính sách th ng n ng v xu t phát t sách v ñ  ươ ư    ' 

mà không xut phát t u ki n c th c a t n c. ' ñi     ñ ư

 Khi áp d ng lý lu n thì r p khuôn máy móc, áp d ng kinh nhgi m     

CNXH c a n c khác m t cách r p khuôn vào n c mình, áp d ng kinh nghi m  ư   ư  

chin tranh cách m ng vào th i bình… 

Thc ch t c a b nh giáo u là khuynh h ng t t ng c u vai trò c a    ñi ư ư ư ư ng ñi 

lý lu n, xem th ng th c ti n, tách lý lu n kh i th c ti n.  ư    -  

Mun kh c ph c ph i quán tri t nguyên t c th t gi a lý lu n và th c ti n, )    ) ng nh    

nghĩa lã lý lu n ph i g n li n v i th c ti n, khái quát t th c ti n, ki m tra th ng   )     '    ư

xuyên trong th c ti ng phát tri n cùng th c ti n.  n và không ng'   

Câu 10: Hình thái kinh t - xã h i là gì ?. Anh/ch hãy phân tích t t ng    ư ư

ca Mác: “S phát tri n hình thái kinh t - xã h i là quá trình l ch s - t      + 

nhiên”. Ý ngh a c a h c thuy t v hình thái kinh t - xã h i ? ĩ      

a/ Hình thái kinh t - xã h i là gì ?  

Hình thái kinh t - xã h i là m t xã h i tr n v n trong m t giai n l ch s c      ,  ño  ( 

th vi m t ki u QHSX phù h p v   i trình ñ nh t  ñnh c a LLSX và v i m t ki n  

trúc th ng t c xây d ng trên nh ng quan h s n xu t y. ư #ng ñư      

Lưu ý: xã h i tr n v n ây là m t xã h i y y  ,  ñ   ñ# ñ  u t c bơ n và yu t

không cơ b n, nó t n t i trong m t giai n l ch s c th . N u nh v y có th     ño  (    ư  

nói là CNXH ch a ph i là m t hình thái kinh t - xã h i theo a hình thái ư     ñúng nghĩ

KT-XH Công xã nguyên th y, hình thái KT-XH chi m h u nô l , hình thái KT-   

XH phong ki n, hình thái KT-XH TBCN, mà hình thái kinh t - xã h i XHCN là   

mt giai n ño ñ#u c a hình thái KT-XH CSCN. 

b/ Phân tích t t ng c a Mac: “S phát tri n c a hình thái kinh t - xã ư ư     

hi là quá trình l ch s - t nhiên”  + 

Đây là mt trong nh ưng t tư ñưng rt quan trng ca Mác c trình bày trong

tác ph m b t b n. Nhân lo i ã i qua 5 hình thái kinh t - xã h i, c th bao 1  ư   ñ ñ    

gm: Công xã NT, chi m h u nô l , phong ki n, TBCN và ang d n t i CNCS.     ñ # 

Th nào là quá trình l ch s - t nhiên ?.  (  Đ tr l i cho câu h i này òi h i ph i  - ñ - 

tip c n hai câu h i sau:  -

1/ u gì ã làm XH phát tri n t th p n cao nh vĐi ñ  #  ñ ư y? nguyên nhân nào,

ngun g c nào, ng l c nào, ph ng pháp nào ?. B ng pháp lo i tr thì  ñ  ươ ng phươ  '

ngun g c y ko ph thu c vào ý chí ch quan c a con ng i. Trên quan m       ư ñi

không có ng ng con ngư ư i thì không có lch s(, con ng i làm nên lch s( như ư i

không ng nh ng con ngñưc l a ch n l ch s c   ( ũ ư con ng i làm nên llsx như ư ư i

không l ng nha ch n llsx cho mình, c ũ ư con ng i ko l a ch n cha m , t qu c ư   ,  

cho mình, nó sinh ra ntn là hoàn toàn c l p khách quan. Nh v y l ch s phát ñ  ư   (

trin t th p '  ñn cao ko ph thu c vào ý chí ch quan c a con ng i, ko ph thu c     ư  

vào s c m nh siêu nhiên. Mà do s tác ng c a nh ng quy lu t khách quan c a    ñ    

ñ i sng XH như quy lut QHSX phù hp vi trình ñ phát trin ca LLSX, quy

lut CSHT quy t  ñnh KTTT, quy lu t giai c p và   ñu tranh giai c p. Nh v y s  ư  

phát tri n c a XH t th p n cao là do s tác ng c a các QL, torng ó quy t   '  ñ  ñ  ñ 

ñ ñnh là quy lut QHSX quyt nh LLSX.

2/ Ngu n g c phát tri n c a l ch s XH,    + suy n cùng có nguyên nhân tr c ñ 

tip ho c gián ti p t s phát tri n LLSX c a XH ó. Nh v y do chi ph i c  '    ñ ư   a các

quy lu t mà nó làm cho nhân lo i i t th p n cao, nh ng do s tác ng b i các   ñ '  ñ ư  ñ 

yu t nh hoàn c nh  ư  ña lý, i s ng tâm lý, truy n th ng v n hóa c a dân t c, s ñ    ă   

tương quan l c l ng gi a các giai c p, t ng l p XH và có s tác ng c a tình  ư   #   ñ 

hình quc t ã làm cho l ch s c a th gi i tr nên a d ng, c th ph i phát tri n  ñ  (     ñ     

t' th p n cao có th b qua 1 hay 2 hình thái KTXH, không tr nên n u mà  ñ  -  ñơ ñi

phát tri VN ã b qua hình thái KT-XH TBCN ti n th ng n phong phú. VD như  ñ -  *

lên CNXH nh ng v n k th a nh c tính u vi t c a CNTB nh tính dân ch , ư   ' ng ñ ư   ư 

KHKT, KHXH; n c Mư 0 b qua hình thái KT-XH phong ki n ti n n TBCN do -   ñ

tác ng t bên ngoài là n c Anh, Pháp; n c Úc t hình thái KT-XH t công xã ñ ' ư ư ' '

NT ti n th ng lên TBCN, b qua PK.  * -

c/ Ý ngh a c a h c thuy t v hình thái kinh t - xã h i ? -> nh n th c + ĩ        

thc ti n 

- Trong nho t ng nh n th c  ñ   và th c ti n xã h i, ng i ta không th xu t  ư  

phát t ý th c t t ng, t ý chí c a con ng i gi i thích v i s ng xã h i, mà '  ư ư '  ư ñ   ñ  

ngưc l i ph i tìm c  ơ s sâu xa c a các hi n t  ưng xã h i t trong s n xu t, t '   '

phương th c s n xu  t; ñng th i, ñ có th th c hi n    ñưc th ng l) i c a xã h i này  

ñ  ñ ñư ươi v i xã hi khác, suy n cùng xã hi ñó phi to ra c mt ph ng thc sn

xut mi ti n b h  ơn, n ng su t loa ă  ñng cao hơn phương th c s n xu t c .    ũ

- Trong nh n th c, mu n nh n th c úng i s ng xã h i và m i quan h    ñ ñ    

ln nhau gia chúng. Trong ó, phân tích QHSX không th tách r i LLSX; phân ñ 

tích các quan h xã h i không tách r i QHSX; m t khác, , vi c c i    trong th c ti n  

to xã h i c , xây d ng XH m i ph i c ti n hành m t cách ng b t t c các  ũ    ñư   ñ    

mt c a i s ng xã h i: t LLSX  ñ   ' ñn QHSX, t CSHT ' ñn KTTT, trong ó xây ñ

dng LLSX m i là cái có ý ngh a quy t nh.  ĩ  ñ

- Đ nhn thc ñúng v ñ i sng XH, v vn ñng phát trin ca XH, phi

ñ i sâu nghiên cu tìm ra ñư ñc quy lut vn ng phát trin khách quan c a XH nói

chung, c a t ng XH c th nói riêng. , vi c c i t o XH c , xây  '   Trong th c ti n    ũ

dng XH m i  ñòi h-i ph i nh n th c và v n d    ng quy lu t khách quan, ch ng ch 

quan duy ý chí.

- Đ nhn thc ñúng ng phát tri n c a m i dân t c, ph i k t ñ)ng con ñư      

hp ch t ch gi a vi c nghiên c u nh ng quy lu t chung v i vi c nghiên c u m &         t

cách c th u ki n c th c a m i dân t c v u ki n t nhiên, v truy n th ng   ñi     !   ñi     

văn hóa, v quan h giai c p, v    ñiu ki n qu c t , …. M t khác,     trong ho t ng  ñ

thc tin, òi h i ph i v n d ng m t cách sáng t o nh ng quy lu t chung vào ñ -       

nhng ñiu ki n c th c a m i qu c gia, dân t c     !   ñ tìm ra con ng i m t cách ñư ñ 

ñúng ñ)n nht.

Câu 11: anh / y phân p bi n ch ng a l c l ng n xu t ch hã tích phé   c  ư s  và

quan h n xu t trong s n ng t tri n a c i kinh t s   v ñ và phá  c cá hình thá  –

xã ñã  nàhi. Đng CSVN vn dng phép bin chng này như th o vào giai

ño cá mn ch ng hin nay?

Tr l i:

a/ Bi n ch ng a l c l ng n xu t quan h n xu t trong s n   c  ư s  và  s   v

ñ c cá hì tháng t trivà phá n a c nh i kinh t – xã hi:

a1/ LLSX, QHSX:

* L c l ng n xu ư s t:

- Khái nim: n b c y u t t ch t a n xulà toà  cá   v t-k0 thu c quá trình s t,

chú t  t thà táng tn i trong quan h bin chng v i nhau o nh ngun lc thc tin c

ñ và  là c c mã c mìng o gi i t nhiên  m ra a i vt cht a ñ th- n nhu c#u a nh và

nhu c#u a XH. c

- K t c u a llsx g m:   c  ng ngư i lao ñ , , tư li u sx khoa hc

+ Ng ngưi lao ñ : p i i c t 18-60 tu i, y c c, ; ch ñ tu tá '  có ñ# ñ s vó trí tu ó

ñ sc kh-e; tay ngh  ( chuyên môn) và nhtrình ñ ng ph1m ch t khác nh c ư ý th

t ch luc k0 t, tinh th n # trách nhi m. 

+ : t ph n a gi i t nhiên tham gia o nh sx. Tư li u n xu s t là m # c   và quá trì

Tlsx bao g m i t ng lao ng và t li u lao ng. Tlsx ng t li u lao  ñ ư ñ ư  ñ dù ư  ñng

ñ tác ñng vào ñi tưng lao ñng.

Tư li u lao ng g m ph ng ti n lao ng và công c lao ng.  ñ  ươ  ñ  ñ

Công c lao ng là b ph t trong t li u sx vì công lao  ñ  n quan trng nh ư  c

ñ trì c ñng th hin nh ñ ch ng t nhiên a con ng i. Công lao ư c ng quyt

ñ ñ ñ l ư trình năng sut lao ng. Năng sut lao ng i là th c ño nh ñ c  ñ a 1 ch

xh.

+ Khoa hc: y nay khoa c nh llsx tr c ti p ngà h ñã tr thà  

Khoa c bao g m KHTN, KHXH, KH nhân v n, Kh t h  ă k0 thu

Nh t minh, ng ch p o sx. ng phá sá  á dng nhanh chóng và

KH thâm nh p o t t c y u t u nh llsx  và  c cá   c thà

Trong c y u t y i lao vai t i lao cá   nà thì ngư ñng gi trò quy ñnh vì ngư

ñ phá cũng là ch th c quá trì H là a nh sx. ngư i nghĩ ra t minh KH-KT, ng là

ng ki chiư  i áp dng s n o sx cho nên ñó và các qu c gia  phi có n lưc ñi vi

ng ph thu chư  i lao ñng, nhưng toàn b 1m ch t  ca ng i lao ư ñng li ph c  !

ngư ( di ta s ng tlsx y

VD: ñ là ư có m ng i lao ñng VN sc e h n, … i liên quan n tlsx kh- ơ thì ph ñ

mà ư ( dng i lao ñng s ng.

Ý ư có tí ñ thc ca con ng i nh ñc lp tương ñi, tác ñng li trình sx.

* Quan h n xu s t:

Khái nim: quan h a ng i i trong nh sx là  gi ư và ngư quá trì

- Quan h u v li u sx: t li u sx u a xh c gi i quy t ntn  s h  tư  ư  ch y c ñư  

VD: QHSH c a XHCN d i 2 nh th c: s u n dân, s u t nhân  ư hì   h toà  h ư

- Quan h n c sx: ai i  qu lý t ch là ngư qun , ai i n , ai lý là ngư b qu lý là

ng ngư ch là i huy, ai ư b ch i huy ?

- Quan h trong vi c phân ph i sp: ai i phân chia, s n c    là ngư  lưng nh ñư

là bao nhiêu, nhn ñưc ntn ?.

Phân ph i sp c o quan h u.  ph thu và  s h

a2/ Quy lu t QHSX phù h p v i trình ph.tri n c a LLSX    ñ  

Các QHSX h p thành h th ng t i n nh (hình th c XH c a q.trình    ương ñ  ñ  

SX) so v i s v. ng & ph.tri n liên t c c a LLSX (n i dung XH c a q.trình SX).   ñ     

S th t & tác a LLSX và QHSX c th hi n qua 2 n i dung: ng nh ñng gi ñư   

Trì ñnh ñ ca llsx quyt nh qhsx:

Nó ñi v a llsx i v a ng i lao  trình ñ c là nó  trình ñ c ư ng, công lao dc ng,

trì ñ trì d vành ñ ca t chc phân công lao ng, nh ñ ng ng KHKT o sx.

S phát trin ca llsx ñưc ñánh du bng trình a llsx. ñ c

Trì phá ñ ph ươ nh ñ ca llsx t trin n ñâu thì qhsx i t ng ng v i a nó nghĩ là

cá lý ph ươ  nóch thc s hu, qun , phân phi sp i t ng ng v i .

QHSX ch m thay i, còn LLSX (CCL …) luôn thay i; Khi LLSX s thay  ñ Đ ñ 

ñ ñ trì  i n mt nh ñ nào ñó thì nó s& không còn phù h p (mâu thun) v i QHSX

hin có;

Mâu thu n này c gi i quy t b ng cách xoá b QHSX c , thay th vào ó  ñư    - ũ  ñ

QHSX m i cho phù h p v i i c a LLSX. PTSX c m t i, PTSX m i    trình ñ m  ũ  ñ 

tin b h n ra i.  ơ ñ

S tác ng tr i c a QHSX n LLSX ñ  l  ñ

B tá ñ   lýn thân QHSX cũng c ng tr i LLSX  l nghĩa ch thlà cá c s h u, qun ,

phân ph ng ng i sp c tá ñ ñn t t u t u nh LLSX, c  c y  c thà tá ñ ñn con ng i ư

và phù ñ phá thì nó s& thúTLSX bi vy nu QHSX hp vi trình t trin LLSX c

ñ1 phá  ph ty LLSX t trin. Phù h p nghĩa là QHSX i o ñiu kin ti ưu cho vic

kt h p t li u sx li u lao ng.  ư  và tư  ñ

Nu QHSX ko p v i pt a LLSX m cho LLSx ko pt phù h  trình ñ c thì trì tr là

ñư c, gm 2 tr ng hư p:

+ QHSX c h u so v i pt a LLSX th y ra c n c quá l   trình ñ c ư ng x  cá ư

TBCN

TBCN LLSX : XH a, QHSX : s u t nhân v TLSX nên thay QHSX có hó  h ư 

khác

Thay i v n (vd nh n c n cho ng i lao i sp: ñ  qu lý ư bá  ph# ư ñng), phân ph

tr nhưc ây ng i dân nh n ñ ư  ñưc ti n l ương , bây gi n ñưc c c  t

Vic u ñi chnh này làm cho CNTB ñng v ng. 

+QHSX tiên ti n 1 ch o th y ra ng n c m pt trong  cá gi t ư ng x  nh ư ké ñó có

VD: nh n quan liêu bao c p, phân ph i a nên kt ư qu lý   bình quân ch nghĩ trì tr

S dĩ có trò QHSX vai nh quyư v y  là vì nó t ñnh mc ch of sx, quy t ñí  ñnh

h thng t c  ch qun sx, quy t c phân ph i sp... nên c ng tr c lý  ñnh vi  nó tá ñ 

tip ñn thái a ng i lao ñ c ư ñng

b/ ng CSVN n ng p bi n ch ng y nh th o o giai Đ ñã v d phé   nà ư  nà và

ño cá mn ch ng hin nay ?

Vn c thuy t a i KT-XH a Mac dng h  c hình thá c

Chú  ñ tí lĩng ta th c hin nhng bin i mang nh cht CM trên 3 c nh vc:

LLSX,QHSX, kte ng tr c hêt LLSX, ta i ra s c pt LLSX coi th trư ư là ph  ñó là

nhim u o ti n kte v ng ch c cho s ra i ph ng th c sx m i. v hàng ñ# ñ t  ñ  )  ñ ươ  

Nh diưng khi chta pt LLSX trong dkien CM KH-công ngh n ra d n d p nh y   ư ngà

hôm nay, ta ph i thay i t duy ko i o nh p c n  ñ ư ñ và ng nh công nghingà   truy

như trưc ây i l a ñ mà ph  chn nh p cho ng nh công nghingà  thích hp, xd kêt

cu ng, c s t chh t# ơ  v t-kinh t o di h thng thông tin và t u kin nhanh

chó d thà  chíng ñ ng ng nhng nh tu KH-KT-Công ngh m i vd như bưu nh,

vin thông, vi sinh hc...

Chta i khai c nhanh i ngu n l c a LLSX (ng i lao gi phóng và thá chóng m   c ư

ñ t là ñng, TLSX) o công ăn vic m cho ng i lao ư ng, khai thác trit t ñ ñ ñai

sông ngòi.

Công nghip a g n li n hiên i a, coi công nghi p a, hi n i a 1 hó )  ñ hó  hó  ñ hó là

trong nh ng nhân t t nh d n n s n l i a s p xd CNXH   quy ñ # ñ  thu  c  nghi

thun li VN. 

Phù  ' hp vi s pt ca LLSX ta t'ng bưc thit lp QHSX t thp ñên cao vi

s ña dng ca c nh th c s u công h u i t p quy cá hì   h và ch ñ  ph là k qu h

lu cht ca nh XH quá trì hóa th c s    tko th o ra bng bin pháp hành chính,

cư2ng b c. 

