
















Preview text:
lOMoAR cPSD| 61197966
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------------------------------- BÀI TẬP LỚN
Học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa học
Đề tài: “Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân và sự vận dụng của Đảng ta ở
Việt Nam hiện nay ”
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Hồng Ánh
Mã sinh viên: 11234579
Lớp học phần: LLNL1107(124)_11
Giảng viên hướng dẫn: Giảng Viên Nguyễn Văn Thuân
Hà Nội, Ngày 05 tháng 10 năm 2024 lOMoAR cPSD| 61197966 MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.....................................................................................................3
NỘI DUNG..................................................................................................4
Phần I: Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân........................................................................4
1. Cơ sở lí luận....................................................................................4
1.1 Khái niệm......................................................................................4
1.2 Đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân.....................................4
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân...................5
Nội dung kinh tế.................................................................................5
Nội dung chính trị - xã hội..................................................................5
Nội dung văn hóa, tư tưởng................................................................6
3. Vai trò của giai cấp công nhân trong quá trình cách mạng xã
hội chủ nghĩa......................................................................................6
4. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.....................................................................................................7
4.1 Điều kiện khách quan quy định và thực hiện mệnh lệnh lịch sử
của giai cấp công nhân.......................................................................7
4.2 Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch
sử........................................................................................................8
Phần II: Sự vận dụng của Đảng ta ngày nay dựa vào quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin
về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân......................................................................................................10
1. Vận dụng của Đảng.....................................................................10
1.1. Khái quát về giai cấp công nhân ở Việt Nam.............................10
1.2. Nội dung vận dụng của Đảng....................................................10
2. Những thành tựu và hạn chế của Đảng trong việc vận dụng
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.......................................12
2.1. Những thành tựu........................................................................12
2.2. Những hạn chế..........................................................................13
3. Giải pháp của Đảng ta ngày nay...............................................14
Giải pháp trong lĩnh vực kinh tế........................................................15
Giải pháp trong lĩnh vực chính trị - xã hội.........................................15
Giải pháp trong lĩnh vực văn hóa - tư tưởng.....................................15
Kết luận...................................................................................................17
Danh mục tài liệu tham khảo....................................................................18 lOMoAR cPSD| 61197966 MỞ ĐẦU
Chủ nghĩa Mác – Lênin đã chỉ ra rằng giai cấp công nhân đóng vai trò quan
trọng trong việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của cách mạng xã hội chủ nghĩa. Giai
cấp công nhân, với tư cách là lực lượng đại diện cho phương thức sản xuất tiên
tiến và nắm giữ quyền lực chính trị, có vai trò quyết định trong quá trình chuyển
đổi từ chủ nghĩa tư bản sang chủ nghĩa xã hội.
Tại Việt Nam, từ khi thành lập đến nay, Đảng Cộng sản Việt
Nam đã không ngừng vận dụng những lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, đặc
biệt là lý luận về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, để lãnh đạo cuộc cách
mạng giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước. Trước bối cảnh hội nhập quốc
tế và sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, việc hiểu rõ và vận
dụng lý luận này một cách linh hoạt là vô cùng quan trọng. Đề tài "Quan điểm
của chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và sự vận
dụng của Đảng ta ở Việt Nam hiện nay" mang ý nghĩa thực tiễn to lớn, giúp nhìn
nhận rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của giai cấp công nhân trong thời kỳ mới. NỘI DUNG
Phần I: Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân 1. Cơ sở lí luận 1.1 Khái niệm
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin: Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, hình
thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại;
Họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn liền với
quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang
tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm thuê do không có tư liệu sản xuất,
buộc phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư;
vì vậy lợi ích cơ bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản. Đó là
giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành công chủ
nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.
1.2 Đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân
Khái quát từ việc nghiên cứu giai cấp công nhân (giai cấp vô sản) từ phương
diện kinh tế - xã hội và chính trị - xã hội trong chủ nghĩa tư bản, C.Mác và
Ph.Ăngghen không những đưa lại quan niệm khoa học về giai cấp công nhân mà
còn làm sáng tỏ những đặc điểm quan trọng của nó với tư cách là một giai cấp
cách mạng có sứ mệnh lịch sử thế giới. Đấy là một giai cấp cách mạng và có tinh lOMoAR cPSD| 61197966
thần cách mạng triệt để. Những đặc điểm ấy chính là những phẩm chất cần thiết
để giai cấp công nhân có vai trò lãnh đạo cách mạng. Những đặc điểm chủ yếu
của giai cấp công nhân bao gồm:
Thứ nhất, giai cấp công nhân là lao động bằng phương thức công nghiệp với
đặc trưng công cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá trình
lao động mang tính chất xã hội hóa.
