Báo cáo EBI 2021 v3 - Economy 101 - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

Báo cáo EBI 2021 v3 - Economy 101 - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen và thông tin bổ ích giúp sinh viên tham khảo, ôn luyện và phục vụ nhu cầu học tập của mình cụ thể là có định hướng, ôn tập, nắm vững kiến thức môn học và làm bài tốt trong những bài kiểm tra, bài tiểu luận, bài tập kết thúc học phần, từ đó học tập tốt và có kết quả cao cũng như có thể vận dụng tốt những kiến thức mình đã học.

4 2 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Econnomics (Econ 101)

Trường: Đại học Hoa Sen

Thông tin:

80 trang 1 tuần trước

Tác giả:

Profile Kim Oanh
1
LỜI NÓI ĐẦU
Năm 2021 thương mại điện tử Việt Nam sẽ tiếp tục phát tri n nhanh và v ng ch c. n ể ữ ắ Nhậ
định này củ ệa Hi p h n tội Thương mại điệ ử Việt Nam (VECOM) có đượ xu hước từ ng phát triển
của lĩnh vực này trong giai đoạn năm năm 2016 – 2020 cũng như kế t quả khảo sát hàng nghìn
doanh nghi p trên c ệ ả nước.
Trong giai đoạ bùng phát đầ 19, tháng 5 năm 2020 Thủn u tiên của đại dịch Covid- tướng
Chính ph nh s -TTg phê duy t K ho ch t ng th phát triủ đã ban hành Quyết đị ố 645/QĐ ệ ế ạ ổ ể ển
thương mại điệ ốc gia giai đoạ ết đị quan điển tử qu n 2021 – 2025. Quy nh này nêu m doanh
nghiệp là l ng nòng cực lượ ốt triển khai ng d n t và ứ ụng thương mại điệ ử đề ra mục tiêu thu hẹp
khoảng cách gi a các thành phữ ố l Theo mớn và các địa phương. ục tiêu này, tới năm 2025 các
địa phương ngoài Hà Nộ ịch thương mại và Thành phố Hồ Chí Minh chiếm 50% giá trị giao d i
điệ ủ ốn tử B2C c a toàn qu c.
Liên t c t Báo cáo Ch s n t t Nam 2016 t i nay, VECOM luôn ụ ừ ỉ ố Thương mại điệ ử Việ ớ
luôn nh n m nh t i s chênh l ch r t l n t gi a hai thành ph ấ ạ ớ ự ệ ấ ớn trong lĩnh vực thương mại điệ ử ữ ố
này v n trên, Hà N i và Thành ph H Chí Minh ới các địa phương khác. Trong suốt giai đoạ ộ ố ồ
liên t c chi trên n t c a c ụ ếm 70% quy mô thương mại điệ ử ủ ả nước. Năm 2019 VECOM đã đề
xuấ ể ề ớ ốt và tri n khai Chi c phát tri n tến lượ ển thương mại điệ ử nhanh và b n vững v i mong mu n
hỗ trợ các địa phương thu hẹ ển, đồp khoảng cách phát tri ng thời tạo thị trường lớn hơn cho
các doanh nghi p kinh doanh tr c tuy n. ệ ự ế
Sự phát triển c n t n mủa thương mại điệ ử giai đoạ ới cùng sự tiến b nhanh chóng cộ ủa
công ngh thông tin và truy n thông òi h i ph sệ ề đ ỏ ải rà soát phương pháp tính chỉ ố thương mại
điện tử. Phương pháp năm 2012 và đã đượcũ được sử dụng từ c s i, b sung m t s l n. ửa đổ ổ ộ ố ầ
Phương pháp này cơ bản dựa trên khảo sát doanh nghiệp và tính toán bốn chỉ tiêu chính, bao
gồm hạ tầng và nguồn nhân l c, giao d ch doanh nghiự ị ệp v i tiêu dùng (B2C), giao d ch ới ngườ ị
doanh nghi p v i doanh nghi p (B2B) và giao d ch gi a chính ph v i doanh nghi p (G2B). ệ ớ ệ ị ữ ủ ớ ệ
Từ năm 2021 VECOM điề phương pháp tính để ốt hơn tình hình và xu u chỉnh phản ảnh t
hướ ểng phát tri n n tthương mại điệ ử cũng như khoả ữa các địa phương. Theo phương ng cách gi
pháp m i, ch tiêu G2B s c xem xét khi tính chớ ỉ ẽ không đượ ỉ s do ph n lố ầ ớn các địa phương đã
triển khai tốt d ch vị ụ công tr c tuyự ến, ng th i nhiđồ ờ ều d ch v công tr c tuy n quan tr ng hị ụ ự ế ọ ỗ
trợ ệ ộ doanh nghi p không ph do các bải do địa phương mà ngành tri n khai. ể Việc đánh giá tiêu
chí h t ng và ngu n nhân l n do s ph c p c a máy tính cá nhân, ạ ầ ồ ực cũng có sự thay đổi lớ ự ổ ậ ủ
2
thiết b ng và viị di độ ệc tiếp cận Internet tương đối dễ dàng với chi phí h p lý. Ngoài ra, vi c s ợ ệ ử
dụng thư điện tử, m ng xã h nên thông dạ ội đã trở ụng v i các doanh nghi i tiêu dùngớ ệp và ngườ .
