
















Preview text:
  lOMoAR cPSD| 58707906
CÂU HỎI VỀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
1.) Khái niệm của "Vấn đề"? Phân loại vấn đề như thế nào?  * Vấn đề là gì? 
- Vấn đề là một tình huống, sự việc hoặc câu hỏi mà một cá nhân hoặc nhóm 
người được yêu cầu giải quyết.   
* Phân loại: Vấn đề có thể được phân loại theo 2 hướng. 
- Phân loại theo độ khó: 
+ Vấn đề đơn giản: thường dễ hiểu, rõ ràng, có ít các yếu tố liên quan và có thể 
giải quyết bằng một hoặc một vài phương pháp, quy trình đã biết.  • 
Ví dụ: giải một phương trình bậc hai, sửa chữa một thiết bị điện tử đơn  giản..      lOMoAR cPSD| 58707906  
+ Vấn đề phức tạp: thường có nhiều yếu tố liên quan, có thể không rõ ràng từ đầu 
và đòi hỏi sự phân tích sâu rộng, tư duy sáng tạo và cần nhiều giải pháp kết hợp 
với nhau để giải quyết.  • 
Ví dụ: phát triển một sản phẩm mới.   
- Phân loại theo dạng vấn đề: Vấn đề có thể xuất hiện trong rất nhiều lĩnh vực 
khác nhau từ công việc, học tập cho đến cuộc sống cá nhân, xã hội,..  2.) 
Làm thế nào để xác định vấn đề thực sự cần giải quyết thay vì chỉ tập 
trungvào các biểu hiện bên ngoài? 
1. Phân biệt triệu chứng và nguyên nhân: Triệu chứng thường chỉ là biểu 
hiện bề ngoài, trong khi nguyên nhân gốc rễ có thể ẩn sâu. Liên tục hỏi "Tại 
sao?" để đi sâu vào nguyên nhân thực sự dẫn đến triệu chứng đó.      lOMoAR cPSD| 58707906
2. Sử dụng phương pháp "5 Whys" (5 Lần Hỏi Tại Sao): Đây là một kỹ thuật 
phổ biến giúp đào sâu vấn đề bằng cách hỏi "Tại sao?" nhiều lần.Từ đó mỗi 
câu trả lời sẽ dẫn đến một câu hỏi tiếp theo cho đến khi bạn phát hiện ra  nguyên nhân chính. 
3. Thu thập dữ liệu và phân tích: Sử dụng dữ liệu để kiểm tra các giả thuyết 
về nguyên nhân, tránh những phỏng đoán cảm tính và tập trung vào các 
yếu tố có bằng chứng cụ thể. 
4. Lắng nghe từ nhiều phía: Hãy hỏi ý kiến từ nhiều bên liên quan, bao gồm 
nhân viên, khách hàng hoặc chuyên gia trong lĩnh vực. Họ sẽ cung cấp các 
góc nhìn đa dạng về vấn đề, giúp bạn phát hiện ra những nguyên nhân ẩn 
giấu mà bạn có thể chưa nhận thấy. 
5. Nhìn vào bức tranh toàn cảnh: Thay vì chỉ tập trung vào các triệu chứng 
bề ngoài, hãy xem xét các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến vấn đề, chẳng 
hạn như kinh tế, văn hóa hoặc quy trình nội bộ. Những vấn đề bên ngoài 
này đôi khi có thể là nguyên nhân thực sự tác động đến tình hình hiện tại, 
vì vậy cần nhìn nhận vấn đề từ góc độ rộng hơn để hiểu rõ nguyên nhân  sâu xa. 
6. Hỏi các câu hỏi chiến lược: Thay vì chỉ hỏi về triệu chứng, hãy đặt các 
câu hỏi như “Điều gì đã dẫn đến vấn đề này?”,”Nếu giải quyết triệu chứng 
này, vấn đề có lặp lại không?”,”Còn yếu tố nào khác có thể ảnh hưởng đến  vấn đề không?”. 
Thử nghiệm các giải pháp nhỏ: Thực hiện các thay đổi nhỏ để kiểm tra tác động, 
giúp xác định xem nguyên nhân gốc rễ có thực sự được giải quyết không.  3.) 