Thứ hai, giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là
chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện đại. Do đó, giai cấp công nhân là đại
biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, theo phương thức sản xuất tiên tiến, quyết
định sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại.
Thứ ba, nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất tiên tiến đã rèn
luyện cho giai cấp công nhân những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật
lao động, tinh thần hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Theo chủ nghĩa Mác - Lênin, sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp công nhân
là thông qua chính đảng tiền phong, giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo nhân
dân lao động đấu tranh xóa bỏ các chế độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa
tư bản, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động khỏi mọi sự áp bức,
bóc lột, nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thể hiện trên ba nội dung cơ bản: Nội dung kinh tế:
Là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, giai cấp công nhân
cũng là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, sản xuất ra của cải vật chất ngày càng
nhiều đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người và xã hội. Bằng cách đó,
giai cấp công nhân tạo tiền đề vật chất - kỹ thuật cho sự ra đời của xã hội mới.
Mặt khác, tính chất xã hội hóa cao của lực lượng sản xuất đòi hỏi một quan hệ
sản xuất mới, phù hợp với chế độ công hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu của xã
hội là nền tảng, tiêu biểu cho lợi ích của toàn xã hội. Giai cấp công nhân đại biểu
cho lợi ích chung của xã hội. Chỉ có giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất không
có lợi ích riêng với nghĩa là tư hữu. Nó phấn đấu cho lợi ích chung của toàn xã
hội. Nó chỉ tìm thấy lợi ích chân chính của mình khi thực hiện được lợi ích chung của toàn xã hội.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân thông qua quá trình công
nghiệp hóa và thực hiện “một kiểu tổ chức xã hội mới về lao động” để tăng năng lOMoAR cPSD| 61197966
suất lao động xã hội và thực hiện các nguyên tắc sở hữu, quản lý và phân phối
phù hợp với nhu cầu phát triển sản xuất, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
Trên thực tế, hầu hết các nước xã hội chủ nghĩa lại ra đời từ phương thức phát
triển rút ngắn, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Do đó, để thực hiện sứ mệnh
lịch sử của mình về nội dung kinh tế, giai cấp công nhân phải đóng vai trò nòng
cốt trong quá trình giải phóng lực lượng sản xuất (vốn bị kìm hãm, lạc hậu, chậm
phát triển trong quá khứ), thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ sở
cho quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa ra đời.
Nội dung chính trị - xã hội:
Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động, dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản, tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyền thống trị của giai cấp
thống trị, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền lực về tay giai cấp công
nhân và nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới, mang bản chất giai cấp
công nhân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện quyền lực của nhân
dân, quyền dân chủ và làm chủ xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân lao động.
Giai cấp công nhân và nhân dân lao động sử dụng nhà nước của mình, do mình
làm chủ như một công cụ có hiệu lực để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng xã
hội mới, phát triển kinh tế và văn hóa, xây dựng nến chính trị dân chủ - pháp
quyền, quản lý kinh tế - xã hội và tổ chức đời sống xã hội phục vụ quyền và lợi
ích của nhân dân lao động, thực hiện dân chủ, công bằng, bình đẳng và tiến bộ
xã hội, theo lý tưởng và mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
Nội dung văn hóa, tư tưởng:
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân trong tiến trình cách
mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng
cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động, công bằng, dân chủ; bình đẳng và tự do.
Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm
cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư
tưởng, trong tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng
cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp công nhân, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, đấu
tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư còn sót lại của các hệ tư tưởng
cũ. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối
sống mới xã hội chủ nghĩa là một trong những nội dung căn bản mà cách mạng
xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng đặt ra đối với sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân hiện đại.
3. Vai trò của giai cấp công nhân trong quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin, giai cấp công nhân đóng vai trò trung tâm trong
quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa vì họ là lực lượng duy nhất có khả năng lật lOMoAR cPSD| 61197966
đổ chế độ tư bản và xây dựng xã hội mới. Sở dĩ giai cấp công nhân đảm nhận
được vai trò này là do những đặc điểm đặc thù của họ trong hệ thống sản xuất
xã hội tư bản chủ nghĩa.
Giai cấp công nhân là lực lượng sản xuất tiên tiến nhất: Giai cấp công nhân là
những người trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất công nghiệp hiện đại, đại
diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến trong xã hội tư bản chủ nghĩa. Do đó, họ có
khả năng nắm bắt và kiểm soát quá trình sản xuất hiện đại, làm chủ các công cụ
sản xuất, và từ đó làm chủ nền kinh tế của xã hội mới.
