Chương 2 Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân | Môn Chủ nghĩa xã hội khoa học - Đại học Kinh Tế Quốc Dân

lOMoAR cPSD| 61197966 CHƯƠNG 2
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
A/MỤC ĐÍCH CỦA CHƯƠNG
Chương này giúp sinh viên nắm được những quan điểm cơ bản chủ nghĩa Mác –
Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, nội dung, biểu
hiện và ý nghĩa của sứ mệnh lịch sử đó trong bối cảnh hiện nay. Qua đó sinh viên sẽ biết
vận dụng phương pháp luận và các phương pháp chuyên ngành chủ nghĩa xã hội khoa học
vào việc phân tích sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam trong tiến trình cách
mạng ở nước ta. Góp phần xây dựng và củng cố niềm tin khoa học, lập trường giai cấp
công nhân đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới cũng như ở Việt Nam.
B/NỘI DUNG CỦA CHƯƠNG 1.
Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch
sửcủa giai cấp công nhân
1.1 Khái niệm và đặc điểm của giai cấp
a) Giai cấp công nhân trên phương diện kinh tế
Thứ nhất: Giai cấp công nhân với phương thức lao động công nghiệp trong nền sản
xuất TBCN; đó là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản
xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao
Thứ hai: Giai cấp công nhân trong quan hệ sản xuất TBCN. Đó là giai cấp của những
người không sở hữu TLSX chủ yếu của xã hội. Họ phải bán sức lao động cho nhà tư bản
và bị chủ tư bản bóc lột giá trị thặng dư. Đối diện với nhà tư bản, công nhân là những người
lao động tự do, với nghĩa là tự do bán sức lao động để kiếm sống. Điều này khiến cho giai
cấp công nhân trở thành giai cấp đối kháng với giai cấp tư sản.
b) Giai cấp công nhân trên phương diện chính trị xã hội
Có thể khái quát những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân trên phương diện
chính trị - xã hội như sau: lOMoAR cPSD| 61197966
+ Giai cấp công nhân lao động bằng phương thức công nghiệp với đặc trưng công
cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá trình lao động mang tính chất xã hội hóa.
+ Giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là chủ thể của
qúa trình sản xuất vật chất hiện đại. Do đó, giai cấp công nhaanlaf đại biểu cho lực lượng
sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên quyết, quyết định sự tồn tại và phát triển của xã hội hiện đại
+ Giai cấp công nhân có ý thức tổ chức kỷ luật cao, tinh thần hợp tác và tâm lý lao
động công nghiệp. Là giai cấp cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để Từ đó chúng
ta có khái niệm về giai cấp công nhân như sau:
Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng
với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; Là giai cấp đại diện cho LLSX tiên
tiến; Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ CNTB lên CNXH; Ở các nước
TBCN, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về cơ bản không có TLSX phải
làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư. Ở các nước
XHCN giai cấp công nhân cùng nhân dân lao động làm chủ những TLSX chủ yếu và cùng
nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của mình
1.2 Nội dung và đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1.2.1 Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chính là những nhiệm vụ mà giai
cấp công nhân cần phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, lực lượng đi đầu trong
cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế- xã hội cộng sản chủ nghĩa.
a) Nội dung về kinh tế (2)
Giai cấp công nhân tiến hành công hữu những TLSX chủ yếu -
Phát triển kinh tế thị trường - CNN-HĐH -
Là nhân tố hàng đầu của LLSX xã hội hóa cao, giai cấp công nhân
cũng là đại biểu cho QHSX mới tiên tiến nhất, dựa trên chế độ công hữu về TLSX, lOMoAR cPSD| 61197966
đại biểu cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất thuộc về xu thế phát triển của lịch sử xã hội.
Vai trò chủ thể của giai cấp công nhân, trước hết là chủ thể của quá trình sản xuất
vật chất để sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều, đáp ứng yêu cầu ngày càng tăng
của con người và xã hội. Bằng cách đó, giai cấp công nhân tạo tiền đề vật chất-kỹ thuật
cho sự ra đời của xã hội mới.
