HỌC VIỆN CHÍNH TRI QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
BÀI KIỂM TRA GIỮA KÌ
MÔN: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NHÓM 6:
1. Vũ Ngọc Mai (nhóm trưởng) : 2455310033
2. Đào Minh Thư : 2455310050
3. Somwang XAPAKDY : 2455310063
4. Khamchan SEANPATI : 2455310070
LỚP TÍN CHỈ: TG01004_K44_4 Hà Nội, 2024 BÀI K ỂM I TRA G Ữ I A KÌ
MÔN: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ĐỀ BÀI
Câu 1: Nêu tên một đề tài thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, xác định:
1. Đối tượng nghiên cứu 2. Khách thể nghiên cứu
3. Đối tượng khảo sát 4. Mục tiêu nghiên cứu 5. Nhiệm vụ nghiên cứu
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 7. Khái niệm trung tâm
Câu 2: Nêu tên một đề tài thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, thiết
kế nội dung chi tiết cho đề tài ấy. BÀI LÀM Câu 1:
Nhóm chúng em xin chọn nghiên cứu về vấn đề trách nhiệm c ủa thế hệ
trẻ đối với lòng yêu nước ở V ệ i t Nam hiện nay. 1
Tên đề tài: “Vấn đề trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước ở
Việt Nam hiện nay”.
1. Đối tượng nghiên cứu:
Trách nhiệm đối với lòng yêu nước.
2. Khách thể nghiên cứu:
Thế hệ trẻ Việt Nam, bao gồm các đối tượng từ 15 đến 30 tuổi, chủ
yếu là học sinh, sinh viên, người lao động trẻ và thành viên của các tổ
chức, đoàn thể thanh niên. Đây là nhóm đại diện cho lực lượng trẻ trong
xã hội với trách nhiệm quan trọng trong việc gìn giữ và phát triển đất nước.
3. Đối tượng khảo sát:
Nhóm các bạn trẻ đang học tập hoặc làm việc trong các môi trường
khác nhau (trường học, doanh nghiệp, cộng đồng địa phương) trên toàn
quốc. Đối tượng này bao gồm học sinh, sinh viên, thanh niên, cũng như
các đoàn thể thanh niên và các nhóm cộng đồng tham gia các phong trào xã hội. 4. Mục tiêu nghiên cứu:
- Việc cần làm: Làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước.
- Kết quả dự kiến: Hệ t ố
h ng hoá được trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Đánh giá nhận thức của t ế h hệ t ẻ
r về lòng yêu nước và trách
nhiệm đối với đất nước: Tìm hiểu mức độ hiểu biết của thanh niên
về lòng yêu nước và trách nhiệm của họ trong xây dựng, bảo vệ đất nước. 2
- Tìm hiểu hành động thực tiễn của giới trẻ thể h ệ i n lòng yêu
nước: Khảo sát các hoạt động cụ t ể
h mà thanh niên tham gia để thể h ệ
i n lòng yêu nước, bao gồm học tập, bảo vệ môi trường, giữ
gìn văn hóa dân tộc và tham gia các phong trào xã hội.
- Phân tích các yếu tố tác động đến lòng yêu nước của thanh niên:
Nghiên cứu ảnh hưởng từ gia đình, giáo dục, mạng xã hội và môi
trường sống đối với nhận thức và hành động yêu nước của giới trẻ.
- Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao trách nhiệm của thế hệ t ẻ r
đối với lòng yêu nước: Đề xuất các biện pháp giúp thế hệ trẻ ý
thức và phát huy lòng yêu nước một cách thiết thực, hiệu quả, góp
phần xây dựng và phát triển đất nước bền vững.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu: - Phạm vi về không gian:
+ Không gian địa lý: thế hệ trẻ thành phố Hồ Chí Minh, thành phố
Hà Nội, thành phố Đà Nẵng…
+ Không gian trừu tượng: Trách nhiệm lòng yêu nước của thế hệ trẻ
- Phạm vi về thời gian: Hiện Nay
- Phạm vi về quy mô nội dung: trách nhiệm của thế hệ trẻ về lòng yêu nước nói chung 7. Khái niệm trung tâm
Khái niệm trung tâm của đề tài “Vấn đề trách nhiệm của thế hệ t ẻ r
đối với lòng yêu nước ở V ệ
i t Nam hiện nay” gồm hai yếu tố chính: lòng
yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ. Dưới đây là giải thích cụ t ể h từng khái niệm: 3
- Lòng yêu nước: Đây là tình cảm thiêng liêng, thể h ệ i n sự gắn bó
và trung thành của cá nhân đối với Tổ q ố u c, bao gồm các hành
động nhằm bảo vệ, xây dựng, và phát triển đất nước. Lòng yêu
nước không chỉ thể hiện qua những lúc đất nước gặp khó khăn,
chiến tranh mà còn qua nỗ lực đóng góp tích cực trong thời bình,
từ việc gìn giữ văn hóa, bảo vệ môi trường, đến việc tham gia xây
dựng kinh tế và hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế.