Trong khi đó, nhiề tiêu định lượ được chú ý hơn khi tính toán chỉu chỉ ng khác số, bao gồm tên
miề ố ạ ẻ ấ ậ ụn Internet qu c gia .VN, các lo i th thanh toán và đơn vị ch p nh n th n tẻ, ví điệ ử, dịch v
chuyển phát cho bán l c tuyẻ trự ến, s tham gia c a các doanh nghiự ủ ệp với các sàn thương mại
điệ ể ả ến tử, m triức độ n khai các gi i pháp kinh doanh trực tuy n, v.v…
Phương pháp tính chỉ thương mại điệ ậy hơn số n tử mới không những khách quan, tin c
mà còn là ngu n thông tin hồ ữu ích hơn cho mọi đối tượng quan tâm tới kinh doanh trực tuyến,
bao g m các doanh nghi nghiên c ng chính ồ ệp, đơn vị ứu, tư vấn và đào tạo, các cơ quan xây dự
sách và pháp lu t, các t c qu c t c biậ ổ chứ ố ế. Đặ ệt, các cơ quan quản lý nhà nướ địa phươngc ở
như ở ề ở ế S Công Thương, Sở Thông tin và Truy n thông, S K hoạch và Đầu tư, Trung tâm Xúc
ti thến Thương mại và Đầ tư… có thể ạt độu đề xuất các ho ng cụ ể thu c ph m vi qu n lý cộ ạ ả ủa
mình để thúc đẩ , qua đó góp phầ y từng chỉ tiêu thành phần trong chỉ số chung n phát triển
thương mại điệ ại địa phương.n tử t
Hoạt độ Công Thương và các cơ quan quản lý nhà nướ địa phương cầng của Sở c ở n
hướ ớ ụ ụ ểng t i các m c tiêu c th mang tính định lượng, vừa thúc đẩy thương ại điệ m n tử vừa nâng
cao ch s . Ch ng h n, m c tiêu không ph i là mỉ ố ẳ ạ ụ ả ỗi năm địa phương tổ chức được bao nhiêu
lớp đào tạ ợng website thương mại điệ đã tăng lên bao nhiêuo, tập huấn mà là số lư n tử .
Hiệp h n tội Thương mại điệ ử Việt Nam xin trân tr ng c t c c, ọ ảm ơn tấ ả các cơ quan, tổ chứ
doanh nghi xây d ng Báo cáo sệp và cá nhân đã giúp đỡ ự Chỉ ố Thương mại điện tử này. Nhiều
Sở Công Thương, bao g m S An Giang, B c Liêu, B c Ninh, B n Tre, Cà Mau, ồ ở Công Thương ạ ắ ế
Cần Thơ, Đà Nẵng, Đồ ội, Hà Tĩnh ải Phòng, Hoà Bình, Lâm Đồng Nai, Gia Lai, Hà N , H ng,
Lào Cai, Long An, Ngh An, Phú Th , Qu ng Nam, Qu ng Ngãi, Thái Bình, Thanh Hoá, Tp. ệ ọ ả ả
Hồ Chí Minh, Yên Bái t tình hđã nhiệ ỗ trợ khảo sát tình hình triển khai thương mại điện tử của
các doanh nghi p t ệ ại địa phương.
Các doanh nghi p hệ ội viên và đố ạt đội tác tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ ho ng xây dựng Báo
cáo này. Hi p h i xin c quý báu c a T n Vi t Nam ệ ộ ảm ơn sự giúp đỡ ủ ổng công ty Bưu điệ ệ
(Vietnam Post), Công ty C ph n Chuy n (EMS), Công ty C ph n Công ổ ầ ển phát nhanh Bưu điệ ổ ầ
nghệ SAPO, Công ty TNHH MTV chuyển phát nhanh Thuận Phong (J&T Express), Công ty C ổ
phần NAVEE, Visa Inc., Công ty Cổ phần Haravan, n QuCơ quan Phát triể ốc tế Hoa Kỳ
(USAID), Công ty C ph n TM&CPN N i Bài (NETCO). ổ ầ ộ
Việ ốc tính toán chỉ s theo phương pháp mới cũng đòi hỏi sự hỗ trợ khách quan c a nhiủ ều
doanh nghi p khác. VECOM xin g i l i cệ và đơn vị ử ờ ảm ơn tới Tổng công ty Bưu chính Viettel
3
(Viettel Post), Công ty c ph n Giao hàng Ti t kiổ ẩ ế ệ ổ ẩm, Công ty C ph n Giao hàng nhanh, Công
ty C ph n Thanh toán qu c gia (NAPAS), Công ty c ph n D ch v ng Tr c tuy n ổ ẩ ố ổ ầ ị ụ Di độ ự ế
(MOMO), Công ty C ph n Công ngh IMGroup, Công ty SmartOSC i hổ ầ ệ … Trường Đạ ọc
Thương mại, Trường Đạ ại thương, Trung tâm Internet Việi học Ngo t Nam (VNNIC) và nhiều
đơn vị khác đã nhiệ t tình hỗ trợ và cung cấp thông tin giá trị.