Mặt khác tính chất xã hội hóa cao của LLSX đòi hỏi một quan hệ sản xuất mới đòi
hỏi một quan hệ sản xuất mới, phù hợp với chế độ công hữu về TLSX chủ yếu của xã hội
là nền tảng tiêu biểu cho lợi ích của xã hội. Giai cấp công nhân đại biểu cho lợi ích chung của xã hội.
Ở các nước XHCN, giai cấp công nhân thông qua quá trình CNH,HĐH thực hiện
một “kiểu tổ chức xã hội mới” để tăng năng suất lao động xã hội và thực hiện các nguyên
tắc sở hữu, quản lý và phân phối phù hợp với nhu cầu phát triển sản xuất, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
b)Nội dung chính trị - xã hội (1)
Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng
sản, tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ chính quyền thống trị của giai cấp tư sản, xóa
bỏ chế độ áp bức, bóc lột của CNTB giành quyền lực về tay giai cấp công nhân và nhân
dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới, Nhà nước mang bản chất của giai cấp công
nhân, xây dựng nền dân chủ mới, dân chủ XHCN, thực hiện quyền lực thuộc về nhân dân,
quyền dân chủ và làm chủ xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân
Bước 1: Tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa giành chính quyền từ giai cấp tư sản
• Biện pháp o Bằng bạo lực o Bằng hòa bình
Bước 2: Sau khi giành được chính quyền • Xây dựng ngay NNXHCN
• Bảo vệ chính quyền, bảo vệ chế độ (chính quyền sẽ do giai cấp công nhân
nắm giữ thông qua ĐCS – giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo xã hội và
các cấp , chống lại mọi âm mưu của thế lực thù địch) lOMoAR cPSD| 61197966
*Phân biệt đảo chính (giữ nguyên thể chế chính trị, thay đổi giai cấp lãnh đạo) và cách
mạng xã hội (thay thế giai cấp đang nắm giữ chính quyền, thay đổi thể chế chính trị): Một
cuộc đảo chính thường chỉ được thực hiện bởi một nhóm lãnh đạo nhắm vào một nhóm các
lãnh đạo khác, trong khi một cuộc cách mạng thường được tổ chức bởi phần lớn quần chúng
xã hội và thường lật đổ cả thể chế chính trị cũ của quốc gia.
c) Nội dung văn hóa tư tưởng (3)
Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm cải tạo
cái cũ, lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư tưởng, trong tâm
lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của
giai cấp công nhân, đó là chủ nghĩa Mác-Lênin, đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và
tàn dư còn sót lại của các hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới
XHCN, đạo đức và lối sống mới XHCN.
1.2.2 Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
- Tinh thần cách mạng triệt để
- Tính tổ chức, kỷ luật cao
- Có bản chất quốc tế
- Có hệ tư tưởng cách mạng khoa học – Chủ nghĩa Mác Lênin
=> Là giai cấp có sứ mệnh lịch sử
a) Sứ mệnh của giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế- xã hội của
sản xuất mang tính xã hội hóa với 2 biểu hiện nổi bật là:
Thứ nhất; xã hội hóa sản xuất làm xuất hiện những tiền đề vật chất, thúc đẩy sự vận
động của mâu thuẫn cơ bản trong long phương thức sản xuất TBCN. Sự xung đột giữa tính
chất xã hội hóa của lực lượng sản xuất với tính chất chiếm hữu tư nhân TBCN về TLSX là
nội dung kinh tế- vật chất của mâu thuẫn cơ bản đó trong CNTB
Thứ hai; Quá trình sản xuất mang tính xã hội hóa đã sản sinh ra giai cấp công nhân
và rèn luyện nó thành chủ thể thực hiện sứ mệnh lịch sử. Do mâu thuẫn về lợi ích cơ bản
không thể điều hòa giữa giai cấp tư sản với giai cấp công nhân, nên mâu thuẫn này trở
thành động lực cho cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội hiện đại. lOMoAR cPSD| 61197966
b) Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng của
bản thân giai cấp công nhân cùng với đông đảo quần chúng và mang lại lợi ích cho đa số
Đây là cuộc cách mạng của đại đa số mưu lợi ích cho tuyệt đại đa số, nhờ việc hướng
tới xây dựng một một xã hội mới dựa trên chế độ công hữu những TLSX chủ yếu của xã
hội. Sự thống nhất cơ bản về lợi ích của giai cấp công nhân với lợi ích của nhân dân lao
động tạo ra điều kiện để đặc điểm quan trong này về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
c) Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải là thay thế chế độ sở hữu tư
nhân nầy bằng chế độ sở hữu tư nhân khác mà là xóa bỏ triệt để chế độ tư hữu về TLSX.
