BÀI T P Ậ CU I Ố TU N Ầ L P Ớ 4 MÔN TI N Ế G VI T Ệ B Ộ SÁCH: CHÂN TR I Ờ SÁNG T O Ạ - TU N Ầ 17 I. Đ C Ọ Đ c
ọ thầm văn b n sa ả u: HÃY C Ứ Ư C Ớ MƠ Mẹ c a ủ m t ộ bé gái 5 tu i ổ lanh l i ợ m i ớ đi d H ự i ộ ngh P ị h n ụ v ữ . ề Vốn đang ph n ấ khích b i ở nh n ữ g gi c
ấ mơ kì thú về năng l c ự c a ủ nữ gi i ớ – chủ đề chình c a ủ cu c ộ h i ộ nghị - bà bèn h i ỏ con gái mình sau này l n ớ lên bé mu n ố làm ngh ề gì. Bé Lin-da mau m n ắ đáp: “D , ạ làm y tá !” ạ D o ạ ấy, v n ẫ b c ị ho là ngh riê ề ng c a ủ ph ụ n , ữ th n ế ên câu tr l ả i ờ
trẻ thơ kia xem ra không làm bà mẹ vui lòng, dù sao thì bà cũng v a ừ m i ớ đi d h ự i n ộ gh v ị n ề ăng l c ự c a ủ ph n ụ k ữ ia mà. - Con có thể làm b t ấ cứ nghề gì con mu n ố . – Bà m ẹ kh i ơ g i ọ cho con
gái. – Con có thể làm lu t ậ s , ư bác sĩ ph u ẫ thu t ậ , làm m t ộ nhân viên ngân hàng hay t n ổ g th n ố g… Con có th là ể m b t ấ c ứ th g ứ ì con thích. Bé Lin-da h i ỏ l i: “ ạ B t ấ c t ứ h g ứ ì h m ả ? ẹ ” - , Ừ làm b t ấ c t ứ h g ứ ì, con ạ ! – Ngư i ờ m m ẹ m ỉ cư i. ờ Bé Lin-da reo lên: “ , Ồ v y ậ thì hay quá! Con mu n ố làm m t ộ chú ng a ự non!” Đã h n ẳ là gi c ấ m ơ c a ủ cô bé kia c n
ầ thêm đôi chút chín ch n ắ n a ữ , thế nh n ư g b n ạ có mu n ố mình có đư c ợ tinh th n ầ l c ạ quan nh c ư a ủ cô bé ngây thơ mong mu n ố đư c ợ làm m t ộ chú ng a ự con tung tăng ch y ạ nh y ả trên th m ả c x ỏ anh, hít th ở khí tr i ờ và nh n ữ g làn gió mát; h n ơ là cứ bi quan rũ ủ và than vãn r n ằ g: “Tôi ch n ẳ g làm đư c ợ cái gì nên h n ồ c !” ả hay không? T t ế -đi Ru-d - ơ veo đã nói r n ằ g: “Hãy cứ ngư c ớ nhìn lên các vì sao
và nhớ giữ cho đôi chân đ n ứ g v n ữ g trên m t ặ đ t ấ ”. Đó là m t ộ cách để bi n ế ư c ớ mơ thành hi n ệ th c ự . Nào, hãy b t ắ đ u ầ b n ằ g cách ngư c ớ nhìn lên và m t ơ ư n ở g v ề nh n ữ g đi u ề đ p n ẹ h t ấ . Theo M t ộ phút có th t ể hay đ i c ổ u c ộ đ i ờ Dựa vào n i
ộ dung bài đ c
ọ , khoanh vào chữ đ t ặ trư c ớ câu tr ả l i ờ đúng nh t ấ ho c
ặ làm theo yêu c u ầ :
1. Vì sao câu trả l i
ờ thích làm y tá c a
ủ bé Lin-da không làm mẹ vui lòng?