Giai cấp công nhân có tính tổ chức và kỷ luật cao: Do quá trình sản xuất công
nghiệp đòi hỏi sự hợp tác và tổ chức chặt chẽ, giai cấp công nhân luôn có tính tổ
chức cao hơn so với các giai cấp khác. Tính kỷ luật, tinh thần đoàn kết và khả
năng làm việc tập thể của công nhân tạo nên sức mạnh to lớn trong cuộc đấu
tranh cách mạng và quá trình xây dựng xã hội mới.
Giai cấp công nhân đại diện cho lợi ích của đa số nhân dân: Khác với các giai
cấp khác trong xã hội, giai cấp công nhân không sở hữu tư liệu sản xuất và không
bóc lột ai. Lợi ích của họ gắn liền với lợi ích của đa số nhân dân lao động, đặc
biệt là nông dân và tầng lớp lao động khác. Do đó, khi giành được quyền lực, giai
cấp công nhân có thể thực hiện một chính sách kinh tế – xã hội mang lại lợi ích
cho toàn thể xã hội, không chỉ riêng cho bản thân họ.
Giai cấp công nhân có ý thức cách mạng cao: Bị bóc lột nặng nề dưới chế độ
tư bản, giai cấp công nhân có ý thức rõ ràng về sự cần thiết của cuộc cách mạng
nhằm giải phóng chính mình và toàn xã hội. Họ nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ
lật đổ chủ nghĩa tư bản và xây dựng chủ nghĩa xã hội – mục tiêu mà họ kiên quyết
theo đuổi. Ý thức cách mạng của giai cấp công nhân chính là động lực thúc đẩy
quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa diễn ra liên tục và triệt để.
Vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân: Chủ nghĩa Mác – Lênin khẳng định
rằng giai cấp công nhân là lực lượng duy nhất có thể lãnh đạo cách mạng xã hội
chủ nghĩa. Với tư cách là lực lượng tiên phong, họ cần liên minh chặt chẽ với giai
cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác để lật đổ chế độ tư bản và xây dựng
xã hội mới. Đảng Cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân – là lực lượng
lãnh đạo trực tiếp, giúp giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình.
Giai cấp công nhân giữ vai trò quyết định trong quá trình cách mạng xã hội chủ
nghĩa. Họ không chỉ là lực lượng sản xuất chính mà còn là chủ thể lãnh đạo và
tổ chức xã hội mới – một xã hội không còn bóc lột và áp bức giai cấp, nơi mà sự
công bằng và bình đẳng được thực hiện triệt để. lOMoAR cPSD| 61197966
4. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
4.1 Điều kiện khách quan quy định và thực hiện mệnh lệnh lịch sử của giai cấp công nhân
4.1.1 Địa vị Kinh tế - Xã hội cuả giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa
Thứ nhất: Giai cấp công nhân là đại biểu cho lực lượng sản xuất tiến tiến trong
chủ nghĩa tư bản. Giai cấp công nhân vừa là chủ thể trực tiếp nhất, vừa là sản
phẩm căn bản nhất của nền sản xuất đại công nghiệp.
Thứ hai: Giai cấp công nhân không có hoặc có rất ít tư liệu sản xuất nên phải
bán sức lao động cho nhà tư bản để kiếm sống và bị giai cấp tư sản bóc lột nên
có lợi ích đối lập với giai cấp tư sản và trở thành giai cấp đối kháng với giai cấp tư sản.
Giai cấp tư sản muốn duy trì chế độ tư hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa, duy trì
chế độ áp bức bóc lột. Giai cấp công nhân muốn xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa,
xây dựng xã hội mới không còn áp bức, bóc lột.
4.1.2 Đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa
Thứ nhất: Giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng
Giai cấp công nhân đại biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến gắn liền với nền
khoa học và công nghệ hiện đại.
Được trang bị một lý luận khoa học và cách mạng, luôn đi đầu trong phong trào
đấu tranh xóa bỏ xã hội cũ lạc hậu, xây dựng xã hội mới hiện đại.
Thứ hai: Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để
Giai cấp công nhân đấu tranh xóa bỏ mọi hình thức áp bức bóc lột và nguyên
nhân sinh ra áp bức bóc lột
Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, giai cấp công nhân kiên quyết xóa bỏ chế độ tư
hữu, xây dựng chế độ dân chủ, bình đẳng trên cơ sở chế độ công hữu
Thứ ba: Giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức, kỷ luật cao
Giai cấp công nhân sống tập trung tại những thành phố lớn, những trung tâm công nghiệp hiện đại
Giai cấp công nhân chủ yếu làm việc trong các dây truyền hiện đại, mang tính chuyên môn hóa cao
Thứ tư: Giai cấp công nhân mang bản chất quốc tế lOMoAR cPSD| 61197966
Giai cấp công nhân các nước có cùng đối tượng đấu tranh. Hơn nữa giai cấp tư
sản là một lực lượng quốc tế, để chống lại giai cấp tư sản, giai cấp công nhân ở
các nước phải đoàn kết, để trở thành một lực lượng quốc tế
Giai cấp công nhân ở các nước có cùng mục tiêu không chỉ đấu tranh giải phóng
dân tộc, đất nước mình mà còn giải phóng toàn nhân loại.
