TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA SEN Học kì: 2232 ♨ ♨ ♨ ♨ BÀI THU HOẠC H
VỀ CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM TRONG CHIẾN TRANH TP. HỒ CHÍ MINH – 02/2023 1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA SEN Học kì: 2232 ♨ ♨ ♨ ♨
MÔN: LỊCH SỬ
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
Giảng viên: Nguyễn Minh Quang Lớp: 1200 – Nhóm 2
TP. HỒ CHÍ MINH – 02/2023 2 TÊN THÀNH VIÊN VÀ
BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC PHẦN PHÂN CÔNG CÔNG TRĂM STT HỌ TÊN MSSV VIỆC HOÀN THÀNH
Hậu quả chất độc da cam gây 1 Trần Ngọc Phương Anh 22103435 100% ra sau chiến tranh.
Khắc phục hậu quả chất độc d 2 Trần Lê Kim Chi
22105521 cam sau chiến tranh, tổng hợ 100% nội dung.
Chất độc da cam trong chiến 3
Trương Mộng Song Dân 22100095 100% tranh Việt Nam.
Khắc phục hậu quả chất độc d 4 Lê Như Hậu 22122578 100% cam sau chiến tranh. Chất độc màu da cam 5 Hoàng Văn Hiếu 22011426 100% trên thế giới. Viết lời cảm ơn và 6 Trần Thị Mỹ Tâm 22123168 100%
cảm nhận sau chuyến đi.
Định nghĩa, khái niệm về chất 7 Lê Thanh Vy 22116945 100% độc màu da cam. LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, chúng em xin gửi lời cảm ơn đến trường Đại học Hoa Sen, đặc
biệt là thầy Nguyễn Minh Quang trong quá trình gia khóa học chúng em được thầy
quan tâm và chỉ dậy rất tận tình và được truyền đạt những kiến thức quý báu của
môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam đến chúng em trong thời gian vừa qua.
Cảm ơn thầy vì đã đưa chúng em đi tham quan Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh để
chúng em có thể tìm hiểu về những di tích, văn hoá, những gì còn sót lại và những
hậu quả mà chiến tranh đã gây ra. Về kiến thức và từ ngữ, lý luận của chúng em
còn nhiều hạn chế nên bài báo cáo của chúng em không thể tránh khỏi những thiếu
sót. Chúng em mong nhận được nhận xét, đánh giá và góp ý của thầy để bài báo
cáo của chúng em hoàn thành tốt hơn.
Chúng em cảm ơn thầy rất nhiều. Chúc thầy có nhiều sức khoẻ và gặp nhiều may mắn. 4 MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................. 4
MỤC LỤC ....................................................................... 5
NỘI DUNG ...................................................................... 7
1. Khái niệm. ......................................................................... 7
2. Chất độc da cam trên thế giới. ......................................... 9
3. Chất độc da cam trong chiến tranh Việt Nam. ............. 11
a) Liều lượng và các chất mà quân đội Mỹ sử dụng. ...............................11
b) Chiến dịch Ranch Hand ........................................................................12 4. Hậu qu c
ả ủa chất độc màu da cam sau chiến tranh. .... 16
5. Cách khắc phục hậu quả chất độc màu da cam. .......... 20
a) Cách khắc phục từ Đảng và Nhà nước Việt Nam. ...............................20
b) Sự nổ lực, cố gắng vượt qua khó khăn của các nạn nhân....................22
CẢM NHẬN SAU CHUYẾN ĐI .................................. 25
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................ 27 5 6 NỘI DUNG
1. Khái niệm.
Chất da cam là một chất lỏng màu nâu đỏ hay màu nâu, không tan trong
nước, tan trong dầu diezen và các dung môi hữu cơ. Để dễ nhận biết và phân biệt
các loại chất độc, quân đội Mỹ dùng sơn với màu sắc khác nhau sơn thành những
vạch sơn trên các phương tiện chứa các chất độc này. Thùng phi chứa hỗn hợp
được sơn vạch màu da cam, từ đây có tên gọi là chất da cam.