Phân bi t 2 a a s u a p a nh th c hi n  khí cnh c  h khí cnh phá lý và khí c  

quyn s hu i dung kte là n ca s u  h

Khí c phá ñ  cá hìa nh p a slý c  hu i thì ph n nh, ni dung kte of s h u ( c nh

thc th c hi n quy n s    hu) i thay thì ph ñi do s pt of LLSX 

Nu c nh th c th c hi n quy n s u ko thay i ch ng quy n scá hì      h ñ *ng nh  

hu vi m sx xh n tê li t b ph mà cò b 

Trong QHSX quan h p , quan h c r t nh y m m quan thì  phá lý  t ch   c và có t#

tr  chí phng rt l ntrong h thng QHSX nh vì vy ta i chuyn ch n  ñ qu lý t'

hin v t sang quan h  hàng hóa ti n t , n u ta    làm ñưc nh v y ta ư  thì làm ñúng

theo quy luât XH

Quy lu t phân ph i th c hi u nh th c phân ph i l y phân ph i theo lao    n nhi hì    

ñng và hiu kinh tqu  là ch yu

Kinh t ng: ti n nh cu c CM XHCN trên nh v c t t ng v n a,  th trư  hà  lĩ  ư ư ă hó

phá ñư pht huy c nhân t con ng i, coi con ng i ây ko  ư ư  ñ i c tiêu ch là m mà

cò  tr ưn ng llà ñ c xd 1 XH vñ ăn minh, coi ng vai a trò c nhà n c, mà nhà

nưc i c t c theo nguyên t c c p quy n XHCN a dân, do ph ñư  ch ) nhà nư phá  c

dân, dân, l y liên minh giai c p công nhân giai c ng l p vì   và p nông dân và t#  trí

thc làm n n  tng ñt dưi s lãnh ño ca Đng CS.

Câu 12: Anh/ ch hãy phân tích phép bi n ch ng c a c s h t ng và ki n     ơ    

trúc th ng t ng trong s v n ng và phát tri n c a các hình thái kinh t - ư    ñ   

xã h i. ng c ng s n Vi t Nam ã v n d ng phép bi n ch ng này nh th  Đ    ñ     ư 

nào vào giai n cách m ng hi n nay? ño  

* là toàn b nh s n xu t h p thành c c u kinh t c a m t xã CSHT  ng quan h    ơ    

hi nh t nh.  ñ

* là toàn b các quan m v chính tr , pháp quy n, tri t h c, o c, KTTT  ñi      ñ ñ

tôn giáo,… các th ch xã h i t Nhà n c, ng phái, giáo h i,…    ương ng nh ư ư ñ 

ñư ñc hình thành trên mt CSHT nht nh

* M i quan h bi n ch ng gi a CSHT và KTTT:    

- CSHT quy t nh KTTT (CSHT nào thì KTTT n y)  ñ 

+ Tr t t kinh t xét n cùng quy nh tr t t chính tr , mâu thu n trong kinh t    ñ ñ     

gây ra mâu thu n trong chính tr . Giai c p nào th ng tr trong kinh t thì giai c p       

ñó thng tr  trong chính tr .

+ T t c các y  u t   c a KTTT u trñ c tip hay gián tip ph thu c vào CSHT

và do CSHT quy ñnh

+ CSHT thay i hay m t i thì s m hay mu n KTTT c ng ph i thay i hay ñ  ñ   ũ  ñ

mt i ñ ñ cho m t KTTT m i ra i, tuy nhiên ây là m t quá trình ph c t p. ñ ñ   

- S tác ng c a KTTT n CSHT: Do KTTT và m i y u c a nó có tính c  ñ  ñ !   ñ

lp t i và vai trò khác nhau nên chúng tác n CSHT theo nh ng ương ñ ñng ñ 

cách, nh ng xu h ng khác nhau.  ư

+ Ch c n ng chính c a KTTT là xây d ng, c ng c , b o v CSHT ã sinh ra  ă       ñ

nó, ch ng l i m i nguy c làm suy y u hay phá ho i ch kinh t hi n hành.    ơ    ñ  

+ KTTT tác ng m nh m n kinh t - xã h i, nh làm thay ñ  & ñ   ưng nó không th

ñ ư ñi xu h ng phát trin khách quan ca i sñ ng kinh t - xã hi. S tác ng ca

nó ch y u di n ra theo 2 h ng:    ư

Nu phù hp v i CSHT, v i các quy lu t kinh t thì KTTT thúc y s t ng     ñ1  ă

trưng, ñm b o s phát tri n b n v ng cho CSHT.     

Nu không phù hp v i CSHT, v i các quy lu t kinh t thì KTTT kìm hãm s     

tăng tr ng, gây b t n cho i s ng xã h i. ư   ñ  

* ng c ng s n Vi t Nam ã v n d ng phép bi n ch ng này vào giai n Đ    ñ     ño

cách m ng hi n nay  

N c ta ã tr i qua các hình thái kinh t - xã h i khác nhau: t xã h i c ng s n ư ñ    '   

nguyên th y ti n lên xã h i chi m h u nô l , n xã h i phong ki n r i ti n hóa       ñ    

lên CNXH b qua ch TBCN và nh cao nh t c a quá trình ti n hóa này là ch -  ñ ñ    

nghĩa c ng s n. N c ta ang trong giai n xây d ng cách m ng m i ó là xây   ư ñ ño    ñ

dng XHCN theo h ng xây d ng và phát tri n n n kinh t th tr ng nh h ng ư      ư ñ ư

XHCN. Do n ch a CSHT và KTTT là 1 quá trình u tranh lâu ñó phép bi ng gi ñ

dài gi a cái m i và cái c . CNXH ang trong th i gian xây d ng nên cái m i còn   ũ ñ  

rt y u, mu n xóa b h t tàng d c a xã h i c - i di n cho cái c r t khó b i nó   -  ư   ũ ñ  ũ  

ñ  ñã t n ti lâu dài. Tuy nhiên con ñư ng i lên CNXH  nưc ta din ra theo các

quy lu t khách quan c a th i i ch i do ý mu n ch quan c a con   ñ  không ph   

ngư i quy t nh nên nó là cái m i nhñ  ưng h p quy lu t nên ngày càng phát tri n

và ng c l i cái c không h p quy lu t s ngày càng y u i. ư  ũ   &  ñ

Đng ta ã ra s c xây d ng CNXH trong ó phát tri n l c l ng s n xu t hi n ñ   ñ   ư   

ñ   i g)n lin v i xây dng quan h sn xut m i phù hp trên c 3 mt: s hu,

qun lý và phân ph i. Quá trình xây d ng này òi h i chúng ta ph i xây d ng các   ñ -  

quan ñim v chính tr , pháp quy   n, tri t hc, o c, tôn giáo,… các thñ ñ ch xã

hi t Nhà n c, ng phái, giáo hương ng nh ư ư ñ i cho phù h p v i s phát tri n    

ca ph ng th c s n xu t mà ã ra góp phươ    Đng ñ ñ ñ #n xây d ng m t t n c   ñ ư

Vit Nam dân giàu, nưc m nh, xã h i công b ng, dân ch n minh.    , vă

CÂU 13: CH NG MINH U TRANH GIAI C P LÀ NG L C ? Đ@ @ ĐA B

THÚC Y S PHÁT TRI N C A XÃ H I CÓ GIAI C P I KHÁNG. ĐC B D E A @ ĐF

ĐG Đ@NG CSVN ĐÃ VÀ ĐANG VHN DING LÝ LUHN VJ U TRANH GC

NHƯ TH NÀO TRONG GIAI N CM HI ĐO LN NAY:

Đ ñu tranh giai cp là mt trong nhng ng lc phát trin quan trng ca xã hi

có giai c p. Vì u tranh giai c p giúp thay i ph ng th c s n xu t c , l i th i,  ñ  ñ ươ    ũ !

lc h u b ng th c m i cao h n, ng th i xây d ng l c l ng s n xu t  ng phươ   ơ ñ   ư  

mi phù h p quan h s n xu t t o c s phát tri n m i m t i s ng xã h i.      ơ     ñ  

Đ ñu tranh giai cp giúp ci to các giai cp cách mng và qu#n chúng lao ng

thông qua vic xóa b t p quán x u do giai cáp th ng tr s n sinh ra. -     

Đu tranh giai cp là ñòn b1y phát tri n l ch s cách m ng, là ng l c phát   (  ñ 

trin các m t i s ng xã h i trong th i kì phát tri n bình th ng.  ñ    ư Đu tranh là

ñ ñ ư ñ  ươ ñng lc giai cp t sn i m i ph ng thc qun lý, s( dng kĩ thut mi

to nên nh ng thành t u m i.   

Vai trò c a TGC th hi n nh ng cu c u tranh mang tính qu ng  Đ      ñ #n chúng r

ln, do l c l ng ti n b xã h i lãnh o, c t ch c khoa h c nh m ánh  ư    ñ ñư     ñ ñ

giai c p th ng tr c n tr s phát tri n XH.       

 S v n d ng c a CSVN:  Đ

Th i kì quá ñ lên CNXH  nưc ta tn ti nhiu giai cp và mâu thun GC.

Tuy nhiên trong u ki n phát tri n kinh t th tr ng quá lên CNXH, mâu ñi     ư ñ

thun này b c l là mâu thu n trong n i b nhân dân. Nhìn chung l     i ích GC t ư

bn thng tr l i ích c ng, u tranh là h p tác, oàn k t xây d ng xã h  ng ñ ñ ñ  ñ   i

dân giàu n c m nh, công b ng, v n minh. ư   ă

Thc ch t TGC  Đ  nưc ta trong th i kì quá ñ là ñu tranh gi a khuynh 

hưng t giác theo nh h ng XHCN và khuynh h ng phát tri n t phát lên  ñ ư ư  

TBCN. Trong quá trình ó, nh t thi t chúng ta ph i phát tri n kinh t hàng hóa ñ     

nhiu thành ph n trong ó có thành ph n kinh t t b n t nhân. # ñ #  ư  ư

Đ  ưu tranh giai cp n c ta din ra hàng ngày trên các lĩnh vc chính tr, kinh

t, xã h i. Vì v y ng ta luôn xác nh rõ c n ph u tranh ch ng khuynh   ñ ñ # i: Đ 

hưng và bi u hi n tiêu c c c   a tâng l p t s n; u tranh ch ng khuynh h ư  Đ  ưng

t phát TBCN c a s n xu t nh ; u tranh ch ng các th l c thù ch, âm m u    - Đ    ñ ư

din bi n hòa bình, phá ho i   ñc l p dân t c và CNXH n   ưc ta; xây d ng 

CNXH ñi ôi v i b o v t qu c, b o v quy n làm ch nhân dân; xây d ng n n ñ           

kinh t th tr ng, th c hi n CNH, H H nh h ng CNXH, gi gìn và phát huy   ư   Đ ñ ư 

bn s c dân t c, ti p thu nh ng tinh hoa nhân lo i làm cho i s)     ñ ng v t ch t và  

tinh th n nhân dân ko ng ng nâng cao. # '

Đ ñ ñư ñ t c các mc tiêu trên ñòi h-i s( dng nhiu hình thc u tranh khác

nhau, v a m m d o, v a c ng quy t. '  $ ' ươ 

Tóm l i, giai n hi n nay òi h i ng ta ph i n m v n pháp duy v t,  ño  ñ - Đ  ) ng bi 

n)m vng quan ñim GC ca CN Mac – Lenin phân tích c tính ch t tình ñ ñư 

hình gay go, ph c t p c a TGC trong th i kì quá tránh r i vào thái c c sai    Đ ñ ơ 

l i#m: c ng ư ñ u u tranh giai c p i n r t rè, ko dám i m i, m h , m t c nh ñ  ñ ñ  ñ  ơ   

giác i n ph nh n TGC. ñ ñ   Đ

CÂU 14: Anh ch hãy nêu nh ng m gi ng và khác nhau gi a nhà n c   ñi  ư

pháp quyn t s n và nhà n c pháp quy n xã h i ch ngh a Vi t Nam. ng ư  ư    ĩ  Đ

cng s n Vi t Nam ã a ra nh ng nh h ng nào xây d ng và hoàn   ñ ñư  ñ ư ñ 

thin Nhà nưc pháp quy n xã h i ch ngh a Vi t Nam trong giai n cách    ĩ  ño

mng hi n nay. 

1. B n ch t Nhà n c pháp quy n xã h i ch ngh a Vi t Nam   ư    ĩ 

Trong khi lý lu n v pháp quy n t s n ã có m t l ch s m y tr m n m t    ư  ñ   (  ă ă '

th i cn ñi Tây Âu và mt b dày kinh nghi m th c ti n t ng ng, thì các    ươ  

nưc xã h i ch ngh a, lý lu n v nhà n c pháp quy n xã h  ĩ   ư  i ngh a m i c t ĩ  ñư ñ

ra m t cách c p bách t th i k i m i, khi mà n n kinh t ang chuy  ' ỳ ñ    ñ n d#n sang

mô hình t ch c kinh t th tr ng . ó là m t òi h i t t y    ư Đ  ñ -  u ca quá trình tăng

cư ng vai trò nhà nưc xã hi ch nghĩa trong qun lý các lĩnh vc kinh t, chính

tr, văn hóa, xã h i. 

Trên c s nghiên c u các di s n kinh n c a ch ngh a Mác-Lênin v ơ    ñi   ĩ 

nhà n c, t ng k t kinh nghi m c a cách m ng Vi t Nam, t t ng H Chí Minh ư       ư ư 

và k th a nh ng giá tr ph bi n c a các lý lu n tri t h c pháp quy n trong l ch  '          

s(, có th khái quát nh sau:  ư

Nhà n c pháp quy n xã h i ch ngh a là nhà n c c a dân, do dân và vì ư    ĩ ư 

dân, t d i s lãnh o tuy t i c a m t ng duy nh t là ng C ng s n Vi t ñ ư  ñ  ñ   ñ  Đ   

Nm; trên c s liên minh v ng ch c gi a giai c i giai cơ   )  p công nhân v p nông

dân và i ng tri th c; là công c quy n l c ch y u nhân dân xây d ng m t ñ ũ       ñ  

quc gia dân t c  ñc l p xã h i ch ngh a theo m c tiêu dân giàu, n   ĩ  ưc m nh xã 

hi công b ng, dân ch và v n minh, góp ph n tích c c vào cu  ă #  c u tranh vì hòa ñ

bình, c l p, dân t c dân ch và ti n b trên th gi i. ñ       

Khái quát trên ây ã c xác nh trong các v n ki n i h i i bi u ñ ñ ñư ñ ă  Đ  ñ 

toàn qu c l n th IX và X c a ng C ng s n Vi t Nam. Nó ã nêu rõ m b n  #   Đ    ñ ñi 

cht nh t c a nhà n  ưc pháp quy n là nhà n ưc mang b n ch t “c a dân, do dân   

và vì dân”.

Trong t ch c và ho t ng c a mình, quy n l c Nhà n c c t ch c theo    ñ    ư ñư  

nguyên t c th ng nh t, nh ng có s phân công và ph i h p ch t ch gi )   ư     & a các cơ

quan Nhà n c trong vi c th c hi n quy n l p pháp, hành pháp và t pháp. T ư      ư 

chc ho t  ñng c a Nhà n ưc th c hi n theo nguyên t c t p trung dân ch . T t c   )    

quy  n lc nhà nưc thuc v nhân dân, bo ñm s thng nh t t chc và hành

ñ ñ  ñng, phát huy ng b và kt h p cht ch& sc mnh ca c cng ng và t'ng cá

nhân, c a c n c và t a ph ng, c a c toàn b h th ng b máy và t  ư 'ng ñ ươ       'ng

yu t c u thành nó. T p trung dân ch òi h i ph i ch ng l i t p trung quan liêu     ñ -    

và phân tán, c c b .  

2. Nh ng m gi ng và khác nhau gi a nhà n c pháp quy n t s n và  ñi  ư  ư 

nhà n c pháp quy n XHCN ư 

Gi ng nhau:

Pháp lu t c cao và là công c ch y u qu n lý m i ho t ng c a xã  ñư ñ    ñ    ñ 

hi và công dân. Ngay c ho t ng c quan thu c h th  ñ a các cơ   ng t ch c nhà 

nưc c i tuân theo pháp lu t, m c dù chính nó là nh ng c quan công b , ũng ph    ơ 

ban hành, th c thi và ki m tra vi c th c hi n pháp lu t.      

Khác nhau:

 Đim khác bi ăt c n b n gia nhà n c pháp quyư n XHCN mà chúng ta

ñ !ang xây dng v ư i nhà n c pháp quyn tư sn ch , nu như trong nhà nưc

pháp quy n t s n quy n l c c a nhà n c c phân cho ba c quan khác nhau  ư     ư ñư ơ

hoàn toàn c l p v i nhau m nhi m, thì m t trong nh ng nguyên t c quan ñ   ñ    )

trng c a nhà n ưc pháp quy n XHCN là quyn lc nhà n c thư ng nh t, có s

phân công và ph i h p gi quan nhà n c trong vi c th c hi n các quy n   a các cơ ư    

lp pháp, hành pháp và t pháp. ư

 Nhà n c pháp quy n Vi t Nam là nhà n c pháp quy n XHCN c a dân, ư   ư  

do dân, vì dân nên h th ng pháp lu t th hi n t p trung ý chí, l i ích và nguy n        

vng ca nhân dân. T t c quy n l c nhà n c thu    ư c v nhân dân mà n n t ng là   

liên minh gi a giai c p công nhân, nông dân và i ng trí th c. Trong khi nhà   ñ ũ 

nưc pháp quy n t s n là c ư  a giai c p t s n nh m th c hi n n n chuyên chính t  ư      ư

sn i v i giai c p vô s n và nhân dân lao ng. ñ    ñ

 Nhà n c pháp quy n Vi t Nam c t d i s lãnh o c a CS VN, ư   ñư ñ ư  ñ  Đ

thc hi n qu n lý xã h i b ng pháp lu t, theo pháp lu t. Nhà n      ưc pháp quy n t  ư

sn c t ch c d i nhi u hình th c khác nhau nhñư   ư   ưng nhìn chung có 2 hình

thc cơ b n là quân ch l p hi n và các hình th c c ng hòa, chung quy l i u là        ñ

nn chuyên chính t s n. ư 

3. ng c ng s n Vi t Nam ã a ra nh ng nh h ng xây d ng và Đ    ñ ñư  ñ ư ñ 

hoàn thi n Nhà n c pháp quy n xã h i ch ngh a Vi t Nam trong giai n  ư    ĩ  ño

cách m ng hi n nay nh sau:   ư

Theo tinh th n và n i dung trong V n ki n i h i IX và X c a ng, vi c #  ă  Đ   Đ 

xây d ng và hoàn thi n nhà n c pháp quy n xã h i ch ngh a Vi t Nam trong   ư    ĩ 

ñi  u kin phát trin kinh t th tr ng và ư ñ1y mnh quá trình công nghi p hóa,

hin ñi hóa ñt nưc hi n nay, c n thi t ph i th c hi n n m m c #     ă ñi ơ b n sau ây:  ñ

Mt là, tip t c xây d ng và hoàn thi n nhà n   ưc pháp quy n d ưi s lãnh 

ñ Đ ưo ca ng Cng sn Vit Nam, vi quan ñim Nhà n c ta là công c ch yu

ñ ư thc hi n quy n làm ch ca nhân dân, là Nhà n c pháp quyn ca dân, do

dân và vì dân. Quy n l c Nhà n c là th ng nh t, có s phân công và ph i h p   ư     

gia các cơ quan nhà nưc trong vi c th c hi n các quy n l p pháp, hành pháp và     

tư pháp. Nhà n c qu n lý xã h i b ng pháp lu t. M i c quan, t ch c, cán b , ư      ơ   

công ch c, m i công dân có ngh a v ch p hành Hi n pháp và pháp lu t.   ĩ    

Đ t ng c ng vai trò c a Nhà n c ph i ti n hành c i cách t ch c và ho t ă ư  ư      

ñ ư  ñ Đ ñ  ương ca Nhà n c g)n v i xây dng, chnh n ng, i m i ni dung, ph ng

thc lãnh ño c a  Đng ñi vi Nhà nưc, xây d ng b máy nhà n c tinh g n;   ư 

nâng cao ch t l t ng c ch c ng và ng viên trong các c  ưng ho ñ a các t  Đ ñ ơ

quan nhà n c. ư

Hai là, ti n hành c i cách th ch và ph ng th c ho t ng c a Nhà     ươ   ñ 

nưc, theo h ng ki n toàn tư   ch c, i m i ph ng th c và nâng cao hi u qu ñ  ươ   

hot ñng c a Qu c h i, tr ng tâm là t ng c    ă ưng công tác l p pháp, xây d ng  

chương trình dài h n v l p pháp, hoàn thi n h th t,      ng pháp lu ñi m i qui trình 

ban hành và hưng d n thi hành pháp lu! t. Xây d ng m t n n hành chính nhà   

nưc dân ch, trong s ch, v ng m nh, t ng b c hi n i hóa phân công, phân    ' ư  ñ

cp, nâng cao tính ch ng c a chính quy n a ph ng. C i cách t ch c, nâng  ñ   ñ ươ   

cao ch t l ng và ho t ng c quan t pháp. Th c hi n tinh gi m biên  ư  ñ a các cơ ư   

ch trong các cơ quan nhà nưc.

