Câu hỏi tự luận thi vấn đáp - Luật Hiến Pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Câu hỏi tự luận thi vấn đáp - Luật Hiến Pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

34 17 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

HỆ THỐNG CÂU HỎI TỰ LUẬN THI VẤN ĐÁP

MÔN LUẬT HIẾN PHÁP VIỆT NAM

(NGÀNH LUẬT KINH TẾ, NGÀNH LUẬT THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ,

LUẬT KINH TẾ CHẤT LƯỢNG CAO - 03 TÍN CHỈ)

NĂM HỌC 2023 - 2024

Câu 1: Phân tích đối tượng điều chỉnh của ngành luật hiến pháp Việt

Nam. Lấy ví dụ minh họa.

Thứ nhất,đốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnpháphiệndiệnở

hầukhắpcáclĩnhvựccủađờisốngxãhội,từchínhtrị,kinhtế,vănhoá,

giáodục,anninh,quốcphòng,đốingoại,tổchứcvàhoạtđộngcủabộmáy

nhànướctớicáclĩnhvựcdânsự,hìnhsự,tốtụng.Trongkhiđó,đốitượng

điềuchỉnhcủahầuhếtcácngànhluậtkhácthườngnằmtrongmộtlĩnhvực

cụthể,vídụluậtthươngmại,luậtmôitrường...

Thứ hai,mặcdùtrảirộngtrênnhiềulĩnhvựcsongđốitượngđiều

chỉnhcủangànhluậthiếnphápchỉbaogồmcácquanhệxãhộinềntảng,cơ

bảnvàquantrọngnhấttrongtừnglĩnhvực.Cácquanhệxãhộicụthểhơn

củatừnglĩnhvựcthườnglàđốitượngđiềuchỉnhcủacácngànhluậtkhác,

nhưngànhluậtthươngmại,hànhchính,dânsự,hìnhsự, tàichính,lao

động…Thuộctínhnềntảng,cơbảnvàquantrọngnhấtcủađốitượngđiều

chỉnhcủangànhluậthiếnphápmangtínhtrừutượngcao.

Thứ ba,đốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápcóthểđược

liệtkêthànhcácnhómquanhệxãhộinềntảng,cơbảnvàquantrọngnhất

trongtừnglĩnhvựcsongsựliệtkêđókhôngmangtínhtuyệtđối.Thuộctính

nềntảng,cơbảnvàquantrọngnhấtlàyếutốxácđịnhphạmvicácquanhệ

xãhộilàđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápvàviệcxácđịnh

quanhệxãhộinàocóthuộctínhnàyítnhiềumangtínhchủquan.Chínhvì

vậymàphạmviđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápcóthểthay

đổitrongtừngthờikìtuỳthuộcvàonhậnthứccủagiớinghiêncứukhoahọc

pháplívàcáccơquancóthẩmquyềntrongtừnggiaiđoạncụthể.Mộtquan

hệxãhộilúcnàycóthểđượccoilànềntảngsonglúckháclạikhôngphải

nhưvậy,vàngượclại.

Vídụ:cácquanhệliênquantớiviệckiểmsoátquyềnlựcnhànướcbằng

cáccơquanhiếnđịnhđộclậptrongbộmáynhànướcmớiđượcđưavào

phạmviđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápViệtNam.

Câu 2: Nêu định nghĩa và phân tích đặc điểm của hiến pháp.

- Địnhnghĩa:HiếnpháplàđạoluậtgốcdoQuốchộibanhànhcógiátrịpháp

lýcaonhấttronghệthốngphápluậtViệtNam,quyđịnhnhữngvấnđềcơ

bảnnhấtvềchủquyềnquốcgia,chếđộchínhtrị,chínhsáchkinhtế,xãhội;

quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdân;tổchứcvàhoạtđộngcủacáccơ

quannhànước.

- Phântích:

Thứ nhất,hiếnpháplàluậtcơbản.Hiếnpháplànềntảng,làcơsởđể

xâydựngvàpháttriểntoànbộhệthốngphápluậtquốcgia.Từđócácvăn

bảnphápluậtđượctriểnkhaiphùhợpHiếnpháp,phùhợpmụcđíchtriển

khaiphápluật.Mọiđạoluậtvàvănbảnquyphạmphápluậtkhácdùtrực

tiếphaygiántiếpđềuphảicăncứvàohiếnphápđểbanhành.Dođócác

liênhệvàràngbuộctrênthựctếđượctriểnkhaitrênnềntảngHiếnpháp.

Thứ hai,hiếnpháplàluậttổchức.Hiếnphápquyđịnhcácnguyêntắc

tổchứcbộmáynhànước,xácđịnhcáchthứctổchứcvàxáclậpcácmối

quanhệgiữacáccơquanlậppháp,hànhpháp,tưphápvàquyđịnhcấutrúc

cácđơnvị hànhchínhlãnh thổvàcáchthứctổchứcchínhquyềnđịa

phương.

Thứ ba,hiếnpháplàluậtbảovệ.Cácquyềnconngườivàcôngdân

baogiờcũnglàmộtphầnquantrọngcủahiếnpháp.Dohiếnpháplàluậtcơ

bảncủanhànướcđểxácđịnh,thiếtlậpvàbảovệquyềnchocôngdân,cho

conngười.Vìvậynêncácquyđịnhvềquyềnconngườivàcôngdântrong

hiếnpháplàcơsởpháplýchủyếuđểnhànướcvàxãhộitônbọngvàbảo

đảmthựchiệncácquyềnconngườivàcôngdân.Cácluậtkháccũngxác

địnhcụthểđốitượngràngbuộcvàbảovệcủamìnhtrongthựctiếnquanhệ

xãhội.

Thứ tư,hiếnpháplàluậtcóhiệulựcpháplýtốicao.Tấtcảcácvăn

bảnphápluậtkháckhôngđượctráivớihiếnpháp.Bắtbuộcphảiđượcxây

dựng,triểnkhaitrêntinhthầnchungcủaHiếnpháp.Bấtkìvănbảnpháp

luậtnàotráivớihiếnphápđềuphảibịhủybỏ.

Câu 3: Tại sao nói hiến pháp là công cụ kiểm soát quyền lực nhà nước?

- Phânchiaquyềnlực:Hiếnphápthườngphânchiaquyềnlựcgiữacáccơ

quannhànướcnhưchínhphủ,quốchội,vàtòaán.Việcnàyngănchặnmột

cơquannàođósửdụngquyềnlựcmộtcáchquámứcvàđảmbảosựcân

bằnggiữacáccơquanđểkhôngcóaicóthểtậptrungquánhiềuquyềnlực

trongtaymình.

- Giớihạnquyềnlực:Hiếnphápthiếtlậpcácnguyêntắc,luậtlệcơbảnmàcả

chínhphủvàcáccơquanquyềnlựcphảituântheo.Việcđặtracácnguyên

tắcnàygiúphạnchếquyềnlựccủachínhphủvàđảmbảorằnghọkhôngthể

vượtquáranhgiớiquyđịnh.

- Bảovệquyềnlợicôngdân:Hiếnphápthườngbaogồmtuyênbốvềquyền

conngườivàquyềncủacôngdân.Việcnàyđặtracáchạnchếrõràngvề

cáchthứcmàchínhphủcóthểảnhhưởngđếnquyềnlợivàtựdocủangười

dân,bảovệhọkhỏiquyềnlựcbạolựchoặclạmdụngcủachínhphủ.

- Cơchếkiềmchếvàđốitrọng:Hiếnphápthườngthiếtlậpcáccơchếkiềm

chếvàđốitrọnggiữacáccơquanquyềnlực.Việcnàyđảmbảorằngkhông

cómộtcơquannàocóthểhoạtđộngmộtcáchđộclậpmàkhôngcósựgiám

sáthaykiểmsoáttừcáccơquankhác.

Câu 4: Tại sao nói hiến pháp là luật bảo vệ

+Tựdovàquyềnlợi:Địnhrõquyềntựdongônluận,tôngiáo,hộihọp,và

cácquyềnlợicơbảnkháccủacôngdânmàchínhphủkhôngthểviphạm

mộtcáchtùytiện.

+Quyềncôngbằngtrướcphápluật: Bảođảmmọingườiđềubìnhđẳng

trướcphápluậtvàkhôngaiđượcphânbiệtđốixửkhôngcôngbằng.

- Giớihạnquyềnlựccủachínhphủ:

+Phânquyền: Xácđịnhrõràngquyềnlựccủatừngcơquannhànước,

nhằmngănchặnviệcquámứchóaquyềnlựctrongmộttay.

+Nguyêntắchoạtđộng: Thiếtlậpnguyêntắcvàgiớihạnvềcáchthức

chínhphủcóthểhoạtđộngđểđảmbảokhôngviphạmquyềnlợicủangười

dân.

- Cânbằngquyềnlực:tạocơchếkiềmchếvàđốitrọnggiữacáccơquannhà

nướcnhưquốchội,chínhphủ,vàtòaánđểkhôngcóaicóquyềnlựctuyệt

đốimàkhôngcósựkiểmsoát.

- Bảovệsựổnđịnhcủaphápluật:Đặtraquytrìnhkhókhănvàphứctạpđể

thayđổihiếnpháp,từđóđảmbảoổnđịnhvàtínhliêntụccủahệthống

phápluật.

Câu 5: Tại sao nói hiến pháp là luật tổ chức?

- Xácđịnhcấutrúcquyềnlực:Hiếnphápxácđịnhrõvaitròcủamỗicơquan

chínhtrị(nhưchínhphủ,quốchội,tòaán)vàquyềnhạncủahọ.Vídụ,

quyềnlậpphápthuộcvềquốchội,quyềnhànhphápthuộcvềchínhphủ,và

quyềntưphápthuộcvềtòaán.

- Nguyêntắchoạtđộng:Hiếnphápđưaranguyêntắcvàquyđịnhcụthểvề

cáchthứcchínhphủphảihoạtđộng.Vídụ,quyđịnhvềquytrìnhlậppháp,

cáchthứcraquyếtđịnh,vàcơchếtráchnhiệm.

- Phânquyềnvàcânbằng:

+Phânquyền:Hiếnphápphânphốiquyềnlựcgiữacáccơquanđểngăn

chặnquyềnlựctậptrung.Vídụ,quốchộicóquyềnđặtraluật,chínhphủ

thựchiệnluật,vàtòaánkiểmtraviệcthựcthiluật.

+Cânbằngquyềnlực:Cơchếkiểmtravàcânbằnggiữacáccơquan,ngăn

chặnviệcmộtcơquansửdụngquyềnlựcquámức.Vídụ,quốchộicóthể

kiểmtravàcanthiệpvàoquyếtđịnhcủachínhphủ.

- Bảovệquyềnlợicủacôngdân:Hiếnphápbảovệcácquyềncơbảncủa

côngdânvàđềcaotựdocánhân.Vídụ,quyềntựdongônluận,quyềncông

bằngtrướcphápluật,vàquyềnthamgiavàocácquyếtđịnhchínhtrị.

- Quyđịnhhệthốngphápluật:

+Độclậptòaán:Hiếnphápđảmbảotòaánhoạtđộngđộclập,khôngchịu

sựchiphốicủabấtkỳcơquannàokhác.Điềunàybảođảmcôngbằngvà

tínhkháchquantrongquátrìnhxétxử.

+Quyđịnhphápluật:Hiếnphápxácđịnhcáchthứcxâydựngvàápdụng

phápluật,từviệclậpluậtmớiđếnviệcthựcthichúng.

- Quytrìnhsửađổi:Hiếnphápquyđịnhquytrìnhcầnthiếtđểthayđổihay

sửađổi.Thôngthường,việcnàyđòihỏisựđồngthuậnrộngrãihoặccác

quytrìnhphứctạpđểbảovệtínhổnđịnhcủahiếnpháp.

Câu 6: Tại sao nói hiến pháp là luật có hiệu lực pháp lý tối cao?

- Tínhcơbảnvàcấutrúc:Hiếnphápthiếtlậpcấutrúccơbảnvànguyêntắc

cănbảnchohệthốngphápluậtcủamộtquốcgia.Nólànềntảng,căncứ

chotấtcảcácluậtphápvàquyđịnhhànhvicủachínhphủ.

- Khảnăngpháplýtốicao:

+Kiểmsoátquyềnlực: Hiếnphápxácđịnhvàkiểmsoátquyềnlựccủa

chínhphủvàcáccơquanchínhtrịkhác.

+Bảovệquyềncôngdân: Bảovệvàđảmbảocácquyềnlợicơbảncủa

côngdân,đặtnólêncấpđộcaonhấttronghệthốngphápluật.Hiếnpháp

bảovệvàcôngnhậncácquyềncơbảncủacôngdân,khôngchophépbấtkỳ

quyềnnàoxâmphạmquyềnlợicánhânhaytựdocơbản.Nócũngđặtra

nhữngquyđịnhkhôngthểthayđổihoặcxâmphạmđượcbằngcácluậtpháp

thôngthường.

- Khảnăngđiềuchỉnhphápluậtkhác:

+Thiếtlậpranhgiới:Hiếnphápđặtragiớihạnvàquyđịnhrõràngchoviệc

lập,thựcthivàápdụngluậtphápkhác.

+Cơchếsửađổi:Cóquytrìnhđặcbiệtvàphứctạpđểthayđổihiếnpháp,

điềunàyđồngnghĩavớiviệcmọiluậtphápkhácphảituântheovàkhông

đượcviphạmhiếnpháp.

- Sựổnđịnh:Hiếnphápcóngưỡngcaovàquytrìnhphứctạpđểthayđổi.

Điềunàybảovệtínhổnđịnhvànguyênvẹncủahệthốngphápluật.

- Kiểmsoátquyềnlựctốicao:Hiếnpháplàtàiliệumàngaycảchínhphủ

cũngphảituântheo.Nógiúpkiểmsoátvàđịnhhìnhquyềnlựctốicaotrong

mộtquốcgia.

- Sựđộclập:Mộttrongnhữngđiểmmạnhnhấtcủahiếnpháplàđảmbảotòa

ánhoạtđộngđộclập,khôngchịusựchiphốitừbấtkỳcơquanchínhtrịhay

nhómlợiíchnàokhác.

+Bảođảmcôngbằngvàcônglý:Tòaánđộclậpcókhảnăngxemxétvàra

quyếtđịnhdựatrênluậtphápmàkhôngbịảnhhưởngbởiáplựchayảnh

hưởngtừbênngoài.Điềunàyđảmbảoquyếtđịnhcủatòaánlàcôngbằng

vàđápứngyêucầucủacônglý.

+Kiểmsoátquyềnlực:Tòaánđộclậptừchốiviệcchiphốitừbấtkỳcơ

quanchínhtrịhaylợiíchđặcbiệtnào,đảmbảorằngquyềnlựccủahọ

khôngbịcanthiệphoặclạmdụng.

+BảovệHiếnpháp:Tòaánđộclậpcókhảnăngkiểmtravàđánhgiátính

hợpphápcủacáchànhđộngchínhtrịvàcácquyếtđịnhchínhsáchsovới

tiêuchuẩnđượcđềratronghiếnpháp.

Câu 7: Phân tích quy trình lập hiến theo Hiến pháp năm 2013.

- Tiềnxửlí:

Đềxuất:Quátrìnhthayđổi,sửađổi,hoặcbanhànhHiếnphápcóthểbắt

đầutừmộtđềxuấttừcáccơquan,cánhânhoặcthôngquacáccuộcthảo

luậncôngkhai.

- ThảoluậnvàđềxuấtHiếnpháp:Nếuđềxuấtđượcchấpnhận,Quốchộivà

HộiđồngBầucửcóthểxemxétvàbìnhluậnvềnộidungđượcđềxuất.

- SoạnthảodựthảoHiếnpháp:

ỦybanHiếnpháp:CácủybanchuyêntráchtrongQuốchộicóthểđược

thànhlậpđểsoạnthảodựthảoHiếnphápdựatrênđềxuấtvàthôngtinthu

thậpđượctừcáccuộcthảoluận.

- Thảoluậncôngkhai:DựthảoHiếnphápđượctrìnhbàyvàthảoluậncông

khaiđểthuthậpýkiếntừcộngđồng,cácchuyêngia,vàcácnhómcầnđược

nghe.

- BiểuquyếtQuốchội:DựthảosauđóđượcđưavàoQuốchộiđểthảoluận,

chỉnhsửavàbiểuquyếtthôngqua.

- CôngbốvàtổchứcHiếnpháp:Saukhiđượcthôngqua,Hiếnphápđược

côngbốvàtổchứccáccơquanhànhpháp,chínhtrịtheoquyđịnhcủanó.

- ThựcthivàtheodõiHiếnpháp:

 Thựcthi:Cáccơquanchínhtrịvàhànhpháptiếptụcthựcthicácquy

địnhđượcxácđịnhtrongHiếnpháp.

 Theodõi:Cáccơquancóthểthiếtlậpcơchếđểtheodõiviệcthựcthi

vàđánhgiáHiếnpháp.

Câu 8: Phân tích ý nghĩa của vấn đề bảo vệ hiến pháp.

BảovệHiếnphápcóýnghĩachínhtrịpháplýđặcbiệtđốivớichếđộ

chínhtrịcủamỗiquốcgia:

Thứ nhất,doHiếnpháplàvănbảnxácđịnhchếđộchínhtrị,phảnánh

tổchứcchínhtrịcủaquốcgiađó.Mỗiquốcgiaphảilựachọnchomìnhmột

chếđộchínhtrịphùhợp,sựphùhợpđólàđiềukiệnchosựpháttriểnxãhội

vàtừngconngười.Nếuápdụngmộtchếđộchínhtrịkhôngphùhợpsẽlà

ràocảnkìmhãmsựpháttriểnxãhội.Đểchếđộchínhtrịcủaquốcgiaổn

địnhphảidựatrênnềntảngchínhtrịvữngchắcvàthốngnhấtcủaHiến

pháp.ỞViệtNam,Hiếnphápnăm2013xácđịnhmôhìnhchếđộchínhtrị

XHCNvớicácthành tốcơbản:ChủquyềnNhândân,Nhànướcpháp

quyềnXHCN,vaitròlãnhđạocủaĐảngCộngsảnViệtNamđốivớiNhà

nướcvàxãhội.

Thứ hai,vềphươngdiệnpháplý,Hiếnpháplàvănbảnchứađựng

nhữngquyphạmphápluậtđiềuchỉnhnhữngquanhệxãhộichủđạo,nền

tảngvàquantrọng nhấtcủaquốcgia.Hiếnphápnăm2013điềuchỉnh

nhữngquanhệxãhộicơbảnvề:chếđộchínhtrị;quyềnconngười,quyền

vànghĩavụcơbảncủacôngdân;chếđộkinhtế,vănhóa,xãhội;tổchức,

hoạtđộngcủabộmáynhànước...Dođó,Hiếnpháplàđạoluậtcóhiệulực

pháplýcaonhất,địnhhướngchocácvănbảnquyphạmphápluậtkhác.

Thứ ba,vềphươngdiệnxãhội,Hiếnphápghinhậnvàthểhiệnnhững

giátrịxãhộinhư:tựdo,cônglý,bìnhđẳng,dânchủ,nhânquyền...Đâylà

nhữnggiátrịmàtoànxãhộimuốnhướngtới.Vớivaitròvàtínhchấtđặc

biệtquantrọngnhưvậy,bảovệHiếnphápchínhlàbảovệchủquyềncủa

nhândân,vaitròlãnhđạocủaĐảng,quảnlýcủaNhànước,từnềntảng

pháplývànhữnggiátrị,caoquýnhấtcủaxãhội.Thôngquađó,bảođảmsự

ổnđịnhvàpháttriểnbềnvữngchếđộchínhtrịcủađấtnước.

Câu 9: Phân tích quy định về bảo vệ hiến pháp theo Hiến pháp năm

2013.

Hiếnphápnăm2013quyđịnhvềbảovệHiếnpháptạiĐiều119,trongđó

nêurõ:

“1.NhândânViệtNamxâydựng,thihànhvàbảovệHiếnphápnàyvìmục

tiêudângiàu,nướcmạnh,dânchủ,côngbằng,vănminh.

2.Quốchội,cáccơquancủaQuốchội,Chủtịchnước,Chínhphủ,Tòaán

nhândân,Việnkiểmsátnhândân,MặttrậnTổquốcViệtNam,cáctổchức

thànhviêncủaMặttrận,cáctổchứcxãhội,tổchứcxãhội-nghềnghiệp,tổ

chứckinhtế,đơnvịvũtrangnhândân,cơquan,tổchức,cánhâncótrách

nhiệmbảovệHiếnpháp.”

-VaitròcủanhândântrongbảovệHiếnpháp:Nhândânlàchủthểcủa

quyềnlậphiến,quyềnlựcnhànướcthuộcvềnhândân.Nhândâncóquyền

thamgiaxâydựng,thihànhvàbảovệHiếnpháp.

-VaitròcủatổchứcxãhộitrongbảovệHiếnpháp:Tổchứcxãhộilàtổ

chứctựnguyệncủacôngdân,hoạtđộngvìlợiíchcủanhândân.Tổchứcxã

hộicóvaitròquantrọngtrongviệcbảovệHiếnpháp,gópphầnthựchiện

dânchủ,côngbằng,vănminhtrongxãhội.

-VaitròcủacánhântrongbảovệHiếnpháp:Mỗicánhânlàmộttếbàocủa

xãhội,cótráchnhiệmbảovệHiếnpháp.

 BảovệHiếnpháplàtráchnhiệmcủatoànthểnhândân,củacáccơquan

nhànước,tổchứcxãhộivàcánhân.Mỗingườicầnnângcaonhậnthức,

tráchnhiệmcủamìnhtrongviệcbảovệHiếnpháp,gópphầnxâydựngNhà

nướcphápquyềnxãhộichủnghĩaViệtNamvữngmạnh.

Câu 10: Tại sao nói Hiến pháp năm 2013 là luật cơ bản của nước Cộng

hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?

Hiếnphápnăm2013đượccoilàluậtcơbảncủanướcCộnghòaxã

hộichủnghĩaViệtNam.

Thứ nhất,nólàtàiliệupháplýcaonhất,tạonềntảngchotoànbộhệ

thốngphápluậtquốcgia.

Thứ hai,vớivaitròquyếtđịnhvàquyđịnhcácnguyêntắccănbản,

Hiếnphápbảovệquyềnlợicơbảncủacôngdânvàđịnhhìnhcấutrúcchính

trị.

Thứ ba,Hiếnphápkhôngchỉbảovệcácquyềntựdocánhânmàcòn

phânchiavàkiểmsoátquyềnlực,ngănchặnquyềnlựctậptrungvàomột

tay.Đặcbiệt,Hiếnphápnăm2013đượcxemnhưluậtcóhiệulựcpháplý

tốicao,mọiluậtphápkhácphảituântheovàkhôngđượcviphạm.Quaviệc

quyđịnhcơchếbảovệvàsửađổi,nókhôngchỉđảmbảotínhổnđịnhmà

cònphảnánhýchídânchủvàgiátrịcủacộngđồng,đóngvaitròquan

trọngtrongviệcđịnhhìnhvàduytrìsựpháttriểnổnđịnhcủaViệtNam.

Câu 11: Nêu khái niệm và phân tích các đặc trưng cơ bản của quyền con

người.

Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủa

conngườiđượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏa

thuậnpháplýquốctế.

- Tínhphổbiến:Thểhiệnởchỗquyềnconngườilànhữnggìbẩmsinh,vốn

cócủaconngườivàđượcápdụngbìnhđẳngchotấtcảmọithànhviêntrong

giađìnhnhânloại,khôngcósựphânbiệtđốixửvìbấtcứlýdogì.Tuy

nhiên,cầnchúýlàsựbìnhđẳngkhôngcónghĩalàcàobằngmứcđộhưởng

thụ,màlàbìnhđẳngvềtưcáchchủthểvàcơhộithụhưởngcácquyềncon

người.

- Tínhkhôngthểchuyểnnhượng:Thểhiệnởchỗcácquyềnconngườikhông

thểbịtướcbỏhayhạnchếmộtcáchtùytiệnbởibấtcứchủthểnào,kểcả

bởinhànước.Mọigiớihạn,hạnchếhaytướcbỏquyềncủamộtcánhân

đềuphảidophápluậtquyđịnhvàchỉnhằmđểbảovệlợiíchchínhđáng,

tươngxứngcủacộngđồnghaycủacánhânkhác.

- Tínhkhôngthểphânchia:Thểhiệnởchỗcácquyềnconngườiđềucótầm

quantrọngnhưnhau,vềnguyêntắckhôngcóquyềnnàođượccoilàcógiá

trịcaohơnquyềnnào,bởilẽviệctướcbỏhayhạnchếbấtkỳquyềnnàođều

tácđộngtiêucựcđếnnhânphẩm,giátrịvàsựpháttriểncủaconngười.

- Tínhliênhệvàphụthuộclẫnnhau:Thểhiệnởchỗviệcbảođảmcácquyền

conngười,toànbộhoặcmộtphần,nằmtrongmốiliênhệphụthuộcvàtác

độnglẫnnhau.Sựviphạmmộtquyềnsẽtrựctiếphoặcgiántiếpgâyảnh

hưởngtiêucựcđếnviệcbảođảmcácquyềnkhác,vàngượclại,tiếnbộ

trongviệcbảođảmmộtquyềnsẽtrựctiếphoặcgiántiếptácđộngtíchcực

đếnviệcbảođảmcácquyềnkhác.

Câu 12: Nêu khái niệm quyền con người. Nhà nước Việt Nam có trách

nhiệm gì đối với quyền con người?

Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủaconngười

đượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏathuậnpháplýquốc

tế.

- :Cácchủthểcótráchnhiệmbảođảmquyền,trướchếtvàchủCông nhận

yếulàNhànước,côngnhận,tứclàphảithừanhậnđồngthờiphảighinhận,

ngàycàngđầyđủ,cơbảnbằngcácthểchếphápluậtvàđạođức(nhấtlàđối

vớicáctổchứcxãhội),cácquyềndânsự,chínhtrịvàkinhtế,xãhội,văn

hóacủaconngười.

- Tôn trọng:Cácchủthểcótráchnhiệmbảođảmquyền,trướchếtvàchủ

yếulàNhànước,phảikiềmchếkhôngcanthiệp,kểcảtrựctiếpvàgiántiếp,

vàoviệcthừanhận,bảovệ,bảođảmthựchiệnvàthúcđẩycácquyềncon

người,quyềncôngdânđãđượcghinhậntrongHiếnphápvàphápluật.

Đồngthời,phảichủđộngxâydựngvàtriểnkhaithựchiệncóhiệuquảcác

thểchế,chiếnlược,kếhoạch,chươngtrìnhpháttriểnvàbiệnphápquảnlý

cụthểđểmọingườiđượcthụhưởngvàpháttriểncácquyềncủamìnhtrong

thựctế.

- :Nhànướcphảingănchặnsựviphạmquyềnconngười,quyềnBảo vệ

côngdântừphíacáccơquannhànước,cácdoanhnghiệp,cáctổchứcchính

trị,xãhộivàcánhân;ngănchặntìnhtrạngphânbiệtđốixử,hoặcsựhình

thànhcácthếlựcđedọaquyềnconngười,quyềncôngdântrêncáclĩnh

vực;điềutra,trừngtrịvàphụchồicácquyềnđãbịviphạmhoặcbồithường

khicósaiphạmtừphíacơquan,ngườicóthẩmquyền.

- :Nhànướcchủđộngxâydựngthểchế(phápluật,quychếvàThực hiện

thiếtchế)cũngnhưcácchiếnlược,kếhoạch,chươngtrìnhpháttriển,biện

phápquảnlýcụthểđểbảođảmchomọingườiđượchưởngthụđếnmức

caonhấtcóthểcácquyềnconngười,quyềncôngdân.

- làtạolậpđiềukiệnvàmôitrườngkinhtếnóiriêngvàxãhộinóiThúc đẩy

chung,mangtínhhỗtrợ,thuậnlợichoviệctiếpcậnquyềnconngười,quyền

côngdâncủacácnhómxãhội,đặcbiệtcácnhómyếuthế;đồngthờithiết

lậpvàduytrìmộtcơchếminhbạch,hiệuquảđểgiámsátquyềnconngười

ởcảkhuvựccôngvàtư,theothểchếphápquyềnxãhộichủnghĩa.

Câu 13: Nêu khái niệm quyền cơ bản của công dân. Mối quan hệ giữa

quyền cơ bản của công dân với quyền cụ thể của công dân?

- Kháiniệm:quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdânlàcácquyềnvà

nghĩavụđượcxácđịnhtrongHiếnpháptrêncáclĩnhvựcchínhtrị,dân

sự,kinhtế,xãhội,vănhoá,làcơsởđểthựchiệncácquyềnvànghĩavụ

cụthểkháccủacôngdânvàcơsởchủyếuđểxácđịnhđịavịpháplýcủa

côngdân.

- Quyềncụthểcủacôngdâncóthểhiểulànhữngquyềncụthểvàchitiết

hơn,thườngđượcquyđịnhtrongcácvănbảnphápluậtcụthểhơnnhư

luậtlựclượngcảnhsát,luậtlaođộng,vàcácluậtlệcụthểkhác;được

thiếtlậpđểđiềuchỉnhhànhvivàquanhệxãhộimộtcáchchitiếtvàrõ

rànghơn.

- Mốiquanhệgiữaquyềncơbảncủacôngdânvớiquyềncụthểcủacông

dân:

 Quyềncơbảnlànềntảngchocácquyềncụthể.Bởivìquyềncơbản

thườnglànhữngnguyêntắcchungvàbaoquátnhất,đượccôngnhận

rộngrãinhưlànhữngquyềnlợicơbảnvàkhôngthểviphạmđược.

Trongkhiđó,quyềncụthểthườnglànhữngquyềnlợichitiếtvàcụ

thểhơn,đặcbiệtliênquanđếncáclĩnhvựccụthểtrongđờisốngxã

hộivàphápluật.Ví dụ, trong lĩnh vực lao động, quyền cụ thể có thể

bao gồm quyền nghỉ phép, quyền lợi hưu trí, và quyền hợp đồng lao

động.Chínhvìthế,quyềncơbảnlànguyêntắcchungmàquyềncụ

thểthườngđượcxâydựngvàpháttriểntừđó.

 Hệthốngphápluậtthườngsẽsửdụngquyềncơbảnnhưmộttiêuchí

đểđánhgiátínhhợpphápcủacácquyđịnhcụthể.Quyềncơbảncủa

côngdânthườngđượccôngnhận,tôntrọng,đảmbảovàbảovệtrong

Hiếnpháp–“luậtmẹ”tronghệthốngphápluật.Vìvậy,khibanhành

cácluậtcụthể,cáccơquancóthẩmquyềnluônphảixemxétluậtđó

cóhợphiếnhaykhông,tránhtrườnghợpvihiến,đảmbảotínhthống

nhấtvàchặtchẽcủahệthốngphápluật.

 Quyềncơbảnvàquyềncụthểkhôngphảilàhaithựcthểhoàntoànđộc

lậpmàchúngcómốiliênhệchặtchẽvàtươngtáclẫnnhautạothành

mộthệthốnghoànchỉnhđểbảovệquyềnvàcáclợiíchhợpphápcủa

côngdân.

Câu 14: Phân tích nguyên tắc tôn trọng quyền con người được quy định

trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.

- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa

ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,

kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo

Hiếnphápvàphápluật.”

- Phântích:Nguyêntắctôn trọng quyền con người làmộttrongcác

nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến

pháp2013,nóphảnánhnghĩavụcủaNhànướcđối vớiquyềncon

người,quyềncôngdân.



Quyềnconngườilànhữngquyềnvốncócủaconngườivềcácmặt

trongđờisốngxãhội.Vìthế,nguyêntắctôntrọngquyềnconngười

làsựchủđộngcủaNhànướctrongquátrìnhthựchiệnchứcnăngvà

nhiệmvụcủamình.NếuNhànướckhôngcótháiđộtôntrọngquyền

conngườithìsẽgâyracáchệluỵtolớn.Vídụ:cáccuộcbiểutình,

đảochínhhoàntoàncóthểxảyrakhingườidâncảmthấycácquyền

cơbảncủamìnhbịxâmphạmgâymấttrậttựxãhội,đồngthờicũng

trởthànhkẽhởchocáclựclượngthùđịchtấncông.(Tháng 1/2023,

tại Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Anh, đã nổ ra một làn sóng biểu

tình của người lao động. Các cuộc biểu tình nhằm gây sức ép lên

chính phủ các nước để cải thiện điều kiện lao động, đã gây ra những

hậu quả nghiêm trọng.)

 Nhànướclàmộttổchứcquyềnlựccôngđặcbiệt,đượclậpnênthông

quasựtraoquyềncủangườidânđểthựchiệnkhảnăngduytrìtrậttự

vàđảmbảotựdochoxãhội.Chínhvìvậy,nhànướckhôngđược

phéptuỳtiệnxâmphạmvàđốixửmộtcáchtuỳtiệnvàocácquyền

này.

 Quyềncủaconngườichỉcóthểbịhạnchếtheokhoản2,Điều14

Hiếnphápnăm2013khinóxâmphạmđếnquốcphòng,anninhquốc

gia,trậttự,antoànxãhội,đạođứcxãhội,sứckhỏecủacộngđồng.

Theođó,mọisựhạnchếchỉđượcthựchiệnkhicầnthiếtvàthựchiện

mộtcáchhợplý.

Câu 15: Phân tích nguyên tắc công nhận quyền con người được quy định

trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.

- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa

ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,

kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo

Hiếnphápvàphápluật.”

- Phântích:Nguyêntắccôngnhậnquyềnconngườilàmộttrongcác

nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến

pháp2013,nóphảnánhnghĩavụcủaNhànướcđối vớiquyềncon

người,quyềncôngdân.

 Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncócủaconngườivà

khôngphụthuộcvàocácyếutốxãhộikhác,nóđượcsinhratừbản

chấtconngườichứkhôngphảiđượctạoratừphápluậthiệnhành.

Chínhvìthế,Nhànướckhôngphảichophéphaybanphátquyềncon

người,Nhànướcchỉcóthểthừanhậnchúngnhưmộtsựtồntạikhách

quan.

 Quyềnconngườikhôngchỉđượcthừanhậntrênquanđiểmvềcác

quyềntựnhiên,mànócònđượcthựanhậndựatrênquanđiểmvề

quyềnpháplý.Theođó,quyềnconngườisẽđượcthừanhậntrong

cácvănbảnphápluật(trongHiếnpháp),nhằmđảmbảoquyềncon

ngườiđượcthựchiệnvàkhôngbịxâmhại.Đồngthời,quyềncon

ngườicũngđượcthừanhậnrộngrãitrêntoànthếgiới,đểNhànước

thựchiệntốtnghĩavụnàythìcầnthamchiếutớicácchuẩnmựcpháp

lýquốctếđểghinhậnvàoHiếnpháp.



ThừanhậnquyềnconngườikhôngchỉlànhiệmvụcủamỗiNhà

nước,mànócònthểhiệnsựtiếnbộxãhội.Bởivìchỉkhixãhộiphát

triểnđếnmộttrìnhđộnhấtđịnh,quyềnconngườimớiđượcchúý

đếnvàthừanhận.(Ví dụ: thời phong kiến ở Việt Nam, pháp luật chưa

thừa nhận quyền con người, bởi vì sinh mạng của người dân đều do

vua quyết định, vua xử thần tử thần bất tử bất trung. Cho đến tận

Hiến pháp 1946 thì mới chỉ có quyền công dân được ghi nhận; và

phải đến Hiến pháp 2013 lần đầu tiên trong lịch sử lập hiến, “quyền

con người” đã trở thành tên gọi của Chương, xuất hiện chế định

“Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân” =>

trình độ xã hội phát triển).

Câu 16: Phân tích nguyên tắc bảo đảm quyền con người được quy định

trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.

- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa

ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,

kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo

Hiếnphápvàphápluật.”

- Phân tích:  Nguyên tắc  bảo đảm quyền con  người là  một trong  các

nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến

pháp2013,nóphảnánhnghĩavụcủaNhànướcđối vớiquyềncon

người,quyềncôngdân.

 Mặcdùquyềnconngườilàcácquyềntựnhiên,vốncó.Nhưngnólại

chịutácđộnglớntừcácđiềukiệnkinhtế-xãhộikhácnhau.Vídụ

nhưởmộtsốvùngnúivẫntồntạitụcbắtvợ,điềunàyxâmphạmvào

quyềnkếthôn,lậpgiađìnhvàbìnhđẳngtronghônnhân(Điều16

UDHR;Điều23ICCPR).Vìvậy,Nhànướccầnbảođảmquyềncon

ngườiđượcthựchiệnmộtcáchphổbiến,côngbằng,bìnhđẳng.

 BảođảmquyềnconngườilànguyêntắcmàNhànướcthúcđẩythực

thicácquyềnnày.Nghĩalàmọingườiđượcchuẩnbịcácđiềukiện

cầnthiếtđểcóthểthụhưởngnhữngquyềnvốncócủamìnhmộtcách

tốtnhất.Cácđiềukiệnđóbaogồmđiềukiệnvềkinhtế,hạtầngxã

hội,thểchế,phápluật,...

 NghĩavụbảođảmlànghĩavụchủđộngnhấtbởiNhànướcphảiliên

tụcđápứngnhữngnhucầucủangườidântrongviệcthựchiệnquyền

conngười.Trongkhiđó,nhucầucủahọluônluônthayđổitheohoàn

cảnhkinhtế-xãhội,lịchsử.Chínhvìthế,Nhànướccầnlinhhoạt

khithựchiệnnghĩavụnàyđểđưaracácđiềukiệnphùhợpvớinhững

đổithayđó.

Câu 17: Phân tích nguyên tắc bảo vệ quyền con người được quy định

trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.

- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa

ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,

kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo

Hiếnphápvàphápluật.”

- Phântích:Nguyêntắcbảovệquyềnconngườilàmộttrongcácnguyên

tắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiếnpháp

2013,nóphảnánhnghĩavụcủaNhànướcđốivớiquyềnconngười,

quyềncôngdân.

 Mặcdùquyềnconngườilàcácquyềntựnhiên,vốncó.Nhưngnólại

dễdàngbịxâmphạmtừcáccánhânkháctrongxãhộivàđặcbiệtlà

từcáccơquannhànướccóthẩmquyền(lạmquyền).Vìvậy,Nhà

nướccầnbảovệquyềnconngườiđểtạosựbìnhđẳngtrongxãhội.

 Bảovệquyềnconngườilànghĩavụcủacáccơquannhànướccó

thẩmquyềnxửlícácviphạmxâmphạmđếnquyềnconngười.Điều

nàycóthểhiểulàbấtcứsựxâmphạmquyềnconngườinàotrongxã

hộiđềuphảiđượcngănchặnvàtrừngphạt.

 Quyềnconngườicủatừngcánhânsẽđượcbảovệthôngquanhiều

cơchế,baogồmcáccơquanlậppháp,tưpháp,hànhpháplầncác

loạihìnhcơquanhiếnđịnhđộclập(ToàánHiếnpháp).Trongđó,toà

án(tưpháp)đóngvaitròlàthiếtchếquantrọngnhấtmàNhànước

đưarađểbảovệquyềnconngười,quyềncôngdân.

Câu 18: Phân tích nguyên tắc “Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật”

được quy định tại khoản 1 Điều 16 Hiến pháp 2013

- Phântích:Nguyêntắcmọingười,mọicôngdânđềubìnhđẳngtrước

phápluậtlàmộttrongnhữngnguyêntắccơbảncủachếđịnhquyềncon

người,quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdân.

 Bìnhđẳngtrướcquyềnvànghĩavụ:Nguyêntắcnàychophépmọi

ngườiđềuđượcđốixửnhưnhautrướcphápluật,ởtrongmọilĩnh

vựccủađờisốngxãhội,khôngphânbiệttôngiáo,tiếngnói,màuda,

giớitính,địavịxãhội,...Trongcùngmộtđiềukiệnnhưnhau,công

dânđượchưởngquyềnvànghĩavụnhưnhau:quyềnbầucử,ứngcử,

cácquyềntựdocơbản,quyềntựdongônluận,quyềntựdocưtrú,tự

dođilại,quyềnthôngtin…;nghĩavụlaođộngcôngích,đóngthuế…

 Bìnhđẳngvềtráchnhiệmpháplý:trongcùngmộtđiềukiệnnhư

nhau,mọi ngườicó tưcách pháplý nhưnhau, aicó côngđược

thưởng,aicótộiphảitrừngtrị,xửlýbằngcácchếtàitheoquyđịnh

củaphápluậtchodùđólànhữngcánbộcấpcaocủaNhànước.Việc

truycứutráchnhiệmphảikịpthời,chínhxác,côngbằng,hợplý.Khi

xétxửthìmọingườiphảibìnhđẳngtrướctòaán.

 Bảovệquyềnconngười,quyềncôngdântrướcsựlạmquyềncủamột

sốcánhân,tậpthểthuộccáccơquanNhànước.

 Nguyêntắcnàybảovệmọingườikhỏisựphânbiệtđổixử,tạoracơhội

tiếpcậnphápluật1cáchcôngbằng,đảmbảorằngngườidânkhôngbị

loạitrừkhỏiquytrìnhphápluậtvàcóquyềnthamgiađầyđủtrongquá

trìnhnày.

Câu 19: Theo khoản 1 Điều 14 Hiến pháp năm 2013, trách nhiệm của Nhà

nước đối với quyền con người, quyền công dân được thể hiện như thế nào?

- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa

ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,

kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo

Hiếnphápvàphápluật.”

- TráchnhiệmcủaNhànướcđốivớiquyềnconngười,quyềncôngdân

đượcthểhiệnqua4nghĩavụ:

 Côngnhận:Nhànướcthừanhậnquyềnconngườithôngquaviệcghi

nhậnchúngtrongcácvănbảnphápluật(trongHiếnpháp),nhằmđảm

bảoquyềnconngườiđượcthựchiệnvàkhôngbịxâmhại.Quyềncon

ngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncócủaconngườivàkhôngphụ

thuộcvàocácyếutốxãhộikhác,nóđượcsinhratừbảnchấtcon

ngườichứkhôngphảiđượctạoratừphápluậthiệnhành.Chínhvì

thế,Nhànướckhôngphảichophéphaybanphátquyềnconngười,

Nhànướcchỉcóthểthừanhậnchúngnhưmộtsựtồntạikháchquan.

 Tôntrọng:nguyêntắctôntrọngquyềnconngườilàsựchủđộngcủa

Nhànướctrongquátrìnhthựchiệnchứcnăngvànhiệmvụcủamình.

NếuNhànướckhôngcótháiđộtôntrọngquyềnconngườithìsẽgây

racáchệluỵtolớn.Vídụ:cáccuộcbiểutình,đảochínhhoàntoàncó

thểxảyrakhingườidâncảmthấycácquyềncơbảncủamìnhbịxâm

phạmgâymấttrậttựxãhội,đồngthờicũngtrởthànhkẽhởchocác

lựclượngthùđịchtấncông.(Tháng 1/2023, tại Tây Ban Nha, Bồ

Đào Nha và Anh, đã nổ ra một làn sóng biểu tình của người lao

động. Các cuộc biểu tình nhằm gây sức ép lên chính phủ các nước để

cải thiện điều kiện lao động, đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng.)

 Bảovệ:Bảovệquyềnconngườilànghĩavụcủacáccơquannhà

nướccóthẩmquyềnxửlícácviphạmxâmphạmđếnquyềncon

người.Điềunàycóthểhiểulàbấtcứsựxâmphạmquyềnconngười

nàotrongxãhộiđềuphảiđượcngănchặnvàtrừngphạt.Quyềncon

ngườicủatừngcánhânsẽđượcbảovệthôngquanhiềucơchế,bao

gồmcáccơquanlậppháp,tưpháp,hànhpháplầncácloạihìnhcơ

quanhiếnđịnhđộclập(ToàánHiếnpháp).Trongđó,toàán(tư

pháp)đóngvaitròlàthiếtchếquantrọngnhấtmàNhànướcđưara

đểbảovệquyềnconngười,quyềncôngdân.

 Bảođảm:BảođảmquyềnconngườilànguyêntắcmàNhànướcthúc

đẩythựcthicácquyềnnày.Nghĩalàmọingườiđượcchuẩnbịcác

điềukiệncầnthiếtđểcóthểthụhưởngnhữngquyềnvốncócủamình

mộtcáchtốtnhất.Cácđiềukiệnđóbaogồmđiềukiệnvềkinhtế,hạ

tầngxãhội,thểchế,phápluật,...

Câu 20: Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc “Quyền con người,

quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp

cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức

xã hội, sức khỏe của cộng đồng” (Khoản 2, Điều 14 Hiến pháp năm 2013).

- Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủa

conngườiđượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏa

thuậnpháplýquốctế.

