Câu hỏi ôn tập và đáp án môn Chủ nghĩa xã hội và khoa học | Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội
Câu 1:Phân tích những điều kiện kinh tế - xã hội cho sự ra đời Chủ nghĩa xã hội không tưởng. Trả lời: Định nghĩa Chủ nghĩa xã hội không tưởng (nêu và phân tích định nghĩa) (0,5 điểm). Điều kiện ra đời. Điều kiện kinh tế (1,5 điểm). Điều kiện xã hội (1,5 điểm). Kết luận (1,5 điểm), Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Môn: chủ nghĩa xã hội và khoa học
Trường: Đại học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 46672053
Khoa Triết học & KHXH
CÂU HỎI ÔN TẬP VÀ ĐÁP ÁN MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC **************** Câu 1:
Phân tích những điều kiện kinh tế - xã hội cho sự ra đời Chủ nghĩa xã hội không tưởng. Trả lời:
- Định nghĩa Chủ nghĩa xã hội không tưởng (nêu và phân tích định nghĩa) (0,5 điểm ). - Điều kiện ra đời
+ Điều kiện kinh tế (1,5 điểm ).
+ Điều kiện xã hội (1,5 điểm
). - Kết luận (1,5 điểm ) Câu 2:
Phân tích những giá trị lịch sử của Chủ nghĩa xã hội không tưởng thể hiện qua một số quan điểm
của các nhà không tưởng. Trả lời:
- Định nghĩa Chủ nghĩa xã hội không tưởng (nêu và phân tích định nghĩa) (0,5 điểm ). - Những
giá trị lịch sử của chủ nghĩa xã hội không tưởng (4,5 điểm ) + Phê phán CNTB
+ Những luận điểm về xã hội tương lai
+ Thức tỉnh tinh thần đấu tranh của quần chúng nhân dân
+ Tư tưởng nhân văn,, nhân đạo, bênh vực nhân dân lao động
+ Một trong những tiền đề lý luận Câu 3:
Phân tích những hạn chế và nguyên nhân những hạn chế của Chủ nghĩa xã hội không tưởng. Cho ví dụ cụ thể. 1 lOMoAR cPSD| 46672053 Trả lời:
- Định nghĩa Chủ nghĩa xã hội không tưởng (nêu và phân tích định nghĩa) (0,5 điểm ).
- Những hạn chế của chủ nghĩa xã hội không tưởng :
+ Chưa chỉ ra được bản chất của chủ nghĩa tư bản, ví dụ.. (1 điểm
) + Nguyên nhân Câu 4:
Phân tích những điều kiện kinh tế - xã hội và những tiền đề lý luận cho sự ra đời Chủ nghĩa xã hội khoa học. Trả lời:
- Định nghĩa Chủ nghĩa xã hội khoa học (theo nghĩa hẹp) (0,5 điểm ) - Những
điều kiện kinh tế - xã hội :
+ Sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa tư bản (1 điểm ).
+ Sự trưởng thành của giai cấp công nhân (1 điểm ).
- Những tiền đề lý luận :
+ Chủ nghĩa xã hội không tưởng – phê phán (nêu khái quát những giá trị lịch sử của những đại
biểu CNXHKT-PP: Xanh-xi-mông, Phu-ri-ê, Ô-oen.) (0,5 điểm).
+ Chủ nghĩa duy vật lịch sử (1 điểm ).
+ Học thuyết về giá trị thặng dư (0,5 điểm ).
+ Học thuyết về sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản (0,5 điểm ). Câu 5:
Phân tích những quan điểm cơ bản của C.Mác và Ph.Ăng ghen nêu ra trong thời kỳ hình thành
của Chủ nghĩa xã hội khoa học (1844 - 1848). Trả lời:
- nêu mâu thuẫn giai câp và đấu tranh giai cấp trong cntb (1,5 điểm ) - vai trò của llsx
- những nguyên lý của cnxhkh trong TNĐCS :
+ Tính tất yếu sụp đổ.... Câu 6: 2 lOMoAR cPSD| 46672053
Phân tích những quan điểm cơ bản của C.Mác và Ph.Ăng ghen nêu ra trong thời kỳ phát triển của
Chủ nghĩa xã hội khoa học (1848 - 1871). Trả lời:
- Thời kỳ thứ hai từ 1848 đến 1871 được coi là thời kỳ phát triển của Chủ nghĩa xã hội khoa học.
