Bài thực tế - Môn Kinh tế vĩ mô - Đại Học Kinh Tế - Đại học Đà Nẵng

lOMoARcPSD| 49220901 Nhóm 11
CHỦ ĐỀ: KHÔNG NÊN CẤM XE MÁY QUÁ HẠN SỬ DỤNG TRONG
CÁC THÀNH PHỐ LỚN. Thành viên nhóm: - Lê Nữ Thanh Trang - Nguyễn Thị Thu Hằng - Trần Quốc Nam - Lê Đạt Thành Bố cục bài nói:
1. Giới thiệu nhóm - Về thành viên
- Về vấn đề nhóm muốn trình bày
2. Thực trạng việc sử dụng xe máy hiện nay
a. Bước đầu tiên, chúng ta cần phải phân biệt được xe máy cũ nát và xe máy quá hạn sử dụng
- Xe máy cũ nát: Theo ghi nhận nhiều xe Cub 50, Honda Dream, Wave có tuổi đời
hàng chục năm được sửa chữa “vá víu” để tận dụng chở hàng cồng kềnh như gạo,
nước đá, nước giải khát, bình gas... Không ít xe vượt ẩu, lưu thông không đúng luật
giao thông. Các xe quá “đát” này thường có giá trị rất thấp, chỉ 2 - 3 triệu đồng khi
mua tại các tiệm sửa xe. Công an cho biết tình trạng xe máy quá “đát” không còi,
không đèn, thậm chí không biển số... xuất hiện khá nhiều trên địa bàn của nhiều
tỉnh thành, đặc biệt ở các TP lớn. Đây cũng là loại xe gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông.
- Xe máy lâu đời là những xe đã có mặt từ rất lâu từ trong đó nó bao gồm xe máy cũ
nát. Đến thời điểm hiện nay vẫn chưa nó quy định xe máy được sử dụng bao nhiêu
năm, nếu xe được bảo trì, bảo dưỡng thì vẫn sử dụng tốt.
b. Về thực tế sử dụng:
- Đưa ra video của việc sử dụng xe hoặc nêu ví dụ
VD thực tiễn: Hơn 10 năm hành nghề xe ôm tại Hà Nội, cuộc sống của vợ chồng
ông Nguyễn Văn Chữ (ở Trực Ninh, Nam Định) trông cả vào chiếc xe máy đã sử
dụng hơn 15 năm. Do là cần câu cơm của gia đình nên chiếc xe máy được ông Chữ
chăm sóc rất kỹ, bảo dưỡng thường xuyên, nên ông rất lo lắng khi biết tới đây xe
máy cũng bị quy định niên hạn sử dụng. lOMoARcPSD| 49220901
"Chúng tôi bây giờ không có điều kiện thì càng phải sửa chữa để chạy thôi chứ chả
biết thế nào hay bỏ được. Nếu Nhà nước có việc nghiêm cấm thì chúng tôi mang
về quê để sử dụng chứ cũng không thể bỏ được".
Không chỉ ông Chữ, mà rất nhiều trường hợp sử dụng xe máy có niên hạn trên 15
năm, thậm chí 20-30 năm và coi đó là phương tiện mưu sinh đa số mô tô, xe máy
có tuổi đời cao, niên hạn cũ được người dân nghèo thành thị hoặc người dân nông
thôn sử dụng. Do vậy, nếu quy định niên hạn sử dụng đối với xe máy thì đối tượng
chính chịu tác động chủ yếu là những người nghèo.
c. Đối tượng sử dụng những phương tiện này:
- Đa số xe máy sử dụng lâu năm thuộc về người dân có mức thu nhập trung
bình và thấp như công nhân ở các nhà máy, người buôn bán, kinh doanh tại
các chợ và cũng có một số ít sinh viên tỉnh dùng để mưu sinh.