4.2 Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử
Đầu tiên là do sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân về số lượng và
chất lượng. Chỉ khi phát triển về số lượng và đặc biệt là chất lượng thì giai cấp
công nhân mới có thể thực hiện được sứ mình lịch sử của mình
Sự phát triển về số lượng giai cấp công nhân bao gồm số lượng, tỷ lệ và cơ cấu
của giai cấp công nhân phù hợp với yêu cầu của sản xuất công nghiệp hiện đại
và cơ cấu kinh tế. Nó được thể hiện ở trình độ trưởng thành về ý thức chính trị
của một giai cấp cách mạng, ở năng lực và trình độ làm chủ khoa học công nghệ;
trình độ học vấn tay nghề, văn hóa sản xuất, văn hóa lao động đáp ứng yêu cầu
của kinh tế tri thức, v.v… Để phát triển giai cấp về cả số lượng lẫn chất lượng,
theo chủ nghĩa Mác - Lênin phải đặc biệt chú ý đến hai biện pháp cơ bản đấy
chính là phát triển công nghiệp - “tiền đề thực tiễn tuyệt đối cần thiết” và sự
trưởng thành của Đảng Cộng sản - hạt nhân chính trị quan trọng của giai cấp công nhân.
Thứ hai, Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công
nhân thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình
Tính tất yếu hình thành và phát triển Đảng Cộng sản của giai cấp công nhân
chính là sự ra đời do yêu cầu đòi hỏi của phong trào công nhân để chuyển cuộc
đấu tranh từ tự phát lên trình độ tự giác, nhằm thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân. Cùng với đó là sự xâm nhập của Chủ nghĩa Mác vào
phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân chống lại áp bức, bóc lột của giai
cấp tư sản đã dẫn tới sự hình thành chính đảng của giai cấp công nhân. Giai cấp
công nhân là cơ sở xã hội - giai cấp của Đảng Cộng sản, là nguồn bổ sung lực
lượng cho đảng; Đảng là đội tiền phong, là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu, thể
hiện tập trung lợi ích, trí tuệ của giai cấp công nhân và của cả dân tộc. Bên cạnh
đấy phải có sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân
và các tầng lớp lao động khác. Đây là điều kiện quan trọng không thể thiếu để
thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. lOMoAR cPSD| 61197966
Thứ ba, liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng
lớp lao động khác
Để thực hiện sứ mệnh lịch sử, giai cấp công nhân cần thiết lập liên minh với
các tầng lớp lao động khác, đặc biệt là giai cấp nông dân. Sự đoàn kết giữa công
nhân và nông dân là điều kiện quan trọng để tạo ra một lực lượng cách mạng
mạnh mẽ, đủ sức đối phó với sự phản kháng của giai cấp tư sản và các lực lượng
thù địch khác. Liên minh này sẽ đảm bảo sức mạnh tổng hợp, giúp cách mạng
đạt được thắng lợi. lOMoAR cPSD| 61197966
Phần II: Sự vận dụng của Đảng ta ngày nay dựa vào quan điểm của chủ nghĩa
Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1. Vận dụng của Đảng
1.1. Khái quát về giai cấp công nhân ở Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam, theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, là
giai cấp tiên phong trong quá trình xây dựng và phát triển xã hội chủ nghĩa. Giai
cấp công nhân không chỉ đóng vai trò chủ đạo trong quá trình sản xuất công
nghiệp mà còn là lực lượng lãnh đạo chính trị - xã hội. Ngay từ những ngày đầu
của cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp công
nhân đã góp phần quyết định trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, đánh
bại các thế lực thực dân, đế quốc và tiến tới xây dựng một xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa.
Từ khi đất nước bước vào công cuộc đổi mới (năm 1986), giai cấp công nhân
đã và đang tiếp tục đảm nhận vai trò lãnh đạo kinh tế và xã hội, đưa đất nước
vượt qua những khó khăn, thử thách của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội,
đồng thời đóng góp lớn vào công cuộc công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, giai cấp công nhân Việt Nam ngày càng
lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, góp phần quan trọng vào sự phát triển của đất nước.
1.2. Nội dung vận dụng của Đảng
1.2.1. Về kinh tế
Trong lĩnh vực kinh tế, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định rằng giai cấp
công nhân là lực lượng sản xuất chủ yếu, trực tiếp tham gia vào quá trình công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đảng đã đề ra những chính sách nhằm phát
triển giai cấp công nhân, nâng cao chất lượng và hiệu quả lao động trong các
ngành kinh tế trọng điểm.