Từ sau khi “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” ra đời, Mác và Ăngghen tiếp tục các công trình
nghiên cứu và đề xuất thêm nhiều nội dung của Chủ nghĩa xã hội khoa học trên nhiều khía cạnh.
Tuy nhiên công trình khoa học lớn nhất và đặc trưng nhất của Chủ nghĩa xã hội khoa học là bộ
“Tư bản” (phân tích nội dung và ý nghĩa vai trò của bộ “Tư bản”) (1,5 điểm).
- Trong thời kỳ này Mác và Ăngghen đã :
+ đưa ra luận điểm “trong cách mạng vô sản giai cấp vô sản phải đập tan bộ máy nhà nước
của giai cấp tư sản và thiết lập bộ máy nhà nước của giai cấp vô sản – nhà nước chuyên chính vô sản (1 điểm).
+ đưa ra luận điểm về liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân, ý
nghĩa, vai trò của liên minh công – nông đối với quá trình tiến hành cách mạng vô sản (1 điểm).
+ đưa ra luận điểm về cách mạng không ngừng (1 điểm). + .............. Câu 7:
Phân tích những quan điểm cơ bản của C.Mác và Ph.Ăng ghen nêu ra trong thời kỳ chín muồi
của Chủ nghĩa xã hội khoa học (1871 - 1895). Trả lời: -
Thời kỳ thứ ba từ 1871 đến 1895 được coi là thời kỳ chín muồi của Chủ nghĩa xã hội khoa
học, tiếp tục phát triển hoàn thiện những luận điểm cơ bản của Chủ nghĩa xã hội khoa học trong
những thời kỳ trước và bổ sung thêm những luận điểm mới (0,5 điểm). -
Từ thực tiễn đấu tranh giai cấp ở Pháp và Công xã Pa-ri năm 1871 , Mác và Ăng ghen đã
đưa ra luận điểm coi Công xã là một hình thức nhà nước của giai cấp vô sản (1 điểm). -
Năm 1875 Mác viết tác phẩm “Phê phán Cương lĩnh Gô-ta” nhằm phê phán Cương lĩnh
của Đảng Xã hội dân chủ Đức tại Đại hội hợp nhất hai tổ chức của phong trào công nhân, đi
ngược lại những nguyên tắc của Chủ nghĩa xã hội khoa học (0,5 điểm). -
Ngoài ra, Mác cũng đã nêu ra những luận điểm quan trọng trong tác phẩm “Phê phán
Cương lĩnh Gô-ta” để phát triển Chủ nghĩa xã hội khoa học:
+ những dự báo khoa học về xã hội cộng sản chủ nghĩa tương lai (1 điểm ).
+ nguyên lý về thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội (1 điểm ). 3 lOMoAR cPSD| 46672053
+ Nguyên lý về hai giai đoạn phát triển của xã hội cộng sản chủ nghĩa và sự khác nhau giữa hai
giai đoạn đó (1 điểm). Câu 8:
Phân tích quá trình phát triển của Lênin về những tư tưởng Chủ nghĩa xã hội khoa học trong điều
kiện hoàn cảnh lịch sử mới. Trả lời:
- Nêu hoàn cảnh lịch sử mới trong đó V.I.Lênin đã vận dụng và phát triển Chủ nghĩa xã hội khoa học (1 điểm).
- Thời kỳ trước Cách mạng Tháng Mười (2 điểm ): + Hoạt động lý luận.
+ Hoạt động thực tiễn
- Thời kỳ sau Cách mạng Tháng Mười (2 điểm ) + Hoạt động lý luận.
+ Hoạt động thực tiễn. Câu 9:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học về tính tất yếu của sự thay thế xã hội Tư bản
chủ nghĩa bằng xã hội Cộng sản chủ nghĩa. Trả lời: -
Phân tích sự thay thế chủ nghĩa tư bản bằng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản được
quy định bởi những quy luật khách quan (2,5 điểm). -
Phân tích mâu thuẫn cơ bản của chủ nghĩa tư bản ngày càng gay gắt tất yếu dẫn đến xóa
bỏ chủ nghĩa tư bản (2 điểm) Câu 10:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học về giải pháp xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa
là cách mạng xã hội chủ nghĩa. Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin dã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm).