Chất độc da cam có chứa chất độc dioxin, nguyên nhân của nhiều bệnh
như ung thư, dị dạng và nhiều rối loạn chức năng ở cả người Việt lẫn các cựu quân
nhân Hoa Kỳ. Chất này được Mỹ sử dụng trên diện rộng từ năm 1961 đến 1971,
gây ngộ độc nặng ở nhiều nơi tại Việt Nam. Các cơ quan y tế Việt Nam ước tính
rằng khoảng 400.000 người đã thiệt mạng hoặc tàn tật do chất độc hóa học, và
khoảng 500.000 trẻ em sinh ra bị dị dạng hoặc dị tật. Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
ước tính có khoảng 1 triệu nạn nhân Việt Nam bị tàn tật hoặc ốm đau do chất độc
da cam. Chất độc màu da cam cũng gây nguy hiểm cho sức khỏe của binh lính Hoa
Kỳ và đồng minh của Hoa Kỳ (Mỹ, Hàn Quốc, v.v.) và con cháu của họ, những
người đã tiếp xúc với chất này. Cho đến nay, các tổ chức cựu chiến binh ở Mỹ, Úc,
Hàn Quốc đã khởi kiện và đòi bồi thường, nhưng các nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam đã thua kiện. 7
Hình 1.1: Thùng phi chứa hỗn hợp chất màu da cam.
Hình 1.2: Máy bay của quân đội Mĩ rải thứ chất “diệt cỏ”. 8
2. Chất độc da cam trên thế giới.
Vào những năm 1940, chất độc màu da cam được sản xuất tại Hoa Kì
với mục đích sử dụng trong công nghiệp hay xung quanh đường sắt, đường dây
điện nhằm kiểm soát cây cối . Chất độc da cam được sử dụng lần đầu ở các cuộc
đột kích bên đường của quân giải phóng La Mã, mục đích là làm cho lá rụng ở các
khu có thể che dấu điểm phục kích của Anh. Sau đó, Hoa kì đã cân nhắc, đánh giá
về cách thức này và quyết định sử dụng chất này như là một chất hợp pháp trong
chiến tranh. Trong thời chiến, Hoa Kì đã mua một lượng lớn hợp chất hoá học này
để rải khắp rừng ở Việt Nam khiến cho quân Việt Nam lẫn quân của Mĩ chịu hậu
quả to lớn sau này. Trong thời chiến, các chiến binh đã được thông báo và được
thuyết phục là hoá chất này vô hại nhưng sau chiến tranh kết thúc thì họ bắt đầu có
những dấu hiệu hao hụt sức khoẻ. Ngoài ra, còn có một số khu thử nghiệm hay kho
lưu trữ mà Hoa Kì sử dụng ở một số nước khác như: Úc, Canada, Gram, Hàn
Quốc, New Zealand, Philippines, Johnston, Nhật Bản, Thái Lan và Hoa Kì.
Tại Lào, trong số 517 trường hợp khuyết tật và dị tật bẩm sinh cho đến
nay được Dự án Di sản Chiến tranh ở Lào ghi nhận, khoảng ba phần tư, chẳng hạn
như các chi bị dị tật, có thể được xác định bằng mắt thường dưới dạng các tình
trạng hiện có liên quan đến phơi nhiễm chất độc màu da cam. 9
Hình 2.1: Năm 1994, gia đình của James Ruts có số thành viên là 11 người, trong đó
có 8 người con bị dị tật bẩm sinh về não,…
Hình 2.2: Bé gái bị dị tật tay bẩm sinh, cha của bé đã tham gia chiến trường Việt Nam năm 1982. 10
3. Chất độc da cam trong chiến tranh Việt Nam.
Vào thời điểm năm 1961 đến 1971, ngoài việc Việt Nam đang phải gồng
sức chịu đựng và đấu tranh đến từ bom mìn và súng đạn, chúng ta còn phải đối mặt
với chiến tranh hoá học - kẻ thù thầm lặng nhưng có sức công phá khủng khiếp,
với mục tiêu diệt tận gốc. Và cho đến ngày hôm nay, dư âm còn lại của chiến tranh
hoá học vẫn còn đó, khi nhiều gia đình đã có tận 04 đời bị dị tật bẩm sinh bởi ảnh
hưởng chất độc da cam hay ung thư a)
Liều lượng và các chất mà quân đội Mỹ sử dụng.
