lOMoARcPSD|453 155 97 lOMoARcPSD|453 155 97
Chương II: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
A. Lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân -
Giai cấp công nhân ra đời gắn với sự phát triển của nền đại công nghiệp tư bản
chủ nghĩa. Ở đây sự phát triển của nền đại công nghiệp đã khiến hàng loạt người
lao động thủ công, nông dân, 琀椀ểu thương, bị phá sản phải đi làm thuê, bán sức
lao động cho nhà tư bản. Từ đó hình thành nên giai cấp công nhân hiện đại -
Giai cấp công nhân là một tập đoànn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá
trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; là giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất
琀椀ên 琀椀ến; họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn liền
với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản xuất mang 琀 nh xã
hội ngày càng cao. Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa xây dựng
thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới - Các đặc trưng cơ bản:
+ Giai cấp công nhân là những người lao động trực 琀椀ếp hay gián 琀椀ếp vận hành các công
cụ sản xuất có 琀 nh chất công nghiệp ngày càng hiện đại và có 琀 nh chuyên môn hóa cao
+ Giai cấp công nhân là những người lao động không sở hữu tư liệu lao động
sản xuất chủ yếu của xã hội. Họ phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị chủ
tư bản bóc lột giá trị thặng dư
+ Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân trở thành giai cấp lãnh đạo xã hội,
cùng với nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản suất chủ yếu, cùng nhau hợp
tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã hội trong đó có cả lợi ích chính đáng của mình -
Ngày nay, dưới sự tác động của khoa học xã hội, giai cấp công nhân đã có
những sự thay đổi đáng kể. Cụ thể:
Giai cấp công nhân có xu hướng tri thức hóa và trí thức hóa
Giai cấp công nhân dần làm chủ những tư liệu sản xuất đặc biệt, đó là tri
thức và công nghệ hiện đại
Hao phí lao động trí tuệ của công nhân là nguồn gốc chủ yếu tạo thành giá trị thặng dư
Trình độ xã hội hóa trong lao động của công nhân biểu hiện ở xu thế toàn cầu hóa...
1. 2 Nội dung và đặc điểm của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1. 2.1 Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân -
Khái quát về lịch sử hình thành
Giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh nhằm thực hiện
bước chuyển từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Cụ thể:
+ Về kinh tế: Cải tạo quan hệ sản xuất tư nhân tư bản chủ nghĩa, xây dựng
quan hệ sản xuất mới – xã hội chủ nghĩa
+ Về chính trị: Lật đổ sự thống trị của giai cấp tư sản, thiết lập nhà nước của giai cấp
công nhân và nhân dân lao động, từng bước xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa.
+ Về văn hóa, tư tưởng: Xây dựng nền văn hóa mới, trên nền tảng hệ tư tưởng
chính trị giai cấp công nhân, thay thế hệ tư tưởng chính trị của giai cấp vô sản -
Nội dung trên sẽ được thực hiện thông qua những giai đoạn, với những nội
dung và nhiệm vụ cụ thể khác nhau lOMoARcPSD|453 155 97 -
Trong giai đoạn hiện nay, các nước tư bản chủ nghĩa đang có những bước
phát triển mới. Các nước xã hội chủ nghĩa, khi giai cấp công nhân và nhân
dân cũ xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
được biểu hiện ở những nội dung khác nhau: + Về kinh tế:
Các nước tư bản chủ nghĩa: Cải tạo mối quan hệ sản suất tư nhân tư bản chủ nghĩa, xây
dựng quan hệ sản xuất mới: xã hội chủ nghĩa
Các nước xã hội chủ nghĩa: Tiếp tục củng cố và xây dựng quan hệ sản xuất xã
hội chủ nghĩa xã hội và phát triển lực lượng sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất,
kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội + Về chính trị
Ở các nước tư bản chủ nghĩa:Chống bất công và bất bình đẳng xã hội, đòi
quyền dân sinh, dân chủ và 琀椀ến bộ xã hội. Mục 琀椀êu lâu dài là giành chính
quyền về tay giai cấp công nhân
Ở các nước chủ nghĩa xã hội: Dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản, giai cấp công nhân
琀椀ếp tục cải cách, đổi mới để xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây dựng đảng cầm
quyền trong sạch, vững mạnh, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa
đế quốc và chủ nghĩa thực dân, chống áp đặt, can thiệp của các nước lớn vì
độc lập, chủ quyền quốc gia dân tộc, vì sự 琀椀ến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội
+ Về văn hóa, tư tưởng:
Đấu tranh ý thức hệ giá trị của giai cấp công nhân với hệ giá trị của giai cấp tư sản. Đấu
tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cộng sản, giáo dục nhân thức chung và củng cố
niềm 琀椀n khoa học đối với lí tưởng, mục 琀椀êu của chủ nghĩa xã hội cho giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, giáo dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính của giai