- Người lao động có mức thu nhập thấp, những người dân nghèo khổ, những
chiếc xe cũ là một tài sản của họ, từ chiếc xe cũ này mọi người di chuyển để
kiếm miếng cơm cho bản thân, cho gia đình.
d. Việc sử dụng xe máy ở các thành phố lớn, trong đó bao gồm cả những xe máy
mới và xe mới quá hạn sử dụng
- Hầu như xe máy là loại xe được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất hiện nay
trên đất nước Việt Nam, mọi giai cấp, mọi tầng lớp đều sử dụng xe máy để di chuyển là chủ yếu.
- Vào các giờ cao điểm ở những thành phố lớn, những chiếc xe máy có thể
giúp mọi người thoát ra những con đường để về đến nhà nhanh hơn những
chiếc oto hay phương tiện công cộng.
- Ở Việt Nam hiện nay, các phương tiện vận tải khách công cộng còn chưa
phát triển, hiện chỉ có xe buýt nên chưa áp dụng được nhu cầy đi lại của người dân.
e. Những xe cũ là kỉ niệm của nhiều người:
- các xe quá hạn sử dụng có thể là những chiếc xe đã từ rất lâu rồi như xe cup
50 hoặc hoặc xe 87, đây cũng là những chiếc xe kỷ niệm của nhiều người,
nhưng việc cấm nó sử dụng là không được, nếu nói để kỷ niệm là không sử
dụng thì xe sẽ hỏng rét nhiều bộ phận, thì mọi người cũng phải sử dụng để
tránh việc chết động cơ.
f. Một số ý kiến của người dân và công an
- Trong nguyên tắc kĩ thuật, nếu xe máy được sửa chửa, bảo dưỡng thường
xuyên vẫn sử dụng bình thường trong nhiều năm, có những xe hiện 40 – 50
năm vẫn sử dụng bình thường lOMoARcPSD| 49220901
+ Luật giao thông đường bộ cũng chỉ quy định về tiêu chuẩn khí thải chứ không
quy định về niên hạn sử dụng đối với xe máy. Thực tế với những phương tiện được
bảo dưỡng, sửa chửa định kì, vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn về kĩ thuật và bảo vệ môi
trường thì không có lý do gì để phải thu hồi, cấm sử dụng. Đây cũng là một thông
lệ được nhiều nước áp dụng
Nhiều chuyên gia cho rằng, không nên đặt vấn đề thu hồi dựa trên niên hạn xe mà
chỉ cần bổ sung quy định để quản lý thông qua kiểm soát, khí thải và yêu cầu kỹ
thuật, nếu xe đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, dù sử dụng bao nhiêu năm vẫn được
dùng. Ngược lại, những xe mới mua sử dụng chưa lâu, nhưng chất lượng kém,
lượng khí thải xả ra vượt mốc quy định, dễ hư hỏng,
Việc thu hồi xe máy hết niện hạn thực sự khó khắn vì đây là một vấn đề lớn, liên
quan đến cuộc sống, sinh kế của nhiều người dân
Có ý kiến cho rằng chất lượng xe còn phụ thuộc vào như cầu sử dụng, quá trình
bảo trì, bảo dưỡng,.. nên có những xe lưu hành hơn 10 năm vẫn còn sử dụng tốt.
- Trong khi đó, CSGT không thể tịch thu được số xe này vì không có quy định
niên hạn sủ dụng, không có quy chuẩn kiểm định. Lực lượng chức năng gặp
rất nhiều khó khăn trong xử lý xe cũ do các đời xe chồng chéo nhau, cải tạo
tùy tiện, lẫn lộn số khung, số sườn, biển số nhái, không biển số, không có
giấy tờ xe... Chưa kể, khi xảy ra tai nạn, vi phạm giao thông, chủ xe cũng
“bỏ của chạy lấy người” và gần như không thể truy nguồn gốc xe.
Kiểm tra khí thải ngay để dừng lưu hành xe cũ nát
- Thực tế hiện nay chưa có quy định niên hạn sử dụng với xe máy, còn khái
niệm xe máy cũ nát cũng chỉ là cách gọi, trong khi nguyên nhân góp phần
gây ô nhiễm không khí chính là nguồn khí thải.
