HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN BÀI TẬP TỰ HỌC
MÔN: PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG
Họ và tên: Trần Thị Diệu Linh Mã sinh viên: 2355380036
Lớp hành chính: Truyền thông chính sách K_43
Lớp tín chỉ: NP01001_K43_1 1 Đề ra:
Câu 1: Trình bày khái niệm, đối tượng và phương pháp điều
chỉnh của Luật Hiến Pháp?
Câu 2: Trình bày khái niệm, đối tượng và phương pháp điều
chỉnh của Luật Hành chính? Bài làm
Câu 1: Luật Hiến pháp
Luật Hiến pháp là ngành luật chủ đạo trong hệ thống pháp
luật Việt Nam, bao gồm các quy phạm pháp luật điều chỉnh
những quan hệ xã hội cơ bản nhất, quan trọng nhất gắn liền
với việc xác định chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hoá ,
giáo dục, khoa học và công nghệ, địa vị pháp lý của công
dân, tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Là ngành
luật có hiệu lực pháp lý cao nhất trong hệ thống pháp luật.
Mọi văn bản pháp luật khác đều phải phù hợp với Hiến
pháp.Là ngành luật chủ đạo, có vai trò chi phối, định hướng
cho các ngành luật khác.Có tính ổn định cao, ít thay đổi so
với các ngành luật khác.Được ban hành và sửa đổi theo thủ
tục đặc biệt, do Quốc hội quyết định.
Về đối tượng của Luật Hiến pháp sẽ bao gồm: ●
Quan hệ về tổ chức và hoạt động của Nhà nước như là: ○ Cấu tạo Nhà nước; ○ Quyền lực nhà nước; ○
Hoạt động của các cơ quan nhà nước; ○
Mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước. ●
Quan hệ về chế độ chính trị: ● Hệ thống chính trị; ○
Các đảng phái chính trị; ○
Các tổ chức chính trị - xã hội; ○ Quyền lực nhân dân. ● Quan hệ về kinh tế: ○ Thể chế kinh tế; ○ Quyền sở hữu; 2 ○ Thị trường; ○ Hoạt động kinh tế. ●
Quan hệ về văn hóa - xã hội: ○ Giáo dục; ○ Y tế; ○ Văn hóa; ○ Xã hội. ●
Quan hệ về chế độ bầu cử: ○ Quyền bầu cử; ○ Quyền ứng cử; ○ Hoạt động bầu cử. ●
Quan hệ về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân: ○ Quyền bình đẳng; ○ Quyền tự do; ○ Nghĩa vụ công dân. ● Quan hệ về quốc tịch: ○ Cách thức ○ Mất quốc tịch; ○
Quyền và nghĩa vụ của người mang quốc tịch.
Ví dụ về đối tượng của Luật Hiến pháp sẽ có một số trường
hợp sau: Hiến pháp quy định về cơ cấu của Quốc hội, bao
gồm số lượng đại biểu, nhiệm kỳ, chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn.Hiến pháp quy định về chế độ bầu cử, bao gồm
những người có quyền bầu cử, ứng cử, nguyên tắc bầu
cử,..Hiến pháp quy định về quyền tự do ngôn luận, tự do
báo chí, tự do tín ngưỡng, …
Phương pháp điều chỉnh của Luật Hiến pháp sẽ gồm 2
phương pháp là: phương pháp định hướng và phương pháp mệnh lệnh.
Thứ nhất, phương pháp định hướng, Luật Hiến pháp quy
định những nguyên tắc quan trọng nhằm định hướng cho xử
sự của các chủ thể Luật Hiến pháp. Phương pháp này mang
tính nguyên tắc, khái quát, thể hiện tầm nhìn chiến lược cho
sự phát triển của đất nước, có tính linh hoạt, thích ứng với
các điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, tạo cơ sở cho các cơ quan 3
nhà nước, tổ chức và cá nhân cụ thể hóa thành các quy
định, hành động phù hợp. Phương pháp định hướng là một
phương pháp quan trọng trong Luật Hiến pháp, góp phần
đảm bảo cho hoạt động của Nhà nước và xã hội diễn ra theo
đúng mục tiêu, chủ trương đề ra.