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội khoa học đó là quan
điểm về giải pháp xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa là cách mạng xã hội chủ nghĩa. -
Phân tich khái niệm cách mạng xã hội (2,5 điểm ). -
Phân tích tính tất yếu của giải pháp cách mạng xã hội chủ nghĩa (2 điểm ). 4 lOMoAR cPSD| 46672053 Câu 11:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học về vai trò tiên phong và sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân. Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin dã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm).
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội khoa học đó là quan
điểm về vai trò tiên phong và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. -
Phân tích điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân (2,5 điểm ). -
Phân tích nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân (2 điểm ). Câu 12:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học dự báo về giai đoạn đầu của Chủ nghĩa
Cộng sản (Chủ nghĩa xã hội). Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin dã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm).
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội khoa học đó là quan
điểm dự báo về xã hội cộng sản chủ nghĩa tương lai. -
Cơ sở khoa học và tính chất của dự báo (1,5 điểm ). -
Theo C.Mác, từ xã hội tư bản chủ nghĩa chuyển lên xã hội cộng sản chủ nghĩa phải trải qua
hai giai đoạn: giai đoạn đầu (chủ nghĩa xã hội) và giai đoạn hoàn chỉnh (chủ nghĩa cộng sản).
Trong phạm vi trả lời câu hỏi này, chỉ trình bày quan điểm của chủ nghĩa xã hội khoa học dự
báo về giai đoạn đầu của chủ nghĩa cộng sản (giai đoạn chủ nghĩa xã hội) (0,5 điểm). -
Dựa vào quan điểm biện chứng duy vật, C.Mác chỉ ra, vì chủ nghĩa cộng sản “thoát thai”
từ xã hội tư bản chủ nghĩa nên trong giai đoạn đầu không thể có ngay những thuộc tính hoàn toàn
khác với chủ nghĩa tư bản mà nó vẫn còn mang “những dấu vết” của xã hội cũ, đó là: + Về kinh tế: .... (1,5 điểm ).
+ Về chính trị ... (1 điểm ). Câu 13:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học dự báo về giai đoạn hoàn chỉnh của Chủ
nghĩa Cộng sản. Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin dã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm). 5 lOMoAR cPSD| 46672053
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội khoa học đó là quan
điểm dự báo về xã hội cộng sản chủ nghĩa tương lai. -
Cơ sở khoa học và tính chất của dự báo (1,5 điểm ). -
Theo C.Mác, từ xã hội tư bản chủ nghĩa chuyển lên xã hội cộng sản chủ nghĩa phải trải qua
hai giai đoạn: giai đoạn đầu (chủ nghĩa xã hội) và giai đoạn hoàn chỉnh (chủ nghĩa cộng sản).
Trong phạm vi trả lời câu hỏi này, chỉ trình bày quan điểm của chủ nghĩa xã hội khoa học dự
báo về giai đoạn hai (giai đoạn chủ nghĩa cộng sản hoàn chỉnh) của chủ nghĩa cộng sản (0,5 điểm). -
Giai đoạn hai của chủ nghĩa cộng sản (giai đoạn chủ nghĩa cộng sản hoàn chỉnh) có 5 đặc
trưng ....(mỗi đặc trưng 0,5 điểm). Câu 14:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin đã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (1 điểm).
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội đó là quan điểm về
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. -
Phân tích định nghĩa thời kỳ quá độ (1 điểm ). -
Phân tích tính tất yếu khách quan của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (1 điểm ). - Phân
tích hai kiểu thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội: trực tiếp và gián tiếp (2 điểm ) Câu 15:
Phân tích quan điểm của Chủ nghĩa xã hội khoa học về liên minh giữa giai cấp công nhân với
giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Trả lời: -
Mở đầu: Trải qua thực tiễn cách mạng và nghiên cứu lý luận ....C.Mác, Ph.Ăngghen và
V.I.Lênin đã xây dựng nên một hệ thống lý luận bao gồm những quan điểm khoa học và cách
mạng của Chủ nghĩa xã hội (1 điểm).