- Quyềnvànghĩacụcơbảncủacôngdânlàcácquyềnvànghĩavụđược

xácđịnhtrongHiếnpháptrêncáclĩnhvựcchínhtrị,dânsự,kinhtế,xã

hội,vănhoá,làsơcởđểthựchiệncácquyềnvànghĩavụcụthểkháccủa

côngdânvàcơsởchủyếuđểxácđịnhđịavịpháplýcủacôngdân.

- Phântích:

Nội dung:

 “Quyềnconngười,quyềncôngdânchỉcóthểbịhạnchếtheoquy

địnhcủaluật”:luậtlàvănbảnnằmtronghệthốngquyphạmpháp

luậtdoQuốchộibanhành,nómangvaitròlàđạidiệnchoýchí

chungcủaxãhộimộtcáchcaonhất,sauHiếnpháp.Chínhvìvậy,

mọisựhạnchếbuộcphảicósựchophépcủaluật,nằmtrongphạmvi

màluậtđịnh,theođúngquytrìnhmàluậtđãlậpnên.Nhờvậy,ngay

cảkhimộtsốquyềnbịhạnchếthìvẫnđảmbảođượctínhdânchủvà

hợpýnguyệncủangườidân.

 “trongtrườnghợpcầnthiết”:Hiếnphápquyđịnhcácluậtcơbản,bao

trùmlêntoànbộcáclĩnhvựctrongđờisốngxãhội,nêncácquyđịnh

trongHiếnphápcótínhmở,vôtìnhđãtạoranguycơxảyratình

trạngcáccơquannhànướccóthẩmquyềntuỳtiệnlấylýdovềmột

vấnđề(vdnhưvđanninh,quốcphòng)đểhạnchếquyềnconngười.

Bởithế,quyđịnh“trongtrườnghợpcầnthiết”quyềnconngườimới

bịhạnchếcóthểhiểulàNhànướcbuộcphảigiảithíchđượctạisao

lạicósựhạnchếquyền,vàsựhạnchếcóthựcsựlàkhôngthểthay

thếhaykhông.

 “lýdoquốcphòng,anninhquốcgia,trậttự,antoànxãhội,đạođức

xãhội,sứckhỏecủacộngđồng”:vídụ,khicódịchbệnh,quyềntựdo

hộihọpcóthểbịhạnchếvìlýdosứckhoẻcộngđồng;khicóquốc

tang,quyềntựdokinhdoanhdịchvụgiảitrícóthểbịhạnchếvìlý

dođạođứcxãhội,...

Ý nghĩa:

 Xétđếntrườnghợpnếuquyềnconngười,quyềncôngdânmangtính

tuyệtđốithìsẽlàmchoconngườikhôngthểgắnkếtvớinhau.Bởivì

conngườilàtổnghoàcủacácmốiquanhệ(CácMác)chonênquyền

lợicủacáccánhânbaogiờcũnggắnchặtvớinhau.Chínhvìthế,

quyềntựdocủacánhânnàybịràngbuộc,hạnchếbởiquyềntựdo

củacánhânkhác.Nóicáchkhác,trườnghợpquyềnconngườibịhạn

chếlàsựđảmbảoquyềnlợichocáccánhânkhácvàcholợiích

chungcủatoànxãhội.

 Nguyêntắcnàycũngđượcđặtrađểloạitrừkhảnăngcáccơquan

Nhànướclạmquyền,tuỳtiệnlàmvôhiệuhoáhoặchạnchếcác

quyềnconngười,quyềncôngdân.Cónghĩalà,khicáccơquancó

thẩmquyềnraquyếtđịnhhạnchếquyềnnàođócủaconngười,của

côngdânthìbuộcphảicócáclýdothểhiệntínhcầnthiếtcủaquyết

định,khôngđượctuỳtiệnvàđingượclạivớiýchíchungcủaxãhội.

Câu 21: Trước tình hình ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng và

nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn và tắc đường,

thành phố H ban hành quy định cấm xe máy lưu thông ở các quận nội thành.

Dựa trên nguyên tắc hạn chế quyền, hãy bình luận về quy định trên.

- Nguyêntắchạnchếquyền:“Quyền con người, quyền công dân chỉ có

thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do

quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội,

sức khỏe của cộng đồng” (Khoản2,Điều14Hiếnphápnăm2013).

- Bìnhluận:quyđịnhtrênđãkhôngtuânthủtheođúngnguyêntắchạnchế

quyền.Mặcdùlýdochoquyđịnhtrênlàlýdoliênquanđếntrậttự,an

toànxãhộivàsứckhoẻcộngđồng.Nhưngxéttrênthựctế,hầuhết

ngườidânViệtNamđềudichuyểnbằngxemáy,nếucấmhọsửdụngxe

máysẽgâyramộtsốvấnđề:

 Thiếu cơ sở hạ tầng công cộng:Nếuthànhphốchưacóđủphương

tiệncôngcộnghoặchạtầnggiaothôngcôngcộngchưađápứngđủ

nhucầucủacộngđồng,việccấmxemáycóthểlàmnghiêmtrọng

hơntìnhtrạngtắcnghẽngiaothôngvàtăngáplựcchocácphương

tiệnkhác.

 Tác động xấu tới một số bộ phận người dân:Quyđịnhnàycóthể

tạorasựkhôngcôngbằngnếungườinghèo,ngườicóthunhậpthấp

khôngcókhảnăngchuyểnsangcácphươngtiệnthaythế.Việccấm

xemáycóthểtạoramộtcảntrởđốivớiquyềnlợidichuyểncủa

nhómnày.

 Vấp phải sự phản đối của người dân:Nhưđãnói,phầnlớnngười

dândichuyểnbằngxemáy.Vìvậy,quyđịnhcấmxemáyđitrong

nộithànhkhôngchỉgiảmđisựlinhhoạtvàthuậntiệnchodichuyển,

đặcbiệtlàtrongcáctìnhhuốngkhẩncấphoặckhicầndichuyển

nhanhchóngmànócóthểgâyphảnđốivàkhôngchấpnhậntừphía

ngườidân,dễgâyramấttrậttự,antoànxãhội.

 Ảnh hưởng đến kinh tế:Cấmxemáycóthểảnhhưởngđếnngành

côngnghiệpsảnxuấtvàbảotrìxemáy,gâyảnhhưởngđếntìnhhình

kinhtế địaphươngdongườidânlựachọnnhữngmôitrườngsống

thuậntiệnhơn.

Nếu cho rằng quy định cấm xe máy trong các quận nội thành là hợp lý,

có thể có những lý do sau:

 Giảm ô nhiễm môi trường:Cấmxemáygiúpgiảmlượngkhíthải

gâyônhiễmkhôngkhí.Điềunàycóthểcảithiệnchấtlượngkhông

khítrongthànhphốvàảnhhưởngtíchcựcđếnsứckhỏecủacộng

đồng.

 Tăng sử dụng phương tiện công cộng:Quyđịnhnàycóthểthúc

đẩyviệcsửdụngphươngtiệncôngcộng,đồngthờigiảmáplựcgiao

thôngvàtạoramộthệthốnggiaothôngcôngcộnghiệuquảhơn.

 Tăng an toàn giao thông:Vớiítxemáylưuthông,cóthểgiảmnguy

cơtainạngiaothôngvàtăngcườngantoànchongườiđibộvàngười

đixeđạp.

 Khuyến khích các phương tiện thân thiện với môi trường: Quy

địnhnàycóthểthúcđẩysựchuyểnđổisangviệcsửdụngcácphương

tiệnthânthiệnvớimôitrườngnhưxeđiện,xeđạpđiện,giúpgiảm

lượngkhíthảivàtiếngồn.

Câu 22: Trình bày vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ

thống chính trị theo pháp luật hiện hành.

- Vịtrí:"MặttrậnTổquốcViệtNamlàtổchứcliênminhchínhtrị,liên

hiệptựnguyệncủatổchứcchínhtrị,tổchứcchínhtrị-xãhội,tổchức

xãhộivàcáccánhântiêubiểutrongcácgiaicấp,tầnglớpxãhội,các

dântộc,tôngiáovàngườiViệtNamđịnhcưởnướcngoài.Mặt trận Tổ

quốc Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị, là cơ sở chính

trị của chính quyền nhân dân. ĐảngCộngsảnViệtNamvừalàthành

viênvừalàngườilãnhđạoMặttrận…”.

=>nướctalànướcdânchủ,mọiquyềnlựcthuộcvềnhândân.Vaitrò

củaMặttrậnkhôngphảitựMặttrậnđặtramàlàdochínhnhândân,

chínhlịchsửthừanhận.

- Vaitrò:

 Vaitròtrongthànhlậpcáccơquannhànước

 Vaitròtrongxâydựngphápluật

 Vaitrògiámsátvàphảnbiệnxãhội

 Đóngvaitròrấtquantrọngtrongsựnghiệpcủngcố,tăngcườngkhốiđại

đoànkếttoàndân,tạonênsựnhấttrívềchínhtrịvàtinhthầntrongnhân

dân,thắtchặtmốiquanhệmậtthiếtgiữanhândânvớiĐảngvàNhà

nước.

Câu 23: Phân tích chức năng giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận

Tổ quốc Việt Nam theo pháp luật hiện hành.

- Giámsáthoạtđộngcủacơquannhànước,đạibiểudâncử,cánbộnhà

nước.

- MTTQVNthựchiệnchứcnăngphảnbiệnxãhộiđốivớidựthảochủ

trương,đườnglốicủatổchứcđảngcáccấp,dựthảocácvănbảnquy

phạmphápluật,cácchươngtrình,dựán,đềáncủacáccơquannhànước

từTrungươngđếnđịaphương.

 MTTQlàcơsởchínhtrịcủachínhquyềnnhândân,chonênMTTQ

thaymặtnhândânđưaraýkiến,quanngại,vàđềxuấtvềcácvấnđề

quantrọngmànhândânquantâm;đảmbảorằngcácquyềnlợivàý

kiếnđóđượcxemxéttrongquátrìnhquyếtđịnhchínhsách,những

vấnđềquantrọngcủađấtnước,...Từđógiúptăngcườngtráchnhiệm

củacơquannhànướctrướcnhândânvàtrướcphápluật,đảmbảosự

minhbạch,côngbằng,vàhiệuquảtrongquảnlývàhoạtđộngcủa

nhữngcơquannày,tránhtrườnghợplạmquyền,thamnhũng,...

 Thứhai,chứcnăngnàycũngcóthểgópphầnvàoviệccảithiệnhiệu

quảhoạtđộngcủacơquannhànướcvàdịchvụcôngcungcấpcho

cộngđồng.Quaviệcđánhgiávàđềxuất,MTTQVNcóthểthúcđẩy

sựđổimớivàcảithiệntrongquảnlývàcungứngdịchvụ.

 Bằngcáchthựchiệngiámsátvàphảnbiệnxãhội,MTTQVNgiúp

xâydựngsựtincậycủanhândânđốivớicơquannhànướcvàhệ

thốngchínhtrị.Sựminhbạchvàcôngbằngtrongquảnlýtạorasự

đồngthuậnvàủnghộtừcộngđồng.

Câu 24: Phân tích những biểu hiện của nguyên tắc “tất cả quyền lực nhà

nước thuộc về Nhân dân” trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước

theo pháp luật hiện hành.

- Nhànướclàcủadân,dodânvàvìdân,chonênmọiquyềnlựctốicao

củaNhànướcthuộcvềNhândân,baogồmcảquyềnthamgiavàoviệc

tổchức,hoạtđộngcủabộmáynhànước.Nguyêntắc“tấtcảquyềnlực

nhànướcthuộcvềNhândân”đượcbiểuhiệnnhưsau:

 Thứnhất,bởivìhìnhthứcchínhthểcủaViệtNamlàCộnghoàDân

chủnhândânnênnguyêntắcnàyđượcNhànướcghinhậntrongHiến

pháp2013–vănbảncóhiệulựcpháplýcaonhấtquyđịnhrõtrách

nhiệmcủanhànướclàphụcvụNhândân,đảmbảovàpháthuy

quyềnlàmchủcủaNhândân;côngnhận,tôntrọng,bảovệvàbảo

đảmquyềnconngười,quyềncôngdân;...

 BiểuhiệnthứhailàNhândâncókhảnănghìnhthànhcơquanđại

diệntheonguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín

đểthamgiahoạtđộngnhànước,giámsáthoạtđộngcủacơquannhà

nước.Bằngcáchnày,Nhândânsẽbầuchọnrabộmáynhànướctheo

ýchívànguyệnvọngcủamình,NhândântraoquyềnchoNhànước

đểthayhọthựchiệnquyềnlựcnhànước.

 Thứba,Nhândânthựchiệnquyềnlựcnhànướcbằngdânchủtrực

tiếp,dânchủđạidiệnthôngquaQuốchội,HĐNDvàthôngquacác

cơquankháccủaNhànước.ChínhquyềnlựcnhànướclàđượcNhân

dântraocho,nênkhibanhànhquyếtsách,cáccơquancóthẩm

quyềnđềukhôngđượclàmtráilợiíchcủaNhândân,vớiýchíchung

củacộngđồng.Ngườiđạibiểudâncửphảitrungthànhvớilợiíchcủa

NhândânvàkhikhôngcònxứngđángvớisựtínnghiệmcủaNhân

dânthìsẽbịbãinhiệm.

 Thứtư,cáccơquannhànướcphảitôntrọngNhândân,tậntuỵphục

vụNhândân,liênhệchặtchẽvớiNhândân,lắngngheýkiếnvàchịu

sựgiámsátcủaNhândân;kiênquyếtđấutranhchốngthamnhũng,

lãngphívàmọibiểuhiệnquanliêu,háchdịch.

Câu 25: Phân tích những biểu hiện của nguyên tắc “quyền lực nhà nước là

thống nhất” trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo pháp luật

hiện hành.

  Cơ sở pháp lí:

Nguyêntắc“quyềnlựcnhànướclàthốngnhất”làmộtnguyêntắchiếnđịnh

tạiđiều2,Hiếnpháp2013:“Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công,

phối hơp, kiểm soát giữa các trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp,

tư pháp”.

 Phân tích biểu hiện:

Nguyêntắctrênđượcthểhiệntrongmộtsốquyđịnhvềtổchứcbộmáynhà

nướcnhưsau:

Thứ nhất,quyềnlựcnhànướcởViệtNamlàthốngnhất.Sựthốngnhấtởđây

thểhiệnởhaiphươngdiện:

+Vềphươngdiệnchínhtrị,quyềnlựcnhànướctậptrungthốngnhấtởNhân

dân,thểhiệnquanguyêntắc“Chủquyềnnhândân”.

+Vềphươngdiệntổchứcthựchiện,quyềnlựcnhànướcthốngnhấtởQuốc

hội.QuốchộilàcơquanduynhấtdoNhândâncảnướcbầuravànhưvậylàcơ

quanđạidiệncaonhấtcủaNhândân.Thôngquahìnhthứcdânchủđạidiện,Nhân

dântraotoànbộquyềnlựccủamìnhchoQuốchội.

=>Nhưvậylàtừ“quyềnlựcthốngnhấtởNhândân”,bằngcơchếdânchủ

đạidiện,đãtrởthành“quyềnlựcthốngnhấtởQuốchội”đểquyềnlựcđượctổ

chứcthựchiệnthôngquabộmáynhànước.Sựthốngnhấtquyềnlựcnàykhông

gâyrachuyênquyềnmàchỉcàngbảođảmhơntínhdânchủcủabộmáynhà

nước.

Thứ hai,mặcdùQuốchộilànơithốngnhấtquyềnlựcnhànướcsongQuốc

hộikhôngtrựctiếpthựchiệncảbaquyềnmàtrongbộmáynhànướccósựphân

công,phốihợpvàkiểmsoátgiữacáccơquannhànướctrongviệcthựchiệnquyền

lậppháp,hànhphápvàtưpháp.

+Quốchộigiữlạiquyềnlậpphápđểtrựctiếpthựchiệnbởivìquyềnlập

pháplàquyềnquantrọngnhấttrongbaquyền,làquyềnápđặtýchíchunglên

toànxãhội;haiquyềncònlạiởgócđộnàođóđềumangtínhchấphànhcủaquyền

lậppháp.

+QuyềnhànhphápđượcgiaochoChínhphủvàquyềntưphápđượcgiaocho

cáctòaánnhândân(Điều69Hiếnphápnăm2013vàĐiều94vàĐiều102Hiến

phápnăm2013).

=>Cóphâncôngnhưvậymớibảođảmviệcthựchiệnquyềnkhôngdẫntới

lạmquyền,đồngthờibảođảmtínhchuyênnghiệpvàhiệuquảcủamỗiquyền.

Thứ ba,trongquyđịnhvềthẩmquyền,cáccơquankhôngthựchiệncác

quyềnđượcgiaomộtcáchhoàntoànriêngrẽmàluôncósựphốihợpđểthựchiện

từngquyềnmộtcáchhiệuquả.

*Vídụ:Chínhphủ,toàánphốihợpvớiQuốchộiđểthựchiệnquyềnlập

pháp;Chínhphủphốihợpvớitoàánđểthựchiệnquyềntưpháp.

Thứ tư,giữacáccơquannhànướccòncósựkiểmsoátlẫnnhauđểbảođảm

khôngcósựlạmquyềntrongquátrìnhthựchiệncácquyềnnóitrên.

*Vídụ:QuốchộigiámsátChínhphủ,ToàánvàViệnkiểmsát,Toàánkiểm

soátđốivớicáccơquanhànhchínhnhànước;trongnộibộhệthốnghànhchính

nhànướcdoChínhphủđứngđầucũngcócơchếkiểmsoátriêng.

=>Yếutố“kiểmsoátquyềnlực”làmộtnétmớiquyđịnhcủaHiếnphápnăm

2013vềnguyêntắc“quyềnlựcthốngnhất”.ỞViệtNam,Quốchộiluônlànơitập

trungquyềnlựcđượcchuyểngiaotừNhândânnênchodùđãphâncôngquyền

hànhphápchoChínhphủvàquyềntưphápchotoàánthựchiện,Quốchộivẫn

luôncóquyềngiámsáttốicaođốivớicáccơquannàycũngnhưtấtcảcáccơ

quankháctrongbộmáynhànước.Cáccơquannhànướckháckhôngcóquyền

giámsáttươngtựđốivớiQuốchội.Thậmchí,cáccơquannhànướcởtrungương

cũngđềucónhiệmkìtheonhiệmkìcủaQuốchội.

Câu 26: Phân tích nội dung, yêu cầu của nguyên tắc pháp quyền xã hội

chủ nghĩa trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo pháp luật

hiện hành.

 Cơ sở pháp lý:

Nguyêntắcphápquyềnxãhộichủnghĩatrongtổchứcvàhoạtđộngcủabộ

máynhànướclànguyêntắcđòihỏiviệctổchứcvàhoạtđộngcủabộmáynhà

nướckhôngthểđượctiếnhànhmộtcáchtuytiện,độcđoántheoýchỉcánhâncủa

ngườicầmquyềnmàphảidựatrêncơsởcácquyđịnhcủaHiệnphápvàphápluật

NguyêntắcphápquyềnXãhộichủnghĩađượcHiếnđịnhtạiĐiều2,Hiến

pháp2013vàvậndụngmộtcáchcụthểtrongcácquyđịnhvềcáccơquannhà

nước.

 Phân tích nội dung và yêu cầu:

Nguyêntắcphápquyềnxãhộichủnghĩacónộidungvàyêucầucơbảnnhư:

Về nội dung:

Thứ nhất,phápluậtlàcơsở,làgiớihạnchohoạtđộngcủacáccơquannhà

nước.

+Cáccơquannhànước,nhânviênnhànướcphảituânthủnghiêmchỉnh

phápluậttrongthihànhnhiệmvụcủachínhmìnhgiảiquyếtcáccôngviệchành

chính,xétxử,xửphạt,tránhsựlạmquyềnvàlộngquyền.

+NhữngviphạmđềubịxửlýtheoHiếnphápvàphápluậtvàxửlýbình

đẳngđốivớimọisựviphạmdùcóbấtcứđịavịnào.

Thứ hai,tấtcảhoạtđộngcủacơquannhànước,ngườicóchứcvụ,quyềnhạn

trongbộmáynhànướcchỉđượclàmnhữnggìmàphápluậtchophép,làmvàđặt

trongkhuônkhổHiếnpháp.

+Vềmặttổchức,nguyêntắcnàyđòihỏiviệcthànhlậpmới,giảithể,chia

tách,sápnhậpmộtcơquannhànước,cơcấucủanó,vấnđềtuyểndụng,bổnhiệm

cácthànhviêntrongcơquanđóđềuphảiđượctiếnhànhtheođúngquyđịnhcủa

Hiếnphápvàphápluật.

+Vềmặthoạtđộng,nguyêntắcnàyđòihỏicáccơquanvànhânviênnhà

nướcphảithựchiệnđúngđắn,đầyđủchứcnăng,nhiệmvụ,quyềnhạncủamình,

theođúngtrìnhtự,thủtụcđãđượcHiềnphápvàphápluậtquyđịnh.

Thứ ba,côngdâncóquyềnthamgiavàoviệcthựchiệnquyềnlựcnhànước.

Cụthểlà:

+Côngdâncóquyềnbầucử,ứngcử,bầuracácđạibiểuQuốchội,Hộiđồng

nhândâncáccấp=>côngdâncóquyềnthamgiavàoviệclựachọnngườiđạidiện

chomìnhtrongcáccơquanquyềnlựcnhànước.

+Côngdâncóquyềnthamgiavàoviệcgiámsát,phảnbiệnhoạtđộngcủa

cáccơquannhànước,gópphầnnângcaohiệuquảquảnlýnhànước,bảovệ

quyềnvàlợiíchhợpphápcủacôngdân.

Về yêu cầu:

Thứ nhất,Cầnhoànthiệnhệthốngphápluật,bảođảmtínhthốngnhất,đồng

bộ,đầyđủ,khảthicủaphápluật.

+Cácquyđịnhcủaphápluậtphảicósựphùhợp,khôngmâuthuẫnvớinhau;

cósựliênkết,hỗtrợlẫnnhau,đápứngđầyđủcácyêucầuquảnlýnhànước,bảo

vệquyềnvàlợiíchhợpphápcủacôngdânvàcóthểthựchiệnđượctrongthựctế.

Thứ hai,Cầntăngcườngcôngtáctuyêntruyền,phổbiếngiáodụcphápluật,

nângcaoýthứcphápluậtchocánbộ,đảngviên,côngchức,viênchứcvàtoànthể

nhândân.

+Côngtáctuyêntruyền,phổbiếngiáodụcphápluậtcầnđượcthựchiện

thườngxuyên,liêntục,đadạng,phongphú,phùhợpvớitừngđốitượng.

+Nộidungtậptrungvàocácquyđịnhliênquanđếnquyềnvànghĩavụcủa

côngdân,tráchnhiệmcủacánbộ,côngchức,viênchứctrongthựcthicôngvụ.

Thứ ba,Cầntăngcườngkiểmtra,giámsátviệcthựcthiphápluật,xửlý

nghiêmminhnhữnghànhviviphạmphápluật.

=>thườngxuyên,liêntục,toàndiện,đồngbộ+nghiêmminh,kịpthời,đúng

quyđịnhcủaphápluật.

(MR)Đểcụthểhoánguyêntắcnày,Hiếnphápnăm2013đãbổsungmột

quyềnrấtquantrọngđólà:“Người bị buộc tội phải được Tòa án xét xử kịp thời

trong thời hạn luật định, công bằng, công khai. Trường hợp xét xử kín theo quy

định của luật thì việc tuyên án phải được công khai. "(Khoản2Điều31).

=>QuyđịnhtrênphảnánhphầnnàotinhthầnĐiều14Côngướcquốctếvề

cácquyềndânsựvàchínhtrịnăm1966,nóivềquyềnđượcxétxửcôngbằng(fair

trailrights).

+Bêncạnhdó,Hiếnphápnăm2013lầnđầuquyđịnhvề“cơchếbảovệhiến

nháp"tạiKhoản2Điều119,vàmặcdùconnhiềubỏngỏnhưngđâyđượctrông

đợilàhướngđichoviệcbảovệquyềnconngười.



Câu 27: Phân tích vị trí, tính chất “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất

của nhân dân” theo pháp luật hiện hành.

 Cơ sở pháp lý:

Theođiều69,Hiếnpháp2013,vịtríQuốchộiđượcxácđịnh“ là cơ quan

đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền

lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối

với hoạt động của Nhà nước.”

=>tínhchấtcủaQuốchộilàcơquanđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủa

nhândân,cótráchnhiệmthựchiệnquyềnlựcnhànướcnhândanhnhândân,nên

cáchthứctổchứcvàhoạtđộngcủaQuốchộiđềuxuấtpháttừnhândân.Cụthể

là:

  Phân tích:

Về vị trí,theoKhoản3Điều2Hiếnpháp2013,Quốchộigiữvaitròtrung

tâm,chiphốiđốivớicáccơquannhànướckhác.

VD:QuốchộithànhlậpracáccơquannhưChủtịchnước,Chínhphủ,Tòa

ánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,..vàchiphốihoạtđộngcủa

cáccơquanđó.

=>QuyềnlựcnhànướcthuộcvềNhândânđượctậptrungởQuốchội,làđại

diệnchoýchí,nguyệnvọngvàquyềnlàmchủcủaNhândân.

Về cách thức thành lập,Quốchộilàcơquandocửtricảnướcbầuratheo

nguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.

=>QuốchộiđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhândâncảnước,được

Nhândântintưởnguỷthácquyềnlựcnhànước,thaymặtNhândânquyếtđịnh

nhữngvấnđềtrọngđạicủađấtnướcvàchịutráchnhiệmtrướcNhândâncảnước.

Về cơ cấu tổ chức,Quốchộiđượccấuthànhbởinhữngđạibiểuưutúđại

diệnchocáctầnglớp,thànhphầnxãhộitrêntoànquốc.

Vídụ,trongsố499đạibiểuquốchộitrúngcửkhóa15,cơcấunhưsau:Đại

biểulàngườidântộcthiểusố89người(chiếm17,84%);đạibiểunữ151người

(chiếm30,26%),đạibiểungoàiĐảng14người(chiếm2,8%);đạibiểudưới40

tuổilà47người(tỷlệ9,42%);đạibiểutáicửlà203người(tỷlệ40,68%);đạibiểu

tựứngcửlà4người(chiếm0,8%).

+ĐạibiểuQuốchộiphảichịusựgiámsátcủacửtricảnước,quyếtđịnhmọi

vấnđềphảisátvàhợpvớiquầnchúngnhândânvàlàmviệctheonhiệmkì.

+NhiệmkỳcủaQuốchộilànămnăm,đâylàkhoảngthờigianphùhợpđể

nhândâncảnướcnhìnnhậnlạisựtínnhiệmđốivớicơquanđạibiểucaonhấtcủa

mình=>đạibiểuQuốchộinàokhôngcònxứngđángvớisựtínnhiệmcủanhân

dânsẽbịQuốchộihoặccửtribãinhiệmmiễnnhiệm.

Về chức năng và nhiệm vụ củaQuốchộiđượcquyđịnhcụthểtrongHiến

pháp2013nhưquyềnlậphiến,lậppháp,quyềngiámsáttốicaovớihoạtđộngNhà

nước(điều82),nhữngquyđịnhvềquyềnhạnQuốchội(Điều83)…

=>NhữngquyếtđịnhcủaQuốchộiphảiđảmbảolợiíchcủanhândâncảnước,

phảiđượcbànbạcmộtcáchcôngkhaidânchủvàbiểuquyếttheođasố.

Dovậy,Quốchộiphảichịutráchnhiệmtrướcnhândâncảnướcvềmọihoạt

độngvàquyếtđịnhcủamình.



Câu 28: Phân tích chức năng lập hiến của Quốc hội theo pháp luật hiện

hành.

 Khái niệm:

+QuyềnlậphiếnlàquyềnlàmHiếnphápbaogồmcósửađổi,bổsungHiến

pháphoặclàmHiếnphápmới.

+TrongNhànướcphápquyềnxãhộichủnghĩaViệtNam,Quốchội–cơ

quanđạibiểucaonhấtcủaNhândânđượcHiếnpháptraochochứcnănglập

hiến.

 Phân tích:

*ChứcnănglậphiếncủaQuốchộiđượchiểuđơngiảnlà:Quốchộigiữ

quyềnlàmhiếnphápthìcũngcóquyềnsửađổihiếnpháp.

+Tuyvậy,khácvớiHiếnphápnăm1992,Hiếnphápnăm2013khôngghi

Quốchộilà“cơquanduynhất”cóquyềnlậphiến.

+Việcbỏđicụmtừ"duynhất”chínhlàHiếnpháphiệnhành=>ngoàiQuốc

hội,thìsẽcóchủthểkháclàmHiếnpháp,sửađổiHiếnpháp.

+Cụthể:TheoquyđịnhtạiĐiều120Hiếnpháp2013,ngoàiQuốchộilàchủ

thểthôngquaHiếnphápthìNhândâncóthểthamgiavàoquytrìnhlậphiến,

thôngquaviệcnhândânbiểuquyếtkhiQuốchộiquyếtđịnhtrưngcầuýdânvề

Hiếnpháp.

=>NhândânmớilàchủthểtốicaocủaquyềnlậphiếnvàNhândânchỉtrao

quyềnnàychocơquanđạidiệncủamình.Bảnchất“lậphiến”vẫnlàquyềncủa

ngườidân.

*Điều120Hiếnphápnăm2013:QuyềnlậphiếncủaQuốchộibaogồmcác

bước:

Bước 1: Đềxuất xâydựng, sửađổi Hiếnpháp: Chủtịch nước,Ủy ban

ThườngvụQuốchội,ChínhphủhoặcítnhấtmộtphầnbatổngsốđạibiểuQuốc

hộicóquyềnđềnghịQuốchộixemxét,quyếtđịnhviệclàmHiếnpháphoặcsửa

đổiHiếnpháp.

Bước 2:Quyếtđịnhxâydựng,sửađổiHiếnpháp:Quốchộiquyếtđịnh(khi

cóítnhất2/3tổngsốđạibiểuQuốchộibiểuquyếttánthành)vàthànhlậpỦyban

dựthảoHiếnpháp

Bước 3:XâydựngdựthảoHiếnpháp:DoỦybandựthảoHiếnphápsoạn

thảo,tổchứclấyýkiếnNhândânvàtrìnhQuốchộidựthảoHiếnpháp.

Bước 4:Quốchộithảoluận,vàbỏphiếuthôngquadựthảoHiếnpháp:Dự

thảothôngquakhicóítnhất2/3tổngsốđạibiểuQuốchộibiểuquyếttánthành

(cóthểcótrưngcầudâný)

Bước 5:CôngbốHiếnpháp:doChủtịchnướctiếnhành.



Câu 29: Phân tích chức năng lập pháp của Quốc hội theo pháp luật hiện

hành.

 Khái niệm:

Quyềnlậppháplàquyềnlàmluậtvàsửađổiluật.TrongNhànướcpháp

quyềnxãhộichủnghĩaViệtNam,Quốchội–cơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân

dânđượcHiếnpháptraochochứcnănglậppháp.

• Phân tích:

*ChứcnănglậpphápcủaQuốchộiđượchiểuđơngiảnlà:Quốchộigiữ

quyềnlàmluậtthìcũngcóquyềnsửađổiluật.

*TheoĐiều5,LuậtTổchứcQuốchộinăm2014,cụthểđượcquyđịnhtrong

LuậtBanhànhvănbảnquyphạmphápluật(sửađổi,bổsung)năm2020,trìnhtự

thựchiệnquyềnlậpphápcủaQuốchộimộtcáchkháiquátnhưsau:

Bước 1:Quốchộiquyếtđịnhchươngtrìnhxâydựngluật,pháplệnhtheođề

nghịcủaỦybanThườngvụQuốchội.

Bước 2:CácdựánluậttrướckhitrìnhQuốchộiphảiđượcHộiđồngDântộc

hoặcỦybancủaQuốchộithẩmtra,ỦybanThườngvụQuốchộichoýkiến.

Bước 3:Quốchộithảoluận,xemxét,thôngquadựánluậttạimộthoặcnhiều

kỳhọpQuốchộicăncứvàonộidungcủadựánluật.

Bước 4:Quốchộibỏphiếuthôngquadựthảoluật.Luậtđượcthôngquakhi

cóquánửasựđồngýcủaĐạibiểuQuốchộitạiphiênhọptoànthể

Bước 5:Chủtịchnướccôngbốluật,pháplệnhchậmnhấtlà15ngàykểtừ

ngàyluật,pháplệnhđượcthôngqua. 

*Hiếnphápnăm2013cũngquyđịnhcácchủthểcóquyềnsángkiếnlập

pháp,cụthể:CáccơquansauđâycóquyềntrìnhdựánluậtratrướcQuốchội.

+Chủtịchnước.

+ỦybanThườngvụQuốchội.

+HộiđồngDântộc.

+CácỦybancủaQuốchội.

+Chínhphủ.

+Tòaánnhândântốicao.

+Việnkiểmsátnhândântốicao.

+Kiểmtoánnhànước.

+ỦybanTrungươngMặttrậnTổquốcViệtNamvàcơquanTrungương

củatổchứcthànhviêncủaMặttrận.

Câu 30: Phân tích chức năng giám sát tối cao của Quốc hội theo pháp luật

hiện hành.

 Khái niệm

+GiámsáttốicaolàviệcQuốchộitheodõi,xemxét,đánhgiácáchoạtđộng

củacơquan,tổchức,cánhânchịusựgiámsáttrongviệctuântheoHiếnpháp,

luật,nghịquyếtcủaQuốchộivàxửlýtheothẩmquyềnhoặcyêucầucquancó

thẩmquyềnxửlý.

+GiámsáttốicaođượcquyđịnhĐiều9Hiếnpháp2013vàthựchiệntạikỳ

họpQuốchội.

 Phân tích 

TheoquyđịnhtạiĐiều11LuậtHoạtđộnggiámsátQuốchộivàHộiđồng

nhândânnăm2015thìQuốchộithựchiệnhoạtđộnggiámsáttốicaovớicácnội

dungsau:

Một là,xemxétbáocáocôngtáccủaChủtịchnước,ỦybanThườngvụ

Quốchội,Chínhphủ,Tòaánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,

Kiểmtoánnhànước,cơquankhácdoQuốchộithànhlập.Đâylàhoạtđộngcơ

bảnđểthựchiệnquyềngiámsáttốicaocủaQuốchội.

Hai là,xemxétcácvănbảnphápluậtcódấuhiệutráivớiHiếnpháp,Luật,

NghịquyếtcủaQuốchội

=>giámsáttínhhợphiến,hợpphápcủacácvănbảnquyphạmphápluậtcủa

cácđốitượngthuộcquyềngiámsáttốicaocủaQuốchội.

+TrườnghợpvănbảnquyphạmphápluậttráivớiHiếnpháp,luật,nghị

quyếtcủaQuốchộithìquyếtđịnhbãibỏmộtphầnhoặctoànbộvănbảnđó.

Ba là,xemxétchấtvấnvàtrảlờichấtvấn.Theoquyđịnhtạikhoản7điều2

LuậtHoạtđộnggiámsátQuốchộivàHộiđồngnhândânnăm2015thì

+Chủthểchấtvấn:Đạibiểuquốchội.

+Đốitượngchấtvấn:Chủtịchnước,ChủtịchQuốchội,ThủtướngChính

phủ,Bộtrưởng,thànhviênkháccủaChínhphủ,ChánhánTòaánnhândântối

cao,ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândântốicao,TổngKiểmtoánnhànước.

+Thờigianchấtvấn:tạikỳhọpvàgiữahaikỳhọp.

Trongthờigiangiữahaikỳhọp,chấtvấnđượcgửiđếnỦybanThườngvụ

Quốchộiđểchuyểnđếncơquanhoặcngườibịchấtvấnvàquyếtđịnhthờihạntrả

lờichấtvấn.

Bốn là,xemxétbáocáogiámsátchuyênđề.Giámsátchuyênđềlàviệcchủ

thểgiámsát,xemxét,đánhgiávấnđểhoặchoạtđộngcủacơquan,tổchức,cá

nhânchịusựgiámsáttrongviệctuântheoHiếnphápvàphápluật

Năm là,xemxétbáocáocủaỦybanlâmthờidoQuốchộithànhlậpđểđiều

travềmộtvấnđềnhấtđịnh.

Sáu là,lấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđổivớingườigiữchứcvụdo

Quốchộibầuhoặcphêchuẩn.TheoĐiều2Nghịquyếtsố85/2014/QH13của

Quốchội:

+LấyphiếutínnhiệmlàviệcQuốchội,Hộiđồngnhândânthựchiệnquyền

giámsát,đánhgiámứcđộtínnhiệmđốivớingườigiữchứcvụdoQuốchội,Hội

đồngnhândânbầuhoặcphêchuẩn=>xemxétđánhgiácánbộ.

+BỏphiếutínnhiệmlàviệcQuốchội,Hộiđồngnhândânthểhiệnsựtín

nhiệmhoặckhôngtínnhiệmđốivớingườigiữchứcvụdoQuốchội,Hộiđồng

nhândânbầuhoặcphêchuẩn=>miễnnhiệmhoặcphêchuẩnđềnghịmiễnnhiệm

ngườikhôngđượcQuốchội,Hộiđồngnhândântínnhiệm.

Bảy là,xemxétbáocáocủaỦybanThườngvụQuốchộivềkiếnnghịgiám

sátcủaỦybanThườngvụQuốchội,HộiđồngDântộc,ỦybancủaQuốchội,

ĐoànđạibiểuQuốchộivàđạibiểuQuốchội.

Câu 31: Tại sao nói kỳ họp Quốc hội là hình thức hoạt động quan trọng

nhất của Quốc hội?

 Khái niệm:

+KỳhọpQuốcHộilàhìnhthứchoạtđộngchủyếucủaQuốcHội,nơibiểu

hiệntrựctiếpvàtậptrungnhấtquyềnlựcNhànướccủacơquanquyềnlựcNhà

nướccaonhất,trítuệcủatậpthểđạibiểuQuốcHộivàquyềngiámsátcủaQuốc

HộiđốivớihoạtđộngcủacáccơquanNhànước.

+QuốcHộihọpthườnglệmỗinămhaikỳ,mộtkỳvàogiữanămvàmộtkỳ

vàocuốinăm.Ngoàicáckỳhọpthườnglệ,UỷbanthườngvụQuốcHội,cóthể

triệutậpQuốcHộihọpbấtthườngtheoquyếtđịnhcủamình,theoyêucầucủa

ChínhphủhoặccủaítnhấtmộtphầnbatổngsốđạibiểuQuốcHội.

 Lí giải nguyên nhân kỳ họp Quốc hội là hình thức hoạt động quan

trọng nhất của Quốc hội:

Thứ nhất,kỳhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộitậptrunggiảiquyếtcácvấn

đềquantrọngcủađấtnước.

+Thôngquacácvănbảnphápluật,kểcảHiếnphápđếncácnghịquyếtkhác.

Vídụ,tạiKỳhọpthứ6QHK15mớiđây,Quốchộiđãbiểuquyếtthôngqua:

1.07LuậttrongđócóLuậtCăncước;LuậtKinhdoanhbấtđộngsản(sửa

đổi);LuậtLựclượngthamgiabảovệanninh,trậttựởcơsở...

2.09Nghịquyết:Nghịquyếtxácnhậnkếtquảlấyphiếutínnhiệmđốivới

ngườigiữchứcvụdoQuốchộibầuhoặcphêchuẩn;NghịquyếtvềKếhoạchphát

triểnkinhtế-xãhộinăm2024;Nghịquyếtvềdựtoánngânsáchnhànướcnăm

2024;Nghịquyếtvềphânbổngânsáchtrungươngnăm2024...

+Quyếtđịnhnhữngquantrọngcủađấtnướcvềkinhtế,chínhtrị,ANQP...

Vídụ,tạiKỳhọpthứ6,Quốchộiđãchophépkéodàithờigianthựchiệnvàgiải

ngânvốnđầutưđãbốtríchocácdựánthuộcChươngtrìnhphụchồivàpháttriển

kinhtế-xãhộiđếnhếtngày31/12/2024;choýkiếnvềNghịquyếtthíđiểmmộtsố

cơchế,chínhsáchđặcthùvềđầutưxâydựngcôngtrìnhgiaothôngđườngbộ.

+GiámsáttốicaovớihoạtđộngcủacơquanNhànước:Vídụ,trongkìhọp

t6,QHK15:

1.Quốchộiđãtiếnhànhlấyphiếutínnhiệmđốivới44ngườigiữchứcvụ

doQuốchộibầuhoặcphêchuẩn.

2.Trongthờigian2,5ngày,Quốchộiđãtiếnhànhchấtvấnvàtrảlờichất

vấnviệcthựchiệncácnghịquyếtcủaQuốchộikhóaXIVvàtừđầunhiê •mkỳ

khóaXVđếnhếtKỳhọpthứ4vềgiámsátchuyênđề,chấtvấn.Tổngcộngđãcó

152lượtđạibiểuQuốchô •ithựchiệnquyềnchấtvấn.

Thứ hai,kìhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộithểhiệnvaitròđạidiệncao

nhấtcủanhândân.Tạikỳhọp,Quốchộilắngngheýkiến,nguyệnvọngcủanhân

dânthôngquacácýkiếnphátbiểucủađạibiểuQuốchội,cáckiếnnghịcủacửtri,

cáchoạtđộngtiếpxúccửtri.

Vídụ,tạiphiênhọpthứ15,kìhọpthứ6,QHK15,Quốchộiđãngheđạibiểu

QuốchộiNguyễnThịHảiVân,ĐoànđạibiểuQuốchộitỉnhQuảngNamphát

biểuýkiếnvàđềnghịchínhphủgiảiquyếtvấnđềônhiễmmôitrườngbiển,gây

ảnhhưởngnghiêmtrọngđếnđờisốngcủangườidânvàsinhvậtbiển.

Thứ ba, kỳhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộinângcaochấtlượnghoạt

động.

+TạikỳhọpQuốchội,Quốchộihoạtđộngtheoquytrình,thủtụcquyđịnh

cụthểtrongLuậtTổchứcQuốchộivàLuậthoạtđộnggiámsátcủaQuốchộivà

Hộiđồngnhândân=>chặtchẽ,dânchủ,côngkhai,minhbạch.

+TạikỳhọpQuốchội,cácđạibiểuQuốchộicóquyềnthamgiatíchcực

vàocáchoạtđộngtạikỳhọpQuốchộinhư;thamgiathảoluận,biểuquyếtcácvấn

đềquantrọngcủađấtnước;chấtvấn,yêucầutrảlờichấtvấncácthànhviên

Chínhphủ,cáccơquannhànướckhác=>nângcaochấtlượnghoạtđộngcủa

Quốchội.

Câu 32: Nguyên tắc “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân” thể

hiện như thế nào thông qua quy định về vị trí pháp lý của Quốc hội trong

Hiến pháp năm 2013?

 Cơ sở pháp lý:

+Điều69,Hiếnpháp2013:“Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân

dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

Việt Nam. Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền lập pháp, quyết định các vấn

đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước.”

 Phân tích:

Về vị trí,theokhoản3Điều2Hiếnpháp2013,Quốchộigiữvaitròtrung

tâm,chiphốiđốivớicáccơquannhànướckhác.

VD:QuốchộithànhlậpracáccơquannhưChủtịchnước,Chínhphủ,Tòa

ánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,..vàchiphốihoạtđộngcủa

cáccơquanđó

=>QuyềnlựcnhànướcthuộcvềNhândânđượctậptrungởQuốchội,làđại

diệnchoýchí,nguyệnvọngvàquyềnlàmchủcủaNhândân.

Về cách thức thành lập,theoĐiều6,HP2013,QuốchộidoNhândân-chủ

thểgốccủaquyềnlựcnhànướctrựctiếpbầurathôngquamộtcuộctổngtuyểncử

trênphạmvitoànquốctheonguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏ

phiếukín.

=>QuốchộiđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhândâncảnước,được

Nhândântintưởnguỷthácquyềnlựcnhànước,thaymặtNhândânquyếtđịnh

nhữngvấnđềtrọngđạicủađấtnướcvàchịutráchnhiệmtrướcNhândâncảnước.

Về cơ cấu tổ chức,Quốchộiđượccấuthànhbởinhữngđạibiểuưutúđại

diệnchocáctầnglớp,thànhphầnxãhộitrêntoànquốc.

VD,trongsố499đạibiểuquốchộitrúngcửkhóa15,cơcấunhưsau:Đại

biểulàngườidântộcthiểusố89người(chiếm17,84%);đạibiểunữ151người

(chiếm30,26%),đạibiểungoàiĐảng14người(chiếm2,8%);đạibiểudưới40

tuổilà47người(tỷlệ9,42%);đạibiểutáicửlà203người(tỷlệ40,68%);đạibiểu

tựứngcửlà4người(chiếm0,8%).

+ĐạibiểuQuốchộiphảichịusựgiámsátcủacửtricảnước,quyếtđịnhmọi

vấnđềphảisátvàhợpvớiquầnchúngnhândânvàlàmviệctheonhiệmkì.

