Bệnh viêm tai giữa
Bệnh viêm tai giữa
Tài liệu liên quan:
-
Bệnh viêm họng
87 44
Preview text:
lOMoAR cPSD| 25518217 BÖnh Viªm tai gi÷a BS. HiÓn
1. Gi¶i phÉu vµ sinh lý tai.
1.1. Gi¶i phÉu tai.
Tai gåm 3 phÇn: tai ngoµi, tai gi÷a vµ tai trong. Tai
ngoµi: vµnh tai vµ èng tai ngoµi Tai gi÷a:
hßm tai, vßi nhÜ vµ c¸c xoang chòm. cÊu t¹o cña hßm nhÜ.
Hßm nhÜ gièng nh mét h×nh trèng dÑt. Bé phËn chñ yÕu trong hßm nhÜ lµ tiÓu cèt. Hßm nhÜ
®îc chia thµnh hai tÇng. TÇng trªn gäi lµ tÇng thîng nhÜ chøa tiÓu cèt, tÇng díi gäi lµ trung nhÜ
(antrium) lµ mét hèc rçng chøa kh«ng khÝ, th«ng trùc tiÕp víi vßi nhÜ. Hßm nhÜ cã s¸u thµnh:
Thµnh ngoµi: PhÝa trªn lµ tÇng thîng nhÜ, phÇn díi lµ mµng nhÜ h×nh bÇu dôc. Thµnh trong: Cã
®o¹n n»m ngang cña èng falope, phÇn trªn lµ thµnh trong cña thîng nhÜ cã gê èng b¸n khuyªn
ngoµi, n»m ngay trªn èng falope. ë mét sè trêng hîp d©y thÇn kinh VII kh«ng cã èng x¬ng che phñ
do ®ã viªm tai gi÷ dÔ bÞ liÖt mÆt, phÇn díi lµ thµnh trong cña hßm nhÜ. ë mÆt nµy cã hai cöa sæ: cöa
sæ bÇu dôc ë phÝa trªn vµ sau, cöa sæ trßn ë phÝa sau vµ díi.
Thµnh sau: PhÇn trªn cña thµnh sau lµ èng th«ng hang, nèi liÒn hang chòm víi hßm nhÜ, phÇn díi
thµnh sau lµ têng d©y VII ng¨n c¸ch hßm nhÜ víi x¬ng chòm.
Thµnh tríc: Th«ng víi lç vßi nhÜ (Eustachi), ë trÎ em lç vßi lu«n më th«ng víi vßm mòi häng. Víi
®Æc ®iÓm cÊu t¹o vßi nhÜ n»m ngang, kh¸ réng vµ th¼ng, viªm nhiÔm vïng mòi häng dÔ x©m nhËp vµo tai gi÷a.
Thµnh trªn: Hay lµ trÇn nhÜ ng¨n c¸ch hßm nhÜ víi hè n·o gi÷a. ë trÎ em ®êng khíp trai ®¸ bÞ hë
nªn viªm tai gi÷a dÔ bÞ viªm mµng n·o.
Thµnh díi: VÞnh tÜnh m¹ch c¶nh.
Tai trong: N»m trong x¬ng ®¸, ®i tõ hßm tai tíi lç èng tai trong.
Gåm 2 phÇn lµ mª nhÜ x¬ng bao bäc bªn ngoµi vµ mª nhÜ mµng ë trong.
Mª nhÜ x¬ng: gåm tiÒn ®×nh vµ loa ®¹o (èc tai). - TiÒn ®×nh th«ng víi
tai gi÷a bëi cöa sæ bÇu dôc ë phÝa tríc, cã èng b¸n khuyªn n»m theo ba b×nh diÖn kh«ng gian.
- Loa ®¹o gièng nh h×nh con èc cã hai vßng xo¾n rìi, ®îc chia thµnh
hai vÞn: lµ vÞn tiÒn ®×nh th«ng víi tiÒn ®×nh vµ vÞn nhÜ th«ng víi hßm
tai bëi cöa sæ trßn, nã ®ùoc bÞt kÝn bëi mµng nhÜ phô Scarpa.
Mª nhÜ mµng: gåm hai tói lµ cÇu nang vµ soan nang, èng néi dÞch
vµ 3 èng b¸n khuyªn mµng.
Trong cÇu nang vµ soan nang cã c¸c b·i th¹ch nhÜ lµ vïng c¶m gi¸c th¨ng b»ng. Trong èng b¸n
khuyªn cã mµo b¸n khuyªn lµ vïng chuyÓn nhËn c¸c kÝch thÝch
chuyÓn ®éng. Loa ®¹o mµng: n»m trong vÞn tiÒn ®×nh cã c¬ quan
Corti chøa ®ùng c¸c tÕ bµo l«ng vµ c¸c tÕ bµo ®Öm, tÕ bµo n©ng ®ì.
Gi÷a mª nhÜ x¬ng vµ mª nhÜ mµng cã ngo¹i dÞch, trong mª nhÜ mµng cã néi dÞch. ThÇn kinh.