- Trách nhiệm của thế hệ trẻ: Đây là những nghĩa vụ, vai trò mà
thế hệ trẻ cần đảm nhận để đóng góp cho sự phát triển và bền vững
của đất nước. Trách nhiệm này có thể bao gồm các hành động như
học tập, rèn luyện, tham gia các phong trào cộng đồng, hoạt động xã hội, và thể h ệ
i n tinh thần dân tộc trong từng hành vi, lối sống,
cũng như các quyết định cá nhân và tập thể. ố
Đ i với giới trẻ, trách
nhiệm yêu nước có thể được thể hiện qua việc nâng cao ý thức tự
hào dân tộc, gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống và tích cực tham
gia các hoạt động xây dựng đất nước.
Trong đề tài, hai khái niệm này đan xen, vì lòng yêu nước được coi là động
lực còn trách nhiệm là phương tiện giúp giới trẻ t ự
h c hiện những điều tốt đẹp cho Tổ quốc. Câu 2:
Đề tài nghiên cứu “Vấn đề trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu
nước ở V ệ
i t Nam hiện nay” gồm có 3 phần chính: Mở đầu, nội dung và kết
luận. Ngoài ra là các phần tài liệu tham khảo và mục lục. Cụ thể như sau: PHẦN I: MỞ ĐẦU 4
- Tính cấp thiết của đề tài:
Sự phát triển và hội nhập quốc tế: Việt Nam đang trong quá trình hội
nhập sâu rộng với thế giới, đòi hỏi một thế hệ trẻ có lòng yêu nước, ý thức dân
tộc, và trách nhiệm rõ ràng để bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam.
Hội nhập mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm thách thức về sự xâm nhập văn
hóa, phong cách sống từ nước ngoài, nếu không có nhận thức vững chắc, giới
trẻ dễ đánh mất giá trị dân tộc.
Tác động của công nghệ và mạng xã hội: Mạng xã hội và công nghệ ngày
càng phát triển, ảnh hưởng lớn đến nhận thức và lối sống của giới trẻ. Các xu
hướng văn hóa mới, đôi khi lành mạnh nhưng cũng có lúc tiêu cực, đang chi
phối đời sống tinh thần của giới trẻ. ề
Đ tài này cấp thiết để nhấn mạnh vai trò
của lòng yêu nước trong bối cảnh các luồng văn hóa đang hòa trộn và cạnh tranh.
Trách nhiệm xây dựng và phát triển đất nước: Thế hệ trẻ là lực lượng
chính trong việc phát triển đất nước, đóng vai trò quan trọng trong mọi lĩnh
vực từ kinh tế, khoa học, văn hóa, xã hội. Để Việt Nam phát triển bền vững,
thế hệ trẻ cần có trách nhiệm cao đối với đất nước. Đề tài này đặt ra vấn đề về
việc làm sao để nâng cao ý thức trách nhiệm và tinh thần yêu nước cho thế hệ
trẻ, giúp họ trở thành những công dân tích cực và có đóng góp.
Giá trị truyền thống trong bối cảnh hiện đại hóa: Khi cuộc sống hiện đại
hóa, lòng yêu nước có nguy cơ bị suy giảm nếu các giá trị truyền thống không được gìn giữ. ề
Đ tài này quan trọng vì giúp làm rõ lòng yêu nước là nền tảng
giá trị cốt lõi giúp thế hệ trẻ duy trì sự gắn kết với dân tộc và nhận thức được
trách nhiệm gìn giữ bản sắc, bất chấp những thay đổi về kinh tế - xã hội.
Thách thức từ vấn đề môi trường, xã hội: Thế hệ trẻ hiện nay không chỉ
phải đối mặt với các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, mà còn 5
đối diện với các thách thức nội tại như chênh lệch giàu nghèo, dịch bệnh, và
sự suy giảm lòng tin vào các giá trị xã hội truyền thống. Lòng yêu nước và
trách nhiệm quốc gia giúp giới trẻ có động lực để hành động vì cộng đồng, vì
đất nước trong mọi hoàn cảnh, từ đó góp phần thúc đẩy một xã hội phát triển bền vững.