cấp công nhân trên cơ sở phát huy chủ nghĩa yêu nước và 琀椀nh thần dân tộc
1.2.2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân
- Vừa mang 琀 nh lịch sử vừa mang 琀 nh dân tộc vừa mang 琀 nh quốc tế
- Thực hiện sứ mệnh giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng cảu chính bản thân giai cấp
công nhân và quần chúng, mang lại lợi ích cho đa số
- Xóa bỏ triệt để tư hữu về tư liệu sản xuất, xóa bỏ sở hữ tư nhân tư bản chủ nghĩa – Nguồn
gốc sinh ra những áp bức, bóc lột, bất công trong xã hội hiện đại
- Giành chính quyền về tay giai cấp công nhân là 琀椀ền đề để cải tạo toàn diện, sâu sắc và triệt
để xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội mới với mục 琀椀êu cao nhất là giải phóng con người
1.3 Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1.3.1 Những điều kiện khách quan lOMoARcPSD|453 155 97
- Xu hướng vận động mâu thuẫn trong chủ nghĩa tư bản – Giữa lao động có trình độ xã hội hóa cao
– chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất; giữa giai cấp vô sản và tư sản, ... Chủ nghĩa tư
bản càng phát triển thì mâu thuẫn càng gay gắt, đòi hỏi cải cách thông qua cách mạng xa hội
- Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân
+ GCCN là bộ phận quan trọng nhất của lực lượng sản xuất, đại diện cho lực lượng sản xuất
琀椀ên 琀椀ến, là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất TBCN, xây dựng phương
thức mới cao hơn phương thức sản xuất TBCN
+ GCCN không có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động và bị bóc lột giá trị thặng dư, có lợi
ích đối lập trực 琀椀ếp với lợi ích của các nhà tư bản -
Đặc điểm chính trị xã hội
Là giai cấp 琀椀ên 琀椀ến nhất
Là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao
Là giai cấp có 琀椀nh thần cách mạng
triệt để Có bản chất quốc tế
1.3.2 Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử
- Sự phát triển và ra đời cảu đảng cộng sản- đảng của giai cáp công nhân -yếu tố quan trọng
nhất – là đội 琀椀ên phong, tổ chức chính trị cao nhất, bộ tham mưu chiến đấu, lấy tư tưởng
Mác-Lênin là kim chỉ nam cho mọi hành động; quy luật ra đời của ĐCS: sự kết hợp giữa
CNXHKH, tức chủ nghĩa Mác- Lênin với phong trào công nhân
- Sự liên kết của giai cấp công nhân với giai cấp công nhân và các tầng lớp lao động khác * Vai trò của ĐCS:
- Có trình độ lý luận và tổ chức cao nhất để lãnh đạo GCCN và dân tộc
- Đem lại sự giác ngộ, đoàn kết, nghị lực, trí tuệ và hành động cách mạng cho toàn bộ giai cấp công nhân
- Đề ra mục 琀椀êu, đường lối chính sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với hoàn cảnh đất nước
- Giáo dục, giác ngộ, tổ chức lãnh đạo toàn dân thực mệnh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
2. Sứ mệnh lịch sử của GCCN VN 1. Đặc điểm
+ Ra đời vào thế kỉ XX, gắn với cuộc khai thác của thực dân Pháp, trong hoàn cảnh một
nước thuộc địa nửa phong kiến -
Có 琀椀nh thần dân tộc, truyền thống đoàn kết -
Có nguồn gốc chủ yếu từ nông dân -
Gắn bó mật thiết với các tầng lớp lao động -
Nhanh chóng có 琀 nh ý thức về chính trị, thống nhất tư tưởng và tổ chức, sớm có
Đảng lãnh đạo đẻ giác ngộ mục 琀椀êu cách mạng, có tnh thần cách mạng triệt để lOMoARcPSD|453 155 97 -
Chưa được rèn luyện bởi nền công nhiệp hiện đại, học vấn, tay nghề chưa
cao, còn bị ảnh hưởng nhiều bởi tâm lí, tác phong của người sản xuất nhỏ GCCN hiện nay
+Tăng nhanh về số lượng và chất lượng -
Đa dạng về cơ cấu và nghề nghiệp, có mặt trong mọi thành phần kinh tế -
Hình thành đội ngũ công nhân tri thức, nắm vững khoa học
2.2 ND sứ mệnh lịch sử của GCCN VN hiện nay
- Thông qua đội 琀椀ền phong là ĐCS, lãnh đạo cách mạng, đại diện cho phương thức sản
xuất 琀椀ên 琀椀ến; xây dựng CNXH; công nghiêp hóa, hiện đại hóa đất nước - Biểu hiện
* Kinh tế - Xã hội: Làm cho nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, định hướng xHCN
* Văn hóa -Xã hội: xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Bảo vệ thành quả cm XHCN
*Văn hóa – Tư tưởng: Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam 琀椀ến 琀椀ến, đậm đà
bản sắc dân tộc 2.3 Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu đẻ xây dựng GCCN hiện nay
- Phương hướng: Xây dựng GCCN lớn mạnh, hiện đại, nâng cao bản lĩnh, trình độ học vẫn,
chuyên môn, kĩ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp và kỉ luật lao động - Giải pháp * Nâng cao nhận thức
* Xây dựng GCCN lớn mạnh, liên minh với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức
* Xây dựng công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế- xã hội
* Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ nhận thức cho công nhân
* Xây dựng GCCN lớn mạnh là nv của toàn xh và sự nỗ lực của chính cá nhân