Bài tập vẽ biểu đồ cột Địa Lí
1. Biểu đồ cột là gì? Hướng dẫn vẽ biểu đồ cột
Vẽ biểu đồ cột là một cách thể hiện dữ liệu bằng cách sử dụng các cột dọc để biểu thị giá trị của
các biến hoặc dữ liệu trong một biểu đồ. Biểu đồ cột thường được sử dụng để so sánh các giá trị
của các biến hoặc dữ liệu khác nhau trong một tập dữ liệu. Các cột thường được đặt cạnh nhau
hoặc chồng lên nhau để so sánh sự khác biệt giữa chúng.
Cách vẽ biểu đồ cột:
Chọn dữ liệu cần biểu thị: Đầu tiên, bạn cần xác định dữ liệu mà bạn muốn hiển thị trên biểu đồ
cột. Điều này có thể là dữ liệu số liệu, thời gian, hoặc bất kỳ dữ liệu nào bạn muốn trình bày.
Chọn loại biểu đồ cột: Có nhiều loại biểu đồ cột khác nhau, bao gồm biểu đồ cột đứng, biểu đồ cột
ngang và biểu đồ cột xếp chồng. Chọn loại biểu đồ phù hợp với dữ liệu của bạn.
Tạo trục x và trục y: Trục x thường đại diện cho các biến hoặc dữ liệu bạn đang so sánh, trong khi
trục y thường đại diện cho giá trị của các biến đó. Điều này giúp xác định vị trí và chiều cao của
các cột trên biểu đồ.
Vẽ các cột: Vẽ các cột trên biểu đồ, với chiều cao của mỗi cột tương ứng với giá trị của biến hoặc
dữ liệu tại vị trí đó trên trục y.
Thêm tiêu đề và nhãn: Để làm cho biểu đồ dễ đọc và hiểu, thêm tiêu đề cho biểu đồ và gắn nhãn cho trục x và trục y.
Tùy chỉnh biểu đồ (tuỳ chọn): Bạn có thể tùy chỉnh biểu đồ bằng cách thay đổi màu sắc, chiều
rộng của cột, thêm chú thích, và thêm các yếu tố khác để làm cho biểu đồ trở nên hấp dẫn và dễ hiểu hơn.
Hiển thị biểu đồ: Cuối cùng, hiển thị biểu đồ cột của bạn để chia sẻ thông tin hoặc sử dụng nó
trong báo cáo hoặc trình bày. Biểu đồ cột rất hữu ích để thể hiện dữ liệu và phân tích sự biến đổi
giữa các biến hoặc dữ liệu khác nhau một cách trực quan.
2. Một số dạng biểu đồ cột quen thuộc với học sinh
Hiện nay thì biểu đồ là một trong những dạng bài quen thuộc đối với học sinh trong bộ môn địa
lý, theo đó thì hầu hết khi nhắc đến biểu đồ cột thì có lẽ các bạn sẽ thường hay nghĩ ngay đến đó
là biểu đồ cột đơn và biểu đồ cột ghép theo đó thì ở mỗi dạng đều có thể thể hiện khác nhau. Biểu đồ cột đơn Biểu đồ cột ghép
- Biểu đồ cột đơn chính là biểu đồ thể hiện một giá trị sản phẩm hoặc một đối tượng nào đó biển
động theo năm hoặc là ngược lại. Tức là một chủ thể chỉ biểu thị một vấn đề không có biểu thị kép
hoặc nhiều vấn đề khác nhau. Vẽ biểu đồ cột đơn thường rất đơn giản và nhanh chóng bởi chúng
rất dễ quan sát và biểu thị thông tin lên sơ đồ một cách khoa học hơn.
Ví dụ: Vẽ biểu đồ cột cho doanh số bán hàng hàng tháng Dữ liệu:
Doanh số bán hàng hàng tháng (dưới đây là ví dụ về dữ liệu giả định): Tháng 1: 5000 USD Tháng 2: 6000 USD Tháng 3: 7500 USD Tháng 4: 8000 USD Tháng 5: 9500 USD
Hãy vẽ biểu đồ cột cho doanh số bán hàng hàng tháng dựa trên dữ liệu trên. Sau đó, thêm tiêu đề
và nhãn trục để làm cho biểu đồ trở nên dễ hiểu và trực quan hơn. Gợi ý: Trục x có thể đại diện
cho các tháng (Tháng 1, Tháng 2, ...) và trục y đại diện cho doanh số bán hàng (USD). Thêm tiêu
đề cho biểu đồ (ví dụ: "Doanh số bán hàng hàng tháng") và nhãn cho trục x và trục y. Tùy chỉnh
biểu đồ bằng cách thay đổi màu sắc, chiều rộng của cột, hoặc thêm chú thích nếu cần. Hiển thị
biểu đồ cột của bạn và chắc chắn rằng nó trình bày dữ liệu một cách rõ ràng và dễ hiểu.
- Biểu đồ cột ghép thì khác với biểu đồ cột đơn thông thường thì một thông tin thì biểu thị song
song 02 hoặc nhiều hơn 02 vấn đề cho nên các cột biểu thị này cần ghép lại với nhau. Biểu đồ cột
ghép thì vẽ sẽ khó và mất thời gian hơn so với biểu đồ cột đơn, tuy nhiên thì đây cũng là biểu đồ
dễ vẽ và đơn giản bởi vì không cần xử lý dữ liệu quá nhiều.