Cần trang bị những kỹ thuật, công cụ, và phương pháp gì để giải quyết  vấnđề 
- Hiện nay đã xuất hiện những công cụ hiệu quả để giải quyết vấn đề. Việc 
kết hợp các kỹ thuật này giúp nhóm làm việc sáng tạo hơn, phân tích thông tin tốt 
hơn và đưa ra quyết định chính xác hơn. Khi áp dụng đúng cách, chúng có thể 
giúp tổ chức cải tiến quy trình, nâng cao chất lượng và năng suất giải quyết vấn  đề. 
A. Nhóm công cụ thu thập ý tưởng và sắp xếp dữ liệu 
1. Sáu chiếc mũ tư duy:      lOMoAR cPSD| 58707906 -Thực hiện 
: Tổ chức một buổi thảo luận theo từng chiếc mũ. Mỗi thành viên sẽ 
chỉ sử dụng "mũ" tương ứng để chia sẻ quan điểm. Bắt đầu với mũ trắng (thông 
tin), tiếp theo là mũ đỏ (cảm xúc), mũ đen (rủi ro), mũ vàng (lợi ích), mũ xanh 
(sáng tạo) và cuối cùng là mũ xanh lá (kế hoạch). 
2. Lập biểu đồ tư duy: 
-Thực hiện: Sử dụng giấy hoặc phần mềm tạo biểu đồ tư duy. Viết chủ đề ở giữa, 
sau đó vẽ các nhánh chính và ghi từ khóa cho từng nhánh phụ. Tạo hình ảnh hoặc 
sử dụng màu sắc để làm nổi bật các ý tưởng.  3. Động não: 
-Thực hiện: Tổ chức buổi động não trong khoảng 15-45 phút. Tất cả thành viên 
sẽ cùng ghi lại ý tưởng trên giấy hoặc bảng trắng mà không bị phê phán. Sau đó, 
thảo luận và phân loại ý tưởng. 
4. Biểu đồ nhân quả: 
-Thực hiện: Vẽ một biểu đồ với "xương cá" đại diện cho vấn đề chính ở đầu. Vẽ 
các nhánh lớn cho các nguyên nhân chính, sau đó thêm nhánh phụ cho các yếu 
tố chi tiết hơn. Thảo luận để xác định các nguyên nhân gốc rễ. 
B. Nhóm công cụ hiển thị và phân tích dữ liệu 
1. Phân tích so sánh: 
-Thực hiện: Xác định các yếu tố cần so sánh, thu thập dữ liệu và lập bảng so 
sánh. Phân tích sự khác biệt, xu hướng hoặc mẫu để rút ra kết luận. 
2. Sơ đồ tập trung: 
-Thực hiện: Vẽ một hình tròn ở giữa với ý tưởng trung tâm. Tạo các nhánh từ 
hình tròn để thể hiện các khía cạnh liên quan, ghi chú các ý tưởng hoặc thông tin  vào từng nhánh. 
3. Chi phí chất lượng: 
-Thực hiện: Liệt kê các chi phí liên quan đến việc đảm bảo chất lượng (như chi 
phí kiểm tra, chi phí phòng ngừa). Phân tích và đánh giá để tìm ra các điểm cần  cải thiện.      lOMoAR cPSD| 58707906 -Thực hiện 
4. Năm câu hỏi tại sao: 
: Bắt đầu với một vấn đề cụ thể và hỏi "tại sao" liên tục cho đến khi 
xác định được nguyên nhân gốc rễ (thường là 5 lần). Ghi lại câu trả lời để theo  dõi quá trình phân tích. 
C. Nhóm công cụ, kỹ thuật đưa ra quyết định 
1. Nhu cầu mong muốn: 
-Thực hiện: Tiến hành khảo sát hoặc phỏng vấn các bên liên quan để thu thập ý 
kiến về nhu cầu và mong muốn. Phân tích kết quả để đưa ra quyết định phù hợp. 
2. Kỹ thuật nhóm định danh: 
-Thực hiện: Mỗi thành viên sẽ viết ra ý tưởng của mình một cách riêng biệt. Sau 
đó, mọi người sẽ thảo luận và chọn lọc các ý tưởng quan trọng nhất. 