Một trong những quan điểm khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa xã hội đó là quan điểm về
liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. -
Phân tích những nhận định của C.Mác, Ph.Ăngghen, V.I. Lênin về giai cấp công nhân, giai
cấp nông dân và tầng lớp trí thức (2 điểm). -
Phân tích tính tất yếu của liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng
lớp trí thức trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (2 điểm). Câu 16: 6 lOMoAR cPSD| 46672053
Phân tích sự giống nhau và khác nhau giữa Chủ nghĩa xã hội không tưởng và Chủ nghĩa xã hội khoa học. Trả lời: -
Mở đầu: Từ khi xã hội hình thành sự phân chia giai cấp, hình thành sự phân chia giàu
nghèo, có kẻ bóc lột và người bị bóc lột, có tầng lớp thống trị và tầng lớp bị trị, tình trạng bất
công, người áp bức, bóc lột ... là bắt đầu nảy sinh những quan điểm, tư tưởng mong muốn xóa bỏ
chế độ bất công, áp bức, bóc lột, mong muốn sẽ có một xã hội không còn bất công, không còn
tình trạng người áp bức, bóc lột người nữa. Những quan điểm tư tưởng, những nguyện vọng như
vậy đều là những quan điểm tư tưởng chủ nghĩa xã hội. Cho đến nay, có hai trường phái chủ
nghĩa xã hội cơ bản: chủ nghĩa xã hội không tưởng và chủ nghĩa xã hội khoa học (1 điểm). -
Phân tích điểm giống nhau giữa chủ nghĩa xã hội không tưởng và chủ nghĩa xã hội khoa học (1 diểm ). -
Phân tích những điểm khác nhau giữa chủ nghĩa xã hội không tưởng và chủ nghĩa xã hội
khoa học, nguyên nhân của những điểm khác nhau đó (3 điểm) . Câu 17:
Phân tích quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga Xô viết giai đoạn thực hiện chính
sách Cộng sản thời chiến (1918 - 1921). Trả lời: -
Phân tích những nguyên nhân khách quan và chủ quan của việc thực hiện chính sách cộng
sản thời chiến (1,5 điểm). -
Trình bày và phân tích nội dung của chính sách cộng sản thời chiến (2,5 điểm ). -
Phân tích mặt tích cực và tiêu cực của chính sách cộng sản thời chiến (1 điểm). Câu 18:
Phân tích quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước Nga Xô viết giai đoạn thực hiện
chính sách Kinh tế mới (1921 - 1924). Trả lời: -
Mở đầu: Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga do Đảng Cộng sản (b) Nga, đứng đầu
là V.I.Lênin lãnh đạo đã tạo ra bước nhảy vọt có tính chất đánh dâu một thời đại mới – thời đại
xã hội chủ nghĩa. Chủ nghĩa xã hội từ lĩnh vực tư tưởng, lý luận đã được hiện thực hóa trong thực
tiễn cách mạng nước Nga. Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước Nga sau Cách mạng
tháng Mười diễn ra qua nhiều giai đoạn. Một trong những giai đoạn của quá trình này là giai đoạn
thực hiện chính sách Kinh tế mới (1921 - 1924) (0,5 điểm). -
Trình bày nguyên nhân của sự chuyển biến từ chính sách cộng sản thời chiến sang chính
sách kinh tế mới (1,5 điểm). -
Phân tích nội dung, quá trình thực hiện chính sách kinh tế mới (2,5 điểm ). - Đánh giá quá
trình thực hiện chính sách kinh tế mới (1 điểm ) Câu 19:
Trình bày luận điểm của V.I. Lênin: “Thông qua hình thức hợp tác xã đưa nông dân vào con
đường xã hội chủ nghĩa”. Trả lời:
Mở đầu: Trong thời gian từ cuối 1922 cho đến trước khi từ trần vào năm 1924, Lê nin đã có
những tác phẩm tổng kết quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng Tháng 7 lOMoAR cPSD| 46672053
Mười. Những tác phẩm này được coi là “Di chúc chính trị” của Lênin, là sự tổng kết thực tiễn
xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười, rút ra những kết luận về con
đường, biện pháp hiện thực hóa tư tưởng chủ nghĩa Mác (chủ nghĩa xã hội khoa học) trong quá
trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga.
