LUẬT HÀNH CHÍNH
CHỦ ĐỀ:LÀM RÕ VAI TRÒ GIÁM SÁT CỦA MẶT TRẬN TỔ QUỐC ĐỐI VỚI BỘ MÁY NHÀ NƯỚC
1.1.Giám sát của Mặt trận Tổ trong cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước :
Hoạt động giám sát của Mặt trận tổ quốc là một trong những hình thức của cơ chế kiểm soát quản
lý nhà nước.Đó là hoạt động theo dõi,quan sát xem xét của Mặt trận tổ quốc nhằm tác động,định hướng
các đối tượng bị giám sát thực hiện đúng chức năng,nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.Khác với cơ
chế kiểm soát quyền từ bên trong bộ máy nhà nước,hậu qủa của pháp lý trong cơ chế kiểm soát quyền
từ bên ngoài không có tính cưỡng chế nhà nước mà kết quả kiểm soát được thể hiện dưới dạng kiến
nghị hoặc thông qua dư luận xã hội,gửi “thông điệp” đến cơ quan nhà nước,người có thẩm quyền để xử
lý đối với cán bộ ,công chức,viên chức,các cơ quan nhà nước có hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ
Giám sát của Mặt trận Tổ quốc là một bộ phận của cơ chế pháp lý kiểm soát quản lý nhà nước,hướng
đến mục tiêu bảo đảm quyền lực nhà nước được sử dụng đúng mục đích,đạt hiệu quả,ngăn ngừa và hạn
chế tình trạng lạm quyền tham nhũng quyền lực nhà nước.Cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước phải
bảo đảm tính độc lập tương đối của mặt trận tổ quốc;đồng thời,phải bảo đảm sự kết hợp giữa ác tình
hình giám sát của nhà nước(giám sát Quốc hội,Hội đồng nhân dân) hoạt động kiểm tra,thanh tra của nhà
nước với các hình thức giám sát của mặt trận tổ quốc phải bảo đảm các thiết chế giám sát không bị phụ
thuộc vào đối tượng chịu sự giám sát.Pháp luật phải bảo đảm Mặt trận Tổ quốc không bị lệ thuộc vào
chính đối tượng giám sát,phản biện về ngân sách,biên chế.Ngoài ra,MTTQ phải thể hiện được hết vai trò
giám sát của mình một cách chủ động và độc lập với các chủ thể giám sát khác.Các cơ quan nhà
nước,cán bộ,công chức,viên chức và người có thẩm quyền phải có trách nhiệm cung cấp thông tin,tài
liệu liên quan đến nội dung giám sát;góp ý vào dự thảo báo cáo giám sát khi được chủ thể giám sát đề
nghị.Cơ quan nhà nước,người có thẩm quyền phải tổ chức thực hiện và trả lời kiến nghị giám sát bằng
văn bản cho chủ thể giám sát của Nhân dân theo quy định của pháp luật.
1.2.Vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc đối với bộ máy nhà nước:
Là hoạt động cơ bản của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,có ý nghĩa quan trọng đối với công tác xây
dựng,chỉnh đốn Đảng,phòng,chống tham nhũng,bảo vệ thể chế chính trị nhằm góp phần vào sự thành
công trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được quy định cụ thể trong nhiều văn bản của Đảng và
pháp luật của Nhà nước,được thực tiễn khẳng định phát huy tác dụng tốt.Tại điều 9 Hiếp pháp năm
2013 quy định: “... Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo
vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn
dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây
dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
2.1.Sự tác động từ vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc
đến bộ máy nhà nước:
Sự giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt nam có vai trò tác động quan trọng trong việc thực hiện
quyền lực nhân dân đến bộ máy nhà nước và điều đó được thể hiện trên các mặt sau đây:
*Tham gia xây dựng pháp luật:
-Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có quyền trình sự án luật trước Quốc hội và trình dự án pháp lệnh trước Ủy
ban thường vụ Quốc hội.Ngoài ra Mặt trận tổ quốc Việt Nam tham gia thảo luận,đóng góp ý kiến các dự
thảo Hiến pháp và dự thảo luật quan trọng khi Nhà nước đưa ra lấy ý kiến nhân dân từ đó thể hiện lên
vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc làm luật .
*Tham gia quản lý nhà nước
-Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam có quyền kiểm tra,giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước,tham gia
tuyên truyền pháp luật,giáo dục công dân ý thức chấp hành pháp luật,đấu tranh bảo vệ pháp luật,bảo vệ
các quyền tự do,dân chủ của công dân.
2.2.Nội dung vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với bộ máy nhà nước:
-Theo khoản 2 Điều 26 Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 “Nội dung chính sách của Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam là việc thực hiện chính sách,pháp luật có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp,chính
đáng của Nhân dân,quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”.
-Điều này có nghĩa là hoạt động giám sát đối với chính quyền nhà nước là yêu cầu khác quan đảm bảo
trật tự xã hội,nguyên tác pháp chế và vác quyền của công dân.Đối tượng giám sát là hoạt động của bộ
máy nhà nước.Nội dung giám sát được tập trung vào 3 nội dung chính là:
+Giám sát việc ban hành nghị quyết của Các quơ nhà nước;
+Giám sát việc tổ chức thi hành Hiến Pháp và pháp luật của Cơ quan nhà nước;
+Giám sát việc thực hiện quy định quy chế dân chủ cơ sở trên địa bàn.
-Hình thức giám sát của Mặt trận Tổ quốc được thực hiện chủ yếu thông qua việc:
+Nghiên cứu,xem xét văn bản của cơ quan có thẩm quyền liên quan đến quyền và lợi ích hợp
pháp,chính đáng của nhân dân;
+Động viên nhân dân thực hiện quyền giám sát;
+Tham gia hoạt động giám sát với HĐND cùng cấp;
+Tổ chức đoàn giám sát,tự giám sát việc thi hành pháp luật về khiếu nại,tố cáo của công dân;
+Thông qua hoạt động của Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư của cộng đồng;
+Tổng hợp ý kiến của nhân dân và các thành viên của Mặt trận Tổ quốc kiến nghị với cơ quan nhà
nước có thẩm quyền,biểu dương,khen thưởng người tốt,việc tốt,xem xét ,giải quyết,xử lý những trường hợp vi phạm pháp luật
2.3.Tổng kết nội dung của vai trò giám sát:
Hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc đối với bộ máy nhà nước là một chế định pháp lý quan
trọng trong quá trình phát triển của Đất nước trong tình hình mới.Chế định này ra đời và phát triển cùng
với sự hình thành và phát triển của nhà nước.Trải qua quá trình sửa đổi,bổ sung,các quy định của nhà
nước đối với vấn đề này đã được hệ thống hóa trong các văn bản quản lý nhà nước nói chung và thực sự
khẳng định vai trò quan trọng của các quy định này trong thực tế.Quá trình áp dụng các bản vào hiện
thực góp phần đảm bảo tính chặt chẽ trong công tác quản lý nhà nước đối đối với giám sát của Mặt trận
Tổ quốc đối với bộ máy nhà nước.Thực hiện tốt pháp luật về vấn đề này nói chung là tiền đề quan trọng
trong việc thực hiện công tác quản lý nhà nước ở nước ta hiện nay.
*Tóm tắt:Mặt trận Tổ quốc có vai trò quan trọng trong cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước.Hoạt
động giám sát của Mặt trận Tổ quốc góp phần bảo đảm quyền lực nhà nước được sử dụng đúng mục
đích,có hiệu quả,ngăn ngừa tình trạng làm quyền.