3. Bầu chọn và xếp hạng: 
-Thực hiện: Sau khi thu thập các ý tưởng, tổ chức một cuộc bầu chọn để xác định 
các ý tưởng được ưu tiên. Mỗi thành viên có thể bầu chọn cho một số ý tưởng mà  họ cho là tốt nhất. 
D. Nhóm công cụ cải tiến chung 
1. Phân tích kết quả và phương thức thất bại: 
-Thực hiện: Xem xét các kết quả của một dự án hoặc quy trình. Xác định những 
điểm yếu, phân tích nguyên nhân và đề xuất các phương pháp cải tiến. 
2. Kiểm chứng sai sót: 
-Thực hiện: Thu thập thông tin về các lỗi hoặc sai sót đã xảy ra, phân loại và phân 
tích để tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục. 
E. Nhóm công cụ lập biểu đồ quá trình 
1. Biểu đồ tiến trình: 
-Thực hiện: Vẽ các bước trong quy trình theo thứ tự. Sử dụng các hình khối để 
biểu thị từng bước và mũi tên để thể hiện mối liên hệ giữa các bước. 
2. Sơ đồ giấy nâu:      lOMoAR cPSD| 58707906 -Thực hiện 
: Sử dụng một mảnh giấy lớn để thu thập ý tưởng từ nhóm. Mọi 
người có thể viết ra các ý tưởng hoặc thông tin lên giấy, sau đó nhóm lại để thảo  luận. 
F. Nhóm công cụ quản lý dự án 
1. Phát biểu vấn đề: 
-Thực hiện: Xác định rõ ràng vấn đề mà dự án cần giải quyết. Ghi lại để tất cả 
thành viên đều hiểu và có thể tập trung vào mục tiêu chính. 
2. Bảng phân công việc nhóm: 
-Thực hiện: Tạo bảng liệt kê các nhiệm vụ cần thực hiện và phân công cho từng 
thành viên. Theo dõi tiến độ để đảm bảo hoàn thành đúng hạn. 
G. Nhóm công cụ, kỹ thuật thống kê  1. Phân tích ANOVA: 
-Thực hiện: Sử dụng phần mềm thống kê để phân tích sự khác biệt giữa các 
nhóm. Xác định các yếu tố ảnh hưởng và đưa ra kết luận dựa trên dữ liệu. 
2. Biểu đồ kiểm soát: 
-Thực hiện: Thu thập dữ liệu về quy trình và vẽ biểu đồ kiểm soát để theo dõi 
biến động. Phân tích để xác định các vấn đề tiềm ẩn. 
H. Nhóm các biểu mẫu giải quyết vấn đề và danh sách kiểm tra 
1. Phiếu giải quyết vấn đề 8D: 
-Thực hiện: Sử dụng mẫu phiếu 8D để theo dõi quá trình giải quyết vấn đề. Các 
bước bao gồm xác định vấn đề, phân tích nguyên nhân, lập kế hoạch hành động  và kiểm soát.  2. DMAIC: 
-Thực hiện: Áp dụng từng bước của DMAIC: 
+Định nghĩa (Define): Xác định vấn đề và mục tiêu. 
+Đo lường (Measure): Thu thập dữ liệu để đo lường hiệu suất hiện tại.      lOMoAR cPSD| 58707906 -Thực hiện 
+Phân tích (Analyze): Phân tích dữ liệu để tìm ra nguyên nhân gốc rễ. 
+Cải tiến (Improve): Đề xuất và triển khai các giải pháp cải tiến.      lOMoAR cPSD| 58707906
+Kiểm soát (Control): Thiết lập các biện pháp kiểm soát để duy trì cải tiến. 