- Công nghiệp hóa, hiện đại hóa: Giai cấp công nhân là lực lượng chủ lực
trong việc thực hiện các chính sách công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước, đặc biệt là trong các lĩnh vực then chốt như sản xuất công nghiệp,
chế tạo máy, điện tử, và các ngành công nghệ cao. Điều này được thể
hiện rõ qua sự gia tăng nhanh chóng của các khu công nghiệp, khu chế
xuất và các cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất trên khắp cả nước. Đảng ta
luôn chủ trương phát triển mạnh mẽ giai cấp công nhân trong các ngành
nghề này, bởi đây là lực lượng chủ yếu trực tiếp tạo ra của cải vật chất,
giúp đất nước phát triển bền vững.
- Chính sách lao động và việc làm: Đảng đã đưa ra nhiều chính sách nhằm
giải quyết vấn đề lao động và việc làm, đảm bảo điều kiện làm việc tốt hơn lOMoAR cPSD| 61197966
cho công nhân. Chính phủ đã ban hành các quy định về mức lương tối
thiểu, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chế độ phúc lợi nhằm đảm bảo
quyền lợi chính đáng cho người lao động. Các chính sách đào tạo nghề,
nâng cao trình độ tay nghề của công nhân cũng được triển khai rộng rãi,
nhằm giúp họ thích nghi với những yêu cầu ngày càng cao của công nghiệp hóa.
1.2.2. Về chính trị - xã hội
Trong lĩnh vực chính trị - xã hội, Đảng ta luôn chú trọng đến việc củng cố và nâng
cao vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân trong bộ máy chính trị, đồng thời
đảm bảo quyền lợi cho giai cấp công nhân.
- Tham gia vào bộ máy lãnh đạo nhà nước: Đảng đã tạo điều kiện để giai
cấp công nhân có thể tham gia vào các cơ quan lãnh đạo của nhà nước,
các tổ chức chính trị - xã hội quan trọng, từ đó phát huy vai trò tiên phong
trong việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều đại
diện của giai cấp công nhân đã và đang nắm giữ những vị trí lãnh đạo cao
trong bộ máy nhà nước, đảm bảo rằng các chính sách liên quan đến phát
triển công nghiệp và cải thiện điều kiện lao động luôn được ưu tiên hàng đầu.
- Chính sách xã hội và bảo vệ quyền lợi của công nhân: Đảng đã ban hành
nhiều chính sách xã hội, tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của giai cấp
công nhân. Các chương trình hỗ trợ xã hội như nhà ở cho công nhân, hỗ
trợ giáo dục cho con em công nhân, cũng như các dịch vụ y tế, bảo hiểm
xã hội đã được cải thiện đáng kể. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa,
Đảng đã đặt ra nhiệm
vụ bảo vệ quyền lợi của giai cấp công nhân trước sự cạnh tranh gay gắt từ
thị trường lao động quốc tế.
1.2.3. Về văn hóa, tư tưởng
Trong lĩnh vực văn hóa, tư tưởng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn chú trọng giáo
dục, nâng cao nhận thức chính trị và xây dựng hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa trong giai cấp công nhân.
- Giáo dục chính trị tư tưởng: Công tác giáo dục tư tưởng cho giai cấp công
nhân luôn được Đảng đặt lên hàng đầu. Các chương trình đào tạo về lý
luận chính trị, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được tổ chức
thường xuyên nhằm giúp công nhân hiểu rõ hơn về sứ mệnh lịch sử của
giai cấp mình, từ đó củng cố tinh thần yêu nước, ý thức trách nhiệm đối
với công cuộc xây dựng đất nước. Các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên
đã phát huy vai trò trong việc giáo dục và định hướng tư tưởng cho giai
cấp công nhân, giúp họ có cái nhìn đúng đắn về nhiệm vụ cách mạng. lOMoAR cPSD| 61197966
- Xây dựng văn hóa công nhân: Đảng đã đề ra các chính sách xây dựng nền
văn hóa công nhân hiện đại, lành mạnh, gắn với những giá trị truyền thống
tốt đẹp của dân tộc. Các phong trào thi đua yêu nước, phát triển văn hóa
công nhân trong các khu công nghiệp, khu chế xuất được đẩy mạnh nhằm
nâng cao đời sống tinh thần cho công nhân. Qua đó, Đảng đã định hướng
xây dựng một tầng lớp công nhân không chỉ vững vàng về chuyên môn,
mà còn có tư tưởng vững chắc, giữ vai trò lãnh đạo trong công cuộc phát triển đất nước.