Chỉ s n t 2021 không th hoàn thành n u thi u s o và h quý ố Thương mại điệ ử ể ế ế ự chỉ đạ ỗ trợ
báu v chuyên môn c a C n t và Kinh t s và Về ủ ục Thương mại điệ ử ế ố ụ Thị trường trong nước
thu Bộc ộ Công Thương. Đồng thời, hàng nghìn doanh nghiệp trên cả nước đã nhiệt tình cung
cấp thông tin theo mẫu phiếu khảo sát.
Tôi xin trân tr ng gi i thi u Báo cáo Ch s n t t Nam 2021 và hoan ọ ớ ệ ỉ ố Thương mại điệ ử Việ
nghênh m có th c hi n t m vọi góp ý để ể thự ệ ốt hơn nhiệ ụ p theo. này trong các năm tiế
Chủ t ịch
ệt Nam
4
NỘI DUNG
TỔNG QUAN ............................................................................................................................... 8
Vƣợt qua kh ng ho .............................................................................................................. 8ủ ảng
Tăng trƣởng vững chắc ............................................................................................................. 9
Thông thoáng v chính sách .................................................................................................... 11ề
Bám đuổi trong pháp luật ........................................................................................................ 13
Thử t qua .......................................................................................................... 15thách khó vƣợ
Không có phép màu ................................................................................................................. 16
CHƢƠNG II – H THƢƠNG MẠI ĐIỆ TOÀN CẢN N TỬ 2021 ............................................... 20
1. CÁC DOANH NGHI P THAM GIA KH O SÁT............................................................ 21Ệ Ả
2. H T NG VÀ NGU N NHÂN L C ............................................................................... 22Ạ Ầ Ồ Ự
a. S d ng email và các công c h ử ụ ụ ỗ trợ trong công vi c ..................................................... 22ệ
b. Lao độ thƣơng mại điệng chuyên trách về n tử ................................................................ 24
c. Chi phí mua s m, trang b và ng d ng công ngh n t ..... 27ắ ị ứ ụ ệ thông tin và thƣơng mại điệ ử
3. GIAO D N T V I TIÊU DÙNG (B2C) ............. 28ỊCH THƢƠNG MẠI ĐIỆ Ử DN ỚI NGƢỜ
a. Website doanh nghi p ..................................................................................................... 28ệ
b. Kinh doanh trên m ng xã h i .......................................................................................... 30ạ ộ
c. Tham gia các sàn thƣơng mại điện tử .............................................................................. 30
d. Kinh doanh trên n n tề ảng di động ................................................................................... 31
4. GIAO D N T (B2B) ........................................... 37ỊCH THƢƠNG MẠI ĐIỆ Ử DN VỚI DN
a. S d ng các ph n m m qu n lý ....................................................................................... 37ử ụ ầ ề ả
b. S d ng ch n t và h n t .................................................................. 38ử ụ ữ ký điệ ử ợp đồng điệ ử
c. Nh t hàng qua các công c c tuyận đơn đặt hàng và đặ ụ trự ến ........................................... 38
d. T l ng và v n hành website/ ng d ...................................... 40ỷ ệ đầu tƣ, xây dự ậ ứ ụng di động
e. Đánh giá hiệu quả của việc bán hàng qua các công c c tuyụ trự ến .................................. 41
f. Hi u qu ....................................................................................... 41ệ ả kinh doanh năm 2020
5. GIAO D CH GI A CHÍNH PH V I DOANH NGHI P (G2B) .................................... 42Ị Ữ Ủ Ớ Ệ
a. Tra c c ..................................................... 42ứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớ
b. S d ng d ch v công tr c tuy n ..................................................................................... 43ử ụ ị ụ ự ế
c. L i ích c a d ch v công tr c tuy n ................................................................................ 44ợ ủ ị ụ ự ế
CHƢƠNG III – THƢƠNG MẠI ĐIỆ THEO ĐỊA PHƢƠNG CHỈ SỐ N TỬ ............................ 45
1. CH S V N NHÂN L C VÀ H T CNTT (NNL&HT) ........................... 46Ỉ Ố Ề NGUỒ Ự Ạ ẦNG
2. CH S V GIAO D CH GI A DOANH NGHI P V I TIÊU DÙNG (B2C) .. 48Ỉ Ố Ề Ị Ữ Ệ ỚI NGƢỜ
3. CH S V GIAO D CH GI A DOANH NGHI P V I DOANH NGHI P (B2B) ....... 50Ỉ Ố Ề Ị Ữ Ệ Ớ Ệ
4. CH S N T ................................................. 52Ỉ Ố THƢƠNG MẠI ĐIỆ Ử CÁC ĐỊA PHƢƠNG
5
PHỤ Ụ L C .................................................................................................................................... 54
Phụ ụ ố l c 1 - Chỉ s năng lực canh tranh cấp tỉnh ...................................................................... 55