Ba là, ti p t c phát huy dân ch , gi v ng k lu t, k c ng t ng c ng pháp         ươ ă ư

ch, theo hưng nâng cao ch t l ưng ñi bi u qu c h i,    ñi bi u h i   ñng nhân

dân, hoàn thi n nh nh v b u c , ng c , v tiêu chu n và c c u các i  ng qui ñ  # (  (  1 ơ  ñ

biu Qu c h i và H i    ñng nhân dân trên cơ s th t s phát huy dân ch i ôi v   ñ ñ i

gi v ng k / lu t, k c ng, t ng c ng pháp ch , qu n lý xã h i b ng pháp lu t,  / ươ ă ư     

tuyên truy n, giáo d c toàn dân nâng cao ý th c ch p hành pháp lu t.     

Bn là, ti p t c xây d i ng cán b , công ch c trong s ch, có n ng l c,   ng ñ ũ    ă 

thc hi n vi c ào t o, b i d  ñ   ư2ng cán b , tr ưc h t là cán b lãnh   ño qu n lý. S p  )

xp l i i ng ñ ũ cán b theo ñúng ch c danh tiêu chu n. nh k ki m tra,  1 Đ ỳ  ñánh giá

cht lưng cán b , công ch c   ñ k p th i thay th cán b công ch c y u kém và     

thoái hóa. Có chính sách ãi ng , ào t o i v i cán b c p xã, ph ng, th tr n. ñ  ñ  ñ    ư  

Năm là, ki n quy t, ti p t c u tranh ch ng tham nh máy nhà     ñ  ũng trong b

nưc và toàn b h th ng chính tr m i c p, m i ngành t n c s ;         ' Trung ương ñ ơ 

cùng v i vi c ch ng tham nh ng, phái ch ng tham ô lãng phí, quan liêu, buôn l u,    ũ  

ñ c bit là các hành vi l i dng chc quyn làm giàu bñ t chính. làm tĐ t công

tác ch ng tham nh n nay có nhi u bi n pháp ph i th c hi n nh xóa b th  ũng hi      ư - 

tc hành chính phi n hà, phát huy dân ch c s , giáo d c o c cách m ng cho   ơ   ñ ñ 

cán b ng viên, v.v… nh ng c n thi t ph i xem xét trách nhi m hình s ho c có  ñ ư #     

hình th c k lu t thích áng i v i nh ng ng i u c quan, n v n i  /  ñ ñ   ư ñng ñ# ơ ñơ  ơ

xy ra nh ng v  tham nh ng l n, gây h u qu nghiêm tr ng. ũ    

CÂU 15: QUAN M C A TRI T H C MAC LENIN V B N CH T ĐID E   J G @

CON NG I? M T TÍCH C C VÀ H N CH C A CN VN? ƯM N B   E ĐCSVN

ĐƯ ĐO ƯP ĐD ƯMA RA NH H NG GÌ XÂY DBNG CON NG I VN?

Bn ch t con ng i VN:  ư)

a/ con ng i là m t th c th sinh v t – xã h i ư)     

 Khoa h c và th c ti n ã ch ng t r ng, ti n u tiên c a s s ng t n t i    ñ  -   ñ ñ#     

ngư ư i là s sng ca th xác: th xác sng ca con ng i chính là sn ph1m tin

hóa lâu dài c a t nhiên, là s ti p t c phát tri n c a t nhiên. Do v y, tr c h t nó          ư 

b chi phi b i các quy lu t t nhiên sinh h c nh quy lu t trao i ch t gi a c     ư  ñ   ơ

th và môi trương, quy lu t bi n b và di truy n, quy lu t ti n hóa…      

 S t n t i c a CN còn g n li n tr c ti p v i s t n t i c a XH: th a mãn    )         ñ -

các nhu c u c a mình, con ng i ph i ti n hành lao ng s n xu t, qua ó #  ư   ñ   ñ

tothành các m i quan h xã h i và xã h , trong ó xã h i s n sinh ra con ng i     ñ   ư

vi tính cách là con ng i nh th nào thì con ng i c ng s n sinh ra xã hư ư  ư ũ  i nh ư

th. S t n t i c a CN g n li n v   )  i s t n t i c a ý th c.     

 Con ng i là m t th c th sinh v t – xã h i, trong ó có s tác ng an ư      ñ  ñ ñ

xem c a 3 h u (sinh h c, xã h i, tinh th n) và 3 h th ng quy lu t   thông nhu c#   #   

(sinh h c, xã h i, tinh th n). m i h th ng nhu c u và quy lu t này êu có v trí,   # !   #  ñ 

vai trò và tác d ng c a mình trong s t n t i và phát tri n c a con ng i ng th i        ư ñ

chúng tham gia vào vi c quy t nh b n ch t c a nó, trong ó h th ng nhu c u và   ñ    ñ   #

quy lu t xã h i luôn gi v trí trung tâm và có vai trò quy t nh. Các nhu c u c a      ñ # 

con ng i dù là nhu c u v t ch t hay tinh th n, mang tính t nhiên và xã h i u ư #   #   ñ

ñư ñ c quy nh b i lch s(, nhưng con ng i hòan toàn có thư  t diu chnh, t

kim tra các nhu c u và ho t #  ñng c a mình. Con ng i t n t i trong th gi i  ư    

không phi nh các sinh v t khác, mà t n t i v i t cách là ch th c a quá trình ư     ư   

nhn th c và hành  ñng c i t o th gi   i, c i t o xã h i và c i t o b n thân con      

ngư i.

b/ con ng i là ch th l ch s ư)    +

 Trit h c mac- lienin cho r ng, CN là s n ph m c a l ch s (SP c a u    1   (  ñi

kin t nhiên và XH)  ñng th i chính là ch th sáng t o ra quá trình l ch s y –     ( 

lch s con ng i. ó là qúa trình ho t ng có ý th c c a CN nh m m c ích c i ( ư Đ  ñ     ñ 

to t nhiên, c i t o XH và c i t o chính b n than CN.      

 Trên c s v n d ng phép bi n ch ng duy v t, C Mac ã kh o sát b n ch t ơ       ñ   

CN b t u t ho t ng th c ti n, t trong hoàn c nh XH l ch s c th . ) ñ# '  ñ   '   (  

 Bn ch t CN là t ng hòa nh ng QHXH, lu n m này cho th y, CN là m t     ñi  

thc th có tính loài.  Đc tính loài c a CN hi n th c t clà tính ng i. Tính ng i     ư ư

bao g m tòan b các thu c tính v n có c a CN, trong ó có 3 thu c tính c b n      ñ  ơ 

nht: thu c tính t nhiên, xã h i và t duy.    ư

 Bn ch t CN là t ng hòa nh ng QHXH, QHXH ây c hi u là t ng th     ñ ñư   

các mqh mà con ng i ã có, an có và trong ch ng m c nào ó còn bao hàm c ư ñ ñ '  ñ 

nhng quan h trong tương lai,

 Bn chát c a CN là t ng hòa các QHXH, nh ng CN bao gi c ng là con   ư ũ

ngư i riêng bit, CN c th, ng vi nhng th i ñi, nhng giai ñon l ch s nh t  ( 

ñ  ñnh, v i t'ng tp ñoàn ng i, ư ng th i nó c ũng mang bn cht chung ca nhân

loi, phát tri n trong toàn b lc h s loài ng i.    ( ư

 M!t tích c c và h n ch   

 Tích c c: 

+ Giá tr truy n th ng: có tinh th n yêu n c, ý th c dân t c, ý chí t l p t    # ư     

cư ng, truyn thng ñoàn k t vì i ngh a dân t c, ….  ñ ĩ 

+ Truy n th ng lao ng c n cù, sáng t o, nh y c m v i cái m i, bi t   ñ #       ng phó

linh ho t, ng x m m m ng, bi t thích nghi và h i nh p t n t i và phát tri n,   (  -    ñ   

…

+ Tinh th n th c t , coi tr m, tông tr i già giàu kinh #   ng kinh nghi ng ngư

nghim và có t duy t ng h p, … ư  

+ Truy n th u h c, tr ng h c, truy n th ng tôn s tr o, ….  ng hi      ư ng ñ

 Hn ch : 

Thiu óc phân tích, tinh th n phê bình và t phê bình; thi u ý th c pháp lu t, #    

chp hành n i quy, k / lu t; thi u ý th c ti t ki m, ch a bi t làm n l     ư  ă n, làm n lâu ă

bn, khó h p tác, k , n ng tâm lý c a ng i s n xu t nh p, thi u t  ñ [   ư   - nông nghi  ư

duy và tác phong công nghi p. 

Truyn th ng dân ch làng xã, nh ng t t   ư ưng c c b , làng xã, hay can thi p   

vào cu c s ng riêng t , các chuy n c a t p th , tùy ti n.   ư     

Hn ch do s n xu t ti u nông mang l i th hi n ch kh n ch toán k         !  ăng ho 

toán kém, n ng v l i ích tr c m t, b qua l i ích lâu dài    ư ) - 

Tâm lý c u an, c u may # #

Thích quân bình, ko thích s phân hóa trong cs 

Đ cao thái quá, coi th ng tri thư c, coi th ng tuư i tr$

Ngư i VN c#n cù chu khó, song d th-a mãn, tâm lý th ñng

…

 Đ ư ư)nh h ng xây dng con ng i VN

 Xây d ng con ng i VN có nh ng c tính c b n nh : tinh th n yêu n c,  ư  ñ ơ  ư # ư

t c ng dân t c, ph n u vì c l p dân t c và CNXH, có ý chí a t n c ư   ñ ñ   ñư ñ ư

kh-i ói nghèo, l c h u, oàn k t vñ   ñ  i nhân dân th gi i trong s nghi p   ñu tranh

vì hòa bình, c l p dân t c, dân ch và ti n b xh. ñ     

 Có ý th c t p th , oàn k t, ph n u vì l i ích chung    ñ   ñ 

 Li s ng lành m nh, n p s ng v n minh, c n ki m, trung th c, nhân ngh a     ă #   ĩ

tôn tr ng k c ng phép n c, quy c c a c ng, có ý th c b o v và c i  / ươ ư ư  ng ñ    

thin môi tr ng sinh thái ư

 Lao ng ch m ch v i l ng tâm ngh nghi p, có k thu t và sáng t o n ng ñ ă   ươ   ĩ   ă

sut cao vì li ích c a b n thân, gia ình, t p th và xã h i.   ñ   

 Thư ng xuyên hc tp, nâng cao hiu bit, trình ñ chuyên môn, trình ñ

th1m m0 và th l c,…..  

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

Preview text:

BÀI SO N
 ÔN THI MÔN TRIT HC
Câu 1: Anh/ch hãy phân tích ni dung ca CNDVBC vi tính cách là 1 ht
nhân lý lun ca th gii quan khoa hc.
Ni dung ca CNDVBC vi tính cách ht nhân lý lun ca th gii qua KH bao
gm hai nhóm quan nim. Đó là nhóm quan nim duy vt v th gii nói chung và
quan nim duy vt v xã hi nói riêng.
a/ Quan nim v th gii: nó th hin  ch nó coi vt cht ca th gii là vt
cht và th gii thng nht  tính vt cht ca nó. Nó ñưc din t bi nhng ni dung sau ñây: -
Ch có mt th gii duy nht và thng nht là th gii vt cht, th gii vt
cht tn ti khách quan vĩnh vin vô hn, không ai sinh ra và tiêu dit ñưc nó. -
Tt c các s vt hin tưng ñu là nhng dng tn ti c th ca vt cht
hay là nhng thuc tính c th ca vt cht và trong th gii này không cá gì khác
ngoài vt cht ñang vn ñng. -
Các s vt hin tưng trong th gii vt cht ñu nm trong mi quan h
chuyn hóa ln nhau là nguyên nhân và kt qu ln nhau và ñu b chi phi bi
nhng qui lut chung ging nhau. -
Ý thc là mt ñc tính ca b não ngư i là s phn ánh hin thc khách quan vào b não ngư i.
(Quan ñim th gii thng nht  nhau  bn tính vt cht ca nó bng s cm
(?) lâu dài bn b ca khoa hc t nhiên).
b/ Quan nim duy vt v xã hi: -
Th gii quan này coi xã hi là 1 b phn ñc thù ca gii t nhiên. Th
hin  ch! xã hi có nhng qui lut vn ñng và phát trin riêng. -
S vn ñng và phát trin ca XH phi thông qua hot ñng có ý thc ca
con ngư i ñang theo ñui nhng mc ñích nht ñnh. -
Cho rng sn xut vt cht là cơ s ca ñ i sng xã hi, phương thc sn
xut quyt ñnh qui trình sinh hot ca xã hi như chính tr, tinh th#n nói chung và
tn ti xã hi quyt ñnh ý thc xã hi.
VD: ña tr$ nào cũng bit xã hi s& chào ñón tôi, không nói d'ng sx trong 1 vài
tháng mà ch c#n trong mt vài tu#n thôi – trong b tư bn ca Mac.
VD: ñã là ngư i ai cũng ghi du n ca mình vào lch s( nhưng ai là ngư i
quyt ñnh lch s( không phi là con ngư i nói chung ? th gii quan này xác ñnh là qu#n chúng nhân dân. -
S phát trin ca XH là 1 quá trình phát trin ca lch s( t nhiên, ñây là tư
tưng ca Mac trong b tư bn: “tôi coi s phát trin thay th các hình thái kinh t
xã hi là 1 quá trình t nhiên” –Mac. Và vì vy nó không thuc vào ý thc con
ngư i. Nó do s tác ñng gia các qui lut xã hi, … trong ñó ch yu là qui lut
quan h sx phù hp vi trình ñ sx. VD: vic VN không trãi qua CNTB có phù
hp vi CN Mac ko ? – ko phi tri qua tu#n t. -
Cho rng qu#n chúng nhân dân là ch th sáng to chân chính ca lch s(. -
Quan ñim duy vt XH là h thng quan ñim thng nht cht ch& vi nhau
v s ra ñ i, tn ti, vn ñng và phát trin ca XH và các lý lun thc hin nhim
v lch s( ñt ra trong s vn ñng và phát trin y.
Câu 2. Anh/Ch hãy phân tích bn cht ca ch nghĩa duy vt bin chng
vi tính cách là ht nhân lý lun ca th gii quan khoa hc.
- Gii quyt ñúng ñ)n nhng vñ cơ bn ca trit hc t' quan ñim thc tin (so
sánh CNDV bin chng vi CNDV: bên cnh nhng thành tu mà CNDV cũ ñt
ñưc thì CNDV cũ vn còn nhng hn ch ch*ng hn h thp hoc ph nhn vai
trò ca ý thc, không thy ñưc s tác ñng tr li vô cùng quan trng ca ý thc ñi vi vt cht .
(coi ý thc là s phn ánh th ñng ñơn gin máy móc không thy ñưc tính
năng ñng sáng to ca ý thc.
Mác xut hin ñưa thc tin vào trit hc g)n lin nhng lý lun vào hot ñng thc tin.)
- TGQ duy vt bin chng ñã có s thng nht gia TGQ duy vt và bin
chng. ( nay là yu t rt cách mng ca Mácì to ra CNDV bin chng + phép bin chng duy vt).
- TGQ duy vt bin chng là TGQ duy vt trit ñ tc nó không duy vt trong
t nhiên mà còn trong xh.
- TGQ duy vt bin chng còn có tính thïc tiån và cách mng  ch! nó là
TGQ ca giai cp công nhân, giai cp tin b và cách mng ca th i ñi, nó không
ch gii thích th gii mà còn ci to th gii, nó kh*ng ñnh s tt th)ng ca cái
mi (trong quá trình vn ñng cái cũ mt ñi, cái mi ra ñ i).
Câu 3: Anh ( ch ) hãy phân tích cơ s lý lun, nêu ra các yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc khách quan ca CNDVBC. Đng CSVN ñã và ñang
vn dng nguyên tc như th nào vào s nghip cách mng hin nay  nưc ta ?
1/ Nhng n/tc pp lun:
Phương pháp lun: Phương pháp ch dn con ngư i nhn thc ñúng ñ)ng và
hot ñng có hiu qu.
N/t)c khách quan trong vic xem xét s vt
- Thc cht ca nguyên t)c này là coi trng vai trò quyt ñnh ca vt cht vi ý
thc nói riêng và hot ñng ca con ngư i nói chung. Cơ s khoa hc ca nguyên
t)c này là da vào quyt ñnh ca CNDVBC trong vic gii quyt mi quan h
gia VC và YT. VC có trưc, YT có sau; VC quyt ñnh YT, quyt ñnh ni dung và hình thc ca YT
VD: ñt nưc Vit Nam dài t' Tam Quan ñn mũi Cà Mau chia làm 3 phs#n: B)c Trung Nam,
Min Trung: ñiu kin sinh hot vt cht  min Trung rt kh nên nó quyt
ñnh ý chí ca cư dân min trung. T' ñó cho thy ngư i MT có ý chí nht trong các min.
Min Nam: khóan ñt rng ri ht mình. MT và MB:
T nhiên: ñt h,p, ngư i ñông.
Th i tit: khô cn, khó sn xut.
MB: thy rõ 4 mùa nhưng kh)c nghit cho sn xut nông nghip.
- Nguyên t)c này ñòi h-i trong nhn thc và trong hot ñng thì chúng ta phi:
+ Ko ñưc xut phát t' ý mun ch quan, ko ñưc ly ý mun ch quan làm
chính sách, ko ñưc ly ý chí áp ñt cho thc t, ko ñưc ly o tưng thay cho
hin thc mà phi xut phát t' chính bn thân s vt, t' thc t khách quan, t'
cuc sng ñ gii quyt nhng vn ñ do cuc sng ñt ra và phi phn ánh mt
cách trung thành như cái vn có ca s vt.
VD: mun qui hoch cho ñúng ñ)ng chí ca nhng ngư i có chc có quyn
cũng ko nên quy hoch theo nhim kỳ, quy hoch y phi xut phát t' quy mô ca
dân s, xut phát t' công ăn vic làm ca cán b nhân dân.
- Trong hot ñng thc tin nguyên t)c này ñòi h-i chúng ta phi tôn trng và
làm theo quy lut khách quan.
VD: Đa dng các hthc shu phi tôn trng quan h sn xut, phi pù hp vi trình ñ
- Lê Nin giáo hun ko ñưc ly ý mun ch quan ca mình làm chính sách, ko
ñưc ly tình cm làm ñư ng li chin lưc ca CM.
- Đng CSVN “mi ñư ng li ch trương ca Đng phi xut phát t' thc t”
- Phát huy tính năng ñng ch quan, chng CN duy ý chí. (phát huy tính tích
cc, năng ñng, sáng to ca ý thc và phát huy vai trò nhân t con ngư i)
- Bn thân ý thc nó có tính ñc lp tương ñi so vi vt cht và bn cht ca ý
thc có tính năng ñng, sáng to chính vì vy mà ý thc có th tñng tr li VC,
góp ph#n ci bin TGKQ thông qua hot ñng thc tin ca con ngư i. Khi ta nói
ñn vai trò ca ý thc thc cht ta nói ñn vai trò ca con ngư i hơn na nhn ý
thc trc tip hin thc mà mun tác ñng tr li hin thc thì nó phi ñưc con
ngư i t chc thc hin trong thc tin mà trên ht là thc tin lñsx.
- Khi nói v vai trò ca ý thc không phi là nó trc tip to ra TGVC. Mà mt
là yu t mang ñn cho con ngư i s hiu bit v các quy lut khách quan.
- Trên cơ s như vy giúp con ngư i xác ñnh mc tiêu, ñ ra phương hưng
hot ñng cho phù hp. K tip là con ngư i xây dng các bin pháp ñ t chc
thc hin thc tin và cui cùng là bng n! lc ý chí ñam mê ca mình giúp con
ngư i thc hin ñưc mc tiêu ñã xác ñnh.
- Ý thc có vai trò như vy nên trong hot ñng ca mình thì con ngư i phi
chng li thái th ñng, / li, bo th, trì tu, quay lưng li cái mi, cái tn b.
- Phi coi trng vai trò ca ý thc, tư tưng, lý lun.
- Phi giáo dc và nâng cao trình ñ tri thc KH vì KH có v trí, vai trò ñc bit
quan trng trong ñ i sng con ngư i nht là trong nn kinh t tri thc hin nay, tri
thc khoa hc là 1 trong nhng ñng lc phát trin xh
- Nu ñ cao tri thc thì phi chng li 2 khuynh hưng:
+ Nu ñ cao tuyt ñi hóa 1 tri thc khoa hc nào ñó thì s$ b- qua nhng tri thc khoa hc khác.
+ Đ cao tuyt ñi hóa kinh nghim coi thư ng lý lun, chúng ta không coi
thư ng kinh nghim, không ph nhn kinh nghim mà chng li kinh nghim,
tuyt ñi ñi hóa kinh nghim coi thư ng lý lun. Kinh nghim trong ñ i thư ng
hay KH có 1 tác dng tiêu cc vì nu vưt qua mt gii hn nào ñó thì kinh
nghim s$ mt tác dng.
VD: ông nông dân  ĐBSCL mà ra min Trung s& tht bi ngay vì ñiu kin ñã
thay ñi. Nhưng k0 sư s& không tht bi nu trng mt ging lúa không ñưc ñem
vào phòng thí nghim sau vài ting s$ bit ngay lý do trong khi ngư i nông dân
không có lý lun thì không bit.
- Ta tôn trng tri thc KH và ta ñi ñn làm ch tri thc KH. Là 1 quá trình nó
phi liên quan ñn quan nim ca con ngư i v KH mà còn phi liên quan ñn
ngun lc, ngh lc quyt tâm ca con ngư i ñt bit là phi có ñiu kin vt cht
ca con ngư i ñ thc hin ñiu này.
- Khi thc hin ngt)c này thì cũng ñng th i phi kiên quyt ñu tranh ñ chng
ch nghĩa duy ý chí – CN coi ý chí là cái quyt ñnh tình cm.
- Đ thc hin tt 2 ngt)c trên ta phi coi trng nhân t li ích là mt trong
nhng ñng lc trc tip ñ thúc ñ1y con ngư i hot ñng và qua ñó nó gây nên
nhng bin ñi ln lao trong lch s(.
- Phi nhn thc và vn dng ñúng ñ)n các li ích, phi bit kt hp các li ích khác nhau.
(con ngư i gm các li ích kinh t, chính tr, tp th hay cá nhân, gia ñình, xh)
- Phi nhn thc các li ích ñó và phi phân bit li ích nào là quan trng I, ly
li ích nào là quyt ñnh ( kinh t là s 1) không nên tuyt ñi hóa 1 li ích nào ñó
mà coi thư ng các li ích khác.
- Phi có ñng cơ ñúng ñ)ng thái ñ khách quan KH trong vic nhn thc và
thc hin các li ích.
2/ Vn dng vào s nghip CM hin nay
- Tôn trng các quy lut khách quan và nhng ñiu kin c th ca ñt nưc
- Phát huy vai trò lãnh ño ca Đng, qun lý ca nhà nưc và tính ch ñng sáng to ca qu#n chúng
- Kh)c phc bnh ch quan duy ý chí, phi coi trng vai trò lãnh ño ca Đng,
không ng'ng phát huy vai trò ca nhà nưc trong qúa trình xây dng và hoàn
thin nhà nưc pháp quyn XHCN.
- Phát huy tính ch ñng sáng to ca qu#n chúng và cui cùng là kh)c phc
bnh ch quan duy ý chí.
- Đi lên CNXH, CM nưc ta chu tác ñng bi nhng nhân t quc t và th i
ñi, trc tip là qúa trình khu vc hóa và toàn c#u hóa (khu vc hóa và toàn c#u
hóa không do ai quyt ñnh, là vn ñ khách quan)
- Tính tt yu trong qúa trình phát trin CNXH nưc ta ñòi h-i phi CNH, HĐH
nhm phát trin llsx, xây dng nn kinh t hin ñi, nó mang tính quy lut vào các
nưc tiu CN như  Vit Nam.
* Vic b- qua phương thc SXTB tin lên CNXH có t nhiên hay không ? ta
kh*ng ñnh là có, vic này tuân theo tính t nhiên ca lch s( mà ñiu này ch t
nhiên khi nưc ta xây dng cơ s vt cht k0 thut ca CNTB mà ñáng l& ta phi tri qua. PK CNXH
Thut ng: “quá ñ” gm 2 thut ng Quá ñ t' CNTB CNXH Quá ñ t' PK CNXH
Mà csvc và k0 thut này ta không th thiu ñưc nên phi tin hành CNH, HĐH -
Bên cnh vic phát trin llsx thì phi phát trin kinh t th trư ng, ñnh
hưng XHCN. Tôn trng cơ ch th trư ng là ñưa Vit Nam tr v ñúng quy lut.
Như ta phi hiu là “kinh t th trư ng” là tm huy chương 2 mt, nghĩa là bên
cnh mt tích cc còn ñ#y ry các mt tiêu cc.
Câu 4: Anh/ch hãy phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc toàn din. Vic tuân th nguyên tc này s khc
phc ñưc nhng hn ch gì trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin Cơ s lý lun:
Cơ s lý lun ca nguyên t)c toàn din là ni dung nguyên lý v mi liên h ph bin:
- Mi s vt, hin tưng trong th gii ñu tn ti trong muôn vàn mi liên h ràng buc ln nhau.
- Trong muôn vàn mi liên h chi phi s tn ti ca chúng có nhng mi liên h ph bin.
- Mi liên h ph bin tn ti khách quan, ph bin; chúng chi phi mt cách
tng quát quá trình vn ñng, phát trin ca mi s vt, hin tưng xy ra trong th gii.
Nhng yêu cu cơ bn ca nguyên tc toàn din:
Trong hot ñng nhn thc ch th phi:
- Tìm hiu, phát hin càng nhiu mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim,
tính cht, yu t, mt,…) ñang chi phi s tn ti ca bn thân s vt càng tt.
- Phân loi ñ xác ñnh nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính
cht, yu t, mt,…) nào là bên trong, cơ bn, tt nhiên, n ñnh…; còn nhng mi
liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t, mt,…) nào là bên ngoài,
không cơ bn, ngu nhiên, không n ñnh.
- Da trên nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t,
mt,…) bên trong, cơ bn, tt nhiên, n ñnh…ñ lý gii ñưc nhng mi liên h,
quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu t, mt,…) còn li. Qua ñó xây dng
mt hình nh v s vt như s thng nht các mi liên h, quan h (hay nhng ñc
ñim, tính cht, yu t, mt,…); phát hin ra quy lut (bn cht) ca nó.
Trong hot ñng thc tin ch th phi:
- Đánh giá ñúng vai trò ca t'ng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim,
tính cht, yu t, mt,…) chi phi s vt.
- Thông qua hot ñng thc tin, s( dng ñng b nhiu công c, phương tin,
bin pháp thích hp (mà trưc ht là nhng công c, phương tin, bin pháp vt
cht) ñ bin ñi nhng mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính cht, yu
t, mt,…) ca bn thân s vt, ñc bit là nhng mi liên h, quan h bên trong,
cơ bn, tt nhiên, quan trng…ca nó.
- N)m vng s chuyn hóa các mi liên h, quan h (hay nhng ñc ñim, tính
cht, yu t, mt,…) ca bn thân s vt; kp th i s( dng các công c, phương
tin, bin pháp b sung ñ phát huy hay hn ch s tác ñng ca chúng, nhm lèo
lái s vt vn ñng, phát trin theo ñúng quy lut và hp li ích chúng ta.
Vic tuân th nhng nguyên tc này s khc phc ñưc nhng hn ch
như sau trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin:
Quán trit và vn dng sáng to nguyên t)c toàn din s& giúp ch th kh)c phc
ñưc ch nghĩa phin din ch nghĩa chit trung, ch nghĩa ngy bin,… trong
hot ñng thc tin và nhn thc ca chính mình.
- Ch nghĩa phin din: là cách xem xét ch thy mt mt, mt mi quan h,
tính cht nào ñó mà không thy ñưc nhiu mt, nhiu mi quan h, nhiu tính
cht ca s vt.
- Ch nghĩa chit trung: là cách xem xét ch chú ý ñn nhiu mt, nhiu mi
liên h ca s vt nhưng không rút ra ñưc mt bn cht, không thy ñưc mi
liên h cơ bn ca s vt; mà coi chúng như nhau, kt hp chúng mt cách vô nguyên t)c, tùy tin.
- Ch nghĩa ngy bin: là cách xem xét qua ñó ñánh tráo cái cơ bn vi cái
không cơ bn, cái ch yu vi cái th yu,…hay ngưc li nhm ñt ñưc mc
ñích hay li ích ca mình mt cách tinh vi.
Câu 5. Anh/Ch hãy phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương
pháp lun ca nguyên tc phát trin. Vic tuân th nguyên tc này s khc
phc ñưc nhng hn ch gì trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin.
Cơ s lý lun ca nguyên tc phát trin
Ni dung ca nguyên lý ca s phát trin:
* Th nào là s phát trin: -
do có s tác ñng gia các mt trong cùng 1 s vt hoc gia các s vt vi
nhau ñã làm cho các s vt không ng'ng vn ñng và phát trin. -
Nhưng khi vn ñng và khái nim phát trin không ñng nghĩa vi nhau.
Vn ñng là s bin ñi nói chung (có ñi lên, ñi xung, có sang trái, có th sang
phi) trong khi ñó phát trin ch khái quát s vn ñng ñi lên. -
Như vy, phát trin là phm trù trit hc khái quát v sư vn ñng ñi lên, t'
thp ñn cao, t' ñơn gin ñn phc tp, t' không hoàn thin ñn hoàn thin. -
Phép bin chng duy vt không ch th'a nhn phát trin ca th gii mà nó
còn ch ra cách thc, ngun gc, khuynh hưng ca s phát trin. Mt khác nó
cũng ch ra phát trin không phi lúc nào cũng din ra theo ñư ng th*ng mà trái li