A. Vì mẹ thích con làm m t ộ nghề danh giá, h n ơ là làm nh n ữ g nghề mà xã h i c ộ h a ư coi tr n ọ g. B. Vì nghề đó r t ấ v t ấ v . ả
C. Vì nghề đó không đư c ợ tr l ả ư n ơ g cao. 2. Mơ ư c ớ “đư c ợ làm m t ộ chú ng a ự con” cho th y ấ bé Lin-da là m t ộ em bé nh t ư h n ế ào? A. Đó là m t ộ em bé yêu súc v t ậ . B. Đó là m t ộ em bé yêu thiên nhiên. C. Đó là m t ộ em bé h n ồ nhiên, ngây th v ơ à l c ạ quan yêu đ i ờ . 3. Câu chuy n ệ mu n ố nói v i ớ ta đi u ề gì? A. Hãy luôn ư c ớ m t ơ t ấ c m ả i ọ đi u ề . B. Hãy luôn s n ố g l c ạ quan, luôn mơ ư c ớ và bi t ế cách bi n ế ư c ớ mơ trở thành hi n ệ th c ự . C. Hãy sống h n ồ nhiên ngây th n ơ h là ư tr e ẻ m. 4. Em hãy đ a
ư ra ví dụ cụ thể về ư c
ớ mơ để phân bi t ệ sự khác nhau gi a: ữ ư c ớ m c ơ ao đ p, ẹ ư c ớ m ơ nh b ỏ é, ư c ớ m vi ơ n vô ể ng:
……………………………………………………………………………………………. .
……………………………………………………………………………………………. .
……………………………………………………………………………………………. .
……………………………………………………………………………………………. .
……………………………………………………………………………………………. . II. LUY N T Ệ V Ừ À CÂU 1. X p ế các từ đư c ợ g c
ạ h chân trong khổ thơ vào nhóm thích h p ợ : X a ư có bà già nghèo Chuyên mò cua b t ắ ốc M t ộ hôm bà b t ắ đư c ợ M t ộ con c ố xinh xinh Vỏ nó biêng bi c ế xanh Không giống nh ư c ố khác Bà thư n ơ g không mu n ố bán Bèn thả vào trong chum. Danh từ
….………………………………………….
….…………………………………………. Đ n ộ g từ
….………………………………………….
….…………………………………………. Tính từ
….………………………………………….
….…………………………………………. 2. G c ạ h dư i ớ nh n ữ g danh t c ừ ó trong đo n ạ văn sau: Hai bố con cùng đ n
ứ g ở ngoài hành lang, nhìn xu n ố g đư n ờ g phố. Lúc này kho n ả g 8 gi .
ờ Cây bàng như ngủ yên dư i ớ b u ầ tr i ờ thoang tho n ả g ánh trăng non. y Ấ v y ậ mà khi c n ơ m a ư đi qua, nh n ữ g chi c ế lá bàng n m ằ la li t ệ trên m t ặ phố như nh n ữ g cái qu t ạ mo lung linh ánh đi n ệ . 3. G c ạ h dư i ớ đ c ể h n ọ t n ừ g p ữ hù h p ợ trong ngo c ặ đ n ơ : H i ơ l n ạ h v n ẫ còn vư n ơ g kh p ắ đ t ấ tr i ờ nh n ư g c u ậ nh n ậ ra mùa xuân đ n ế g n ầ l m ắ . Nh n ữ g cành cây (kh n ẳ g khiu, khoẻ m n ạ h) ch n ố g l i ạ cái l n ạ h c a
ủ mùa đông đã (nhú, n ) ở nh n ữ g l c ộ bi c ế đ u ầ tiên. Màu xanh (êm d u ị , êm ) ả làm đ t ấ tr i ờ (sáng b n ừ g, sáng r c ự ) lên s c ứ s n ố g. Và s c ắ màu mùa xuân cũng b t ắ đ u
ầ (nhen, nhóm) lên trên nh n ữ g cánh hoa n ở s m ớ . Theo L c ụ M n ạ h Cư n ờ g Trong các t v ừ a c ừ h n,
ọ em hãy ghi l i ạ : - Đ n ộ g t :
ừ ……………………………………………………………………………. - Tính t : … ừ
…………………………………………………………………………. . 4. Vi t ế thêm tính t ừ đ h ể oàn thi n ệ câu sinh đ n ộ g h n ơ : a. Trư c ớ m t ặ chúng tôi là nh n
ữ g dãy núi …………………………………… b. Dư i á ớ nh n n
ắ g, dòng sông trôi ……………………………………… c. Kh p v ắ ùng trung du, đ i n
ồ úi ……………………………………………
d. Từ xa, chúng tôi đã nghe th y ấ ti n ế g thác đ .