Theo lịch sử để lại, trong khoảng thời gian diễn ra chiến tranh, quân đội
Mỹ đã sử dụng 100.000 tấn các chất khoá học khác nhau, nhưng chủ yếu là CS, da
cam (Agent Orange-AO), chất trắng (Agent White), chất xanh (Agent Blue) và một
lượng đáng kể các chất: tím (Agent Purple), hồng (Agent Pink) và xanh mạ (Agent
Green). Các chất da cam, tím, hồng và xanh mạ là những chất chứa tạp chất dioxin.
Đặc biệt là chất độc màu da cam, họ đã sử dụng 49,3 triệu lít, tương
đương với 63.1000 tấn, lên 3,06 triệu hécta lãnh thổ Việt Nam (chiếm 15% tổng
diện tích toàn miền Nam) với mật độ phun diện rộng đến 37kg/ha. Lượng chất hoá
học khổng lồ này có tính huỷ diệt rất lớn, phá hoại môi trường sống nặng nề và ảnh
hưởng lên sức khoẻ con người. 11
Hình 3.1: Bản đồ quân đội Mĩ rải chất da cam lên miền nam Việt Nam. b)
Chiến dịch Ranch Hand
Chiến dịch Ranch Hand là một chiến dịch của Mỹ trong chiến tranh Việt
Nam, với mục đích rải chất độc xuống các mảnh đất, khu rừng để phát hiện lớp
nguỵ trang của quân dân Việt Nam ẩn trong khu rừng và tiêu diệt. Căn cứ chiến
dịch được đặt lại Đơn vị Không quân 62 của Việt Nam Cộng hoà tại Nha Trang,
hay còn được biết đến là Không đoàn 14. 12
Vào năm 1960, được sự đồng ý của Ngô Đình Diệm, chính phủ Hoa Kỳ
đã nhanh chóng chuẩn bị chất diệt cỏ đến sẵn sàng cho chiến tranh. Thời gian đầu,
họ rải chất độc vào những quy mô nhỏ, cường độ thấp. Nhưng khi nghi ngờ các
vùng có Quân Giải phóng ẩn nấp, chúng sẽ tiến hành phun chất độc diện rộng và
vào thời điểm sáng sớm.
Họ sử dụng các loại lựu đạn phi CS, ống phóng và sử dụng thùng phi
quấn chất nổ quanh nó để rải các chất hoá học dưới mặt đất. Nhưng đối với trên
không, họ sử dụng máy bay vận tải cỡ đại C-123, hạ thấp máy bay và xả xuống
mặt đất. Ngoài ra, họ còn chuẩn bị cả bình xịt tay có chứa chất độc này.
Trong thời gian chiến tranh, Mỹ - Nguỵ phân khu miền Nam thành các
khu chiến thuật I, II, III, IV, trong đó vùng III là nơi bị phun rải và ảnh hưởng nặng
nề nhất vì nằm xung quanh cơ quan đầu naox của Mỹ - Nguỵ lúc bấy giờ là Sài
Gòn như Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai, Thừa Thiên-Huế, Quảng
Trị, chiến khu D, chiến khu Dương Minh Châu, đặc khu rừng Sác, mật khu Bời Lời. 13
Hình 3.2: Cảnh máy bay trong chiến dịch Ranch Hand rải chất da cam.
Hình 3.3: Máy bay C-123 dùng trong chiến tranh hoá học tại Việt Nam. 14
Hình 3.4: Hình ảnh máy bay C-123 và UC-123B rải chất độc hoá học.