2. Những thành tựu và hạn chế của Đảng trong việc vận dụng sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân 2.1. Những thành tựu
Phát triển lực lượng giai cấp công nhân:
- Tăng trưởng về số lượng và chất lượng: Dưới sự lãnh đạo của Đảng, giai
cấp công nhân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, đóng vai trò trọng
yếu trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Số lượng
công nhân tăng nhanh, không chỉ trong các ngành sản xuất truyền thống
mà còn trong các ngành công nghệ cao, điện tử, viễn thông và dịch vụ.
- Nâng cao trình độ chuyên môn: Giai cấp công nhân không chỉ tăng về số
lượng mà còn cải thiện đáng kể về chất lượng. Đảng đã đề ra nhiều chính
sách nhằm nâng cao trình độ học vấn, tay nghề, giúp công nhân có đủ kỹ
năng để thích ứng với các yêu cầu mới của quá trình công nghiệp hóa,
hiện đại hóa. Các chương trình đào tạo nghề, liên kết với các trường dạy
nghề, học viện đã giúp công nhân Việt Nam có thêm cơ hội học tập và
nâng cao trình độ chuyên môn.
Cải thiện điều kiện làm việc và đời sống của công nhân:
- Chính sách an sinh xã hội: Đảng và nhà nước đã ban hành nhiều chính
sách bảo đảm đời sống và quyền lợi của giai cấp công nhân. Các quy định
về tiền lương tối thiểu, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và các chế độ phúc
lợi khác đã giúp cải thiện đáng kể điều kiện sống và làm việc của công nhân.
- Hỗ trợ phát triển đời sống tinh thần: Đảng ta đã phát động nhiều phong
trào thi đua yêu nước trong giai cấp công nhân, nhằm phát huy truyền
thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau. Nhiều chính sách văn hóa, giáo dục, y
tế dành riêng cho giai cấp công nhân đã được triển khai, giúp công nhân
cải thiện đời sống tinh thần, tạo động lực để họ tiếp tục đóng góp vào sự
nghiệp phát triển đất nước.
Tham gia lãnh đạo chính trị và đóng góp vào xây dựng bộ máy nhà nước:
- Giai cấp công nhân trở thành lực lượng chính trị quan trọng: Đảng ta
đã tạo điều kiện để giai cấp công nhân có thể tham gia vào các cơ quan lOMoAR cPSD| 61197966
lãnh đạo của nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội. Đại diện của giai
cấp công nhân đã có mặt trong các cơ quan lãnh đạo Đảng, Nhà nước,
đóng góp vào việc xây dựng các chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
- Lãnh đạo công cuộc đổi mới: Giai cấp công nhân đã có những đóng góp
quan trọng trong việc thực hiện và thúc đẩy các chủ trương đổi mới của
Đảng, từ đó đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế. 2.2. Những hạn chế
Chênh lệch trong phát triển giai cấp công nhân:
- Không đồng đều giữa các khu vực: Dù giai cấp công nhân đã phát triển
mạnh mẽ, nhưng sự phát triển này không đồng đều giữa các khu vực và
ngành nghề. Trong khi công nhân ở các khu đô thị lớn, khu công nghiệp
có điều kiện làm việc tốt hơn, thì công nhân ở các vùng nông thôn, miền
núi vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn trong điều kiện lao động và đời sống.
- Khoảng cách giữa các ngành nghề: Sự chênh lệch về mức độ phát triển
giữa các ngành nghề cũng là một hạn chế lớn. Một số ngành công nghệ
cao, dịch vụ, điện tử có tốc độ phát triển nhanh, thu hút được nhiều lao
động chất lượng cao, trong khi các ngành sản xuất nặng, khai thác vẫn
chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến sự thiếu hụt về lao động và
điều kiện làm việc còn hạn chế.
Chất lượng đào tạo chưa đồng đều:
- Tay nghề và kỹ năng còn hạn chế: Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc đào
tạo, nhưng chất lượng lao động của giai cấp công nhân vẫn chưa thực sự
đáp ứng được yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Một
bộ phận công nhân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa,
vẫn còn thiếu kỹ năng chuyên môn, trình độ học vấn thấp, ảnh hưởng
đến năng suất lao động và khả năng cạnh tranh.
- Chưa thích ứng kịp với công nghệ mới: Một số công nhân vẫn chưa bắt
kịp với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ mới, đặc biệt trong bối
cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. Điều này khiến cho năng suất lao động
chưa cao và hạn chế khả năng tham gia vào các ngành công nghiệp công nghệ cao.