4.) Các phương pháp quan trọng để giải quyết vấn đề một  cách hiệu quả?  - 
Phân tích, hiểu rõ vấn đề : Đầu tiên, cần hiểu rõ bản chất của vấn 
đềbằng cách phân tích các yếu tố liên quan và các nguyên nhân gây ra vấn đề.  - 
Thu thập thông tin : Điều này bao gồm tìm kiếm thông tin liên quan và 
thuthập dữ liệu để có cái nhìn tổng quát và chính xác hơn về vấn đề.  - 
Đặt mục tiêu rõ ràng: Xác định mục tiêu cụ thể mà bạn muốn đạt 
đượckhi giải quyết vấn đề.  - 
Tìm kiếm giải pháp sáng tạo: Đôi khi, vấn đề có thể được giải quyết 
bằngcách áp dụng những phương pháp hoặc giải pháp mới mẻ và sáng tạo.  - 
Đánh giá các phương án: Sau khi đề xuất các giải pháp, cần đánh 
giátừng phương án để xem chúng có khả thi và có đáp ứng được yêu cầu của  vấn đề không.  - 
Lựa chọn và thực hiện giải pháp: Chọn ra giải pháp tốt nhất sau khi 
đánhgiá và triển khai nó một cách cụ thể và có hệ thống.  - 
Đánh giá và điều chỉnh: Sau khi triển khai giải pháp, cần đánh giá kết 
quảđể xem liệu giải pháp có hiệu quả hay không và có cần phải điều chỉnh thêm  không.  - 
Học hỏi và cải tiến: Luôn học hỏi từ các kinh nghiệm giải quyết vấn 
đề đểcải tiến quá trình giải quyết vấn đề trong tương lai. 
Tóm lại, để giải quyết vấn đề hiệu quả, quan trọng là có phương pháp hệ 
thống và có quy trình rõ ràng từ phân tích, đề xuất giải pháp đến triển khai và đánh  giá kết quả. 
5.) Các bước giải quyết vấn đề: Bước 1: Phát hiện vấn đề 
 Đây là bước nhận ra vấn đề và xem xét mức độ quan trọng của vấn đề 
để đưa ra thứ tự ưu tiên giải quyết vấn đề đó. Bước phát hiện vấn đề 
giúp tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức. 
 Để nhận ra vấn đề, bạn phải suy xét thật kỹ lại từ đầu quá trình hoặc nhờ 
sự trợ giúp từ cố vấn chuyên môn. Bởi đôi khi, người ngoài cuộc nhạy 
bén hơn với vấn đề mà bạn mắc phải.      lOMoAR cPSD| 58707906
Bước 2: Tìm hiểu nguồn gốc vấn đề và người chịu trách nhiệm chính 
 Tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề bắt nguồn từ đâu, có từ khi nào và phân 
tích vấn đề một cách khách quan. Nếu nắm rõ nguyên nhân xảy ra vấn 
đề, bạn sẽ tìm được hướng giải quyết tốt nhất. 
 Sau khi tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề, bạn cần xác định rõ người chịu 
trách nhiệm chính. Bước này giúp bạn xác định chính xác người cần điều 
chỉnh và chịu trách nhiệm. Nó sẽ giúp tránh trường hợp ai cũng tham gia 
giải quyết vấn đề, dẫn đến mâu thuẫn và khiến sự cố ngày càng trầm  trọng. 
Bước 3: Phân tích nhiều khía cạnh để hiểu vấn đề 
Nếu xác định một cách không tổng quát thì sai lệch cứ thế lặp đi lặp lại. Nên bỏ 
thời gian kiểm soát và nghiên cứu vấn đề thật tỉ mỉ, chính xác nhất. 
Có thể bắt đầu bằng cách đưa ra nhiều câu hỏi. Cụ thể như sau: 
 Công việc có quan trọng hay không? 
 Yêu cầu của công việc gồm những gì? 
 Thực hiện công việc có những ai? 
 Người phụ trách giải quyết công việc có thuộc về bản thân không?   Tính chất công việc?   Mục đích công việc? 
 Mức độ của công việc: Khó, dễ hay trung bình? 
Bước 4: So sánh và lựa chọn giải pháp tối ưu nhất 
Một vấn đề thường có nhiều cách giải quyết vấn đề khác nhau. Tuy nhiên, 
cần đặt lên bàn cân so sánh nhằm lựa chọn phương án có lợi nhất. Một số tiêu chí 
đánh giá có thể kể đến như: Thời gian, số lượng công việc, nhân công, hiệu quả 
công việc mang lại...       lOMoAR cPSD| 58707906
Bước 5: Thực thi giải pháp 
Khi mọi thứ đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, hãy bắt tay vào thực hiện theo 
những kế hoạch và dự định đã đề ra trước đó. Sau khi tất cả diễn ra theo đúng kế 
hoạch, bạn sẽ cảm thấy “dễ thở” và thư thái hơn. 