Hình 3.6: Lựu đạn quân đội Mĩ dùng cho chiến tranh ở miền Nam Việt Nam. 15
4. Hậu quả của chất độc màu da cam sau chiến tranh.
60 năm thảm hoạ chất độc màu da cam, nỗi đau luôn còn mãi. Cuộc
kháng chiến chống Mĩ đối với dân tộc Việt Nam là một cuộc chiến đầy cam go, ác
liệt để lại vô vàn nổi đau trong đó nặng nề nhất là Mĩ sử dụng đến chất hoá học
trong cuộc chiến với việt nam.
Từ năm 1961 đến năm 1971, chỉ trong vòng 10 năm, quân đội Mỹ đã
tiến hành 19.905 phi vụ, phun rải khoảng 80 triệu lít chất độc hóa học, 61% trong
đó là chất da cam chứa 366 kg dioxin xuống gần 26.000 thôn bản, với diện tích
hơn 3,06 triệu ha; trong đó có 86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần, 11% diện tích bị phun rải hơn 10 lần.
Gần 25% tổng diện tích miền Nam Việt Nam, bao gồm hầu hết các hệ
sinh thái từ vùng thấp ven biển đến vùng đồi núi cao thuộc 5 vùng sinh thái: Bắc
Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ đều bị
ảnh hưởng, trong đó, Đông Nam Bộ là vùng bị ảnh hưởng nặng nề nhất (56% diện
tích tự nhiên bị phun rải). Khoảng 86% lượng chất độc đã được phun rải lên các
vùng rừng rậm; 14% còn lại được dùng để phá hủy ruộng vườn, hoa màu, chủ yếu
là đồng lúa và nương rẫy ở các vùng đồi núi. Diện tích rừng ngập mặn bị ảnh
hưởng chất độc hóa học là 150.000 ha, điển hình là khu rừng ngập mặn ở Cà Mau.
Với số lượng chất độc khổng lồ được phun rải lặp đi lặp lại nhiều lần
trong một thời gian dài, môi trường bị ô nhiễm nặng nề, các hệ sinh thái bị đảo lộn, 16
nhiều loài thực vật và động vật bị tiêu diệt. Do rừng bị tàn phá nặng nề nên chức
năng bảo vệ môi trường của rừng phòng hộ đầu nguồn của 28 lưu vực sông cũng bị
phá vỡ, gây nhiều thiệt hại rất lớn đến nền kinh tế.
Hình 4.1: Cảnh những khu rừng ở Bình Định, Đồng Nai, Cà Mau
bị chết rụi do chất độc.
Hình 4.2: Trước và sau khi bị rải chất khai quang của khu rừng Dương Minh Châu tỉnh Tây Ninh. 17
Các nhà khoa học trên thế giới đã khẳng định, chỉ phần tỷ gram dioxin
có thể lập tức gây chết người, cần 85 gram/dioxin (bằng một thìa súp) có thể giết
chết 8 triệu người dân của một thành phố và các Viện sỹ Hàn lâm Khoa học, viện
Hàn lâm Y học Hoa Kỳ đã thừa nhận nhiều loại bệnh liên quan tới chất độc da
cam/dioxin ở Việt Nam. Thảm họa da cam với biết bao thảm cảnh không sao kể
xiết. Vô số nạn nhân phải chết vì độc, hàng trăm nghìn người đang vật lộn với
bệnh tật hiểm nghèo, chất độc da cam/dioxin có thể gây tổn thương đa dạng và
phức tạp trên tất cả các bộ máy sinh lý của cơ thể, gây ung thư da, gan, tuyến giáp,
đái tháo đường, nội tiết, thần kinh...; gây đột biến gen và nhiễm sắc thể, từ đó gây
nên các dị tật bẩm sinh, các tai biến sinh sản. Các bệnh phổ biến ở con, cháu là nạn
nhân chất độc da cam thường là liệt hoàn toàn hay một phần cơ thể, mù, câm,
điếc... nó đã làm cho nhiều cặp vợ chồng không được làm cha, làm mẹ và ngược
lại có hàng triệu cặp vợ chồng sinh từ 2-6, 7 người con đều bị dị dạng, tật nguyền,
vô thức hoặc chết dần, chết mòn. Đáng nói là chất độc da cam có thể di truyền qua
nhiều thế hệ và ở Việt Nam di chứng da cam đã truyền sang thế hệ thứ 4.