- Để kiểm định được khí thải xe máy, cần phải có quy chuẩn về khí thải xe
máy, việc này thuộc trách nhiệm của Bộ GTVT nhưng mấy năm qua chưa
ban hành được quy chuẩn này, vì vậy trong năm 2021 phải xây dựng quy
chuẩn để thực hiện kiểm tra khí thải.
- Với những xe không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải có thể dừng lưu hành,
khidừng lưu hành có nghĩa là chiếc xe đó không được phép hoạt động,
nhưng nó vẫn là tài sản của người dân, người dân có trách nhiệm bảo dưỡng,
thay thế phụ tùng để đáp ứng tiêu chuẩn về khí thải.
- Còn nếu xe quá cũ nát, không thể sửa chữa, không thể bảo dưỡng để đáp
ứng tiêu chuẩn về khí thải, không đủ tiêu chuẩn lưu hành, người dân sẽ tự thải bỏ. lOMoARcPSD| 49220901
- Việc thu hồi xe cũ nát, không đảm bảo tiêu chuẩn lưu hành cần phải hoàn
thiện cơ sở pháp lý, thực hiện có lộ trình nhưng trước tình hình không khí ô
nhiễm như hiện nay, việc kiểm tra khí thải xe máy là biện pháp khả thi nhất, không thể chần chừ.
Ông Nguyễn Văn Phương (phó trưởng phòng chất lượng xe cơ giới):
Nếu CSGT phạt nghiêm sẽ hạn chế được xe "nghĩa địa"
- Theo điều 53 Luật giao thông đường bộ, xe máy được phép lưu thông
phải bảo đảm các quy định về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi
trường như: có đủ hệ thống hãm có hiệu lực; hệ thống chuyển hướng có hiệu
lực; có đủ đèn chiếu sáng gần và xa, đèn soi biển số, đèn báo hãm, đèn tín
hiệu; có đủ gương chiếu hậu đảm bảo tầm nhìn; có còi với âm lượng đúng
quy chuẩn kỹ thuật; các kết cấu phải đủ độ bền và bảo đảm tính năng vận hành ổn định...
- Nếu cảnh sát giao thông xử phạt nghiêm những người chạy xe vi phạm
các điều kiện trên thì sẽ ngăn ngừa được xe không đảm bảo điều kiện chạy ra đường 3. Giải pháp
+ Nếu xác định việc loại bỏ xe máy cũ nát là việc phải làm, cần phải rà soát kỹ
lưỡng về hiện trạng sử dụng xe để trên cơ sở đó có chính sách hỗ trợ như giảm giá
mua xe mới hoặc cho vay mua xe không lãi suất đối với người lao động có mức thu nhập thấp
+ Cần có chính sách hỗ trợ để dân đủ khả năng tiếp cận, mua xe mới, để người dân
tự nguyện bỏ xe máy cũ nát, không đạt tiêu chuẩn khí thải, thay vì áp đặt các mệnh
lệnh hành chính hoặc quyết định niên hạn sử dụng
+Phải có hướng dẫn xử lý xe cũ nát chứ không thể chỉ dựa vào niên hạn, vì có
những chiếc xe niên hạn 30 năm nhưng chủ nhân ít sử dụng thì vẫn hoạt động tốt, không gây ô nhiễm.
+Tài sản hợp pháp của người dân tất nhiên không thể thu hồi. Đơn giản là xe nào
cũ nát, không đủ tiêu chuẩn thì cứ phạt đúng quy định thôi. Còn những xe cũ nát
lại không có giấy tờ hợp pháp thì tịch thu, phá bỏ.
+ Nâng cao ý thức, trách nhiệm của người tham gia giao thông về những nhận thức
của sự an toàn khi xe đã sử dụng lâu dài, về việc kiểm tra và bảo dưỡng xe máy
thường xuyên cũng như ảnh hưởng tới chất lượng không khí, sức khoẻ.