Điều kiện làm việc và quyền lợi chưa được đảm bảo toàn diện:
- Môi trường lao động chưa đảm bảo: Mặc dù đã có nhiều cải thiện,
nhưng tại một số khu vực, điều kiện làm việc của công nhân vẫn còn
nhiều khó khăn. Nhiều công nhân phải làm việc trong môi trường độc
hại, nguy hiểm, thiếu các thiết bị bảo hộ lao động, dẫn đến nguy cơ tai nạn lao động cao. lOMoAR cPSD| 61197966
- Thu nhập chưa ổn định: Mức thu nhập của một bộ phận công nhân, đặc
biệt là công nhân làm việc trong các ngành sản xuất nặng hoặc làm việc
thời vụ, còn thấp và không ổn định. Điều này ảnh hưởng đến đời sống
của công nhân và gia đình họ.
Thách thức trong giáo dục và nâng cao nhận thức chính trị:
- Nhận thức chính trị chưa cao: Mặc dù Đảng đã chú trọng đến công tác
giáo dục chính trị cho giai cấp công nhân, nhưng một bộ phận công nhân
vẫn còn thiếu hiểu biết sâu sắc về các vấn đề chính trị, xã hội, dẫn đến
việc họ chưa thực sự phát huy vai trò tiên phong trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
- Tư tưởng, văn hóa còn nhiều hạn chế: Trong bối cảnh hội nhập quốc tế,
giai cấp công nhân Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức về
tư tưởng, văn hóa, khi các giá trị truyền thống bị tác động bởi các luồng
văn hóa ngoại lai. Điều này đòi hỏi Đảng cần có các biện pháp mạnh mẽ
hơn để xây dựng hệ tư tưởng vững chắc trong giai cấp công nhân.
Những thành tựu và hạn chế trên cho thấy Đảng Cộng sản Việt Nam đã đạt được
nhiều kết quả tích cực trong việc vận dụng lý luận về sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân vào thực tiễn cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, cũng cần có những
biện pháp khắc phục các hạn chế để giai cấp công nhân có thể phát huy tối đa
vai trò tiên phong của mình trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế.
3. Giải pháp của Đảng ta ngày nay
Dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân, Đảng ta đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao vai trò của giai
cấp công nhân trong việc thực hiện cách mạng vô sản, xây dựng xã hội chủ nghĩa,
và phát triển đất nước. Các giải pháp này bám sát ba nội dung chính của sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân: kinh tế, chính trị - xã hội, và văn hóa - tư tưởng.
Giải pháp trong lĩnh vực kinh tế:
- Cải thiện năng suất lao động và hiện đại hóa nền kinh tế: Đảng tập trung
vào việc thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa, trong đó giai
cấp công nhân đóng vai trò trung tâm. Điều này được thực hiện thông
qua việc đầu tư vào các ngành công nghiệp tiên tiến, áp dụng công nghệ
cao để nâng cao năng suất lao động. Sự phát triển của cuộc Cách mạng
công nghiệp 4.0 là một cơ hội lớn để giai cấp công nhân tham gia tích cực vào quá trình này. lOMoAR cPSD| 61197966
- Xây dựng nền kinh tế tự chủ, bền vững: Đảng đã đưa ra các chính sách
nhằm phát triển kinh tế quốc gia theo hướng tự chủ, giảm phụ thuộc vào
nước ngoài. Giai cấp công nhân, với vai trò là lực lượng sản xuất chủ yếu,
được khuyến khích tham gia vào các phong trào thi đua lao động sáng
tạo, góp phần phát triển nền kinh tế bền vững, hiện đại, và hội nhập quốc tế.
Giải pháp trong lĩnh vực chính trị - xã hội:
- Tăng cường giáo dục chính trị và nâng cao ý thức giai cấp: Đảng tiếp tục
chú trọng công tác giáo dục chính trị cho giai cấp công nhân, giúp họ nhận
thức rõ vai trò lãnh đạo trong cách mạng và xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Các chương trình học tập, phổ biến kiến thức lý luận chính trị được tổ
chức nhằm nâng cao hiểu biết về các vấn đề chính trị, xã hội, giúp công
nhân tham gia tích cực vào quản lý nhà nước và xã hội.
- Tham gia vào các cơ quan lãnh đạo và tổ chức chính trị: Đảng đề ra chính
sách khuyến khích công nhân tham gia vào các cơ quan lãnh đạo, đoàn
thể, tổ chức chính trị - xã hội nhằm phát huy vai trò tiên phong trong việc
xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Việc đại diện công nhân trong
các cơ quan Đảng, Nhà nước giúp họ tham gia vào quá trình hoạch định
chính sách và xây dựng đất nước.
- Phát triển hệ thống an sinh xã hội: Theo Mác - Lênin, giai cấp công nhân
không chỉ là lực lượng sản xuất mà còn phải đảm bảo quyền lợi và điều
kiện sống tốt đẹp cho toàn
xã hội. Đảng ta đã và đang xây dựng một hệ thống an sinh xã hội toàn
diện, bao gồm các chính sách về bảo hiểm xã hội, y tế, giáo dục và nhà ở
cho công nhân, đặc biệt là những người làm việc trong các khu công
nghiệp và khu chế xuất.