Tính cấp thiết của đề tài không chỉ nằm ở
vai trò của thế hệ trẻ trong xây
dựng đất nước mà còn ở sự cấp bách về việc gìn giữ lòng yêu nước trong một thế g ới
i đầy biến động. Đề tài không chỉ có ý nghĩa nghiên cứu mà còn mang
tính định hướng, nhằm khơi gợi trách nhiệm của giới trẻ, giúp xây dựng một
tương lai bền vững cho Việt Nam. Vì vậy, tôi chọn đề tài “Vấn đề trách
nhiệm của thế hệ t ẻ
r đối với lòng yêu nước ở V ệ
i t Nam hiện nay” để tìm hiểu về t ự
h c trạng thế hệ trẻ hiện nay đối với lòng yêu nước và đưa ra một số
giải pháp phù hợp cho việc nâng cao lòng yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ.
- Tình hình nghiên cứu đề tài:
Nghiên cứu về lòng yêu nước trong bối cảnh hiện đại:
Lòng yêu nước trong lịch sử và hiện tại đã được nhiều nhà nghiên cứu tại
Việt Nam đề cập, đặc biệt qua các tài liệu giáo dục và các chương trình phổ
biến kiến thức tại trường học. Nhiều nghiên cứu tập trung vào lòng yêu nước
trong thời kỳ chiến tranh và các cuộc kháng chiến, coi đây là một yếu tố quan
trọng trong việc xây dựng bản sắc dân tộc.
Các công trình nghiên cứu như sách giáo khoa, tài liệu giảng dạy lịch sử,
giáo dục công dân, nhấn mạnh rằng lòng yêu nước có vai trò không thể thiếu
trong việc hình thành và phát triển tính cách, phẩm chất đạo đức của công dân.
Nghiên cứu về trách nhiệm của thế hệ trẻ: 6
Một số nghiên cứu tập trung vào vai trò và trách nhiệm của thanh niên
trong các phong trào xã hội, tình nguyện, bảo vệ môi trường, xây dựng cộng
đồng. Những nghiên cứu này nhấn mạnh rằng lòng yêu nước của thế hệ trẻ có
thể được biểu hiện qua hành động cụ t ể
h , giúp ích cho xã hội và cộng đồng. Ví
dụ, các chương trình tình nguyện của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh đã được triển khai trong nhiều năm qua nhằm thúc đẩy tinh thần yêu
nước qua hoạt động thực tiễn.
Các nghiên cứu về văn hóa ứng xử và thái độ sống của giới trẻ cũng cho
thấy trách nhiệm của họ trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống dân tộc,
đặc biệt trong bối cảnh xã hội chịu tác động mạnh từ xu hướng toàn cầu hóa
và ảnh hưởng của các nền văn hóa nước ngoài.
Nghiên cứu về tác động của công nghệ và toàn cầu hóa lên lòng yêu
nước của giới trẻ:
Một số công trình nghiên cứu đã đề cập đến ảnh hưởng của mạng xã hội,
công nghệ và các nền tảng trực tuyến đến suy nghĩ và nhận thức của thế hệ trẻ
về lòng yêu nước. Những nghiên cứu này cho thấy một số thách thức trong
việc duy trì tinh thần yêu nước ở g ới
i trẻ khi họ thường xuyên tiếp xúc với
những luồng thông tin và văn hóa đa dạng từ k ắ h p nơi trên thế giới.
Các nghiên cứu gần đây cũng đề cập đến tác động của truyền thông hiện
đại đối với nhận thức xã hội, sự hình thành quan điểm sống của giới trẻ, cho
thấy rằng mạng xã hội có thể vừa là kênh lan tỏa các giá trị tích cực về lòng
yêu nước, nhưng cũng tiềm ẩ
n các yếu tố khiến giới trẻ dễ mất kết nối với giá
trị văn hóa truyền thống.
Những khoảng trống trong nghiên cứu: 7
Thiếu các nghiên cứu định lượng và định tính sâu hơn về trách nhiệm của
thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước trong thời kỳ hiện đại. Đa phần các tài liệu
hiện có vẫn nhấn mạnh về vai trò của lòng yêu nước trong thời kỳ lịch sử hơn là trong thời kỳ h ệ i n tại.
Thiếu các nghiên cứu về g ả
i i pháp cụ thể để giúp thế hệ trẻ phát huy
trách nhiệm yêu nước trong bối cảnh toàn cầu hóa và hiện đại hóa, đặc biệt là
cách vận dụng công nghệ và mạng xã hội để thúc đẩy tinh thần này một cách hiệu quả và lâu dài.
