lOMoARcPSD|49330558
trình phát triển. (phù hợp quá trình nhận thức của con người: mới nhìn vào sự vật thấy tồn
tại, i sâu thấy bản chất, nắm bản chất rút ra khái niệm).
Trong loogic học tồn tại, Heghen ưa ra các phạm trù chất, lượng, ộ, và tư tưởng biện
chứng về sự chuyển hóa từ lượng ến chất và ngược lại. Ở phần bản chất, ông ưa ra các cặp
phạm trù bản chất, hiện tượng, quy luật, khả năng, hiện thực, nguyên nhân, kết quả, học
thuyết về mâu thuẫn và sự phát triển. Ở phần khái niệm, ông ưa ra phạm trù cái chung, cái
riêng, quy nạp, diễn dịch, phân tích, tổng hợp, nguyên lý thống nhất giữa lý luận và thực
tiễn, quan niệm về sự phát triển với tư cách là phủ ịnh của phủ ịnh.
Leenin coi Heghen là người phác thảo về PBC.
Trong triết học tự nhiên, có tư tưởng về sự thống nhất giữa vật chất và vận ộng, dự oán
giữa không gian, thời gian và vận ộng có mâu thuẫn bên trong… c. Tư tưởng về con
người
- Can-tơ: Về các chủng tộc người khác nhau (1775), tất cả mọi người ều thuộc một loài
nhưng do tác ộng của iều kiện tự nhiên-vật chất khác nhau mới thành các chủng tộc khác
nhau. Tư tưởng về bốn bước phát triển của xã hội loài người; vai trò hoạt ộng cải tạo của
con người với tư cách là chủ thể thế giới…
- Heghen: Tư duy, tinh thần là nguồn gốc duy nhất của mọi cái trong tồn tại. Hoạt ộng
thực tiễn của con người chính là quá trình tự ý thức, tự nhận thức, lịch sử loài người
chính là lịch sử tư duy.
- Phoi-ơ-bắc: chủ nghĩa nhân bản. Con người là sản phẩm cao nhất của giới tự nhiên.
Thành tựu TH CĐ Đức về con người là: ề cao sức mạnh con người, khẳng ịnh tư duy, ý
thức chỉ phát triển trong chừng mực con người nhận thức và cải tạo thế giới, con người là
chủ thể và là kết quả hoạt ộng của mình… d. Tư tưởng về ạo ức
- Can-tơ: Lý tính là nguồn gốc duy nhất sinh ra các nguyên lý, chuẩn mực ạo ức. Nguyên
tắc cơ bản của ạo ức là tuân theo mệnh lệnh tuyệt ối.
- Heghen: Trình bày các phạm trù ạo ức, thiện – ác và những mâu thuẫn nội tại cũng như
sự chuyển hóa giữa chúng. Học thuyết ạo ức của Heghen kết thúc bằng lý luận về nhà
nước. Đạo ức cao cả là yêu nước, phục tùng nhà nước. Hạn chế: Đề cao và bảo vệ nhà
nước quân chủ Phổ, nhà nước lý tưởng!
- Phoi-ơ-bắc: Đạo ức chỉ tồn tại trong quan hệ người. Nhiệm vụ ạo ức học là khám phá ra
con ường tới sự hài hòa giữa nghĩa vụ và hạnh phúc, giữa lợi ích.
V. Một số trào lưu triết học Phương Tây hiện ại
1. Điều kiện ra ời, phát triển và nét ặc thù của triết học phương Tây hiện ại - Từ
giữa TK XIX, khoa học – kỹ thuật phát triển -> CNTB phát triển mạnh. Con người vươn
lên làm chủ hoàn cảnh. Song chính iều này khiến con người phụ thuộc và KH-KT, chịu
tác ộng trở lại của các thành tựu, thành nạn nhân của KH-KT…
18