Một trong những luận điểm trong kết luận lý luận của Lênin nói trên là luận điểm “Thông qua
hình thức hợp tác xã đưa nông dân vào con đường xã hội chủ nghĩa” (1 điểm). -
Lê nin đã đề ra một cách toàn diện cương lĩnh thực hiện hợp tác hóa: .... (0,5 diểm ). -
Phương pháp quá độ trực tiếp, trước khi có thực hiện chính sách kinh tế mới là phương
pháp tách rời thực tế của nước Nga tiền tư bản, không tìm ra được con đường đúng đắn xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở một nước tiểu nông (1 điểm). -
Tư tưởng và kế hoạch về hợp tác hóa của Lênin là kết quả chín muồi nhất của chính sách
kinh tế mới. Khi thực hiện chính sách kinh tế mới Lênin đã tìm ra được con đường đúng đắn là: ..... (1 điểm). -
Lênin đã nêu lên nhiều biện pháp thực hiện hợp tác hóa: .... (2,5 điểm ). Câu 20:
Phân tích luận điểm của V.I. Lênin: “Phát triển đại công nghiệp, thực hiện công nghiệp hóa và
điện khí hóa trên cơ sở phát triển kinh tế tiểu nông”. Trả lời: -
Quan điểm của Lê nin về cách thức khôi phục và phát triển công nghiệp, thực hiện điện
khí hóa mà không tính đến nhu cầu của nông dân, không chú ý đến nền kinh tế tiểu nông... (2,5 điểm). -
Căn cứ vào tình hình thực tế của đất nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười đó là nông dân
và kinh tế tiểu nông chiếm ưu thế, chính sách kinh tế mới đã thay đổi căn bản phương pháp và
con đường khôi phục và phát triển công nghiệp, thực hiện điện khí hóa. Con đường, biện pháp
đúng đắn đó là: ..... (2,5 điểm). Câu 21:
Trình bày luận điểm của V.I. Lênin: “Học tập và sử dụng những gì có giá trị của chủ nghĩa tư
bản để xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Trả lời: -
Mở đầu: Trong thời gian từ cuối 1922 cho đến trước khi từ trần vào năm 1924, Lê nin đã
có những tác phẩm tổng kết quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng
Tháng Mười. Những tác phẩm này được coi là “Di chúc chính trị” của Lênin, là sự tổng kết thực
tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười, rút ra những kết luận
về con đường, biện pháp hiện thực hóa tư tưởng chủ nghĩa Mác (chủ nghĩa xã hội khoa học) trong
quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga.
Một trong những luận điểm trong kết luận lý luận của Lênin nói trên là luận điểm “Học tập và
sử dụng những gì có giá trị của chủ nghĩa tư bản để xây dựng chủ nghĩa xã hội” (1 điểm). -
Phân tích quan điểm của Lênin về tính hai mặt của nền văn minh tư sản (1,5 điểm ). 8 lOMoAR cPSD| 46672053 -
Phân tích những quan điểm của Lênin về vấn đề học tập và sử dụng những gì có giá trị của
chủ nghĩa tư bản (2,5 điểm). Câu 22:
Phân tích luận điểm của V.I. Lênin về điều kiện bảo đảm cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa
xã hội là cách mạng văn hóa và cải cách bộ máy lãnh đạo và quản lý. Trả lời: -
Mở đầu: Trong thời gian từ cuối 1922 cho đến trước khi từ trần vào năm 1924, Lê nin đã
có những tác phẩm tổng kết quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng
Tháng Mười. Những tác phẩm này được coi là “Di chúc chính trị” của Lênin, là sự tổng kết thực
tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười, rút ra những kết luận
về con đường, biện pháp hiện thực hóa tư tưởng chủ nghĩa Mác (chủ nghĩa xã hội khoa học) trong
quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga.