rt quanh co, rt phc tp, thm chí có nhng bưc tht lùi tm th i.
* Tính cht ca s phát trin:
- Tính khách quan: nguyên nhân, ngun gc ca s phát trin nm bên trong
các s vt hin tưng, do quá trình ñu tranh ca các mt ñi lp ñ gii quyt
mâu thu1n => s phát trin din ra ñc lp vi ý thc ca con ngư i -> con ngư i
không th dùng ý chí ch quan ca mình ñ ngăn cn s phát trin ca th gii.
- Tính ph bin: s phát trin din ra  tt c s vt, hin tưng  mi lĩnh vc
ca th gii: t nhiên, xã hi và tư duy.
VD: trong t nhiên: s phát trin cu gii t nhiên: vô sinh và hu sinh. Vô
sinh: s tác ñng ln nhau gia chúng ñn 1 ñiu kin nht ñnh nào ñó s& to ra 1 cht phc tp hơn.
Hu sinh: kh năng hoàn thin và thích nghi trưc s bin ñi ca môi trư ng.
VD: XH, năng lc chinh phc t nhiên và kh năng ci to XH ngày càng tt ñ,p hơn.
VD: Tư duy, trình ñ nhn thc và hiu bit ca th h sau bao gi cũng cao
hơn th h trưc. S hiu bit ca con ngư i ngày nay càng rng hơn, sâu hơn.
- Tính ña dng phong phú ca s phát trin: phát trin là khuynh hưng chung
ca th gii, song  m!i s vt hin tưng, quá trình phát trin li không ging
nhau, không ñng ñu do chúng tn ti  không gian, th i gian khác nhau. Mt
khác, trong quá trình phát trin ca mình, s vt còn chu nhng s tác ñng ca
các s vt, hin tưng khác, ca tt c các yu t và ñiu kin khác.
Nhng s tác ñng như vy có th thúc ñ1y hoc kìm hãm s phát trin ñôi
khi nó làm thay ñi chiu hưng phát trin, thm chí làm cho s vt tht lùi.
VD: ti sao VN li kém phát trin hơn so vi TG vì th i gian VN bưc vào cơ
ch th trư ng mun màng hơn, ri do chin tranh => hoàn cnh, ñiu kin khác
nhau mà các s vt phát trin khác nhau.
Nhng yêu cu phương pháp lun ca nguyên tc phát trin
Trong hot ñng nhn thc yêu cu ch th phi:
 Phát hin nhng xu hưng bin ñi, chuyn hóa, nhng giai ñon tn ti
ca bn thân s vt trong s t vn ñng và phát trin ca chính nó;
 Xây dng ñưc hình nh chnh th v s vt như s thng nht các xu
hưng, nhng giai ñon thay ñi ca nó; t' ñó phát hin ra quy lut vn ñng, phát
trin (bn cht) ca s vt.
 Khi ta xem xét bt kỳ s vt, hin tưng nào thì ta không ch nhìn nhn,
n)m b)t nhng cái hin ñang tn ti mà ta còn phi thy rõ nhng khuynh hưng
phát trin trong tương lai ca chúng. Đng th i phi thy ñưc nhng bin ñi ñi
lên cũng như bin ñi có tính cht tht lùi. Nhưng ñiu cơ bn phi khái quát ñưc
nhng bin ñi chính ñ vch ra nhng khuynh hưng bin ñi ca s vt, hin tưng.
 Phi phân chia quá trình phát trin ca s vt thành nhng giai ñon ñ mà
trên cơ s ñó tìm ra nhng phương pháp nhn thc và cách thc tác ñng cho phù
hp ñ thúc ñ1y s vt phát trin nhanh hay kìm hãm s phát trin ñó. Tùy thuc
s phát trin ñó có li hay có hi ñi vi ñ i sng ca con ngư i.
VD: Tư tưng ca Đc Pht: ñ i ngư i gm 4 giai ñon: Sinh – Tr - D - Dit
Trong hot ñng thc tin yêu cu ch th phi:
 Chú trng ñn mi ñiu kin, kh năng…tn ti ca s vt ñ nhn ñnh
ñúng các xu hưng, nhng giai ñon thay ñi có th xy ra ñi vi nó
 Thông qua hot ñng thc tin, s( dng nhiu công c, phương tin, bin
pháp thích hp (mà trưc ht là công c, phương tin, bin pháp vt cht) ñ bin
ñi nhng ñiu kin, phát huy hay hn ch nhng kh năng…tn ti ca s vt
nhm lèo lái s vt vn ñng, phát trin theo hưng hp quy lut và có li cho chúng ta
Vic tuân th nguyên tc này s khc phc ñưc nhng hn ch gì
trong hot ñng nhn thc và hot ñng thc tin:
 Quán trit và vn dng sáng to nguyên t)c phát trin s& giúp ch th kh)c
phc ñưc quan ñim (tư duy) siêu hình trong hot ñng thc tin và nhn thc ca chính mình.
 Quan ñim phát trin mâu thun vi s trì tr, bo th trong nhn thc và
trong hot ñng thc tin
 Nguyên t)c phát trin ñòi h-i ch th phi s( dng các nguyên t)c khác
kèm theo mi làm sáng t- bn tính vn ñng và phát trin t thân ca s vt như
nguyên t)c (phân tích) mâu thu1n, nguyên t)c tích lưng-cht, nguyên t)c ph ñnh bin chng, ….
Câu 6. Phân tích ni dung quy lut th ng nht và ñu tranh gia các m!t
ñ i lp (quy lut mâu thu"n). Ý nghĩa phương pháp lun ca quy lut này.
Đng Cng sn Vit Nam ñã và ñang vn dng quy lut này như th nào vào
s nghip cách mng hin nay  nưc ta?
Phân tích ni dung quy lut th ng nht và ñu tranh gia các m!t ñ i lp
Quy lut mâu thu1n ch ra ngun gc, ñng lc ca s phát trin, phn ánh quá
trình ñu tranh gii quyt mâu thu1n bên trong s vt. Chính vì vy quy lut mâu
thu1n là cơ s phương pháp lun trong vic phân tích mâu thu1n + quá trình ñu
tranh ñ gii quyt vi 3 yêu c#u cơ bn sau:
- Mâu thu1n tn ti khách quan, ph bin: s vt hin tưng nào cũng có mâu
thu1n và mâu thu1n là cái vn có ca bn thân s vt, bi vy mun cho s vt,
hin tưng phát trin thì phi phát hin ra mâu thu1n nhưng phi tìm ra mi liên h
tác ñng qua li ln nhau gia các mt ñi lp ñó.
- Và khi phân tích mâu thu1n phi xem xét quá trình phát sinh, phát trin ca
t'ng mâu thu1n phi xem xét quá trình phát sinh, phát trin và s tác ñng qua li
ln nhau + v trí ca t'ng mt ñi lp + nhng mi quan h tác ñng qua li gia
chúng, ñiu kin chuyn hóa ln nhau gia chúng.
VD: mâu thu1n bên trong, bên ngoài, mâu thu1n thit yu, không thit yu.
- Đ thúc ñ1y s vt phát trin thì phi gii quyt mâu thu1n nhưng phi tôn
trng nguyên t)c và gii quyt mâu thu1n là ñu tranh ca các mt ñi lp nhưng
vic ñu tranh ñ gii quyt mâu thu1n phi phù hp vi trình ñ phát trin ca
mâu thu1n, phi tìm ra nhng phương thc, phương tin, lc lưng ñ gii quyt
mâu thu1n nhưng mâu thu1n ch ñưc gii quyt khi ñiu kin ñã chín mui, bi
vy phi chng thái ñ ch quan nóng vi và tích cc thúc ñ1y ñiu kin khách
quan ñ làm ñiu kin gii quyt mâu thu1n ñi ñn ch chín mui.
- Nhng mâu thu1n khác nhau phi có phương pháp gii quyt khác nhau.
VD: trong XH có giai cp ñi kháng có 2 loi mâu thu1n:
+ Mâu thu1n ñi kháng: ña ch - nông dân.
+ Mâu thu1n trong ni b nhân dân: mâu thu1n không ñi kháng: gia công nhân và nông dân.
Phi tôn trng quy t)c gii quyt mâu thu1n => ñu tranh.
Phương pháp gii quyt khác nhau: mâu thu1n ñi kháng bng nhiu phương
pháp nhưng ch yu bng bo lc; mâu thu1n không ñi kháng không dùng bo lc.
VD: xy ra bo lon  Tây Nguyên ta xác ñnh ñây là mâu thu1n v'a ñi kháng
v'a không ñi kháng. L#n ñ#u ta tht bi vì ta không xác ñnh ñưc k$ nào là ñi
kháng thc s. Khi ñã xác ñnh ñưc là CIA thì ta phi dùng bo lc ngay.
Ý nghĩa phương pháp lun.
Vic nghiên cu quy lut thng nht và ñu tranh gia các mt ñi lp có ý
nghĩa phương pháp lun quan trng ñi vi nhn thc và hot ñng thc tin.
Đ phân tích ñúng bn cht ca s vt, trưc ht phi nhn thc s vt như
mt thc th ñng nht, tip ñó phi nghiên cu nhng mt khác nhau, nhng mt
ñi lp và tác ñng qua li gia các mt ñi lp ñ nhn bit mâu thun và ngun
gc ca s vn ñng và phát trin.
Khi phân tích mâu thun, phi xem xét toàn din các mt ñi lp; theo dõi
toàn b quá trình phát sinh, phát trin ca các mt ñó; nghiên cu s ñu tranh ca chúng qua t'ng giai ñon.
Phi xác ñnh ñúng trng thái chín mui ca mâu thun; tìm ra phương
thc, phương tin và lc lưng có kh năng gii quyt mâu thun và t chc thc
tin ñ gii quyt mâu thun mt cách thc t.
Mâu thun ch ñưc gii quyt khi có ñ ñiu kin chín mui. Cho nên,
chúng ta không ñưc gii quyt mâu thun mt cách vi vàng khi chưa có ñ ñiu
kin; phi to ñiu kin thc ñ1y s chín mui ca mâu thun và ñiu kin gii quyt.
Đi vi các mâu thun khác nhau phi có phương pháp gii quyt khác
nhau. Điu ñó tuỳ thuc vào bn cht ca mâu thun, vào nhng ñiu kin c th.
Phi có bin pháp gii quyt thích hp vi t'ng mâu thun.
Tóm li, t' nhng ñiu trình bày trên ñây, chúng ta nhn thy, mi s vt
và hin tưng ñu cha ñng nhng mt, nhng khuynh hưng ñi lp to thành
mâu thun trong bn thân s vt; s thng nht và ñu tranh ca các mt ñi lp
to thành xung lc ni ti ca s vn ñng và phát trin, dn ñn s mt ñi ca cái
cũ và s ra ñ i ca cái mi.
S vn dng ca Đng Cng sn Vit Nam vào s nghip cách mng
hin nay  nưc ta
Nưc ta ñang trong th i kỳ quá ñ lên CNXH nên tn ti khách quan nn
kinh t nhiu thành ph#n và xã hi có nhiu giai cp. Mâu thun gia các thành
ph#n kinh t và gia các giai cp là tt yu. Đng CSVN ñã và ñang vn dng linh
hot quy lut thng nht và ñu tranh gia các mt ñi lp trong vic ñ ra chính
sách phát trin các thành ph#n kinh t. Các TPKT ñu ñưc th'a nhn tn ti
khách quan và NN to ñiu kin, môi trư ng ñ chúng tn ti và phát trin trên
thc t. Đng th i các thành ph#n kinh t ñưc bình ñ*ng trưc pháp lut
Đng CS Vit Nam cũng nhn bit mâu thun cơ bn ca xã hi có giai cp
là mâu thun gia giai cp công nhân vi t#ng lp tư sn. Tuy nhiên, Đng ta cũng
nhn rõ ñây là mâu thun trong ni b nhân dân, là nhng mâu thun cc b, tm
th i ch không phi là mâu thun ñi kháng như trong các nưc TBCN nên
phương pháp gii quyt tuyt ñi không dùng bo lc cách mng.
Trong nn kinh t th trư ng ñnh hưng XHCN tn ti các mâu thun cơ bn sau ñây:
 Mâu thun gia mc tiêu tăng trưng kinh t và bo v môi trư ng
 Mâu thun gia li ích các nhân vi li ích tp th và li ích xã hi
 Mâu thun gia tính ưu vit ca nn kinh t th trư ng vi nhng mt trái ca nó
 Mâu thun gia s phát trin t giác theo con ñư ng ñi lên CNXH vi
khuynh hưng t phát ñi lên CNTB.
Nhn bit các mâu thun trên, vn dng quy lut mâu thun:
 Đng và NN ta ñã ñưa ra các qui ñnh pháp lut ràng buc các ch th trong
xã hi mà ñc bit là các ch th kinh t thc hin nghiêm túc các qui ñnh v môi
trư ng như qui ñnh xây dng h thng x( lý nưc thi, rác công nghip, rác y
t… Tích cc giáo dc tuyên truyn ý thc ca các ch th kinh t. Đưa vn ñ
môi trư ng vào quá trình lp k hoch phát trin quc gia…
Câu 7: Anh/ch hãy phân tích ni dung quy lut chuyn hóa t# nhng thay
ñ$i v lưng d%n ñn nhng thay ñ$i v cht và ngưc li. Ý nghĩa phương
pháp lun ca quy lut này. Đng cng sn Vit Nam ñã và ñang vn dng
quy lut này như th nào vào s nghip cách mng hin nay  nưc ta.
Cht, lưng, ñ, ñim nút, bưc nhy -
Cht là phm trù TH dùng ñ ch tính quy ñnh vn có ca s vt, ñc trưng
cho s vt là nó, giúp phân bit nó vi các s vt khác. -
Lưng là phm trù TH dùng ñ ch tính quy ñnh vn có ca s vt, biu th
vê mt qui mô, tc ñ ca s vn ñng, phát trin ca s vt cũng như ca các
thuc tính (cht) ca nó. -
Đ là phm trù TH dùng ñ ch gii hn mà trong ñó s thay ñi v lưng
chưa làm cho cht thay ñi căn bn, cht cũ chưa mt ñi và cht mi chưa xut hin. -
Đim nút là phm trù TH dùng ñ ch mc (gii hn) mà s thay ñi v
lưng vưt qua nó s& làm cht thay ñi căn bn. -
Bưc nhy là phm trù TH dùng ñ ch s chuyn hóa v cht do nhng
thay ñi v lưng trưc ñó gây ra. Bưc nhy là giai ñon cơ bn trong tin trình
phát trin ca bn thân s vt, nó tn ti khách quan, ph bin, ña dng. Bưc
nhy có th chia thành: bưc nhy toàn b-bưc nhy cc b; bưc nhy ñt bin-
bưc nhy d#n d#n; bưc nhy trong t nhiên-bưc nhy trong xã hi-bưc nhy trong tư duy.
Ni dung quy lut chuyn hóa t nhng thay ñi v lư n
 g dn ñn nhng
thay ñi v cht và ngưc li
Mi s vt ñu ñưc ñc trưng bng s thông nht gia cht và lưng.
S vt b)t ñ#u vn ñng, phát trin bng s thay ñi v lưng (mt cách
liên tc hay tim tin); nu lưng ch thay ñi trong ñ, chưa vưt quá ñim nút
thì cht không thay ñi căn bn khi lưng thay ñi vưt qua ñ, quá ñim nút thì
cht s& thay ñi căn bn, bưc nhy nht ñnh s& xy ra.
Bưc nhy làm cho cht thay ñi (mt cách gián ñon và ñt bin); Cht
(s vt) cũ mt ñi, cht (s vt) mi ra ñ i. Cht mi gây ra s thay ñi v lưng
(làm thay ñi quy mô tn ti, tc ñ, nhp ñiu vn ñng, phát trin ca s vt).
S thay ñi v lưng gây ra s thay ñi v cht và s thay ñi v cht gây
ra s thay ñi v lưng là phương thc vn ñng, phát trin ca mi s vt trong
th gii. Phát trin v'a mang tính liên tc v'a mang tính gián ñon.
Ý nghĩa phương pháp lun ca quy lut này
Ch ra cách thc, cơ ch ca s phát trin là ñi t' nhng biên ñi nh- nht d#n
d#n v lưng dn ñn gii hn ñ thì gây ra nhng bin ñi cơ bn v cht thông
qua bưc nhy vt và ngưc li. Đó chính là cơ s phương pháp lun chung cho
mi cơ ch phát trin ca th gii vi 3 yêu c#u cơ bn sau ñây:
Bưc nhy là cho cht mi thay th cht cũ, là tt yu ca s vn ñng phát
trin. Song s thay ñi v cht nó ch din ra khi lưng ñã thay ñi ñn ñim nút.
Chính vì vy, trong hot ñng thc tin, mun to ra ñưc bưc nhy thì phi
quan tâm ñn vic tích lũy v lưng và khi lưng thay ñi ñn ñim nút thì phi
thc hin bưc nhy là yêu c#u khách quan ca s phát trin. Chính vì vy, c#n
chng li tư tưng nóng vi, ch quan, duy ý chí cũng như c#n chng li tư tưng
không dám thc hin bưc nhy ñ to s thay ñi v cht.
Vd: năng nht cht b, góp gió thành bo
Vd: chưa hc bò ch lo hc chy.
Vd: các ñiu kin ñã ñ#y ñ nhưng ch#n ch' không ly nhau.
Vd: th i cơ như con rng bay ngang qua c(a s: rt nhanh.
S thay ñi v cht ca s vt còn ph thuc vào vic liên kt các yu t
to thành s vt. Do ñó, trong hot ñng ca mình, con ngư i c#n phi bit to ra
s tác ñng vào phương thc liên kt các yu t to ra s vt.
Vd: kim cương và than chì ñu ñưc to ra bi carbon do phương thc liên kt các yu t khác nhau.
Vd: sc mnh ca 1 ñi bóng, sc mnh tp th nhưng thiu liên kt các c#u th => tht bi.
Vd: trong XH, li ích là cht keo không th gì phá ni.
Quy lut t nhiên và xã hi ñu khách quan như nhau, nhưng khác vi quy
lut t nhiên – quy lut t ñng nó din ra, quy lut ca xã hi có s tham gia ca
con ngư i có ý thc. Do ñó, ñ bưc nhy trong lĩnh vc xã hi ñưc thc hin thì
con ngư i không ch trông ch vào quy lut khách quan mà phi n! lc ch quan.
Vd: ñ ñt nưc phát trin ta phi chm dt th i kỳ quá ñ. Trưc ht tt c
Đng, dân, ñt nưc phi tn ti trong tt c các qui lut khách quan, ngoài ra phi
phát huy tinh th#n năng ñng ch quan, ñó là con ngư i => không chung chung
mà là Đng, nhà nưc, nhân dân.
S vn dng quy lut này ca Đng cng sn Vit Nam vào s nghip
cách mng hin nay  nưc ta
Quy lut này ñưc vn dng trong thc tin cách mng  Vit Nam rt sinh ñng:
Trong cách mng chng thc dân, ñ quc, Đng ta ñã n)m ñưc qui lut
ca s bin ñi, vn dng lý lun ñó vào thc tin. Chúng ta phi xây dng lc
lưng cách mng d#n d#n, t' nh- ñn ln, t' nhng trn ñánh nh- ñn trn ñánh
ln, t' ñánh du kích ñn trn ñánh chính quy. Quá trình phát trin ca phong trào
cách mng ñưc bin ñi d#n d#n. Trong kháng chin chng thc dân Pháp (1946-
1954) chúng ta ñã ln mnh d#n v các mt quân s, chính tr và ngoi giao. Ví
d, t' chin th)ng Vit B)c Thu-Đông (1947), chin th)ng biên gii (1950), chin
th)ng Hòa Bình, Tây B)c (1952-1953), cho ñn chin th)ng Đin Biên Ph (1954)
làm chn ñng ña c#u. S bin ñi d#n d#n v quân s ñã to ra s bin ñi v
cht. Thc dân Pháp phi ñ#u hàng. Hòa bình lp li  Đông Dương, min B)c
hoàn toàn gii phóng. Đt nưc ta bưc sang giai ñon mi thay ñi h*n v cht.
Cũng lý gii như vy, cuc kháng chin chng M0  Min Nam cũng là
mt quá trình bin ñi v lưng. T' chin th)ng chin tranh ñc bit (1961-1965)
ñn chin tranh cc b (1965-1968). T' chin tranh cc b chúng ta ñã chin
th)ng chin lưc Vit Nam hóa chin tranh và Đông Dương hóa (1969-1973) ca
ñ quc M0 và cui cùng chúng ta ñã m chin dch tng tin công và ni dy