Phụ ụ ố l c 2 - Dân s , Doanh nghi p và Thu nh p ...................................................................... 58ệ ậ
Phụ ụ ổ ề l c 3 - Phân b tên mi n quốc gia “.VN” theo địa phƣơng.............................................. 60
ĐƠN VỊ TÀI TRỢ ...................................................................................................................... 62
TỔNG CÔNG TY BƢU ĐIỆN VIỆT NAM (Vietnam Post) ................................................. 63
CÔNG TY C N CÔNG NGH SAPO ......................................................................... 65Ổ PHẦ Ệ
TỔNG CÔNG TY CHUY N (EMS) ...................................... 67ỂN PHÁT NHANH BƢU ĐIỆ
CÔNG TY TNHH MTV CHUY N PHÁT NHANH THU N PHONG ............................... 68Ể Ậ
CÔNG TY C N NAVEE .............................................................................................. 69Ổ PHẦ
CƠ QUAN QUẢN LÝ CITES VIỆT NAM ........................................................................... 70
CÔNG TY C I VÀ CHUY N PHÁT NHANH N I BÀI............... 72Ổ PHẦN THƢƠNG MẠ Ể Ộ
CÔNG TY C N SMARTOSC ...................................................................................... 73Ổ PHẦ
TRUNG TÂM PHÁT TRI N KINH DOANH ONLINE IM GROUP .................................. 74Ể
6
DANH SÁCH CÁC HÌNH VẼ
Hình 1: Lo i hình doanh nghi p tham gia kh o sát ..................................................................... 21 ạ ệ ả
Hình 2: Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu của các doanh nghiệp khảo sát ....................................... 22
Hình 3: T l ng trong doanh nghi ng xuyên s d ............. 23 ỷ ệ lao độ ệp thƣờ ử ụng email qua các năm
Hình 4: S d ng email phân theo quy mô doanh nghi p ............................................................ 23 ử ụ ệ
Hình 5: S d ng các n n t Facebook Messenger, Zalo, Viber, WhatsApp, Skype ........ 24 ử ụ ề ảng nhƣ
Hình 6: T l doanh nghi ng chuyên trách v ......................... 25 ỷ ệ ệp có lao độ ề TMĐT qua các năm
Hình 7: T l doanh nghi ng chuyên trách v ................. 25 ỷ ệ ệp có lao độ ề TMĐT phân theo quy mô
Hình 8: Lao độ TMĐT phân theo lĩnh vựng chuyên trách về c kinh doanh ................................ 26
Hình 9: T l ỷ ệ DN g n d ng có kặp khó khăn khi tuyể ụng lao độ ỹ ...... 27 năng về TMĐT và CNTT
Hình 10: T l doanh nghi p g n d ng cho các nhóm k ... 27 ỷ ệ ệ ặp khó khăn khi tuyể ụng lao độ ỹ năng
Hình 11: Chi phí mua s m, trang b và ng d ng CNTT và ...................... 28 ắ ị ứ ụ TMĐT qua các năm
Hình 12: T l doanh nghi ................................................................ 28 ỷ ệ ệp có website qua các năm
Hình 13: T l s d ng các lo i tên mi n qua nhi ........................................................... 29 ỷ ệ ử ụ ạ ề ều năm
Hình 14: T l c p nh t thông tin lên website ............................................................................. 29 ỷ ệ ậ ậ
Hình 15: Kinh doanh trên m ng xã h .................................................................. 30 ạ ội qua các năm
Hình 16: T l doanh nghi ................................................ 30 ỷ ệ ệp tham gia sàn TMĐT qua các năm
Hình 17: T l website có phiên b ......................................................... 31 ỷ ệ ản di động qua các năm
Hình 18: T l có ng d ng bán hàng trên thi t b ................................... 31 ỷ ệ ứ ụ ế ị di động qua các năm
Hình 19: T l ỷ ệ DN phát tri n ng d ng bán hàng trên các n n t ........ 32 ể ứ ụ ề ảng di động qua các năm
Hình 20: Th i khi truy c ng .............. 32 ời gian trung bình lƣu lạ ập website TMĐT phiên bản di độ
Hình 21: T l ỷ ệ DN có website h kinh doanh trên n n t ............... 33 ỗ trợ ề ảng di động qua các năm
Hình 22: Các hình th c qu ng cáo website/ ng d ng c a doanh nghi p ...................... 34 ứ ả ứ ụng di độ ủ ệ
Hình 23: Ƣớ ụng di độc tính chi phí quảng bá website/ứng d ng của DN qua kênh trực tuyến ... 34
Hình 24: Chi phí qu ng cáo phân theo nhóm thành ph c thu ........................ 35 ả ố trự ộc Trung ƣơng
Hình 25: Đánh giá hiệ ụng di độu quả của việc quảng cáo website/ứng d ng .............................. 35
Hình 26: T l ỷ ệ DN u qu cao các công c qu ng cáo tr c tuy ....... 36 đánh giá hiệ ả ụ ả ự ến qua các năm
Hình 27: T l s t s n ph m thành công so v ............................................. 36 ỷ ệ ố đơn đặ ả ẩ ới năm 2019
Hình 28: Tình hình s d ng các ph n m m qu .............................................. 37 ử ụ ầ ề ản lý qua các năm
Hình 29: Tình hình s d ng các ph n m m qu n lý theo quy mô doanh nghi p ........................ 37 ử ụ ầ ề ả ệ
Hình 30: Tình hình s d ng ch n t ........................................................... 38 ử ụ ữ ký điệ ử qua các năm
Hình 31: Tình hình s d ng h n t ....................................................... 38 ử ụ ợp đồng điệ ử qua các năm