+NhiệmkỳcủaQuốchộilànămnăm,đâylàkhoảngthờigianphùhợpđể

nhândâncảnướcnhìnnhậnlạisựtínnhiệmđốivớicơquanđạibiểucaonhấtcủa

mình=>đạibiểuQuốchộinàokhôngcònxứngđángvớisựtínnhiệmcủanhân

dânsẽbịQuốchộihoặccửtribãinhiệmmiễnnhiệm.

Về chức năng và nhiệm vụ củaQuốchộiđượcquyđịnhcụthểtrongHiến

pháp2013nhưquyềnlậphiến,lậppháp,quyềngiámsáttốicaovớihoạtđộngNhà

nước(điều82),nhữngquyđịnhvềquyềnhạnQuốchội(Điều83)…

=>NhữngquyếtđịnhcủaQuốchộiphảiđảmbảolợiíchcủanhândâncả

nước,phảiđượcbànbạcmộtcáchcôngkhaidânchủvàbiểuquyếttheođasố.

Dovậy,Quốchộiphảichịutráchnhiệmtrướcnhândâncảnướcvềmọihoạtđộng

vàquyếtđịnhcủamình.

Câu 33: Phân tích hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội theo pháp

luật hiện hành. Đánh giá hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội trong thực

tiễn Việt Nam hiện nay.

• Cơ sở pháp lí: Theo Điều80,HP2013vàĐiều4,LuậtgiámsátcủaQuốc

hộivàHộiđồngNhândân:

+Chấtvấnlàmộtdạngcâuhỏinhằmquykếttráchnhiệmđồngthờilàmrõ

nguyênnhânvàđưaragiảiphápkhắcphục=>làmộthìnhthứcgiámsátcủaQuốc

hội+quyềncủađạibiểuQuốchội

+Trongphiênchấtvấn,đạibiểuQuốchộinêuranhữngcâuhỏivàyêucầu

mộtcơquannhànướchaymộtnhàchứctráchphảitrảlời,báocáovàgiảithích

trướccơquanquyềnlựcnhànướcvềnhữngvấnđềcóliênquanđếnhoạtđộng

củacơquan,cánhânđó.

+Trảlờichấtvấnlàhoạtđộngcủacánhâncóthẩmquyềnnhằmgiảiđáp

khúcmắc,nguyệnvọngcủacửtrithôngquađạibiểuQuốchội.Nhữngvấnđềchất

vấnmàđạibiểuQuốchộiđưarabuộccáccơquanvàngườichấtvấnphảitrảlời

mộtcáchnghiêmtúc.

 Phân tích:

1.Theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội năm 2015, hoạt động chất

vấn của đại biểu Quốc hội được thực hiện theo quy trình sau:

Bước1:ĐạibiểuQuốchộigửicâuhỏichấtvấnđếnChủtịchQuốchội.Câu

hỏichấtvấnphảiđượcgửitrướcngàyQuốchộihọpítnhất10ngàylàmviệc.

Bước2:ỦybanThườngvụQuốchộiphâncôngđạibiểuQuốchộithựchiện

chấtvấn.ỦybanThườngvụQuốchộicóthểphâncôngmộtđạibiểuQuốchội

hoặcnhiềuđạibiểuQuốchộicùngthựchiệnchấtvấn.

Bước3:ĐạibiểuQuốchộithựchiệnchấtvấn.ĐạibiểuQuốchộithựchiện

chấtvấntạiphiênchấtvấncủaQuốchội.

Bước4:Ngườibịchấtvấntrảlờichấtvấn.Ngườibịchấtvấntrảlờichấtvấn

tạiphiênchấtvấncủaQuốchội.

Bước5:Quốchộithảoluận,biểuquyếtvềkếtquảchấtvấn.Quốchộithảo

luậnvềkếtquảchấtvấncủađạibiểuQuốchộivàbiểuquyếtvềkếtluậncủaQuốc

hộivềkếtquảchấtvấn.

2. Đặc điểm:

+LàhìnhthứcgiámsáttốicaocủaQuốchội.Hoạtđộngchấtvấnlàmộttrong

nhữnghìnhthứcgiámsáttốicaocủaQuốchội,đượcthựchiệntheoquytrìnhchặt

chẽ,nghiêmtúc.

+ĐượcthựchiệnbởiđạibiểuQuốchội.Hoạtđộngchấtvấnđượcthựchiện

bởiđạibiểuQuốchội,lànhữngngườiđượcbầuratrongcuộctổngtuyểncửtựdo,

phổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.

+Làhoạtđộngmangtínhchấtđốithoại.Hoạtđộngchấtvấnlàhoạtđộng

mangtínhchấtđốithoạigiữađạibiểuQuốchộivàngườibịchấtvấn.Đạibiểu

Quốchộicóquyềnđặtcâuhỏi,yêucầugiảitrình,chấtvấn,ngườibịchấtvấncó

quyềntrảlời,giảitrình,tranhluận.

+Làhoạtđộngcóýnghĩaquantrọngtrongviệcthựchiệnquyềnlàmchủcủa

nhândân.Hoạtđộngchấtvấnlàhoạtđộngthểhiệnquyềnlàmchủcủanhândân,

giúpđạibiểuQuốchộithựchiệnvaitròđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhân

dân.

 Đánh giá hoạt động chất vấn ở Việt Nam hiện nay:

1. Tích cực:

+Ởmỗikhóa,càngnhữngkỳhọpvềsau,đạibiểucàngrútđượckinhnghiệm

nênnộidungcácchấtvấncàng“cótầm”hơn.Kỹnăngchấtvấncũngđượcnâng

cao(chấtvấnđúngnhómvấnđềđãđượcxácđịnh,câuhỏingắngọn,rõnghĩa,

thựcsựbứcxúcởphạmvirộnghoặccảnước).

+Ngườitrảlờichấtvấncũngrútđượckinhnghiệm,càngvềsaucàngtrảlời

gọngàng,súctíchvàđúngtrọngtâmhơntheophươngchâm“hỏigìđápnấy”.

Quachấtvấn,phầnlớnngườitrảlờichấtvấnthấyrõtráchnhiệmvà“hứa”sẽxử

lýcôngviệctốthơn.

+TừcuốinhiệmkỳkhóaXIIđếnnay,hầunhưcácphiênchấtvấncủakỳ

họp,nhấtlàởkỳhọpcuốinăm,QuốchộiđềuraNghịquyếtchấtvấn,trongđóchỉ

rõnhữngvấnđềcầnđượcsớmgiảiquyếtvàtráchnhiệmcủangườitrảlờichất

vấn.Dođócũnggópphầnnângcaohiệulựcvàhiệuquảcủachấtvấn.

2. Hạn chế:

+Mộtsốđạibiểuthườngđưaracâuhỏirấtdàinhưnglạikhôngrõnộihàm,

làmchongườibịchấtvấnkhótrảlờiđúngýngườihỏi.Lạicóđạibiểuchấtvấn

mànhưthảoluậnkinhtế-xãhội,nóiđến7phút(theoquyđịnhchỉtừ2đến3

phút)màchưarõchấtvấnvấnđềgì,nóicáchkháclàhỏidàimàkhôngrõhỏicái

gì.

+Khôngítđạibiểulàlãnhđạochủchốtcủađịaphươngnắmvữngsựđiều

hành,hoạtđộngcủaChínhphủ,củacácbộ,ngành,biếtrõnhữngkhúcmắc,thậm

chílà“ngangtrái”nhưngkhôngthamgiachấtvấn;đôikhicònhạnchếcácđại

biểutrongĐoànchấtvấn.Đólàvìlợiíchcụcbộđịaphươngnênkhôngdám

“đụngchạm”đếnngườicóquyềnchiphốilợiích...Nhữngkhuyếtđiểm,hạnchế

nóitrênđãcảntrởđángkểđếnviệcnângcaohiệulựcvàhiệuquảcủahoạtđộng

chấtvấn.

+Côngtácchuẩnbị,phốihợpgiữađạibiểuQuốchộivàcáccơquanhữu

quantrongviệcthựchiệnchấtvấncònchưachặtchẽ,hiệuquả.

3. Giải pháp:

ĐểnângcaohiệuquảhoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchội,cầncógiảipháp

đồngbộ,trongđócầntậptrungvàocácnộidungsau:

+Tiếptụcđổimới,nângcaochấtlượngcôngtácchuẩnbị,phốihợptrongviệc

thựchiệnchấtvấn.

+Tăngcườngcôngtácđàotạo,bồidưỡngkỹnăngchấtvấnchođạibiểuQuốc

hội.

+NângcaonhậnthứccủađạibiểuQuốchội,cửtrivànhândân.

Câu 34: Hội đồng dân tộc có vai trò gì trong hoạt động lập pháp của Quốc

hội theo pháp luật hiện hành?

 Khái niệm

Hộiđồngdântộclà:

+CơquanchịutráchnhiệmvềvấnđềdântộccủaQuốchộiViệtNam.

+CơquangiámsáthoạtđộngcủaChínhphủ,Nhànướcvềcácvấnđềdân

tộc,đồngthờithammưuvềchínhsách,nghịđịnhchoỦybanDântộcvàChính

phủ.

+CơquangiámsáthoạtđộngcủacácBanDântộctạicácđịaphương,về

ngânsách,chínhsách,quyếtđịnhcủaỦybanNhândân,HộiđồngNhândâncác

tỉnhvàthànhphố.

 Phân tích:

CăncứtạiĐiều75,Hiếnpháp2013vàĐiều69LuậtTổchứcQuốchội2014,

Hộiđồngdântộcđóngvaitròquantrọngtrongviệcthammưu,nângcaohiệuquả

hoạtđộnglậpphápcủaQuốchội. Cụ thể là:

Về việc trình dự án luật trước Quốc hội, dự án pháp lệnh trước Ủy ban

Thường vụ Quốc hội về lĩnh vực theo thẩm quyền.

+TheoĐiều84Hiếnphápnăm2013quyđịnh,Hộiđồngdântộccũnglàmột

chủthểcóthẩmquyềnthamgiaxâydựngvàtrìnhdựánluậttrướcQuốchộivà

UỷbanThườngvụQuốchội.

=>Hộiđồngdântộclàmộtthànhtốquantrọngtronggiaiđoạnsángkiếnlập

pháp,hoạtđộngđầutiêntrongquytrìnhlàmluật=>gópphầnlàmchohoạtđộng

lậpphápphùhợpvớiyêucầu,đòihỏicủathựctếcuộcsốngvàđápứngnguyện

vọngchínhđángcủanhândân.

Về nhiệm vụ thẩm tra dự án luật, dự án pháp lệnh của Hội đồng dân tộc có

liên quan đến các vấn đề về dân tộc, miền núi, tôn giáo,..

+Trongquátrìnhthẩmtra,Hộiđồngdântộcsẽxemxét,phântích,phản

biện,kiếnnghịvềchínhsách,phápluậtcóliênquanđếnnộidungcủacácdựán,

cácquyphạmđểbảođảmtínhcócăncứ,tínhkhoahọc,tínhcầnthiết,tínhkhảthi,

tínhphùhợpvớithựctiễn,cácquyluậtkháchquan…củadựánluậttrướckhi

trìnhQuốchội.

+Vídụ,TạiKỳhọpthứ3,QuốchộikhóaXV,Hộiđồngdântộcđãthamgia

thẩmtradựánLuậtChuyểnđổigiớitính.Hộiđồngdântộcđãcónhiềuýkiến

đónggópquantrọng,gópphầnhoànthiệndựánLuật,đảmbảoquyền,lợiíchhợp

phápcủangườichuyểngiới.

=>Việccânnhắc,xemxétmộtcáchthậntrọngtấtcảcácýkiếnkhácnhau

trongquátrìnhthẩmtradựángópphầnlàmchohoạtđộnglậpphápcủaQuốchội

sauđótrởnênkhoahọc,chặtchẽvàtoàndiệnhơn.

Về việc tham gia ý kiến đối với dự án luật, dự án pháp lệnh,dựthảonghị

quyếtcủaQuốchội,dựthảonghịquyếtcủaỦybanThườngvụQuốchộicóliên

quanđếncácvấnđềvềdântộc,miềnnúi,tôngiáo,...

+Hộiđồngdântộccótráchnhiệmthamgiaýkiếnđốivớidựánluật,dựán

pháplệnh,dựthảonghịquyếtcủaQuốchội,dựthảonghịquyếtcủaỦyban

ThườngvụQuốchộicóliênquanđếncácvấnđềvềdântộc,miềnnúi,tôngiáo,...

đểbảođảmtínhhợphiến,hợppháp,tínhkhảthicủadựánluật,dựánpháplệnh,

dựthảonghịquyếtvàbảođảmquyền,lợiíchhợpphápcủacácdântộc,đồngbào

miềnnúi,tínđồtôngiáo.

Về nhiệm vụ giám sát thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh,

nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

+TạiLuậtHoạtđộnggiámsátcủaQuốchộivàHộiđồngnhândânsố

87/2015/QH13quyđịnh:GiámsátcủaQuốchộibaogồmcảhoạtđộnggiámsát

củaHộiđồngDântộc,đồngthời,LuậtcũngquyđịnhcụthểvaitròcủaHộiđồng

Dântộctronghoạtđộnggiámsátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo;cụthể:Hội

đồngDântộc,trongphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhcótráchnhiệmgiám

sátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânthuộclĩnhvựcHội

đồngDântộcphụtrách.

=>ĐâylàmộthoạtđộngtácđộngmạnhmẽđếnviệclậpphápcủaQuốchộibởi

nóđãhiệnthựchoácácquyđịnhcủaphápluậttrênthựctế,chothấymứcđộhiệu

quảvàkhảthicủaphápluậtđểtừđóQuốchộitiếnhànhsosánh,đốichiếugiữa

cácquyđịnhcủaphápluậtvàquátrìnhthựcthiphápluậttrongcuộcsốngvàthực

hiệnviệcsửađổi,bổsunghaybanhànhchínhsáchmớisaochophùhợpvớiđiều

kiệnthựctếcủaxãhội.

Câu 35: Phân tích hoạt động của đại biểu Quốc hội trong lĩnh vực lập

pháp theo pháp luật hiện hành.

 Khái niệm

+ĐạibiểuQuốchộilànhữngcôngdântiêubiểutrongcáclĩnhvựchoạtđộng

củanhànướcvàxãhộiđượcnhândântínnhiệmbầuratheonguyêntắcphổ

thông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.

+ĐạibiểuQuốchộicóvịtrí,vaitròquantrọngtrongtổchứcvàhoạtđộng

củaQuốchội,làngườiđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhândânởđơnvịbầu

cửramìnhvàcủanhândâncảnước.

 Phân tích 

LậppháplàchứcnăngquantrọngnhấtcủaQuốchội,dođó,đâycũnglà

nhiệmvụquantrọngnhấtcủaĐBQH.

Thứ nhất,ĐBQHcóquyềntrìnhdựánluật,pháplệnh,kiếnnghịvềluậtra

trướcQuốchội.

+TheoĐiều84Hiếnphápnăm2013,chỉriêngđạibiểuQuốchộithamgia

vớitưcáchcánhân,còncácchủthểkhácđềulàcơquannhànướchoặccáctổ

chứcchínhtrị-xãhội.

+TạiHiếnphápđãghinhậnđạibiểuQuốchộicóhaiquyềnlàquyềntrình

dựánluậtvàquyềntrìnhkiếnnghịvềluật;còncácchủthểlàcáccơquan,tổchức

chỉcóquyềntrìnhdựánluật.

+TạiĐiều48LuậtTổchứcQuốchộinăm2001,LuậtBanhànhvănbảnquy

phạmphápluậtthìđạibiểuQuốchộicòncóquyềntrìnhdựánpháplệnhratrước

UỷbanThườngvụQuốchội+Điều10củaQuychếhoạtđộngcủađạibiểuQuốc

hộivàĐoànđạibiểuQuốchộiquyđịnhbổsungchođạibiểuQuốchộiquyền

trìnhkiếnnghịvềpháplệnh.

=>Nhưvậy,quyềnsángkiếnlậpphápcủađạibiểuQuốchộibaogồmquyền

trìnhdựánluật,pháplệnhvàquyềntrìnhkiếnnghịvềluật,pháplệnh.

Thứ hai,ĐạibiểuQuốchộicóquyềnthamgiaýkiếnvàodựánluật,dựán

pháplệnhtrướckhiQuốchội,ỦybanThườngvụQuốchộithôngqua.Đạibiểu

Quốchộicóthểthamgiaýkiếnbằngnhiềuhìnhthứckhácnhau,như:

+ThamgiathảoluậntạicácphiênhọpcủaQuốchội,ỦybanThườngvụ

Quốchội,cáccơquancủaQuốchội.

+Gửiýkiếnbằngvănbảnđếncơquanchủtrìthẩmtradựánluật,dựán

pháplệnh.

+Thamgiacácbuổitiếpxúccửtri,lắngngheýkiến,nguyệnvọngcủacửtri

đểphảnánh,kiếnnghịvớiQuốchội,ỦybanThườngvụQuốchội.

Thứ ba,ĐạibiểuQuốchộicóquyềngiámsátviệcthựchiệnphápluật.Trong

quátrìnhthựchiệnphápluật,nếupháthiệncóviphạm,đạibiểuQuốchộicó

quyềnyêucầucơquan,tổchức,cánhâncóthẩmquyềnxửlýtheoquyđịnhcủa

phápluật.

Vídụ,TạiKỳhọpthứ3,QuốchộikhóaXV,ĐoànđạibiểuQuốchộitỉnh

BìnhĐịnhđãtiếnhànhgiámsátviệcthựchiệnphápluậtvềbảovệmôitrườngtại

tỉnhBìnhĐịnh.Đoàngiámsátđãđithựctếtạicáckhucôngnghiệp,khudâncư,

cáccơsởsảnxuất,kinhdoanh,...đểnắmbắttìnhhìnhthựctếviệcthựchiệnpháp

luậtvềbảovệmôitrường.Quagiámsát,Đoàngiámsátnhậnthấy,tìnhhìnhthực

hiệnphápluậtvềbảovệmôitrườngtạitỉnhBìnhĐịnhcòncómộtsốtồntại,hạn

chế,như:

+Việcchấphànhphápluậtvềbảovệmôitrườngcủamộtsốcơsởsảnxuất,

kinhdoanhcònchưanghiêmtúc.

+Côngtáckiểmtra,xửlýviphạmphápluậtvềbảovệmôitrườngcònchưa

đượcthựchiệnthườngxuyên,kịpthời.

+Đoàngiámsátđãkiếnnghịvớicáccơquan,tổchứccóliênquancủatỉnh

BìnhĐịnhcầntăngcườngcôngtáctuyêntruyền,phổbiếnphápluậtvềbảovệmôi

trường;tăngcườngcôngtáckiểmtra,xửlýviphạmphápluậtvềbảovệmôi

trường.

Câu 36: Phân tích hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội theo pháp

luật hiện hành.

 Khái niệm:

+ĐạibiểuQuốchộilànhữngcôngdântiêubiểutrongcáclĩnhvựchoạtđộng

củanhànướcvàxãhộiđượcnhândântínnhiệmbầuratheonguyêntắcphổ

thông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.

+ĐạibiểuQuốchộicóvịtrí,vaitròquantrọngtrongtổchứcvàhoạtđộng

củaQuốchội,làngườiđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhândânởđơnvịbầu

cửramìnhvàcủanhândâncảnước.

 Phân tích:

Giámsátlàmộtchứcnăngcơbản,quantrọngnhấtcủaQuốchội,dođó,đây

cũnglànhiệmvụquantrọngcủaĐBQH.CăncứvàoĐiều47LuậtHoạtđộng

giámsátcủaQuốchộivàHộiđồngnhândân2015,cáchoạtđộnggiámsátcủađại

biểuQuốchộilà:

Thứ nhất,ĐạibiểuQuốchộitiếnhànhgiámsátthôngquachấtvấn.Đâylà

mộthìnhthứcgiámsátđặcbiệtcủaQuốchội,đượcthựchiệnbằnghìnhthứcchất

vấntrựctiếpcácthànhviênChínhphủ,TrưởngngànhvềnhữngvấnđềmàQuốc

hội,ỦybanThườngvụQuốchội,cácđạibiểuQuốchộiquantâm.Có2hìnhthức

chấtvấncủađạibiểuQuốchội,đólàchấtvấncủađạibiểuQuốchộitạikỳhọp

QuốchộivàgiữahaikỳhọpQuốchội.HoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchội

cónhữngđặcđiểmsau:

+ĐượcthựchiệnbởicácđạibiểuQuốchội,nhữngngườiđạidiệnchoýchí

vànguyệnvọngcủanhândân.

+CóđốitượngchấtvấnlàcácthànhviênChínhphủ,Trưởngngành,những

ngườiđứngđầucáccơquannhànước.

+Nộidungchấtvấntậptrungvàonhữngvấnđềthuộcthẩmquyềngiảiquyết

củaChínhphủ,cácbộ,ngành.

+HoạtđộngchấtvấnđượcthựchiệncôngkhaitrướctoànthểQuốchội,

đượctruyềnhìnhtrựctiếpđểnhândânđượcbiếtvàtheodõi.

+HoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchộicóvaitròquantrọngtrongviệc

bảođảmchoquyềnvàlợiíchhợpphápcủanhândânđượcbảovệ,gópphầnnâng

caohiệulực,hiệuquảquảnlýnhànước,phòngngừa,ngănchặnviphạmpháp

luật.

Thứ hai,ĐạibiểuQuốchộicóquyềngiámsátviệcthựchiệnphápluật.Cụ

thểlàđểthựchiệnhoạtđộnggiámsát,đạibiểuQuốchộicóquyềnyêucầucơ

quan,tổchức,cánhâncóliênquancungcấpthôngtin,tàiliệu;cóquyềnkiểmtra,

thanhtra,khảosát,lấyýkiếncửtri,nhândân;cóquyềnyêucầucơquan,tổchức,

cánhâncóliênquangiảitrình,trảlờivềnhữngvấnđềliênquanđếnnộidung

giámsát.

Thứ ba,ĐạibiểuQuốchộithựchiệnquyềngiámsátcácvănbảnquyphạm

phápluật.HoạtđộnggiámsátnàyđượccácđạibiểuQuốchộitiếnhànhthường

xuyên,nhằmbảođảmcácvănbảnphápluậtđượcbanhànhkịpthời,phùhợpvới

Hiếnpháp,luật,nghịquyếtcủaQuốchội,pháplệnh,nghịquyếtcủaỦyban

ThườngvụQuốchội.

Thứ tư,đạibiểuQuốchộicógiámsátviệckhiếunại,tốcáocủacôngdân.

ĐạibiểuQuốchộilàngườiđạidiệnchonhândân,đạidiệnchotiếngnóicủanhân

dân.Khigiámsátkhiếunại,tốcáocủacôngdân,đạibiểuQuốchộicóthểphát

hiệnnhữngviphạmphápluật,từđócónhữngkiếnnghị,đềxuấtvớicơquancó

thẩmquyềnđểcóbiệnphápxửlýkịpthời,hiệuquả,gópphầnbảovệquyềnvàlợi

íchhợpphápcủacôngdân,bảođảmtrậttự,kỷcươngphápluậttrongxãhội.

Câu 37: Phân biệt hoạt động lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm

của Quốc hội đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn theo

pháp luật hiện hành.

Lấy phiếu tín nhiệm Bỏ phiếu tín nhiệm

Khái niệm LấyphiếutínnhiệmlàviệcQuốc

hội,Hộiđồngnhândânthựchiện

quyềngiamsát,đánhgiámứcđộ

tínnhiệmđốivớingườigiữchức

vụdoQuốchội,Hộiđồngnhân

dânbầuhoặcphêchuẩnđểlàm

cơsởchoviệcxemxétđánhgiá

cánbộ

BỏphiếutínnhiệmlàviệcQuốc

hội,Hộiđồngnhândânthểhiện

sựtínnhiệmđốivớingườigiữ

chứcvụdoQuốchội,Hộiđồng

nhândânbầuhoặcphêchuẩnđể

làmcơsởchoviệcmiễnnhiệm

hoặc  phê  chuẩn  đề  nghị  miễn

nhiệmngườikhôngđượcQuốc

hội,  Hội  đồng  nhân  dân  tín

nhiệm

Trường hợp

áp dụng

Quốchộitổchứclấyphiếutín

nhiệmmộtlầntrongmỗinhiệm

kỳ  vào  kỳ họp thường  lệ cuối

nămthứbacủanhiệmkỳ:

+Chủtịchnước,PhóChủtịch

nước

+ChủtịchQuốchội,PhóChủ

tịchQuốchội,UỷviênUỷban

thườngvụQuốchội,Chủnhiệm

UỷbanQuốchội;

+ThủtướngChínhphủ,PhóThủ

tướngChínhphủ,Bộtrường,các

thànhviênkháccủaChínhphủ;

+ChánhánToàántốicao,Viện

trưởng  Viện  kiểm  sát  tối  cao,

Tổngkiểmtoánnhànước.

Uỷ  ban  thường  vụ  Quốc  hội

trình  Quốc  hội  bỏ  phiếu  tín

nhiệmđốivớingườigiữchứcvụ

doQuốchộihoặcphêchuẩn:

+UỷbanthườngvụQuốchộiđề

nghị;

+ Có  kiếnnghị  của Hội đồng

dântộchoặcUỷbancủaQuốc

hội,hoặccóítnhất20%tổngsố

đạibiểuQuốchội;

+  Người  được  lấy  phiếu  tín

nhiệmcótừ2/3tổngsốđạibiểu

Quốchộitrởlênđánhgiá“tín

nhiệmthấp”

Hạng tín

nhiệm

-Tínnhiệmcao

-Tínnhiệm

-Tínnhiệmthấp

-Tínnhiệm

-Khôngtínnhiệm

Hệ quả -  Người  được  lấy  phiếu  tín

nhiệm  có quá  nửa tổng  số đại

biểu  Quốc  hội  đánh  giá  “tín

nhiệm  thấp”  thì  có  thể  xin  từ

chức

-Ngườilấyphiếutínnhiệmcó

từ2/3tổngsốđạibiểuQuốchội

đánh  giá  đánh  giá  “tín  nhiệm

thấp”thìUỷbanthườngvụQuốc

hộitrìnhQuốchộibỏphiếutín

Ngườiđượcbỏphiếutínnhiệm

có  quá  nửa  tổng  số  đại  biểu

Quốc  hội đánh  giá “không tín

nhiệm”thìcóthểxintừchức;

trườnghợpkhôngtừchứcthìcơ

quanhoặcngườicóthẩmquyền

giớithiệungườiđóđểQuốchội

bầu  hoặc  phê  chuẩn  có  trách

nhiệmtrìnhQuốchộixemxét,

quyết  định  việc  miễn  nhiệm

nhiệm hoặc  phê  chuẩn  đề  nghị  miễn

nhiệmđốivớingườiđó

Câu 38: Phân tích nguyên tắc hoạt động của Quốc hội theo pháp luật hiện

hành.

NguyêntắchoạtđộngcủaQuốchộitheophápluậthiệnhànhđượccăncứ

theoquyđịnhtạiĐiều3LuậttổchứcQuốchội2014quyđịnhvềnguyêntắc

hoạtđộngcủaQuốchội:“Quốchộilàmviệctheochếđộhộinghịvàquyếtđịnh

theođasố.”

-NguyêntắcnàythểhiệnrằngnhữngquyếtđịnhcủaQuốchộicầnnhận

đượcsựđồngýcủađasốcácđạibiểuQuốchội-nhữngngườiđạidiệnchoý

chívànguyệnvọngcủanhândâncảnước.

-“Hội”nghĩalàhộitụ,“nghị”nghĩalànghịbàn,nguyêntắchoạtđộngcủa

Quốchộicóthểhiểulà:sựtậphợplạicủacácđạibiểutạimộtđịađiểmnhất

định,sauđóđưaranghịbàn,thảoluậnvàđiđếnquyếtđịnhmộtvấnđề,và

quyếtđịnhvấnđềđótheonguyêntắcđasố.

-QuốchộilàtậphợpđạibiểuđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhân

dân,làtậphợpcácđạidiệndoNhândânbầulên,doNhândântraoquyền.Việc

làmviệcbằnghìnhthứchộinghị,tấtcảcácđạibiểuđạidiệnchoNhândânđều

cóquyềnphátbiểu,đềucóquyềnlắngnghevàđượcthảoluận.

Câu 39: Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ theo pháp

luật hiện hành.

Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân

dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa

ViệtNam.Chínhphủđượcxácđịnhlàcơquanhànhchínhnhànướccaonhất

củanướcCộnghoàxãhộichủnghĩaViệtNam,thựchiệnquyềnhànhpháp,là

cơquanchấphànhcủaquốchội(theoĐiều69,Điều94Hiếnpháp2013).Chính

vìvậy,QuốchộivàChínhphủcómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.

Thứ nhất, về tổ chức,Quốchộithànhlậpnênchínhphủ:

-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmThủtướngChínhphủtrongsốĐại

biểuQuốchộivàphêchuẩnđềnghịbổnhiệm,miễnnhiệmcácthànhviênkhác

củaChínhphủ(Phóthủtướng,BộtrưởngvàThủtướngcơquanngangBộ)theo

đềnghịcủaThủtướng.

-Quốchộiquyếtđịnhthànhlập,bãibỏBộ,cơquanngangBộtheođềnghị

củaChínhphủ.

Thứ hai, về hoạt động:

-Trongcáchoạtđộngxâydựngphápluật,Chínhphủcóquyềntrìnhcácdự

thảoluậtđểQuốchộithôngquan.QuốchộibanhànhHiếnpháp,Luật,Nghị

quyết.ChínhphủchịutráchnhiệmtriểnkhaithihànhcácHiếnpháp,Luật,Nghị

quyếtcủaQuốchội.

-Tronghoạtđộnggiámsát,Quốchộithựchiệnquyềngiámsátđốivới

Chínhphủ.CónghĩarằngChínhphủcótráchnhiệmthựchiệncáccôngviệc

+ChịutráchnhiệmBáocáocôngtáctrướcQuốchội.

+ThủtướngChínhphủvàcácthànhviênkháccủaChínhphủchịutrách

nhiệmtrảlờichấtvấn

-Quốchộixemxét,bãibỏnhữngvănbảcủaChínhphủtráivớiHiếnpháp,

Luật,NghịquyếtcủaQuốchội.

-Quốchộilấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđốivớicácthànhviên

củaChínhphủ.

-NhiệmkỳcủaChínhphủtheonhiệmkỳcủaQuốchội.

Câu 40: Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Chủ tịch nước theo pháp

luật hiện hành.

Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân

dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa

ViệtNam.Chủtịchnước(Nguyênthủquốcgia)làmộtchếđịnhluôntồntai

quacácbảnHiếnphápViệtNamvớivịtrívaitròđặctrưng-ngườiđứngđầu

nhànước,thaymặtchoNhànướcvềđốinộivàđốingoại.Chínhvìvậy,Quốc

hộivàChủtịchnướccómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.

Thứ nhất, về tổ chức:

-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmChủthịchnướctheođềnghịcủaUỷ

banThườngvụQuốchội

-ChủtịchnướcđềnghịQuốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmPhóChủtịch

nước,ThủtướngChínhphủ;ChánhánToàánnhândântốicao,Việntrưởng

Việnkiểmsáttốicao

-CăncứvàonghịquyếtcủaQuốchộibổnhiệm,miễnnhiệm,cáchchức

PhóThủtướng,BộtrưởngvàcácthànhviênkháccủaChínhphủ.

Thứ hai, về hoạt động, Quốchộisẽthựchiệnnhữngnhiệmvụvàquyềnhạn

củamìnhđểrồi,ChủtịchnướcsẽthaymặtchoNhànướccôngbố.

-ChủtịchnướcchịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốchội,chịu

sựgiámsátcủaQuốchội.

-ChủtịchnướccôngbốHiếnpháp,luậtcủachủtịchnướcchỉmangtínhthủ

tụcvềmặthànhchínhchứkhôngcóýnghĩaxáclậpgiátrịhiệulựcpháplýcủa

vănbảnluật.

-NếuChủtịchnướckhôngđồngývớinộidungcủapháplệnhmàUỷban

ThườngvụQuốchộichuyểnchoChủtịchnướcđểcôngbố,Chủtịchnướccó

quyềnkhôngcôngbốvàđềnghịUỷbanThườngvụQuốchộixemxétlại.

TrongtrườnghợpUỷbanThườngvụQuốchộivẫnbiểuquyếttánthànhmà

Chủtịchnướcvẫnkhôngnhấttrí,thìChủtịchnướctrìnhQuốchộitạikìhọp

gầnnhất.

-ChủtịchnướccóquyềnthamdựphiênhọpcủaUỷbanThườngvụQuốc

hội.

Câu 41: Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Toà án nhân dân tối cao

theo pháp luật hiện hành.

Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân

dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa

ViệtNam.Chínhphủđượcxácđịnhlàcơquanhànhchínhnhànướccaonhất

củanướcCộnghoàxãhộichủnghĩaViệtNam,thựchiệnquyềnhànhpháp,là

cơquanchấphànhcủaquốchội(theoĐiều69,Điều94Hiếnpháp2013).Chính

vìvậy,QuốchộivàChínhphủcómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.

Thứ nhất, về tổ chức:

-QuốchộithànhlậpnênToàánnhândântốicao.Chánhántoàánnhândân

tốicaodoQuốchộibổnhiệm,miễnnhiệm,bãinhiệmtheođềnghịcủaChủtịch

nước,nhiệmkìcủaChánhánTANDtốicaotheonhiệmkìcủaQuốchội.

-QuốchộicóquyềnquyđịnhtổchứcvàhoạtđộngcủaTANDtốicao.

-QuốchộiphêchuẩnđềnghịcủaChủtịchnướcvềviệcbổnhiệm,miễn

nhiệm,cáchchứcThẩmphánTANDtốicao.

Thứ hai, về hoạt động:

-ChánhánTANDtốicaochịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốc

hội;trongthờigianQuốchộikhônghọpthìchịutráchnhiệmvàbáocáocông

táctrướcỦybanthườngvụQuốchội.

-QuốchộicóquyềngiámsáthoạtđộngvàxétbáocáocủaTANDtốicao.

UỷbanthườngvụQuốchộicóquyềngiámsáthoạtđộngcủaTANDtốicao.

-ĐạibiểuQuốchộicóquyềnchấtvấnChánhánTANDtốicao.Chánhán

TANDtốicaophảitrảlờichấtvấntrướcQuốchộitạikìhọp,trongtrườnghợp

cầnđiềutrathìQuốchộichotrảlờitrướcUỷbanthườngvụQuốchộihoặctrả

lờitạiphiênhọpsaucủakìhọphoặcgửivănbảntrảlời.

-QuốchộicóquyềnbỏphiếutínnhiệmđốivớiChánhánTANDtốicao.

NgượclạiTANDtốicaocóthẩmquyềnxétxửcácđạibiểuQuốchội.

-QuốchộicóquyềnbãibỏvănbảncủaTANDtốicaotráivớiHiếnpháp,

luật,nghịquyếtcủaQuốchội.UỷbanthườngvụQuốchộicóquyềnđìnhchỉthi

hànhđốivớicácvănbảncủaTANDtốicaotráivớiHiếnpháp,luật,nghịquyết

củaQuốchội;bãibỏvănbảncủaTANDtốicaokhitráivớipháplệnh,nghị

quyếtcủaUỷbanthườngvụQuốchội.

-ToàánnhândântốicaocóquyềntrìnhdựánluậttrướcQuốchội,trìnhdự

ánpháplệnhtrướcUỷbanthườngvụQuốchội.

Câu 42: Phân biệt Hội đồng quốc phòng và an ninh với Uỷ ban quốc

phòng và an ninh theo pháp luật hiện hành.

Hội đồng quốc phòng và an ninh Uỷ ban quốc phòng và an ninh

Khái niệm Hộiđồngquốcphòngvàanninh

làmộtcơquannằmtrongcơcấu

tổchứccủaChủtịchnước,thực

hiệncácnhiệmvụtronglĩnhvực

quốcphòngvàanninhđượcquy

địnhtrongHiếnpháp.

Uỷbanquốcphòngvàanninhlà

mộttrongcácỦybancủaQuốc

hội,làcơquancủaQuốchội,chịu

tráchnhiệmvàbáocáocôngtác

trướcQuốchội

Cơ cấu tổ

chức

BaogồmChủtịchnước,PhóChủ

tịch  và  các  uỷ viên.  Danh sách

thànhviên Hộiđồngquốcphòng

Bao  gồm  Chủ  nhiệm,  Các  Phó

Chủnhiệm,Ủyviênthườngtrực,

ỦyviênchuyêntráchvàcácỦy

vàanninhdoChủtịchnướctrình

Quốchộiphêchuẩn

viênkhác.

Nguyên

tắc hoạt

động

Hộiđồngquốcphòngvàanninh

làmviệctheochếđộtậpthểvà

quyếtđịnhtheođasố.

Ủy  ban quốc  phòng và  an ninh

củaQuốchộitheonhiệmkỳQuốc

hội.

Nhiệm vụ,

quyền hạn

-  HĐQPVAN  trình  Quốc  hội

quyếtđịnhtìnhtrạngchiếntranh,

trườnghợp  Quốc hội  khôngthể

họp  được  thì  trình  UBTVQH

quyếtđịnh

-Độngviênmọilựclượngvàkhả

năngcủađấtnướcđểbảovệTổ

quốc

-  Thực  hiện  những  nhiệm  vụ,

quyềnhạnđặcbiệtdo Quốchội

giao  trong  trường  hợp  có  chiến

tranh

-Quyết  định  viê •c lực lượng  vũ

trangnhândânthamgiahoạtđộng

gópphầnbảovệhòabìnhởkhu

vựcvàtrênthếgiới.

-Thẩmtradựánluật,dựánpháp

lệnhthuộclĩnhvựcquốcphòngvà

anninh,trậttự,antoànxãhộivà

cácdựánkhácdoQuốchội,Ủy

banthườngvụQuốchộigiao.

-  Giám  sát việc  thực  hiện luật,

nghị  quyết  của  Quốc  hội,  pháp

lệnh,  nghị  quyết  của  Ủy  ban

thường  vụ  Quốc  hội  thuộc  lĩnh

vựcquốcphòngvàanninh,trật

tự,antoànxãhội;giámsáthoạt

độngcủaChínhphủ,cácbộ,cơ

quan  ngang  bộ  trong  việc  thực

hiệnnhiệmvụquốcphòngvàan

ninh,bảođảmtrậttự,antoànxã

hội.

-GiámsátvănbảncủaChínhphủ,

ThủtướngChínhphủ,Bộtrưởng,

Thủ  trưởng  cơ  quan  ngang  bộ

thuộclĩnhvựcỦybanphụtrách.

-TrìnhdựánluậttrướcQuốchội,

dự  án  pháp  lệnh  trước  Ủy  ban

thườngvụQuốchộivềlĩnhvực

Ủybanphụtrách.

-Kiếnnghịcácvấnđềliênquan

đếntổchức,hoạtđộngcủacáccơ

quanhữuquanvàcácvấnđềvề

quốcphòngvàanninh,trậttự,an

toànxãhội.

Câu 43: Phân tích vị trí, tính chất “Chính phủ là cơ quan chấp hành của

Quốc hội” (Điều 94 Hiến pháp 2013).

“ChínhphủlàcơquanchấphànhcủaQuốchội”,vịtrítínhchấtnàyđược

thểhiệnquacácnộidung:

-Chínhphủtổchứcthihànhhiếnpháp,cácđạoluật,nghịquyếtcủaQuốc

hội;pháplệnh,nghịquyếtcủaUBTVQHthôngquaviệcbanhànhcácvánbản

hướngdẫntriểnkhaithihành.Bêncạnhđó,Chínhphủdệtrìnhchínhsách,hoặc

địnhchínhsáchtrìnhQuốchộithôngquahoặchoạchđịnhchínhsáchchoriêng

mìnhđểtriểnkhaithihànhvănbảncủaQuốchộivàcáccơquannhànước

khác.

-ChínhphủphảichịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốchội,chịu

sựgiámsáttốicaocủaQuốchội,giámsátcủacáccơquanQuốchội,đạibiểu

Quốchội.Quốchộigiámsátchínhphủthôngquacáchìnhthứcnhưxemxét

báocáocôngtáccủaChínhphủ,lấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđốivới

cácthànhviênChínhphủ,giámsátvănbảndoChínhphủbanhành.Đạibiểu

QuốchộicóquyềnchấtvấnđốivớiThủtướng,PhóThủtướng,cácBộtrưởng

vàThủtrưởngcơquanngangbộ.

-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmThủtướngChínhphủtrongsốĐại

biểuQuốchộivàphêchuẩnđềnghịbổnhiệm,miễnnhiệmcácthànhviênkhác

củaChínhphủ(Phóthủtướng,BộtrưởngvàThủtướngcơquanngangBộ)theo

đềnghịcủaThủtướng.

Câu 44: Phân tích chức năng của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp năm

2013.

ChứcnăngcủaToàánnhândânđượcHiếnpháp2013quyđịnhtạiKhoản1

Điều102:“ToàánnhândânlàcơquanxétxửcủanướcCộnghoàxãhộichủ

nghĩaVỉệtNam,thựchiệnquyềntưpháp”.Nhưvậy,Toàánnhândâncóchức

năngxétxử-thựchiệnquyềntưpháp

-TrongbộmáynhànướcCHXHCNVNhiệnnay,Toàánnhândânlàcơ

quanduynhấtthựchiệnchứcnăngtưpháp–xétxử,làcơquanduynhấtcó

quyềnnhândanhquyềnlựcnhànướcđểphânxửcáctranhchấptrongxãhội.

Toàán,thôngquahoạtđộngxétxử,chothấyphápluậtlàgìtrongnhữngtrường

hợptranhchấpcụthểtrongđờisống.ToàánlàcơchếdoNhànướccungcấpđể

giảiquyếtcáctranhchấptrongxãhộimộtcáchhoàbìnhvàvănminh.

-Toàánlàcơquanxétxửchuyênnghiệp.Toàáncóthẩmquyềnxétxửcác

vụánhìnhsự,dânsự,hônnhânvàgiađình,kinhdoanh,thươngmại,laođộng,

hànhchính.

-PhánquyếtcủaToàánmangtínhquyềnlựcnhànướcvàcógiátrịbắt

buộcthihành,ngaycảđốivớicáccơquannhànướcvàđượcbảođảmthựchiện

bằngcưỡngchếnhànước

-Hoạtđộngxétxửcủatoàánluôngiảiquyếtmộtvụviệccụthể,liênquan

đếnnhữngtranhchấp,nhữngconngườicụthể.Căncứvàobảnán,quyếtđịnh

củaToàán,cánhânhoặctổchứcđượchưởngcácquyềnhoặcphảithựchiện

nhữngnghĩavụnhấtđịnh.Dođó,hoạtđộngxétxửcủaToàánphảituântheo

quytrình,thủtụcnghiêmngặtdophápluậtquyđịnh.

Câu 45: Phân tích nhiệm vụ của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp năm

2013.

Nhiệmvụcủatoàánnhândânlà“sứmệnh”màhệthốngcơquannày

hướngtới,đạtđượcvàđemđếnchoxãhộithôngquaviệcthựchiệnchứcnăng

xétxử-thựchiệnquyềntưpháp.TheoquyđịnhcủaHiếnpháp2013,nhiệmvụ

củatoàánnhândânhiệnnaybaogồm3nộidung:

Thứ nhất, Toà án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý.

-Cônglýlàbảnchấtcủaquyềntưpháp.Vậynênnhiệmvụbảovệcônglí

mangtínhchấtbaotrùm,khẳngđịnhvịthécũngnhưtrọngtráchtolớncủaToà

ánnhândân.

-Toàánphảiđemđếnlẽphải,sựcôngbằngtrongcácvụtranhchấpmà

mìnhxétxử.Toàánphảichoxãhộithấyrằnglẽphải,sựcôngbằngđãđược

thựcthitrongmỗivụtranhchấpmànóphânxử.

-Phảixétxửchuyênnghiệp,trungthựcđểđemlạicôngbằng,lẽphảicho

ngườidân.Thựchiệnhoạtđộngxétxửcủamìnhsaochođốivớingườidân,toà

ánvàcônglílàmột,nhưchânlíkhôngthểtáchrời.

Thứ hai, Toà án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ quyền con người, quyền công

dân.

-Mỗikhicóngườidânchorằngquyềncủamìnhđãbịxâmphạmthìđềucó

quyềnkiệntớitoàánđểđượcbảovệ.Toàáncótráchnhiệmthụlívụkiệntheo

thẩmquyềncụthểquyđịnhtạicácluậttốtụng.

-Nhiệmvụbảovệquyềnconngười,quyềncôngdâncủatoàánđượcthực

hiệnthôngquahoạtđộngxétxử.