mùa xuân 1975 gii phóng min Nam, ñnh cao ca nó là chin dch "H Chí Minh" (ngày 30.4.1975).
Ngày nay, trong công cuc ñi mi, xây dng nn kinh t ñt nưc, chúng
ta cũng ng dng phương pháp lun ca qui lut lưng cht. Quá trình phát trin
nn kinh t ñt nưc trong giai ñon hin nay không th nóng vi. Phi xây dng
cơ s vt cht t' ñ#u thông qua quá trình CNH – HĐH ñt nưc, ñ#u tư xây dng
CSHT, hoàn thin KTTT cho phù hp vi trình ñ phát trin ca ñt nưc, phi
tích lũy và tn dng sc mnh ca các thành ph#n kinh t, phát ñng sc mnh ca
toàn dân, ca các ngun lc kinh t ca ñt nưc, nông nghip, công nghip, thy
sn, năng lưng d#u khí, du lch, dch v… tt c to nên sc mnh to ln ca nn
kinh t quc dân. Chính vì vy, nn kinh t nưc ta hin nay ñã ñt ñưc nhng thành tu to ln.
Đng ta ñã vn dng tng hp tt c các quy lut mt cách ñ#y ñ, sâu s)c,
năng ñng, sáng to phù hp vi ñiu kin c th ca dân tc ñưa ñt nưc thoát
kh-i khng hong kinh t, cng c ña v trên trư ng quc t và bưc ñ#u ñã gt
hái ñưc nhng thành qu ñáng m'ng như: gia nhp phiên ch toàn c#u WTO,
Thành viên không thư ng trc Đi hi ñng Liêp hp quc... và phn ñu ñn
năm 2020 nưc ta s& cơ bn là mt nưc công nghip.
Đt nưc có n hoa hay không là do tay tôi, tay bn vun trng. "Đ'ng h-i Tc
quc ñã làm gì cho ta, mà c#n h-i ta ñã làm gì cho t quc hôm nay".
Câu 8. Ph ñnh bin chng là gì? B&ng lý lun và thc tin, anh/ch hãy
chng minh r&ng cuc ñu tranh gia cái mi và cái cũ là 1 quá trình khó
khăn, lâu dài, phc tp; cái mi s có th tht bi tm th)i, nhưng cu i cùng
nó s chin thng cái cũ.
* Ph ñnh bin chng là gì?
- Ph ñnh bin chng là phm trù trit hc dùng ñ ch mt m)t khâu ca quá
trình t phát trin ca s vt ñưa ñn s ra ñ i ca cái mi tin b hơn so vi cái
cũ b ph ñnh. Ph ñnh bin chng cũng là s kh*ng ñnh. Ph ñnh bin chng
g)ng lin vi gii quyt mâu thu1n và bưc nhy v cht xy ra bên trong s vt;
nó mang tính khách quan – ni ti, tính k th'a – tin lên.
- Ph ñnh bin chng là mt hình thc c th hóa nguyên lý v s phát trin,
có khuynh hưng tin lên theo hình thc xoáy c, th hin tính chu kỳ trong quá
trình phát trin. Do ñó, ph ñnh bin chng là cơ s, phương pháp lun ñ:
+ Giúp chúng ta hiu ñưc xu hưng phát trin ca th gii, ñó là quá trình din
ra không th*ng t)p, mà quanh co, phc tp, ñuc din t bng ñư ng xoáy c,
song phát trin là khuynh hưng chung, khuynh hưng ch ño, tt yu ca s vn ñng.
VD: CMVN: tính t' th i ñim ĐCSVN ra ñ i ñn nay, cho ta thy lch s( phát
trin ca dân tc ngày càng phát trin ñi lên và không ñi theo con ñư ng th*ng mà
quanh co, khúc khu/u như bt kỳ lch s( phát trin nào khác. Đó là s chng ñi
ca CN ñ quc M0, s phá phách ca các th lc tư bn, ñó là s sai l#m ca
chính chúng ta trong quá trình xây dng và phát trin ñt nưc. Nó ñã to cho lch
s( nưc ta phát trin có nhng lúc cc kỳ khó khăn, gian kh….
+ Giúp ta hiu ñ#y ñ hơn v cái mi, cái mi ra ñ i là phù hp vi quy
lut là cái tt th)ng. Th nhưng, trong lúc cái mi v'a ny sinh thì cái cũ vn còn
có sc mnh. Bi vy, cái quan ñim chân chính v s phát trin thì phi phát
hin cái mi, ng h, nuôi dư2ng , bo v và phát trin cái mi. Có như vy, “ cái
mi” mi chin th)ng ñưc cái cũ và kh*ng ñnh ñưc mình trong hin thc.
Vì cái mi là cái ñơn nht, còn non nt, m-ng manh,yu ñui; cái cũ mt
ñi nhưng chưa mt ñi h*ng mà vn còn ñ s, to ln, mnh m&.
VD: mt tư tưng mi, 1 doanh nghip mi, 1 cách qun lý mi, 1 phát minh k0 thut mi…
Quan sát hin tưng t nhiên, trên mt ñt hàng trăm, hàng ngàn nhng cây tre,
to ln, kh-e mnh chen chút nhau giành mc ñ#y kín mt ñt. Nhưng bng sc
sng tuyt v i ca cái mi thì cây măng vn tri lên mt ñt , ñây là ñiu tt yu,
không ai cn ñưc, nó ch có th mc th*ng hay cong mà thôi.
Trong xã hi, các th lc khác thù ñch và tìm mi cách ñ tiêu dit CNXH,
nhưng CNXH vn tn ti vì ñó là tt yu.
+ Ph ñnh bin chng ñòi h-i phi tôn trng tính k th'a, nhưng k th'a
phi có chn lc, có phê phán; c#n phi chng li khuynh hưng k th'a nguyên
si, máy móc; chng li ph ñnh sch trơn, hư vô quá kh.
Phi thy s k th'a trong t nhiên và xã hi là có s khác nhau.
VD: Dân tc ta tin lên con ñư ng CNXH mà b- qua CNTB, chúng ta nhn
thy ñưc nhng mt hn ch ca CNTB ñó là s bóc lt con ngư i mt cách phi
nhân tính, quan h sn xut da trên s hu tư nhân v tư liu sn xut, ñó là
nhng mt c#n bát b-, phê phán, loi tr'.
Tuy nhiên, chúng ta không ph nhn nhng mt tích cc ñáng ñ chúng ta hc h-i, k th'a, ñó là:
+ Trình ñ phát trin ca llsx
+ Trình ñ phát trin ca KHKT
+ Trình ñ qun lý XH, qun lý KT
+ Yu t dân ch ca CNTB(vd: b#u c(…)
K th'a trong t nhiên là quá trình chn lc, din ra hoàn toàn t nhiên.
K th'a trong xã hi din ra phc tp vì có liên quan ñn li ích, quyn li, ña v ca con ngư i.
Câu 9. Phân tích cơ s lý lun và nêu nhng yêu cu phương pháp lun
ca nguyên tc th ng nht gia lý lun và thc tin. * Cơ s lý lun:
a. Thc tin: là hot ñng vt cht “cm tính”, có mc ñích, có tính lch s( xã
hi ca con ngư i, nhm ci to t nhin, xã hi và bn thân con ngư i.
+Thc tin là mt hot ñng vt cht có mc ñích ca con ngưi: Hot ñng
thc tin là bn cht ca con ngư i. Đng vt ch hot ñng theo bn năng ñ phù
hp vi th gii bên ngoài mt cách th ñng, nhưng Con ngư i ch ñng thích
nghi vi th gii bên ngoài bng cách ci to th gii tho mãn theo nhu c#u ca
mình. Trong hot ñng vt cht, con ngư i s( dng các phương tin, công c, sc
mnh vt cht ca mình ñ tác ñng vào t nhiên, xã hi nhm ci to, bin ñi
chúng phù hp vi nhu c#u ca mình, thích nghi mt cách ch ñng tích cc và
làm ch th gii. Khi hot ñng thc tin, ñ ñt hiu qu cao, con ngư i to ra
nhng vt ph1m không có s3n trong t nhiên, ñó chính là nhng công c, và s(
dng chúng. Thc tin gm nhng dng cơ bn và không cơ bn ca thc tin: Dng cơ bn: 
Hot ñng sn xut vt cht – là mt dng hat ñng nguyên thy và cơ
bn và nó quyt ñnh s tn ti và phát trin ca xã hi loài ngưi. 
Hot ñng chính tr xã hi nhm ci to, bin ñi xã hi, phát trin các
quan h xã hi, ch ñ xã hi. 
Hot ñng thc nghim khoa hc do nhu cu phát trin ca cuc cách
mng khoa hc k0 thut hin ñi.
Dng không cơ bn: là nhng hat ñng ñưc hình thành và phát trin t'
nhng dng cơ bn, chúng là dng thc tin phái sinh. Ví d: hat ñng trong mt
s lĩnh vc như ño ñc, ngh thut, giáo dc, tôn giáo …
+ Thc tin có tính cht lch s xã hi: Thc tin là hot ñng có tính cht loài
(loài ngưi). Hot ñng thc tin không th ñưc tin hành không ch mt vài cá
nhân mà là tòan xã hi, t' th h này sang th h khác, …Trình ñ và hình thc
hot ñng thc tin thay ñi qua các giai ñon khác nhau ca xã hi. Vì vy v
phương thc thc hin cũng như v ni dung thc tin mang tính lch s( - xã hi.
+ Thc tin ci to t nhiên, xã hi và bn thân con ngư i:Thc tin hưng vào
vic ci to gii t nhiên, bin gii t nhiên th 1 thành gii t nhiên th 2 – “th
gii th-a mãn nhu c#u vt cht ca con ngư i ñ con ngư i tn ti và phát
trin”.Nó hưng ñn vic ci to các ch ñô xã hi thành mt xã hi ngày càng
văn minh, dân ch , công bng. Hot ñng thc tin còn hưng ñn ci to bn
thân con ngư i ñ con ngư i ngày càng hoàn thin hơn.
b. Lý lun: Lý lun là h thng nhng tri thc ñưc khái quát t' thc tin,
phn ánh nhng mi liên h bn cht bn cht, nhng quy lut ca các s vt hin tưng.
b.1 Lý lun có ngun gc:
+ Lý lun là trình ñ cao hơn v cht so vi kinh nghim. Trên cơ s tng kt
kinh nghim lý lun ñưc hình thành, nhưng lý lun không hình thành mt cách t
phát và cũng không b)t buc mi lý lun ñu xut phát t' kinh nghim. Do tính
ñc lp tương ñi, lý lun có th ñi trưc d kin kinh nghim.
+ Mun hình thành lý lun, con ngư i phi thông qua quá trình nhn thc kinh
nghim. Nhn thc kinh nghim là quá trình lp ñi lp li din bin ca s vt hin
tưng. Nhn thc kinh nghim là kt qu ca tri thc kinh nghêm.
b.2 Chc năng cơ bn ca lý lun là phn ánh hin thc khách quan và chc
năng phương pháp lun ch ño hot ñng thc tin khách quan và cha năng
phương pháp lun ch ño hot ñng thc tin và nhn thc ca con ngư i.
b.3 Lý lun có hai cp ñ khác nhau, cp ñ lý lun ngành và cp ñ lý lun
trit hc ( tùy vào phm vi phn ánh ca nó và vai trò ca phương pháp lun).
YÊU C*U phương pháp lun ca nguyên tc th ng nht gia lý lun và thc tin.
Thc tin và lý lun có mi quan h bin chng cho nhau.
a. Thc tin là cơ s, là ñng lc, là mc ñích và là tiêu chun ca lý lun.
Lý lun hình thành, phát trin phi xut phát t thc tin, ñáp ng ñưc yêu
cu thc tin.
+ Thc tin là cơ s ca lý lun. Con ngư i nhn thc gii t nhiên ñ#u tiên
bng hot ñng thc tin . S tác ñng ca con ngư i buc gii t nhiên bc l
nhng thuc tính, quy lut ñ t' ñó con ngư i nhn thc chúng.Ban ñ#u con ngư i
nhnnthc bng nhng tài liu cm tính, qua Quá trình phân tích, tng hp, khái
quát hóa …ñ phn ánh bn cht quy lut vn ñng ca s vt hin tưng trong
th gii t' ñó xây dng thành mt môn khoa hc lý lun Thc tin cung cp
nhng tài liu cho nhn thc, lý lun. Vi CN Mác, thc tin trưc ht là hot
ñng sn xut vt cht vì nó là cơ s sinh sng ca con ngư i; lý lun xut hin
trên cơ s ca thc tin, là kt qu tng kt kinh nghim ca qu#n chúng, không có
thc tin thì không có và không th có lý lun khoc hc. Lý lun khoa hc không
phi là nhng hin tưng ñc lp, mà ch có nhng lý lun nào g)n vi thc tin,
phc v nhu c#u ca thc tin và ñưc thc tin kim tra thì mi b)t r sâu xa trong ñ i sng.
+ Thc tin là ñng lc ca lý lun. Qua hot thc tin luôn ny sinh nhng vn
ñ ñòi h-i lý lun phi hoàn thin chính mình ñ bao quát và gii quyt tt các vn
ñ do thc tin ñt ra. Điu này càng làm cho lý lun ngày càng ñ#y ñ, phong phú và sâu s)c hơn.
+ Thc tin là mc ñích ca lý lun. Không có thc tin thì lý lun không th
ñem li li ích cao hơn, th-a mãn nhu c#u ngày càng tăng ca con ngư i và qua
thc tin ñã giúp cho lý lun hoàn thành ñưc mc ñích ca mình. Lý lun hưng
dn ch ño thc tin làm cho thc tin ngày càng hiu qu hơn.
+ Thc tin là tiêu chu1n chân lý ca lý lun: Lý lun ch ñưc coi là chân lý
khi nó phù hp vi thc tin khách quan mà nó phn ánh, và ñng th i nó ñưc
thc tin kim nghim. Thông qua thc tin nhng lý lun ñt ñn chân lý s& ñưc
b sung vào kho tàng tri thc nhân loi.; nhng kt lun chưa phù hp thc tin s&
tip tc ñiu chnh , b sung hoc nhn thc li.
+ Th'a nhn thc tin là chân lý, c#n chú ý nhng vn ñ:
 Thc tin là chân lý ca lý lun khi thc tin ñt ñn tính toàn v,n ca nó.
 Thc tin có nhiu giai ñon phát trin khác nhau. Nu lý lun ch khái quát
mt giai ñon nào ñó thì lý lun có th xa r i thc tin.
 Ngoài tiêu chu1n thc tin, còn có nhng tiêu chu1n khác: logic, tiâu chu1n
giá tr…nhưng nhng tiêu chu1n này vn trên nn tng thc tin.
 C#n hiu thc tin là tiêu chu1n chân lý ca lý lun mt cách bin chng,
tiêu chu1n này v'a có tính tuyt ñi (vì thc tin là tiêu chu1n khách quan ñ kim
nghim lý lun) v'a có tính tương ñi (vì thc tin không ñng nguyên mt ch!,
mà bin ñi và phát trin).
+ Vi vic phân tích vai trò ca thc tin vi lý lun, ñòi h-i chúng ta phi
quán trit quan ñim thc tin: xây dng lý lun phi xut phát t' thc tin , da
trên cơ s thc tin, nu xa r i thc tin s& dn ti lý lun suông.
b. Lý lun phi ñưc vn dng vào thc tin, tip tc b sung và phát trin
trong thc tin. Thc tin phi ñưc ch ño bi lý lun.
+ Hot ñng thc tin ca con ngư i mun có hiu qu nht thit phi có lý
lun soi ñư ng. Chính nh có lý lun soi ñư ng, hot ñng thc tin ca con
ngư i mi tr thành t giác , ñt ñưc mc ñíchmong mum. Khi lý lun ñt ñn
chân lý thì lý lun có kh năng ñnh hưng mc tiêu, xác ñnh lc lưng, phương
pháp, bin pháp thc hin. Lý lun còn d báo ñưc kh năng phát trin ca các
mi quan h thc tin, d báo ñưc nhng ri ro có th xy ra. Lý lun còn là cơ
s ñ kh)c phc nhng hn ch hiu bit ca con ng'oi, tăng năng lc hot ñng,
có vai trò giác ng mc tiêu lý tưng ca con ngư i, liên kt các cá nhân thành cng ñng.
+ Vn dng lý lun vào thc tin c#n phân tích rõ t'ng tình hình c th, tránh
vn dng lý lun máy móc, giáo ñiu kinh vin . Như vy ch*ng nhng hiu sai
giá tr ca lý lun mà còn làm phương hi ñn thc tin, làm sai lch s thng nht
tt yu gia lý lun và thc tin
+ T' lý lun xây dng mô hình thc tin phát huy nhng nhân t tích cc, hn
ch nhng yu t tiêu cc nhm ñt kt qu cao.
+ Bám sát din bin ca thc tin ñ kp th i b sung nhng khuyt ñim ca lý
lun hoc có th thay ñi lý lun cho phù hp vi thc tin.
Vic tuân th nhng nguyên tc này s giúp hn ch, khc phc bnh
kinh nghim và bnh giáo ñiu.
+ Bnh kinh nghim: là khuynh hưng tuyt ñi hóa kinh nghim, coi thư ng
lý lun khoa hc, khuch ñi vai trò thc tin ñ h thp vai trò lý lun. Ngư i
m)c bnh thư ng th-a mãn vi vn kinh ngim bn thân, không chu nâng cao
trình ñ lý lun, coi thư ng trí thc, thiu nhìn xa trông rng, d bo th tr tr.
Mun kh)c phc bnh kinh nghim có hiu qu c#n: 
Quán trit sâu s)c nguyên t)c thng nht goia lý lun và thc tin, tăng
cư ng hc tp nâng cao trình ñ lý lun, b sung, vn dng lý lun phù hp vi thc tin 
Hoàn thin cơ ch th trư ng ñnh hưng XHCN. Vì kinh t th trư ng
luôn vn ñng bin ñi . ñòi h-i mi thành ph#n kinh t, phi năng ñng sáng to,
phi thư ng xuyên bám sát th trư ng ñ ng phó ñ ch ñng v quyt sách kinh doanh phù hp.
+ Bnh giáo ñiu: 
Là bnh sách v, n)m lý lun ch d'ng  câu ch, hiu lý lun mt cách
tr'u tưng mà không thâu tóm ñưc bn cht cách mng và khoa hc ca nó, nng
n vi nhng gì din ra trong sách v, không ñi chiu vi cuc sng, thoát ly cuc sng. 
Khi ñ ra ch trương chính sách thư ng nng v xut phát t' sách v
mà không xut phát t' ñiu kin c th ca ñt nưc. 
Khi áp dng lý lun thì rp khuôn máy móc, áp dng kinh nhgim
CNXH ca nưc khác mt cách rp khuôn vào nưc mình, áp dng kinh nghim
chin tranh cách mng vào th i bình…
Thc cht ca bnh giáo ñiu là khuynh hưng tư tưng cư ng ñiu vai trò ca
lý lun, xem thư ng thc tin, tách lý lun kh-i thc tin.
Mun kh)c phc phi quán trit nguyên t)c thng nht gia lý lun và thc tin,
nghĩa lã lý lun phi g)n lin vi thc tin, khái quát t' thc tin, kim tra thư ng
xuyên trong thc tin và không ng'ng phát trin cùng thc tin.
Câu 10: Hình thái kinh t - xã hi là gì ?. Anh/ch hãy phân tích tư tưng
ca Mác: “S phát trin hình thái kinh t - xã hi là quá trình lch s+ - t
nhiên”. Ý nghĩa ca hc thuyt v hình thái kinh t - xã hi ?
a/ Hình thái kinh t - xã hi là gì ?
Hình thái kinh t - xã hi là mt xã hi trn v,n trong mt giai ñon lch s( c
th vi mt kiu QHSX phù hp vi trình ñ nht ñnh ca LLSX và vi mt kin
trúc thưng t#ng ñưc xây dng trên nhng quan h sn xut y.
Lưu ý: xã hi trn v,n  ñây là mt xã hi ñ#y ñ yu t cơ bn và yu t
không cơ bn, nó tn ti trong mt giai ñon lch s( c th. Nu như vy có th
nói là CNXH chưa phi là mt hình thái kinh t - xã hi theo ñúng nghĩa hình thái
KT-XH Công xã nguyên thy, hình thái KT-XH chim hu nô l, hình thái KT-
XH phong kin, hình thái KT-XH TBCN, mà hình thái kinh t - xã hi XHCN là
mt giai ñon ñ#u ca hình thái KT-XH CSCN.
b/ Phân tích tư tưng ca Mac: “S phát trin ca hình thái kinh t - xã
hi là quá trình lch s+ - t nhiên”