Ở Việt Nam có 4,8 triệu người bị nhiễm chất độc hóa học, bao gồm cả
những người tham gia kháng chiến và người dân sinh sống trên địa bàn bị rải chất
độc hóa học. Chỉ tính riêng tỉnh Bình Thuận, theo số liệu khảo sát của tỉnh, quân
đội Mĩ đã phun rải trực tiếp xuống 65.473 ha, chiếm 8,4% diện tích đất đai toàn
tỉnh; gây phơi nhiễm chất độc da cam cho gần 6.000 người. Hầu hết những người
bị nhiễm chất độc da cam của tỉnh Bình Thuận là cán bộ kháng chiến, bộ đội, thanh 18
niên xung phong, dân công hỏa tuyến và nhân dân sống trong vùng bị rải chất độc;
một số là những người từng phục vụ trong chính quyền Sài Gòn cũng bị nhiễm chất độc da cam.
Hình 4.3: Cặp song sinh Việt và Đức dính liền nhau tại phía tây Kon Tum – khu vực
bị rải chất da cam nặng nề nhất trong chiến tranh.
Hình 4.4: Nạn nhân Đào Thị Hoan sinh năm 1977 tại Vĩnh Phúc. 19
5. Cách khắc phục hậu quả chất độc màu da cam. a)
Cách khắc phục từ Đảng và Nhà nước Việt Nam.
Chính phủ VN đã ban hành các biện pháp khắc phục hậu quả của chất
độc màu da cam qua từng giai đoạn; đầu tư nhiều công trình khảo sát, nghiên cứu
khoa học, tiến hành một số dự án xử lý những khu vực có đất nhiễm dioxin, chống
lan toả chất độc hoá học. Cùng với đó, Chính phủ Việt Nam đã ban hành và bổ
sung hoàn thiện các chế độ chính sách đối với nạn nhân chất độc da cam, gồm
chính sách với người hoạt động kháng chiến bị phơi nhiễm. Chính phủ Việt Nam
cũng huy động nhiều nguồn lực thực hiện các dự án hỗ trợ nạn nhân về sản xuất, y
tế, giáo dục, phục hồi chức năng và phối hợp với nhiều tổ chức quốc tế (bao gồm
cả Hoa Kỳ) chăm sóc, giúp đỡ các nạn nhân chất độc da cam. Cùng với Chính phủ,
Hội nạn nhân chất độc da cam Việt Nam góp phần quan trọng giúp đỡ các nạn
nhân vượt qua nỗi đau thể xác và tinh thần.
Đề xuất mới trong thời kì cách mạng công nghiệp 4.0 của nhà nước:Về
chính sách, đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đếnđịa phương
cần thực hiện nghiêm túc, trách nhiệm với các quyết định và chỉ thịcủa Ban Bí thư,
của Chính phủ về kế hoạch hành động quốc gia khắc phục cơbản hậu quả chất độc
hóa học sau chiến tranh ở Việt Nam; cần rà soát để 100%NNCĐDC được tiếp cận,
được thụ hưởng đầy đủ các chính sách của Đảng, Nhànước, không một ai bị bỏ sót,
bị thiệt thòi.Đề nghị các bộ, ngành (Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế, Bộ LĐ-TBXH,
BộKH&CN, Bộ Ngoại giao...) cùng với các sở, ban ngành địa phương xem xét
việcđầu tư giúp đỡ Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam.Về khoa học và công nghệ, 20