Một trong những luận điểm trong kết luận lý luận của Lênin nói trên là luận điểm về điều kiện
bảo đảm cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội là cách mạng văn hóa và cải cách bộ máy lãnh
đạo và quản lý (1 điểm). -
Phân tích quan điểm của Lênin về vai trò của cách mạng văn hóa trong công cuộc xây dựng
chủ nghĩa xã hội (2 điểm). -
Phân tích quan điểm của Lênin về những biện pháp cải cách bộ máy lãnh đạo và quản lý (2 điểm). Câu 23:
Phân tích quan điểm của Xta-lin về công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa trong công cuộc xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô giai đoạn 1924 đến 1936. Trả lời: -
Phân tích quan điểm của Xta-lin về sự khác nhau về phương pháp công nghiệp hóa của
Liên Xô với phương pháp công nghiệp hóa tư bản chủ nghĩa (1,5 điểm). -
Phân tích quan điểm của Xta-lin về vấn đề phát triển công nghiệp nặng tốc độ cao (1,5 điểm ). -
Phân tích những mặt tích cực và những hạn chế của đường lối công nghiệp hóa xã hội chủ
nghĩa theo quan điểm của Xta-lin (2 điểm). Câu 24:
Phân tích quan điểm của Xta-lin về tập thể hóa nông nghiệp trong công cuộc xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở Liên Xô giai đoạn 1924 đến 1936. Trả lời: -
Phân tích sự khác biệt giữa đường lối xây dựng hợp tác xã của Lênin với đường lối tập thể
hóa nông nghiệp nhanh chóng của Xta-lin (2,5 điểm). -
Phân tích kết quả của đường lối tập thể hóa nông nghiệp nhanh chóng của Xta-lin (2,5 điểm ). Câu 25: 9 lOMoAR cPSD| 46672053
Phân tích quan điểm của Xta-lin về thể chế chính trị xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô. Trả lời: -
Những quan điểm của Xta-lin về một số vấn đề của thể chế chính trị Liên Xô :
+ Về chế độ một đảng (1,5 điểm ).
+ Về vấn đề quan hệ giữa đảng với chính quyền và các tổ chức quần chúng (1,5 điểm ).
+ Về vấn đề thể chế chính trị tập trung cao độ (2 điểm). Câu 26:
Phân tích nội dung và đặc trưng cơ bản của mô hình chủ nghĩa xã hội Liên Xô. Trả lời: -
Mở đầu: Công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô từ năm 1924 đến năm 1936
dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô và Xta-lin đã đạt những thành tựu to lớn. Năm
1936, Liên Xô tuyên bố cơ bản hoàn thành cải tạo xã hội chủ nghĩa nền kinh tế quốc dân và xây
dựng thành công chủ nghĩa xã hội.
Với Hiến pháp Cộng hòa xã hội chủ nghia Liên Xô, dưới sự chỉ đạo của Xta-lin, đã được thông
qua vào năm 1936, mô hình chủ nghĩa xã hội Liên Xô chính thức được hình thành (0,5 điểm). -
Nội dung và những đặc trưng cơ bản của mô hình Chủ nghĩa xã hội Liên Xô thể hiện ở những lĩnh vực sau:
+ Về kinh tế (1,5 điểm ).
+ Về chính trị (1,5 điểm ).
+ Về văn hóa (1,5 điểm ). Câu 27:
Phân tích quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô từ 1937 đến 1991. Trả lời: -
Giai đoạn hoàn thành, củng cố, hoàn thiện chủ nghĩa xã hội (1937 - 1985)
Kế hoạch 5 năm lần thứ ba (1938 - 1942) bị bỏ dở vì tác động của chiến tranh
Sau chiến tranh, từ năm 1946, Liên Xô tiến hành kế hoạch 5 năm lần thứ tư (1946 - 1950) nhằm
khôi phục và phát triển kinh tế. Sau đó, Liên Xô bước vào giai đoạn, củng cố, hoàn thiện chủ
nghĩa xã hội..., đến cuối giai đoạn này nền kinh tế Liên Xô dần dần tụt hậu so với nền kinh tế tư
bản chủ nghĩa. Tình thế này đã buộc Liên Xô phải tiến hành cải tổ (2,5 điểm). -
Giai đoạn cải tổ và suy sụp (1985 - 1991) (2,5 điểm ). Câu 28: 10 lOMoAR cPSD| 46672053
Phân tích quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về mục tiêu tiến lên chủ nghĩa xã hội của
cách mạng Việt Nam từ năm1930 đến năm 1954. Trả lời: -
Sự lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa đã rõ ràng và dứt khoát ngay từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời:
+ Ngay từ đầu năm 1930, Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam (gồm
4 văn bản: Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình vắn tắt, Điều lệ vắn tắt) đã nêu
rõ mục tiêu chiến lược của cách mạng Việt Nam là: “Làm cho nước Nam được hoàn toàn độc
lập”, “để đi tới xã hội cộng sản” (0,5 điểm).
+ Luận cương chính trị tháng 10 – 1930 một lần nữa nhấn mạnh con đường phát triển của
cách mạng Việt Nam là “bỏ qua thời kỳ tư bản mà tranh đấu thẳng lên con đường xã hội chủ nghĩa” (0,5 điểm). -
Sau một chặng đường đấu tranh gian khổ, đầy thử thách hy sinh, từ Cách mạng Tháng 8
năm 1945, qua cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm chống thực dân Pháp, Đảng ta vẫn kiên định
mục tiêu nhất quán: giương cao hai ngọn cờ Độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội
+ Ngay trong khi tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Báo cáo Bàn về cách
mạng Việt Nam (được coi là Luận cương thứ hai của Cách mạng Việt Nam) tại Đại hội II của
Đảng (tháng 2 năm 1951) đã xác định phương hướng của Cách mạng Việt Nam là hoàn thành
cách mạng giải phóng dân tộc, phát triển dân chủ nhân dân, tiến tới chủ nghĩa xã hội (2 điểm).
+ Phân tích quan điểm của Đảng đối với mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội trong Báo
cáo Bàn về cách mạng Việt Nam tại Đại hội II của Đảng (2 điểm). Câu 29:
Phân tích quá trình tiến hành công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội trên miền Bắc Việt Nam giai
đoạn 1954 đến 1975. Trả lời:
Từ năm 1954, sau chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Miền Bắc nước ta
bước vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa. -
Quan điểm của Đảng ta về xây dựng chủ nghĩa xã hội cho đến khoảng đầu năm 1957 vẫn
là cần thực hiện “quá độ gián tiếp” để tiến lên chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm). -
Nhưng, từ Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 13 (tháng 2 năm 1957), đặc biệt
là tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 14 (tháng 11 năm 1958) quan điểm cần tiến
lên chủ nghĩa xã hội một cách dần dần, thực hiện “quá độ gián tiếp” đã được thay thế bằng quan
điểm “tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc” lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện “quá độ trực tiếp”(1,5 điểm). -
Phân tích những kết quả của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội từ năm 1960 đến năm
1975 (thành tựu và những hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế) (3 điểm). Câu 30: 11 lOMoAR cPSD| 46672053
Phân tích quá trình tiến hành công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam giai đoạn 1976 đến 1986. Trả lời: -
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là sự kiện có ý nghĩa trọng đại đối với lịch sử toàn dân tộc
Việt Nam, mở ra một kỷ nguyên mới: độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội (0,5) -
Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV Đảng Cộng sản Việt Nam đã
xác định đường lối chung của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa trên toàn đất nước ta. Đường lối
chung này là sự kế tục đường lối chung cách mạng xã hội chủ nghĩa trên miền Bắc do Đại hội
đại biểu toàn quốc lần thứ III Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra....(0,5 điểm). -
Phân tích các chủ trương, đường lối của Đảng được thực hiện từ năm 1977 đến năm 1982 (2 điểm). -
Phân tích các chủ trương, đường lối của Đảng được thực hiện từ năm 1982 đến năm 1986 (2 điểm). Câu 31:
Phân tích ý nghĩa của việc xác định đúng đắn những đặc trưng của chủ nghĩa xã hội và nêu
những đặc trưng của chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời: -
Để xây dựng chủ nghĩa xã hội, những người cộng sản phải hình dung, phác thảo được
những đặc trưng của chủ nghĩa xã hội. Những đặc trưng đó phải phù hợp với quy luật phát triển
của xã hội loài người, đồng thời phản ánh được nét đặc sắc của truyền thống dân tộc và xu thế
phát triển của thời đại (0,5 điểm). -
Trong quá trình đổi mới nhận thức về chủ nghĩa xã hội và tiến hành xây dựng chủ nghĩa
xã hội, Đảng ta đã nhận thấy việc xác định đúng đặc trưng của chủ nghĩa xã hội là sự vận dụng
đúng đắn và sáng tạo những quan điểm cơ bản của Chủ nghĩa xã hội khoa học, là yếu tố có ý
nghĩa quyết định đến sự thành công của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Đó là
cơ sở, là định hướng để Đảng và Nhà nước hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách, pháp
luật nhằm hiện thực hóa mục tiêu chủ nghĩa xã hội ở nước ta (0,5 điểm). -