ổ ……………………………… 5. Hãy k t ế h p ợ thêm ti n ế g ở trư c ớ ho c
ặ sau các tính từ “t i ố ,
sáng, bé, cao, th p
ấ ” để tạo thành các tính từ có xác định mức độ theo mẫu: ………………… tối ………………… ………………… sáng ………………… ………………… bé ………………… ………………… cao ………………… ………………… thấp ………………… 6. G c ạ h dư i ớ các đ n ộ g t ừ có trong kh t ổ h s ơ au: Bà đ p t ắ hành l p t ậ r i ạ Chống áp b c ứ cư n ờ g quy n ề Nghe l i b ờ à kêu g i ọ C n ả ư c ớ ta vùng lên. III. VI T Ế Đề bài: Vi t ế m t ộ b c ứ th c ư ho b n ạ bè ho c ặ ngư i ờ thân x ở a Lưu ý: - Cần l a ự ch n ọ cách x n ư g hô phù h p, ợ th n ố g nh t ấ trong c b ả c ứ th . ư - Th h ể i n ệ đư c ợ s q ự uan tâm, tình c m ả c a ủ em v i n ớ gư i n ờ h n ậ th . ư - Xác đ n ị h n i ộ dung th , ư tránh vi t ế lan man. Di n ễ đ t ạ m c ạ h l c ạ , dễ hi u ể . - Trình bày th đ ư úng b c ố c ụ , đ y ầ đ c ủ ác ph n ầ . ĐÁP ÁN Dựa vào n i ộ dung bài đ c ọ , khoanh vào ch ữ đ t ặ trư c ớ câu tr ả l i ờ đúng nh t ấ ho c ặ làm theo yêu c u ầ :
1. Vì sao câu trả l i
ờ thích làm y tá c a
ủ bé Lin-da không làm mẹ vui lòng?
A. Vì mẹ thích con làm m t
ộ nghề danh giá, h n ơ là làm nh n ữ g ngh m ề à xã h i c ộ h a ư coi tr n ọ g. 2. Mơ ư c ớ “đư c ợ làm m t ộ chú ng a ự con” cho th y ấ bé Lin-da là m t ộ em bé nh t ư h n ế ào? C. Đó là m t ộ em bé h n ồ nhiên, ngây th v ơ à l c ạ quan yêu đ i. ờ 3. Câu chuy n ệ mu n ố nói v i ớ ta đi u ề gì? B. Hãy luôn s n ố g l c
ạ quan, luôn mơ ư c ớ và bi t ế cách bi n ế ư c ớ m t ơ r t ở hành hi n ệ th c ự . 4. Em hãy đ a
ư ra ví dụ cụ thể về ư c
ớ mơ để phân bi t ệ sự khác nhau gi a: ữ ư c ớ mơ cao đ p, ẹ ư c ớ m n ơ h b ỏ é, ư c ớ m v ơ i n ể vông: + c Ướ mơ cao đ p: ẹ trên Trái Đ t ấ không có chi n ế tranh, không còn d c ị h b n ệ h, m i n ọ gư i ờ s n ố g trong hòa bình, no m ấ . + c Ướ mơ nhỏ bé: đư c ợ bố mẹ thư n ở g cho cu n ố truy n ệ n u ế đư c ợ đi m ể 10 + c Ướ m v ơ i n ể vông: ti n ề t ừ trên tr i r ờ i x ơ u n ố g II. LUY N T Ệ V Ừ À CÂU 1. X p ế các từ đư c ợ g c
ạ h chân trong khổ thơ vào nhóm thích h p ợ : Danh t : ừ Bà, cua, c ố , m t ộ hôm, v , ỏ chum Đ n ộ g t : ừ Mò, b t ắ , thư n ơ g, bán, thả Tính t :