Hình 32: T l doanh nghi p nh t hàng trên các công c c tuyỷ ệ ệ ận đơn đặ ụ trự ến qua các năm ....... 39
Hình 33: T l doanh nghi t hàng qua các công c c tuy n ............................................ 39 ỷ ệ ệp đặ ụ trự ế
Hình 34: T l ỷ ệ đầu tƣ, xây dựng và v n hành website/ ng d .............. 40 ậ ứ ụng di động qua các năm
Hình 35: T l ỷ ệ đầu tƣ, xây dựng và v n hành website/ ng d theo quy mô ....... 40 ậ ứ ụng di động DN
Hình 36: Đánh giá hiệu quả của việc bán hàng qua các công cụ trực tuyến ............................... 41
Hình 37: Doanh thu năm 2020 so với năm 2019 ........................................................................ 41
Hình 38: Xu hƣớ ứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớ qua các nămng tra c c ............. 42
Hình 39: T l tra c c phân theo quy mô ..... 42 ỷ ệ ứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớ DN
Hình 40: S d ng d ch v công tr c tuy ............................................................ 43 ử ụ ị ụ ự ến qua các năm
Hình 41: Tình hình s d ng m t s d ch v công tr c tuy n ...................................................... 43 ử ụ ộ ố ị ụ ự ế
Hình 42: L i ích c a d ch v công tr c tuyợ ủ ị ụ ự ến q ........................................................ 44 ua các năm
Hình 43: Ch s Ngu n nhân l c và H t ng công ngh thông tin (NNL&HT) ......................... 47 ỉ ố ồ ự ạ ầ ệ
Hình 44: Ch s v giao d ch B2C............................................................................................... 49 ỉ ố ề ị
Hình 45: Ch s v giao d ch B2B............................................................................................... 51 ỉ ố ề ị
Hình 46: X p h ng Ch s n t ......................................... 53 ế ạ ỉ ố Thƣơng mại điệ ử Việt Nam năm 2021
| 1/80
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:

LỜI NÓI ĐẦU
Năm 2021 thương mại điện tử Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển nhanh và vững chắc. Nhận
định này của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) có được từ xu hướng phát triển
của lĩnh vực này trong giai đoạn năm năm 2016 – 2020 cũng như kết quả khảo sát hàng nghìn
doanh nghiệp trên cả nước . Trong giai đoạ bùng n
phát đầu tiên của đại dịch Covid-19, tháng 5 năm 2020 Thủ tướng
Chính phủ đã ban hành Quyết định số 645/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch t ng ổ thể phát triển thương mại điện tử ốc qu
gia giai đoạn 2021 – 2025. Quyết định này nêu quan điểm doanh
nghiệp là lực lượng nòng cốt triển khai ứng dụng thương mại điện tử và đề ra mục tiêu thu hẹp
khoảng cách giữa các thành phố lớn và các địa phương. Theo mục tiêu này, tới năm 2025 các
địa phương ngoài Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh chiếm 50% giá trị giao ịch thương d mại
điện tử B2C của toàn quốc.
Liên tục từ Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2016 tới nay, VECOM luôn
luôn nhấn mạnh tới sự chênh lệch rất lớn trong lĩnh vực thư n t
ơng mại điệ ử giữa hai thành phố
này với các địa phương khác. Trong suốt giai đoạn trên, Hà N i ộ và Thành ph ố H ồ Chí Minh liên t c
ụ chiếm trên 70% quy mô thương mại điện tử c a
ủ cả nước. Năm 2019 VECOM đã đề
xuất và triển khai Chiến c phát lượ triển thương mại n t điệ ử nhanh và ề b n vữ ớ ng v i mong m ố u n
hỗ trợ các địa phương thu hẹp khoảng cách phát triển, đồng thời tạo thị trường lớn hơn cho
các doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến.
Sự phát triển của thương mại điện tử giai đoạn mới cùng sự tiến bộ nhanh chóng của
công nghệ thông tin và truyền thông òi đ h i
ỏ phải rà soát phương pháp tính chỉ số thương mại
điện tử. Phương pháp cũ được sử dụng từ năm 2012 và đã được sửa i, đổ b ổ sung một s ố lần.
Phương pháp này cơ bản dựa trên khảo sát doanh nghiệp và tính toán bốn chỉ tiêu chính, bao
gồm hạ tầng và nguồn nhân lực, giao dịch doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C), giao dịch
doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) và giao dịch giữa chính ph v
ủ ới doanh nghiệp (G2B).
Từ năm 2021 VECOM điều chỉnh phương pháp tính để phản ảnh tốt hơn tình hình và xu
hướng phát triển thương mại điện tử cũng như khoảng cách giữa các địa phương. Theo phương
pháp mới, chỉ tiêu G2B sẽ không được xem xét khi tính chỉ s
ố do phần lớn các địa phương đã
triển khai tốt dịch vụ công trực tuyến, ng đồ thời nhiều dịch v
ụ công trực tuyến quan tr ng ọ hỗ trợ ệ
doanh nghi p không phải do địa phương mà do các ộ
b ngành triển khai. Việc đánh giá tiêu chí hạ tầng và ngu n
ồ nhân lực cũng có sự thay đổi lớn do sự ph ổ cập c a ủ máy tính cá nhân, 1 thiết bị di ng và vi độ
ệc tiếp cận Internet tương đối dễ dàng với chi phí hợp lý. Ngoài ra, việc sử
dụng thư điện tử, mạng xã hội đã trở nên thông dụng với các doanh nghiệp i và ngườ tiêu dùng.
Trong khi đó, nhiều chỉ tiêu định lượng khác được chú ý hơn khi tính toán chỉ số, bao gồm tên miền Internet ố qu c gia .VN, các loạ ẻ
i th thanh toán và đơn vị chấ ậ p nh n thẻ, ví n t điệ ử, dịch vụ
chuyển phát cho bán lẻ trực tuyến, sự tham gia của các doanh nghiệp với các sàn thương mại
điện tử, mức độ triển khai các giải pháp kinh doanh trự ế c tuy n, v.v…
Phương pháp tính chỉ số thương mại điện tử mới không những khách quan, tin cậy hơn
mà còn là nguồn thông tin hữu ích hơn cho mọi đối tượng quan tâm tới kinh doanh trực tuyến,
bao gồm các doanh nghiệp, đơn vị nghiên cứu, tư vấn và đào tạo, các cơ quan xây dựng chính
sách và pháp luật, các tổ chức qu c ố tế. c
Đặ biệt, các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương
như Sở Công Thương, Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Trung tâm Xúc
tiến Thương mại và Đầu tư… có thể đề xuất các ạt ho động cụ thể thu c
ộ phạm vi quản lý của
mình để thúc đẩy từng chỉ tiêu thành phần trong chỉ số chung, qua đó góp phần phát triển
thương mại điện tử tại địa phương.
Hoạt động của Sở Công Thương và các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương cần hướng tới các mục ụ
tiêu c thể mang tính định lượng, vừa thúc đẩy thương mại điện tử vừa nâng
cao chỉ số. Chẳng hạn, mục tiêu không phải là mỗi năm địa phương tổ chức được bao nhiêu
lớp đào tạo, tập huấn mà là số lượng website thương mại điện tử đã tăng lên bao nhiêu.
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam xin trân tr ng c ọ
ảm ơn tất cả các cơ quan, tổ chức,
doanh nghiệp và cá nhân đã giúp đỡ xây dựng Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử này. Nhiều
Sở Công Thương, bao gồm Sở Công Thương An Giang, Bạc Liêu, Bắc Ninh, Bến Tre, Cà Mau,
Cần Thơ, Đà Nẵng, Đồng Nai, Gia Lai, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Hoà Bình, Lâm Đồng,
Lào Cai, Long An, Nghệ An, Phú Th ,
ọ Quảng Nam, Quảng Ngãi, Thái Bình, Thanh Hoá, Tp.
Hồ Chí Minh, Yên Bái đã nhiệt tình hỗ trợ khảo sát tình hình triển khai thương mại điện tử của
các doanh nghiệp tại địa phương.
Các doanh nghiệp hội viên và đối tác tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ ạt ho động xây dựng Báo cáo này. Hiệp h i
ộ xin cảm ơn sự giúp đỡ quý báu c a
ủ Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post), Công ty C
ổ phần Chuyển phát nhanh Bưu điện (EMS), Công ty C ổ phần Công
nghệ SAPO, Công ty TNHH MTV chuyển phát nhanh Thuận Phong (J&T Express), Công ty Cổ
phần NAVEE, Visa Inc., Công ty Cổ phần Haravan, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ
(USAID), Công ty Cổ phần TM&CPN N i Bài ộ (NETCO).
Việc tính toán chỉ số theo phương pháp mới cũng đòi hỏi sự hỗ trợ khách quan c a ủ nhiều
doanh nghiệp và đơn vị khác. VECOM xin gửi lời cảm ơn tới Tổng công ty Bưu chính Viettel 2 (Viettel Post), Công ty c
ổ phẩn Giao hàng Tiết kiệm, Công ty ổ C ẩ ph n Giao hàng nhanh, Công ty C ổ phẩn Thanh toán qu c ố gia (NAPAS), Công ty c
ổ phần Dịch vụ Di đ ng ộ Trực tuyến (MOMO), Công ty C
ổ phần Công nghệ IMGroup, Công ty SmartOSC… Trường Đại học
Thương mại, Trường Đại học Ngoại thương, Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) và nhiều đơn vị khác đã nhiệ
t tình hỗ trợ và cung cấp thông tin giá trị.