Thứ ba, Toà án có nhiệm vụ bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của nhà

nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

-Lànhhiệmvụpháisinhtừnhiệmvụbảovệcônglí,bảovệquyềncon

người,quyềncôngdân.

-Toàánthựchiệnnhiệmvụbảovệcônglíchínhlàthựchiệnnhiệmvụbảo

vệchếđộXHCN.Vìnếutoàánkhôngbảovệđượccônglí,khôngchothấy

cônglítrongxãhộihoặccônglíquáxãvờivớingườidânthìngườidânlúcđó

cũngkhôngtintưởngvàotoàán,vàocônglí,dầnmấtniềmtinvàochếdộ.

-Toàánbảovệcônglícũnglàđangbảovệquyềnvàlợiíchhợpphápcủa

tổchức,cánhân.Vìkhicônglíđượcbảovệthìphápluậtcũngsẽđượcbảovệ.

Câu 46: Nhiệm vụ của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp 2013 có gì thay

đổi so với Hiến pháp 1992 (sửa đổi, bổ sung 2001)? Hãy đánh giá về sự thay

đổi đó.

Hiếnpháp2013 Hiến  pháp  1992  (sửa  đổi,  bổ

sung2001)

Điều

khoản

Khoản3Điều102:Tòaánnhân

dâncónhiệmvụbảovệcônglý,

bảovệ  quyềncon  người, quyền

côngdân,bảovệchế độxãhội

chủnghĩa,bảovệlợiíchcủaNhà

nước,quyềnvàlợiíchhợppháp

củatổchức,cánhân.

ĐượcquyđịnhchungvớiViện

kiểm  sát  nhân  dân trong  Điều

126:ToàánnhândânvàViện

kiểm(…),cónhiệmvụbảovệ

phápchếxãhộichủnghĩa,bảo

vệchếđộxãhộichủnghĩavà

quyền  làm  chủ  của  nhân  dân,

bảovệtàisảncủaNhànước,của

tập thể,  bảo  vệ  tính mạng,  tài

sản,  tự  do,  danh  dự  và  nhân

phẩmcủacôngdân.

Nội

dung

-Cónhiệmvụbảovệcônglý

-Đềcaoquyềnconngườivàlợi

íchcủanhândân

-Nóiđếnquyềnlợichung

-  Không  có  nhiệm  vụ  bảo  vệ

cônglý

-Đểcaotínhantoànchochếđộ

xãhộichủnghĩavànhànước

-Nóiđếnnhữngnghĩavụcủa

toàánđốivớinhândân,không

nhắcđếnquyềlợibaoquát.

Hình

thức

Toà  án  nhân  dân  có  nhiệm  vụ

riêng biệt  so với  Viện  kiểm sát

nhândân

ToàánnhândânvàViệnkiểm

sát  nhân  dân  có  chung  một

nhiệmvụ

-Toàánbảovệcônglícũnglàđangbảovệquyềnvàlợiíchhợpphápcủa

tổchức,cánhân.Vìkhicônglíđượcbảovệthìphápluậtcũngsẽđượcbảovệ.

Đánhgiá:SovớiHiếnpháp1992(sửađổi,bổsung2001)thìHiếnpháp

2013cónhữngquyđịnh,sửađổirõrànghơnđốivớinhiệmvụcủaToàánnhân

dân.

Thứ nhất, về nội dung

-NhữngnhiệmvụcủaHP2013mangtínhthựctế,chặtchẽ,nhằmphụcvụ

lợiíchcủanhândânmộtcáchrõràng.Láycônglívàbảovệcônglílànềntảng

đểthựchiệncácnhiệmvụkhác.

-NhiệmvụcùaTANDtrongHP1992cũngcónhữngnhiệmvụcơbản

nhưngkhônglấycônglilàmnềntảng,chưađềcaovềquyềnlợicơbảncủa

nhândânkhikhôngnhắcđếnquyềnconngười,quyềncôngdânmàchỉliệtkê

nhữngquyềnlợicơbảncủaquyềnconngười,quyềncôngdân.Việcliệtkêsẽ

khôngthểquántriệtđầyđủnhiệmvụcủaToàán.

Vậynên,sựthayđổitrongnộidungcủaHP2013làhoàntoànhợplí,nâng

caolòngtincủangườidânđốivớichếđộvàtoàán.

Thứ hai, về hình thức

-TrongHP2013,TANDđượctáchriêngvớiVKSND,việcnàynêurõđược

quyềntưphápcủToàán,phânđịnhrõnhiệmvụ,quyềnhạncủaTANDvà

VKSND.

-TrongHP1992,nhiệmvụcủaTANDkhôngđượcrõràngvìđượcquyđịnh

cùngvớinhiệmvụcủaVKSND,dễgâyrahiểulầm,chưalàmsángtỏcácchức

năng,vịtrívànhiệmvụcơbảncủacảVKSNDvàTAND

Vìvậy,vănbảnHP2013đãthểhiện,trìnhbàyrõràngvàphânchianhiệm

vụcôngbằngchoTAND,làmrõđượcvịtrí,nhiệmvụcủaTANDđốivớinhà

nướcvànhândân.

Câu 47: Theo Hiến pháp năm 2013, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân có gì

khác so với nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân? Tại sao?

Vìvậy,vănbảnHP2013đãthểhiện,trìnhbàyrõràngvàphânchianhiệm

vụcôngbằngchoTAND,làmrõđượcvịtrí,nhiệmvụcủaTANDđốivớinhà

nướcvànhândân.

TheoHP2013,Tòaánnhândâncónhiệmvụbảovệcônglý,bảovệquyền

conngười,quyềncôngdân,bảovệchếđộxãhộichủnghĩa,bảovệlợiíchcủa

Nhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân.

ViệnkiểmsátnhândâncónhiệmvụbảovệHiếnphápvàphápluật,bảovệ

quyềnconngười,quyềncôngdân,bảovệchếđộxãhộichủnghĩa,bảovệlợi

íchcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân,gópphần

bảođảmphápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthốngnhất.

-Tòaánnhândâncónhiệmvụbảovệcônglý:SovớiVKSND,toàánnhân

dâncónhiệmvụbảovệcônglí.Nhiệmvụbảovệcônglíđượcthểhiệnqua

nhữngvụtranhchấp,đảmbảocônglíđượcthựcthi,đảmbảocôngbằngcho

ngườidân.Nhiệmvụnàymangtínhbaoquát,đượcthểhiệnquacácvụtranh

chấp,lànềnmóngcủaquyềntưpháp.VKSNDcóchứcnăngcôngtố,kiểmsát

hoạtđộngtưphápnênviệcbảovệcônglíkhôngđượcthểhiệnrõràng.Cũnglà

mộtphầnphânchiarõchứcnăngcủaVKSNDvàTAND,khôngcơquannào

nắmtoànbộquyềnmàmỗicơquancómộtquyềnriêng.

-ViệnkiểmsátnhândâncónhiệmvụbảovệHiếnphápvàphápluật,góp

phầnbảođảmphápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthốngnhất:nhiệmvụ

nàyđượchiểulàbảođảmchophápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthống

nhất,bảođảmchomọitộiphạmvàviphạmphápluậtđềuđượcthựchiện,xửlí

kịpthời,khônglàmoanngườivôtội.Giảiquyếtcácvụánđúngphápluật,

nghiêmminh.NhiệmvụnàycủaVKSNDđượcthểhiệnquaviệccôngtố,kiểm

sát,điềutra.Nhữnghànhđộngnàycânsựliêmchính,nghiêmminh,sửdụng

phápluậtlàmnềntảngđểgiảiquyếtcácvụántheochínhnghĩa.Chứcnăngvà

nhiệmvụnàycủaVKSNDđiliềnvàgắnbóchặtchẽvớinhau,đồngthờiphân

chiarõchứcnăngcủaVKSNDvàTAND,khôngcơquannàonắmtoànbộ

quyềnmàmỗicơquancómộtquyềnriêng.

Câu 48: Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc: “Thẩm phán, Hội

thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ quan, tổ chức,

cá nhân can thiệp vào việc xét xử Thẩm phán, Hội thẩmcủa ” (Khoản 2 Điều

103 Hiến pháp năm 2013).

HoạtđộngxétxửlàtoànbộquátrìnhđượctínhtừkhiTòaánthụlýhồsơ

vụánhìnhsự,nhậnquyếtđịnhtruytốcủaViệnKiểmsátđếnkhigiảiquyết

xongvụán(cóthểlàsơthẩmhoặckếtthúctheotrìnhtựphúcthẩm,táithẩm,

giámđốcthẩm).

Trongnộidungcủanguyêntắcnàycó2vấnđềcầnlàmsángtỏlàđộclập

vàchỉtuântheophápluật.

-Xétxửđộclậplàkhixemxétvàxửcácvụán,cácchủthểhoạtđộngxét

xửphảitựmìnhquyếtđịnhcácvấnđề,kểcảrabảnánmộtcáchđộclậpdựa

trênnhữngchứngcứkháchquan,ýthứcphápluật,niềmtinnộitâmcủachính

mìnhmàkhôngbịchiphối,tácđộng,sứcépcủabấtcứcơquanhaycánhân

nào.

-Chỉtuântheophápluậtcónghĩalàkhithựchiệnhoạtđộngxétxử,Thẩm

phánvàHộithẩmchỉcăncứvàophápluậtđểxemxét,giảiquyếtvụán,nghiên

cứuhồsơvụánvàtrêncơsởnhữngquyđịnhcủaphápluậtđểraphánquyết,

khôngchịusựđiềuchỉnh,ràngbuộccủacánhân,cơquan,tổchứcnàokhác.

Sựkhẳngđịnhthẩmquyềnvàđịavịpháplýcủaquyềnlựctưphápthông

thườngđượcquyđịnhtrongHiếnphápvàđượccụthểhóatạicácđạoluậtvềtổ

chứccủaTòaánvàcácđạoluậtvềtốtụngtưphápvớinhữngnộidungcụthể

theođókhixétxử,ThẩmphánvàHộithẩmchỉcóthểdựavàophápluật,không

bịchiphốibởibấtcứmộtthếlựcnào,khôngchịubấtkỳtácđộngnào,cóquyền

tựquyếtđịnhhoạtđộngxétxử.

Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân

theo pháp luật là một trong những giá trị của Nhà nước pháp quyền:

Độc lập tư pháp là điều kiện không thể thiếu của Nhà nước pháp

quyền, trong đó, độc lập xét xử là độc lập với yêu cầu cao nhất, vì

xét xử là liên quan đến số phận con người và tài sản của con người

cũng như tổ chức. Đó là sự ràng buộc phải tuân thủ pháp luật của

các chủ thể tham gia hoạt động tư pháp. Yêu cầu về tính độc lập,

khách quan phải được cụ thể hoá thành các quy định trong Hiến

pháp và pháp luật, đặc biệt là quy định rõ ràng về vị trí, thẩm quyền

của từng cơ quan tư pháp.

NguyêntắcThẩmphánvàHộithẩmxétxửđộclậpvàchỉtuântheopháp

luậtlàcôngcụđảmbảotínhtốithượngcủaluật

NguyêntắcThẩmphánvàHộithẩmxétxửđộclậpvàchỉtuântheopháp

luậtcóvaitròđặcbiệttrongviệcđảmbảoquyềnconngười,quyềncôngdân

Nguyên tắc độc lập xét xử là yếu tố thúc đẩy thực hiện các

nguyên tắc khác của luật tố tụng hình sự

SựbấtkhảcanthiệpđốivớiviệcthựcthiquyềntưphápcủaThẩmphánvà

Hộithẩm:

-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđượcđộclậpvớitấtcảcácyếutốtácđộngtừ

ngoàingànhTòaán,từtrongnộibộTòaánnơimìnhlàmviệcvàcủacácTòa

áncấptrên.

-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđộclậpvớinhautrongviệcđánhgiácáctình

tiếtcủavụánvàápdụngphápluật.Cácquyđịnhvàquytrìnhtốtụngliênquan

đếnviệctổchứcvàthựchiệnchứcnăngxétxửcủaThẩmphánvàHộithẩmcần

bảođảmgiảmthiểuhoặctránhkhảnăngcóthểgâyảnhhưởngtừphíaThẩm

phánđốivớiHộithẩmvàngượclại.

-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđượcđộclậptrongviệcphântíchvàgiải

thíchphápluật.

-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđộclậpvớicácchủthểtốtụngkhác,như

Côngtốviên,Luậtsư,Giámđịnhviên.

Câu 49: Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc: “Việc xét xử sơ thẩm

của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục

rút gọn” (Khoản 1 Điều 103 Hiến pháp năm 2013).

Dựavàonguyêntắc“Xétxửcóhộithẩmthamgia”

- Quátrìnhxétxửcủatoàáncósựthamgiathựchiệnbởimộtloạichủthể

khôngđạidiệnchochuyênmônphápluậtmàđạidiệnchonhậnthứcchung

củaxãhội–Hộithẩm.

a) Việc xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham gia

Vềnộidung:

- Hoạtđộngxétxửcủatoàánđượcthựchiệnkhôngchỉbởithẩmphánmà

cảhộithẩm(hộithẩmquânnhânphụcvụtrongcáctoàánquânsựvàhội

thẩmnhândân)

ðThểhiệntínhxãhộitronghoạtđộngxétxửvốnmangtínhchuyên

mônphápluậtcaocủatòaán

- Hộithẩmchỉxuấthiệntronghoạtđộngởcấpsơthẩm,nóicáchkháclà

hộithẩmchỉthamgialầnxétxửlầnđầutiênđốivớimỗivụviệc.

- Hộithẩmnhândâncóquyềnquyếtđịnhnhưthẩmphánđốivớivụviệc.

ỞViệtNam,hộithẩmvàthẩmpháncùnghộiđồngxétxửcùngđưara

phánquyếtởcả2côngđoạnxétxửtranhchấp:(1)xácđịnhsựthậtcủa

vụviệc;(2)giáithích,ápdụng,làmrõphápluậtđốivớivụviệctrêncơ

sởđóxácđịnhchếtàipháplíđốivớimỗibên.

b)“Trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn”

 i. Nguyêntắckhôngmangtínhtuyệtđối,khôngphải

mọithủtụcxétxửsơthẩmđềucóhộithẩmthamgia.Nếuvụviệc

đơngiảnhaytìnhtiếtrõràng=>HP2013chophépkhôngáp

dụngnguyêntắc(thủtụcrútgọn)=>việcsơthẩmchỉdothẩm

phánthựchiện.

 ii. Cụthểcáctrườnghợpxétxửtheothủtụcrútgọn

phápđượcquyđịnhrõtrongphápluật.

Ýnghĩa:

- Thểhiệntínhxãhộitronghoạtđộngxétxửvốnmangtínhchuyênmôn

phápluậtcaocủatòaán.

- Thểhiệntínhtậpthểcủaquyếtđịnh,đảmbảocôngviệcxétxửcủatoàán

đượcthựchiệnmộtcáchchínhxác,đachiều,cócơsởvữngchắchơn

- ThựchiệnđượcĐiều28HP2013.

oCôngdâncóquyềnthamgiaquảnlýnhànướcvàxãhội,thamgia

thảoluậnvàkiếnnghịvớicơquannhànướcvềcácvấnđềcủacơsở,

địaphươngvàcảnước.

oNhànướctạođiềukiệnđểcôngdânthamgiaquảnlýnhànướcvàxã

hội;côngkhai,minhbạchtrongviệctiếpnhận,phảnhồiýkiến,kiến

nghịcủacôngdân.



Câu 50: Tại sao Hiến pháp năm 2013 quy định nguyên tắc Tòa án nhân

dân xét xử công khai?

MụcđíchquyđịnhđịnhnguyêntắcTòaánnhândânxétxửcôngkhai:

a) Làphươngthứckiểmsoátviệcthựchiệnquyềntưphápcủatòaán.

 i. Ngườidânthamdựsẽtrựctiếpđánhgiáđược

mứcđộthuyếtphục,sựcốlýtronghoạtđộngxétxử.

 ii. Cácbảnánsẽđượclưulạinhưbằngchứngđánh

giáchosựđúngđắntrongcôngtácxétxửcủatoàán.

b)Làcáchthứclàmchongườidânthấyrõsựhiệndiệncủacônglítrong

xãhội.

 i. Ngườidânchứngkiếnđượccônglícủatoàánthi

hành,từđócóniềmtinvàocônglíđểngườidânkhôngtựxửlấy

tranhchấpmànhờvàotoàánxétxửmộtcáchhoàbình.

 ii. Tranhchấpkhôngchuyểnthànhxungđộtvàtrật

tựxãhộiđượcđảmbảo.

c) Gópphầnnângcaoýthứcphápluậtcủangườidân

 i. Ngườidânthựcsựthấyđượcýnghĩavàsựgần

gũicủaphápluậtthôngquasựbìnhluậnbởibáochívàxãhội,từ

đóhìnhthứctuânthủphápluậtmộtcáchtựnhiên.

d)Đảmbảoquyềncơbảnhiếnđịnhcủangườidân–quyềnđượcxétxử

côngkhai

 i. Côngkhaitấtcảcáccôngđoạncủaquytrìnhtố

tụngtưphápvàcôngkhaixétxửlànhântốquantrọngnhất.

 ii. Nộidung,chấtlượngcủacáccôngđoạntrongtố

tụngđượcphơibàyvàđượcđánhgiá.



Câu 51: Tại sao pháp luật hiện hành quy định nguyên tắc “Các Tòa án

nhân dân được tổ chức độc lập theo thẩm quyền xét xử” (Điều 6 Luật Tổ chức

Tòa án nhân dân năm 2014)? Trình bày thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân

dân ở mỗi cấp.

NguyêntắcnàyđượcquyđịnhnhằmđảmbảochoviệcxétxửcủaTòaánđược

thựchiệnmộtcáchđộclập,kháchquan,khôngbịchiphốibởibấtkỳcánhân,tổ

chứcnào.

Cụthể,nguyêntắcnàycóýnghĩaquantrọngsau:

 ĐảmbảochoTòaánthựchiệnchứcnăng,nhiệmvụcủamìnhmộtcáchđộc

lập,khôngbịchiphốibởibấtkỳcánhân,tổchứcnào.

 Bảođảmchoquyềnvàlợiíchhợpphápcủacácbênđươngsựđượcbảovệ

mộtcáchcôngbằng,đúngphápluật.

 TạoniềmtincủanhândânđốivớihoạtđộngxétxửcủaTòaán.



Tòaánnhândânđượctổchứcthànhbacấp:

- Tòaánnhândâncấphuyện,

- Tòaánnhândâncấptỉnh

- Tòaánnhândântốicao.

ThẩmquyềnxétxửcủaTòaánnhândânởmỗicấpđượcquyđịnhnhưsau:

- Tòaánnhândâncấphuyện:

oxétxửsơthẩmnhữngvụánhìnhsựvềtộiphạmítnghiêmtrọng,tội

phạmnghiêm trọng vàtội phạm rấtnghiêmtrọng, trừnhữngtội

phạm:

§Cáctộixâmphạmanninhquốcgia;

§Cáctộipháhoạihoàbình,chốngloàingườivàtộiphạmchiến

tranh;

§Cáctộiquyđịnhtạicácđiều123,125,126,227,277,278,279,

280,282,283,284,286,287,288,337,368,369,370,371,399

và400củaBộluậthìnhsự;

§CáctộiphạmđượcthựchiệnởngoàilãnhthổnướcCộnghòa

xãhộichủnghĩaViệtNam.

Câu 52: Phân tích điều kiện, quy trình bổ nhiệm thẩm phán sơ cấp theo

pháp luật hiện hành.

Tiêuchuẩnchung(2):

- LàcôngdânViệtNam,trungthànhvớiTổquốcvàHiếnphápnướcCộng

hòaxãhộichủnghĩaViệtNam,cóphẩmchấtđạođứctốt,cóbảnlĩnhchính

trịvữngvàng,cótinhthầndũngcảmvàkiênquyếtbảovệcônglý,liêm

khiếtvàtrungthực.

- Cótrìnhđộcửnhânluậttrởlên.

- Đãđượcđàotạonghiệpvụxétxử.

- Cóthờigianlàmcôngtácthựctiễnphápluật.

- Cósứckhỏebảođảmhoànthànhnhiệmvụđượcgiao.

Điềukiệntrởthànhthẩmphánsơcấp,theođiều68LuậtTổchứcTòaánnhândân

2014:

- Cóthờigianlàmcôngtácphápluậttừ05nămtrởlên;

- Cónănglựcxétxửnhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộcthẩm

quyềncủaTòaántheoquyđịnhcủaluậttốtụng;

- ĐãtrúngtuyểnkỳthituyểnchọnThẩmphánsơcấp.

Quytrìnhbổnhiệm:

- DoChủtịchnướclàngườibổnhiệmcuốicùng.

Bước 1:ỨngviênphảivượtquakìthituyểntươngứngdoHộiđồngthituyển

tổchức.

Bước 2: Khiđãđỗkìthi,ứngviêncóthểđượchộiđồngtuyểnchọn,giámsát

thẩmphánquốcgiachọnđểđềnghịChánhánTANDTCtrìnhChủtịchnước

quyếtđịnhbổnhiệmvàongạchthẩmphántươngứng.

Bước 3: Chủtịchnướckíquyếtđịnhbổnhiệmnếuđồngývớiđềnghịcủa

ChánhánTANDTC

Câu 53: Phân tích điều kiện, quy trình bổ nhiệm thẩm phán Tòa án nhân

dân tối cao theo pháp luật hiện hành.

Điều kiện:

- Ngườicóđủtiêuchuẩn(2)vàcóđủcácđiềukiệnsauđâythìcóthểđược

tuyểnchọn,bổnhiệmlàmThẩmphánTòaánnhândântốicao:

oĐãlàThẩmpháncaocấptừđủ05nămtrởlên;

oCónănglựcxétxửnhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộc

thẩmquyềncủaTòaánnhândântốicaotheoquyđịnhcủaluậttố

tụng.

- NgườikhôngcôngtáctạicácTòaánnhưnggiữchứcvụquantrọngtrong

cáccơquan,tổchứctrungương,amhiểusâusắcvềchínhtrị,phápluật,

kinhtế,vănhóa,xãhội,anninh,quốcphòng,ngoạigiaohoặclànhững

chuyêngia,nhàkhoahọcđầungànhvềphápluật,giữchứcvụquantrọng

trongcáccơquan,tổchứcvàcóuytíncaotrongxãhội,cónănglựcxétxử

nhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộcthẩmquyềncủaTòaán

nhândântốicaotheoquyđịnhcủaluậttốtụngthìcóthểđượctuyểnchọn,

bổnhiệmlàmThẩmphánTòaánnhândântốicao.



Quy trình, thủ tụcbổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicaoquyđịnhtại

Điều72LuậtTổchứcTòaánnhândân2014nhưsau:

Bước 1:ChánhánTòaánnhândântốicaotrìnhQuốchộiphêchuẩnđềnghị

bổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao.

Bước 2:HồsơtrìnhQuốchộiphêchuẩnđềnghịbổnhiệmThẩmphánTòaán

nhândântốicaođượcgửiđếnỦybanthườngvụQuốchộiđểxemxét,đưara

tạiphiênhọpgầnnhấtcủaQuốchội.

Bước 3: ỦybanTưphápcủaQuốchộicótráchnhiệmthẩmtratờtrìnhQuốc

hộiphêchuẩnđềnghịbổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao.

Bước 4:QuốchộixemxétvàraNghịquyếtphêchuẩnđềnghịviệcbổnhiệm

ThẩmphánTòaánnhândântốicao.

Bước 5:CăncứNghịquyếtcủaQuốchội,Chủtịchnướcraquyếtđịnhbổ

nhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao.

Câu 54: Phân tích chức năng của Viện kiểm sát nhân dân theo Hiến pháp

năm 2013.

a) Chức năng thực hành quyền công tố

Thựchànhquyềncôngtốlàchứcnăngđặcthùmàcơquankhác

khôngthểthaythếcủaViệnkiểmsátnhândântrongtốtụnghìnhsự

đểthựchiệnviệcbuộctộicủaNhànướcđốivớingườiphạmtội.

 TruytốbịcantrướcTòaán;

 YêucầuTòaánápdụngcácbiệnphápngănchặn,xửlýngười

bịbuộctội;

 Khángnghịbảnán,quyếtđịnhcủaTòaán;

 Thựchànhquyềncôngtốtrongcáclĩnhvựckháctheoquy

địnhcủaphápluật.

Vai trò của thực hành quyền công tố

Thựchànhquyềncôngtốlàmộttrongnhữngchứcnăngquantrọng

nhấtcủaViệnkiểmsátnhândân.Thựchànhquyềncôngtốcóvaitrò

quantrọngtrongviệcbảovệphápluật,bảovệquyềnvàlợiíchhợp

phápcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân,

gópphầnbảođảmanninhtrậttự,antoànxãhội.

b) Chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp

KiểmsáthoạtđộngtưpháplàhoạtđộngcủaViệnkiểmsátnhândân

nhằmbảođảmchohoạtđộngtưphápđượcthựchiệnđúngphápluật,

kháchquan,côngtâm,khôngbịoansai,bỏlọttộiphạm.

 Kiểmsátviệctuântheophápluậttronghoạtđộngtưphápcủa

cáccơquan,tổchức,cánhâncóthẩmquyềntiếnhànhtốtụng,

thihànhán,giảiquyếtkhiếunại,tốcáotronghoạtđộngtư

pháp;

 Kiểmsátviệcgiảiquyếtcácvụánhìnhsự,vụándânsự,vụán

hànhchính,vụánkinhdoanh,thươngmại,vụánlaođộng,vụ

ánhônnhânvàgiađình;

 Kiểmsátviệcgiảiquyếtcácvụánhìnhsự,vụándânsự,vụán

hànhchính,vụánkinhdoanh,thươngmại,vụánlaođộng,vụ

ánhônnhânvàgia đìnhtheothủtụcphúcthẩm,giámđốc

thẩm,táithẩm;

 Kiểmsátviệcthihànhánhìnhsự,thihànhándânsự,thihành

ánhànhchính,thihànhánkinhdoanh,thươngmại,thihànhán

laođộng,thihànhánhônnhânvàgiađình.

Vai trò của kiểm sát hoạt động tư pháp

Kiểmsáthoạtđộngtưpháplàmộttrongnhữngchứcnăngquantrọng

nhấtcủaViệnkiểmsátnhândân.Kiểmsáthoạtđộngtưphápcóvai

tròquantrọngtrongviệcbảovệphápluật,bảovệquyềnvàlợiích

hợpphápcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cá

nhân,gópphầnbảođảmchohoạtđộngtưphápđượcthựchiệnđúng

phápluật,kháchquan,côngtâm,khôngbịoansai,bỏlọttộiphạm.

Câu 55: Phân tích điều kiện, quy trình để một người có thể được bổ nhiệm

làm kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao theo pháp luật hiện hành.

- Tiêuchuẩnchung(1)baogồm:

oLàcôngdânViệtNamtrungthànhvớiTổquốcvàHiếnphápnước

CộnghòaxãhộichủnghĩaViệtNam,cóphẩmchấtđạođứctốt,liêm

khiết,trungthực,bảnlĩnhchínhtrịvữngvàng,cótinh thầnkiên

quyếtbảovệphápchếxãhộichủnghĩa.

oCótrìnhđộcửnhânluậttrởlên.

oĐãđượcđàotạovềnghiệpvụkiểmsát.

oCóthờigianlàmcôngtácthựctiễntheoquyđịnhcủaLuậtTổchức

Việnkiểmsátnhândân2014.

oCósứckhỏebảođảmhoànthànhnhiệmvụđượcgiao.

ĐiềukiệnsaucóthểđượcbổnhiệmlàmKSVVKSNDTC:

oNgườiđãcóthờigianlàmcôngtácphápluậttừ20 năm trở lên

o  Có  đủ  các tiêu  chuẩn chung  của kiểm  sát viên,  kiểm  sát  viên

VKSNDTCnhưngthiếutiêuchuẩnđãlàkiểmsátviênítnhất5năm.

- Quytrình:

o ViệnkiểmsátnhândântốicaoBước 1: Ban cán sự đảng căn cứ vào

chỉ tiêu số lượng xácKiểmsátviênViệnkiểmsátnhândântốicao,

định chủ trương, cơ cấu và nhân sự bổ nhiệm.

o thựcBước 2:Vụ Tổ chức cán bộtham mưu xây dựng kế hoạch

hiện tuyểnchọn,hồsơbổnhiệm;tậphợpđơnkhiếunại,tốquy trình

cáovàcáctàiliệucóliênquanđếnviệcbổnhiệm(nếucó)đểbáocáo

BancánsựđảngViệnkiểmsátnhândântốicaoxemxét.

o   thuộcđốitượngbổnhiệm Bước 3: Công chức làm bản tự kiểm

điểm đánh giá trongthờigian03nămcôngtácgầnnhấtvề:Việc

chấphànhđườnglối,chủtrương,chínhsáchcủaĐảng,phápluậtcủa

Nhànước;phẩmchấtchínhtrị,đạođức,lốisống,tácphongvàlềlối

làmviệc;tinhthầntráchnhiệmvàphốihợptrongviệcthựchiện

nhiệmvụ;tháiđộphụcvụnhândân;tiếnđộvàkếtquảthựchiện

nhiệmvụ.

o ĐơnvịcócôngchứcthuộcđốitượngbổnhiệmđangcôngBước 4:

táctổchứchộinghịtoànthểđơnvịđểthamgiaýkiếnvàlấyphiếu

tínnhiệm,cósựgiámsátcủaVụTổchứccánbộ.Trướckhilấy

phiếu,ngườiđượcđềnghịbổnhiệmkiểmđiểmvàbáocáokếtquả

côngtác.Ngườiđạttínnhiệmtrên50%sốphiếuthuvềcủahộinghị

thìmớitiếnhànhcácbướctiếptheo.

§Lãnhđạo,cấpủyđơnvịhọpnhậnxét,đánhgiávàbỏphiếuđể

choýkiếnvềviệcbổnhiệm.

§BanchấphànhĐảngbộcơquannơicôngchứcđangcôngtáctổ

chứchộinghịđểnhậnxétvàlấyphiếutínnhiệm.

§Việnkiểmsátnhândântốicaotổchứclấyphiếutínnhiệmcủa

cánbộchủchốt;thànhphầnlấyphiếugồm:

· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểmsátnhân dân

tối cao;

· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểm sát quân sự

trung ương;

· Kiểm sát viênViệnkiểmsátnhândântốicao;

· Ủy viên Ban Thường vụ đảng bộViệnkiểmsátnhân

dântốicao;

· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểmsátnhân dân

cấp cao;

· Vụtrưởng,PhóVụtrưởngvàtươngđươngthuộcViện

kiểmsátnhândântốicao;

· ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândân ; cấp tỉnh

· ViệntrưởngViệnkiểmsátquân sự Quân khuvàtương

đươngthuộcViệnkiểmsátquânsựtrungương;

· Kiểm sát viên cao cấp,Điềutraviêncaocấpcôngtác

tạiViệnkiểmsátnhândân .các cấp

o VụTổchứccán trìnhỦybanBước 5: bộ hoàn thiện hồ sơ bổ nhiệm

kiểmsátViệnkiểmsátnhândântốicaotuyểnchọn,xemxétviệcbổ

nhiệmvàbáocáokếtquảvớiBancánsựđảngViệnkiểmsátnhân

dântốicao.

o ỦybankiểmsátViệnkiểmsátnhândântốicaoBước 6: trình Hội

đồng tuyển chọn KiểmsátviênViệnkiểmsátnhândântốicaoxem

xét,tuyểnchọnđểViệntrưởngViệnkiểmsátnhândântốicaotrình

Chủ tịch nước bổ nhiệm.

Câu 56: Phân tích điều kiện, quy trình để một người có thể được bổ nhiệm

làm kiểm sát viên trung cấp theo pháp luật hiện hành.

Ngườicóđủtiêuchuẩnquyđịnhtại(1)vàcóđủcácđiềukiệnsauđâythìcóthể

đượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViệnkiểmsátnhândân;nếulàsĩ

quanquânđộitạingũthìcóthểđượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủa

Việnkiểmsátquânsự:

- ĐãlàKiểmsátviênsơcấpítnhất05năm;

- Cónănglựcthựchànhquyềncôngtố,kiểmsáthoạtđộngtưpháp;(bkhoản

1điều78)

- Cókhảnănghướngdẫnnghiệpvụthựchànhquyềncôngtố,kiểmsáthoạt

độngtưphápđốivớiKiểmsátviênsơcấp;(ckhoản1điều78)

- ĐãtrúngtuyểnkỳthivàongạchKiểmsátviêntrungcấp.(dkhoản1điều

78).

TrongtrườnghợpdonhucầucánbộcủaViệnkiểmsátnhândân,ngườiđãcóthời

gianlàm ,cóđủtiêuchuẩn(1),cácđiểmb,công tác pháp luật từ 10 năm trở lên

cvàdkhoản1Điều78LuậtTổchứcViệnkiểmsátnhândân2014thìcóthểđược

bổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViệnkiểmsátnhândân;nếulàsĩquan

quânđộitạingũthìcóthểđượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViện

kiểmsátquânsự.

Câu 57: Phân tích tổ chức chính quyền địa phương ở cấp xã theo pháp

luật hiện hành. Theo anh/chị, trong mô hình tổ chức chính quyền đô thị có

cần thiết tổ chức Hội đồng nhân dân ở phường không? Vì sao?

*Chínhquyềnđịaphươngởxã:

- Chínhquyềnđịaphươngởxãlà cấpchínhquyềnđịaphươnggồmcó

HĐNDxãvàUBNDxã.

- Nhiệmvụ,quyềnhạncủachínhquyềnđịaphươngởxã:

oTổchứcvàbảođảmviệcthihànhHiếnphápvàphápluậttrênđịabàn

xã.

o Quyếtđịnhnhữngvấnđềcủaxãtrongphạmviđượcphânquyền,

phâncấptheoquyđịnhvàquyđịnhkháccủaphápluậtcóliênquan.

oThựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạndocơquanhànhchínhnhànướccấp

trênủyquyền.

oChịutráchnhiệmtrướcchínhquyềnđịaphươngcấphuyệnvềkếtquả

thựchiệncácnhiệmvụ,quyềnhạncủachínhquyềnđịaphươngởxã.

oQuyếtđịnhvàtổchứcthựchiệncácbiệnphápnhằmpháthuyquyền

làmchủcủaNhândân,huyđộngcácnguồnlựcxãhộiđểxâydựng

vàpháttriểnkinhtế-xãhội,bảođảmquốcphòng,anninhtrênđịa

bànxã.

- CócầnthiếttổchứcHộiđồngnhândânởphườngkhông?

oCócầnthiếtvìHĐNDlàđạidiệntiếngnóicủanhândân,càngsâu

sắctrongtầnglớpnhândânthìNNcàngthựchiệnđượcnghĩavụbảo

vệquyềnlợicủacáctầnglớpnhândân.

Câu 58: Tại sao nói Hội đồng nhân dân là cơ quan đại biểu của Nhân dân

địa phương?

Hộiđồngnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướcởđịaphương,donhân

dânđịaphươngbầura,chịutráchnhiệmtrướcnhândânđịaphươngvàcơ

quannhànướccấptrên.Dođó,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủa

nhândânđịaphương.

Cụthể,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủanhândânđịaphươngvì

nhữnglýdosau:

 Hộiđồngnhândânđượcbầurabởinhândânđịaphương.Theoquy

địnhcủaphápluật,đạibiểuHộiđồngnhândânđượcbầuratheo

nguyêntắcphổthôngđầuphiếutrựctiếp.Điềunàythểhiệnýchí,

nguyệnvọngcủanhândânđịaphươngđốivớingườiđạidiệncủa

mình.

 Hộiđồngnhândânchịutráchnhiệmtrướcnhândânđịaphương.Hội

đồngnhândâncónhiệmvụ,quyềnhạngiámsátviệcthựchiệnHiến

pháp,phápluật,nghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,việcgiảiquyết

khiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânởđịaphương.Điềunàythể

hiệntráchnhiệmcủaHộiđồngnhândântrướcnhândânđịaphương

vềviệcthựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạncủamình.

 Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnhnhữngvấnđềquantrọngcủa

địaphương.Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnhcácvấnđềthuộc

phạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhtheoquyđịnhcủaphápluật.

Nhữngvấnđềnàycótácđộngtrựctiếpđếnđờisống,sinhhoạtcủa

nhândânđịaphương.ĐiềunàythểhiệnvaitròcủaHộiđồngnhân

dântrongviệcđạidiệnýchí,nguyệnvọngcủanhândânđịaphương.

Nhưvậy,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủanhândânđịaphương,

cóvaitròquantrọngtrongviệcthựchiệnquyềnlựcnhànướcởđịaphương,

bảođảmchoquyềnlàmchủcủanhândânđượcthựchiện.

Câu 59: Phân tích chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân theo pháp

luật hiện hành.

ThẩmquyềngiámsátcủaHĐNDtheoĐiều5LuậtHoạtđộnggiámsátcủaQuốc

hộivàHộiđồngnhândân2015nhưsau:

*ThẩmquyềngiámsátcủaHộiđồngnhândân,ThườngtrựcHĐND,cácBancủa

HĐND,TổđạibiểuHĐNDvàđạibiểuHĐNDđượcquyđịnhnhưsau:

- HĐND:

oGiámsátviệctuântheoHiếnpháp,phápluậtởđịaphươngvàviệcthực

hiệnnghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp;

oGiámsáthoạtđộngcủaThườngtrựcHĐND,UBND,Tòaánnhândân,

Việnkiểmsátnhândân,cơquanthihànhándânsựcùngcấpvàBancủa

HĐNDcấpmình;

oGiámsátquyếtđịnhcủaUBNDcùngcấpvànghịquyếtcủaHĐNDcấp

dướitrựctiếp;

- ThườngtrựcHĐND:

oGiámsátviệctuântheoHiếnpháp,phápluậtởđịaphươngvàviệc

thựchiệnnghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp;

oGiámsáthoạtđộngcủaUBND,cáccơquanthuộcUBND,Tòaán

nhândân,Việnkiểmsátnhândân,cơquanthihànhándânsựcùng

cấpvàHĐNDcấpdưới;

oGiámsátquyếtđịnhcủaUBNDcùngcấp,nghịquyếtcủaHĐNDcấp

dướitrựctiếp;

oGiúpHĐNDthựchiệnquyềngiámsáttheosựphâncôngcủaHĐND;

- BancủaHĐND:

oGiúpHĐNDgiámsáthoạtđộngcủaTòaánnhândân,Việnkiểmsát

nhândân,cơquanthihànhándânsựcùngcấp;

oGiámsáthoạtđộngcủaUBND,cáccơquanthuộcUBNDcùngcấp

thuộclĩnhvựcBanphụtrách;

oGiámsátvănbảnquyphạmphápluậtthuộclĩnhvựcBanphụtrách;

- TổđạibiểuHĐND:

GiámsátviệctuântheoHiếnpháp,luật,vănbảnquyphạmphápluậtcủacơ

quannhànướccấptrênởđịaphươngvànghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp

hoặcvềvấnđềdoHĐND,ThườngtrựcHĐNDphâncông;

- ĐạibiểuHĐND:

oChấtvấnChủtịchUBND,thànhviênkháccủaUBND,ChánhánTòa

ánnhândân,ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândân,Thủtrưởngcơ

quanthuộcUBNDcùngcấp;

oTrongphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhgiámsátviệctuântheo

Hiếnphápvàphápluật;

oGiámsátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânở

địaphương.

*Khixétthấycầnthiết,HĐND,ThườngtrựcHĐND,BancủaHĐNDtiếnhành

giámsáthoạtđộngcủacơquan,tổchức,cánhânkhácởđịaphương.

Câu 60: Phân tích mối quan hệ giữa Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân

dân cùng cấp theo pháp luật hiện hành.

MốiquanhệgiữaHộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpđượcquyđịnh

tạiLuậtTổchứcchínhquyềnđịaphươngnăm2015.Theođó,mốiquanhệgiữa

haicơquannàylàmốiquanhệphốihợp,thốngnhất,cósựphâncông,phânnhiệm

rõràng.

Về mối quan hệ phối hợp

HộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpcótráchnhiệmphốihợpchặt

chẽtrongviệcthựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạncủamình,cụthểnhưsau:

oPhốihợptrongviệcxâydựng,banhànhcácvănbảnquyphạmpháp

luật,kếhoạchpháttriểnkinhtế-xãhội,quyhoạch,kếhoạchsửdụng

đấtvàcácchươngtrình,đềánkháccủađịaphương.

oPhốihợptrongviệctổchứcthựchiệncácvănbảnquyphạmphápluật,

kếhoạch,chươngtrình,đềánđãđượcthôngqua.

oPhốihợptrongviệcgiảiquyếtcácvấnđềphátsinhởđịaphương.

Về mối quan hệ thống nhất

Hộiđồngnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướcởđịaphương,cóquyền

quyếtđịnhcácvấnđềthuộcphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamình.Ủyban

nhândânlàcơquanchấphànhcủaHộiđồngnhândân,cótráchnhiệmtổchức

thựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân.

Trongmốiquanhệthốngnhấtnày,Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnh

nhữngvấnđềquantrọng,mangtínhchiếnlược,lâudàicủađịaphương.Ủy

bannhândâncótráchnhiệmtổchứcthựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồng

nhândân,đồngthờicóquyềnđềxuất,kiếnnghịvớiHộiđồngnhândânnhững

vấnđềcầnquyếtđịnh.

Về mối quan hệ phân công, phân nhiệm rõ ràng

HộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpcónhiệmvụ,quyềnhạnriêng

biệt,đượcquyđịnhtrongLuậtTổchứcchínhquyềnđịaphươngnăm2015.Cụ

thểnhưsau:

- Hộiđồngnhândâncónhiệmvụ,quyềnhạnsau:

oQuyếtđịnhcácvấnđềthuộcphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamình

theoquyđịnhcủaphápluật.

oBầu,miễnnhiệm,bãinhiệmChủtịch,PhóChủtịch,ỦyviênỦyban

nhândân;bầu,miễnnhiệm,bãinhiệmTrưởng,PhóTrưởngbancủa

cácbancủaHộiđồngnhândân;bầu,miễnnhiệm,bãinhiệmChủ

tịch,PhóChủtịchHộiđồngnhândâncấphuyện,cấpxã.

oGiámsátviệctuântheoHiếnphápvàphápluậtởđịaphương,việc

thựchiệnnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,việcgiảiquyếtkhiếu

nại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânởđịaphương.

oQuyếtđịnhnhữngvấnđềquantrọngkháccủađịaphươngtheoquy

địnhcủaphápluật.

- Ủybannhândâncónhiệmvụ,quyềnhạnsau:

oTổchứcthựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,cácvănbản

củacơquannhànướccấptrên;pháthuyquyềnlàmchủcủanhândân,

thựchiệndânchủởcơsở.

oQuảnlý,điềuhànhhoạtđộngcủahệthốnghànhchínhnhànướcởđịa

phương;bảođảmcôngvụtrongsạch,vữngmạnh.

oThựchiệnchứcnăngquảnlýnhànướcvềkinhtế,vănhóa,xãhội,

khoahọc,côngnghệ,giáodục,đàotạo,ytế,dânsố,laođộng,giải

quyếtviệclàm,tàinguyên,môitrường,trậttự,antoànxãhội,phòng,

chống,ứngphóvớibiếnđổikhíhậu,phòng,chống,khắcphụchậu

quảthiêntai,ứngphó,khắcphụchậuquảsựcố,thiêntai,dịchbệnh,

anninh,trậttự,antoànxãhộivàcácvấnđềkháccủađịaphương.

Trêncơsởphâncông,phânnhiệmrõràng,HộiđồngnhândânvàỦybannhân

dâncùngcấpcótráchnhiệmphốihợpchặtchẽ,thốngnhấttrongviệcthựchiện

nhiệmvụ,quyềnhạncủamình,nhằmđảmbảochoviệcthựchiệnquyềnlực

nhànướcởđịaphươngđượcthốngnhất,hiệuquả.