Giải pháp trong lĩnh vực văn hóa - tư tưởng:
- Phát huy vai trò của giai cấp công nhân trong việc xây dựng nền văn hóa
tiên tiến: Đảng tập trung xây dựng một hệ tư tưởng tiên tiến, phản ánh
bản chất cách mạng của giai cấp công nhân, đồng thời khuyến khích công
nhân tham gia tích cực vào các phong trào văn hóa, thể thao, văn nghệ
nhằm nâng cao đời sống tinh thần và tư tưởng. Công nhân được xem là
lực lượng nòng cốt trong việc bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa truyền
thống, đồng thời xây dựng văn hóa mới gắn liền với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội.
- Giáo dục và nâng cao nhận thức về tư tưởng Mác - Lênin: Đảng và các
tổ chức đoàn thể không ngừng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục
về tư tưởng Mác - Lênin, giúp công nhân hiểu rõ hơn về vai trò lịch sử của
mình và phát huy ý thức đấu tranh cho quyền lợi của giai cấp. Điều này lOMoAR cPSD| 61197966
nhằm chống lại các tác động tiêu cực của văn hóa tư sản và bảo vệ lý
tưởng xã hội chủ nghĩa.
- Chống lại sự suy thoái về đạo đức, lối sống: Trong bối cảnh hội nhập
quốc tế và sự tác động của văn hóa ngoại lai, Đảng đã chú trọng đến việc
giáo dục đạo đức cách mạng cho giai cấp công nhân, giúp họ giữ vững tư
tưởng cách mạng, tránh xa các biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức,
và lối sống. Các phong trào xây dựng đời sống văn hóa tại các khu công
nghiệp, khu chế xuất cũng là một giải pháp hiệu quả để nâng cao đời sống tinh thần cho công nhân. Kết luận
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, theo quan điểm của chủ nghĩa Mác -
Lênin, đóng vai trò quyết định trong việc lật đổ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây
dựng chủ nghĩa xã hội và tiến lên chủ nghĩa cộng sản. Giai cấp công nhân, với vị
trí là lực lượng sản xuất tiên tiến, đã và đang đảm nhận vai trò trung tâm trong
quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở các nước xã hội chủ nghĩa, trong đó có Việt Nam.
Trong thực tiễn cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản đã vận dụng đúng đắn lý
luận của Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, đưa ra những
đường lối, chủ trương phù hợp với hoàn cảnh đất nước qua từng giai đoạn. Giai
cấp công nhân Việt Nam đã góp phần quan trọng vào việc giải phóng dân tộc,
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế
- xã hội, văn hóa và giáo dục trong thời kỳ đổi mới.
Tuy nhiên, trong quá trình vận dụng, vẫn tồn tại những hạn chế nhất định về
trình độ phát triển của giai cấp công nhân, về chính sách và cơ chế nhằm phát
huy tối đa vai trò của giai cấp này. Để thực hiện tốt hơn nữa sứ mệnh lịch sử,
Đảng và Nhà nước đã đưa ra nhiều giải pháp quan trọng như nâng cao chất
lượng đào tạo, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của công nhân, đồng thời
tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, và củng cố vị thế của công nhân trong xã hội.
Sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ mới đòi hỏi giai cấp
công nhân phải tiếp tục là lực lượng tiên phong trong công cuộc công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, và hội nhập quốc tế. Để làm được điều này, sự lãnh đạo của
Đảng và sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị là những yếu tố then chốt, đảm
bảo rằng giai cấp công nhân Việt Nam không chỉ hoàn thành tốt sứ mệnh lịch sử
của mình, mà còn đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển bền vững và thịnh vượng
của đất nước trong thời gian tới.
Danh mục tài liệu tham khảo: lOMoAR cPSD| 61197966
1. Bộ giáo dục và đào tạo (2022); Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa
học. NXB Chính trị Quốc gia sự thật; Hà Nội.
2. Trường Đảng Trung ương. (2015). Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học. NXB Chính trị Quốc gia.
3. Đỗ Đức Khuê. (2003). Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về
giai cấp công nhân. NXB Chính trị Quốc gia.
4. Trường Chinh (1986). Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.
5. Phan Văn Trường (2003). Chủ nghĩa Mác – Lênin và vấn đề giai cấp trong
thời đại ngày nay. Tạp chí Lý luận chính trị, Số 4, tr. 12-18
6. Mác, Karl & Ăng-ghen, Friedrich (2002). Tư tưởng Mác và cách mạng xã
hội chủ nghĩa. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.
7. Lênin, V.I. (1975). Tập hợp các tác phẩm của V.I. Lênin.
Tập 4. Bắc Kinh: NXB Nhân dân.