Cần nghiên cứu thêm về các phương pháp giáo dục lòng yêu nước trong
nhà trường và gia đình, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho nhận thức và hành động của giới trẻ.
Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về lòng yêu nước và vai trò của thế hệ trẻ
trong xây dựng xã hội, nhưng đề tài này vẫn cấp thiết vì các yếu tố hiện đại,
đặc biệt là công nghệ và hội nhập quốc tế, đang đặt ra những thách thức mới
đối với nhận thức và hành động của giới trẻ. ề
Đ tài có tiềm năng phát triển các
hướng nghiên cứu mới, đặc biệt là các biện pháp, phương pháp giáo dục và
thúc đẩy lòng yêu nước trong thời đại số hóa.
- Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
• Mục đích nghiên cứu
+ Việc cần làm: Làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước.
+ Kết quả dự kiến: Hệ thống hoá được trách nhiệm của thế hệ
trẻ đối với lòng yêu nước.
• Nhiệm vụ nghiên cứu:
Xây dựng cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài 8
Đánh giá nhận thức của thế hệ t ẻ
r về lòng yêu nước và
trách nhiệm đối với đất nước: Tìm hiểu mức độ hiểu biết của
thanh niên về lòng yêu nước và trách nhiệm của họ trong xây
dựng, bảo vệ đất nước.
Tìm hiểu hành động thực tiễn của giới trẻ thể h ệ i n lòng yêu
nước: Khảo sát các hoạt động cụ t ể
h mà thanh niên tham gia để thể h ệ
i n lòng yêu nước, bao gồm học tập, bảo vệ môi trường, giữ
gìn văn hóa dân tộc và tham gia các phong trào xã hội.
Phân tích các yếu tố tác động đến lòng yêu nước của thanh
niên: Nghiên cứu ảnh hưởng từ gia đình, giáo dục, mạng xã hội và
môi trường sống đối với nhận thức và hành động yêu nước của giới trẻ.
Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao trách nhiệm của thế
hệ trẻ đối với lòng yêu nước: Đề x ấ
u t các biện pháp giúp thế hệ
trẻ ý thức và phát huy lòng yêu nước một cách thiết thực, hiệu quả,
góp phần xây dựng và phát triển đất nước bền vững
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu: Trách nhiệm đối với lòng yêu nước.
Khách thể nghiên cứu: Thế hệ trẻ Việt Nam, bao gồm các đối tượng từ 15
đến 30 tuổi, chủ yếu là học sinh, sinh viên, người lao động trẻ và thành viên
của các tổ chức, đoàn thể thanh niên. Đây là nhóm đại diện cho lực lượng trẻ
trong xã hội với trách nhiệm quan trọng trong việc gìn giữ và phát triển đất nước. Phạm vi nghiên cứu :
Phạm vi về không gian: 9
+ Không gian địa lý: thế hệ trẻ thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà
Nội, thành phố Đà Nẵng…
+ Không gian trừu tượng: Trách nhiệm lòng yêu nước của thế hệ trẻ Phạm vi về t ờ h i gian: Hiện nay
Phạm vi về quy mô nội dung: trách nhiệm của thế hệ trẻ về lòng yêu nước nói chung
- Giả thuyết nghiên cứu:
Giả thuyết 1: Lòng yêu nước của thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay chịu ảnh
hưởng đáng kể từ sự phát triển của công nghệ và mạng xã hội.
Giả thuyết 2: Việc giáo dục lòng yêu nước ở nhà trường và gia đình có
tác động trực tiếp đến nhận thức và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với đất nước.
Giả thuyết 3: Thế hệ trẻ Việt Nam có xu hướng thể hiện lòng yêu nước
theo những cách thức mới mẻ và linh hoạt hơn so với các thế hệ trước.
Giả thuyết 4: Những ảnh hưởng từ các nền văn hóa nước ngoài và xu
hướng toàn cầu hóa có thể làm giảm đi lòng yêu nước ở một bộ phận giới trẻ Việt Nam.
Giả thuyết 5: Các hoạt động tình nguyện và phong trào xã hội là những
phương tiện hiệu quả để thúc đẩy tinh thần yêu nước và trách nhiệm cộng đồng của giới trẻ.
Giả thuyết 6: Một bộ phận giới trẻ có nhận thức về lòng yêu nước nhưn
thiếu cơ hội và môi trường để thể hiện trách nhiệm này.