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

| 1/77

| | Tải xuống

Preview text:

HỆ THỐNG CÂU HỎI TỰ LUẬN THI VẤN ĐÁP
MÔN LUẬT HIẾN PHÁP VIỆT NAM
(NGÀNH LUẬT KINH TẾ, NGÀNH LUẬT THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ,
LUẬT KINH TẾ CHẤT LƯỢNG CAO - 03 TÍN CHỈ)
NĂM HỌC 2023 - 2024 Câu 1:
Phân tích đối tượng điều chỉnh của ngành luật hiến pháp Việt
Nam. Lấy ví dụ minh họa.
Thứ nhất,đốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnpháphiệndiệnở
hầukhắpcáclĩnhvựccủađờisốngxãhội,từchínhtrị,kinhtế,vănhoá,
giáodục,anninh,quốcphòng,đốingoại,tổchứcvàhoạtđộngcủabộmáy
nhànướctớicáclĩnhvựcdânsự,hìnhsự,tốtụng.Trongkhiđó,đốitượng
điềuchỉnhcủahầuhếtcácngànhluậtkhácthườngnằmtrongmộtlĩnhvực
cụthể,vídụluậtthươngmại,luậtmôitrường...
Thứ hai,mặcdùtrảirộngtrênnhiềulĩnhvựcsongđốitượngđiều
chỉnhcủangànhluậthiếnphápchỉbaogồmcácquanhệxãhộinềntảng,cơ
bảnvàquantrọngnhấttrongtừnglĩnhvực.Cácquanhệxãhộicụthểhơn
củatừnglĩnhvựcthườnglàđốitượngđiềuchỉnhcủacácngànhluậtkhác,
nhưngành luật thương mại, hành chính, dân sự,hìnhsự, tài chính, lao
động…Thuộctínhnềntảng,cơbảnvàquantrọngnhấtcủađốitượngđiều
chỉnhcủangànhluậthiếnphápmangtínhtrừutượngcao.
Thứ ba,đốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápcóthểđược
liệtkêthànhcácnhómquanhệxãhộinềntảng,cơbảnvàquantrọngnhất
trongtừnglĩnhvựcsongsựliệtkêđókhôngmangtínhtuyệtđối.Thuộctính
nềntảng,cơbảnvàquantrọngnhấtlàyếutốxácđịnhphạmvicácquanhệ
xãhộilàđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápvàviệcxácđịnh
quanhệxãhộinàocóthuộctínhnàyítnhiềumangtínhchủquan.Chínhvì
vậymàphạmviđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápcóthểthay
đổitrongtừngthờikìtuỳthuộcvàonhậnthứccủagiớinghiêncứukhoahọc
pháplívàcáccơquancóthẩmquyềntrongtừnggiaiđoạncụthể.Mộtquan
hệxãhộilúcnàycóthểđượccoilànềntảngsonglúckháclạikhôngphải
nhưvậy,vàngượclại.
Vídụ: cácquanhệliênquantớiviệckiểmsoátquyềnlựcnhànướcbằng
cáccơquanhiếnđịnhđộclậptrongbộmáynhànướcmớiđượcđưavào
phạmviđốitượngđiềuchỉnhcủangànhluậthiếnphápViệtNam. Câu 2:
Nêu định nghĩa và phân tích đặc điểm của hiến pháp.
- Địnhnghĩa:HiếnpháplàđạoluậtgốcdoQuốchộibanhànhcógiátrịpháp
lýcaonhấttronghệthốngphápluậtViệtNam,quyđịnhnhữngvấnđềcơ
bảnnhấtvềchủquyềnquốcgia,chếđộchínhtrị,chínhsáchkinhtế,xãhội;
quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdân;tổchứcvàhoạtđộngcủacáccơ quannhànước. - Phântích:
Thứ nhất,hiếnpháplàluậtcơbản.Hiếnpháplànềntảng,làcơsởđể
xâydựngvàpháttriểntoànbộhệthốngphápluậtquốcgia.Từđócácvăn
bảnphápluậtđượctriểnkhaiphùhợpHiếnpháp,phùhợpmụcđíchtriển
khaiphápluật.Mọiđạoluậtvàvănbảnquyphạmphápluậtkhácdùtrực
tiếphaygiántiếpđềuphảicăncứvàohiếnphápđểbanhành.Dođócác
liênhệvàràngbuộctrênthựctếđượctriểnkhaitrênnềntảngHiếnpháp.
Thứ hai,hiếnpháplàluậttổchức.Hiếnphápquyđịnhcácnguyêntắc
tổchứcbộmáynhànước,xácđịnhcáchthứctổchứcvàxáclậpcácmối
quanhệgiữacáccơquanlậppháp,hànhpháp,tưphápvàquyđịnhcấutrúc
các  đơn  vị  hành  chính  lãnh  thổ và  cách  thức  tổ  chức  chính  quyền  địa phương.
Thứ ba,hiếnpháplàluậtbảovệ.Cácquyềnconngườivàcôngdân
baogiờcũnglàmộtphầnquantrọngcủahiếnpháp.Dohiếnpháplàluậtcơ
bảncủanhànướcđểxácđịnh,thiếtlậpvàbảovệquyềnchocôngdân,cho
conngười.Vìvậynêncácquyđịnhvềquyềnconngườivàcôngdântrong
hiếnpháplàcơsởpháplýchủyếuđểnhànướcvàxãhộitônbọngvàbảo
đảmthựchiệncácquyềnconngườivàcôngdân.Cácluậtkháccũngxác
địnhcụthểđốitượngràngbuộcvàbảovệcủamìnhtrongthựctiếnquanhệ xãhội.
Thứ tư,hiếnpháplàluậtcóhiệulựcpháplýtốicao.Tấtcảcácvăn
bảnphápluậtkháckhôngđượctráivớihiếnpháp.Bắtbuộcphảiđượcxây
dựng,triểnkhaitrêntinhthầnchungcủaHiếnpháp.Bấtkìvănbảnpháp
luậtnàotráivớihiếnphápđềuphảibịhủybỏ. Câu 3:
Tại sao nói hiến pháp là công cụ kiểm soát quyền lực nhà nước?
- Phânchiaquyềnlực: Hiếnphápthườngphânchiaquyềnlựcgiữacáccơ
quannhànướcnhưchínhphủ,quốchội,vàtòaán.Việcnàyngănchặnmột
cơquannàođósửdụngquyềnlựcmộtcáchquámứcvàđảmbảosựcân
bằnggiữacáccơquanđểkhôngcóaicóthểtậptrungquánhiềuquyềnlực trongtaymình.
- Giớihạnquyềnlực:Hiếnphápthiếtlậpcácnguyêntắc,luậtlệcơbảnmàcả
chínhphủvàcáccơquanquyềnlựcphảituântheo.Việcđặtracácnguyên
tắcnàygiúphạnchếquyềnlựccủachínhphủvàđảmbảorằnghọkhôngthể
vượtquáranhgiớiquyđịnh.
- Bảovệquyềnlợicôngdân:Hiếnphápthườngbaogồmtuyênbốvềquyền
conngườivàquyềncủacôngdân.Việcnàyđặtracáchạnchếrõràngvề
cáchthứcmàchínhphủcóthểảnhhưởngđếnquyềnlợivàtựdocủangười
dân,bảovệhọkhỏiquyềnlựcbạolựchoặclạmdụngcủachínhphủ.
- Cơchếkiềmchếvàđốitrọng:Hiếnphápthườngthiếtlậpcáccơchếkiềm
chếvàđốitrọnggiữacáccơquanquyềnlực.Việcnàyđảmbảorằngkhông
cómộtcơquannàocóthểhoạtđộngmộtcáchđộclậpmàkhôngcósựgiám
sáthaykiểmsoáttừcáccơquankhác. Câu 4:
Tại sao nói hiến pháp là luật bảo vệ
+Tựdovàquyềnlợi:Địnhrõquyềntựdongônluận,tôngiáo,hộihọp,và
cácquyềnlợicơbảnkháccủacôngdânmàchínhphủkhôngthểviphạm mộtcáchtùytiện.
+Quyềncôngbằngtrướcphápluật: Bảođảmmọingườiđềubìnhđẳng
trướcphápluậtvàkhôngaiđượcphânbiệtđốixửkhôngcôngbằng.
- Giớihạnquyềnlựccủachínhphủ:
+Phânquyền: Xácđịnhrõràngquyềnlựccủatừngcơquannhànước,
nhằmngănchặnviệcquámứchóaquyềnlựctrongmộttay.
+Nguyêntắchoạtđộng: Thiếtlậpnguyêntắcvàgiớihạnvềcáchthức
chínhphủcóthểhoạtđộngđểđảmbảokhôngviphạmquyềnlợicủangười dân.
- Cânbằngquyềnlực:tạocơchếkiềmchếvàđốitrọnggiữacáccơquannhà
nướcnhưquốchội,chínhphủ,vàtòaánđểkhôngcóaicóquyềnlựctuyệt
đốimàkhôngcósựkiểmsoát.
- Bảovệsựổnđịnhcủaphápluật:Đặtraquytrìnhkhókhănvàphứctạpđể
thayđổihiếnpháp,từđóđảmbảoổnđịnhvàtínhliêntụccủahệthống phápluật. Câu 5:
Tại sao nói hiến pháp là luật tổ chức?
- Xácđịnhcấutrúcquyềnlực:Hiếnphápxácđịnhrõvaitròcủamỗicơquan
chínhtrị(nhưchínhphủ,quốchội,tòaán)vàquyềnhạncủahọ.Vídụ,
quyềnlậpphápthuộcvềquốchội,quyềnhànhphápthuộcvềchínhphủ,và
quyềntưphápthuộcvềtòaán.
- Nguyêntắchoạtđộng:Hiếnphápđưaranguyêntắcvàquyđịnhcụthểvề
cáchthứcchínhphủphảihoạtđộng.Vídụ,quyđịnhvềquytrìnhlậppháp,
cáchthứcraquyếtđịnh,vàcơchếtráchnhiệm.
- Phânquyềnvàcânbằng:
+Phânquyền: Hiếnphápphânphốiquyềnlựcgiữacáccơquanđểngăn
chặnquyềnlựctậptrung.Vídụ,quốchộicóquyềnđặtraluật,chínhphủ
thựchiệnluật,vàtòaánkiểmtraviệcthựcthiluật.
+Cânbằngquyềnlực:Cơchếkiểmtravàcânbằnggiữacáccơquan,ngăn
chặnviệcmộtcơquansửdụngquyềnlựcquámức.Vídụ,quốchộicóthể
kiểmtravàcanthiệpvàoquyếtđịnhcủachínhphủ.
- Bảovệquyềnlợicủacôngdân: Hiếnphápbảovệcácquyềncơbảncủa
côngdânvàđềcaotựdocánhân.Vídụ,quyềntựdongônluận,quyềncông
bằngtrướcphápluật,vàquyềnthamgiavàocácquyếtđịnhchínhtrị.
- Quyđịnhhệthốngphápluật:
+Độclậptòaán:Hiếnphápđảmbảotòaánhoạtđộngđộclập,khôngchịu
sựchiphốicủabấtkỳcơquannàokhác.Điềunàybảođảmcôngbằngvà
tínhkháchquantrongquátrìnhxétxử.
+Quyđịnhphápluật:Hiếnphápxácđịnhcáchthứcxâydựngvàápdụng
phápluật,từviệclậpluậtmớiđếnviệcthựcthichúng.
- Quytrìnhsửađổi:Hiếnphápquyđịnhquytrìnhcầnthiếtđểthayđổihay
sửađổi.Thôngthường,việcnàyđòihỏisựđồngthuậnrộngrãihoặccác
quytrìnhphứctạpđểbảovệtínhổnđịnhcủahiếnpháp. Câu 6:
Tại sao nói hiến pháp là luật có hiệu lực pháp lý tối cao?
- Tínhcơbảnvàcấutrúc:Hiếnphápthiếtlậpcấutrúccơbảnvànguyêntắc
cănbảnchohệthốngphápluậtcủamộtquốcgia.Nólànềntảng,căncứ
chotấtcảcácluậtphápvàquyđịnhhànhvicủachínhphủ.
- Khảnăngpháplýtốicao:
+Kiểmsoátquyềnlực: Hiếnphápxácđịnhvàkiểmsoátquyềnlựccủa
chínhphủvàcáccơquanchínhtrịkhác.
+Bảovệquyềncôngdân: Bảovệvàđảmbảocácquyềnlợicơbảncủa
côngdân,đặtnólêncấpđộcaonhấttronghệthốngphápluật.Hiếnpháp
bảovệvàcôngnhậncácquyềncơbảncủacôngdân,khôngchophépbấtkỳ
quyềnnàoxâmphạmquyềnlợicánhânhaytựdocơbản.Nócũngđặtra
nhữngquyđịnhkhôngthểthayđổihoặcxâmphạmđượcbằngcácluậtpháp thôngthường.
- Khảnăngđiềuchỉnhphápluậtkhác:
+Thiếtlậpranhgiới:Hiếnphápđặtragiớihạnvàquyđịnhrõràngchoviệc
lập,thựcthivàápdụngluậtphápkhác.
+Cơchếsửađổi:Cóquytrìnhđặcbiệtvàphứctạpđểthayđổihiếnpháp,
điềunàyđồngnghĩavớiviệcmọiluậtphápkhácphảituântheovàkhông
đượcviphạmhiếnpháp.
- Sựổnđịnh:Hiếnpháp cóngưỡngcaovàquytrìnhphứctạpđểthayđổi.
Điềunàybảovệtínhổnđịnhvànguyênvẹncủahệthốngphápluật.
- Kiểmsoátquyềnlựctốicao: Hiếnpháplàtàiliệumàngaycảchínhphủ
cũngphảituântheo.Nógiúpkiểmsoátvàđịnhhìnhquyềnlựctốicaotrong mộtquốcgia.
- Sựđộclập:Mộttrongnhữngđiểmmạnhnhấtcủahiếnpháplàđảmbảotòa
ánhoạtđộngđộclập,khôngchịusựchiphốitừbấtkỳcơquanchínhtrịhay
nhómlợiíchnàokhác.
+Bảođảmcôngbằngvàcônglý:Tòaánđộclậpcókhảnăngxemxétvàra
quyếtđịnhdựatrênluậtphápmàkhôngbịảnhhưởngbởiáplựchayảnh
hưởngtừbênngoài.Điềunàyđảmbảoquyếtđịnhcủatòaánlàcôngbằng
vàđápứngyêucầucủacônglý.
+Kiểmsoátquyềnlực:Tòaánđộclậptừchốiviệcchiphốitừbấtkỳcơ
quanchínhtrịhaylợiíchđặcbiệtnào,đảmbảorằngquyềnlựccủahọ
khôngbịcanthiệphoặclạmdụng.
+BảovệHiếnpháp:Tòaánđộclậpcókhảnăngkiểmtravàđánhgiátính
hợpphápcủacáchànhđộngchínhtrịvàcácquyếtđịnhchínhsáchsovới
tiêuchuẩnđượcđềratronghiếnpháp. Câu 7:
Phân tích quy trình lập hiến theo Hiến pháp năm 2013. - Tiềnxửlí:
Đềxuất: Quátrìnhthayđổi,sửađổi,hoặcbanhànhHiếnphápcóthểbắt
đầutừmộtđềxuấttừcáccơquan,cánhânhoặcthôngquacáccuộcthảo luậncôngkhai.
- ThảoluậnvàđềxuấtHiếnpháp:Nếuđềxuấtđượcchấpnhận,Quốchộivà
HộiđồngBầucửcóthểxemxétvàbìnhluậnvềnộidungđượcđềxuất.
- SoạnthảodựthảoHiếnpháp:
ỦybanHiếnpháp: CácủybanchuyêntráchtrongQuốchộicóthểđược
thànhlậpđểsoạnthảodựthảoHiếnphápdựatrênđềxuấtvàthôngtinthu
thậpđượctừcáccuộcthảoluận.
- Thảoluậncôngkhai:DựthảoHiếnphápđượctrìnhbàyvàthảoluậncông
khaiđểthuthậpýkiếntừcộngđồng,cácchuyêngia,vàcácnhómcầnđược nghe.
- BiểuquyếtQuốchội:DựthảosauđóđượcđưavàoQuốchộiđểthảoluận,
chỉnhsửavàbiểuquyếtthôngqua.
- CôngbốvàtổchứcHiếnpháp:Saukhiđượcthôngqua,Hiếnphápđược
côngbốvàtổchứccáccơquanhànhpháp,chínhtrịtheoquyđịnhcủanó.
- ThựcthivàtheodõiHiếnpháp:
Thựcthi:Cáccơquanchínhtrịvàhànhpháptiếptụcthựcthicácquy
địnhđượcxácđịnhtrongHiếnpháp.
Theodõi:Cáccơquancóthểthiếtlậpcơchếđểtheodõiviệcthựcthi
vàđánhgiáHiếnpháp. Câu 8:
Phân tích ý nghĩa của vấn đề bảo vệ hiến pháp.
BảovệHiếnphápcóýnghĩachínhtrịpháplýđặcbiệtđốivớichếđộ
chínhtrịcủamỗiquốcgia:
Thứ nhất,doHiếnpháplàvănbảnxácđịnhchếđộchínhtrị,phảnánh
tổchứcchínhtrịcủaquốcgiađó.Mỗiquốcgiaphảilựachọnchomìnhmột
chếđộchínhtrịphùhợp,sựphùhợpđólàđiềukiệnchosựpháttriểnxãhội
vàtừngconngười.Nếuápdụngmộtchếđộchínhtrịkhôngphùhợpsẽlà
ràocảnkìmhãmsựpháttriểnxãhội.Đểchếđộchínhtrịcủaquốcgiaổn
địnhphảidựatrênnềntảngchínhtrịvữngchắcvàthốngnhấtcủaHiến
pháp.ỞViệtNam,Hiếnphápnăm2013xácđịnhmôhìnhchếđộchínhtrị
XHCNvới các thành tố cơ bản: Chủ quyềnNhân dân, Nhà nước pháp
quyềnXHCN,vaitròlãnhđạocủaĐảngCộngsảnViệtNamđốivớiNhà nướcvàxãhội.
Thứ hai,vềphươngdiệnpháplý,Hiếnpháplàvănbảnchứađựng
nhữngquyphạmphápluậtđiềuchỉnhnhữngquanhệxãhộichủđạo,nền
tảngvà quan trọng nhất của quốc gia.Hiến pháp năm 2013 điều chỉnh
nhữngquanhệxãhộicơbảnvề:chếđộchínhtrị;quyềnconngười,quyền
vànghĩavụcơbảncủacôngdân;chếđộkinhtế,vănhóa,xãhội;tổchức,
hoạtđộngcủabộmáynhànước...Dođó,Hiếnpháplàđạoluậtcóhiệulực
pháplýcaonhất,địnhhướngchocácvănbảnquyphạmphápluậtkhác.
Thứ ba,vềphươngdiệnxãhội,Hiếnphápghinhậnvàthểhiệnnhững
giátrịxãhộinhư:tựdo,cônglý,bìnhđẳng,dânchủ,nhânquyền...Đâylà
nhữnggiátrịmàtoànxãhộimuốnhướngtới.Vớivaitròvàtínhchấtđặc
biệtquantrọngnhưvậy,bảovệHiếnphápchínhlàbảovệchủquyềncủa
nhândân,vaitròlãnhđạocủaĐảng,quảnlýcủaNhànước,từnềntảng
pháplývànhữnggiátrị,caoquýnhấtcủaxãhội.Thôngquađó,bảođảmsự
ổnđịnhvàpháttriểnbềnvữngchếđộchínhtrịcủađấtnước. Câu 9:
Phân tích quy định về bảo vệ hiến pháp theo Hiến pháp năm 2013.
Hiếnphápnăm2013quyđịnhvềbảovệHiếnpháptạiĐiều119,trongđó nêurõ:
“1.NhândânViệtNamxâydựng,thihànhvàbảovệHiếnphápnàyvìmục
tiêudângiàu,nướcmạnh,dânchủ,côngbằng,vănminh.
2.Quốchội,cáccơquancủaQuốchội,Chủtịchnước,Chínhphủ,Tòaán
nhândân,Việnkiểmsátnhândân,MặttrậnTổquốcViệtNam,cáctổchức
thànhviêncủaMặttrận,cáctổchứcxãhội,tổchứcxãhội-nghềnghiệp,tổ
chứckinhtế,đơnvịvũtrangnhândân,cơquan,tổchức,cánhâncótrách
nhiệmbảovệHiếnpháp.”
- VaitròcủanhândântrongbảovệHiếnpháp: Nhândânlàchủthểcủa
quyềnlậphiến,quyềnlựcnhànướcthuộcvềnhândân.Nhândâncóquyền
thamgiaxâydựng,thihànhvàbảovệHiếnpháp.
-VaitròcủatổchứcxãhộitrongbảovệHiếnpháp:Tổchứcxãhộilàtổ
chứctựnguyệncủacôngdân,hoạtđộngvìlợiíchcủanhândân.Tổchứcxã
hộicóvaitròquantrọngtrongviệcbảovệHiếnpháp,gópphầnthựchiện
dânchủ,côngbằng,vănminhtrongxãhội.
-VaitròcủacánhântrongbảovệHiếnpháp:Mỗicánhânlàmộttếbàocủa
xãhội,cótráchnhiệmbảovệHiếnpháp.
BảovệHiếnpháplàtráchnhiệmcủatoànthểnhândân,củacáccơquan
nhànước,tổchứcxãhộivàcánhân.Mỗingườicầnnângcaonhậnthức,
tráchnhiệmcủamìnhtrongviệcbảovệHiếnpháp,gópphầnxâydựngNhà
nướcphápquyềnxãhộichủnghĩaViệtNamvữngmạnh. Câu 10:
Tại sao nói Hiến pháp năm 2013 là luật cơ bản của nước Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam?
Hiếnphápnăm2013đượccoilàluậtcơbảncủanướcCộnghòaxã
hộichủnghĩaViệtNam.
Thứ nhất,nólàtàiliệupháplýcaonhất,tạonềntảngchotoànbộhệ
thốngphápluậtquốcgia.
Thứ hai,vớivaitròquyếtđịnhvàquyđịnhcácnguyêntắccănbản,
Hiếnphápbảovệquyềnlợicơbảncủacôngdânvàđịnhhìnhcấutrúcchính trị.
Thứ ba,Hiếnphápkhôngchỉbảovệcácquyềntựdocánhânmàcòn
phânchiavàkiểmsoátquyềnlực,ngănchặnquyềnlựctậptrungvàomột
tay.Đặcbiệt,Hiếnphápnăm2013đượcxemnhưluậtcóhiệulựcpháplý
tốicao,mọiluậtphápkhácphảituântheovàkhôngđượcviphạm.Quaviệc
quyđịnhcơchếbảovệvàsửađổi,nókhôngchỉđảmbảotínhổnđịnhmà
cònphảnánhýchídânchủvàgiátrịcủacộngđồng,đóngvaitròquan
trọngtrongviệcđịnhhìnhvàduytrìsựpháttriểnổnđịnhcủaViệtNam. Câu 11:
Nêu khái niệm và phân tích các đặc trưng cơ bản của quyền con người.
Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủa
conngườiđượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏa
thuậnpháplýquốctế.
- Tínhphổbiến:Thểhiệnởchỗquyềnconngườilànhữnggìbẩmsinh,vốn
cócủaconngườivàđượcápdụngbìnhđẳngchotấtcảmọithànhviêntrong
giađìnhnhânloại,khôngcósựphânbiệtđốixửvìbấtcứlýdogì.Tuy
nhiên,cầnchúýlàsựbìnhđẳngkhôngcónghĩalàcàobằngmứcđộhưởng
thụ,màlàbìnhđẳngvềtưcáchchủthểvàcơhộithụhưởngcácquyềncon người.
- Tínhkhôngthểchuyểnnhượng:Thểhiệnởchỗcácquyềnconngườikhông
thểbịtướcbỏhayhạnchếmộtcáchtùytiệnbởibấtcứchủthểnào,kểcả
bởinhànước.Mọigiớihạn,hạnchếhaytướcbỏquyềncủamộtcánhân
đềuphảidophápluậtquyđịnhvàchỉnhằmđểbảovệlợiíchchínhđáng,
tươngxứngcủacộngđồnghaycủacánhânkhác.
- Tínhkhôngthểphânchia:Thểhiệnởchỗcácquyềnconngườiđềucótầm
quantrọngnhưnhau,vềnguyêntắckhôngcóquyềnnàođượccoilàcógiá
trịcaohơnquyềnnào,bởilẽviệctướcbỏhayhạnchếbấtkỳquyềnnàođều
tácđộngtiêucựcđếnnhânphẩm,giátrịvàsựpháttriểncủaconngười.
- Tínhliênhệvàphụthuộclẫnnhau:Thểhiệnởchỗviệcbảođảmcácquyền
conngười,toànbộhoặcmộtphần,nằmtrongmốiliênhệphụthuộcvàtác
độnglẫnnhau.Sựviphạmmộtquyềnsẽtrựctiếphoặcgiántiếpgâyảnh
hưởngtiêucựcđếnviệcbảođảmcácquyềnkhác,vàngượclại,tiếnbộ
trongviệcbảođảmmộtquyềnsẽtrựctiếphoặcgiántiếptácđộngtíchcực
đếnviệcbảođảmcácquyềnkhác. Câu 12:
Nêu khái niệm quyền con người. Nhà nước Việt Nam có trách
nhiệm gì đối với quyền con người?
Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủaconngười
đượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏathuậnpháplýquốc tế. -Công :
nhận Cácchủthểcótráchnhiệmbảođảmquyền,trướchếtvàchủ
yếulàNhànước,côngnhận,tứclàphảithừanhậnđồngthờiphảighinhận,
ngàycàngđầyđủ,cơbảnbằngcácthểchếphápluậtvàđạođức(nhấtlàđối
vớicáctổchứcxãhội),cácquyềndânsự,chínhtrịvàkinhtế,xãhội,văn hóacủaconngười.
- Tôn trọng:Cácchủthểcótráchnhiệmbảođảmquyền,trướchếtvàchủ
yếulàNhànước,phảikiềmchếkhôngcanthiệp,kểcảtrựctiếpvàgiántiếp,
vàoviệcthừanhận,bảovệ,bảođảmthựchiệnvàthúcđẩycácquyềncon
người,quyềncôngdânđãđượcghinhậntrongHiếnphápvàphápluật.
Đồngthời,phảichủđộngxâydựngvàtriểnkhaithựchiệncóhiệuquảcác
thểchế,chiếnlược,kếhoạch,chươngtrìnhpháttriểnvàbiệnphápquảnlý
cụthểđểmọingườiđượcthụhưởngvàpháttriểncácquyềncủamìnhtrong thựctế. -Bảo :
vệ Nhànướcphảingănchặnsựviphạmquyềnconngười,quyền
côngdântừphíacáccơquannhànước,cácdoanhnghiệp,cáctổchứcchính
trị,xãhộivàcánhân;ngănchặntìnhtrạngphânbiệtđốixử,hoặcsựhình
thànhcácthếlựcđedọaquyềnconngười,quyềncôngdântrêncáclĩnh
vực;điềutra,trừngtrịvàphụchồicácquyềnđãbịviphạmhoặcbồithường
khicósaiphạmtừphíacơquan,ngườicóthẩmquyền.
-Thực hiện:Nhànướcchủđộngxâydựngthểchế(phápluật,quychếvà
thiếtchế)cũngnhưcácchiếnlược,kếhoạch,chươngtrìnhpháttriển,biện
phápquảnlýcụthểđểbảođảmchomọingườiđượchưởngthụđếnmức
caonhấtcóthểcácquyềnconngười,quyềncôngdân.
-Thúc đẩylàtạolậpđiềukiệnvàmôitrườngkinhtếnóiriêngvàxãhộinói
chung,mangtínhhỗtrợ,thuậnlợichoviệctiếpcậnquyềnconngười,quyền
côngdâncủacácnhómxãhội,đặcbiệtcácnhómyếuthế;đồngthờithiết
lậpvàduytrìmộtcơchếminhbạch,hiệuquảđểgiámsátquyềnconngười
ởcảkhuvựccôngvàtư,theothểchếphápquyềnxãhộichủnghĩa. Câu 13:
Nêu khái niệm quyền cơ bản của công dân. Mối quan hệ giữa
quyền cơ bản của công dân với quyền cụ thể của công dân?
- Kháiniệm:quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdânlàcácquyềnvà
nghĩavụđượcxácđịnhtrongHiếnpháptrêncáclĩnhvựcchínhtrị,dân
sự,kinhtế,xãhội,vănhoá,làcơsởđểthựchiệncácquyềnvànghĩavụ
cụthểkháccủacôngdânvàcơsởchủyếuđểxácđịnhđịavịpháplýcủa côngdân.
- Quyềncụthểcủacôngdâncóthểhiểulànhữngquyềncụthểvàchitiết
hơn,thườngđượcquyđịnhtrongcácvănbảnphápluậtcụthểhơnnhư
luậtlựclượngcảnhsát,luậtlaođộng,vàcácluậtlệcụthểkhác;được
thiếtlậpđểđiềuchỉnhhànhvivàquanhệxãhộimộtcáchchitiếtvàrõ rànghơn.
- Mốiquanhệgiữaquyềncơbảncủacôngdânvớiquyềncụthểcủacông dân:
Quyềncơbảnlànềntảngchocácquyềncụthể.Bởivìquyềncơbản
thườnglànhữngnguyêntắcchungvàbaoquátnhất,đượccôngnhận
rộngrãinhưlànhữngquyềnlợicơbảnvàkhôngthểviphạmđược.
Trongkhiđó,quyềncụthểthườnglànhữngquyềnlợichitiếtvàcụ
thểhơn,đặcbiệtliênquanđếncáclĩnhvựccụthểtrongđờisốngxã
hộivàphápluật.Ví dụ, trong lĩnh vực lao động, quyền cụ thể có thể
bao gồm quyền nghỉ phép, quyền lợi hưu trí, và quyền hợp đồng lao
động.Chínhvìthế,quyềncơbảnlànguyêntắcchungmàquyềncụ
thểthườngđượcxâydựngvàpháttriểntừđó.
Hệthốngphápluậtthườngsẽsửdụngquyềncơbảnnhưmộttiêuchí
đểđánhgiátínhhợpphápcủacácquyđịnhcụthể.Quyềncơbảncủa
côngdânthườngđượccôngnhận,tôntrọng,đảmbảovàbảovệtrong
Hiếnpháp–“luậtmẹ”tronghệthốngphápluật.Vìvậy,khibanhành
cácluậtcụthể,cáccơquancóthẩmquyềnluônphảixemxétluậtđó
cóhợphiếnhaykhông,tránhtrườnghợpvihiến,đảmbảotínhthống
nhấtvàchặtchẽcủahệthốngphápluật.
Quyềncơbảnvàquyềncụthểkhôngphảilàhaithựcthểhoàntoànđộc
lậpmà chúng cómối liên hệ chặtchẽvàtươngtáclẫnnhautạothành
mộthệthốnghoànchỉnhđểbảovệquyềnvàcáclợiíchhợpphápcủa côngdân. Câu 14:
Phân tích nguyên tắc tôn trọng quyền con người được quy định
trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.
- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa
ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,
kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo
Hiếnphápvàphápluật.”
- Phân  tích:  Nguyên  tắc  tôn  trọng  quyền  con  người  là  một  trong  các
nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến
pháp 2013, nó  phản ánh nghĩa  vụ của  Nhà nước đối  với quyền  con
người,quyềncôngdân.
Quyềnconngườilànhữngquyềnvốncócủaconngườivềcácmặt
trongđờisốngxãhội.Vìthế,nguyêntắctôntrọngquyềnconngười
làsựchủđộngcủaNhànướctrongquátrìnhthựchiệnchứcnăngvà
nhiệmvụcủamình.NếuNhànướckhôngcótháiđộtôntrọngquyền
conngườithìsẽgâyracáchệluỵtolớn.Vídụ:cáccuộcbiểutình,
đảochínhhoàntoàncóthểxảyrakhingườidâncảmthấycácquyền
cơbảncủamìnhbịxâmphạmgâymấttrậttựxãhội,đồngthờicũng
trởthànhkẽhởchocáclựclượngthùđịchtấncông.(Tháng 1/2023,
tại Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Anh, đã nổ ra một làn sóng biểu
tình của người lao động. Các cuộc biểu tình nhằm gây sức ép lên
chính phủ các nước để cải thiện điều kiện lao động, đã gây ra những
hậu quả nghiêm trọng.)
Nhànướclàmộttổchứcquyềnlựccôngđặcbiệt,đượclậpnênthông
quasựtraoquyềncủangườidânđểthựchiệnkhảnăngduytrìtrậttự
vàđảmbảotựdochoxãhội.Chínhvìvậy,nhànướckhôngđược
phéptuỳtiệnxâmphạmvàđốixửmộtcáchtuỳtiệnvàocácquyền này.
Quyềncủaconngườichỉcóthểbịhạnchếtheokhoản2,Điều14
Hiếnphápnăm2013khinóxâmphạmđếnquốcphòng,anninhquốc
gia,trậttự,antoànxãhội,đạođứcxãhội,sứckhỏecủacộngđồng.
Theođó,mọisựhạnchếchỉđượcthựchiệnkhicầnthiếtvàthựchiện
mộtcáchhợplý. Câu 15:
Phân tích nguyên tắc công nhận quyền con người được quy định
trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.
- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa
ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,
kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo
Hiếnphápvàphápluật.”
- Phântích: Nguyên tắc công nhận quyền con ngườilà một trong các
nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến
pháp 2013, nó  phản ánh nghĩa  vụ của  Nhà nước đối  với quyền  con
người,quyềncôngdân.
Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncócủaconngườivà
khôngphụthuộcvàocácyếutốxãhộikhác,nóđượcsinhratừbản
chấtconngườichứkhôngphảiđượctạoratừphápluậthiệnhành.
Chínhvìthế,Nhànướckhôngphảichophéphaybanphátquyềncon
người,Nhànướcchỉcóthểthừanhậnchúngnhưmộtsựtồntạikhách quan.
Quyềnconngườikhôngchỉđượcthừanhậntrênquanđiểmvềcác
quyềntựnhiên,mànócònđượcthựanhậndựatrênquanđiểmvề
quyềnpháplý.Theođó,quyềnconngườisẽđượcthừanhậntrong
cácvănbảnphápluật(trongHiếnpháp),nhằmđảmbảoquyềncon
ngườiđượcthựchiệnvàkhôngbịxâmhại.Đồngthời,quyềncon
ngườicũngđượcthừanhậnrộngrãitrêntoànthếgiới,đểNhànước
thựchiệntốtnghĩavụnàythìcầnthamchiếutớicácchuẩnmựcpháp
lýquốctếđểghinhậnvàoHiếnpháp.
Thừa nhậnquyềnconngườikhôngchỉlà nhiệmvụcủamỗiNhà
nước,mànócònthểhiệnsựtiếnbộxãhội.Bởivìchỉkhixãhộiphát
triểnđếnmộttrìnhđộnhấtđịnh,quyềnconngườimớiđượcchúý
đếnvàthừanhận.(Ví dụ: thời phong kiến ở Việt Nam, pháp luật chưa
thừa nhận quyền con người, bởi vì sinh mạng của người dân đều do
vua quyết định, vua xử thần tử thần bất tử bất trung. Cho đến tận
Hiến pháp 1946 thì mới chỉ có quyền công dân được ghi nhận; và
phải đến Hiến pháp 2013 lần đầu tiên trong lịch sử lập hiến, “quyền
con người” đã trở thành tên gọi của Chương, xuất hiện chế định
“Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân” =>
trình độ xã hội phát triển). Câu 16:
Phân tích nguyên tắc bảo đảm quyền con người được quy định
trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.
- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa
ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,
kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo
Hiếnphápvàphápluật.”
- Phân  tích:  Nguyên  tắc  bảo  đảm  quyền  con  người  là  một  trong  các
nguyêntắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiến
pháp 2013, nó  phản ánh nghĩa  vụ của  Nhà nước đối  với quyền  con
người,quyềncôngdân.
Mặcdùquyềnconngườilàcácquyềntựnhiên,vốncó.Nhưngnólại
chịutácđộnglớntừcácđiềukiệnkinhtế-xãhộikhácnhau.Vídụ
nhưởmộtsốvùngnúivẫntồntạitụcbắtvợ,điềunàyxâmphạmvào
quyềnkếthôn,lậpgiađìnhvàbìnhđẳngtronghônnhân(Điều16
UDHR;Điều23ICCPR).Vìvậy,Nhànướccầnbảođảmquyềncon
ngườiđượcthựchiệnmộtcáchphổbiến,côngbằng,bìnhđẳng.
BảođảmquyềnconngườilànguyêntắcmàNhànướcthúcđẩythực
thicácquyềnnày.Nghĩalàmọingườiđượcchuẩnbịcácđiềukiện
cầnthiếtđểcóthểthụhưởngnhữngquyềnvốncócủamìnhmộtcách
tốtnhất.Cácđiềukiệnđóbaogồmđiềukiệnvềkinhtế,hạtầngxã
hội,thểchế,phápluật,...
NghĩavụbảođảmlànghĩavụchủđộngnhấtbởiNhànướcphảiliên
tụcđápứngnhữngnhucầucủangườidântrongviệcthựchiệnquyền
conngười.Trongkhiđó,nhucầucủahọluônluônthayđổitheohoàn
cảnhkinhtế-xãhội,lịchsử.Chínhvìthế,Nhànướccầnlinhhoạt
khithựchiệnnghĩavụnàyđểđưaracácđiềukiệnphùhợpvớinhững đổithayđó. Câu 17:
Phân tích nguyên tắc bảo vệ quyền con người được quy định
trong khoản 1, Điều 14 Hiến pháp năm 2013.
- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa
ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,
kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo
Hiếnphápvàphápluật.”
- Phântích:Nguyêntắcbảovệquyềnconngườilàmộttrongcácnguyên
tắchoạtđộngcủabộmáynhànướcđượcquyđịnhtrongHiếnpháp
2013,nóphảnánhnghĩavụcủaNhànướcđốivớiquyềnconngười, quyềncôngdân.
Mặcdùquyềnconngườilàcácquyềntựnhiên,vốncó.Nhưngnólại
dễdàngbịxâmphạmtừcáccánhânkháctrongxãhộivàđặcbiệtlà
từcáccơquannhànướccóthẩmquyền(lạmquyền).Vìvậy,Nhà
nướccầnbảovệquyềnconngườiđểtạosựbìnhđẳngtrongxãhội.
Bảovệquyềnconngườilànghĩavụcủacáccơquannhànướccó
thẩmquyềnxửlícácviphạmxâmphạmđếnquyềnconngười.Điều
nàycóthểhiểulàbấtcứsựxâmphạmquyềnconngườinàotrongxã
hộiđềuphảiđượcngănchặnvàtrừngphạt.
Quyềnconngườicủatừngcánhânsẽđượcbảovệthôngquanhiều
cơchế,baogồmcáccơquanlậppháp,tưpháp,hànhpháplầncác
loạihìnhcơquanhiếnđịnhđộclập(ToàánHiếnpháp).Trongđó,toà
án(tưpháp)đóngvaitròlàthiếtchếquantrọngnhấtmàNhànước
đưarađểbảovệquyềnconngười,quyềncôngdân. Câu 18:
Phân tích nguyên tắc “Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật”
được quy định tại khoản 1 Điều 16 Hiến pháp 2013
- Phântích:Nguyêntắcmọingười,mọicôngdânđềubìnhđẳngtrước
phápluậtlàmộttrongnhữngnguyêntắccơbảncủachếđịnhquyềncon
người,quyềnvànghĩavụcơbảncủacôngdân.
Bìnhđẳngtrướcquyềnvànghĩavụ:Nguyêntắcnàychophépmọi
ngườiđềuđượcđốixửnhưnhautrướcphápluật,ởtrongmọilĩnh
vựccủađờisốngxãhội,khôngphânbiệttôngiáo,tiếngnói,màuda,
giớitính,địavịxãhội,...Trongcùngmộtđiềukiệnnhưnhau,công
dânđượchưởngquyềnvànghĩavụnhưnhau:quyềnbầucử,ứngcử,
cácquyềntựdocơbản,quyềntựdongônluận,quyềntựdocưtrú,tự
dođilại,quyềnthôngtin…;nghĩavụlaođộngcôngích,đóngthuế…
Bìnhđẳngvềtráchnhiệm pháplý:trongcùngmộtđiềukiệnnhư
nhau,  mọi  người  có  tư  cách  pháp  lý  như  nhau,  ai  có  công  được
thưởng,aicótộiphảitrừngtrị,xửlýbằngcácchếtàitheoquyđịnh
củaphápluậtchodùđólànhữngcánbộcấpcaocủaNhànước.Việc
truycứutráchnhiệmphảikịpthời,chínhxác,côngbằng,hợplý.Khi
xétxửthìmọingườiphảibìnhđẳngtrướctòaán.
Bảovệquyềnconngười,quyềncôngdântrướcsựlạmquyềncủamột
sốcánhân,tậpthểthuộccáccơquanNhànước.
Nguyêntắcnàybảovệmọingườikhỏisựphânbiệtđổixử,tạoracơhội
tiếpcậnphápluật1cáchcôngbằng,đảmbảorằngngườidânkhôngbị
loạitrừkhỏiquytrìnhphápluậtvàcóquyềnthamgiađầyđủtrongquá trìnhnày. Câu 19:
Theo khoản 1 Điều 14 Hiến pháp năm 2013, trách nhiệm của Nhà
nước đối với quyền con người, quyền công dân được thể hiện như thế nào?
- Khoản1,Điều14Hiếnpháp2013:“ỞnướcCộnghòaxãhộichủnghĩa
ViệtNam,cácquyềnconngười,quyềncôngdânvềchínhtrị,dânsự,
kinhtế,vănhóa,xãhộiđượccôngnhận,tôntrọng,bảovệ,bảođảmtheo
Hiếnphápvàphápluật.”
- TráchnhiệmcủaNhànướcđốivớiquyềnconngười,quyềncôngdân
đượcthểhiệnqua4nghĩavụ:
Côngnhận:Nhànướcthừanhậnquyềnconngườithôngquaviệcghi
nhậnchúngtrongcácvănbảnphápluật(trongHiếnpháp),nhằmđảm
bảoquyềnconngườiđượcthựchiệnvàkhôngbịxâmhại.Quyềncon
ngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncócủaconngườivàkhôngphụ
thuộcvàocácyếutốxãhộikhác,nóđượcsinhratừbảnchấtcon
ngườichứkhôngphảiđượctạoratừphápluậthiệnhành.Chínhvì
thế,Nhànướckhôngphảichophéphaybanphátquyềnconngười,
Nhànướcchỉcóthểthừanhậnchúngnhưmộtsựtồntạikháchquan.
Tôntrọng:nguyêntắctôntrọngquyềnconngườilàsựchủđộngcủa
Nhànướctrongquátrìnhthựchiệnchứcnăngvànhiệmvụcủamình.
NếuNhànướckhôngcótháiđộtôntrọngquyềnconngườithìsẽgây
racáchệluỵtolớn.Vídụ:cáccuộcbiểutình,đảochínhhoàntoàncó
thểxảyrakhingườidâncảmthấycácquyềncơbảncủamìnhbịxâm
phạmgâymấttrậttựxãhội,đồngthờicũngtrởthànhkẽhởchocác
lựclượngthùđịchtấncông.(Tháng 1/2023, tại Tây Ban Nha, Bồ
Đào Nha và Anh, đã nổ ra một làn sóng biểu tình của người lao
động. Các cuộc biểu tình nhằm gây sức ép lên chính phủ các nước để
cải thiện điều kiện lao động, đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng.)
Bảovệ:Bảovệquyềnconngườilànghĩavụcủacáccơquannhà
nướccóthẩmquyềnxửlícácviphạmxâmphạmđếnquyềncon
người.Điềunàycóthểhiểulàbấtcứsựxâmphạmquyềnconngười
nàotrongxãhộiđềuphảiđượcngănchặnvàtrừngphạt.Quyềncon
ngườicủatừngcánhânsẽđượcbảovệthôngquanhiềucơchế,bao
gồmcáccơquanlậppháp,tưpháp,hànhpháplầncácloạihìnhcơ
quanhiếnđịnhđộclập(ToàánHiếnpháp).Trongđó,toàán(tư
pháp)đóngvaitròlàthiếtchếquantrọngnhấtmàNhànướcđưara
đểbảovệquyềnconngười,quyềncôngdân.
Bảođảm:BảođảmquyềnconngườilànguyêntắcmàNhànướcthúc
đẩythựcthicácquyềnnày.Nghĩalàmọingườiđượcchuẩnbịcác
điềukiệncầnthiếtđểcóthểthụhưởngnhữngquyềnvốncócủamình
mộtcáchtốtnhất.Cácđiềukiệnđóbaogồmđiềukiệnvềkinhtế,hạ
tầngxãhội,thểchế,phápluật,... Câu 20:
Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc “Quyền con người,
quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp
cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức
xã hội, sức khỏe của cộng đồng” (Khoản 2, Điều 14 Hiến pháp năm 2013).
- Quyềnconngườilànhữngquyềntựnhiên,vốncóvàkháchquancủa