Vẽ biểu đồ cột ghép cho doanh số bán hàng hàng tháng của hai sản phẩ Dữ liệu (đơn vị: USD): Sản phẩm A: Tháng 1: 5000 USD Tháng 2: 6000 USD Tháng 3: 7500 USD Tháng 4: 8000 USD Tháng 5: 9500 USD Sản phẩm B: Tháng 1: 4500 USD Tháng 2: 5500 USD Tháng 3: 7000 USD Tháng 4: 7500 USD Tháng 5: 9000 USD
Hãy vẽ biểu đồ cột ghép để so sánh doanh số bán hàng hàng tháng của hai sản phẩm trong cùng
một biểu đồ. Sau đó, thêm tiêu đề và nhãn trục để làm cho biểu đồ trở nên dễ hiểu và trực quan hơn.
Gợi ý: Trục x có thể đại diện cho các tháng (Tháng 1, Tháng 2, ...) và trục y đại diện cho doanh số
bán hàng (USD). Tạo hai cột cho mỗi sản phẩm (Sản phẩm A và Sản phẩm B), sau đó xếp chồng
chúng lên nhau để so sánh. Thêm tiêu đề cho biểu đồ (ví dụ: "Doanh số bán hàng hàng tháng của
Sản phẩm A và Sản phẩm B") và nhãn cho trục x và trục y. Tùy chỉnh biểu đồ bằng cách thay đổi
màu sắc, chiều rộng của cột, hoặc thêm chú thích nếu cần. Hiển thị biểu đồ cột ghép của bạn và
chắc chắn rằng nó trình bày dữ liệu một cách rõ ràng và dễ hiểu.
3. Bài tập vẽ biểu đồ cột Cho bảng số liệu
Nợ nước ngoài của một số quốc gia Mỹ La tinh năm 2017, đơn vị USD
a) Vẽ biểu đồ thể hiện tình hình nợ nước ngoài của một số quốc gia Mĩ Latinh, năm 2017.
b) Nhận xét và giải thích. Bài làm: Nhận xét biểu đồ:
Thông qua biểu đồ thì chúng ta có thể thấy rằng hầu như các quốc gia Mỹ Latinh nợ rất là nhiều.
Tuy nhiên thì số nợ ở các nước là khác nhau và có sự chênh lệch nhau khá lớn giữa các nước
Bra-xin có nợ nước ngoài lớn nhất (543 tỉ USD), tiếp đến là Mê-hi-cô (441.6 tỉ USD), Ac-hen-ti-
na, Vê-nê-xu-ê-la,… và Ha-mai-ca nợ nước ngoài thấp nhất (14.7 tỉ USD).
Braxin là quốc gia có nợ nhiều nhất và quốc gia nợ ít nhất là Ha mai ca 14,7 tỉ USD, theo đó thì
Braxin có tổng nợ nước ngoài cao hơn 528.3 tỉ USD và cao hơn gấp 36,9 lần.
Nguyên nhân dẫn đến các quốc gia thuộc khu vực Mỹ latinh nợ nhiều là do các quốc gia thuộc khu
vực Mỹ latinh là nước đang phát triển nên nợ nước ngoài nhiều để phát triển kinh tế và hội nhập
quốc tế. Và các nước lớn thì có nợ nước ngoài lớn hơn các nước nhỏ vì dân số thấp cà nhu cầu về
phát triển kinh tế, các chi phí xã hội- môi trường lớn hơn rất nhiều.
Lưu ý: Cách để nhận xét biểu đồ cột đơn giản đó là:
- Trong trường hợp cột là các vùng, các nước
Nhận xét chung nhất về bảng số liệu. Sắp xếp theo tiêu chí: Cao nhất, thứ nhì,… thấp nhất (cần
chi tiết). So sánh giữa cái cao nhất và cái thấp nhất, giữa đồng bằng với đồng bằng, giữa miền núi
với miền núi,… Kết luận và giải thích.
- Trong trường hợp cột là cột đơn chỉ một yếu tố
Bước 1: Xem xét năm đầu và năm cuối của bảng số liệu để trả lời câu hỏi tăng hay giảm? tăng giảm bao nhiêu?
Bước 2: Xem số liệu ở khoảng trong để trả lời tiếp là tăng (hay giảm) liên tục hay không liên tục?
(lưu ý năm nào không liên tục).
Bước 3: Nếu liên tục thì cho biết giai đoạn nào nhanh, giai đoạn nào chậm. Nếu không liên tục thì
năm nào không còn liên tục. Kết luận và giải thích qua về xu hướng của đối tượng.
- Trong trường hợp biểu đồ cột đôi, ba ( ghép nhóm)
Nhận xét xu hướng chung. Nhận xét từng yếu tố một, giống như trường hợp 1 yếu tố (cột đơn).
Kết luận (có thể so sánh, tìm yếu tố liên quan giữa hai cột). Có một vài giải thích và kết luận.
Nhìn chung thì biểu đồ cột là một biểu đồ quen thuộc và được làm quen trong chương trình học
của các bạn học sinh, đây là một biểu đồ dễ vẽ và dễ tiếp cận cho nên được sử dụng trong đề thi rất nhiều