Đây là mt trong nhng tư tưng rt quan trng ca Mác ñưc trình bày trong
tác ph1m b tư bn. Nhân loi ñã ñi qua 5 hình thái kinh t - xã hi, c th bao
gm: Công xã NT, chim hu nô l, phong kin, TBCN và ñang d#n ti CNCS.
Th nào là quá trình lch s( - t nhiên ?. Đ tr l i cho câu h-i này ñòi h-i phi
tip cn hai câu h-i sau:
1/ Điu gì ñã làm XH phát trin t# thp ñn cao như vy? nguyên nhân nào,
ngun gc nào, ñng lc nào, phương pháp nào ?. Bng phương pháp loi tr' thì
ngun gc y ko ph thuc vào ý chí ch quan ca con ngư i. Trên quan ñim
không có ngư i thì không có lch s(, con ngư i làm nên lch s( nhưng con ngư i
không ñưc la chn lch s( cũng như con ngư i làm nên llsx nhưng con ngư i
không la chn llsx cho mình, cũng như con ngư i ko la chn cha m,, t quc
cho mình, nó sinh ra ntn là hoàn toàn ñc lp khách quan. Như vy lch s( phát
trin t' thp ñn cao ko ph thuc vào ý chí ch quan ca con ngư i, ko ph thuc
vào sc mnh siêu nhiên. Mà do s tác ñng ca nhng quy lut khách quan ca
ñ i sng XH như quy lut QHSX phù hp vi trình ñ phát trin ca LLSX, quy
lut CSHT quyt ñnh KTTT, quy lut giai cp và ñu tranh giai cp. Như vy s
phát trin ca XH t' thp ñn cao là do s tác ñng ca các QL, torng ñó quyt
ñnh là quy lut QHSX quyt ñnh LLSX.
2/ Ngu,n g c phát trin ca lch s+ XH suy ñn cùng có nguyên nhân trc
tip hoc gián tip t' s phát trin LLSX ca XH ñó. Như vy do chi phi ca các
quy lut mà nó làm cho nhân loi ñi t' thp ñn cao, nhưng do s tác ñng bi các
yu t như hoàn cnh ña lý, ñ i sng tâm lý, truyn thng văn hóa ca dân tc, s
tương quan lc lưng gia các giai cp, t#ng lp XH và có s tác ñng ca tình
hình quc t ñã làm cho lch s( ca th gii tr nên ña dng, c th phi phát trin
t' thp ñn cao có th b- qua 1 hay 2 hình thái KTXH, không tr nên ñơn ñiu mà
phát trin phong phú. VD như  VN ñã b- qua hình thái KT-XH TBCN tin th*ng
lên CNXH nhưng vn k th'a nhng ñc tính ưu vit ca CNTB như tính dân ch,
KHKT, KHXH; nưc M0 b- qua hình thái KT-XH phong kin tin ñn TBCN do
tác ñng t' bên ngoài là nưc Anh, Pháp; nưc Úc t' hình thái KT-XH t' công xã
NT tin th*ng lên TBCN, b- qua PK.
c/ Ý nghĩa ca hc thuyt v hình thái kinh t - xã hi ? -> nhn thc + thc tin -
Trong nhot ñng nhn thc và thc tin xã hi, ngư i ta không th xut
phát t' ý thc tư tưng, t' ý chí ca con ngư i ñ gii thích v ñ i sng xã hi, mà
ngưc li phi tìm cơ s sâu xa ca các hin tưng xã hi t' trong sn xut, t'
phương thc sn xut; ñng th i, ñ có th thc hin ñưc th)ng li ca xã hi này
ñi vi xã hi khác, suy ñn cùng xã hi ñó phi to ra ñưc mt phương thc sn
xut mi tin b hơn, năng sut loa ñng cao hơn phương thc sn xut cũ. -
Trong nhn thc, mun nhn thc ñúng ñ i sng xã hi và mi quan h
ln nhau gia chúng. Trong ñó, phân tích QHSX không th tách r i LLSX; phân
tích các quan h xã hi không tách r i QHSX; mt khác, trong thc tin, vic ci
to xã hi cũ, xây dng XH mi phi ñưc tin hành mt cách ñng b  tt c các
mt ca ñ i sng xã hi: t' LLSX ñn QHSX, t' CSHT ñn KTTT, trong ñó xây
dng LLSX mi là cái có ý nghĩa quyt ñnh. -
Đ nhn thc ñúng v ñ i sng XH, v vn ñng phát trin ca XH, phi
ñi sâu nghiên cu tìm ra ñưc quy lut vn ñng phát trin khách quan ca XH nói
chung, ca t'ng XH c th nói riêng. Trong thc tin, vic ci to XH cũ, xây
dng XH mi ñòi h-i phi nhn thc và vn dng quy lut khách quan, chng ch quan duy ý chí. -
Đ nhn thc ñúng ñ)ng con ñư ng phát trin ca mi dân tc, phi kt
hp cht ch& gia vic nghiên cu nhng quy lut chung vi vic nghiên cu mt
cách c th ñiu kin c th ca m!i dân tc v ñiu kin t nhiên, v truyn thng
văn hóa, v quan h giai cp, v ñiu kin quc t, …. Mt khác, trong hot ñng
thc tin, ñòi h-i phi vn dng mt cách sáng to nhng quy lut chung vào
nhng ñiu kin c th ca m!i quc gia, dân tc ñ tìm ra con ñư ng ñi mt cách ñúng ñ)n nht.
Câu 11: anh / ch hãy phân tích phép bin chng ca lc lưng sn xut và
quan h sn xut trong s vn ñng và phát trin ca các hình thái kinh t –
xã hi. Đng CSVN ñã vn dng phép bin chng này như th nào vào giai
ñon cách mng hin nay? Tr l i:
a/ Bin chng ca lc lưng sn xut và quan h sn xut trong s vn
ñng và phát trin ca các hình thái kinh t – xã hi: a1/ LLSX, QHSX:
* Lc lưng sn xut:
- Khái nim: là toàn b các yu t vt cht-k0 thut ca quá trình sn xut,
chúng tn ti trong quan h bin chng vi nhau to thành ngun lc thc tin tác
ñng vào gii t nhiên làm ra ca ci vt cht ñ th-a mãn nhu c#u ca mình và nhu c#u ca XH.
- Kt cu ca llsx gm: ngư i lao ñng, tư liu sx, khoa hc
+ Ngưi lao ñng: phi ñ tui tác t' 18-60 tui, có ñ#y ñ sc vóc, trí tu; có
ñ sc kh-e; tay ngh (trình ñ chuyên môn) và nhng ph1m cht khác như ý thc
t chc k0 lut, tinh th#n trách nhim.
+ Tư liu sn xut: là mt ph#n ca gii t nhiên tham gia vào quá trình sx.
Tlsx bao gm ñi tưng lao ñng và tư liu lao ñng. Tlsx dùng tư liu lao ñng
ñ tác ñng vào ñi tưng lao ñng.
Tư liu lao ñng gm phương tin lao ñng và công c lao ñng.
Công c lao ñng là b phn quan trng nht trong tư liu sx vì công c lao
ñng th hin trình ñ ch ng t nhiên ca con ngư i. Công c lao ñng quyt
ñnh năng sut lao ñng. Năng sut lao ñng li là thưc ño trình ñ ca 1 ch ñ xh.
+ Khoa hc: ngày nay khoa hc ñã tr thành llsx trc tip
Khoa hc bao gm KHTN, KHXH, KH nhân văn, Kh k0 thut
Nhng phát minh, sáng ch áp dng nhanh chóng vào sx.
KH thâm nhp vào tt c các yu t cu thành llsx
Trong các yu t này thì ngư i lao ñng gi vai trò quyt ñnh vì ngư i lao
ñng là ch th ca quá trình sx. H là ngư i nghĩ ra phát minh KH-KT, cũng là
ngư i áp dng s kin ñó vào sx cho nên các quc gia phi có chin lưc ñi vi
ngư i lao ñng, nhưng toàn b ph1m cht ca ngư i lao ñng li ph thuc  ch! ngư i ta s( dng tlsx y
VD: ñ làm ngư i lao ñng VN có sc kh-e hơn, … thì phi liên quan ñn tlsx
mà ngư i lao ñng s( dng.
Ý thc ca con ngư i có tính ñc lp tương ñi, tác ñng li trình ñ sx. * Quan h sn xut:
Khái nim: là quan h gia ngư i và ngư i trong quá trình sx -
Quan h s hu v tư liu sx: tư liu sx ch yu ca xh ñưc gii quyt ntn ?
VD: QHSH ca XHCN dưi 2 hình thc: s hu toàn dân, s hu tư nhân -
Quan h qun lý t chc sx: ai là ngư i qun lý, ai là ngư i b qun lý, ai là
ngư i ch huy, ai là ngư i b ch huy ? -
Quan h trong vic phân phi sp: ai là ngư i phân chia, s lưng nhn ñưc
là bao nhiêu, nhn ñưc ntn ?.
Phân phi sp ph thuc vào quan h s hu.
a2/ Quy lut QHSX phù hp vi trình ñ ph.trin ca LLSX
Các QHSX hp thành h thng tương ñi n ñnh (hình thc XH ca q.trình
SX) so vi s v.ñng & ph.trin liên tc ca LLSX (ni dung XH ca q.trình SX).
S thng nht & tác ñng gia LLSX và QHSX ñưc th hin qua 2 ni dung:
Trình ñ ca llsx quyt ñnh qhsx:
Nói v trình ñ ca llsx là nói v trình ñ ca ngư i lao ñng, công c lao dng,
trình ñ ca t chc phân công lao ñng, trình ñ ng dng KHKT vào sx.
S phát trin ca llsx ñưc ñánh du bng trình ñ ca llsx.
Trình ñ ca llsx phát trin ñn ñâu thì qhsx phi tương ng vi nó nghĩa là
cách thc s hu, qun lý, phân phi sp phi tương ng vi nó.
QHSX chm thay ñi, còn LLSX (CCLĐ…) luôn thay ñi; Khi LLSX s thay
ñi ñn mt trình ñ nào ñó thì nó s& không còn phù hp (mâu thun) vi QHSX hin có;
Mâu thun này ñưc gii quyt bng cách xoá b- QHSX cũ, thay th vào ñó
QHSX mi cho phù hp vi trình ñ mi ca LLSX. PTSX cũ mt ñi, PTSX mi tin b hơn ra ñ i.
S tác ñng tr li ca QHSX ñn LLSX
Bn thân QHSX cũng tác ñng tr li LLSX nghĩa là cách thc s hu, qun lý,
phân phi sp tác ñng ñn tt c yu t cu thành LLSX, tác ñng ñn con ngư i
và TLSX bi vy nu QHSX phù hp vi trình ñ phát trin LLSX thì nó s& thúc
ñ1y LLSX phát trin. Phù hp nghĩa là QHSX phi to ñiu kin ti ưu cho vic
kt hp tư liu sx và tư liu lao ñng.
Nu QHSX ko phù hp vi trình ñ pt ca LLSX thì trì tr làm cho LLSx ko pt
ñưc, gm 2 trư ng hp:
+ QHSX quá lc hu so vi trình ñ pt ca LLSX thư ng xy ra  các nưc TBCN
TBCN có LLSX : XH hóa, QHSX : s hu tư nhân v TLSX nên thay QHSX khác
Thay ñi v qun lý (vd như bán c ph#n cho ngư i lao ñng), phân phi sp:
trưc ñây ngư i dân nhn ñưc tin lương , bây gi nhn ñưc c tc
Vic ñiu chnh này làm cho CNTB ñng vng.
+QHSX tiên tin 1 cách gi to thư ng xy ra  nhng nưc kém pt trong ñó có VN
VD: như qun lý quan liêu bao cp, phân phi bình quân ch nghĩa nên kt trì tr
S dĩ QHSX có vai trò như vy là vì nó quyt ñnh mc ñích of sx, quyt ñnh
h thng t chc qun lý sx, quyt ñnh vic phân phi sp... nên nó tác ñng trc
tip ñn thái ñ ca ngư i lao ñng
b/ Đng CSVN ñã vn dng phép bin chng này như th nào vào giai
ñon cách mng hin nay ?
Vn dng hc thuyt ca hình thái KT-XH ca Mac
Chúng ta thc hin nhng bin ñi mang tính cht CM trên c 3 lĩnh vc:
LLSX,QHSX, kte th trư ng trưc hêt là LLSX, ta phi ra sc pt LLSX coi ñó là
nhim v hàng ñ#u ñ to tin ñ kte vng ch)c cho s ra ñ i phương thc sx mi.
Nhưng khi chta pt LLSX trong dkien CM KH-công ngh din ra dn dp như ngày
hôm nay, ta phi thay ñi tư duy ko ñi vào nhng ngành công nghip c truyn
như trưc ñây mà phi la chn nhng ngành công nghip cho thích hp, xd kêt
cu h t#ng, cơ s vt cht-kinh t h thng thông tin và to diu kin nhanh
chóng ñ ng dng nhng thành tu KH-KT-Công ngh mi vd như bưu chính,
vin thông, vi sinh hc...
Chta gii phóng và khai thác nhanh chóng mi ngun lc ca LLSX (ngư i lao
ñng, TLSX) to công ăn vic làm cho ngư i lao ñng, khai thác trit ñ ñt ñai sông ngòi.
Công nghip hóa g)n lin hiên ñi hóa, coi công nghip hóa, hin ñi hóa là 1
trong nhng nhân t quyt ñnh d#n ñn s thun li ca s nghip xd CNXH thun li  VN.
Phù hp vi s pt ca LLSX ta t'ng bưc thit lp QHSX t' thp ñên cao vi
s ña dng ca các hình thc s hu và ch ñ công hu phi là kt qu hp quy
lut ca quá trình XH hóa thc s ch ko th to ra bng bin pháp hành chính, cư2ng bc.
Phân bit 2 khía cnh ca s hu khía cnh pháp lý và khía cnh thc hin
quyn s hu là ni dung kte ca s hu
Khía cnh pháp lý ca s hu thì phi n ñnh, ni dung kte of s hu (các hình
thc thc hin quyn s hu) thì phi thay ñi do s pt of LLSX
Nu các hình thc thc hin quyn s hu ko thay ñi ch*ng nhng quyn s
hu b vi phm mà sx xh còn b tê lit
Trong QHSX thì quan h pháp lý, quan h t chc rt nhy cm và có t#m quan
trng rt lntrong h thng QHSX chính vì vy ta phi chuyn ch ñ qun lý t'
hin vt sang quan h hàng hóa tin t, nu ta làm ñưc như vy thì ta làm ñúng theo quy luât XH
Quy lut phân phi thc hin nhiu hình thc phân phi ly phân phi theo lao
ñng và hiu qu kinh t là ch yu
Kinh t th trư ng: tin hành cuc CM XHCN trên lĩnh vc tư tưng văn hóa,
phát huy ñưc nhân t con ngư i, coi con ngư i  ñây ko phi ch là mc tiêu mà
còn là ñng lc ñ xd 1 XH văn minh, coi trng vai trò ca nhà nưc, mà nhà
nưc phi ñưc t chc theo nguyên t)c nhà nưc pháp quyn XHCN ca dân, do
dân, vì dân, ly liên minh giai cp công nhân và giai cp nông dân và t#ng lp trí
thc làm nn tng ñt dưi s lãnh ño ca Đng CS.
Câu 12: Anh/ ch hãy phân tích phép bin chng ca cơ s h tng và kin
trúc thưng tng trong s vn ñng và phát trin ca các hình thái kinh t -
xã hi. Đng cng sn Vit Nam ñã vn dng phép bin chng này như th
nào vào giai ñon cách mng hin nay?
* CSHT là toàn b nhng quan h sn xut hp thành cơ cu kinh t ca mt xã hi nht ñnh.
* KTTT là toàn b các quan ñim v chính tr, pháp quyn, trit hc, ño ñc,
tôn giáo,… các th ch xã hi tương ng như Nhà nưc, ñng phái, giáo hi,…
ñưc hình thành trên mt CSHT nht ñnh
* M i quan h bin chng gia CSHT và KTTT:
- CSHT quyt ñnh KTTT (CSHT nào thì KTTT ny)
+ Trt t kinh t xét ñn cùng quy ñnh trt t chính tr, mâu thun trong kinh t
gây ra mâu thun trong chính tr. Giai cp nào thng tr trong kinh t thì giai cp
ñó thng tr trong chính tr.
+ Tt c các yu t ca KTTT ñu trc tip hay gián tip ph thuc vào CSHT và do CSHT quy ñnh
+ CSHT thay ñi hay mt ñi thì sm hay mun KTTT cũng phi thay ñi hay
mt ñi ñ cho mt KTTT mi ra ñ i, tuy nhiên ñây là mt quá trình phc tp.
- S tác ñng ca KTTT ñn CSHT: Do KTTT và m!i yu ca nó có tính ñc
lp tương ñi và vai trò khác nhau nên chúng tác ñng ñn CSHT theo nhng
cách, nhng xu hưng khác nhau.
+ Chc năng chính ca KTTT là xây dng, cng c, bo v CSHT ñã sinh ra
nó, chng li mi nguy cơ làm suy yu hay phá hoi ch ñ kinh t hin hành.
+ KTTT tác ñng mnh m& ñn kinh t - xã hi, nhưng nó không th làm thay
ñi xu hưng phát trin khách quan ca ñ i sng kinh t - xã hi. S tác ñng ca
nó ch yu din ra theo 2 hưng:
Nu phù hp vi CSHT, vi các quy lut kinh t thì KTTT thúc ñ1y s tăng
trưng, ñm bo s phát trin bn vng cho CSHT.
Nu không phù hp vi CSHT, vi các quy lut kinh t thì KTTT kìm hãm s
tăng trưng, gây bt n cho ñ i sng xã hi.
* Đng cng sn Vit Nam ñã vn dng phép bin chng này vào giai ñon
cách mng hin nay
Nưc ta ñã tri qua các hình thái kinh t - xã hi khác nhau: t' xã hi cng sn
nguyên thy tin lên xã hi chim hu nô l, ñn xã hi phong kin ri tin hóa
lên CNXH b- qua ch ñ TBCN và ñnh cao nht ca quá trình tin hóa này là ch
nghĩa cng sn. Nưc ta ñang trong giai ñon xây dng cách mng mi ñó là xây
dng XHCN theo hưng xây dng và phát trin nn kinh t th trư ng ñnh hưng
XHCN. Do ñó phép bin chng gia CSHT và KTTT là 1 quá trình ñu tranh lâu
dài gia cái mi và cái cũ. CNXH ñang trong th i gian xây dng nên cái mi còn
rt yu, mun xóa b- ht tàng dư ca xã hi cũ - ñi din cho cái cũ rt khó bi nó
ñã tn ti lâu dài. Tuy nhiên con ñư ng ñi lên CNXH  nưc ta din ra theo các
quy lut khách quan ca th i ñi ch không phi do ý mun ch quan ca con
ngư i quyt ñnh nên nó là cái mi nhưng hp quy lut nên ngày càng phát trin
và ngưc li cái cũ không hp quy lut s& ngày càng yu ñi.
Đng ta ñã ra sc xây dng CNXH trong ñó phát trin lc lưng sn xut hin
ñi g)n lin vi xây dng quan h sn xut mi phù hp trên c 3 mt: s hu,
qun lý và phân phi. Quá trình xây dng này ñòi h-i chúng ta phi xây dng các
quan ñim v chính tr, pháp quyn, trit hc, ño ñc, tôn giáo,… các th ch xã
hi tương ng như Nhà nưc, ñng phái, giáo hi cho phù hp vi s phát trin
ca phương thc sn xut mà Đng ñã ñ ra ñ góp ph#n xây dng mt ñt nưc
Vit Nam dân giàu, nưc mnh, xã hi công bng, dân ch, văn minh.
CÂU 13: CH?NG MINH Đ@U TRANH GIAI C@P LÀ ĐANG LBC
THÚC ĐCY SB PHÁT TRIDN CEA XÃ HAI CÓ GIAI C@P ĐFI KHÁNG.
ĐGNG CSVN ĐÃ VÀ ĐANG VHN DING LÝ LUHN VJ Đ@U TRANH GC
NHƯ TH NÀO TRONG GIAI ĐON CM HILN NAY:
Đu tranh giai cp là mt trong nhng ñng lc phát trin quan trng ca xã hi
có giai cp. Vì ñu tranh giai cp giúp thay ñi phương thc sn xut cũ, l!i th i,
lc hu bng phương thc mi cao hơn, ñng th i xây dng lc lưng sn xut
mi phù hp quan h sn xut to cơ s phát trin mi mt ñ i sng xã hi.
Đu tranh giai cp giúp ci to các giai cp cách mng và qu#n chúng lao ñng
thông qua vic xóa b- tp quán xu do giai cáp thng tr sn sinh ra.
Đu tranh giai cp là ñòn b1y phát trin lch s( cách mng, là ñng lc phát
trin các mt ñ i sng xã hi trong th i kì phát trin bình thư ng. Đu tranh là
ñng lc ñ giai cp tư sn ñi mi phương thc qun lý, s( dng kĩ thut mi ñ