conngườiđượcghinhậnvàbảovệtrongphápluậtquốcgiavàcácthỏa
thuậnpháplýquốctế.
- Quyềnvànghĩacụcơbảncủacôngdânlàcácquyềnvànghĩavụđược
xácđịnhtrongHiếnpháptrêncáclĩnhvựcchínhtrị,dânsự,kinhtế,xã
hội,vănhoá,làsơcởđểthựchiệncácquyềnvànghĩavụcụthểkháccủa
côngdânvàcơsởchủyếuđểxácđịnhđịavịpháplýcủacôngdân. - Phântích: Nội dung:
“Quyềnconngười,quyềncôngdânchỉcóthểbịhạnchếtheoquy
địnhcủaluật”:luậtlàvănbảnnằmtronghệthốngquyphạmpháp
luậtdoQuốchộibanhành,nómangvaitròlàđạidiệnchoýchí
chungcủaxãhộimộtcáchcaonhất,sauHiếnpháp.Chínhvìvậy,
mọisựhạnchếbuộcphảicósựchophépcủaluật,nằmtrongphạmvi
màluậtđịnh,theođúngquytrìnhmàluậtđãlậpnên.Nhờvậy,ngay
cảkhimộtsốquyềnbịhạnchếthìvẫnđảmbảođượctínhdânchủvà
hợpýnguyệncủangườidân.
“trongtrườnghợpcầnthiết”:Hiếnphápquyđịnhcácluậtcơbản,bao
trùmlêntoànbộcáclĩnhvựctrongđờisốngxãhội,nêncácquyđịnh
trongHiếnphápcótínhmở,vôtìnhđãtạoranguycơxảyratình
trạngcáccơquannhànướccóthẩmquyềntuỳtiệnlấylýdovềmột
vấnđề(vdnhưvđanninh,quốcphòng)đểhạnchếquyềnconngười.
Bởithế,quyđịnh“trongtrườnghợpcầnthiết”quyềnconngườimới
bịhạnchếcóthểhiểulàNhànướcbuộcphảigiảithíchđượctạisao
lạicósựhạnchếquyền,vàsựhạnchếcóthựcsựlàkhôngthểthay thếhaykhông.
“lýdoquốcphòng,anninhquốcgia,trậttự,antoànxãhội,đạođức
xãhội,sứckhỏecủacộngđồng”:vídụ,khicódịchbệnh,quyềntựdo
hộihọpcóthểbịhạnchếvìlýdosứckhoẻcộngđồng;khicóquốc
tang,quyềntựdokinhdoanhdịchvụgiảitrícóthểbịhạnchếvìlý
dođạođứcxãhội,... Ý nghĩa:
Xétđếntrườnghợpnếuquyềnconngười,quyềncôngdânmangtính
tuyệtđốithìsẽlàmchoconngườikhôngthểgắnkếtvớinhau.Bởivì
conngườilàtổnghoàcủacácmốiquanhệ(CácMác)chonênquyền
lợicủacáccánhânbaogiờcũnggắnchặtvớinhau.Chínhvìthế,
quyềntựdocủacánhânnàybịràngbuộc,hạnchếbởiquyềntựdo
củacánhânkhác.Nóicáchkhác,trườnghợpquyềnconngườibịhạn
chếlàsựđảmbảoquyềnlợichocáccánhânkhácvàcholợiích
chungcủatoànxãhội.
Nguyêntắcnàycũngđượcđặtrađểloạitrừkhảnăngcáccơquan
Nhà nướclạmquyền,tuỳtiệnlàm vôhiệuhoáhoặchạnchế các
quyềnconngười,quyềncôngdân.Cónghĩalà,khicáccơquancó
thẩmquyềnraquyếtđịnhhạnchếquyềnnàođócủaconngười,của
côngdânthìbuộcphảicócáclýdothểhiệntínhcầnthiếtcủaquyết
định,khôngđượctuỳtiệnvàđingượclạivớiýchíchungcủaxãhội. Câu 21:
Trước tình hình ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng và
nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn và tắc đường,
thành phố H ban hành quy định cấm xe máy lưu thông ở các quận nội thành.
Dựa trên nguyên tắc hạn chế quyền, hãy bình luận về quy định trên.
- Nguyêntắchạnchếquyền:“Quyền con người, quyền công dân chỉ có
thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do
quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội,
sức khỏe của cộng đồng” (Khoản2,Điều14Hiếnphápnăm2013).
- Bìnhluận:quyđịnhtrênđãkhôngtuânthủtheođúngnguyêntắchạnchế
quyền.Mặcdùlýdochoquyđịnhtrênlàlýdoliênquanđếntrậttự,an
toànxãhộivàsứckhoẻcộngđồng.Nhưngxéttrênthựctế,hầuhết
ngườidânViệtNamđềudichuyểnbằngxemáy,nếucấmhọsửdụngxe
máysẽgâyramộtsốvấnđề:
Thiếu cơ sở hạ tầng công cộng:Nếuthànhphốchưacóđủphương
tiệncôngcộnghoặchạtầnggiaothôngcôngcộngchưađápứngđủ
nhucầucủacộngđồng,việccấmxemáycóthể làmnghiêmtrọng
hơntìnhtrạng tắcnghẽngiaothôngvàtăngáplựcchocácphương tiệnkhác.
Tác động xấu tới một số bộ phận người dân:Quyđịnhnàycóthể
tạorasựkhôngcôngbằngnếungườinghèo,ngườicóthunhậpthấp
khôngcókhảnăngchuyểnsangcácphươngtiệnthaythế.Việccấm
xemáycóthểtạoramộtcảntrởđốivớiquyềnlợidichuyểncủa nhómnày.
Vấp phải sự phản đối của người dân:Nhưđãnói,phầnlớnngười
dândichuyểnbằngxemáy.Vìvậy,quyđịnhcấmxemáyđitrong
nộithànhkhôngchỉgiảmđisựlinhhoạtvàthuậntiệnchodichuyển,
đặcbiệtlàtrongcáctìnhhuốngkhẩncấphoặckhicầndichuyển
nhanhchóngmànócóthểgâyphảnđốivàkhôngchấpnhậntừphía
ngườidân,dễgâyramấttrậttự,antoànxãhội.
Ảnh hưởng đến kinh tế:Cấmxemáycóthểảnhhưởngđếnngành
côngnghiệpsảnxuấtvàbảotrìxemáy,gâyảnhhưởngđếntìnhhình
kinhtế địaphươngdongườidânlựachọnnhữngmôitrườngsống thuậntiệnhơn.
4 Nếu cho rằng quy định cấm xe máy trong các quận nội thành là hợp lý,
có thể có những lý do sau:
Giảm ô nhiễm môi trường:Cấmxemáygiúpgiảmlượngkhíthải
gâyônhiễmkhôngkhí.Điềunàycóthểcảithiệnchấtlượngkhông
khítrongthànhphốvàảnhhưởngtíchcựcđếnsứckhỏecủacộng đồng.
Tăng sử dụng phương tiện công cộng: Quyđịnhnàycóthểthúc
đẩyviệcsửdụngphươngtiệncôngcộng,đồngthờigiảmáplựcgiao
thôngvàtạoramộthệthốnggiaothôngcôngcộnghiệuquảhơn.
Tăng an toàn giao thông:Vớiítxemáylưuthông,cóthểgiảmnguy
cơtainạngiaothôngvàtăngcườngantoànchongườiđibộvàngười đixeđạp.
Khuyến khích các phương tiện thân thiện với môi trường: Quy
địnhnàycóthểthúcđẩysựchuyểnđổisangviệcsửdụngcácphương
tiệnthânthiệnvớimôitrườngnhưxeđiện,xeđạpđiện,giúpgiảm
lượngkhíthảivàtiếngồn. Câu 22:
Trình bày vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ
thống chính trị theo pháp luật hiện hành.
- Vịtrí:"MặttrậnTổquốcViệtNamlàtổchứcliênminhchínhtrị,liên
hiệptựnguyệncủatổchứcchínhtrị,tổchứcchínhtrị-xãhội,tổchức
xãhộivàcáccánhântiêubiểutrongcácgiaicấp,tầnglớpxãhội,các
dântộc,tôngiáovàngườiViệtNamđịnhcưởnướcngoài.Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị, là cơ sở chính
trị của chính quyền nhân dân. ĐảngCộngsảnViệtNamvừalàthành
viênvừalàngườilãnhđạoMặttrận…”.
=>nướctalànướcdânchủ,mọiquyềnlựcthuộcvềnhândân.Vaitrò
củaMặttrậnkhôngphảitựMặttrậnđặtramàlàdochínhnhândân,
chínhlịchsửthừanhận. - Vaitrò:
Vaitròtrongthànhlậpcáccơquannhànước
Vaitròtrongxâydựngphápluật
Vaitrògiámsátvàphảnbiệnxãhội
Đóngvaitròrấtquantrọngtrongsựnghiệpcủngcố,tăngcườngkhốiđại
đoànkếttoàndân,tạonênsựnhấttrívềchínhtrịvàtinhthầntrongnhân
dân,thắtchặtmốiquanhệmậtthiếtgiữanhândânvớiĐảngvàNhà nước. Câu 23:
Phân tích chức năng giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam theo pháp luật hiện hành.
- Giámsáthoạtđộngcủacơquannhànước,đạibiểudâncử,cánbộnhà nước.
- MTTQVNthựchiệnchứcnăngphảnbiệnxãhộiđốivớidựthảochủ
trương,đườnglốicủatổchứcđảngcáccấp,dựthảocácvănbảnquy
phạmphápluật,cácchươngtrình,dựán,đềáncủacáccơquannhànước
từTrungươngđếnđịaphương.
MTTQlàcơsởchínhtrịcủachínhquyềnnhândân,chonênMTTQ
thaymặtnhândânđưaraýkiến,quanngại,vàđềxuấtvềcácvấnđề
quantrọngmànhândânquantâm;đảmbảorằngcácquyềnlợivàý
kiếnđóđượcxemxéttrongquátrìnhquyếtđịnhchínhsách,những
vấnđềquantrọngcủađấtnước,...Từđógiúptăngcườngtráchnhiệm
củacơquannhànướctrướcnhândânvàtrướcphápluật,đảmbảosự
minhbạch,côngbằng,vàhiệuquảtrongquảnlývàhoạtđộngcủa
nhữngcơquannày,tránhtrườnghợplạmquyền,thamnhũng,...
Thứhai,chứcnăngnàycũngcóthểgópphầnvàoviệccảithiệnhiệu
quảhoạtđộngcủacơquannhànướcvàdịchvụcôngcungcấpcho
cộngđồng.Quaviệcđánhgiávàđềxuất,MTTQVNcóthểthúcđẩy
sựđổimớivàcảithiệntrongquảnlývàcungứngdịchvụ.
Bằngcáchthựchiệngiámsátvàphảnbiệnxãhội,MTTQVNgiúp
xâydựngsựtincậycủanhândânđốivớicơquannhànướcvàhệ
thốngchínhtrị.Sựminhbạchvàcôngbằngtrongquảnlýtạorasự
đồngthuậnvàủnghộtừcộngđồng. Câu 24:
Phân tích những biểu hiện của nguyên tắc “tất cả quyền lực nhà
nước thuộc về Nhân dân” trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước
theo pháp luật hiện hành.
- Nhànướclàcủadân,dodânvàvìdân,chonênmọiquyềnlựctốicao
củaNhànướcthuộcvềNhândân,baogồmcảquyềnthamgiavàoviệc
tổchức,hoạtđộngcủabộmáynhànước.Nguyêntắc“tấtcảquyềnlực
nhànướcthuộcvềNhândân”đượcbiểuhiệnnhưsau:
Thứnhất,bởivìhìnhthứcchínhthểcủaViệtNamlàCộnghoàDân
chủnhândânnênnguyêntắcnàyđượcNhànướcghinhậntrongHiến
pháp2013–vănbảncóhiệulựcpháplýcaonhấtquyđịnhrõtrách
nhiệmcủa nhà nước là phục vụ Nhân dân, đảmbảo và phát huy
quyềnlàmchủcủaNhândân;côngnhận,tôntrọng,bảovệvàbảo
đảmquyềnconngười,quyềncôngdân;...
BiểuhiệnthứhailàNhândâncókhảnănghìnhthànhcơquanđại
diệntheonguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín
đểthamgiahoạtđộngnhànước,giámsáthoạtđộngcủacơquannhà
nước.Bằngcáchnày,Nhândânsẽbầuchọnrabộmáynhànướctheo
ýchívànguyệnvọngcủamình,NhândântraoquyềnchoNhànước
đểthayhọthựchiệnquyềnlựcnhànước.
Thứba,Nhândânthựchiệnquyềnlựcnhànướcbằngdânchủtrực
tiếp,dânchủđạidiệnthôngquaQuốchội,HĐNDvàthôngquacác
cơquankháccủaNhànước.ChínhquyềnlựcnhànướclàđượcNhân
dântrao cho, nênkhi ban hànhquyết sách, các cơquan cóthẩm
quyềnđềukhôngđượclàmtráilợiíchcủaNhândân,vớiýchíchung
củacộngđồng.Ngườiđạibiểudâncửphảitrungthànhvớilợiíchcủa
NhândânvàkhikhôngcònxứngđángvớisựtínnghiệmcủaNhân
dânthìsẽbịbãinhiệm.
Thứtư,cáccơquannhànướcphảitôntrọngNhândân,tậntuỵphục
vụNhândân,liênhệchặtchẽvớiNhândân,lắngngheýkiếnvàchịu
sựgiámsátcủaNhândân;kiênquyếtđấutranhchốngthamnhũng,
lãngphívàmọibiểuhiệnquanliêu,háchdịch. Câu 25:
Phân tích những biểu hiện của nguyên tắc “quyền lực nhà nước là
thống nhất” trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo pháp luật hiện hành.
Cơ sở pháp lí:
Nguyêntắc“quyềnlựcnhànướclàthốngnhất”làmộtnguyêntắchiếnđịnh
tạiđiều2,Hiếnpháp2013:“Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công,
phối hơp, kiểm soát giữa các trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp”.
Phân tích biểu hiện:
Nguyêntắctrênđượcthểhiệntrongmộtsốquyđịnhvềtổchứcbộmáynhà nướcnhưsau:
Thứ nhất,quyềnlựcnhànướcởViệtNamlàthốngnhất.Sựthốngnhấtởđây
thểhiệnởhaiphươngdiện:
+Vềphươngdiệnchínhtrị,quyềnlựcnhànướctậptrungthốngnhấtởNhân
dân,thểhiệnquanguyêntắc“Chủquyềnnhândân”.
+Vềphươngdiệntổchứcthựchiện,quyềnlựcnhànướcthốngnhấtởQuốc
hội.QuốchộilàcơquanduynhấtdoNhândâncảnướcbầuravànhưvậylàcơ
quanđạidiệncaonhấtcủaNhândân.Thôngquahìnhthứcdânchủđạidiện,Nhân
dântraotoànbộquyềnlựccủamìnhchoQuốchội.
=>Nhưvậylàtừ“quyềnlựcthốngnhấtởNhândân”,bằngcơchếdânchủ
đạidiện,đãtrởthành“quyềnlựcthốngnhấtởQuốchội”đểquyềnlựcđượctổ
chứcthựchiệnthôngquabộmáynhànước.Sựthốngnhấtquyềnlựcnàykhông
gâyrachuyênquyềnmàchỉcàngbảođảmhơntínhdânchủcủabộmáynhà nước.
Thứ hai,mặcdùQuốchộilànơithốngnhấtquyềnlựcnhànướcsongQuốc
hộikhôngtrựctiếpthựchiệncảbaquyềnmàtrongbộmáynhànướccósựphân
công,phốihợpvàkiểmsoátgiữacáccơquannhànướctrongviệcthựchiệnquyền
lậppháp,hànhphápvàtưpháp.
+Quốchộigiữlạiquyềnlậpphápđểtrựctiếpthựchiệnbởivìquyềnlập
pháplàquyềnquantrọngnhấttrongbaquyền,làquyềnápđặtýchíchunglên
toànxãhội;haiquyềncònlạiởgócđộnàođóđềumangtínhchấphànhcủaquyền lậppháp.
+QuyềnhànhphápđượcgiaochoChínhphủvàquyềntưphápđượcgiaocho
cáctòaánnhândân(Điều69Hiếnphápnăm2013vàĐiều94vàĐiều102Hiến phápnăm2013).
=>Cóphâncôngnhưvậymớibảođảmviệcthựchiệnquyềnkhôngdẫntới
lạmquyền,đồngthờibảođảmtínhchuyênnghiệpvàhiệuquảcủamỗiquyền.
Thứ ba,trongquyđịnhvềthẩmquyền,cáccơquankhôngthựchiệncác
quyềnđượcgiaomộtcáchhoàntoànriêngrẽmàluôncósựphốihợpđểthựchiện
từngquyềnmộtcáchhiệuquả.
*Vídụ:Chínhphủ,toàánphốihợpvớiQuốchộiđểthựchiệnquyềnlập
pháp;Chínhphủphốihợpvớitoàánđểthựchiệnquyềntưpháp.
Thứ tư,giữacáccơquannhànướccòncósựkiểmsoátlẫnnhauđểbảođảm
khôngcósựlạmquyềntrongquátrìnhthựchiệncácquyềnnóitrên.
*Vídụ:QuốchộigiámsátChínhphủ,ToàánvàViệnkiểmsát,Toàánkiểm
soátđốivớicáccơquanhànhchínhnhànước;trongnộibộhệthốnghànhchính
nhànướcdoChínhphủđứngđầucũngcócơchếkiểmsoátriêng.
=>Yếutố“kiểmsoátquyềnlực”làmộtnétmớiquyđịnhcủaHiếnphápnăm
2013vềnguyêntắc“quyềnlựcthốngnhất”.ỞViệtNam,Quốchộiluônlànơitập
trungquyềnlựcđượcchuyểngiaotừNhândânnênchodùđãphâncôngquyền
hànhphápchoChínhphủvàquyềntưphápchotoàánthựchiện,Quốchộivẫn
luôncóquyềngiámsáttốicaođốivớicáccơquannàycũngnhưtấtcảcáccơ
quankháctrongbộmáynhànước.Cáccơquannhànướckháckhôngcóquyền
giámsáttươngtựđốivớiQuốchội.Thậmchí,cáccơquannhànướcởtrungương
cũngđềucónhiệmkìtheonhiệmkìcủaQuốchội. Câu 26:
Phân tích nội dung, yêu cầu của nguyên tắc pháp quyền xã hội
chủ nghĩa trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước theo pháp luật hiện hành. Cơ sở pháp lý:
Nguyêntắcphápquyềnxãhộichủnghĩatrongtổchứcvàhoạtđộngcủabộ
máynhànướclànguyêntắcđòihỏiviệctổchứcvàhoạtđộngcủabộmáynhà
nướckhôngthểđượctiếnhànhmộtcáchtuytiện,độcđoántheoýchỉcánhâncủa
ngườicầmquyềnmàphảidựatrêncơsởcácquyđịnhcủaHiệnphápvàphápluật
NguyêntắcphápquyềnXãhộichủnghĩađượcHiếnđịnhtạiĐiều2,Hiến
pháp2013vàvậndụngmộtcáchcụthểtrongcácquyđịnhvềcáccơquannhà nước.
Phân tích nội dung và yêu cầu:
Nguyêntắcphápquyềnxãhộichủnghĩacónộidungvàyêucầucơbảnnhư:
Về nội dung:
Thứ nhất,phápluậtlàcơsở,làgiớihạnchohoạtđộngcủacáccơquannhà nước.
+Cáccơquannhànước,nhânviênnhànướcphảituânthủnghiêmchỉnh
phápluậttrongthihànhnhiệmvụcủachínhmìnhgiảiquyếtcáccôngviệchành
chính,xétxử,xửphạt,tránhsựlạmquyềnvàlộngquyền.
+NhữngviphạmđềubịxửlýtheoHiếnphápvàphápluậtvàxửlýbình
đẳngđốivớimọisựviphạmdùcóbấtcứđịavịnào.
Thứ hai,tấtcảhoạtđộngcủacơquannhànước,ngườicóchứcvụ,quyềnhạn
trongbộmáynhànướcchỉđượclàmnhữnggìmàphápluậtchophép,làmvàđặt
trongkhuônkhổHiếnpháp.
+Vềmặttổchức,nguyêntắcnàyđòihỏiviệcthànhlậpmới,giảithể,chia
tách,sápnhậpmộtcơquannhànước,cơcấucủanó,vấnđềtuyểndụng,bổnhiệm
cácthànhviêntrongcơquanđóđềuphảiđượctiếnhànhtheođúngquyđịnhcủa
Hiếnphápvàphápluật.
+Vềmặthoạtđộng,nguyêntắcnàyđòihỏicáccơquanvànhânviênnhà
nướcphảithựchiệnđúngđắn,đầyđủchứcnăng,nhiệmvụ,quyềnhạncủamình,
theođúngtrìnhtự,thủtụcđãđượcHiềnphápvàphápluậtquyđịnh.
Thứ ba,côngdâncóquyềnthamgiavàoviệcthựchiệnquyềnlựcnhànước. Cụthểlà:
+Côngdâncóquyềnbầucử,ứngcử,bầuracácđạibiểuQuốchội,Hộiđồng
nhândâncáccấp=>côngdâncóquyềnthamgiavàoviệclựachọnngườiđạidiện
chomìnhtrongcáccơquanquyềnlựcnhànước.
+Côngdâncóquyềnthamgiavàoviệcgiámsát,phảnbiệnhoạtđộngcủa
cáccơquannhànước,gópphầnnângcaohiệuquảquảnlýnhànước,bảovệ
quyềnvàlợiíchhợpphápcủacôngdân.
Về yêu cầu:
Thứ nhất,Cầnhoànthiệnhệthốngphápluật,bảođảmtínhthốngnhất,đồng
bộ,đầyđủ,khảthicủaphápluật.
+Cácquyđịnhcủaphápluậtphảicósựphùhợp,khôngmâuthuẫnvớinhau;
cósựliênkết,hỗtrợlẫnnhau,đápứngđầyđủcácyêucầuquảnlýnhànước,bảo
vệquyềnvàlợiíchhợpphápcủacôngdânvàcóthểthựchiệnđượctrongthựctế.
Thứ hai,Cầntăngcườngcôngtáctuyêntruyền,phổbiếngiáodụcphápluật,
nângcaoýthứcphápluậtchocánbộ,đảngviên,côngchức,viênchứcvàtoànthể nhândân.
+Côngtáctuyêntruyền,phổbiếngiáodụcphápluậtcầnđượcthựchiện
thườngxuyên,liêntục,đadạng,phongphú,phùhợpvớitừngđốitượng.
+Nộidungtậptrungvàocácquyđịnhliênquanđếnquyềnvànghĩavụcủa
côngdân,tráchnhiệmcủacánbộ,côngchức,viênchứctrongthựcthicôngvụ.
Thứ ba,Cầntăngcườngkiểmtra,giámsátviệcthựcthiphápluật,xửlý
nghiêmminhnhữnghànhviviphạmphápluật.
=>thườngxuyên,liêntục,toàndiện,đồngbộ+nghiêmminh,kịpthời,đúng
quyđịnhcủaphápluật.
(MR)Đểcụthểhoánguyêntắcnày,Hiếnphápnăm2013đãbổsungmột
quyềnrấtquantrọngđólà:“Người bị buộc tội phải được Tòa án xét xử kịp thời
trong thời hạn luật định, công bằng, công khai. Trường hợp xét xử kín theo quy
định của luật thì việc tuyên án phải được công khai. "(Khoản2Điều31).
=>QuyđịnhtrênphảnánhphầnnàotinhthầnĐiều14Côngướcquốctếvề
cácquyềndânsựvàchínhtrịnăm1966,nóivềquyềnđượcxétxửcôngbằng(fair trailrights).
+Bêncạnhdó,Hiếnphápnăm2013lầnđầuquyđịnhvề“cơchếbảovệhiến
nháp"tạiKhoản2Điều119,vàmặcdùconnhiềubỏngỏnhưngđâyđượctrông
đợilàhướngđichoviệcbảovệquyềnconngười.  Câu 27:
Phân tích vị trí, tính chất “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất
của nhân dân” theo pháp luật hiện hành.
Cơ sở pháp lý:
Theođiều69,Hiếnpháp2013,vịtríQuốchộiđượcxácđịnh“ là cơ quan
đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền
lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối
với hoạt động của Nhà nước.”
=>tínhchấtcủaQuốchộilàcơquanđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủa
nhândân,cótráchnhiệmthựchiệnquyềnlựcnhànướcnhândanhnhândân,nên
cáchthứctổchứcvàhoạtđộngcủaQuốchộiđềuxuấtpháttừnhândân.Cụthể là:
Phân tích:
Về vị trí,theoKhoản3Điều2Hiếnpháp2013,Quốchộigiữvaitròtrung
tâm,chiphốiđốivớicáccơquannhànướckhác.
VD:QuốchộithànhlậpracáccơquannhưChủtịchnước,Chínhphủ,Tòa
ánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,..vàchiphốihoạtđộngcủa cáccơquanđó.
=>QuyềnlựcnhànướcthuộcvềNhândânđượctậptrungởQuốchội,làđại
diệnchoýchí,nguyệnvọngvàquyềnlàmchủcủaNhândân.
Về cách thức thành lập,Quốchộilàcơquandocửtricảnướcbầuratheo
nguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.
=>QuốchộiđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhândâncảnước,được
Nhândântintưởnguỷthácquyềnlựcnhànước,thaymặtNhândânquyếtđịnh
nhữngvấnđềtrọngđạicủađấtnướcvàchịutráchnhiệmtrướcNhândâncảnước.
Về cơ cấu tổ chức,Quốchộiđượccấuthànhbởinhữngđạibiểuưutúđại
diệnchocáctầnglớp,thànhphầnxãhộitrêntoànquốc.
Vídụ,trongsố499đạibiểuquốchộitrúngcửkhóa15,cơcấunhưsau:Đại
biểulàngườidântộcthiểusố89người(chiếm17,84%);đạibiểunữ151người
(chiếm30,26%),đạibiểungoàiĐảng14người(chiếm2,8%);đạibiểudưới40
tuổilà47người(tỷlệ9,42%);đạibiểutáicửlà203người(tỷlệ40,68%);đạibiểu
tựứngcửlà4người(chiếm0,8%).
+ĐạibiểuQuốchộiphảichịusựgiámsátcủacửtricảnước,quyếtđịnhmọi
vấnđềphảisátvàhợpvớiquầnchúngnhândânvàlàmviệctheonhiệmkì.
+NhiệmkỳcủaQuốchộilànămnăm,đâylàkhoảngthờigianphùhợpđể
nhândâncảnướcnhìnnhậnlạisựtínnhiệmđốivớicơquanđạibiểucaonhấtcủa
mình=>đạibiểuQuốchộinàokhôngcònxứngđángvớisựtínnhiệmcủanhân
dânsẽbịQuốchộihoặccửtribãinhiệmmiễnnhiệm.
Về chức năng và nhiệm vụ củaQuốchộiđượcquyđịnhcụthểtrongHiến
pháp2013nhưquyềnlậphiến,lậppháp,quyềngiámsáttốicaovớihoạtđộngNhà
nước(điều82),nhữngquyđịnhvềquyềnhạnQuốchội(Điều83)…
=>NhữngquyếtđịnhcủaQuốchộiphảiđảmbảolợiíchcủanhândâncảnước,
phảiđượcbànbạcmộtcáchcôngkhaidânchủvàbiểuquyếttheođasố.
Dovậy,Quốchộiphảichịutráchnhiệmtrướcnhândâncảnướcvềmọihoạt
độngvàquyếtđịnhcủamình.  Câu 28:
Phân tích chức năng lập hiến của Quốc hội theo pháp luật hiện hành. Khái niệm:
+QuyềnlậphiếnlàquyềnlàmHiếnphápbaogồmcósửađổi,bổsungHiến
pháphoặclàmHiếnphápmới.
+TrongNhànướcphápquyềnxãhộichủnghĩaViệtNam,Quốchội–cơ
quanđạibiểucaonhấtcủaNhândânđượcHiếnpháptraochochứcnănglập hiến. Phân tích:
*ChứcnănglậphiếncủaQuốchộiđượchiểuđơngiảnlà:Quốchộigiữ
quyềnlàmhiếnphápthìcũngcóquyềnsửađổihiếnpháp.
+Tuyvậy,khácvớiHiếnphápnăm1992,Hiếnphápnăm2013khôngghi
Quốchộilà“cơquanduynhất”cóquyềnlậphiến.
+Việcbỏđicụmtừ"duynhất”chínhlàHiếnpháphiệnhành=>ngoàiQuốc
hội,thìsẽcóchủthểkháclàmHiếnpháp,sửađổiHiếnpháp.
+Cụthể:TheoquyđịnhtạiĐiều120Hiếnpháp2013,ngoàiQuốchộilàchủ
thểthôngquaHiếnphápthìNhândâncóthểthamgiavàoquytrìnhlậphiến,
thôngquaviệcnhândânbiểuquyếtkhiQuốchộiquyếtđịnhtrưngcầuýdânvề Hiếnpháp.
=>NhândânmớilàchủthểtốicaocủaquyềnlậphiếnvàNhândânchỉtrao
quyềnnàychocơquanđạidiệncủamình.Bảnchất“lậphiến”vẫnlàquyềncủa ngườidân.
*Điều120Hiếnphápnăm2013:QuyềnlậphiếncủaQuốchộibaogồmcác bước:
Bước 1:  Đề  xuất  xây  dựng,  sửa  đổi  Hiến  pháp:  Chủ  tịch  nước,  Ủy  ban
ThườngvụQuốchội,ChínhphủhoặcítnhấtmộtphầnbatổngsốđạibiểuQuốc
hộicóquyềnđềnghịQuốchộixemxét,quyếtđịnhviệclàmHiếnpháphoặcsửa đổiHiếnpháp.
Bước 2:Quyếtđịnhxâydựng,sửađổiHiếnpháp:Quốchộiquyếtđịnh(khi
cóítnhất2/3tổngsốđạibiểuQuốchộibiểuquyếttánthành)vàthànhlậpỦyban
dựthảoHiếnpháp
Bước 3:XâydựngdựthảoHiếnpháp:DoỦybandựthảoHiếnphápsoạn
thảo,tổchứclấyýkiếnNhândânvàtrìnhQuốchộidựthảoHiếnpháp.
Bước 4:Quốchộithảoluận,vàbỏphiếuthôngquadựthảoHiếnpháp:Dự
thảothôngquakhicóítnhất2/3tổngsốđạibiểuQuốchộibiểuquyếttánthành
(cóthểcótrưngcầudâný)
Bước 5:CôngbốHiếnpháp:doChủtịchnướctiếnhành.  Câu 29:
Phân tích chức năng lập pháp của Quốc hội theo pháp luật hiện hành. Khái niệm:
Quyềnlậppháplàquyềnlàmluậtvàsửađổiluật.TrongNhànướcpháp
quyềnxãhộichủnghĩaViệtNam,Quốchội–cơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân
dânđượcHiếnpháptraochochứcnănglậppháp.
• Phân tích:
*ChứcnănglậpphápcủaQuốchộiđượchiểuđơngiảnlà:Quốchộigiữ
quyềnlàmluậtthìcũngcóquyềnsửađổiluật.
*TheoĐiều5,LuậtTổchứcQuốchộinăm2014,cụthểđượcquyđịnhtrong
LuậtBanhànhvănbảnquyphạmphápluật(sửađổi,bổsung)năm2020,trìnhtự
thựchiệnquyềnlậpphápcủaQuốchộimộtcáchkháiquátnhưsau:
Bước 1:Quốchộiquyếtđịnhchươngtrìnhxâydựngluật,pháplệnhtheođề
nghịcủaỦybanThườngvụQuốchội.
Bước 2:CácdựánluậttrướckhitrìnhQuốchộiphảiđượcHộiđồngDântộc
hoặcỦybancủaQuốchộithẩmtra,ỦybanThườngvụQuốchộichoýkiến.
Bước 3:Quốchộithảoluận,xemxét,thôngquadựánluậttạimộthoặcnhiều
kỳhọpQuốchộicăncứvàonộidungcủadựánluật.
Bước 4:Quốchộibỏphiếuthôngquadựthảoluật.Luậtđượcthôngquakhi
cóquánửasựđồngýcủaĐạibiểuQuốchộitạiphiênhọptoànthể
Bước 5:Chủtịchnướccôngbốluật,pháplệnhchậmnhấtlà15ngàykểtừ
ngàyluật,pháplệnhđượcthôngqua. 
*Hiếnphápnăm2013cũngquyđịnhcácchủthểcóquyềnsángkiếnlập
pháp,cụthể:CáccơquansauđâycóquyềntrìnhdựánluậtratrướcQuốchội.
+Chủtịchnước.
+ỦybanThườngvụQuốchội.
+HộiđồngDântộc.
+CácỦybancủaQuốchội. +Chínhphủ.
+Tòaánnhândântốicao.
+Việnkiểmsátnhândântốicao.
+Kiểmtoánnhànước.
+ỦybanTrungươngMặttrậnTổquốcViệtNamvàcơquanTrungương
củatổchứcthànhviêncủaMặttrận. Câu 30:
Phân tích chức năng giám sát tối cao của Quốc hội theo pháp luật hiện hành. Khái niệm
+GiámsáttốicaolàviệcQuốchộitheodõi,xemxét,đánhgiácáchoạtđộng
củacơquan,tổchức,cánhânchịusựgiámsáttrongviệctuântheoHiếnpháp,
luật,nghịquyếtcủaQuốchộivàxửlýtheothẩmquyềnhoặcyêucầucquancó
thẩmquyềnxửlý.
+GiámsáttốicaođượcquyđịnhĐiều9Hiếnpháp2013vàthựchiệntạikỳ họpQuốchội. Phân tích 
TheoquyđịnhtạiĐiều11LuậtHoạtđộnggiámsátQuốchộivàHộiđồng
nhândânnăm2015thìQuốchộithựchiệnhoạtđộnggiámsáttốicaovớicácnội dungsau:
Một là,xemxétbáocáocôngtáccủaChủtịchnước,ỦybanThườngvụ
Quốchội,Chínhphủ,Tòaánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,
Kiểmtoánnhànước,cơquankhácdoQuốchộithànhlập.Đâylàhoạtđộngcơ
bảnđểthựchiệnquyềngiámsáttốicaocủaQuốchội.
Hai là,xemxétcácvănbảnphápluậtcódấuhiệutráivớiHiếnpháp,Luật,
NghịquyếtcủaQuốchội
=>giámsáttínhhợphiến,hợpphápcủacácvănbảnquyphạmphápluậtcủa
cácđốitượngthuộcquyềngiámsáttốicaocủaQuốchội.
+TrườnghợpvănbảnquyphạmphápluậttráivớiHiếnpháp,luật,nghị
quyếtcủaQuốchộithìquyếtđịnhbãibỏmộtphầnhoặctoànbộvănbảnđó.
Ba là,xemxétchấtvấnvàtrảlờichấtvấn.Theoquyđịnhtạikhoản7điều2
LuậtHoạtđộnggiámsátQuốchộivàHộiđồngnhândânnăm2015thì
+Chủthểchấtvấn:Đạibiểuquốchội.
+Đốitượngchấtvấn:Chủtịchnước,ChủtịchQuốchội,ThủtướngChính
phủ,Bộtrưởng,thànhviênkháccủaChínhphủ,ChánhánTòaánnhândântối
cao,ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândântốicao,TổngKiểmtoánnhànước.
+Thờigianchấtvấn:tạikỳhọpvàgiữahaikỳhọp.
Trongthờigiangiữahaikỳhọp,chấtvấnđượcgửiđếnỦybanThườngvụ
Quốchộiđểchuyểnđếncơquanhoặcngườibịchấtvấnvàquyếtđịnhthờihạntrả lờichấtvấn.
Bốn là,xemxétbáocáogiámsátchuyênđề.Giámsátchuyênđềlàviệcchủ
thểgiámsát,xemxét,đánhgiávấnđểhoặchoạtđộngcủacơquan,tổchức,cá
nhânchịusựgiámsáttrongviệctuântheoHiếnphápvàphápluật
Năm là,xemxétbáocáocủaỦybanlâmthờidoQuốchộithànhlậpđểđiều
travềmộtvấnđềnhấtđịnh.
Sáu là,lấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđổivớingườigiữchứcvụdo
Quốchộibầuhoặcphêchuẩn.TheoĐiều2Nghịquyếtsố85/2014/QH13của Quốchội:
+LấyphiếutínnhiệmlàviệcQuốchội,Hộiđồngnhândânthựchiệnquyền
giámsát,đánhgiámứcđộtínnhiệmđốivớingườigiữchứcvụdoQuốchội,Hội
đồngnhândânbầuhoặcphêchuẩn=>xemxétđánhgiácánbộ.
+BỏphiếutínnhiệmlàviệcQuốchội,Hộiđồngnhândânthểhiệnsựtín
nhiệmhoặckhôngtínnhiệmđốivớingườigiữchứcvụdoQuốchội,Hộiđồng
nhândânbầuhoặcphêchuẩn=>miễnnhiệmhoặcphêchuẩnđềnghịmiễnnhiệm
ngườikhôngđượcQuốchội,Hộiđồngnhândântínnhiệm.
Bảy là,xemxétbáocáocủaỦybanThườngvụQuốchộivềkiếnnghịgiám
sátcủaỦybanThườngvụQuốchội,HộiđồngDântộc,ỦybancủaQuốchội,
ĐoànđạibiểuQuốchộivàđạibiểuQuốchội. Câu 31:
Tại sao nói kỳ họp Quốc hội là hình thức hoạt động quan trọng
nhất của Quốc hội? Khái niệm:
+KỳhọpQuốcHộilàhìnhthứchoạtđộngchủyếucủaQuốcHội,nơibiểu
hiệntrựctiếpvàtậptrungnhấtquyềnlựcNhànướccủacơquanquyềnlựcNhà
nướccaonhất,trítuệcủatậpthểđạibiểuQuốcHộivàquyềngiámsátcủaQuốc
HộiđốivớihoạtđộngcủacáccơquanNhànước.
+QuốcHộihọpthườnglệmỗinămhaikỳ,mộtkỳvàogiữanămvàmộtkỳ
vàocuốinăm.Ngoàicáckỳhọpthườnglệ,UỷbanthườngvụQuốcHội,cóthể
triệutậpQuốcHộihọpbấtthườngtheoquyếtđịnhcủamình,theoyêucầucủa
ChínhphủhoặccủaítnhấtmộtphầnbatổngsốđạibiểuQuốcHội.
Lí giải nguyên nhân kỳ họp Quốc hội là hình thức hoạt động quan
trọng nhất của Quốc hội:
Thứ nhất,kỳhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộitậptrunggiảiquyếtcácvấn
đềquantrọngcủađấtnước.
+Thôngquacácvănbảnphápluật,kểcảHiếnphápđếncácnghịquyếtkhác.
Vídụ,tạiKỳhọpthứ6QHK15mớiđây,Quốchộiđãbiểuquyếtthôngqua:
1.07LuậttrongđócóLuậtCăncước;LuậtKinhdoanhbấtđộngsản(sửa
đổi);LuậtLựclượngthamgiabảovệanninh,trậttựởcơsở...
2.09Nghịquyết:Nghịquyếtxácnhậnkếtquảlấyphiếutínnhiệmđốivới
ngườigiữchứcvụdoQuốchộibầuhoặcphêchuẩn;NghịquyếtvềKếhoạchphát
triểnkinhtế-xãhộinăm2024;Nghịquyếtvềdựtoánngânsáchnhànướcnăm
2024;Nghịquyếtvềphânbổngânsáchtrungươngnăm2024...
+Quyếtđịnhnhữngquantrọngcủađấtnướcvềkinhtế,chínhtrị,ANQP...
Vídụ,tạiKỳhọpthứ6,Quốchộiđãchophépkéodàithờigianthựchiệnvàgiải
ngânvốnđầutưđãbốtríchocácdựánthuộcChươngtrìnhphụchồivàpháttriển
kinhtế-xãhộiđếnhếtngày31/12/2024;choýkiếnvềNghịquyếtthíđiểmmộtsố
cơchế,chínhsáchđặcthùvềđầutưxâydựngcôngtrìnhgiaothôngđườngbộ.
+GiámsáttốicaovớihoạtđộngcủacơquanNhànước:Vídụ,trongkìhọp t6,QHK15:
1.Quốchộiđãtiếnhànhlấyphiếutínnhiệmđốivới44ngườigiữchứcvụ
doQuốchộibầuhoặcphêchuẩn.
2.Trongthờigian2,5ngày,Quốchộiđãtiếnhànhchấtvấnvàtrảlờichất
vấnviệcthựchiệncácnghịquyếtcủaQuốchộikhóaXIVvàtừđầunhiê •mkỳ
khóaXVđếnhếtKỳhọpthứ4vềgiámsátchuyênđề,chấtvấn.Tổngcộngđãcó
152lượtđạibiểuQuốchô •ithựchiệnquyềnchấtvấn.
Thứ hai,kìhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộithểhiệnvaitròđạidiệncao
nhấtcủanhândân.Tạikỳhọp,Quốchộilắngngheýkiến,nguyệnvọngcủanhân
dânthôngquacácýkiếnphátbiểucủađạibiểuQuốchội,cáckiếnnghịcủacửtri,
cáchoạtđộngtiếpxúccửtri.
Vídụ,tạiphiênhọpthứ15,kìhọpthứ6,QHK15,Quốchộiđãngheđạibiểu
QuốchộiNguyễnThịHảiVân,ĐoànđạibiểuQuốchộitỉnhQuảngNamphát
biểuýkiếnvàđềnghịchínhphủgiảiquyếtvấnđềônhiễmmôitrườngbiển,gây
ảnhhưởngnghiêmtrọngđếnđờisốngcủangườidânvàsinhvậtbiển.
Thứ ba, kỳhọpQuốchộilàcơhộiđểQuốchộinângcaochấtlượnghoạt động.
+TạikỳhọpQuốchội,Quốchộihoạtđộngtheoquytrình,thủtụcquyđịnh
cụthểtrongLuậtTổchứcQuốchộivàLuậthoạtđộnggiámsátcủaQuốchộivà
Hộiđồngnhândân=>chặtchẽ,dânchủ,côngkhai,minhbạch.
+TạikỳhọpQuốchội,cácđạibiểuQuốchộicóquyềnthamgiatíchcực
vàocáchoạtđộngtạikỳhọpQuốchộinhư;thamgiathảoluận,biểuquyếtcácvấn
đềquantrọngcủađấtnước;chấtvấn,yêucầutrảlờichấtvấncácthànhviên
Chínhphủ,cáccơquannhànướckhác=>nângcaochấtlượnghoạtđộngcủa Quốchội. Câu 32:
Nguyên tắc “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân” thể
hiện như thế nào thông qua quy định về vị trí pháp lý của Quốc hội trong
Hiến pháp năm 2013?
Cơ sở pháp lý:
+Điều69,Hiếnpháp2013: “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân
dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam. Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, quyền lập pháp, quyết định các vấn
đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước.” Phân tích:
Về vị trí,theokhoản3Điều2Hiếnpháp2013,Quốchộigiữvaitròtrung
tâm,chiphốiđốivớicáccơquannhànướckhác.
VD:QuốchộithànhlậpracáccơquannhưChủtịchnước,Chínhphủ,Tòa
ánnhândântốicao,Việnkiểmsátnhândântốicao,..vàchiphốihoạtđộngcủa cáccơquanđó
=>QuyềnlựcnhànướcthuộcvềNhândânđượctậptrungởQuốchội,làđại
diệnchoýchí,nguyệnvọngvàquyềnlàmchủcủaNhândân.
Về cách thức thành lập,theoĐiều6,HP2013,QuốchộidoNhândân-chủ
thểgốccủaquyềnlựcnhànướctrựctiếpbầurathôngquamộtcuộctổngtuyểncử
trênphạmvitoànquốctheonguyêntắcphổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏ phiếukín.
=>QuốchộiđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhândâncảnước,được
Nhândântintưởnguỷthácquyềnlựcnhànước,thaymặtNhândânquyếtđịnh
nhữngvấnđềtrọngđạicủađấtnướcvàchịutráchnhiệmtrướcNhândâncảnước.
Về cơ cấu tổ chức,Quốchộiđượccấuthànhbởinhữngđạibiểuưutúđại
diệnchocáctầnglớp,thànhphầnxãhộitrêntoànquốc.
VD,trongsố499đạibiểuquốchộitrúngcửkhóa15,cơcấunhưsau:Đại
biểulàngườidântộcthiểusố89người(chiếm17,84%);đạibiểunữ151người
(chiếm30,26%),đạibiểungoàiĐảng14người(chiếm2,8%);đạibiểudưới40
tuổilà47người(tỷlệ9,42%);đạibiểutáicửlà203người(tỷlệ40,68%);đạibiểu
tựứngcửlà4người(chiếm0,8%).
+ĐạibiểuQuốchộiphảichịusựgiámsátcủacửtricảnước,quyếtđịnhmọi
vấnđềphảisátvàhợpvớiquầnchúngnhândânvàlàmviệctheonhiệmkì.
+NhiệmkỳcủaQuốchộilànămnăm,đâylàkhoảngthờigianphùhợpđể
nhândâncảnướcnhìnnhậnlạisựtínnhiệmđốivớicơquanđạibiểucaonhấtcủa
mình=>đạibiểuQuốchộinàokhôngcònxứngđángvớisựtínnhiệmcủanhân
dânsẽbịQuốchộihoặccửtribãinhiệmmiễnnhiệm.
Về chức năng và nhiệm vụ củaQuốchộiđượcquyđịnhcụthểtrongHiến
pháp2013nhưquyềnlậphiến,lậppháp,quyềngiámsáttốicaovớihoạtđộngNhà
nước(điều82),nhữngquyđịnhvềquyềnhạnQuốchội(Điều83)…
=>NhữngquyếtđịnhcủaQuốchộiphảiđảmbảolợiíchcủanhândâncả
nước,phảiđượcbànbạcmộtcáchcôngkhaidânchủvàbiểuquyếttheođasố.