Thứ hai, phương pháp mệnh lệnh phương pháp mệnh lệnh
là một trong những phương pháp điều chỉnh cơ bản của
Luật Hiến pháp. Phương pháp này được sử dụng để quy
định các quy tắc, nghĩa vụ mà các chủ thể pháp luật phải
tuân theo. Phương pháp này sẽ đảm bảo tính thống nhất,
đồng bộ trong hệ thống pháp luật, giúp bảo vệ các giá trị cơ
bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
và tạo ra sự ổn định trong xã hội.Phương pháp mệnh lệnh là
một phương pháp điều chỉnh quan trọng của Luật Hiến
pháp. Việc sử dụng phương pháp này cần phù hợp với từng
trường hợp cụ thể để đảm bảo tính hiệu quả và hiệu lực của Luật Hiến pháp.
Câu 2: Luật Hành chính:
Luật Hành chính ở Việt Nam là một ngành luật điều chỉnh
những quan hệ xã hội hình thành trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước.
Đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính là những quan
hệ xã hội mang tính chất chấp hành - điều hành phát sinh
trong lĩnh vực tổ chức và hoạt động hành chính nhà nước.
Đối tượng sẽ bao gồm: ● Quan hệ tổ chức: ○
Quan hệ giữa các cơ quan hành chính nhà nước; ○
Quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với tổ chức nhà nước khác; ○
Quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với tổ
chức xã hội được nhà nước giao nhiệm vụ quản lý nhà nước. ● Quan hệ hoạt động: ○
Quan hệ trong quá trình thực hiện chức năng quản lý
nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước; 4 ○
Quan hệ giữa các cơ quan hành chính nhà nước với
cá nhân, tổ chức trong quá trình thực hiện các biện pháp quản lý hành chính; ○
Quan hệ trong quá trình giải quyết tranh chấp hành chính.
Ngoài ra, Luật Hành chính còn điều chỉnh một số quan hệ
khác có liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước, như:
Quan hệ trong lĩnh vực hành chính tư pháp; Quan hệ trong
lĩnh vực dịch vụ công.Ví dụ về các quan hệ thuộc đối tượng
điều chỉnh của Luật Hành chính như việc cấp giấy phép
kinh doanh; Việc thu thuế; Việc xử phạt vi phạm hành chính,...
Luật Hành chính sử dụng hai phương pháp điều chỉnh chính: -
Phương pháp quyền uy - phục tùng: ●
Đây là phương pháp đặc trưng và chủ yếu của Luật Hành chính. ●
Phương pháp này dựa trên quan hệ "quyền lực - phục
tùng" giữa các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật hành chính. ●
Cơ quan nhà nước có quyền ra các văn bản hành
chính, cá nhân và tổ chức có nghĩa vụ tuân theo. ● Ví dụ: ○
Cơ quan nhà nước ra quyết định thu hồi giấy phép
kinh doanh đối với doanh nghiệp vi phạm pháp luật. ○
Cá nhân có nghĩa vụ chấp hành lệnh gọi nhập ngũ của cơ quan nhà nước. - Phương pháp thỏa thuận: ●
Phương pháp này được áp dụng trong một số trường
hợp nhất định, khi các chủ thể tham gia vào quan hệ pháp
luật hành chính có quyền và nghĩa vụ ngang nhau. ●
Các chủ thể tự nguyện thỏa thuận với nhau về quyền và nghĩa vụ của mình. ● Ví dụ: 5 ○
Hợp đồng hành chính giữa cơ quan nhà nước và tổ chức, cá nhân. ○
Thỏa thuận giữa các cơ quan nhà nước về việc phối
hợp thực hiện nhiệm vụ.
Ngoài hai phương pháp chính trên, Luật Hành chính còn sử
dụng một số phương pháp khác như: ●
Phương pháp khuyến khích: Khuyến khích các chủ
thể thực hiện những hành vi, nghĩa vụ mà Luật Hành chính khuyến khích. ●
Phương pháp định hướng: Định hướng cho các chủ
thể thực hiện những hành vi, nghĩa vụ theo mục tiêu, chủ
trương của Luật Hành chính.
Việc sử dụng các phương pháp điều chỉnh phù hợp góp
phần đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả của Luật Hành chính
trong việc quản lý nhà nước. 6