d)Việc giai cấp công nhân giành lấy quyền lực thống trị xã hội là tiền đề để cải tạo
toàn diện, sâu sắc và triệt để xã hội cũ và xây dựng thành công xã hội mới với mục tiêu cao
nhất là giải phóng con người
1.3 Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1.3.1 Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Thứ nhất; Địa vị kinh tế- xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa. -
Giai cấp công nhân là bộ phận cách mạng nhất của lực lượng sản xuất, đại
diệncho phương thức sản xuất tiên tiến của thời đại. -
Trong CNTB lợi ích của giai cấp công nhất đối lập với lợi ích cơ bản của giaicấp tư sản
(Giai cấp công nhân không có tư liệu sản xuất, toàn bộ sản phẩm họ sản xuất ra
thuộc quyền sở hữu của giai cấp tư sản, giai cấp tư sản chiểm đoạt toàn bộ giá trị thặng
dư do giai cấp công nhan sản xuất ra)
Giai cấp công nhân khi được giác ngộ sẽ biết được rằng sở dĩ họ bị bóc lột là vì chế
độ sở hữu tư nhân TBCN về TLSX, do đó phải xóa bỏ nó, thiết lâp một chế độ công hữu
về TLSX như vậy sẽ phù hợp với lợi ích cơ bản của nhân dân lao động. lOMoAR cPSD| 61197966
(Năm 2010 công nhân toàn ngành mỏ đình công tại Pháp đã làm thiệt hại 150- 400 triệu EU).
Các nhà tư bản buộc phải điều chỉnh cách bóc lột.
Thứ hai; Những đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân -
Giai cấp công nhân đại biểu cho cho phương thức sản xuất tiên tiến, gắn
liền với những thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại. Vì vậy mà giai cấp công nhân
không ngừng được bổ sung và phát triển tri thức mới
+Do yêu cầu khách quan của sản xuất công nghiệp đặt ra: Sản xuất ngày càng hiện
đại, giai cấp công nhân phải thường xuyên cập nhật tri thức mới.
+Kinh nghiệm tổ chức quản lý của các nhà tư bản. (Học từ giai cấp tư sản kinh
nghiệm của cách mạng tư sản). -
Giai cấp công nhân có hệ tư tưởng độc lập: Đó là chủ nghĩa Mác-Lênin. Giai
cấp công nhân được trang bị một lý luận khoa học, cách mạng và luôn đi đầu trong mọi
phong trào cách mạng theo mục tiêu xóa bỏ xã hội cũ lạc hâu, xây dựng xã hội mới, tiến
bộ, nhờ đó có thể tập hợp được đông đảo các tầng lớp khác vào phong trào cách mạng..
-Giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để: Vì trong cuộc cách mạng này
giai cấp công nhân không có gì để mất cả (giai cấp công nhân không gắn với tư hữu,) nhưng
nếu thành công thì được rất nhiều. Chứng minh
(Giai cấp nông dân khi tham gia cách mạng sẽ mất quyền sở hữu, mặc dù chỉ là sở
hữu nhỏ, cho nên thậm chí giai cấp nông dân còn chống lại chế độ công hữu. Vì sở hữu
nhỏ nên tính chia rẽ trong nông dân rất cao, không kết dính, họ như những củ khoai tây
trong một cái bọc, nếu cởi bọc đó ra thì lăn lóc mỗi củ một nơi )
(Trí thức: có đặc điểm là lao động trí tuệ, tính độc lập cao, có mặt ở mọi lĩnh vực
khác nhau, không đại diện cho một phương thức sản xuất nào cả cho nên không được gọi lOMoAR cPSD| 61197966
là giai cấp mà chỉ là tầng lớp trí thức. Trí thức không có hệ tư tưởng riêng nhưng có thể
xây dựng hệ tư tưởng cho giai cấp thống trị. Ví dụ khổng tử, mạnh tử xây dựng hệ tư tưởng
cho giai cấp phong kiến....Trí thức được giai cấp cầm quyền đãi ngộ, nếu không có trí thức
sẽ kéo tụt sự phát triển của xã hội xuống 10 thế kỷ. Ví dụ như thời trung cổ, đốt sách....Dó
đó trí thức dao động ngả nghiêng, không có tinh thần cách mang triệt để
-Giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao.Vì
+ Giai cấp công nhân lao động trong nền sản xuất đại công nghiệp với hệ thống sản
xuất mang tính chất dây chuyền và nhịp độ làm việc khẩn trương buộc giai cấp này phải
tuân thủ nghiêm ngặt kỷ luật lao động. Cùng với cuộc sống đô thị tập trung đã đã tạo nên
tính kỷ luật chặt chẽ cho giai cấp công nhân.
+ Giai cấp công nhân có kỷ luật vì có tổ chức Đảng cộng sản
(Giai cấp công nhân không có ý thức tổ chức kỷ luật cao thì không thể giành được
thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản và xây dựng chế độ xã hội mới) Chứng mình
Nông dân không có tính kỷ luật cao vì sản xuất theo quy mô nhỏ, hộ gia đình, họ
thích làm thì làm không thích làm thì nghỉ..
Trí thức cũng không có tính kỷ luật cao....
- Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế
Giai cấp tư sản không chỉ bóc lột giai cấp công nhân ở chính nước họ mà còn bóc
lột giai cấp công nhân ở các nước thuộc địa.
Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất, xu hướng toàn cầu hóa
phát triển mạnh mẽ, tư bản của nước này có thể đầu tư sang nước khác là một xu hướng
khách quan. Nhiều sản phẩm không phải do một nước sản xuất mà là kết quả lao động của
nhiều quốc gia... Vì thế phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân không chỉ diễn ra đơn lOMoAR cPSD| 61197966
lẻ ở từng doanh nghiệp, ở mỗi quốc gia mà ngày càng phải có sự gắn bó giữa phong trào
công nhân các nước. Có như vậy mới giành được thắng lợi.
1.3.2 Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử
a) Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng
-Chất lượng của giai cấp công nhân thể hiện ở trình độ trưởng thành về ý thức chính
trị của một giai cấp cách mạng, tức là tự giác nhận thức được vai trò và trọng trách của giai
cấp mình đối với lịch sử, do đó, giai cấp công nhân phải được giác ngộ về lý luận khoa học
và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin
-Chất lượng của giai cấp công nhân còn thể hiện ở năng lực và trình độ làm chủ
khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại, nhất là trong điều kiện hiện nay.
b) Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình
Quy luật ra đời của Đảng cộng sản Quy luật chung của sự ra đời của các Đảng Cộng
sản trên thế giới là sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân.
+ Sự ra đời của Đảng CSVN là sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công
nhân và phong trào yêu nước Việt Nam.
Tổ chức Đảng là những người ưu tú nhất, cách mạng nhất (Trình độ nhận thức, giác
ngộ lý luận, tính tiên phong.. những người có tâm và có tầm)
"Đảng là đại biểu cho lương tri và trí tuệ" VI.Lênin
Đảng phải trở thành giai cấp của dân tộc. Đảng phải bảo vệ cho quyền lợi của giai cấp công nhân.