to nên nhng thành tu mi.
Vai trò ca ĐTGC th hin  nhng cuc ñu tranh mang tính qu#n chúng rng
ln, do lc lưng tin b xã hi lãnh ño, ñưc t chc khoa hc nhm ñánh ñ
giai cp thng tr cn tr s phát trin XH.
 S vn dng ca ĐCSVN:
Th i kì quá ñ lên CNXH  nưc ta tn ti nhiu giai cp và mâu thun GC.
Tuy nhiên trong ñiu kin phát trin kinh t th trư ng quá ñ lên CNXH, mâu
thun này bc l là mâu thun trong ni b nhân dân. Nhìn chung li ích GC tư
bn thng tr li ích cng ñng, ñu tranh là ñ hp tác, ñoàn kt xây dng xã hi
dân giàu nưc mnh, công bng, văn minh.
Thc cht ĐTGC  nưc ta trong th i kì quá ñ là ñu tranh gia khuynh
hưng t giác theo ñnh hưng XHCN và khuynh hưng phát trin t phát lên
TBCN. Trong quá trình ñó, nht thit chúng ta phi phát trin kinh t hàng hóa
nhiu thành ph#n trong ñó có thành ph#n kinh t tư bn tư nhân.
Đu tranh giai cp  nưc ta din ra hàng ngày trên các lĩnh vc chính tr, kinh
t, xã hi. Vì vy ñng ta luôn xác ñnh rõ c#n phi: Đu tranh chng khuynh
hưng và biu hin tiêu cc ca tâng lp tư sn; Đu tranh chng khuynh hưng
t phát TBCN ca sn xut nh-; Đu tranh chng các th lc thù ñch, âm mưu
din bin hòa bình, phá hoi ñc lp dân tc và CNXH  nưc ta; xây dng
CNXH ñi ñôi vi bo v t quc, bo v quyn làm ch nhân dân; xây dng nn
kinh t th trư ng, thc hin CNH, HĐH ñnh hưng CNXH, gi gìn và phát huy
bn s)c dân tc, tip thu nhng tinh hoa nhân loi làm cho ñ i sng vt cht và
tinh th#n nhân dân ko ng'ng nâng cao.
Đ ñt ñưc các mc tiêu trên ñòi h-i s( dng nhiu hình thc ñu tranh khác
nhau, v'a mm d$o, v'a cương quyt.
Tóm li, giai ñon hin nay ñòi h-i Đng ta phi n)m vng bin pháp duy vt,
n)m vng quan ñim GC ca CN Mac – Lenin ñ phân tích ñưc tính cht tình
hình gay go, phc tp ca ĐTGC trong th i kì quá ñ tránh rơi vào thái cc sai
l#m: cư ng ñiu ñu tranh giai cp ñi ñn rt rè, ko dám ñi mi, mơ h, mt cnh
giác ñi ñn ph nhn ĐTGC.
CÂU 14: Anh ch hãy nêu nhng ñim gi ng và khác nhau gia nhà nưc
pháp quyn tư sn và nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam. Đng
cng sn Vit Nam ñã ñưa ra nhng ñnh hưng nào ñ xây dng và hoàn
thin Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong giai ñon cách mng hin nay.
1. Bn cht Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam
Trong khi lý lun v pháp quyn tư sn ñã có mt lch s( my trăm năm t'
th i cn ñi Tây Âu và mt b dày kinh nghim thc tin tương ng, thì  các
nưc xã hi ch nghĩa, lý lun v nhà nưc pháp quyn xã hi nghĩa mi ñưc ñt
ra mt cách cp bách t' th i kỳ ñi mi, khi mà nn kinh t ñang chuyn d#n sang
mô hình t chc kinh t th trư ng . Đó là mt ñòi h-i tt yu ca quá trình tăng
cư ng vai trò nhà nưc xã hi ch nghĩa trong qun lý các lĩnh vc kinh t, chính tr, văn hóa, xã hi.
Trên cơ s nghiên cu các di sn kinh ñin ca ch nghĩa Mác-Lênin v
nhà nưc, tng kt kinh nghim ca cách mng Vit Nam, tư tưng H Chí Minh
và k th'a nhng giá tr ph bin ca các lý lun trit hc pháp quyn trong lch
s(, có th khái quát như sau:
Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa là nhà nưc ca dân, do dân và vì
dân, ñt dưi s lãnh ño tuyt ñi ca mt ñng duy nht là Đng Cng sn Vit
Nm; trên cơ s liên minh vng ch)c gia giai cp công nhân vi giai cp nông
dân và ñi ngũ tri thc; là công c quyn lc ch yu ñ nhân dân xây dng mt
quc gia dân tc ñc lp xã hi ch nghĩa theo mc tiêu dân giàu, nưc mnh xã
hi công bng, dân ch và văn minh, góp ph#n tích cc vào cuc ñu tranh vì hòa
bình, ñc lp, dân tc dân ch và tin b trên th gii.
Khái quát trên ñây ñã ñưc xác ñnh trong các văn kin Đi hi ñi biu
toàn quc l#n th IX và X ca Đng Cng sn Vit Nam. Nó ñã nêu rõ ñim bn
cht nht ca nhà nưc pháp quyn là nhà nưc mang bn cht “ca dân, do dân và vì dân”.
Trong t chc và hot ñng ca mình, quyn lc Nhà nưc ñưc t chc theo
nguyên t)c thng nht, nhưng có s phân công và phi hp cht ch& gia các cơ
quan Nhà nưc trong vic thc hin quyn lp pháp, hành pháp và tư pháp. T
chc hot ñng ca Nhà nưc thc hin theo nguyên t)c tp trung dân ch. Tt c
quyn lc nhà nưc thuc v nhân dân, bo ñm s thng nht t chc và hành
ñng, phát huy ñng b và kt hp cht ch& sc mnh ca c cng ñng và t'ng cá
nhân, ca c nưc và t'ng ña phương, ca c toàn b h thng b máy và t'ng
yu t cu thành nó. Tp trung dân ch ñòi h-i phi chng li tp trung quan liêu và phân tán, cc b.
2. Nhng ñim gi ng và khác nhau gia nhà nưc pháp quyn tư sn và
nhà nưc pháp quyn XHCN Gi ng nhau:
Pháp lut ñưc ñ cao và là công c ch yu ñ qun lý mi hot ñng ca xã
hi và công dân. Ngay c hot ñng ca các cơ quan thuc h thng t chc nhà
nưc cũng phi tuân theo pháp lut, mc dù chính nó là nhng cơ quan công b,
ban hành, thc thi và kim tra vic thc hin pháp lut. Khác nhau:
 Đim khác bit căn bn gia nhà nưc pháp quyn XHCN mà chúng ta
ñang xây dng vi nhà nưc pháp quyn tư sn  ch!, nu như trong nhà nưc
pháp quyn tư sn quyn lc ca nhà nưc ñưc phân cho ba cơ quan khác nhau
hoàn toàn ñc lp vi nhau ñm nhim, thì mt trong nhng nguyên t)c quan
trng ca nhà nưc pháp quyn XHCN là quyn lc nhà nưc thng nht, có s
phân công và phi hp gia các cơ quan nhà nưc trong vic thc hin các quyn
lp pháp, hành pháp và tư pháp.
 Nhà nưc pháp quyn Vit Nam là nhà nưc pháp quyn XHCN ca dân,
do dân, vì dân nên h thng pháp lut th hin tp trung ý chí, li ích và nguyn
vng ca nhân dân. Tt c quyn lc nhà nưc thuc v nhân dân mà nn tng là
liên minh gia giai cp công nhân, nông dân và ñi ngũ trí thc. Trong khi nhà
nưc pháp quyn tư sn là ca giai cp tư sn nhm thc hin nn chuyên chính tư
sn ñi vi giai cp vô sn và nhân dân lao ñng.
 Nhà nưc pháp quyn Vit Nam ñưc ñt dưi s lãnh ño ca ĐCS VN,
thc hin qun lý xã hi bng pháp lut, theo pháp lut. Nhà nưc pháp quyn tư
sn ñưc t chc dưi nhiu hình thc khác nhau nhưng nhìn chung có 2 hình
thc cơ bn là quân ch lp hin và các hình thc cng hòa, chung quy li ñu là
nn chuyên chính tư sn.
3. Đng cng sn Vit Nam ñã ñưa ra nhng ñnh hưng ñ xây dng và
hoàn thin Nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong giai ñon
cách mng hin nay như sau:
Theo tinh th#n và ni dung trong Văn kin Đi hi IX và X ca Đng, vic
xây dng và hoàn thin nhà nưc pháp quyn xã hi ch nghĩa Vit Nam trong
ñiu kin phát trin kinh t th trư ng và ñ1y mnh quá trình công nghip hóa,
hin ñi hóa ñt nưc hin nay, c#n thit phi thc hin năm ñim cơ bn sau ñây:
Mt là, tip tc xây dng và hoàn thin nhà nưc pháp quyn dưi s lãnh
ño ca Đng Cng sn Vit Nam, vi quan ñim Nhà nưc ta là công c ch yu
ñ thc hin quyn làm ch ca nhân dân, là Nhà nưc pháp quyn ca dân, do
dân và vì dân. Quyn lc Nhà nưc là thng nht, có s phân công và phi hp
gia các cơ quan nhà nưc trong vic thc hin các quyn lp pháp, hành pháp và
tư pháp. Nhà nưc qun lý xã hi bng pháp lut. Mi cơ quan, t chc, cán b,
công chc, mi công dân có nghĩa v chp hành Hin pháp và pháp lut.
Đ tăng cư ng vai trò ca Nhà nưc phi tin hành ci cách t chc và hot
ñng ca Nhà nưc g)n vi xây dng, chnh ñn Đng, ñi mi ni dung, phương
thc lãnh ño ca Đng ñi vi Nhà nưc, xây dng b máy nhà nưc tinh gn;
nâng cao cht lưng hot ñng ca các t chc Đng và ñng viên trong các cơ quan nhà nưc.
Hai là, tin hành ci cách th ch và phương thc hot ñng ca Nhà
nưc, theo hưng kin toàn t chc, ñi mi phương thc và nâng cao hiu qu
hot ñng ca Quc hi, trng tâm là tăng cưng công tác lp pháp, xây dng
chương trình dài hn v lp pháp, hoàn thin h thng pháp lut, ñi mi qui trình
ban hành và hưng d!n thi hành pháp lut. Xây dng mt nn hành chính nhà
nưc dân ch, trong sch, vng mnh, t'ng bưc hin ñi hóa phân công, phân
cp, nâng cao tính ch ñng ca chính quyn ña phương. Ci cách t chc, nâng
cao cht lưng và hot ñng ca các cơ quan tư pháp. Thc hin tinh gim biên
ch trong các cơ quan nhà nưc.
Ba là, tip tc phát huy dân ch, gi vng k lut, k cương tăng cư ng pháp
ch, theo hưng nâng cao cht lưng ñi biu quc hi, ñi biu hi ñng nhân
dân, hoàn thin nhng qui ñnh v b#u c(, ng c(, v tiêu chu1n và cơ cu các ñi
biu Quc hi và Hi ñng nhân dân trên cơ s tht s phát huy dân ch ñi ñôi vi
gi vng k/ lut, k/ cương, tăng cư ng pháp ch, qun lý xã hi bng pháp lut,
tuyên truyn, giáo dc toàn dân nâng cao ý thc chp hành pháp lut.
Bn là, tip tc xây dng ñi ngũ cán b, công chc trong sch, có năng lc,
thc hin vic ñào to, bi dư2ng cán b, trưc ht là cán b lãnh ño qun lý. S)p
xp li ñi ngũ cán b theo ñúng chc danh tiêu chu1n. Đnh kỳ kim tra, ñánh giá
cht lưng cán b, công chc ñ kp th i thay th cán b công chc yu kém và
thoái hóa. Có chính sách ñãi ng, ñào to ñi vi cán b cp xã, phư ng, th trn.
Năm là, kin quyt, tip tc ñu tranh chng tham nhũng trong b máy nhà
nưc và toàn b h thng chính tr  mi cp, mi ngành t' Trung ương ñn cơ s;
cùng vi vic chng tham nhũng, phái chng tham ô lãng phí, quan liêu, buôn lu,
ñc bit là các hành vi li dng chc quyn ñ làm giàu bt chính. Đ làm tt công
tác chng tham nhũng hin nay có nhiu bin pháp phi thc hin như xóa b- th
tc hành chính phin hà, phát huy dân ch cơ s, giáo dc ño ñc cách mng cho
cán b ñng viên, v.v… nhưng c#n thit phi xem xét trách nhim hình s hoc có
hình thc k/ lut thích ñáng ñi vi nhng ngư i ñng ñ#u cơ quan, ñơn v nơi
xy ra nhng v tham nhũng ln, gây hu qu nghiêm trng.
CÂU 15: QUAN ĐIDM CEA TRIT HC MAC LENIN VJ BGN CH@T
CON NGƯMI? MNT TÍCH CBC VÀ HN CH CEA CN VN? ĐCSVN
ĐƯA RA ĐONH HƯPNG GÌ ĐD XÂY DBNG CON NGƯMI VN?
Bn cht con ngư)i VN:
a/ con ngư)i là mt thc th sinh vt – xã hi 
Khoa hc và thc tin ñã chng t- rng, tin ñ ñ#u tiên ca s sng tn ti
ngư i là s sng ca th xác: th xác sng ca con ngư i chính là sn ph1m tin
hóa lâu dài ca t nhiên, là s tip tc phát trin ca t nhiên. Do vy, trưc ht nó
b chi phi bi các quy lut t nhiên sinh hc như quy lut trao ñi cht gia cơ
th và môi trương, quy lut bin b và di truyn, quy lut tin hóa… 
S tn ti ca CN còn g)n lin trc tip vi s tn ti ca XH: ñ th-a mãn
các nhu c#u ca mình, con ngư i phi tin hành lao ñng sn xut, qua ñó
tothành các mi quan h xã hi và xã h, trong ñó xã hi sn sinh ra con ngư i
vi tính cách là con ngư i như th nào thì con ngư i cũng sn sinh ra xã hi như
th. S tn ti ca CN g)n lin vi s tn ti ca ý thc. 
Con ngư i là mt thc th sinh vt – xã hi, trong ñó có s tác ñng ñan
xem ca 3 h thông nhu c#u (sinh hc, xã hi, tinh th#n) và 3 h thng quy lut
(sinh hc, xã hi, tinh th#n). m!i h thng nhu c#u và quy lut này ñêu có v trí,
vai trò và tác dng ca mình trong s tn ti và phát trin ca con ngư i ñng th i
chúng tham gia vào vic quyt ñnh bn cht ca nó, trong ñó h thng nhu c#u và
quy lut xã hi luôn gi v trí trung tâm và có vai trò quyt ñnh. Các nhu c#u ca
con ngư i dù là nhu c#u vt cht hay tinh th#n, mang tính t nhiên và xã hi ñu
ñưc quy ñnh bi lch s(, nhưng con ngư i hòan toàn có th t diu chnh, t
kim tra các nhu c#u và hot ñng ca mình. Con ngư i tn ti trong th gii
không phi như các sinh vt khác, mà tn ti vi tư cách là ch th ca quá trình
nhn thc và hành ñng ci to th gii, ci to xã hi và ci to bn thân con ngư i.
b/ con ngư)i là ch th lch s+ 
Trit hc mac- lienin cho rng, CN là sn ph1m ca lch s( (SP ca ñiu
kin t nhiên và XH) ñng th i chính là ch th sáng to ra quá trình lch s( y –
lch s( con ngư i. Đó là qúa trình hot ñng có ý thc ca CN nhm mc ñích ci
to t nhiên, ci to XH và ci to chính bn than CN. 
Trên cơ s vn dng phép bin chng duy vt, C Mac ñã kho sát bn cht
CN b)t ñ#u t' hot ñng thc tin, t' trong hoàn cnh XH lch s( c th. 
Bn cht CN là tng hòa nhng QHXH, lun ñim này cho thy, CN là mt
thc th có tính loài. Đc tính loài ca CN hin thc tclà tính ngư i. Tính ngư i
bao gm tòan b các thuc tính vn có ca CN, trong ñó có 3 thuc tính cơ bn
nht: thuc tính t nhiên, xã hi và tư duy. 
Bn cht CN là tng hòa nhng QHXH, QHXH  ñây ñưc hiu là tng th
các mqh mà con ngư i ñã có, ñan có và trong ch'ng mc nào ñó còn bao hàm c
nhng quan h trong tương lai, 
Bn chát ca CN là tng hòa các QHXH, nhưng CN bao gi cũng là con
ngư i riêng bit, CN c th, ng vi nhng th i ñi, nhng giai ñon lch s( nht
ñnh, vi t'ng tp ñoàn ngư i, ñng th i nó cũng mang bn cht chung ca nhân
loi, phát trin trong toàn b lch s( loài ngư i.
 M!t tích cc và hn ch  Tích cc:
+ Giá tr truyn thng: có tinh th#n yêu nưc, ý thc dân tc, ý chí t lp t
cư ng, truyn thng ñoàn kt vì ñi nghĩa dân tc, ….
+ Truyn thng lao ñng c#n cù, sáng to, nhy cm vi cái mi, bit ng phó
linh hot, ng x( mm m-ng, bit thích nghi và hi nhp ñ tn ti và phát trin, …
+ Tinh th#n thc t, coi trng kinh nghim, tông trng ngư i già giàu kinh
nghim và có tư duy tng hp, …
+ Truyn thng hiu hc, trng hc, truyn thng tôn sư trng ño, ….  Hn ch:
Thiu óc phân tích, tinh th#n phê bình và t phê bình; thiu ý thc pháp lut,
chp hành ni quy, k/ lut; thiu ý thc tit kim, chưa bit làm ăn ln, làm ăn lâu
bn, khó hp tác, ñ k[, nng tâm lý ca ngư i sn xut nh- nông nghip, thiu tư
duy và tác phong công nghip.
Truyn thng dân ch làng xã, nhng tư tưng cc b, làng xã, hay can thip
vào cuc sng riêng tư, các chuyn ca tp th, tùy tin.
Hn ch do sn xut tiu nông mang li th hin  ch! kh năng hoch toán k
toán kém, nng v li ích trưc m)t, b- qua li ích lâu dài Tâm lý c#u an, c#u may
Thích quân bình, ko thích s phân hóa trong cs
Đ cao thái quá, coi thư ng tri thc, coi thư ng tui tr$
Ngư i VN c#n cù chu khó, song d th-a mãn, tâm lý th ñng …
 Đnh hưng xây dng con ngư)i VN 
Xây dng con ngư i VN có nhng ñc tính cơ bn như: tinh th#n yêu nưc,
t cư ng dân tc, phn ñu vì ñc lp dân tc và CNXH, có ý chí ñưa ñt nưc
kh-i ñói nghèo, lc hu, ñoàn kt vi nhân dân th gii trong s nghip ñu tranh
vì hòa bình, ñc lp dân tc, dân ch và tin b xh. 
Có ý thc tp th, ñoàn kt, phn ñu vì li ích chung 
Li sng lành mnh, np sng văn minh, c#n kim, trung thc, nhân nghĩa
tôn trng k/ cương phép nưc, quy ưc ca cng ñng, có ý thc bo v và ci
thin môi trư ng sinh thái 
Lao ñng chăm ch vi lương tâm ngh nghip, có kĩ thut và sáng to năng
sut cao vì li ích ca bn thân, gia ñình, tp th và xã hi. 
Thư ng xuyên hc tp, nâng cao hiu bit, trình ñ chuyên môn, trình ñ th1m m0 và th lc,…..

15 câu hỏi tự luận ôn tập - Triết học Mác Lenin| Đại học Kinh Tế Quốc Dân

Tài liệu liên quan:

Đề cương môn : Triết học Mác - Lênin – Chương trình Quản trị Khách sạn quốc tế

Từ quy luật mâu thuẫn, hãy rút ra ý nghĩa phương pháp luận của quy luật mâu thuẫn gắn với ngành học của mình - Quan hệ công chúng | Tiểu luận môn triết học mác - lênin

Vận dụng học thuyết hình thái kinh tế - xã hội vào thực tiễn đổi mới người lao động ở Việt Nam hiện nay | Tiểu luận môn triết học mác - lênin

Quan điểm biện chứng duy vật về động lực của phát triển (về mâu thuẫn biện chứng) và nghĩa của việc nghiên cứu quan điểm đó trong nghiên cứu, học tập của sinh viên | Bài tập lớn môn triết học mác - lênin