Câu 1 Triết Học: Chất và Lượng trong Nhận Thức và Thực Tiễn

Câu 1: Chất của sự vật là gì? Lượng của sự vật là gì? Vì sao trong hoạt động nhận
thức và thực tiễn chúng ta cần tôn trọng sự tích lũy về lượng? Cho ví dụ.
- Chất: là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, hiện
tượng, đó là sự thống nhất hữu cơ của những thuộc tính, những yếu tố cấu thành sự vật,
hiện tượng, nói lên sự vật, hiện tượng đó là gì, phân biệt nó với các sự vật, hiện tượng khác.
- Lượng: của sự vật là khái niệm chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật hiện
tượng, biểu thị con số những thuộc tính, tổng số những bộ phận cấu thành nó như về độ
lớn, về quy mô, về trình độ, về tốc độ, về màu sắc. - Bởi vì:
+ Thứ Nhất: Trong hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn phải biết tích lũy về
lượng để có biến đổi về chất; không được nôn nóng cũng như không được bảo thủ. Bước
nhảy làm cho chất mới ra đời, thay thế chất cũ là hình thức tất yếu của sự vận động, phát
triển của mọi sự vật, hiện tượng; nhưng sự thay đổi về chất do thực hiện bước nhảy gây
nên chỉ xảy ra khi lượng đã thay đổi đến giới hạn, tức đến điểm nút, đến độ nên muốn tạo
ra ra bước nhảy thì phải thực hiện quá trình tích lũy về lượng.
+ Thứ Hai: Khí lượng đã đạt đến điểm nút thì thực hiện bước nhảy là yêu cầu khách
quan của sự vận động của sự vật, hiện tượng chỉ là những bước nhảy là yêu cầu khách
quan của sự vận động của sự vật, hiện tượng, tự tưởng nôn nóng thường biểu hiện ở chỗ
không chú ý thỏa đáng đến sự tích lũy về lượng mà cho rằng, sự phát triển của sự vật,
hiện tượng chỉ là những bước nhảy liên tục; ngược lại, tự tưởng bảo thủ thường biểu hiện
ở chỗ không dám thực hiện bước nhảy , coi sự phát triển chỉ là những thay đổi về lượng.
Do vậy, cần khắc phục cả hai biểu hiện trên.
+ Thứ Ba: Sự tác động của quy luật này đòi hỏi phải có thái độ khách quan, khoa học về
quyết tâm thực hiện bước nhảy; tuy đều có tính khách quan, khoa học và quyết tâm thực
hiện bước nhảy; tuy đều có tính khách quan, nhưng quy luật xã hội chỉ điễn ra thông qua
hoạt động có ý thức của con người; do vậy, khi thực hiện bược nhảy trong lĩnh vực xã
hội, tuy vẫn phải tuân theo điều kiện khách quan, nhưng cũng phải chú ý đến điều kiện
chủ quan. Nói cách khác, trong hoạt động thực tiễn, không những cần xác định quy mô
và nhịp điệu bước nhảy một khách khách quan, khoa học, chống giáo điều, rập khuôn, mà
còn phải có quyết tâm mà nghị lực để thực hiện bước nhảy khi điều kiện đã chin muồi,
chủ động nắm bắt thời cơ thực hiện kịp bước nhảy khi điều kiện cho phép, chuyển thay
đổi mang tính tiến hóa sang thay đổi mang tính cách mạng.
+ Thứ Tư: Quy luật yêu cầu phải nhận thức được sự thay đổi về chất còn phụ thuộc vào
phương thức liên kết giữa các yếu tố tạo thành sự vật, hiện tượng: do đó, phải biết lựa
chọn phương pháp phù hợp để tác động và phương thức liên kết đó trên cơ sở hiểu rõ bản
chất, quy luật của chúng