(Đảng cộng sản muốn hoàn thành vai trò lãnh đạo của mình phải luôn luôn chăm
lo xây dựng về tư tưởng và tổ chức, phải luôn làm cho Đảng vững mạnh về chính trị....) -
Đảng là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân, giác ngộ giai cấp công nhân,
để giai cấp công nhân hiểu về sứ mệnh lịch sử lOMoAR cPSD| 61197966 -
Đảng là tham mưu giai cấp : Đảng vạch ra đường lối, cương lĩnh chính trị,
biết cách tiến hành các sứ mệnh lịch sử của mình gạo ra sự thống nhất trong giai cấp công
nhân (về tư tưởng, hành động) -
Đảng phải tiên phong trong đấu tranh cách mạng
+ Đảng phải đi đầu trong đấu tranh cách mạng (không đi sau quần chúng, a dua theo quần chúng)
+ Đảng phải đại biểu cho trí tuệ của thời đại
- Là tổ chức chính trị cao nhất của giai cấp công nhân, đại biểu trung thành
choquyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
- Giai cấp công nhân là cơ sở của Đảng, là nguồn bổ sung lực lượng cho Đảng.
2. Giai cấp công nhân và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay
2.1 Giai cấp công nhân hiện nay
So với giai cấp công nhân truyền thống, giai cấp công nhân hiện nay vừa có những
điểm tương đồng, vừa có những điểm khác biệt
Thứ nhất, điểm tương đồng
Giai cấp công nhân hiện nay vẫn đang là lực lượng sản xuất hang đầu của xã hội
hiện đại. Họ là chủ thể của quá trình sản xuất công nghiệp hiện đại mang tính xã hội hóa ngày càng cao
-Giai cấp công nhân hiện nay vẫn bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư. Quan
hệ sản xuất TBCN với chế độ sở hữu tư nhân TBCN về TLSX sản sinh ra tình trạng bóc lột này vẫn tồn tại.
Từ những điểm tương đồng đó có thể khẳng định
Lý luận về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân của chủ nghĩa Mác – Lênin vẫn
mang giá trị khoa học và cách mạng, vẫn có ý nghĩa thực tiễn to lớn, chỉ đạo cuộc đấu
tranh cách mạng hiện nay của giai cấp công nhân, phong trào công nhân và quần chúng lOMoAR cPSD| 61197966
nhân dân lao động, chống CNTB và lựa chọn con đường XHCN trong sự phát triển của thế giới ngày nay.
Thứ hai; Những biến đổi và khác biệt của giai cấp công nhân hiện nay
- Cơ cấu đa dạng hơn (Phân hóa trong giai cấp công nhân) biểu hiện:
+ Công nhân trực tiếp điều hành máy (bộ phận này đang có xu hướng ngày càng
giảm do sự phát triển của cách mạng khoa học công nghệ, tự động hóa sản xuất ngày càng tăng.
Ví dụ nhà máy cán thép Việt Đức rất lớn nhưng bộ phận điều khiển trực tiếp máy
chỉ chưa đến 10 công nhân.
+ Công nhân bảo hành sửa chữa máy (cũng đang có xu hướng giảm)
+ Công nhân quản lý, kiểm tra điều hành quá trình sản xuất có xu hướng giảm
+ Công nhân ngày nay cũng tham gia trức tiếp phát minh sáng chế tại doanh nghiệp (công nhân trí tuệ).
+Lao động dịch vụ trình độ cao phát triển.
- Xu hướng trí tuệ hóa công nhân
+Có trình độ cao đẳng, đại học
+Lao động với quy trình công nghệ rất hiện đại
+Hao phí lao động chủ yếu là trí lực
+Biểu hiện mới về mặt xã hội hóa lao động (làm việc nhóm, tại nhà, xuất khẩu lao động tại chỗ...)