ừ Nghèo, xinh xinh, biêng bi c ế xanh 2. G c ạ h dư i ớ nh n ữ g danh t c ừ ó trong đo n ạ văn sau: Hai bố con cùng đ n
ứ g ở ngoài hành lang, nhìn xu n ố g đư n ờ g phố. Lúc này kho n
ả g 8 giờ. Cây bàng như ngủ yên dư i ớ bầu tr i ờ thoang tho n ả g ánh trăng non. y Ấ v y ậ mà khi c n ơ m a ư đi qua, nh n ữ g chi c ế lá bàng n m ằ la li t ệ trên m t ặ phố như nh n ữ g cái qu t ạ mo lung linh ánh đi n ệ . 3. G c ạ h dư i ớ đ c ể h n ọ t n ừ g p ữ hù h p ợ trong ngo c ặ đ n ơ : H i ơ l n ạ h v n ẫ còn vư n ơ g kh p ắ đ t ấ tr i ờ nh n ư g c u ậ nh n ậ ra mùa xuân đ n ế g n ầ l m ắ . Nh n ữ g cành cây (kh n ẳ g khiu, khoẻ m n ạ h) ch n ố g l i ạ cái l n ạ h c a
ủ mùa đông đã (nhú, n ) ở nh n ữ g l c ộ bi c ế đ u ầ tiên. Màu xanh (êm dịu, êm ) ả làm đ t ấ tr i ờ (sáng b n ừ g, sáng r c ự ) lên s c ứ s n ố g. Và s c ắ màu mùa xuân cũng b t ắ đ u
ầ (nhen, nhóm) lên trên nh n ữ g cánh hoa n ở s m ớ . Theo L c ụ M n ạ h Cư n ờ g Trong các từ v a ừ ch n ọ , em hãy ghi l i: ạ -Đ n ộ g t : ừ nhú, nhen -Tính t : ừ kh n ẳ g khiu, êm d u ị , sáng b n ừ g 4. Vi t ế thêm tính t ừ đ h ể oàn thi n ệ câu sinh đ n ộ g h n ơ : a. Trư c ớ m t ặ chúng tôi là nh n ữ g dãy núi cao, th p t ấ r p ậ trùng. b. Dư i á ớ nh n n ắ g, dòng sông trôi l n ữ g l n ờ h đ ư ang bu n ồ , đang nh . ớ c. Kh p v ắ ùng trung du, đ i n ồ úi xanh r n ờ trông th t ậ thích m t ắ …
d. Từ xa, chúng tôi đã nghe th y ấ ti n ế g thác đ ổ m ầ m ầ nh m ư i g ờ i. ọ 5. Hãy k t ế h p ợ thêm ti n ế g ở trư c ớ ho c
ặ sau các tính từ “t i, ố sáng, bé, cao, th p ấ ” đ ể t o
ạ thành các tính t ừ có xác đ n ị h m c ứ độ theo m u ẫ : Tôi t i ố tối T i ố om, t i m ố t ị Sang sáng sáng Sáng chói, sáng r c ự Be bé bé Bé tí, bé xíu Cao cao cao Cao ngh u ề , cao vút Thâm th p ấ thấp Thấp tè, th p ấ t t ị 6. G c ạ h dư i ớ các đ n ộ g t ừ có trong kh t ổ h s ơ au:
Bà đắp thành l p ậ tr i ạ Ch n ố g áp b c ứ cư n ờ g quy n ề Nghe l i b ờ à kêu g i ọ C n ả ư c ớ ta vùng lên. III. VI T Ế Đề bài: Vi t ế m t ộ b c ứ th c ư ho b n ạ bè ho c ặ ngư i ờ thân x ở a