Bước 6: Theo dõi quá trình và đánh giá kết quả 
Sau khi vấn đề được giải quyết, nên xem xét và đánh giá kết quả. Nếu vấn 
đề được giải quyết tốt, nghĩa là bạn đã thành công xử lý nó. Ngược lại, nếu kết 
quả không thay đổi mà ngày càng trầm trọng hơn, bạn phải có những biện pháp 
xử lý kịp thời cũng như tiếp tục theo dõi và đánh giá. 
6.) Cách giải quyết khi gặp vấn đề khó khăn 
1. Xác định nguyên nhân của khó khăn.  2. Đừng lo lắng 
3. Tập trung vào giải pháp thay vì tập trung vào vấn đề 
4. Tìm kiếm sự giúp đỡ từ người khác.   
5. Tập luyện sự kiên trì và nhận thức tích cực. 
6. Đặt mục tiêu và tập trung vào những điều tích cực. 
7. Đối mặt với sự thất bại và học hỏi từ nó 
8. Nghĩ về chỗ dựa tinh thần của bản thân 
9. Học tập đọc sách để mở rộng tri thức và tầm hiểu biết 
7.) Những việc cơ bản cần lưu ý khi giải quyết một vấn đề ?  • 
Khi giải quyết một vấn đề nào đó thì đầu tiên ta phải nhìn nhận chúng một 
cách khái quát, tổng thể để hiểu được hàm ý của vấn đề đó đề cập.      lOMoAR cPSD| 58707906   • 
Thấy được vấn đề đó còn thiếu sót hay có vấn đề ở điểm nào => đưa ra 
góp ý cá nhân để hoàn thành mục đích.  • 
Luôn bình tĩnh, lạc quan và giữ một cái đầu lạnh trước mọi vấn đề nan giải.    • 
Thái độ làm việc khi giải quyết một vấn đề nào đó trước hết là phải tập trung 
cao độ và quan trọng là biết lắng nghe ý kiến xung quanh để tiếp thu và 
hoàn thiện hướng giải quyết của riêng mình rồi từ đó đóng góp vào tập thể. 
8.) Những lỗi mà chúng ta có thể mắc phải khi giải quyết vấn đề ? 
* Khi giải quyết vấn đề, ta có thể mắc phải những lỗi sau đây:  - 
Xác định vấn đề không chính xác: lỗi cơ bản nhất, vấn đề thực sự cần 
giải quyết không được hiểu rõ, dẫn đến việc tập trung giải quyết những vấn đề  không liên quan.      lOMoAR cPSD| 58707906 - 
Thiếu thông tin: Không thu thập đủ thông tin cần thiết, bỏ qua các 
nguồn thông tin quan trọng, từ đó dẫn đến việc đưa ra quyết định không chính  xác.  - 
Phụ thuộc quá mức vào kinh nghiệm: Dựa quá nhiều vào kinh 
nghiệm cá nhân mà không xem xét các góc nhìn khác, từ đó có thể hạn chế khả  năng tìm ra giải pháp.  - 
Phân tích quá mức: Phân tích quá kỹ lưỡng và quá lâu đến mức 
không thể đưa ra quyết định kịp thời.  - 
Bị ảnh hưởng bởi áp lực nhóm: Đôi khi áp lực từ nhóm hoặc mong 
muốn đồng thuận dẫn đến việc bỏ qua các giải pháp tốt hoặc không dứt khoát đưa  ra quyết định.  - 
Thiên vị về tùy chọn sẵn có: Có nghĩa là dễ dàng lựa chọn giải pháp 
đầu tiên xuất hiện hoặc được đưa ra mà bỏ qua các giải pháp khác.  - 
Ngại rủi ro: Sợ hãi trước rủi ro đến mức không dám thử nghiệm các 
giải pháp mới hoặc đột phá, dẫn đến việc chọn lựa các giải pháp an toàn nhưng  không hiệu quả.  - 
Thiếu sự linh hoạt: Không điều chỉnh kế hoạch hoặc phương án giải 
quyết khi có thông tin mới hoặc tình hình thay đổi. 
9.) Tại sao ta thường giải quyết vấn đề của người khác tốt hơn của bản thân? 
 Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao trong mắt người khác, bạn lại là một chuyên gia 
tâm lý, bậc thầy giải quyết vấn đề… mà đến khi bản than gặp vấn đề tương tự thì 
lại rơi vào bế tắc không biết làm gì không? 
