Câu hỏi phản biện Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Gia Định

lOMoAR cPSD| 60772721
CÂU HỎI PHẢN BIỆN TƯ TƯỞNG HCM
Câu 1: Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh: Cách mạng giải phóng dân
tộc là sự nghiệp đoàn kết toàn dân, trên cơ sở liên minh công – nông? Câu 2:
Tại sao Hồ Chí Minh coi chủ nghĩa Mác-Lênin là cơ sở lý luận quyết định
bước phát triển mới về chất trong tư tưởng của mình, vượt hẳn lên phía trước
so với những người yêu nước cùng thời?
Câu 3: Trình bày quá trình Hồ Chí Minh vận dụng và phát triển chủ nghĩa
Marx-Lenin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam?
Câu 4: Bối cảnh lịch sử hình thành và phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh
trước năm 1920, Hồ Chí Minh nhận thức được tình trạng của đất nước và
các yếu tố thúc đẩy Người quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước như thế nào
? Cách Người học hỏi từ kinh nghiệm cách mạng quốc tế để tạo ra con đường riêng
Câu 5: Dựa trên cơ sở nào để khẳng định đến năm 1930, tư tưởng Hồ Chí
Minh đã được hình thành về cơ bản?
Câu 6 : Tại sao đến tháng 2/1941 Nguyễn Ái Quốc mới về nước?
Câu 7: Vì sao trong những năm 1939-1941 Đảng Cộng sản Đông Dương lại
phảichuyển hướng chiến lược đấu tranh cách mạng?
Câu 8: Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, tư tưởng của Hồ Chí Minh đã
ảnh hưởng như thế nào đến hình thành và phát triển của cách mạng Việt Nam?
Câu 9: Tư tưởng Hồ Chí Minh có ảnh hưởng như thế nào đến phong trào giải
phóng dân tộc trên toàn cầu?
Câu 10: Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, sự nghiệp đấu tranh vì độc lập dân tộc
phải đi đôi với việc xây dựng điều gì trên thế giới? lOMoAR cPSD| 60772721
Câu 11: Tại sao tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng lại được coi là
thống nhất? Có thể có những quan điểm khác biệt không?
Câu 12: Liệu việc tiếp tục vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
trong thực tiễn cách mạng Việt Nam có thể đáp ứng được những thách thức
và yêu cầu của thời đại hiện nay không?
TRẢ LỜI CÂU HỎI PHẢN BIỆN:
Câu 1: Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh: Cách mạng giải phóng dân
tộc là sự nghiệp đoàn kết toàn dân, trên cơ sở liên minh công – nông?
Với nhãn quan chính trị sắc bén, Hồ Chí Minh đã sớm nhận rõ mâu thuẫn chủ yếu,
nổi bật trong xã hội Việt Nam thuộc địa nửa phong kiến, đó là mâu thuẫn giữa
toàn thể dân tộc Việt Nam bị áp bức, bóc lột với chủ nghĩa đế quốc Pháp và bọn
bán nước, phản bội quyền lợi dân tộc. Trên cơ sở đó Người khẳng định:
Cách mạng giải phóng dân tộc là công việc chung của cả dân chúng chứ không
phải là việc của một hai người, vì vậy phải đoàn kết rộng rãi toàn dân không phân
biệt thợ thuyền, dân cày, phú nông, địa chủ, tư bản bản xứ, ai có lòng yêu nước
thương nòi sẽ cùng nhau thống nhất mặt trận, thu góp toàn lực đem tất cả ra giành
quyền độc lập, tự do cho dân tộc, đánh tan giặc Pháp - Nhật. Điều này được thể
hiện rõ trong chính sách tập hợp quần chúng của Hồ Chí Minh ngay trong cương
lĩnh thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam tháng 2-1930. Thắng lợi của cách mạng
tháng 8/1945 đã chứng tỏ sức mạnh vĩ đại của nhân dân, làm cơ sở cho Hồ Chí
Minh khẳng định: “lực lượng nhân dân là lực lượng vĩ đại hơn hết. Không ai chiến
thắng được lực lượng đó”.
Tập trung mọi lực lượng trong mặt trận để chống lại cường quyền nhưng trong sự
đoàn kết rộng rãi ấy thì “công-nông là gốc của cách mạng”. Đây là lực lượng bị
hai, ba tầng áp bức, là lực lượng đông đảo nhất và có tinh thần cách mạng triệt để nhất.
Đây là tư tưởng độc lập của Bác, không chịu ảnh hưởng của khuynh hướng “tả”
trong quốc tế cộng sản. lOMoAR cPSD| 60772721
Câu 2: Tại sao Hồ Chí Minh coi chủ nghĩa Mác-Lênin là cơ sở lý luận quyết
định bước phát triển mới về chất trong tư tưởng của mình, vượt hẳn lên phía
trước so với những người yêu nước cùng thời?
Hồ Chí Minh coi chủ nghĩa Mác-Lênin là cơ sở lý luận quyết định bước phát
triển mới về chất trong tư tưởng của mình vì nó cung cấp một thế giới quan và
phương pháp luận trong nhận thức và hoạt động cách mạng. Bằng việc tiếp thu và
phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, Hồ Chí Minh đã giải quyết được cuộc
khủng hoảng đường lối cứu nước và lãnh đạo cách mạng ở Việt Nam cuối thế kỷ
19 đầu thế kỷ 20. Chủ nghĩa này không chỉ là một bộ công cụ lý luận mạnh mẽ
mà còn là một phương pháp thực tiễn và cụ thể để xây dựng một xã hội công bằng,
dân chủ và tiến bộ. Hồ Chí Minh đã áp dụng những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa Mác-Lênin vào thực tiễn cách mạng tại Việt Nam, từ việc tổ chức Đảng và
cách mạng, xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa đến việc định hình văn hóa,
đạo đức và con người mới. Đồng thời, ông cũng đã kết hợp và phát triển sáng tạo
các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và tính hoa văn hóa nhân
loại, tạo nên một hệ thống tư tưởng phong phú và toàn diện về cách mạng Việt Nam.
Câu 3:Trình bày quá trình Hồ Chí Minh vận dụng và phát triển chủ nghĩa
Marx-Lenin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam?
-Hồ Chí Minh đã vận dụng và phát triển chủ nghĩa Marx-Lenin một cách sáng tạo,
phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam qua nhiều giai đoạn:
1/Nghiên cứu và hiểu sâu lý luận Marx-Lenin:
-Hồ Chí Minh đã nghiên cứu sâu rộng chủ nghĩa Marx-Lenin và nhận thấy đây là
con đường cứu nước, giải phóng dân tộc hiệu quả. Người hiểu rằng phải kết hợp
giữa lý luận và thực tiễn cách mạng Việt Nam.
2/Áp dụng vào hoàn cảnh Việt Nam:
-Hồ Chí Minh vận dụng sáng tạo lý luận Marx-Lenin vào hoàn cảnh cụ thể của
Việt Nam. Người đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu, kết hợp nó với
đấu tranh giai cấp, phù hợp với hoàn cảnh thuộc địa và nửa phong kiến của Việt Nam. 3/Phát triển lý luận:
-Hồ Chí Minh phát triển lý luận Marx-Lenin qua các giai đoạn cách mạng khác
nhau, từ kháng chiến chống thực dân đến xây dựng chủ nghĩa xã hội. Người bổ
sung, phát triển lý luận dựa trên kinh nghiệm thực tiễn của cách mạng Việt Nam.
4/Tổng kết thực tiễn và bổ sung lý luận: lOMoAR cPSD| 60772721
-Hồ Chí Minh luôn tổng kết thực tiễn cách mạng, rút ra bài học và bổ sung lý luận
để phù hợp với tình hình cụ thể của Việt Nam và xu thế thời đại. Người đã thực
hiện nhiều hoạt động để hiện thực hóa tư tưởng cách mạng, từ việc sáng lập Đảng
Cộng sản Việt Nam đến tổ chức Mặt trận dân tộc thống nhất và Quân đội nhân dân Việt Nam.
5/Sáng lập và lãnh đạo các tổ chức cách mạng:
-Hồ Chí Minh đã sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, Mặt trận dân tộc thống nhất
và Quân đội nhân dân Việt Nam. Người tổ chức và lãnh đạo các phong trào cách
mạng, đưa lý luận cách mạng thành hiện thực sinh động.
Câu 4: Bối cảnh lịch sử hình thành và phát triển Tư tưởng Hồ Chí Minh
trước năm 1920, Hồ Chí Minh nhận thức được tình trạng của đất nước và
các yếu tố thúc đẩy Người quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước như thế nào
? Cách Người học hỏi từ kinh nghiệm cách mạng quốc tế để tạo ra con đường riêng?
Sang đầu thế kỷ XX, đời sống các tầng lớp nhân dân càng bị bần cùng hóa.
Mâu thuẫn giữa toàn thể nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược và chế
độ thuộc địa ngày một gay gắt, trở thành mâu thuẫn vừa cơ bản, vừa chủ yếu. Bên
cạnh đó, mâu thuẫn giữa nông dân và địa chủ càng gay gắt. Đây là trở lực lớn,
kìm hãm sự phát triển của xã hội Việt Nam.
Vì vậy, chỉ có giải quyết thành công những mâu thuẫn trên đây - đồng nghĩa
với việc tìm ra con đường cứu nước, giành lại độc lập dân tộc thì xã hội Việt Nam
mới tiếp tục phát triển. Đó là đòi hỏi khách quan, cấp bách của cách mạng Việt
Nam từ đầu thế kỷ XX.
Trong quá trình xác định con đường cứu một dân tộc, lòng căm thù giặc và quyết
tâm chưa đủ, mà còn phải lý giải được nguyên nhân thất bại của các bậc tiền bối,
hiểu được điều kiện chủ quan và khách quan của bối cảnh lịch sử, trên cơ sở đó
mà vạch ra hướng đi của con đường cũng như những yếu tố đảm bảo thắng lợi.
Trước thất bại liên tiếp về con đường cứu nước của các bậc tiền bối, Hồ Chí Minh nhận xét:
"Cụ Phan Chu Trinh chỉ yêu cầu người Pháp thực hiện cải lương...Điều đó là
sai lầm, chẳng khác gì đến xin giặc rủ lòng thương.
Cụ Phan Bội Châu hy vọng Nhật giúp đỡ để đuổi Pháp. Điều đó rất nguy hiểm,
chẳng khác gì "đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau".
Cụ Hoàng Hoa Thám còn thực tế hơn, vì còn trực tiếp đấu tranh chống Pháp.
Nhưng theo người ta kể thì Cụ còn mang nặng cốt cách phong kiến". lOMoAR cPSD| 60772721
Thực tế thất bại của lớp cha ông đã chỉ ra rằng: sự bất lực của hệ tư tưởng
phong kiến và hệ tư tưởng tư sản trước nhiệm vụ lịch sử đặt ra là lãnh đạo toàn
dân chống Pháp, giành lại độc lập dân tộc. Cách mạng Việt Nam khủng hoảng về
đường lối, tức là thiếu hệ thống lý luận cách mạng tiên tiến của giai cấp công nhân
có khả năng dẫn dắt cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam thành công. Câu
hỏi của "bài toán thế kỷ" đặt ra cho dân tộc ta: Ai là người lãnh đạo thành công
nhiệm vụ giải phóng dân tộc ở Việt Nam? đến lúc này vẫn chưa có lời giải.
Từ những trải nghiệm đầu đời của mình và cuộc sống lận đận, trắc trở của
người cha, Hồ Chí Minh càng thấu hiểu ý nghĩa thực tế của câu chuyện cha mình
thường bình giải "Quan trường thị nô lệ, trung chi nô lệ, hựu nô lệ". Cho nên, đầu
năm 1910, sau khi ông Nguyễn Sinh Huy bị bãi chức thì ông vào Nam Kỳ hành
nghề bốc thuốc trị bệnh cứu người, còn Hồ Chí Minh thì thấy rõ hơn sự thối nát
của chế độ quan trường. Điều này càng thôi thúc Người quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước.
Từ những trải nghiệm cuộc sống và với quyết tâm lớn, Hồ Chí Minh đã sớm
phát hiện ra mâu thuẫn giữa chế độ đàn áp bóc lột dã man của bọn thực dân ở Việt
Nam với cái lý tưởng cao đẹp của nước Pháp - quốc gia đã đề xướng ra lý tưởng
cao đẹp và hấp dẫn mọi con người " Tự do - Bình đẳng - Bác ái", muốn biết cái gì
bí mật ẩn náu ở "nước Mẹ" xa xôi ! Người cho rằng "Muốn đánh hổ thì phải vào
hang hổ!". Và chính những nhận thức về bối cảnh đất nước và những tìm hiểu của
Hồ Chí Minh về nước Pháp đã thôi thúc Người sang Pháp và các nước khác... Đây
không phải là hành động ngẫu nhiên, tự phát mà là sự lựa chọn, trăn trở; một quyết
tâm lớn, nhằm đáp ứng đòi hỏi khách quan của cách mạng Việt Nam.
- Học hỏi từ kinh nghiệm cách mạng quốc tế:
Khi ra đi tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh đã bôn ba qua nhiều quốc gia, từ
Pháp đến Liên Xô, nghiên cứu chủ nghĩa Mác-Lênin và tham gia phong trào công nhân quốc tế.
Tháng 7-1920, Hồ Chí Minh đọc “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn
đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lenin, nhận ra con đường cứu nước phải theo
cách mạng vô sản và quyết định đi theo con đường này.
Năm 1920, Hồ Chí Minh tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, đánh dấu bước
ngoặt quan trọng trong việc xác định rõ con đường cứu nước của mình dựa trên
cách mạng vô sản và quốc tế cộng sản.
Câu 5: Dựa trên cơ sở nào để khẳng định đến năm 1930, tư tưởng Hồ Chí
Minh đã được hình thành về cơ bản? Trả lời: lOMoAR cPSD| 60772721
Có thể khẳng định đến năm 1930 tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành cơ bản về
con đường cách mạng Việt Nam : vừa khoa học vừa thực tiễn. Hồ Chí Minh đã
hoạt động thực tiễn và lý luận phong phủ trên địa bàn Pháp như: tích cực hoạt
động trong ban nghiên cứu thuộc địa của Đảng xã hội Pháp, xuất bản tờ Le Paria
nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam (từ 1921-1923). Năm 1923-
1924, tại Liên-Xô, dự đại hội Quốc tế Nông dân, dự đại hội V Quốc tế cộng sản.
Năm 1924, Bác về Quảng Châu, tổ chức Việt Nam thanh niên cách mạng, mở
lớp huấn luyện cán bộ. Năm 1925, tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp”
được xuất bản tại Pa-ri. Năm 1927, Bác xuất bản tác phẩm“Đường Kách Mệnh”.
Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị hợp nhất và thành lập Đảng
cộng sản Việt Nam. Người trực tiếp thảo văn kiện “Chánh cương vắn tắt, sách
lược vắn tắt của Đảng”. Ngày 3/2/1930 đảng Cộng sản Việt Nam đã ra đời. Sự
kiện này đã châm dứt thời kỳ khủng hoảng về đường lối cứu nước của cách
mạng Việt Nam Hồ Chí Minh trở thành nhà tư tưởng theo đúng nghĩa. Tư tưởng
Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam được hình thành cơ bản. Có thể nói sự
kiện ĐCS VN ra đời với cương lĩnh đúng đắn đã thể hiện tư tưởng HCM đã hình thành về cơ bản.
Có thể tóm tắt nội dung chính của những quan điểm lớn, độc đáo, sáng tạo của
Hồ Chí Minh về con đường cách mạng Việt Nam như sau:
- Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cáchmạng vô sản.
- Cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có quan hệ mật thiết với nhau.
- Cách mạng thuộc địa trước hết là một cuộc “dân tộc cách mạng”, đánh đuổi đế
quốc xâm lược, giành lại độc lập, tự do.
- Giải phóng dân tộc là việc chung của cả dân chúng; phải tập hợp lực lượng dân
tộc thành một sức mạnh to lớn chống đế quốc và tay sai.
- Phải đoàn kết và liên minh với các lực lượng cách mạng quốc tế.
- Cách mạng là sự nghiệp của quần chủng, phải đoàn kết dân tộc, phải tổ chức
quần chúng, lãnh đạo và tổ chức đấu tranh bằng hình thức và khẩu hiệu thích hợp.
- Cách mạng trước hết phải có đảng lãnh đạo, vận động và tổ chức quần chúng
đấu tranh. Đảng có vững cách mạng mới thành công.
Câu 6: Tại sao đến tháng 2/1941 Nguyễn Ái Quốc mới về nước?
- Trong thời gian ở Quảng Châu (1925 – 1926), Nguyễn Ái Quốc thành
lậpHộiViệt Nam Cách mạng thanh niên. Đến tháng 2/1930, Người đã triệu tập
hội nghịhợp nhất ba tổ chức Cộng sản ở Việt Nam tại Hương Cảng. Nguyễn Ái lOMoAR cPSD| 60772721
Quốc chưavề nước bởi vì Cách mạng Việt Nam chưa có thời cơ giành thắng
lợi.1939-1945, chiến tranh thứ hai bùng nổ, phe đồng minh và các dân tộc tiên
bộtrên thế giới nhận rằng chủ nghĩa Phát xít sẽ thất bại và lúc đó thời cơ của
các dântộc thuộc địa giành độc lập sẽ đến
- Vì thế tháng 1/1941, Nguyễn Ái Quốc mới về nước lãnh đạo Cách mạng
chuẩnbị mọi điều kiện để đón thời cơ giành độc lập hoàn toàn
Câu 7: Vì sao trong những năm 1939-1941 Đảng Cộng sản Đông Dương lại
phảichuyển hướng chiến lược đấu tranh cách mạng?
- Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ và ngày càng lan rộng. Ở Việt Nam, sựcâu
kết giữa Pháp - Nhật đã đẩy người dân vào tình cảnh “một cổ hai tròng”.
Mâuthuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với đế quốc phát xít Pháp - Nhật
phát triểnrất gay gắt. Nhiệm vụ giải phóng dân tộc đặt ra cấp thiết hơn bao giờ
hết. Do đóđòi hỏi Đảng Cộng sản Đông Dương phải kịp thời có sự chuyển
hướng chiến lượcđấu tranh, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu.
Câu 8: Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, tư tưởng của Hồ Chí Minh đã
ảnh hưởng như thế nào đến hình thành và phát triển của cách mạng Việt Nam? Trả lời:
Tư tưởng của Hồ Chí Minh không chỉ là nền tảng tư tưởng mà còn là kim chỉ nam
cho cách mạng Việt Nam, ảnh hưởng sâu rộng đến hình thành và phát triển của
cách mạng này. Tư tưởng của ông đã khẳng định vai trò quyết định của giai cấp
công nhân và nông dân trong cách mạng, từ đó thúc đẩy phong trào công nhân và
nông dân trở thành lực lượng chủ đạo của cách mạng Việt Nam. Bằng việc làm
cho giai cấp lao động trở thành tâm điểm của cuộc cách mạng, Hồ Chí Minh đã
tạo ra sự đoàn kết mạnh mẽ giữa các tầng lớp nhân dân và củng cố sự ủng hộ đối với cách mạng.
Tư tưởng của Hồ Chí Minh đã đặc biệt nhấn mạnh vào tầm quan trọng của đoàn
kết dân tộc và quốc gia. Ông đã khuyến khích sự đoàn kết giữa các tầng lớp nhân
dân và các dân tộc thiểu số trong cuộc đấu tranh chống lại thực dân Pháp và sau lOMoAR cPSD| 60772721
đó là Mỹ, từ đó tạo ra một sức mạnh toàn dân không thể chối cãi. Bằng cách này,
tư tưởng của Hồ Chí Minh đã định hình cách mạng Việt Nam thành một phong
trào đại đoàn kết dân tộc, mang trong mình tinh thần đoàn kết, đồng lòng và sự hi
sinh cao cả của toàn dân. Điều này đã góp phần quan trọng vào sự thành công của
cách mạng Việt Nam và thể hiện sức mạnh của tư tưởng lãnh đạo của Hồ Chí Minh.
Câu 9: Tư tưởng Hồ Chí Minh có ảnh hưởng như thế nào đến phong trào giải
phóng dân tộc trên toàn cầu?
Đáp án: Tư tưởng Hồ Chí Minh đã cổ vũ và hỗ trợ nhiều phong trào giải phóng
dân tộc tại châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh, góp phần thúc đẩy quá trình phi
thực dân hóa và xây dựng một trật tự thế giới mới dựa trên sự bình đẳng và tôn
trọng lẫn nhau giữa các quốc gia.
Câu 10: Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, sự nghiệp đấu tranh vì độc lập dân tộc
phải đi đôi với việc xây dựng điều gì trên thế giới?
Đáp án: Sự nghiệp đấu tranh vì độc lập dân tộc phải đi đôi với việc xây dựng một
thế giới hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.
Câu 11: Tại sao tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng lại được coi là
thống nhất? Có thể có những quan điểm khác biệt không?
Câu trả lời: Tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng được coi là
thống nhất bởi vì chúng đều hướng tới mục tiêu chung là độc lập dân tộc và xây
dựng một xã hội công bằng, dân chủ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, có
thể có những quan điểm khác biệt về cách tiếp cận và phương pháp thực hiện,
nhưng những khác biệt này đều được thảo luận và giải quyết thông qua sự đồng
lòng và đoàn kết của Đảng. lOMoAR cPSD| 60772721
Câu 12: Liệu việc tiếp tục vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
trong thực tiễn cách mạng Việt Nam có thể đáp ứng được những thách thức
và yêu cầu của thời đại hiện nay không?
Câu trả lời: Tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là một hệ thống tư tưởng
cố định mà còn là một quá trình phát triển liên tục, luôn cập nhật và thích ứng
với thực tế. Vì vậy, việc tiếp tục vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
không chỉ giúp giải quyết được những vấn đề cụ thể của thời đại mà còn đóng
góp vào sự phát triển toàn diện của xã hội. Tuy nhiên, việc này cũng đòi hỏi sự
sáng tạo, linh hoạt và tư duy phản biện trong việc áp dụng và phát triển tư tưởng
Hồ Chí Minh để phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể. Câu 1 3 5 (nhóm 2) Câu 2 4 6 (nhóm 3) Câu 7 9 11 (nhóm 4) Câu 8 10 12 (nhóm 5)