Giả thuyết 7: Các phương pháp giảng dạy truyền thống trong giáo dục
về lòng yêu nước chưa phù hợp với cách tiếp nhận của thế hệ trẻ hiện nay. 10 PHẦN 2: NỘI DUNG
Chương I: Cơ sở lý luận •
Khái niệm về lòng yêu nước: o
Lòng yêu nước là gì? (Tình cảm, trách nhiệm đối với đất nước) o
Vai trò và ý nghĩa của lòng yêu nước trong xã hội. o
Các biểu hiện của lòng yêu nước trong bối cảnh truyền thống và hiện đại. •
Trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước: o
Đặc điểm của thế hệ trẻ V ệ
i t Nam trong bối cảnh hiện đại. o
Trách nhiệm của giới trẻ trong việc bảo vệ, gìn giữ và phát triển đất nước. o
Mối quan hệ giữa lòng yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ
trong việc xây dựng xã hội.
Chương II: Thực trạng lòng yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay •
Những biểu hiện tích cực của lòng yêu nước trong giới trẻ: o
Tham gia vào các hoạt động cộng đồng, tình nguyện. o
Ý thức bảo vệ môi trường, bảo tồn văn hóa. o
Tham gia học tập, rèn luyện kỹ năng để đóng góp cho sự phát triển đất nước. o
Những phong trào nổi bật trong giới trẻ nhằm phát huy lòng yêu nước. •
Những biểu hiện hạn chế và thách thức: o
Sự ảnh hưởng của mạng xã hội và lối sống thực dụng ảnh hưởng
đến nhận thức về lòng yêu nước. 11 o
Các biểu hiện của suy thoái văn hóa, ít quan tâm đến lịch sử dân
tộc ở một bộ phận giới trẻ. o
Sự xao nhãng trách nhiệm cộng đồng do áp lực cá nhân, sự tiếp
nhận các giá trị văn hóa nước ngoài chưa được chọn lọc.
Chương III: Phân tích các yếu tố tác động đến lòng yêu nước của thế hệ trẻ •
Ảnh hưởng của gia đình và giáo dục: o
Vai trò của gia đình trong việc giáo dục lòng yêu nước cho con em. o
Vai trò của nhà trường, giáo dục lịch sử và văn hóa dân tộc. •
Ảnh hưởng của xã hội và truyền thông: o
Truyền thông và mạng xã hội giúp lan tỏa hay làm suy giảm lòng yêu nước như thế nào. o
Ảnh hưởng từ các phong trào, xu hướng sống và sự phát triển của xã hội hiện đại. •
Ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế, toàn cầu hóa: o
Sự thay đổi trong nhận thức và hành vi của giới trẻ dưới tác động
của toàn cầu hóa, giao lưu văn hóa quốc tế. o
Tác động của kinh tế thị trường lên cách thế hệ trẻ thể h ệ i n lòng yêu nước. Chương IV: G ả
i i pháp nâng cao lòng yêu nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ •
Giải pháp từ gia đình và nhà trường: o
Giáo dục về giá trị văn hóa, lịch sử, lòng tự hào dân tộc từ nhỏ. o
Khuyến khích thế hệ trẻ tham gia vào các hoạt động ngoại khóa,
thực hành giáo dục về lòng yêu nước. 12 •
Giải pháp từ xã hội và nhà nước: o
Phát huy vai trò của truyền thông trong việc lan tỏa các giá trị
tích cực về lòng yêu nước. o
Tổ chức các phong trào, hoạt động tình nguyện, bảo vệ môi
trường và các chương trình xã hội thiết thực. •
Giải pháp từ bản thân thế hệ trẻ: o
Khuyến khích giới trẻ tự rèn luyện, học tập và phát triển để t ở r
thành công dân có trách nhiệm. o
Thúc đẩy tinh thần tự giác, tự hào dân tộc qua từng hành động nhỏ hàng ngày. PHẦN 3: KẾT LUẬN •
Tóm tắt lại nội dung nghiên cứu: Khẳng định lại vai trò và trách
nhiệm của thế hệ trẻ đối với lòng yêu nước trong bối cảnh Việt Nam hiện nay. •
Đánh giá chung về tình hình và triển vọng: Nhấn mạnh sự cần thiết
của lòng yêu nước và ý thức trách nhiệm trong bối cảnh hội nhập quốc
tế và phát triển đất nước. •
Đề xuất hướng phát triển nghiên cứu: Khuyến khích những nghiên
cứu sâu hơn để tiếp tục khám phá cách duy trì và phát huy lòng yêu nước trong giới trẻ.
TÀI LIỆU THAM KHẢO MỤC LỤC 13