Dovậy,Quốchộiphảichịutráchnhiệmtrướcnhândâncảnướcvềmọihoạtđộng
vàquyếtđịnhcủamình. Câu 33:
Phân tích hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội theo pháp
luật hiện hành. Đánh giá hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội trong thực
tiễn Việt Nam hiện nay.
• Cơ sở pháp lí: Theo Điều80,HP2013vàĐiều4,LuậtgiámsátcủaQuốc
hộivàHộiđồngNhândân:
+Chấtvấnlàmộtdạngcâuhỏinhằmquykếttráchnhiệmđồngthờilàmrõ
nguyênnhânvàđưaragiảiphápkhắcphục=>làmộthìnhthứcgiámsátcủaQuốc
hội+quyềncủađạibiểuQuốchội
+Trongphiênchấtvấn,đạibiểuQuốchộinêuranhữngcâuhỏivàyêucầu
mộtcơquannhànướchaymộtnhàchứctráchphảitrảlời,báocáovàgiảithích
trướccơquanquyềnlựcnhànướcvềnhữngvấnđềcóliênquanđếnhoạtđộng
củacơquan,cánhânđó.
+Trảlờichấtvấnlàhoạtđộngcủacánhâncóthẩmquyềnnhằmgiảiđáp
khúcmắc,nguyệnvọngcủacửtrithôngquađạibiểuQuốchội.Nhữngvấnđềchất
vấnmàđạibiểuQuốchộiđưarabuộccáccơquanvàngườichấtvấnphảitrảlời
mộtcáchnghiêmtúc. Phân tích:
1.Theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội năm 2015, hoạt động chất
vấn của đại biểu Quốc hội được thực hiện theo quy trình sau:
Bước1:ĐạibiểuQuốchộigửicâuhỏichấtvấnđếnChủtịchQuốchội.Câu
hỏichấtvấnphảiđượcgửitrướcngàyQuốchộihọpítnhất10ngàylàmviệc.
Bước2:ỦybanThườngvụQuốchộiphâncôngđạibiểuQuốchộithựchiện
chấtvấn.ỦybanThườngvụQuốchộicóthểphâncôngmộtđạibiểuQuốchội
hoặcnhiềuđạibiểuQuốchộicùngthựchiệnchấtvấn.
Bước3:ĐạibiểuQuốchộithựchiệnchấtvấn.ĐạibiểuQuốchộithựchiện
chấtvấntạiphiênchấtvấncủaQuốchội.
Bước4:Ngườibịchấtvấntrảlờichấtvấn.Ngườibịchấtvấntrảlờichấtvấn
tạiphiênchấtvấncủaQuốchội.
Bước5:Quốchộithảoluận,biểuquyếtvềkếtquảchấtvấn.Quốchộithảo
luậnvềkếtquảchấtvấncủađạibiểuQuốchộivàbiểuquyếtvềkếtluậncủaQuốc
hộivềkếtquảchấtvấn. 2. Đặc điểm:
+LàhìnhthứcgiámsáttốicaocủaQuốchội.Hoạtđộngchấtvấnlàmộttrong
nhữnghìnhthứcgiámsáttốicaocủaQuốchội,đượcthựchiệntheoquytrìnhchặt chẽ,nghiêmtúc.
+ĐượcthựchiệnbởiđạibiểuQuốchội.Hoạtđộngchấtvấnđượcthựchiện
bởiđạibiểuQuốchội,lànhữngngườiđượcbầuratrongcuộctổngtuyểncửtựdo,
phổthông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.
+Làhoạtđộngmangtínhchấtđốithoại.Hoạtđộngchấtvấnlàhoạtđộng
mangtínhchấtđốithoạigiữađạibiểuQuốchộivàngườibịchấtvấn.Đạibiểu
Quốchộicóquyềnđặtcâuhỏi,yêucầugiảitrình,chấtvấn,ngườibịchấtvấncó
quyềntrảlời,giảitrình,tranhluận.
+Làhoạtđộngcóýnghĩaquantrọngtrongviệcthựchiệnquyềnlàmchủcủa
nhândân.Hoạtđộngchấtvấnlàhoạtđộngthểhiệnquyềnlàmchủcủanhândân,
giúpđạibiểuQuốchộithựchiệnvaitròđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhân dân.
Đánh giá hoạt động chất vấn ở Việt Nam hiện nay: 1. Tích cực:
+Ởmỗikhóa,càngnhữngkỳhọpvềsau,đạibiểucàngrútđượckinhnghiệm
nênnộidungcácchấtvấncàng“cótầm”hơn.Kỹnăngchấtvấncũngđượcnâng
cao(chấtvấnđúngnhómvấnđềđãđượcxácđịnh,câuhỏingắngọn,rõnghĩa,
thựcsựbứcxúcởphạmvirộnghoặccảnước).
+Ngườitrảlờichấtvấncũngrútđượckinhnghiệm,càngvềsaucàngtrảlời
gọngàng,súctíchvàđúngtrọngtâmhơntheophươngchâm“hỏigìđápnấy”.
Quachấtvấn,phầnlớnngườitrảlờichấtvấnthấyrõtráchnhiệmvà“hứa”sẽxử
lýcôngviệctốthơn.
+TừcuốinhiệmkỳkhóaXIIđếnnay,hầunhưcácphiênchấtvấncủakỳ
họp,nhấtlàởkỳhọpcuốinăm,QuốchộiđềuraNghịquyếtchấtvấn,trongđóchỉ
rõnhữngvấnđềcầnđượcsớmgiảiquyếtvàtráchnhiệmcủangườitrảlờichất
vấn.Dođócũnggópphầnnângcaohiệulựcvàhiệuquảcủachấtvấn. 2. Hạn chế: 
+Mộtsốđạibiểuthườngđưaracâuhỏirấtdàinhưnglạikhôngrõnộihàm,
làmchongườibịchấtvấnkhótrảlờiđúngýngườihỏi.Lạicóđạibiểuchấtvấn
mànhưthảoluậnkinhtế-xãhội,nóiđến7phút(theoquyđịnhchỉtừ2đến3
phút)màchưarõchấtvấnvấnđềgì,nóicáchkháclàhỏidàimàkhôngrõhỏicái gì.
+Khôngítđạibiểulàlãnhđạochủchốtcủađịaphươngnắmvữngsựđiều
hành,hoạtđộngcủaChínhphủ,củacácbộ,ngành,biếtrõnhữngkhúcmắc,thậm
chílà“ngangtrái”nhưngkhôngthamgiachấtvấn;đôikhicònhạnchếcácđại
biểutrongĐoànchấtvấn.Đólàvìlợiíchcụcbộđịaphươngnênkhôngdám
“đụngchạm”đếnngườicóquyềnchiphốilợiích...Nhữngkhuyếtđiểm,hạnchế
nóitrênđãcảntrởđángkểđếnviệcnângcaohiệulựcvàhiệuquảcủahoạtđộng chấtvấn.
+Côngtácchuẩnbị,phốihợpgiữađạibiểuQuốchộivàcáccơquanhữu
quantrongviệcthựchiệnchấtvấncònchưachặtchẽ,hiệuquả. 3. Giải pháp:
ĐểnângcaohiệuquảhoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchội,cầncógiảipháp
đồngbộ,trongđócầntậptrungvàocácnộidungsau:
+Tiếptụcđổimới,nângcaochấtlượngcôngtácchuẩnbị,phốihợptrongviệc
thựchiệnchấtvấn.
+Tăngcườngcôngtácđàotạo,bồidưỡngkỹnăngchấtvấnchođạibiểuQuốc hội.
+NângcaonhậnthứccủađạibiểuQuốchội,cửtrivànhândân. Câu 34:
Hội đồng dân tộc có vai trò gì trong hoạt động lập pháp của Quốc
hội theo pháp luật hiện hành? Khái niệm
Hộiđồngdântộclà:
+CơquanchịutráchnhiệmvềvấnđềdântộccủaQuốchộiViệtNam.
+CơquangiámsáthoạtđộngcủaChínhphủ,Nhànướcvềcácvấnđềdân
tộc,đồngthờithammưuvềchínhsách,nghịđịnhchoỦybanDântộcvàChính phủ.
+CơquangiámsáthoạtđộngcủacácBanDântộctạicácđịaphương,về
ngânsách,chínhsách,quyếtđịnhcủaỦybanNhândân,HộiđồngNhândâncác
tỉnhvàthànhphố. Phân tích:
CăncứtạiĐiều75,Hiếnpháp2013vàĐiều69LuậtTổchứcQuốchội2014,
Hộiđồngdântộcđóngvaitròquantrọngtrongviệcthammưu,nângcaohiệuquả
hoạtđộnglậpphápcủaQuốchội.Cụ thể là:
Về việc trình dự án luật trước Quốc hội, dự án pháp lệnh trước Ủy ban
Thường vụ Quốc hội về lĩnh vực theo thẩm quyền.
+TheoĐiều84Hiếnphápnăm2013quyđịnh,Hộiđồngdântộccũnglàmột
chủthểcóthẩmquyềnthamgiaxâydựngvàtrìnhdựánluậttrướcQuốchộivà
UỷbanThườngvụQuốchội.
=>Hộiđồngdântộclàmộtthànhtốquantrọngtronggiaiđoạnsángkiếnlập
pháp,hoạtđộngđầutiêntrongquytrìnhlàmluật=>gópphầnlàmchohoạtđộng
lậpphápphùhợpvớiyêucầu,đòihỏicủathựctếcuộcsốngvàđápứngnguyện
vọngchínhđángcủanhândân.
Về nhiệm vụ thẩm tra dự án luật, dự án pháp lệnh của Hội đồng dân tộccó
liên quan đến các vấn đề về dân tộc, miền núi, tôn giáo,..
+Trongquátrìnhthẩmtra,Hộiđồngdântộcsẽxemxét,phântích,phản
biện,kiếnnghịvềchínhsách,phápluậtcóliênquanđếnnộidungcủacácdựán,
cácquyphạmđểbảođảmtínhcócăncứ,tínhkhoahọc,tínhcầnthiết,tínhkhảthi,
tínhphùhợpvớithựctiễn,cácquyluậtkháchquan…củadựánluậttrướckhi trìnhQuốchội.
+Vídụ,TạiKỳhọpthứ3,QuốchộikhóaXV,Hộiđồngdântộcđãthamgia
thẩmtradựánLuậtChuyểnđổigiớitính.Hộiđồngdântộcđãcónhiềuýkiến
đónggópquantrọng,gópphầnhoànthiệndựánLuật,đảmbảoquyền,lợiíchhợp
phápcủangườichuyểngiới.
=>Việccânnhắc,xemxétmộtcáchthậntrọngtấtcảcácýkiếnkhácnhau
trongquátrìnhthẩmtradựángópphầnlàmchohoạtđộnglậpphápcủaQuốchội
sauđótrởnênkhoahọc,chặtchẽvàtoàndiệnhơn.
Về việc tham gia ý kiến đối với dự án luật, dự án pháp lệnh,dựthảonghị
quyếtcủaQuốchội,dựthảonghịquyếtcủaỦybanThườngvụQuốchộicóliên
quanđếncácvấnđềvềdântộc,miềnnúi,tôngiáo,...
+Hộiđồngdântộccótráchnhiệmthamgiaýkiếnđốivớidựánluật,dựán
pháp lệnh,dựthảo nghịquyếtcủa Quốchội,dự thảo nghịquyết củaỦyban
ThườngvụQuốchộicóliênquanđếncácvấnđềvềdântộc,miềnnúi,tôngiáo,...
đểbảođảmtínhhợphiến,hợppháp,tínhkhảthicủadựánluật,dựánpháplệnh,
dựthảonghịquyếtvàbảođảmquyền,lợiíchhợpphápcủacácdântộc,đồngbào
miềnnúi,tínđồtôngiáo.
Về nhiệm vụ giám sát thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh,
nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
+ Tại Luật Hoạt  động giám sát của  Quốc hội và Hội đồng  nhân dân số
87/2015/QH13quyđịnh:GiámsátcủaQuốchộibaogồmcảhoạtđộnggiámsát
củaHộiđồngDântộc,đồngthời,LuậtcũngquyđịnhcụthểvaitròcủaHộiđồng
Dântộctronghoạtđộnggiámsátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo;cụthể:Hội
đồngDântộc,trongphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhcótráchnhiệmgiám
sátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânthuộclĩnhvựcHội
đồngDântộcphụtrách.
=>ĐâylàmộthoạtđộngtácđộngmạnhmẽđếnviệclậpphápcủaQuốchộibởi
nóđãhiệnthựchoácácquyđịnhcủaphápluậttrênthựctế,chothấymứcđộhiệu
quảvàkhảthicủaphápluậtđểtừđóQuốchộitiếnhànhsosánh,đốichiếugiữa
cácquyđịnhcủaphápluậtvàquátrìnhthựcthiphápluậttrongcuộcsốngvàthực
hiệnviệcsửađổi,bổsunghaybanhànhchínhsáchmớisaochophùhợpvớiđiều
kiệnthựctếcủaxãhội. Câu 35:
Phân tích hoạt động của đại biểu Quốc hội trong lĩnh vực lập
pháp theo pháp luật hiện hành. Khái niệm
+ĐạibiểuQuốchộilànhữngcôngdântiêubiểutrongcáclĩnhvựchoạtđộng
củanhànướcvàxãhộiđượcnhândântínnhiệmbầuratheonguyêntắcphổ
thông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.
+ĐạibiểuQuốchộicóvịtrí,vaitròquantrọngtrongtổchứcvàhoạtđộng
củaQuốchội,làngườiđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhândânởđơnvịbầu
cửramìnhvàcủanhândâncảnước. Phân tích 
LậppháplàchứcnăngquantrọngnhấtcủaQuốchội,dođó,đâycũnglà
nhiệmvụquantrọngnhấtcủaĐBQH.
Thứ nhất,ĐBQHcóquyềntrìnhdựánluật,pháplệnh,kiếnnghịvềluậtra
trướcQuốchội.
+TheoĐiều84Hiếnphápnăm2013,chỉriêngđạibiểuQuốchộithamgia
vớitưcáchcánhân,còncácchủthểkhácđềulàcơquannhànướchoặccáctổ
chứcchínhtrị-xãhội.
+TạiHiếnphápđãghinhậnđạibiểuQuốchộicóhaiquyềnlàquyềntrình
dựánluậtvàquyềntrìnhkiếnnghịvềluật;còncácchủthểlàcáccơquan,tổchức
chỉcóquyềntrìnhdựánluật.
+TạiĐiều48LuậtTổchứcQuốchộinăm2001,LuậtBanhànhvănbảnquy
phạmphápluậtthìđạibiểuQuốchộicòncóquyềntrìnhdựánpháplệnhratrước
UỷbanThườngvụQuốchội+Điều10củaQuychếhoạtđộngcủađạibiểuQuốc
hộivàĐoànđạibiểuQuốchộiquyđịnhbổsungchođạibiểuQuốchộiquyền
trìnhkiếnnghịvềpháplệnh.
=>Nhưvậy,quyềnsángkiếnlậpphápcủađạibiểuQuốchộibaogồmquyền
trìnhdựánluật,pháplệnhvàquyềntrìnhkiếnnghịvềluật,pháplệnh.
Thứ hai,ĐạibiểuQuốchộicóquyềnthamgiaýkiếnvàodựánluật,dựán
pháplệnhtrướckhiQuốchội,ỦybanThườngvụQuốchộithôngqua.Đạibiểu
Quốchộicóthểthamgiaýkiếnbằngnhiềuhìnhthứckhácnhau,như:
+ThamgiathảoluậntạicácphiênhọpcủaQuốchội,ỦybanThườngvụ
Quốchội,cáccơquancủaQuốchội.
+Gửiýkiếnbằngvănbảnđếncơquanchủtrìthẩmtradựánluật,dựán pháplệnh.
+Thamgiacácbuổitiếpxúccửtri,lắngngheýkiến,nguyệnvọngcủacửtri
đểphảnánh,kiếnnghịvớiQuốchội,ỦybanThườngvụQuốchội.
Thứ ba,ĐạibiểuQuốchộicóquyềngiámsátviệcthựchiệnphápluật.Trong
quátrìnhthựchiệnphápluật,nếupháthiệncóviphạm,đạibiểuQuốchộicó
quyềnyêucầucơquan,tổchức,cánhâncóthẩmquyềnxửlýtheoquyđịnhcủa phápluật.
Vídụ,TạiKỳhọpthứ3,QuốchộikhóaXV,ĐoànđạibiểuQuốchộitỉnh
BìnhĐịnhđãtiếnhànhgiámsátviệcthựchiệnphápluậtvềbảovệmôitrườngtại
tỉnhBìnhĐịnh.Đoàngiámsátđãđithựctếtạicáckhucôngnghiệp,khudâncư,
cáccơsởsảnxuất,kinhdoanh,...đểnắmbắttìnhhìnhthựctếviệcthựchiệnpháp
luậtvềbảovệmôitrường.Quagiámsát,Đoàngiámsátnhậnthấy,tìnhhìnhthực
hiệnphápluậtvềbảovệmôitrườngtạitỉnhBìnhĐịnhcòncómộtsốtồntại,hạn chế,như:
+Việcchấphànhphápluậtvềbảovệmôitrườngcủamộtsốcơsởsảnxuất,
kinhdoanhcònchưanghiêmtúc.
+Côngtáckiểmtra,xửlýviphạmphápluậtvềbảovệmôitrườngcònchưa
đượcthựchiệnthườngxuyên,kịpthời.
+Đoàngiámsátđãkiếnnghịvớicáccơquan,tổchứccóliênquancủatỉnh
BìnhĐịnhcầntăngcườngcôngtáctuyêntruyền,phổbiếnphápluậtvềbảovệmôi
trường;tăngcườngcôngtáckiểmtra,xửlýviphạmphápluậtvềbảovệmôi trường. Câu 36:
Phân tích hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội theo pháp luật hiện hành.
Khái niệm:
+ĐạibiểuQuốchộilànhữngcôngdântiêubiểutrongcáclĩnhvựchoạtđộng
củanhànướcvàxãhộiđượcnhândântínnhiệmbầuratheonguyêntắcphổ
thông,bìnhđẳng,trựctiếpvàbỏphiếukín.
+ĐạibiểuQuốchộicóvịtrí,vaitròquantrọngtrongtổchứcvàhoạtđộng
củaQuốchội,làngườiđạidiệnchoýchí,nguyệnvọngcủanhândânởđơnvịbầu
cửramìnhvàcủanhândâncảnước. Phân tích:
Giámsátlàmộtchứcnăngcơbản,quantrọngnhấtcủaQuốchội,dođó,đây
cũnglànhiệmvụquantrọngcủaĐBQH.CăncứvàoĐiều47LuậtHoạtđộng
giámsátcủaQuốchộivàHộiđồngnhândân2015,cáchoạtđộnggiámsátcủađại
biểuQuốchộilà:
Thứ nhất,ĐạibiểuQuốchộitiếnhànhgiámsátthôngquachấtvấn.Đâylà
mộthìnhthứcgiámsátđặcbiệtcủaQuốchội,đượcthựchiệnbằnghìnhthứcchất
vấntrựctiếpcácthànhviênChínhphủ,TrưởngngànhvềnhữngvấnđềmàQuốc
hội,ỦybanThườngvụQuốchội,cácđạibiểuQuốchộiquantâm.Có2hìnhthức
chấtvấncủađạibiểuQuốchội,đólàchấtvấncủađạibiểuQuốchộitạikỳhọp
QuốchộivàgiữahaikỳhọpQuốchội.HoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchội
cónhữngđặcđiểmsau:
+ĐượcthựchiệnbởicácđạibiểuQuốchội,nhữngngườiđạidiệnchoýchí
vànguyệnvọngcủanhândân.
+CóđốitượngchấtvấnlàcácthànhviênChínhphủ,Trưởngngành,những
ngườiđứngđầucáccơquannhànước.
+Nộidungchấtvấntậptrungvàonhữngvấnđềthuộcthẩmquyềngiảiquyết
củaChínhphủ,cácbộ,ngành.
+HoạtđộngchấtvấnđượcthựchiệncôngkhaitrướctoànthểQuốchội,
đượctruyềnhìnhtrựctiếpđểnhândânđượcbiếtvàtheodõi.
+HoạtđộngchấtvấncủađạibiểuQuốchộicóvaitròquantrọngtrongviệc
bảođảmchoquyềnvàlợiíchhợpphápcủanhândânđượcbảovệ,gópphầnnâng
caohiệulực,hiệuquảquảnlýnhànước,phòngngừa,ngănchặnviphạmpháp luật.
Thứ hai,ĐạibiểuQuốchộicóquyềngiámsátviệcthựchiệnphápluật.Cụ
thểlàđểthựchiệnhoạtđộnggiámsát,đạibiểuQuốchộicóquyềnyêucầucơ
quan,tổchức,cánhâncóliênquancungcấpthôngtin,tàiliệu;cóquyềnkiểmtra,
thanhtra,khảosát,lấyýkiếncửtri,nhândân;cóquyềnyêucầucơquan,tổchức,
cánhâncóliênquangiảitrình,trảlờivềnhữngvấnđềliênquanđếnnộidung giámsát.
Thứ ba,ĐạibiểuQuốchộithựchiệnquyềngiámsátcácvănbảnquyphạm
phápluật.HoạtđộnggiámsátnàyđượccácđạibiểuQuốchộitiếnhànhthường
xuyên,nhằmbảođảmcácvănbảnphápluậtđượcbanhànhkịpthời,phùhợpvới
Hiếnpháp, luật, nghịquyết của Quốc hội,pháp lệnh,nghị quyết củaỦy ban
ThườngvụQuốchội.
Thứ tư,đạibiểuQuốchộicógiámsátviệckhiếunại,tốcáocủacôngdân.
ĐạibiểuQuốchộilàngườiđạidiệnchonhândân,đạidiệnchotiếngnóicủanhân
dân.Khigiámsátkhiếunại,tốcáocủacôngdân,đạibiểuQuốchộicóthểphát
hiệnnhữngviphạmphápluật,từđócónhữngkiếnnghị,đềxuấtvớicơquancó
thẩmquyềnđểcóbiệnphápxửlýkịpthời,hiệuquả,gópphầnbảovệquyềnvàlợi
íchhợpphápcủacôngdân,bảođảmtrậttự,kỷcươngphápluậttrongxãhội. Câu 37:
Phân biệt hoạt động lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm
của Quốc hội đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn theo
pháp luật hiện hành.
Lấy phiếu tín nhiệm
Bỏ phiếu tín nhiệm Khái niệm
LấyphiếutínnhiệmlàviệcQuốc BỏphiếutínnhiệmlàviệcQuốc
hội,Hộiđồngnhândânthựchiện hội,Hộiđồngnhândânthểhiện
quyềngiamsát,đánhgiámứcđộ sựtínnhiệmđốivớingườigiữ
tínnhiệmđốivớingườigiữchức chứcvụdoQuốchội,Hộiđồng
vụdoQuốchội,Hộiđồngnhân nhândânbầuhoặcphêchuẩnđể
dânbầuhoặcphêchuẩnđểlàm làmcơsởchoviệcmiễnnhiệm
cơsởchoviệcxemxétđánhgiá hoặc  phê  chuẩn  đề  nghị  miễn cánbộ
nhiệmngườikhôngđượcQuốc
hội,  Hội  đồng  nhân  dân  tín nhiệm
Trường hợp Quốc hội tổ chức lấy phiếu tín Uỷ  ban  thường  vụ  Quốc  hội áp dụng
nhiệmmộtlầntrongmỗinhiệm trình  Quốc  hội  bỏ  phiếu  tín
kỳ  vào  kỳ  họp  thường  lệ  cuối nhiệmđốivớingườigiữchứcvụ
nămthứbacủanhiệmkỳ:
doQuốchộihoặcphêchuẩn:
+Chủtịchnước, PhóChủtịch +UỷbanthườngvụQuốchộiđề nước nghị;
+ Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ +  Có  kiến  nghị  của  Hội  đồng
tịchQuốchội,UỷviênUỷban dântộchoặcUỷbancủaQuốc
thườngvụQuốchội,Chủnhiệm hội,hoặccóítnhất20%tổngsố UỷbanQuốchội;
đạibiểuQuốchội;
+ThủtướngChínhphủ,PhóThủ +  Người  được  lấy  phiếu  tín
tướngChínhphủ,Bộtrường,các nhiệmcótừ2/3tổngsốđạibiểu
thànhviênkháccủaChínhphủ;
Quốc hội trở lên  đánh giá “tín
+ChánhánToàántốicao,Viện nhiệmthấp”
trưởng  Viện  kiểm  sát  tối  cao,
Tổngkiểmtoánnhànước.
Hạng tín -Tínnhiệmcao -Tínnhiệm nhiệm -Tínnhiệm -Khôngtínnhiệm -Tínnhiệmthấp Hệ quả
-  Người  được  lấy  phiếu  tín Ngườiđượcbỏphiếutínnhiệm
nhiệm  có  quá  nửa  tổng  số  đại có  quá  nửa  tổng  số  đại  biểu
biểu  Quốc  hội  đánh  giá  “tín Quốc  hội  đánh  giá  “không  tín
nhiệm  thấp”  thì  có  thể  xin  từ nhiệm” thì có thể  xin từ chức; chức
trườnghợpkhôngtừchứcthìcơ
-Ngườilấyphiếutínnhiệmcó quanhoặcngườicóthẩmquyền
từ2/3tổngsốđạibiểuQuốchội giớithiệungườiđóđểQuốchội
đánh  giá  đánh  giá  “tín  nhiệm bầu  hoặc  phê  chuẩn  có  trách
thấp”thìUỷbanthườngvụQuốc nhiệmtrìnhQuốchộixemxét,
hộitrìnhQuốchộibỏphiếutín quyết  định  việc  miễn  nhiệm nhiệm
hoặc  phê  chuẩn  đề  nghị  miễn
nhiệmđốivớingườiđó Câu 38:
Phân tích nguyên tắc hoạt động của Quốc hội theo pháp luật hiện hành.
NguyêntắchoạtđộngcủaQuốchộitheophápluậthiệnhànhđượccăncứ
theoquyđịnhtạiĐiều3LuậttổchứcQuốchội2014quyđịnhvềnguyêntắc
hoạtđộngcủaQuốchội:“Quốchộilàmviệctheochếđộhộinghịvàquyếtđịnh theođasố.”
-NguyêntắcnàythểhiệnrằngnhữngquyếtđịnhcủaQuốchộicầnnhận
đượcsựđồngýcủađasốcácđạibiểuQuốchội-nhữngngườiđạidiệnchoý
chívànguyệnvọngcủanhândâncảnước.
-“Hội”nghĩalàhộitụ,“nghị”nghĩalànghịbàn,nguyêntắchoạtđộngcủa
Quốchộicóthểhiểulà:sựtậphợplạicủacácđạibiểutạimộtđịađiểmnhất
định,sauđóđưaranghịbàn,thảoluậnvàđiđếnquyếtđịnhmộtvấnđề,và
quyếtđịnhvấnđềđótheonguyêntắcđasố.
-QuốchộilàtậphợpđạibiểuđạidiệnchoýchívànguyệnvọngcủaNhân
dân,làtậphợpcácđạidiệndoNhândânbầulên,doNhândântraoquyền.Việc
làmviệcbằnghìnhthứchộinghị,tấtcảcácđạibiểuđạidiệnchoNhândânđều
cóquyềnphátbiểu,đềucóquyềnlắngnghevàđượcthảoluận. Câu 39:
Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ theo pháp luật hiện hành.
Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân
dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa
ViệtNam.Chínhphủđượcxácđịnhlàcơquanhànhchínhnhànướccaonhất
củanướcCộnghoàxãhộichủnghĩaViệtNam,thựchiệnquyềnhànhpháp,là
cơquanchấphànhcủaquốchội(theoĐiều69,Điều94Hiếnpháp2013).Chính
vìvậy,QuốchộivàChínhphủcómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.
Thứ nhất, về tổ chức,Quốchộithànhlậpnênchínhphủ:
-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmThủtướngChínhphủtrongsốĐại
biểuQuốchộivàphêchuẩnđềnghịbổnhiệm,miễnnhiệmcácthànhviênkhác
củaChínhphủ(Phóthủtướng,BộtrưởngvàThủtướngcơquanngangBộ)theo
đềnghịcủaThủtướng.
-Quốchộiquyếtđịnhthànhlập,bãibỏBộ,cơquanngangBộtheođềnghị củaChínhphủ.
Thứ hai, về hoạt động:
-Trongcáchoạtđộngxâydựngphápluật,Chínhphủcóquyềntrìnhcácdự
thảoluậtđểQuốchộithôngquan.QuốchộibanhànhHiếnpháp,Luật,Nghị
quyết.ChínhphủchịutráchnhiệmtriểnkhaithihànhcácHiếnpháp,Luật,Nghị
quyếtcủaQuốchội.
-Tronghoạtđộnggiámsát,Quốchộithựchiệnquyềngiámsátđốivới
Chínhphủ.CónghĩarằngChínhphủcótráchnhiệmthựchiệncáccôngviệc sau:
+ChịutráchnhiệmBáocáocôngtáctrướcQuốchội.
+ThủtướngChínhphủvàcácthànhviênkháccủaChínhphủchịutrách
nhiệmtrảlờichấtvấn
-Quốchộixemxét,bãibỏnhữngvănbảcủaChínhphủtráivớiHiếnpháp,
Luật,NghịquyếtcủaQuốchội.
-Quốchộilấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđốivớicácthànhviên củaChínhphủ.
-NhiệmkỳcủaChínhphủtheonhiệmkỳcủaQuốchội. Câu 40:
Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Chủ tịch nước theo pháp luật hiện hành.
Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân
dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa
ViệtNam.Chủtịchnước(Nguyênthủquốcgia)làmộtchếđịnhluôntồntai
quacácbảnHiếnphápViệtNamvớivịtrívaitròđặctrưng-ngườiđứngđầu
nhànước,thaymặtchoNhànướcvềđốinộivàđốingoại.Chínhvìvậy,Quốc
hộivàChủtịchnướccómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.
Thứ nhất, về tổ chức:
-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmChủthịchnướctheođềnghịcủaUỷ
banThườngvụQuốchội
-ChủtịchnướcđềnghịQuốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmPhóChủtịch
nước,ThủtướngChínhphủ;ChánhánToàánnhândântốicao,Việntrưởng
Việnkiểmsáttốicao
-CăncứvàonghịquyếtcủaQuốchộibổnhiệm,miễnnhiệm,cáchchức
PhóThủtướng,BộtrưởngvàcácthànhviênkháccủaChínhphủ.
Thứ hai, về hoạt động, Quốchộisẽthựchiệnnhữngnhiệmvụvàquyềnhạn
củamìnhđểrồi,ChủtịchnướcsẽthaymặtchoNhànướccôngbố.
-ChủtịchnướcchịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốchội,chịu
sựgiámsátcủaQuốchội.
-ChủtịchnướccôngbốHiếnpháp,luậtcủachủtịchnướcchỉmangtínhthủ
tụcvềmặthànhchínhchứkhôngcóýnghĩaxáclậpgiátrịhiệulựcpháplýcủa vănbảnluật.
-NếuChủtịchnướckhôngđồngývớinộidungcủapháplệnhmàUỷban
ThườngvụQuốchộichuyểnchoChủtịchnướcđểcôngbố,Chủtịchnướccó
quyềnkhôngcôngbốvàđềnghịUỷbanThườngvụQuốchộixemxétlại.
TrongtrườnghợpUỷbanThườngvụQuốchộivẫnbiểuquyếttánthànhmà
Chủtịchnướcvẫnkhôngnhấttrí,thìChủtịchnướctrìnhQuốchộitạikìhọp gầnnhất.
-ChủtịchnướccóquyềnthamdựphiênhọpcủaUỷbanThườngvụQuốc hội. Câu 41:
Phân tích mối quan hệ giữa Quốc hội và Toà án nhân dân tối cao
theo pháp luật hiện hành.
Theophápluậthiệnhành,QuốchộilàcơquanđạibiểucaonhấtcủaNhân
dân,cơquanquyềnlựcnhànướccaonhấtcủanướcCộnghoàxãhộichủnghĩa
ViệtNam.Chínhphủđượcxácđịnhlàcơquanhànhchínhnhànướccaonhất
củanướcCộnghoàxãhộichủnghĩaViệtNam,thựchiệnquyềnhànhpháp,là
cơquanchấphànhcủaquốchội(theoĐiều69,Điều94Hiếnpháp2013).Chính
vìvậy,QuốchộivàChínhphủcómốiquanhệmậtthiếtvớinhau.
Thứ nhất, về tổ chức:
-QuốchộithànhlậpnênToàánnhândântốicao.Chánhántoàánnhândân
tốicaodoQuốchộibổnhiệm,miễnnhiệm,bãinhiệmtheođềnghịcủaChủtịch
nước,nhiệmkìcủaChánhánTANDtốicaotheonhiệmkìcủaQuốchội.
-QuốchộicóquyềnquyđịnhtổchứcvàhoạtđộngcủaTANDtốicao.
-QuốchộiphêchuẩnđềnghịcủaChủtịchnướcvềviệcbổnhiệm,miễn
nhiệm,cáchchứcThẩmphánTANDtốicao.
Thứ hai, về hoạt động:
-ChánhánTANDtốicaochịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốc
hội;trongthờigianQuốchộikhônghọpthìchịutráchnhiệmvàbáocáocông
táctrướcỦybanthườngvụQuốchội.
-QuốchộicóquyềngiámsáthoạtđộngvàxétbáocáocủaTANDtốicao.
UỷbanthườngvụQuốchộicóquyềngiámsáthoạtđộngcủaTANDtốicao.
-ĐạibiểuQuốchộicóquyềnchấtvấnChánhánTANDtốicao.Chánhán
TANDtốicaophảitrảlờichấtvấntrướcQuốchộitạikìhọp,trongtrườnghợp
cầnđiềutrathìQuốchộichotrảlờitrướcUỷbanthườngvụQuốchộihoặctrả
lờitạiphiênhọpsaucủakìhọphoặcgửivănbảntrảlời.
-QuốchộicóquyềnbỏphiếutínnhiệmđốivớiChánhánTANDtốicao.
NgượclạiTANDtốicaocóthẩmquyềnxétxửcácđạibiểuQuốchội.
-QuốchộicóquyềnbãibỏvănbảncủaTANDtốicaotráivớiHiếnpháp,
luật,nghịquyếtcủaQuốchội.UỷbanthườngvụQuốchộicóquyềnđìnhchỉthi
hànhđốivớicácvănbảncủaTANDtốicaotráivớiHiếnpháp,luật,nghịquyết
củaQuốchội;bãibỏvănbảncủaTANDtốicaokhitráivớipháplệnh,nghị
quyếtcủaUỷbanthườngvụQuốchội.
-ToàánnhândântốicaocóquyềntrìnhdựánluậttrướcQuốchội,trìnhdự
ánpháplệnhtrướcUỷbanthườngvụQuốchội. Câu 42:
Phân biệt Hội đồng quốc phòng và an ninh với Uỷ ban quốc
phòng và an ninh theo pháp luật hiện hành.
Hội đồng quốc phòng và an ninh Uỷ ban quốc phòng và an ninh
Khái niệm Hộiđồngquốcphòngvàanninh Uỷbanquốcphòngvàanninhlà
làmộtcơquannằmtrongcơcấu mộttrongcác Ủy ban củaQuốc
tổchứccủaChủ tịchnước,thực hội,làcơquancủaQuốchội,chịu
hiệncácnhiệmvụtronglĩnhvực tráchnhiệmvàbáocáocôngtác
quốcphòngvàanninhđượcquy trướcQuốchội
địnhtrongHiếnpháp.
Cơ cấu tổ BaogồmChủtịchnước,PhóChủ Bao  gồm  Chủ  nhiệm,  Các  Phó chức
tịch  và  các  uỷ  viên.  Danh  sách Chủnhiệm,Ủyviênthườngtrực,
thànhviên Hộiđồngquốcphòng ỦyviênchuyêntráchvàcácỦy
vàanninhdoChủtịchnướctrình viênkhác.
Quốchộiphêchuẩn Nguyên
Hộiđồngquốcphòngvàanninh Ủy  ban  quốc  phòng  và  an  ninh
tắc hoạt làm việc theo  chếđộ  tập thể và củaQuốchộitheonhiệmkỳQuốc động
quyếtđịnhtheođasố. hội.
Nhiệm vụ, -  HĐQPVAN  trình  Quốc  hội -Thẩmtradựánluật,dựánpháp
quyền hạn quyếtđịnhtìnhtrạngchiếntranh, lệnhthuộclĩnhvựcquốcphòngvà
trường  hợp  Quốc  hội  không  thể anninh,trậttự,antoànxãhộivà
họp  được  thì  trình  UBTVQH cácdựánkhácdoQuốchội,Ủy quyếtđịnh
banthườngvụQuốchộigiao.
-Độngviênmọilựclượngvàkhả -  Giám  sát  việc  thực  hiện  luật,
năngcủađấtnướcđểbảovệTổ nghị  quyết  của  Quốc  hội,  pháp quốc
lệnh,  nghị  quyết  của  Ủy  ban
-  Thực  hiện  những  nhiệm  vụ, thường  vụ  Quốc  hội  thuộc  lĩnh
quyền hạnđặc biệtdo Quốc hội vựcquốc phòng và an ninh,trật
giao  trong  trường  hợp  có  chiến tự,antoànxãhội;giámsáthoạt tranh
động của Chính phủ, các bộ,  cơ
-  Quyết  định  viê •c  lực  lượng  vũ quan  ngang  bộ  trong  việc  thực
trangnhândânthamgiahoạtđộng hiệnnhiệmvụquốcphòngvàan
gópphầnbảovệhòabìnhởkhu ninh,bảođảmtrậttự,antoànxã
vựcvàtrênthếgiới. hội.
-GiámsátvănbảncủaChínhphủ,
ThủtướngChínhphủ,Bộtrưởng,
Thủ  trưởng  cơ  quan  ngang  bộ
thuộclĩnhvựcỦybanphụtrách.
-TrìnhdựánluậttrướcQuốchội,
dự  án  pháp  lệnh  trước  Ủy  ban
thườngvụQuốchộivềlĩnhvực Ủybanphụtrách.
-Kiếnnghịcácvấnđềliênquan
đếntổchức,hoạtđộngcủacáccơ
quanhữuquanvàcácvấnđềvề
quốcphòngvàanninh,trậttự,an toànxãhội. Câu 43:
Phân tích vị trí, tính chất “Chính phủ là cơ quan chấp hành của
Quốc hội” (Điều 94 Hiến pháp 2013).
“ChínhphủlàcơquanchấphànhcủaQuốchội”,vịtrítínhchấtnàyđược
thểhiệnquacácnộidung:
-Chínhphủtổchứcthihànhhiếnpháp,cácđạoluật,nghịquyếtcủaQuốc
hội;pháplệnh,nghịquyếtcủaUBTVQHthôngquaviệcbanhànhcácvánbản
hướngdẫntriểnkhaithihành.Bêncạnhđó,Chínhphủdệtrìnhchínhsách,hoặc
địnhchínhsáchtrìnhQuốchộithôngquahoặchoạchđịnhchínhsáchchoriêng
mìnhđểtriểnkhaithihànhvănbảncủaQuốchộivàcáccơquannhànước khác.
-ChínhphủphảichịutráchnhiệmvàbáocáocôngtáctrướcQuốchội,chịu
sựgiámsáttốicaocủaQuốchội,giámsátcủacáccơquanQuốchội,đạibiểu
Quốchội.Quốchộigiámsátchínhphủthôngquacáchìnhthứcnhưxemxét
báocáocôngtáccủaChínhphủ,lấyphiếutínnhiệm,bỏphiếutínnhiệmđốivới
cácthànhviênChínhphủ,giámsátvănbảndoChínhphủbanhành.Đạibiểu
QuốchộicóquyềnchấtvấnđốivớiThủtướng,PhóThủtướng,cácBộtrưởng
vàThủtrưởngcơquanngangbộ.
-Quốchộibầu,bãinhiệm,miễnnhiệmThủtướngChínhphủtrongsốĐại
biểuQuốchộivàphêchuẩnđềnghịbổnhiệm,miễnnhiệmcácthànhviênkhác
củaChínhphủ(Phóthủtướng,BộtrưởngvàThủtướngcơquanngangBộ)theo
đềnghịcủaThủtướng. Câu 44:
Phân tích chức năng của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp năm 2013.
ChứcnăngcủaToàánnhândânđượcHiếnpháp2013quyđịnhtạiKhoản1
Điều102:“ToàánnhândânlàcơquanxétxửcủanướcCộnghoàxãhộichủ
nghĩaVỉệtNam,thựchiệnquyềntưpháp”.Nhưvậy,Toàánnhândâncóchức
năngxétxử-thựchiệnquyềntưpháp
-TrongbộmáynhànướcCHXHCNVNhiệnnay,Toàánnhândânlàcơ
quanduynhấtthựchiệnchứcnăngtưpháp–xétxử,làcơquanduynhấtcó
quyềnnhândanhquyềnlựcnhànướcđểphânxửcáctranhchấptrongxãhội.
Toàán,thôngquahoạtđộngxétxử,chothấyphápluậtlàgìtrongnhữngtrường
hợptranhchấpcụthểtrongđờisống.ToàánlàcơchếdoNhànướccungcấpđể
giảiquyếtcáctranhchấptrongxãhộimộtcáchhoàbìnhvàvănminh.
-Toàánlàcơquanxétxửchuyênnghiệp.Toàáncóthẩmquyềnxétxửcác
vụánhìnhsự,dânsự,hônnhânvàgiađình,kinhdoanh,thươngmại,laođộng, hànhchính.
-PhánquyếtcủaToàánmangtínhquyềnlựcnhànướcvàcógiátrịbắt
buộcthihành,ngaycảđốivớicáccơquannhànướcvàđượcbảođảmthựchiện
bằngcưỡngchếnhànước
-Hoạtđộngxétxửcủatoàánluôngiảiquyếtmộtvụviệccụthể,liênquan
đếnnhữngtranhchấp,nhữngconngườicụthể.Căncứvàobảnán,quyếtđịnh
củaToàán,cánhânhoặctổchứcđượchưởngcácquyềnhoặcphảithựchiện
nhữngnghĩavụnhấtđịnh.Dođó,hoạtđộngxétxửcủaToàánphảituântheo
quytrình,thủtụcnghiêmngặtdophápluậtquyđịnh. Câu 45:
Phân tích nhiệm vụ của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp năm 2013.
Nhiệmvụcủatoàánnhândânlà“sứmệnh”màhệthốngcơquannày
hướngtới,đạtđượcvàđemđếnchoxãhộithôngquaviệcthựchiệnchứcnăng
xétxử-thựchiệnquyềntưpháp.TheoquyđịnhcủaHiếnpháp2013,nhiệmvụ
củatoàánnhândânhiệnnaybaogồm3nộidung:
Thứ nhất, Toà án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý.
-Cônglýlàbảnchấtcủaquyềntưpháp.Vậynênnhiệmvụbảovệcônglí
mangtínhchấtbaotrùm,khẳngđịnhvịthécũngnhưtrọngtráchtolớncủaToà ánnhândân.
-Toàánphảiđemđếnlẽphải,sựcôngbằngtrongcácvụtranhchấpmà
mìnhxétxử.Toàánphảichoxãhộithấyrằnglẽphải,sựcôngbằngđãđược
thựcthitrongmỗivụtranhchấpmànóphânxử.
-Phảixétxửchuyênnghiệp,trungthựcđểđemlạicôngbằng,lẽphảicho
ngườidân.Thựchiệnhoạtđộngxétxửcủamìnhsaochođốivớingườidân,toà
ánvàcônglílàmột,nhưchânlíkhôngthểtáchrời.
Thứ hai, Toà án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
-Mỗikhicóngườidânchorằngquyềncủamìnhđãbịxâmphạmthìđềucó
quyềnkiệntớitoàánđểđượcbảovệ.Toàáncótráchnhiệmthụlívụkiệntheo
thẩmquyềncụthểquyđịnhtạicácluậttốtụng.
-Nhiệmvụbảovệquyềnconngười,quyềncôngdâncủatoàánđượcthực
hiệnthôngquahoạtđộngxétxử.
Thứ ba, Toà án có nhiệm vụ bảo vệ chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của nhà
nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
-Lànhhiệmvụpháisinhtừnhiệmvụbảovệcônglí,bảovệquyềncon
người,quyềncôngdân.
-Toàánthựchiệnnhiệmvụbảovệcônglíchínhlàthựchiệnnhiệmvụbảo
vệchếđộXHCN.Vìnếutoàánkhôngbảovệđượccônglí,khôngchothấy
cônglítrongxãhộihoặccônglíquáxãvờivớingườidânthìngườidânlúcđó
cũngkhôngtintưởngvàotoàán,vàocônglí,dầnmấtniềmtinvàochếdộ.
-Toàánbảovệcônglícũnglàđangbảovệquyềnvàlợiíchhợpphápcủa
tổchức,cánhân.Vìkhicônglíđượcbảovệthìphápluậtcũngsẽđượcbảovệ. Câu 46:
Nhiệm vụ của Tòa án nhân dân theo Hiến pháp 2013 có gì thay
đổi so với Hiến pháp 1992 (sửa đổi, bổ sung 2001)? Hãy đánh giá về sự thay đổi đó. Hiếnpháp2013
Hiến  pháp  1992  (sửa  đổi,  bổ sung2001) Điều
Khoản3Điều102:Tòaánnhân ĐượcquyđịnhchungvớiViện
khoản dâncónhiệmvụbảovệcônglý, kiểm  sát  nhân  dân  trong  Điều
bảo  vệ  quyền  con  người,  quyền 126:Toàán nhân dân vàViện
công dân,  bảo vệ  chế độ  xã hội kiểm(…),cónhiệmvụbảovệ
chủnghĩa,bảovệlợiíchcủaNhà phápchếxãhộichủnghĩa,bảo
nước,quyềnvàlợiíchhợppháp vệchế độ xãhộichủnghĩavà
củatổchức,cánhân.