Chỉ số Thương mại điện tử 2021 không thể hoàn thành nếu thiếu sự chỉ đạo và hỗ trợ quý báu về chuyên môn c a
ủ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế s
ố và Vụ Thị trường trong nước
thuộc Bộ Công Thương. Đồng thời, hàng nghìn doanh nghiệp trên cả nước đã nhiệt tình cung
cấp thông tin theo mẫu phiếu khảo sát. Tôi xin trân tr ng gi ọ
ới thiệu Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2021 và hoan nghênh m có th ọi góp ý để
ể thực hiện tốt hơn nhiệm vụ p theo. này trong các năm tiế
Chủ tịc h ệt Nam 3 NỘI DUNG
TỔNG QUAN ............................................................................................................................... 8 Vƣợt qua kh ng ho ủ
ảng .............................................................................................................. 8
Tăng trƣởng vững chắc ............................................................................................................. 9
Thông thoáng về chính sách .................................................................................................... 11
Bám đuổi trong pháp luật ........................................................................................................ 13
Thử thách khó vƣợt qua .......................................................................................................... 15
Không có phép màu ................................................................................................................. 16
CHƢƠNG II – TOÀN CẢNH THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ 2021 ............................................... 20
1. CÁC DOANH NGHIỆP THAM GIA KHẢO SÁT............................................................ 21
2. HẠ TẦNG VÀ NGUỒN NHÂN LỰC ............................................................................... 22 a. S d ử ng em ụ ail và các công c h ụ
ỗ trợ trong công việc ..................................................... 22
b. Lao động chuyên trách về thƣơng mại điện tử ................................................................ 24
c. Chi phí mua sắm, trang bị và ứng d ng công ngh ụ
ệ thông tin và thƣơng mại điện tử ..... 27
3. GIAO DỊCH THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ D V N I
ỚI NGƢỜ TIÊU DÙNG (B2C) ............. 28
a. Website doanh nghiệp ..................................................................................................... 28
b. Kinh doanh trên mạng xã h i
ộ .......................................................................................... 30
c. Tham gia các sàn thƣơng mại điện tử .............................................................................. 30
d. Kinh doanh trên nền tảng di động ................................................................................... 31
4. GIAO DỊCH THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ DN VỚI D (
N B2B) ........................................... 37 a. S d ử ng các ph ụ
ần mềm quản lý ....................................................................................... 37 b. S d ử ụng chữ n t ký điệ và ử
hợp đồng điện tử .................................................................. 38
c. Nhận đơn đặt hàng và đặt hàng qua các công cụ tr c
ự tuyến ........................................... 38 d. T l
ỷ ệ đầu tƣ, xây dựng và vận hành website/ ng d ứ
ụng di động ...................................... 40
e. Đánh giá hiệu quả của việc bán hàng qua các công c ụ tr c
ự tuyến .................................. 41 f. Hiệu quả
kinh doanh năm 2020 ....................................................................................... 41 5. GIAO D C
Ị H GIỮA CHÍNH PHỦ VỚI DOANH NGHIỆP (G2B) .................................... 42
a. Tra cứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớc ..................................................... 42 b. S d
ử ụng dịch vụ công tr c
ự tuyến ..................................................................................... 43 c. Lợi ích của dịch v c
ụ ông trực tuyến ................................................................................ 44
CHƢƠNG III – CHỈ SỐ THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ THEO ĐỊA PHƢƠNG ............................ 45
1. CHỈ SỐ VỀ NGUỒN NHÂN LỰC VÀ HẠ TẦNG C
NTT (NNL&HT) ........................... 46 2. CHỈ SỐ VỀ GIAO D C Ị H GIỮA DOANH NGHIỆP V I
ỚI NGƢỜ TIÊU DÙNG (B2C) .. 48 3. CHỈ SỐ VỀ GIAO D C
Ị H GIỮA DOANH NGHIỆP VỚI DOANH NGHIỆP (B2B) ....... 50
4. CHỈ SỐ THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CÁC ĐỊA PHƢƠNG ................................................. 52 4
PHỤ LỤC .................................................................................................................................... 54
Phụ lục 1 - Chỉ số năng lực canh tranh cấp tỉnh ...................................................................... 55
Phụ lục 2 - Dân số, Doanh nghiệp và Thu nhập ...................................................................... 58
Phụ lục 3 - Phân bổ tên miền quốc gia “.VN” theo địa phƣơng.............................................. 60
ĐƠN VỊ TÀI TRỢ ...................................................................................................................... 62
TỔNG CÔNG TY BƢU ĐIỆN VIỆT NAM (Vietnam Post) ................................................. 63
CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ SAPO ......................................................................... 65
TỔNG CÔNG TY CHUYỂN PHÁT NHANH BƢU ĐIỆN (EMS) ...................................... 67
CÔNG TY TNHH MTV CHUYỂN PHÁT NHANH THUẬN PHONG ............................... 68