 Nếu vậy có thể bạn đã mắc phải nghịch lý Solomon,1 nghịch lý trong tâm lý  học. 
Vậy nghịch lý Solomon là gì ? 
Đây là hiện tượng xảy ra khi 
chúng ta có thể giải quyết 
thấu đáo vấn đề của người 
khác nhưng lại chật vật hoặc 
bế tắc trong vấn đề của chính  mình.      lOMoAR cPSD| 58707906
Tại sao lại xuất hiện nghịch lý này?  • 
Chúng ta có khoảng cách tâm lý với vấn đề của người khác: Khoảng 
cách tâm lí khiến chúng ta soi chi tiết những thứ ở gần hơn cái nhìn xa hơn.  • 
Bảo vệ cái tôi là nhu cầu và phản xạ của mỗi người: Cái tôi cao khiến ta 
không nhìn nhận vấn đề một cách khách quan.  • 
Coi việc giải quyết như 1 cách né tránh: Việc giải quyết vấn đề của người 
khác như việc che giấu, né tránh vấn đề của bản than. 
Vậy làm sao để hạn chế nghịch lý này?  • 
Tách rời khỏi vấn đề và phân tích:Hãy nhìn nhận ở góc nhìn thứ ba, bạn 
có thể bắt đầu bằng cách tự hỏi “Nếu người khác gặp tình huống này , mình 
nên khuyên họ như nào?”  • 
Trao đổi với người từng trải: Nhiều góc nhìn và kinh nghiệm đem lại nhiều 
giải pháp ứng với các tình huống.  • 
Tổng hợp lại sau mỗi vấn đề: Dù thành công hay thất bại, mỗi lần đều là 
trải nghiệm. Hãy ghi nhớ và rút ra bài học cho bản thân. 
10.) Trách nhiệm cá nhân trong giải quyết vấn đề của cá nhân và tập thể. I. 
Trách nhiệm cá nhân trong giải quyết các vấn đề của cá nhân: 
I. 1. Chấp nhận trách nhiệm về cảm xúc và hành động của bản thân  - 
Tự chịu trách nhiệm về cảm xúc: Thay vì đổ lỗi cho người khác về những 
cảm xúc tiêu cực của mình (như buồn bã, tức giận, hay lo lắng), hãy tự hỏi bản 
thân tại sao mình lại cảm thấy như vậy và mình có thể làm gì để thay đổi cảm xúc 
đó. Điều này giúp mình tránh tình trạng phụ thuộc vào người khác để cảm thấy 
hạnh phúc hoặc hài lòng.  - 
Chịu trách nhiệm về hành động: Những hành động mình thực hiện đều có 
hậu quả, và mình là người chịu trách nhiệm chính cho những hậu quả đó. Hãy 
suy nghĩ kỹ trước khi hành động và chấp nhận mọi kết quả của việc mình làm, kể 
cả khi chúng không như mong muốn. 
I. 2. Tự nhận lỗi và sửa sai  - 
Thừa nhận sai lầm: Thay vì tìm cách biện minh hay đổ lỗi cho người 
khác, việc nhận lỗi khi sai sót xảy ra thể hiện sự trưởng thành và trung thực với      lOMoAR cPSD| 58707906
bản thân. Điều này giúp mình nhanh chóng khắc phục vấn đề và học hỏi từ sai  lầm.  - 
Chủ động sửa chữa: Khi đã nhận ra lỗi của mình, bước tiếp theo là 
hành động để sửa chữa, từ việc xin lỗi nếu cần thiết, đến việc thay đổi hành vi 
hoặc tìm cách khắc phục tình huống. 
I. 3. Tự định hình lối sống và thói quen 
- Quản lý thời gian và công việc: Mình có trách nhiệm trong việc sắp xếp 
thời gian và công việc của mình sao cho hợp lý. Điều này bao gồm việc thiết lập 
các mục tiêu cá nhân, ưu tiên các nhiệm vụ quan trọng và tránh lãng phí thời gian 
vào những việc không cần thiết. 
-Tự giác xây dựng thói quen lành mạnh: Sức khỏe thể chất và tinh thần của 
mình phụ thuộc vào những thói quen mà mình hình thành. Hãy tự chịu trách nhiệm 
cho việc ăn uống, nghỉ ngơi, rèn luyện thể dục và các hoạt động khác giúp duy trì 
một lối sống cân bằng và lành mạnh. 
I. 4. Không đổ lỗi cho hoàn cảnh hay người khác  - 
Tập trung vào những gì mình có thể kiểm soát: Cuộc sống đôi khi có 
những yếu tố ngoài tầm kiểm soát, nhưng thay vì đổ lỗi cho hoàn cảnh, hãy tập 
trung vào những gì mình có thể thay đổi. Đặt mục tiêu dựa trên khả năng kiểm 
soát của mình, thay vì phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài.  - 
Chủ động giải quyết vấn đề thay vì né tránh: Đối diện với khó khăn 
thay vì né tránh hay trì hoãn. Việc trốn tránh trách nhiệm chỉ khiến vấn đề trở nên  phức tạp hơn. 
I. 5. Quản lý các mối quan hệ cá nhân  - 
Tôn trọng và thấu hiểu người khác: Khi có mâu thuẫn trong các mối 
quan hệ, thay vì đổ lỗi hoặc phản ứng tiêu cực, hãy cố gắng hiểu cảm xúc và quan 
điểm của người khác. Trách nhiệm cá nhân trong việc duy trì các mối quan hệ là 
việc chủ động xây dựng sự thấu hiểu và tôn trọng.  - 
Chịu trách nhiệm trong giao tiếp: Khi mình thể hiện ý kiến hay cảm 
xúc của mình, hãy có trách nhiệm với lời nói và cách mình truyền đạt thông điệp. 
Giao tiếp rõ ràng, trung thực giúp giải quyết mâu thuẫn và cải thiện mối quan hệ. 
I. 6. Lên kế hoạch và tự đặt mục tiêu      lOMoAR cPSD| 58707906 - 
Thiết lập mục tiêu rõ ràng: Mình có trách nhiệm với việc định hướng 
cuộc sống của mình. Hãy đặt ra những mục tiêu cá nhân phù hợp với giá trị và 
khát vọng của mình, và tạo kế hoạch hành động để đạt được chúng.  - 
Theo đuổi mục tiêu đến cùng: Sau khi đã xác định mục tiêu, mình cần 
có trách nhiệm với chính bản thân trong việc theo đuổi đến cùng, kiên trì và không 
nản chí trước những trở ngại. 
I. 7. Đối mặt với hậu quả của các quyết định cá nhân  - 
Chịu trách nhiệm cho mọi kết quả: Dù là thành công hay thất bại, mình 
phải chấp nhận rằng đó là kết quả của quyết định và hành động của mình. Không 
né tránh hoặc đổ lỗi cho người khác khi gặp thất bại mà hãy xem đó là cơ hội để 
học hỏi và cải thiện.  - 
Học hỏi từ sai lầm: Sau mỗi thất bại, thay vì chán nản, hãy tự đánh 
giá và rút ra bài học cho bản thân. Việc học hỏi từ thất bại giúp mình phát triển và 
nâng cao khả năng giải quyết vấn đề trong tương lai. 
I. 8. Tự đánh giá và phát triển bản thân  - 
Liên tục tự nhìn lại bản thân: Tự đánh giá bản thân qua từng giai đoạn 
là cách để mình biết mình đã làm tốt điều gì và cần cải thiện ở đâu. Điều này giúp 
mình không ngừng phát triển và hoàn thiện bản thân.  - 
Chịu trách nhiệm với sự phát triển cá nhân: Việc mình trở nên tốt hơn 
mỗi ngày phụ thuộc vào việc mình có chịu trách nhiệm trong việc học hỏi và phát 
triển bản thân hay không. Hãy chủ động tìm kiếm cơ hội học tập, cải thiện kỹ năng 
và hoàn thiện tinh thần.  II. 
Trách nhiệm cá nhân trong giải quyết các vấn đề của tập thể đang  thamgia:  1. 
Đóng góp vào mục tiêu chung: Mỗi cá nhân cần hiểu rõ mục tiêu 
củatập thể và đóng góp công sức để đạt được chúng. Điều này đòi hỏi sự cống 
hiến, tích cực tham gia và nỗ lực hết mình.  2. 
Chịu trách nhiệm với công việc của mình: Mỗi cá nhân cần hoàn 
thànhtốt nhiệm vụ được giao, không chỉ vì lợi ích của bản thân mà còn vì lợi ích 
chung của tập thể. Nếu một người làm việc kém hiệu quả, cả nhóm có thể bị ảnh  hưởng.      lOMoAR cPSD| 58707906 3. 
Góp ý xây dựng và hỗ trợ lẫn nhau: Các cá nhân không chỉ nên 
tậptrung vào nhiệm vụ của riêng mình mà còn cần tích cực góp ý, hỗ trợ lẫn nhau 
khi cần thiết, nhằm tối ưu hóa sự phối hợp và hiệu quả làm việc chung.  4. 
Tự quản lý và kỷ luật: Trách nhiệm cá nhân bao gồm việc tự quản lý 
thờigian, công việc và cam kết hoàn thành đúng hạn. Tính kỷ luật và khả năng tự 
quản lý giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào người khác và làm tăng tính đồng bộ trong  nhóm.  5. 
Giải quyết xung đột và hợp tác: Trong môi trường tập thể, xung 
độtkhông thể tránh khỏi. Mỗi cá nhân cần có trách nhiệm tham gia giải quyết xung 
đột một cách xây dựng, dựa trên tinh thần hợp tác, để tập thể tiến về phía trước.  6. 
Tự phát triển và học hỏi: Mỗi cá nhân cần tự cải thiện kỹ năng, 
kiếnthức để theo kịp với các yêu cầu của tập thể, từ đó nâng cao năng suất và 
hiệu quả làm việc của cả nhóm. 
=> Như vậy, trách nhiệm cá nhân không chỉ là hoàn thành tốt phần việc của mình, 
mà còn là sự cam kết, hợp tác và hỗ trợ nhằm tạo ra môi trường làm việc hiệu 
quả và thành công cho tập thể. 
11.) Tầm quan trọng của của việc nhận biết rõ ràng mục tiêu và trách nhiệm 
củamỗi cá nhân trong tập thể để tránh phát sinh vấn đề Về tập thể:  - 
Để tránh phát sinh vấn đề, ta phải hiểu vấn đề do mỗi cá nhân gây 
ra hoặc các trường hợp bất khả kháng. Vì vậy, trước hết ta phải xử lí tốt cấc vấn 
đề của mình, mọi người trong nhóm cần phải hiểu như vậy để làm tốt, tránh phát  sinh vấn đề.  - 
Nếu là trường hợp bất khả kháng, ta phải cùng thảo luận để cho mọi 
chuyển ổn áp nhất, tất cả mọi chuyện theo thời gian sẽ đi chệch hướng so với 
ban đầu, mọi người cần phải hiểu. Vì vậy ta cần phải cố gắng để tránh đi lệch  hướng so với ban đầu.  - 
Tập thể nên hỗ trợ cá nhân trong quyền hạn của cá nhân vì cá nhân 
là một phần của tập thể, cá nhân nên hiểu rõ trách nhiệm của mình và trân trọng 
điều đó. Từ đó đóng góp tích cực cho tập thể.  Về bản thân:      lOMoAR cPSD| 58707906 - 
Ý thức được những việc mình cần phải làm để đóng góp cho những 
người trong nhóm để có được lợi ích chung.  - 
Ý thức được mình là một phần của công việc, nếu không hoàn thành 
tốt sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nhóm.  - 
Để tránh xích mích cần thấu hiểu cho những người khác, và mọi 
người nên trân trọng và hoàn thành tốt phần việc của mình theo cách tích cực  nhất.  - 
Xử lí tốt phần việc riêng và vấn đề riêng của mình để tránh đưa phần 
mình ảnh hưởng thêm tới phần việc và cảm xúc của người trong nhóm.  11.2 Ý nghĩa  - 
Mọi người sẽ nhận biết được sự liên kết giữa cá nhân với tập thể, 
từ đó có thái độ và góc nhìn đúng đắn trong giải quyết vấn đề.  - 
Nếu mọi người hiểu được và làm tốt, tất cả mọi chuyện sẽ trở nên 
nhẹ nhàng và tích cực, vấn đề do cá nhân sẽ dần giảm xuống và khi có vấn đề 
chung, chúng ta sẽ đoàn kết và thông thái hơn, từ đó chúng ta sẽ cùng tốt hơn.