quyền  làm  chủ  của  nhân  dân,
bảovệtàisảncủaNhànước,của
tập  thể,  bảo  vệ  tính  mạng,  tài
sản,  tự  do,  danh  dự  và  nhân phẩmcủacôngdân. Nội
-Cónhiệmvụbảovệcônglý
-  Không  có  nhiệm  vụ  bảo  vệ dung cônglý
-Đềcaoquyềnconngườivàlợi íchcủanhândân
-Đểcaotínhantoànchochếđộ
xãhộichủnghĩavànhànước
-Nóiđếnquyềnlợichung
- Nói đến  những  nghĩa vụ  của
toàánđốivớinhândân,không
nhắcđếnquyềlợibaoquát. Hình
Toà  án  nhân  dân  có  nhiệm  vụ ToàánnhândânvàViệnkiểm thức
riêng  biệt  so  với  Viện  kiểm  sát sát  nhân  dân  có  chung  một nhândân nhiệmvụ
-Toàánbảovệcônglícũnglàđangbảovệquyềnvàlợiíchhợpphápcủa
tổchức,cánhân.Vìkhicônglíđượcbảovệthìphápluậtcũngsẽđượcbảovệ.
Đánhgiá:SovớiHiếnpháp1992(sửađổi,bổsung2001)thìHiếnpháp
2013cónhữngquyđịnh,sửađổirõrànghơnđốivớinhiệmvụcủaToàánnhân dân.
Thứ nhất, về nội dung
-NhữngnhiệmvụcủaHP2013mangtínhthựctế,chặtchẽ,nhằmphụcvụ
lợiíchcủanhândânmộtcáchrõràng.Láycônglívàbảovệcônglílànềntảng
đểthựchiệncácnhiệmvụkhác.
-Nhiệmvụcùa TANDtrongHP1992 cũngcónhữngnhiệm vụcơbản
nhưngkhônglấycônglilàmnềntảng,chưađềcaovềquyềnlợicơbảncủa
nhândânkhikhôngnhắcđếnquyềnconngười,quyềncôngdânmàchỉliệtkê
nhữngquyềnlợicơbảncủaquyềnconngười,quyềncôngdân.Việcliệtkêsẽ
khôngthểquántriệtđầyđủnhiệmvụcủaToàán.
Vậynên,sựthayđổitrongnộidungcủaHP2013làhoàntoànhợplí,nâng
caolòngtincủangườidânđốivớichếđộvàtoàán.
Thứ hai, về hình thức
-TrongHP2013,TANDđượctáchriêngvớiVKSND,việcnàynêurõđược
quyềntưphápcủToàán,phânđịnhrõnhiệmvụ,quyềnhạncủaTANDvà VKSND.
-TrongHP1992,nhiệmvụcủaTANDkhôngđượcrõràngvìđượcquyđịnh
cùngvớinhiệmvụcủaVKSND,dễgâyrahiểulầm,chưalàmsángtỏcácchức
năng,vịtrívànhiệmvụcơbảncủacảVKSNDvàTAND
Vìvậy,vănbảnHP2013đãthểhiện,trìnhbàyrõràngvàphânchianhiệm
vụcôngbằngchoTAND,làmrõđượcvịtrí,nhiệmvụcủaTANDđốivớinhà nướcvànhândân. Câu 47:
Theo Hiến pháp năm 2013, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân có gì
khác so với nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân? Tại sao?
Vìvậy,vănbảnHP2013đãthểhiện,trìnhbàyrõràngvàphânchianhiệm
vụcôngbằngchoTAND,làmrõđượcvịtrí,nhiệmvụcủaTANDđốivớinhà nướcvànhândân.
TheoHP2013,Tòaánnhândâncónhiệmvụbảovệcônglý,bảovệquyền
conngười,quyềncôngdân,bảovệchếđộxãhộichủnghĩa,bảovệlợiíchcủa
Nhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân.
ViệnkiểmsátnhândâncónhiệmvụbảovệHiếnphápvàphápluật,bảovệ
quyềnconngười,quyềncôngdân,bảovệchếđộxãhộichủnghĩa,bảovệlợi
íchcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân,gópphần
bảođảmphápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthốngnhất.
-Tòaánnhândâncónhiệmvụbảovệcônglý:SovớiVKSND,toàánnhân
dâncónhiệmvụbảovệcônglí.Nhiệmvụbảovệcônglíđượcthểhiệnqua
nhữngvụtranhchấp,đảmbảocônglíđượcthựcthi,đảmbảocôngbằngcho
ngườidân.Nhiệmvụnàymangtínhbaoquát,đượcthểhiệnquacácvụtranh
chấp,lànềnmóngcủaquyềntưpháp.VKSNDcóchứcnăngcôngtố,kiểmsát
hoạtđộngtưphápnênviệcbảovệcônglíkhôngđượcthểhiệnrõràng.Cũnglà
mộtphầnphânchiarõchứcnăngcủaVKSNDvàTAND,khôngcơquannào
nắmtoànbộquyềnmàmỗicơquancómộtquyềnriêng.
-ViệnkiểmsátnhândâncónhiệmvụbảovệHiếnphápvàphápluật,góp
phầnbảođảmphápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthốngnhất:nhiệmvụ
nàyđượchiểulàbảođảmchophápluậtđượcchấphànhnghiêmchỉnhvàthống
nhất,bảođảmchomọitộiphạmvàviphạmphápluậtđềuđượcthựchiện,xửlí
kịpthời,khônglàmoanngườivôtội.Giảiquyếtcácvụánđúngphápluật,
nghiêmminh.NhiệmvụnàycủaVKSNDđượcthểhiệnquaviệccôngtố,kiểm
sát,điềutra.Nhữnghànhđộngnàycânsựliêmchính,nghiêmminh,sửdụng
phápluậtlàmnềntảngđểgiảiquyếtcácvụántheochínhnghĩa.Chứcnăngvà
nhiệmvụnàycủaVKSNDđiliềnvàgắnbóchặtchẽvớinhau,đồngthờiphân
chiarõchứcnăngcủaVKSNDvàTAND,khôngcơquannàonắmtoànbộ
quyềnmàmỗicơquancómộtquyềnriêng. Câu 48:
Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc: “Thẩm phán, Hội
thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ quan, tổ chức,
cá nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội thẩm” (Khoản 2 Điều
103 Hiến pháp năm 2013).
HoạtđộngxétxửlàtoànbộquátrìnhđượctínhtừkhiTòaánthụlýhồsơ
vụánhìnhsự,nhậnquyếtđịnhtruytốcủaViệnKiểmsátđếnkhigiảiquyết
xongvụán(cóthểlàsơthẩmhoặckếtthúctheotrìnhtựphúcthẩm,táithẩm, giámđốcthẩm).
Trongnộidungcủanguyêntắcnàycó2vấnđềcầnlàmsángtỏlàđộclập
vàchỉtuântheophápluật.
-Xétxửđộclậplàkhixemxétvàxửcácvụán,cácchủthểhoạtđộngxét
xửphảitựmìnhquyếtđịnhcácvấnđề,kểcảrabảnánmộtcáchđộclậpdựa
trênnhữngchứngcứkháchquan,ýthứcphápluật,niềmtinnộitâmcủachính
mìnhmàkhôngbịchiphối,tácđộng,sứcépcủabấtcứcơquanhaycánhân nào.
-Chỉtuântheophápluậtcónghĩalàkhithựchiệnhoạtđộngxétxử,Thẩm
phánvàHộithẩmchỉcăncứvàophápluậtđểxemxét,giảiquyếtvụán,nghiên
cứuhồsơvụánvàtrêncơsởnhữngquyđịnhcủaphápluậtđểraphánquyết,
khôngchịusựđiềuchỉnh,ràngbuộccủacánhân,cơquan,tổchứcnàokhác.
Sựkhẳngđịnhthẩmquyềnvàđịavịpháplýcủaquyềnlựctưphápthông
thườngđượcquyđịnhtrongHiếnphápvàđượccụthểhóatạicácđạoluậtvềtổ
chứccủaTòaánvàcácđạoluậtvềtốtụngtưphápvớinhữngnộidungcụthể
theođókhixétxử,ThẩmphánvàHộithẩmchỉcóthểdựavàophápluật,không
bịchiphốibởibấtcứmộtthếlựcnào,khôngchịubấtkỳtácđộngnào,cóquyền
tựquyếtđịnhhoạtđộngxétxử.
Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân
theo pháp luật là một trong những giá trị của Nhà nước pháp quyền:
Độc lập tư pháp là điều kiện không thể thiếu của Nhà nước pháp
quyền, trong đó, độc lập xét xử là độc lập với yêu cầu cao nhất, vì
xét xử là liên quan đến số phận con người và tài sản của con người
cũng như tổ chức. Đó là sự ràng buộc phải tuân thủ pháp luật của
các chủ thể tham gia hoạt động tư pháp. Yêu cầu về tính độc lập,
khách quan phải được cụ thể hoá thành các quy định trong Hiến
pháp và pháp luật, đặc biệt là quy định rõ ràng về vị trí, thẩm quyền
của từng cơ quan tư pháp.
NguyêntắcThẩmphánvàHộithẩmxétxửđộclậpvàchỉtuântheopháp
luậtlàcôngcụđảmbảotínhtốithượngcủaluật
NguyêntắcThẩmphánvàHộithẩmxétxửđộclậpvàchỉtuântheopháp
luậtcóvaitròđặcbiệttrongviệcđảmbảoquyềnconngười,quyềncôngdân
Nguyên tắc độc lập xét xử là yếu tố thúc đẩy thực hiện các
nguyên tắc khác của luật tố tụng hình sự
SựbấtkhảcanthiệpđốivớiviệcthựcthiquyềntưphápcủaThẩmphánvà Hộithẩm:
-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđượcđộclậpvớitấtcảcácyếutốtácđộngtừ
ngoàingànhTòaán,từtrongnộibộTòaánnơimìnhlàmviệcvàcủacácTòa áncấptrên.
-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđộclậpvớinhautrongviệcđánhgiácáctình
tiếtcủavụánvàápdụngphápluật.Cácquyđịnhvàquytrìnhtốtụngliênquan
đếnviệctổchứcvàthựchiệnchứcnăngxétxửcủaThẩmphánvàHộithẩmcần
bảođảmgiảmthiểuhoặctránhkhảnăngcóthểgâyảnhhưởngtừphíaThẩm
phánđốivớiHộithẩmvàngượclại.
-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđượcđộclậptrongviệcphântíchvàgiải thíchphápluật.
-ThẩmphánvàHộithẩmphảiđộclậpvớicácchủthểtốtụngkhác,như
Côngtốviên,Luậtsư,Giámđịnhviên. Câu 49:
Phân tích nội dung, ý nghĩa của nguyên tắc: “Việc xét xử sơ thẩm
của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục
rút gọn” (Khoản 1 Điều 103 Hiến pháp năm 2013).
Dựavàonguyêntắc“Xétxửcóhộithẩmthamgia”
- Quátrìnhxétxửcủatoàáncósựthamgiathựchiệnbởimộtloạichủthể
khôngđạidiệnchochuyênmônphápluậtmàđạidiệnchonhậnthứcchung
củaxãhội–Hộithẩm.
a) Việc xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham gia Vềnộidung: -
Hoạtđộngxétxửcủatoàánđượcthựchiệnkhôngchỉbởithẩmphánmà
cảhộithẩm(hộithẩmquânnhânphụcvụtrongcáctoàánquânsựvàhội thẩmnhândân)
ðThểhiệntínhxãhộitronghoạtđộngxétxửvốnmangtínhchuyên
mônphápluậtcaocủatòaán -
Hộithẩmchỉxuấthiệntronghoạtđộngởcấpsơthẩm,nóicáchkháclà
hộithẩmchỉthamgialầnxétxửlầnđầutiênđốivớimỗivụviệc. -
Hộithẩmnhândâncóquyềnquyếtđịnhnhưthẩmphánđốivớivụviệc.
ỞViệtNam,hộithẩmvàthẩmpháncùnghộiđồngxétxửcùngđưara
phánquyếtởcả2côngđoạnxétxửtranhchấp:(1)xácđịnhsựthậtcủa
vụviệc;(2)giáithích,ápdụng,làmrõphápluậtđốivớivụviệctrêncơ
sởđóxácđịnhchếtàipháplíđốivớimỗibên.
b)“Trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn”
 i.
Nguyêntắckhôngmangtínhtuyệtđối,khôngphải
mọithủtụcxétxửsơthẩmđềucóhộithẩmthamgia.Nếuvụviệc
đơngiảnhaytìnhtiếtrõràng=>HP2013chophépkhôngáp
dụngnguyêntắc(thủtụcrútgọn)=>việcsơthẩmchỉdothẩm phánthựchiện.
 ii.
Cụthểcáctrườnghợpxétxửtheothủtụcrútgọn
phápđượcquyđịnhrõtrongphápluật. Ýnghĩa:
- Thểhiệntínhxãhộitronghoạtđộngxétxửvốnmangtínhchuyênmôn
phápluậtcaocủatòaán.
- Thểhiệntínhtậpthểcủaquyếtđịnh,đảmbảocôngviệcxétxửcủatoàán
đượcthựchiệnmộtcáchchínhxác,đachiều,cócơsởvữngchắchơn
- ThựchiệnđượcĐiều28HP2013.
oCôngdâncóquyềnthamgiaquảnlýnhànướcvàxãhội,thamgia
thảoluậnvàkiếnnghịvớicơquannhànướcvềcácvấnđềcủacơsở,
địaphươngvàcảnước.
oNhànướctạođiềukiệnđểcôngdânthamgiaquảnlýnhànướcvàxã
hội;côngkhai,minhbạchtrongviệctiếpnhận,phảnhồiýkiến,kiến nghịcủacôngdân.  Câu 50:
Tại sao Hiến pháp năm 2013 quy định nguyên tắc Tòa án nhân
dân xét xử công khai?
MụcđíchquyđịnhđịnhnguyêntắcTòaánnhândânxétxửcôngkhai:
a) Làphươngthứckiểmsoátviệcthựchiệnquyềntưphápcủatòaán.
 i.
Người  dân tham  dự  sẽ trực tiếp đánh  giá  được
mứcđộthuyếtphục,sựcốlýtronghoạtđộngxétxử.
 ii.
Cácbảnánsẽđượclưulạinhưbằngchứngđánh
giáchosựđúngđắntrongcôngtácxétxửcủatoàán.
b)Làcáchthứclàmchongườidânthấyrõsựhiệndiệncủacônglítrong xãhội.
 i.
Ngườidânchứngkiếnđượccônglícủatoàánthi
hành,từđócóniềmtinvàocônglíđểngườidânkhôngtựxửlấy
tranhchấpmànhờvàotoàánxétxửmộtcáchhoàbình.
 ii.
Tranhchấpkhôngchuyểnthànhxungđộtvàtrật
tựxãhộiđượcđảmbảo.
c) Gópphầnnângcaoýthứcphápluậtcủangườidân
 i.
Ngườidânthựcsựthấyđượcýnghĩavàsựgần
gũicủaphápluậtthôngquasựbìnhluậnbởibáochívàxãhội,từ
đóhìnhthứctuânthủphápluậtmộtcáchtựnhiên.
d)Đảmbảoquyềncơbảnhiếnđịnhcủangườidân–quyềnđượcxétxử côngkhai
 i.
Côngkhaitấtcảcáccôngđoạncủaquytrìnhtố
tụngtưphápvàcôngkhaixétxửlànhântốquantrọngnhất.
 ii.
Nộidung,chấtlượngcủacáccôngđoạntrongtố
tụngđượcphơibàyvàđượcđánhgiá.  Câu 51:
Tại sao pháp luật hiện hành quy định nguyên tắc “Các Tòa án
nhân dân được tổ chức độc lập theo thẩm quyền xét xử” (Điều 6 Luật Tổ chức
Tòa án nhân dân năm 2014)? Trình bày thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân ở mỗi cấp.
NguyêntắcnàyđượcquyđịnhnhằmđảmbảochoviệcxétxửcủaTòaánđược
thựchiệnmộtcáchđộclập,kháchquan,khôngbịchiphốibởibấtkỳcánhân,tổ chứcnào.
Cụthể,nguyêntắcnàycóýnghĩaquantrọngsau:
ĐảmbảochoTòaánthựchiệnchứcnăng,nhiệmvụcủamìnhmộtcáchđộc
lập,khôngbịchiphốibởibấtkỳcánhân,tổchứcnào.
Bảođảmchoquyềnvàlợiíchhợpphápcủacácbênđươngsựđượcbảovệ
mộtcáchcôngbằng,đúngphápluật.
TạoniềmtincủanhândânđốivớihoạtđộngxétxửcủaTòaán. 
Tòaánnhândânđượctổchứcthànhbacấp:
- Tòaánnhândâncấphuyện,
- Tòaánnhândâncấptỉnh
- Tòaánnhândântốicao.
ThẩmquyềnxétxửcủaTòaánnhândânởmỗicấpđượcquyđịnhnhưsau:
- Tòaánnhândâncấphuyện:
oxétxửsơthẩmnhữngvụánhìnhsựvềtộiphạmítnghiêmtrọng,tội
phạm  nghiêm  trọng  và  tội  phạm  rất  nghiêm  trọng,  trừ  những  tội phạm:
§Cáctộixâmphạmanninhquốcgia;
§Cáctộipháhoạihoàbình,chốngloàingườivàtộiphạmchiến tranh;
§Cáctộiquyđịnhtạicácđiều123,125,126,227,277,278,279,
280,282,283,284,286,287,288,337,368,369,370,371,399
và400củaBộluậthìnhsự;
§CáctộiphạmđượcthựchiệnởngoàilãnhthổnướcCộnghòa
xãhộichủnghĩaViệtNam. Câu 52:
Phân tích điều kiện, quy trình bổ nhiệm thẩm phán sơ cấp theo
pháp luật hiện hành. Tiêuchuẩnchung(2):
- LàcôngdânViệtNam,trungthànhvớiTổquốcvàHiếnphápnướcCộng
hòaxãhộichủnghĩaViệtNam,cóphẩmchấtđạođứctốt,cóbảnlĩnhchính
trịvữngvàng,cótinhthầndũngcảmvàkiênquyếtbảovệcônglý,liêm
khiếtvàtrungthực.
- Cótrìnhđộcửnhânluậttrởlên.
- Đãđượcđàotạonghiệpvụxétxử.
- Cóthờigianlàmcôngtácthựctiễnphápluật.
- Cósứckhỏebảođảmhoànthànhnhiệmvụđượcgiao.
Điềukiệntrởthànhthẩmphánsơcấp,theođiều68LuậtTổchứcTòaánnhândân 2014:
- Cóthờigianlàmcôngtácphápluậttừ05nămtrởlên;
- Cónănglựcxétxửnhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộcthẩm
quyềncủaTòaántheoquyđịnhcủaluậttốtụng;
- ĐãtrúngtuyểnkỳthituyểnchọnThẩmphánsơcấp. Quytrìnhbổnhiệm:
- DoChủtịchnướclàngườibổnhiệmcuốicùng.
Bước 1:ỨngviênphảivượtquakìthituyểntươngứngdoHộiđồngthituyển tổchức.
Bước 2: Khiđãđỗkìthi,ứngviêncóthểđượchộiđồngtuyểnchọn,giámsát
thẩmphánquốcgiachọnđểđềnghịChánhánTANDTCtrìnhChủtịchnước
quyếtđịnhbổnhiệmvàongạchthẩmphántươngứng.
Bước 3: Chủtịchnướckíquyếtđịnhbổnhiệmnếuđồngývớiđềnghịcủa ChánhánTANDTC Câu 53:
Phân tích điều kiện, quy trình bổ nhiệm thẩm phán Tòa án nhân
dân tối cao theo pháp luật hiện hành. Điều kiện:
- Ngườicóđủtiêuchuẩn(2)vàcóđủcácđiềukiệnsauđâythìcóthểđược
tuyểnchọn,bổnhiệmlàmThẩmphánTòaánnhândântốicao:
oĐãlàThẩmpháncaocấptừđủ05nămtrởlên;
oCónănglựcxétxửnhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộc
thẩmquyềncủaTòaánnhândântốicaotheoquyđịnhcủaluậttố tụng.
- NgườikhôngcôngtáctạicácTòaánnhưnggiữchứcvụquantrọngtrong
cáccơquan,tổchứctrungương,amhiểusâusắcvềchínhtrị,phápluật,
kinhtế,vănhóa,xãhội,anninh,quốcphòng,ngoạigiaohoặclànhững
chuyêngia,nhàkhoahọcđầungànhvềphápluật,giữchứcvụquantrọng
trongcáccơquan,tổchứcvàcóuytíncaotrongxãhội,cónănglựcxétxử
nhữngvụánvàgiảiquyếtnhữngviệckhácthuộcthẩmquyềncủaTòaán
nhândântốicaotheoquyđịnhcủaluậttốtụngthìcóthểđượctuyểnchọn,
bổnhiệmlàmThẩmphánTòaánnhândântốicao. 
Quy trình, thủ tục bổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicaoquyđịnhtại
Điều72LuậtTổchứcTòaánnhândân2014nhưsau:
Bước 1:ChánhánTòaánnhândântốicaotrìnhQuốchộiphêchuẩnđềnghị
bổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao.
Bước 2:HồsơtrìnhQuốchộiphêchuẩnđềnghịbổnhiệmThẩmphánTòaán
nhândântốicaođượcgửiđếnỦybanthườngvụQuốchộiđểxemxét,đưara
tạiphiênhọpgầnnhấtcủaQuốchội.
Bước 3: ỦybanTưphápcủaQuốchộicótráchnhiệmthẩmtratờtrìnhQuốc
hộiphêchuẩnđềnghịbổnhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao.
Bước 4:QuốchộixemxétvàraNghịquyếtphêchuẩnđềnghịviệcbổnhiệm
ThẩmphánTòaánnhândântốicao.
Bước 5: CăncứNghịquyếtcủaQuốchội,Chủtịchnướcraquyếtđịnhbổ
nhiệmThẩmphánTòaánnhândântốicao. Câu 54:
Phân tích chức năng của Viện kiểm sát nhân dân theo Hiến pháp năm 2013.
a) Chức năng thực hành quyền công tố
Thựchànhquyềncôngtốlàchứcnăngđặcthùmàcơquankhác
khôngthểthaythếcủaViệnkiểmsátnhândântrongtốtụnghìnhsự
đểthựchiệnviệcbuộctộicủaNhànướcđốivớingườiphạmtội.
TruytốbịcantrướcTòaán;
YêucầuTòaánápdụngcácbiệnphápngănchặn,xửlýngười bịbuộctội;
Khángnghịbảnán,quyếtđịnhcủaTòaán;
Thựchànhquyềncôngtốtrongcáclĩnhvựckháctheoquy
địnhcủaphápluật.
Vai trò của thực hành quyền công tố
Thựchànhquyềncôngtốlàmộttrongnhữngchứcnăngquantrọng
nhấtcủaViệnkiểmsátnhândân.Thựchànhquyềncôngtốcóvaitrò
quantrọngtrongviệcbảovệphápluật,bảovệquyềnvàlợiíchhợp
phápcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cánhân,
gópphầnbảođảmanninhtrậttự,antoànxãhội.
b) Chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp
KiểmsáthoạtđộngtưpháplàhoạtđộngcủaViệnkiểmsátnhândân
nhằmbảođảmchohoạtđộngtưphápđượcthựchiệnđúngphápluật,
kháchquan,côngtâm,khôngbịoansai,bỏlọttộiphạm.
Kiểmsátviệctuântheophápluậttronghoạtđộngtưphápcủa
cáccơquan,tổchức,cánhâncóthẩmquyềntiếnhànhtốtụng,
thihànhán,giảiquyếtkhiếunại,tốcáotronghoạtđộngtư pháp;
Kiểmsátviệcgiảiquyếtcácvụánhìnhsự,vụándânsự,vụán
hànhchính,vụánkinhdoanh,thươngmại,vụánlaođộng,vụ
ánhônnhânvàgiađình;
Kiểmsátviệcgiảiquyếtcácvụánhìnhsự,vụándânsự,vụán
hànhchính,vụánkinhdoanh,thươngmại,vụánlaođộng,vụ
án hônnhân vàgia đìnhtheo thủtục phúcthẩm, giám đốc thẩm,táithẩm;
Kiểmsátviệcthihànhánhìnhsự,thihànhándânsự,thihành
ánhànhchính,thihànhánkinhdoanh,thươngmại,thihànhán
laođộng,thihànhánhônnhânvàgiađình.
Vai trò của kiểm sát hoạt động tư pháp
Kiểmsáthoạtđộngtưpháplàmộttrongnhữngchứcnăngquantrọng
nhấtcủaViệnkiểmsátnhândân.Kiểmsáthoạtđộngtưphápcóvai
tròquantrọngtrongviệcbảovệphápluật,bảovệquyềnvàlợiích
hợpphápcủaNhànước,quyềnvàlợiíchhợpphápcủatổchức,cá
nhân,gópphầnbảođảmchohoạtđộngtưphápđượcthựchiệnđúng
phápluật,kháchquan,côngtâm,khôngbịoansai,bỏlọttộiphạm. Câu 55:
Phân tích điều kiện, quy trình để một người có thể được bổ nhiệm
làm kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao theo pháp luật hiện hành.
- Tiêuchuẩnchung(1)baogồm:
oLàcôngdânViệtNamtrungthànhvớiTổquốcvàHiếnphápnước
CộnghòaxãhộichủnghĩaViệtNam,cóphẩmchấtđạođứctốt,liêm
khiết,trungthực, bản lĩnh chính trị vững vàng,có tinh thần kiên
quyếtbảovệphápchếxãhộichủnghĩa.
oCótrìnhđộcửnhânluậttrởlên.
oĐãđượcđàotạovềnghiệpvụkiểmsát.
oCóthờigianlàmcôngtácthựctiễntheoquyđịnhcủaLuậtTổchức
Việnkiểmsátnhândân2014.
oCósứckhỏebảođảmhoànthànhnhiệmvụđượcgiao.
ĐiềukiệnsaucóthểđượcbổnhiệmlàmKSVVKSNDTC:
oNgườiđãcóthờigianlàmcôngtácphápluậttừ20 năm trở lên
o  Có  đủ  các  tiêu  chuẩn  chung  của  kiểm  sát  viên,  kiểm  sát  viên
VKSNDTCnhưngthiếutiêuchuẩnđãlàkiểmsátviênítnhất5năm. - Quytrình:
oBước 1: Ban cán sự đảngViệnkiểmsátnhândântốicaocăn cứ vào
chỉ tiêu số lượngKiểmsátviênViệnkiểmsátnhândântốicao, xác 
định chủ trương, cơ cấu và nhân sự bổ nhiệm.
oBước 2:Vụ Tổ chức cán bộtham mưu xây dựng kế hoạch thực
hiệnquy trìnhtuyểnchọn,hồsơbổnhiệm;tậphợpđơnkhiếunại,tố
cáovàcáctàiliệucóliênquanđếnviệcbổnhiệm(nếucó)đểbáocáo
BancánsựđảngViệnkiểmsátnhândântốicaoxemxét.
o  Bước 3: Công chức thuộcđốitượngbổnhiệm làm bản tự kiểm
điểm đánh giá trongthờigian03nămcôngtácgầnnhấtvề:Việc
chấphànhđườnglối,chủtrương,chínhsáchcủaĐảng,phápluậtcủa
Nhànước;phẩmchấtchínhtrị,đạođức,lốisống,tácphongvàlềlối
làmviệc; tinhthần tráchnhiệm vàphối hợptrong việcthực hiện
nhiệmvụ;tháiđộphụcvụnhândân;tiếnđộvàkếtquảthựchiện nhiệmvụ.
oBước 4:Đơnvịcócôngchứcthuộcđốitượngbổnhiệmđangcông
táctổchứchộinghịtoànthểđơnvịđểthamgiaýkiếnvàlấyphiếu
tínnhiệm,cósựgiámsátcủaVụTổchứccánbộ.Trướckhilấy
phiếu,ngườiđượcđềnghịbổnhiệmkiểmđiểmvàbáocáokếtquả
côngtác.Ngườiđạttínnhiệmtrên50%sốphiếuthuvềcủahộinghị
thìmớitiếnhànhcácbướctiếptheo.
§Lãnhđạo,cấpủyđơnvịhọpnhậnxét,đánhgiávàbỏphiếuđể
choýkiếnvềviệcbổnhiệm.
§BanchấphànhĐảngbộcơquannơicôngchứcđangcôngtáctổ
chứchộinghịđểnhậnxétvàlấyphiếutínnhiệm.
§Việnkiểmsátnhândântốicaotổchứclấyphiếutínnhiệmcủa
cánbộchủchốt;thànhphầnlấyphiếugồm:
· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểmsátnhân dân tối cao;
· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểm sát quân sự trung ương;
· Kiểm sát viênViệnkiểmsátnhândântốicao;
· Ủy viên Ban Thường vụ đảng bộViệnkiểmsátnhân dântốicao;
· Việntrưởng,PhóViệntrưởngViệnkiểmsátnhân dân cấp cao;
· Vụ trưởng,PhóVụtrưởngvàtươngđươngthuộcViện
kiểmsátnhândântốicao;
· ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândân cấp tỉnh;
· ViệntrưởngViệnkiểmsátquân sự Quân khuvàtương
đươngthuộcViệnkiểmsátquânsựtrungương;
· Kiểm sát viên cao cấp,Điềutraviêncaocấpcôngtác
tạiViệnkiểmsátnhândâncác cấp.
oBước 5:VụTổchứccánbộ hoàn thiện hồ sơ bổ nhiệmtrìnhỦyban
kiểmsátViệnkiểmsátnhândântốicaotuyểnchọn,xemxétviệcbổ
nhiệmvàbáocáokếtquảvớiBancánsựđảngViệnkiểmsátnhân dântốicao.
oBước 6:ỦybankiểmsátViệnkiểmsátnhândântốicaotrình Hội
đồng tuyển chọn KiểmsátviênViệnkiểmsátnhândântốicaoxem
xét,tuyểnchọnđểViệntrưởngViệnkiểmsátnhândântốicaotrình
Chủ tịch nước bổ nhiệm. Câu 56:
Phân tích điều kiện, quy trình để một người có thể được bổ nhiệm
làm kiểm sát viên trung cấp theo pháp luật hiện hành.
Ngườicóđủtiêuchuẩnquyđịnhtại(1)vàcóđủcácđiềukiệnsauđâythìcóthể
đượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViệnkiểmsátnhândân;nếulàsĩ
quanquânđộitạingũthìcóthểđượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủa
Việnkiểmsátquânsự:
- ĐãlàKiểmsátviênsơcấpítnhất05năm;
- Cónănglựcthựchànhquyềncôngtố,kiểmsáthoạtđộngtưpháp;(bkhoản 1điều78)
- Cókhảnănghướngdẫnnghiệpvụthựchànhquyềncôngtố,kiểmsáthoạt
độngtưphápđốivớiKiểmsátviênsơcấp;(ckhoản1điều78)
- ĐãtrúngtuyểnkỳthivàongạchKiểmsátviêntrungcấp.(dkhoản1điều 78).
TrongtrườnghợpdonhucầucánbộcủaViệnkiểmsátnhândân,ngườiđãcóthời
gianlàmcông tác pháp luật từ 10 năm trở lên,cóđủtiêuchuẩn(1),cácđiểmb,
cvàdkhoản1Điều78LuậtTổchứcViệnkiểmsátnhândân2014thìcóthểđược
bổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViệnkiểmsátnhândân;nếulàsĩquan
quânđộitạingũthìcóthểđượcbổnhiệmlàmKiểmsátviêntrungcấpcủaViện kiểmsátquânsự. Câu 57:
Phân tích tổ chức chính quyền địa phương ở cấp xã theo pháp
luật hiện hành. Theo anh/chị, trong mô hình tổ chức chính quyền đô thị có
cần thiết tổ chức Hội đồng nhân dân ở phường không? Vì sao?
*Chínhquyềnđịaphươngởxã:
- Chính  quyền  địa  phương  ở  xã  là  cấp  chính  quyền  địa  phương  gồm  có
HĐNDxãvàUBNDxã.
- Nhiệmvụ,quyềnhạncủachínhquyềnđịaphươngởxã:
oTổchứcvàbảođảmviệcthihànhHiếnphápvàphápluậttrênđịabàn xã.
o  Quyếtđịnhnhữngvấnđềcủaxãtrongphạmviđượcphânquyền,
phâncấptheoquyđịnhvàquyđịnhkháccủaphápluậtcóliênquan.
oThựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạndocơquanhànhchínhnhànướccấp trênủyquyền.
oChịutráchnhiệmtrướcchínhquyềnđịaphươngcấphuyệnvềkếtquả
thựchiệncácnhiệmvụ,quyềnhạncủachínhquyềnđịaphươngởxã.
oQuyếtđịnhvàtổchứcthựchiệncácbiệnphápnhằmpháthuyquyền
làmchủcủaNhândân,huyđộngcácnguồnlựcxãhộiđểxâydựng
vàpháttriểnkinhtế-xãhội,bảođảmquốcphòng,anninhtrênđịa bànxã.
- CócầnthiếttổchứcHộiđồngnhândânởphườngkhông?
oCócầnthiếtvìHĐNDlàđạidiệntiếngnóicủanhândân,càngsâu
sắctrongtầnglớpnhândânthìNNcàngthựchiệnđượcnghĩavụbảo
vệquyềnlợicủacáctầnglớpnhândân. Câu 58:
Tại sao nói Hội đồng nhân dân là cơ quan đại biểu của Nhân dân địa phương?
Hộiđồngnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướcởđịaphương,donhân
dânđịaphươngbầura,chịutráchnhiệmtrướcnhândânđịaphươngvàcơ
quannhànướccấptrên.Dođó,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủa
nhândânđịaphương.
Cụthể,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủanhândânđịaphươngvì nhữnglýdosau:
Hộiđồngnhândânđượcbầurabởinhândânđịaphương.Theoquy
địnhcủaphápluật,đạibiểuHộiđồngnhândânđượcbầuratheo
nguyêntắcphổthôngđầuphiếutrựctiếp.Điềunàythểhiệnýchí,
nguyệnvọngcủanhândânđịaphươngđốivớingườiđạidiệncủa mình.
Hộiđồngnhândânchịutráchnhiệmtrướcnhândânđịaphương.Hội
đồngnhândâncónhiệmvụ,quyềnhạngiámsátviệcthựchiệnHiến
pháp,phápluật,nghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,việcgiảiquyết
khiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânởđịaphương.Điềunàythể
hiệntráchnhiệmcủaHộiđồngnhândântrướcnhândânđịaphương
vềviệcthựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạncủamình.
Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnhnhữngvấnđềquantrọngcủa
địaphương.Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnhcácvấnđềthuộc
phạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhtheoquyđịnhcủaphápluật.
Nhữngvấnđềnàycótácđộngtrựctiếpđếnđờisống,sinhhoạtcủa
nhândânđịaphương.ĐiềunàythểhiệnvaitròcủaHộiđồngnhân
dântrongviệcđạidiệnýchí,nguyệnvọngcủanhândânđịaphương.
Nhưvậy,Hộiđồngnhândânlàcơquanđạibiểucủanhândânđịaphương,
cóvaitròquantrọngtrongviệcthựchiệnquyềnlựcnhànướcởđịaphương,
bảođảmchoquyềnlàmchủcủanhândânđượcthựchiện. Câu 59:
Phân tích chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân theo pháp luật hiện hành.
ThẩmquyềngiámsátcủaHĐNDtheoĐiều5LuậtHoạtđộnggiámsátcủaQuốc
hộivàHộiđồngnhândân2015nhưsau:
*ThẩmquyềngiámsátcủaHộiđồngnhândân,ThườngtrựcHĐND,cácBancủa
HĐND,TổđạibiểuHĐNDvàđạibiểuHĐNDđượcquyđịnhnhưsau: - HĐND:
oGiámsátviệctuântheoHiếnpháp,phápluậtởđịaphươngvàviệcthực
hiệnnghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp;
oGiámsáthoạtđộngcủaThườngtrựcHĐND,UBND,Tòaánnhândân,
Việnkiểmsátnhândân,cơquanthihànhándânsựcùngcấpvàBancủa HĐNDcấpmình;
oGiámsátquyếtđịnhcủaUBNDcùngcấpvànghịquyếtcủaHĐNDcấp dướitrựctiếp;
- ThườngtrựcHĐND:
oGiámsátviệctuântheoHiếnpháp,phápluậtởđịaphươngvàviệc
thựchiệnnghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp;
oGiámsáthoạtđộngcủaUBND,cáccơquanthuộcUBND,Tòaán
nhândân,Việnkiểmsátnhândân,cơquanthihànhándânsựcùng
cấpvàHĐNDcấpdưới;
oGiámsátquyếtđịnhcủaUBNDcùngcấp,nghịquyếtcủaHĐNDcấp dướitrựctiếp;
oGiúpHĐNDthựchiệnquyềngiámsáttheosựphâncôngcủaHĐND;
- BancủaHĐND:
oGiúpHĐNDgiámsáthoạtđộngcủaTòaánnhândân,Việnkiểmsát
nhândân,cơquanthihànhándânsựcùngcấp;
oGiámsáthoạtđộngcủaUBND,cáccơquanthuộcUBNDcùngcấp
thuộclĩnhvựcBanphụtrách;
oGiámsátvănbảnquyphạmphápluậtthuộclĩnhvựcBanphụtrách;
- TổđạibiểuHĐND:
GiámsátviệctuântheoHiếnpháp,luật,vănbảnquyphạmphápluậtcủacơ
quannhànướccấptrênởđịaphươngvànghịquyếtcủaHĐNDcùngcấp
hoặcvềvấnđềdoHĐND,ThườngtrựcHĐNDphâncông;
- ĐạibiểuHĐND:
oChấtvấnChủtịchUBND,thànhviênkháccủaUBND,ChánhánTòa
ánnhândân,ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândân,Thủtrưởngcơ
quanthuộcUBNDcùngcấp;
oTrongphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamìnhgiámsátviệctuântheo
Hiếnphápvàphápluật;
oGiámsátviệcgiảiquyếtkhiếunại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânở địaphương.
*Khixétthấycầnthiết,HĐND,ThườngtrựcHĐND,BancủaHĐNDtiếnhành
giámsáthoạtđộngcủacơquan,tổchức,cánhânkhácởđịaphương. Câu 60:
Phân tích mối quan hệ giữa Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân
dân cùng cấp theo pháp luật hiện hành.
MốiquanhệgiữaHộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpđượcquyđịnh
tạiLuậtTổchứcchínhquyềnđịaphươngnăm2015.Theođó,mốiquanhệgiữa
haicơquannàylàmốiquanhệphốihợp,thốngnhất,cósựphâncông,phânnhiệm rõràng.
Về mối quan hệ phối hợp
HộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpcótráchnhiệmphốihợpchặt
chẽtrongviệcthựchiệnnhiệmvụ,quyềnhạncủamình,cụthểnhưsau:
oPhốihợptrongviệcxâydựng,banhànhcácvănbảnquyphạmpháp
luật,kếhoạchpháttriểnkinhtế-xãhội,quyhoạch,kếhoạchsửdụng
đấtvàcácchươngtrình,đềánkháccủađịaphương.
oPhốihợptrongviệctổchứcthựchiệncácvănbảnquyphạmphápluật,
kếhoạch,chươngtrình,đềánđãđượcthôngqua.
oPhốihợptrongviệcgiảiquyếtcácvấnđềphátsinhởđịaphương.
Về mối quan hệ thống nhất
Hộiđồngnhândânlàcơquanquyềnlựcnhànướcởđịaphương,cóquyền
quyếtđịnhcácvấnđềthuộcphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamình.Ủyban
nhândânlàcơquanchấphànhcủaHộiđồngnhândân,cótráchnhiệmtổchức
thựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân.
Trongmốiquanhệthốngnhấtnày,Hộiđồngnhândâncóquyềnquyếtđịnh
nhữngvấnđềquantrọng,mangtínhchiếnlược,lâudàicủađịaphương.Ủy
bannhândâncótráchnhiệmtổchứcthựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồng
nhândân,đồngthờicóquyềnđềxuất,kiếnnghịvớiHộiđồngnhândânnhững
vấnđềcầnquyếtđịnh.
Về mối quan hệ phân công, phân nhiệm rõ ràng
HộiđồngnhândânvàỦybannhândâncùngcấpcónhiệmvụ,quyềnhạnriêng
biệt,đượcquyđịnhtrongLuậtTổchứcchínhquyềnđịaphươngnăm2015.Cụ thểnhưsau:
- Hộiđồngnhândâncónhiệmvụ,quyềnhạnsau:
oQuyếtđịnhcácvấnđềthuộcphạmvinhiệmvụ,quyềnhạncủamình
theoquyđịnhcủaphápluật.
oBầu,miễnnhiệm,bãinhiệmChủtịch,PhóChủtịch,ỦyviênỦyban
nhândân;bầu,miễnnhiệm,bãinhiệmTrưởng,PhóTrưởngbancủa
cácbancủaHộiđồngnhândân;bầu,miễnnhiệm,bãinhiệmChủ
tịch,PhóChủtịchHộiđồngnhândâncấphuyện,cấpxã.
oGiámsátviệctuântheoHiếnphápvàphápluậtởđịaphương,việc
thựchiệnnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,việcgiảiquyếtkhiếu
nại,tốcáo,kiếnnghịcủacôngdânởđịaphương.
oQuyếtđịnhnhữngvấnđềquantrọngkháccủađịaphươngtheoquy
địnhcủaphápluật.
- Ủybannhândâncónhiệmvụ,quyềnhạnsau:
oTổchứcthựchiệncácnghịquyếtcủaHộiđồngnhândân,cácvănbản
củacơquannhànướccấptrên;pháthuyquyềnlàmchủcủanhândân,
thựchiệndânchủởcơsở.
oQuảnlý,điềuhànhhoạtđộngcủahệthốnghànhchínhnhànướcởđịa
phương;bảođảmcôngvụtrongsạch,vữngmạnh.
oThựchiệnchứcnăngquảnlýnhànướcvềkinhtế,vănhóa,xãhội,
khoahọc,côngnghệ,giáodục,đàotạo,ytế,dânsố,laođộng,giải
quyếtviệclàm,tàinguyên,môitrường,trậttự,antoànxãhội,phòng,
chống,ứngphóvớibiếnđổikhíhậu,phòng,chống,khắcphụchậu
quảthiêntai,ứngphó,khắcphụchậuquảsựcố,thiêntai,dịchbệnh,
anninh,trậttự,antoànxãhộivàcácvấnđềkháccủađịaphương.
Trêncơsởphâncông,phânnhiệmrõràng,HộiđồngnhândânvàỦybannhân
dâncùngcấpcótráchnhiệmphốihợpchặtchẽ,thốngnhấttrongviệcthựchiện
nhiệmvụ,quyềnhạncủamình,nhằmđảmbảochoviệcthựchiệnquyềnlực
nhànướcởđịaphươngđượcthốngnhất,hiệuquả.

Câu hỏi tự luận thi vấn đáp - Luật Hiến Pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Thông tin :

Tài liệu liên quan:

Trắc nghiệm ôn tập luật hiến pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Tài liệu tham khảo về kiểm soát quyền lập pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Trắc nghiệm chương 5 luật hiến pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Đề cương hiến pháp | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Tài liệu hiến pháp và quyền con người | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội