Chương 1 - Tổng Quan Về Quản Trị Học (QT101)

29/02/2024 CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CÁC TỔ CHỨC
ThS. Nguyễn Thị Minh Hiền NỘI DUNG BÀI HỌC I II III IV Tổ chức và các
Đối tượng, nội dung và hoạt động cơ bản Quản trị tổ chức Nhà quản lý phương pháp nghiên của tổ chức cứu quản trị học 1 29/02/2024 I TỔ CHỨC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG
CƠ BẢN CỦA TỔ CHỨC
1. Khái niệm và đặc trưng cơ bản của tổ chức
Tổ chức là tập hợp của hai hay nhiều người cùng hoạt động
trong những hình thái cơ cấu nhất định để đạt được những mục đích chung. 2 29/02/2024
1. Khái niệm và đặc trưng cơ bản của tổ chức
Các tổ chức đều có những đặc điểm chung sau đây: - Mang tính mục đích
- Là những đơn vị xã hội bao gồm nhiều người
- Hoạt động theo những cách thức nhất định để đạt mục đích các kế hoạch
- Thu hút và phân bổ các nguồn lực cần thiết để đạt được mục đích của mình
- Hoạt động trong mối quan hệ tương tác với các tổ chức khác
- Cần những nhà quản trị để liên kết và phối hợp con người bên trong và bên
ngoài tổ chức cùng những nguồn lực khác để đạt được mục đích với hiệu quả cao.
2. Các hoạt động cơ bản của tổ chức Phân Nghiên Có được Phân Có được phối sản cứu môi các đầu Sản xuất phối lợi vốn phẩm, trường vào khác ích dịch vụ
Không ngừng đổi mới và đảm bảo chất lượng 3 29/02/2024
2. Các hoạt động cơ bản của tổ chức
Hợp nhóm các hoạt động có mối quan hệ gần gũi, ta thấy xuất
hiện những lĩnh vực hoạt động cơ bản của tổ chức như: - Lĩnh vực marketing - Lĩnh vực tài chính - Lĩnh vực sản xuất - Lĩnh vực nhân sự
- Lĩnh vực nghiên cứu & phát triển
- Lĩnh vực đảm bảo chất lượng I
Quản trị tổ chức 4 29/02/2024
1. Quản trị và các dạng quản trị
- Quản trị là sự tác động của chủ thể quản trị lên đối tượng quản trị
nhằm đạt được những mục tiêu nhất định trong điều kiện biến động của môi trường.
- Ba dạng quản trị chính:
• Quản trị giới vô sinh: nhà xưởng, ruộng đất, máy móc thiết bị, sản phẩm,…
• Quản trị giới sinh vật: cây trồng, vật nuôi.
• Quản trị xã hội loài người: gia đình, doanh nghiệp,….
1. Quản trị và các dạng quản trị
- Các đặc điểm của các dạng quản trị
• Phải tồn tại một hệ quản trị bao gồm 2 phân hệ: chủ thể
quản trị và đối tượng quản trị
• Phải có một hoặc một tập hợp mục đích thống nhất cho
cả chủ thể và đối tượng - quản trị.
• Quản trị bao giờ cũng liên quan đến việc tra đổi thông tin nhiều chiều.
• Quản trị bao giờ cũng có khả năng thích nghi.
=> Quản trị là một tiến trình năng động 5 29/02/2024 2. Quản trị tổ chức 2.1. Khái niệm
Quản trị tổ chức là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo,
kiểm tra các nguồn lực và hoạt động của tổ chức nhằm đạt được
mục đích của tổ chức với kết quả và hiệu quả cao trong điều kiện
môi trường luôn biến động.
2.2. Những phương diện cơ bản của quản trị tổ chức
 Phương diện tổ chức kĩ thuật của quản trị tổ chức
- Mọi nhà quản trị đều thực hiện những quá trình quản trị bao gồm:
lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra
- Đối tượng chủ yếu và trực tiếp của quản trị là những mối quan hệ
với con người bên trong và bên ngoài tổ chức Thứ nhất, Thứ hai, quản trị là đối tượng chủ làm gì? yếu của quản trị là gì? 6 29/02/2024
2.2. Những phương diện cơ bản của quản trị tổ chức
 Phương diện tổ chức kĩ thuật của quản trị tổ chức
- Đối với một tổ chức, quản trị là những quá trình được thực hiện liên tục theo thời gian
- Trong mọi loại hình tổ chức, mục đích hợp lý được tuyên bố công
khai của quản trị đều là tạo ra giá trị gia tăng cho tổ chức và các thành viên của nó Thứ ba, quản Thứ tư, trị được tiến mục đích của hành khi quản trị tổ nào? chức là gì?
2.2. Những phương diện cơ bản của quản trị tổ chức
 Phương diện kinh tế - xã hội của quản trị
- Phương diện kinh tế - xã hội của quản trị thể hiện đặc trưng
của quản trị trong từng tổ chức. Nó chứng tỏ quản trị tổ chức
vừa mang tính phổ biến vừa mang tính đặc thù. VD:
- Quản trị các doanh nghiệp sẽ khác với quản trị nhà trường.
- Quản trị doanh nghiệp du lịch sẽ khác với quản trị doanh nghiệp công nghiệp. 7 29/02/2024
3. Các chức năng quản trị
Chức năng quản trị là những loại công việc quản trị khác
nhau, mang tính độc lập tương đối, được hình thành trong quá
trình chuyên môn hóa hoạt động quản trị.
Phân theo quá trình quản trị, các chức năng quản trị bao gồm: Hoạch định Tổ chức Lãnh đạo Kiểm tra 8 29/02/2024 Hoạch định Thiết lập mục tiêu và cách thức đạt được NGUỒN KẾT QUẢ LỰC Đạt mục Con người Kiểm soát Tổ chức tiêu Tài chính Giám sát hoạt động và Phân công trách nhiệm Sản phẩm Vật tư điều chỉnh
để thực hiện công việc Dịch vụ Công nghệ Hiệu suất Thông tin Hiệu quả Lãnh đạo
Sử dụng ảnh hưởng để động viên
Phân theo hoạt động của tổ chức, các chức năng quản trị bao gồm: Quản trị marketing
Quản trị nghiên cứu và phát triển Quản trị sản xuất Quản trị tài chính
Quản trị nguồn nhân lực Quản trị chất lượng
Quản trị các dich vụ hỗ trợ cho tổ chức như thông tin, pháp lý, đối ngoại,… 9 29/02/2024
3. Các chức năng quản trị
- Các chức năng quản trị thống nhất với nhau.
- Trong bất cứ lĩnh vực quản trị nào các nhà quản trị cũng phải
thực hiện các quá trình quản trị bao gồm lập kế hoạch, tổ chức,
lãnh đạo và kiểm tra. Mặt khác, các kế hoạch, hoạt động tổ chức,
lãnh đạo, kiểm tra của các lĩnh vực quản trị (marketing, tài chính,
nhân lực,…) có quan hệ chặt chẽ với nhau.
4. Vai trò của quản trị tổ chức
Quản trị giúp cho tổ chức và các thành viên của nó thấy rõ mục đích và hướng đi của mình.
Quản trị phối hợp tất cả các nguồn lực của tổ chức thành một chỉnh
thể, tạo nên tính - trồi để thực hiện mục đích của tổ chức với hiệu quả cao.
Quản trị giúp cho tổ chức thích nghi được với môi trường. 10
Downloaded by Nguyen Linh (vjt14@gmail.com) 29/02/2024
5. Quản trị là một khoa học, một nghệ thuật, một nghề
5.1. Quản trị là một khoa học
Tính khoa học của quản trị xuất phát từ tính quy luật của các
quan hệ quản trị trong quá trình hoạt động cảu tổ chức bao
gồm những quy luật kinh tế, công nghệ, xã hội,… Các nhà
quản trị cần nhận thức và vận dụng đúng các quy luật này.
5.2. Quản trị là một nghệ thuật
Tính nghệ thuật của hoạt động quản trị xuất phát từ tính đa dạng và phong phú
của các sự vật và hiện tượng trong kinh tế - xã hội và trong quản trị.
Tính nghệ thuật của quản trị còn xuất phát từ bản chất của quản trị tổ chức, suy
cho cùng là tác động tới con người với những thái độ và hành vi vô cùng đa
dạng và phong phú đòi hỏi các nhà quản trị phải rất linh hoạt và khéo léo.
Tính nghệ thuật của quản trị cũng phụ thuộc vào tâm lý và năng khiếu vủa nhà
quản trị, phụ thuộc vào cơ may vận rủi… 11 29/02/2024
5.3. Quản trị là một nghề
Đặc điểm này được hiểu theo nghĩa có thể đi học nghề để
tham gia các hoạt động quản trị nhưng có thành công hay
không? Có giỏi nghề hay không? Còn tùy thuộc vào nhiều
yếu tố của nghề như học ở đâu, học ai, chương trình học,
năng khiếu nghề nghiệp, … I I Nhà quản lý 12 29/02/2024
1. Khái niệm nhà quản lý
Nhà quản lý là người lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm
soát công việc của những người khác để hệ thống do họ quản lý
đạt được mục đích của mình.
2. Vai trò của nhà quản lý Liên kết con người Thông tin Quyết định 13 29/02/2024
2.1. Vai trò liên kết con người
- Liên quan đến mối quan hệ với những người khác bên trong và bên ngoài hệ thống.
- Nhà quản lý có thể là: Người đại diện Người lãnh đạo Người liên lạc
2.2. Vai trò thông tin
- Liên quan đến việc đảm bảo những người họ làm việc cùng phải
có được thông tin đầy đủ để thực hiện công việc hiệu quả
- Nhà quản lý có thể là: Người truyền bá Người giám sát Người phát ngôn 14 29/02/2024
2.3. Vai trò quyết định
- Liên quan đến quá trình quyết định, đưa ra những sự lụa chọn
- Nhà quản lý có thể là: Nhà doanh nghiệp
Người giải quyết tình trạng hỗn loạn
Người phân bổ nguồn lực Người đàm phán
3. Các cấp bậc quản trị 15 29/02/2024
4. Các kỹ năng quản trị
Kỹ năng nhận thức (Conceptual skil s)
Khả năng của người quản lý trong việc tổ chức và phân
tích thông tin nhằm cải thiện hiệu suất của tổ chức.
Kỹ năng quan hệ với con người (Human Relation Skills
khả năng làm việc với mọi người và hiểu được động lực
của nhân viên cũng như các quy trình của nhóm  tham gia và lãnh đạo nhóm.
Kỹ năng chuyên môn (Technical Skil s)
Người quản lý phải có khả năng sử dụng các công cụ,
quy trình và kỹ thuật trong lĩnh vực đặc biệt của họ
4. Các kỹ năng quản trị 16 29/02/2024
Sự khác biệt giữa nhân viên và nhà quản trị
Là chuyên gia thực hiện công việc cụ thể
Mọi công việc được thực hiện từ nỗ lực bản thân Nhà hành động cá nhân
Làm việc tương đối độc lập
Người khái quát hóa, phối hợp các công việc đa dạng
Làm mọi việc được thực hiện bởi người khác
Người xây dựng mạng lưới
Hoạt động trong bối cảnh có sự phụ thuộc rất cao IV
Đối tượng, nội dung và
phương pháp nghiên cứu quản trị học 17 29/02/2024
1. Đối tượng nghiên cứu
• Quản trị học có đối tượng nghiên cứu các quan hệ phát sinh trong quá trình hoạt
động của các tổ chức.
• Quản trị học nghiên cứu các mối quan hệ con người nhằm tìm ra những quy luật
và cơ chế vận dụng những quy luật đó trong quá trình tác động lên con người,
thông qua đó mà tác động lên các yếu tố vật chất và phi vật chất khác một cách có hiệu quả.
2. Quản trị học là một khoa học liên ngành
• Là khoa học liên ngành vì nó sử dụng tri thức của nhiều khoa học khác nhau như
kinh tế học, chính trị học, tâm lý học, tin học,…
3. Phương pháp nghiên cứu của quản trị học
• Quản trị học lấy phương pháp phân tích hệ thống làm phương pháp nghiên cứu chủ yếu
4. Nội dung của môn quản trị học
• Cơ sở lý luận và phương pháp luận của khoa học quản trị
• Quá trình ra quyết định quản trị và đảm bảo thông tin cho các quyết định
• Các chức năng quản trị
• Đổi mới các hoạt động quản trị tổ chức 18 29/02/2024 19