Đảng ta đã cụ thể hóa khái niệm chủ nghĩa xã hội trong nhận thức và trong thực tiễn thông
qua việc xác định đúng đắn 8 đặc trưng của chủ nghĩa xã hội (mỗi đặc trưng 0,5 điểm). Câu 32:
Phân tích đặc trưng thứ nhất và thứ hai của chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời:
- Phân tích đầy đủ mỗi đặc trưng 2,5 điểm. 12 lOMoAR cPSD| 46672053 Câu 33:
Phân tích đặc trưng thứ ba và thứ tư của chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời:
- Phân tích đầy đủ mỗi đặc trưng 2,5 điểm. Câu 34:
Phân tích đặc trưng thứ năm và thứ sáu của chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời:
- Phân tích đầy đủ mỗi đặc trưng 2,5 điểm. Câu 35:
Phân tích đặc trưng thứ bảy và thứ tám của chủ nghĩa xã hội theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời:
- Phân tích đầy đủ mỗi đặc trưng 2,5 điểm. Câu 36:
Phân tích sự đổi mới quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Trả lời:
- Tiến trình đổi mới của Việt Nam bắt đầu từ đổi mới tư duy, trước hết là đổi mới tư duy về chủ
nghĩa xã hội và về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (0,5 điểm)
Nội dung của sự đổi mới quan niệm về thời kỳ quá độ gồm những điểm như sau:
+ Khẳng định tính tất yếu khách quan của thời kỳ quá độ (1,5 điểm ).
+ Khẳng định thời kỳ quá độ là một quá trình lịch sử lâu dài (1,5 điểm ).
+ Nhận thức mới về mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong
thời kỳ quá độ (1,5 điểm) Câu 37:
Phân tích sự đổi mới quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về con đường lên chủ nghĩa xã hội
bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. 13 lOMoAR cPSD| 46672053 Trả lời: -
Những điều kiện khách quan của con đường lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa.
+ Điều kiện quốc tế (1,5 điểm ).
+ Điều kiện trong nước (1,5 điểm ). -
Thực chất của con đường lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Phân tích
hai khía cạnh của việc bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa (2 điểm). Câu 38:
Phân tích quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về đổi mới cơ chế quản lý kinh tế qua việc
xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng cơ cấu kinh tế nhiều thành phần. Trả lời: -
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là mô hình sáng tạo của Việt Nam trong
quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là mô
hình kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường mà trong nền kinh tế này, “Các thành phần kinh
doanh theo pháp luật đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa, cùng phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh: trong đó kinh tế nhà
nước và kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân” (0,5 điểm). -
Xây dựng cơ cấu kinh tế nhiều thành phần: Đảng ta đã xác định cơ cấu kinh tế nước ta gồm
năm thành phần kinh tế: kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, kinh tế tư bản nhà
nước, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Phân tích vai trò vị trí của từng thành phần kinh tế trong
nền kinh tế nước ta (4 điểm) + Kinh tế nhà nước. + Kinh tế tập thể + Kinh tế tư nhân.
+ Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Câu 39:
Phân tích quá trình thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập kinh tế từ sau Cách mạng Tháng 8 năm
1945 đến nay của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trả lời: -
Ngay sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi, tư tưởng mở cửa về kinh tế, hội
nhập với kinh tế thế giới của Đảng đã được thể hiện trong Lời kêu gọi Liên Hợp quốc (tháng 12
năm 1946) của Chủ tịch Hồ Chí Minh...(1,5 điểm ). 14 lOMoAR cPSD| 46672053 -
Sau chiến thắng trong chiến dịch Hồ Chí Minh, đất nước thống nhất, nước ta đã thực hiện
được một phần tư tưởng mở cửa về kinh tế, hội nhập với kinh tế thế giới bằng việc tham gia liên
kết kinh tế xã hội chủ nghĩa trong khuôn khổ Hội đồng Tương trợ kinh tế (SEV)....(1,5 điểm). -
Quá trình hội nhập kinh tế của Việt Nam bắt đầu từ sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI
(năm 1986), và chỉ thực sự được đẩy mạnh trong công cuộc Đổi mới sau Đại hội VII (1991).
Mối quan hệ biện chứng giữa hội nhập kinh tế với độc lập tự chủ (2 điểm). 15