C¸c sîi thÇn kinh xuÊt ph¸t tõ tÕ bµo l«ng cña c¬ quan Corti
tËp hîp thµnh bã thÇn kinh loa ®¹o (èc tai). C¸c sîi thÇn kinh xuÊt
ph¸t tõ c¸c mµo b¸n khuyªn vµ b·i th¹ch
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com) lOMoAR cPSD| 25518217
nhÜ tËp hîp thµnh bã thÇn kinh tiÒn ®×nh. Hai bã nµy tËp hîp thµnh d©y thÇn kinh sè VIII ch¹y trong
èng tai trong ®Ó vµo n·o.
1.2. Sinh lý tai.
Tai cã hai chøc n¨ng nghe vµ th¨ng b»ng. 1.2.1.Chøc n¨ng nghe.
Sinh lý truyÒn ©m
- Tai ngoµi: Vµnh tai thu vµ ®Þnh híng sãng ©m, èng tai truyÒn sãng ©m tíi mµng tai.
- Tai gi÷a: DÉn truyÒn vµ khuyÕch ®¹i cêng ®é ©m thanh (vßi nhÜ, mµng nhÜ, chuçi x¬ng con).
Sinh lý tiÕp ©m
- §iÖn thÕ liªn tôc: Do cã sù kh¸c biÖt vÒ thµnh phÇn cña Na+ vµ K+ trong néi vµ ngo¹i dÞch.
- §iÖn thÕ ho¹t ®éng: do sù di chuyÓn cña néi dÞch, sù rung ®éng cña c¸c tÕ bµo l«ng.
- Luång thÇn kinh: Luång thÇn kinh tËp hîp c¸c ®iÖn thÕ chuyÓn theo d©y VIII lªn vá n·o.
2.2.2.Chøc n¨ng th¨ng b»ng.
Th¨ng b»ng vËn ®éng.
Do c¸c èng b¸n khuyªn, khi thay ®æi t thÕ ®Çu lµm néi dÞch n»m trong èng b¸n khuyªn di
chuyÓn g©y kÝch thÝch tÕ bµo thÇn kinh ë mµo b¸n khuyªn t¹o nªn luång thÇn kinh.
Th¨ng b»ng tÜnh t¹i.
Tuú theo t thÕ bÊt ®éng (khi n»m hoÆc ngåi...), c¸c h¹t th¹ch nhÜ ®Ì lªn tÕ bµo thÇn kinh ë
b·i th¹ch nhÜ t¹o lªn luång thÇn kinh. C¸c luång thÇn kinh ®îc thÇn kinh tiÒn ®×nh ®a ®Õn c¸c trung
t©m ë n·o t¹o nªn c¸c ph¶n x¹ ®iÒu chØnh th¨ng b»ng cña c¬ thÓ.
2. Viªm tai gi÷a cÊp tÝnh.
Viªm tai gi÷a cÊp tÝnh lµ bÖnh thêng gÆp, nhiÒu nhÊt ë trÎ em trong nhiÔm khuÈn ®êng h« hÊp
trªn, nhÊt lµ khi bÞ sëi, cóm, b¹ch hÇu, ho gµ... diÔn biÕn trong thêi gian díi 3 tuÇn.
NÕu kh«ng ®îc ®iÒu trÞ kÞp thêi vµ ®óng ph¬ng ph¸p th× bÖnh thêng dÉn tíi biÕn chøng nguy hiÓm nh: - Viªm tai gi÷a m¹n tÝnh. - Viªm tai x¬ng chòm.
- C¸c biÕn ch÷ng néi sä nh: viªm mµng n·o, ¸p xe n·o.
- C¸c biÕn ch÷ng m¹ch m¸u: viªm t¾c tÜnh m¹ch bªn. - Liªt d©y VII ngo¹i vi.
2.1. Ph©n lo¹i.
- Viªm tai gi÷a cÊp tÝnh dÞch thÊm.
- Viªm tai gi÷a cÊp tÝnh xung huyÕt. - Viªm tai gi÷a cÊp tÝnh cã mñ.
2.2. Nguyªn nh©n.
2.2.1. Viªm nhiÔm cÊp tÝnh ë mòi häng.
- XuÊt hiÖn sau c¸c bÖnh nh: cóm, sëi hoÆc sau c¸c bÖnh nh viªm mòi, viªm xoang, viªm VA,
viªm Amidan, u vßm mòi häng.
- NhÐt mÌche mòi sau qu¸ l©u.
- C¨n nguyªn vi khuÈn: thêng do S. pneumoniae, H.influenzae, M.catarrhalis, S. aureus.
2.2.2. Sau chÊn th¬ng: g©y r¸ch, thñng mµng tai nh ngo¸y tai b»ng vËt cøng, chÊn th¬ng do tiÕng næ, søc Ðp bom ®¹n...
2.2.3. Sù thay ®æi ¸p lùc: cña kh«ng khÝ trong tai gi÷a vµ ¸p lùc cña vßm häng, ¸p lùc tai gi÷a vµ ¸p lùc tai ngoµi.
2.3. L©m sµng.
Downloaded by Van Le (mrl3v4n@gmail.com)