CÔNG TY CỔ PHẦN NAVEE .............................................................................................. 69
CƠ QUAN QUẢN LÝ CITES VIỆT NAM ........................................................................... 70 CÔNG TY CỔ PHẦN I
THƢƠNG MẠ VÀ CHUYỂN PHÁT NHANH NỘI BÀI............... 72
CÔNG TY CỔ PHẦN SMARTOSC ...................................................................................... 73
TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN KINH DOANH ONLINE IM GROUP .................................. 74 5
DANH SÁCH CÁC HÌNH VẼ
Hình 1: Loại hình doanh nghiệp tham gia khảo sát ..................................................................... 21
Hình 2: Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu của các doanh nghiệp khảo sát ....................................... 22 Hình 3: Tỷ lệ ng t lao độ
rong doanh nghiệp thƣờng xuyên sử dụng email qua các năm ............. 23 Hình 4: S d
ử ụng email phân theo quy mô doanh nghiệp ............................................................ 23 Hình 5: S d
ử ụng các nền tảng nhƣ Facebook Messenger, Zalo, Viber, WhatsApp, Skype ........ 24 Hình 6: Tỷ lệ doanh nghi ng chuyên trách v ệp có lao độ
ề TMĐT qua các năm ......................... 25 Hình 7: Tỷ lệ doanh nghi ng chuyên trách v ệp có lao độ
ề TMĐT phân theo quy mô ................. 25
Hình 8: Lao động chuyên trách về TMĐT
phân theo lĩnh vực kinh doanh ................................ 26
Hình 9: Tỷ lệ DN gặp khó khăn khi tuyển d ng có k ụng lao độ ỹ n
ăng về TMĐT và CNTT ...... 27 Hình 10: T l
ỷ ệ doanh nghiệp gặp khó khăn khi tuyển d ng cho các nhóm k ụng lao độ ỹ năng ... 27
Hình 11: Chi phí mua sắm, trang bị và ứng d ng C ụ NTT và TMĐT
qua các năm...................... 28 Hình 12: T l ỷ ệ doanh nghi
ệp có website qua các năm................................................................ 28 Hình 13: T l ỷ ệ s d ử ng các lo ụ
ại tên miền qua nhiều năm ........................................................... 29 Hình 14: T l
ỷ ệ cập nhật thông tin lên website ............................................................................. 29
Hình 15: Kinh doanh trên mạng xã hội qua các năm .................................................................. 30 Hình 16: T l
ỷ ệ doanh nghiệp tham gia sàn TMĐT
qua các năm ................................................ 30 Hình 17: T l ỷ ệ website có phiên b
ản di động qua các năm......................................................... 31 Hình 18: T l ỷ ệ có ng d ứ
ụng bán hàng trên thiết bị di động qua các năm ................................... 31 Hình 19: T l
ỷ ệ DN phát triển ứng d ng bán hàng tr ụ ên các nền t ........ ảng di động qua các năm 32
Hình 20: Thời gian trung bình lƣu lại khi truy cập website TMĐT phiên bản di động .............. 32 Hình 21: T l ỷ ệ DN có website h
ỗ trợ kinh doanh trên nền t
ảng di động qua các năm ............... 33
Hình 22: Các hình thức quảng cáo website/ứng dụng di động của doanh nghiệp ...................... 34
Hình 23: Ƣớc tính chi phí quảng bá website/ứ ụng di độ ng d
ng của DN qua kênh trực tuyến ... 34
Hình 24: Chi phí quảng cáo phân theo nhóm thành ph ố trực thuộc T
rung ƣơng........................ 35
Hình 25: Đánh giá hiệu quả của việc quảng cáo website/ứ ụng di độ ng d
ng .............................. 35 Hình 26: T l
ỷ ệ DN đánh giá hiệu quả cao các công c qu ụ
ảng cáo trực tuyến qua các năm ....... 36 Hình 27: T l ỷ ệ s ố t
đơn đặ sản phẩm thành công so với năm 2019 ............................................. 36 Hình 28: Tình hình s d ử ụng các phần mềm qu
ản lý qua các năm .............................................. 37 Hình 29: Tình hình s d
ử ụng các phần mềm quản lý theo quy mô doanh nghiệp ........................ 37 Hình 30: Tình hình s d ử ụng chữ n t ký điệ
ử qua các năm ........................................................... 38 Hình 31: Tình hình s d
ử ụng hợp đồng điện t
ử qua các năm ....................................................... 38 Hình 32: T l
ỷ ệ doanh nghiệp nhận đơn đặt hàng trên các công c
ụ trực tuyến qua các năm ....... 39 Hình 33: T l ỷ ệ doanh nghi t
ệp đặ hàng qua các công c
ụ trực tuyến ............................................ 39 Hình 34: T l
ỷ ệ đầu tƣ, xây dựng và vận hành website/ ng d ứ
ụng di động qua các năm.............. 40 Hình 35: T l
ỷ ệ đầu tƣ, xây dựng và vận hành website/ ng d ứ
ụng di động theo quy mô D N....... 40
Hình 36: Đánh giá hiệu quả của việc bán hàng qua các công cụ trực tuyến ............................... 41
Hình 37: Doanh thu năm 2020 so với năm 2019 ........................................................................ 41
Hình 38: Xu hƣớng tra cứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớc qua các năm ............. 42 Hình 39: T l
ỷ ệ tra cứu thông tin trên các website cơ quan nhà nƣớc phân theo quy mô DN ..... 42 Hình 40: S d ử ng d ụ ịch v c ụ ông tr c
ự tuyến qua các năm ............................................................ 43 Hình 41: Tình hình s d ử ụng một s d ố ịch v c
ụ ông trực tuyến ...................................................... 43
Hình 42: Lợi ích của dịch v c
ụ ông trực tuyến qua các năm ........................................................ 44 Hình 43: Chỉ s N ố gu n nhân l ồ
ực và Hạ tầng công nghệ thông tin (NNL&HT) ......................... 47 Hình 44: Chỉ s v
ố ề giao dịch B2C............................................................................................... 49 Hình 45: Chỉ s v
ố ề giao dịch B2B............................................................................................... 51
Hình 46: Xếp hạng Chỉ s
ố Thƣơng mại điện tử Việt Nam năm 2021 ......................................... 53 6