(hạn chế lớn nhất của công nhân Việt Nam hiện nay là khả năng làm việc theo nhóm kém)
Xuất khẩu lao động tại chỗ tức là ngồi làm việc tại nhà vẫn có thể bán sức lao động ra nước ngoài. lOMoAR cPSD| 61197966 Thuận lợi
+Chứng tỏ rằng để làm như vậy trình độ của giai cấp công nhân phải cao
+Họ có quyền lựa chọn công việc phù hợp +Giảm chi phí Nhưng khó khăn
+Khả năng liên kết tập hợp giai cấp công nhân lại để đấu tranh là khó khăn
+Công nhân có thể mất việc bất cứ lúc nào mặc dù anh ta hoàn thành xuất sắc nhiệm
vụ được giao (tính cạnh tranh ngày càng gay gắt)
(giai cấp công nhân hiện nay trở thành giai cấp lãnh đạo xã hội ở nhiều nước)
2.2 Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thế giới hiện nay
2.2.1 Về nội dung kinh tế
Thông qua vai trò của giai cấp công nhân trong quá trình sản xuất với công nghệ
hiện đại, năng suất, chất lượng cao, đảm bảo cho phát triển bền vững, sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân đối với sự phát triển xã hội ngày càng thể hiện roc, bới sự phát triển
của sản xuất của CNTB trong thế giới ngày nay vowus sự tham gia trực tiếp của giai cấp
công nhân và các lực lượng lao động- dịch vụ trình độ cao chính là nhân tố kinh tế xã hội
thúc đẩy sự chin muồi các tiền đề của CNXH trong long CNTB.
Mặt khác, mâu thuẫn lợi ích cơ bản giữa giai cấp tư sản với giai cấp công nhân ngày
càng sâu sắc ở từng quốc gia và trên phạm vi toàn cầu. Những bất công và bất bất bình
đẳng xã hội đã thúc đẩy cuôc đấu tranh chống chế độ bóc lột giá trị thặng dư trên phạm vi
thế giới, phấn đấu cho một trật tự xã hội mới công bằng và bình đẳng.
2.2.2 Về nội dung chính trị- xã hội
Ở các nước TBCN, mục tiêu đấu tranh trực tiếp của giai cấp công nhân là nhân dân
lao động là chống bất công và bất bình đẳng xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền
về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Đối với các nước XHCN, nội dung chính
trị -xã hội của giai cấp công nhâ là lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới, giải quyết thành lOMoAR cPSD| 61197966
công các nhiệm vụ trong thời kỳ quá độ lên CNXH, đặc biệt là xây dựng Đảng cầm quyền
trong sách, vững mạnh, thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH đất nước.
2.2.3 Về nội dung văn hóa tư tưởng
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong điều kiện thế giới hiện nay
trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng trước hết là cuộc đấu tranh ý thức hệ. Đó là cuộc đấu tranh
giữa CNTB và CNXH, cuộc đấu tranh này đang diễn ra quyết liệt và phức tạp.
3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
3.1 Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
-Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XIX (khi
thực dân Pháp xâm lược nước ta). Giai cấp công nhân Việt Nam phát triển chậm vì nó sinh
ra và lớn lên ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp.
-Trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp.
-Giai cấp công nhân Việt nam mang đấy đủ các bản chất của giai cấp công nhân quốc tế
-Giai cấp công nhân Việt Nam phần lớn xuất thân từ giai cấp nông dân
-Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội’
Những biến đổi của giai cấp công nhân Việt Nam trong điều kiện hiện nay
- Tăng nhanh về số lượng và chất lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp CNH,HĐH đất nước
-Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt ở mọi thành phần kinh tế, đội ngũ công
nhân trong khu vực Nhà nước giữ vai trò nòng cốt, chủ đạo
-Công nhân trí thức, nắm vững khoa học và công nhân trẻ được đào tạo nghề theo
tiêu chuẩn nghề nghiệp, học vấn, văn hóa, được rèn luyện trong thực tiễn sản xuất và thực
tiễn xã hội, là lực lượng chủ đạo trong cơ cấu giai cấp công nhân
3.2 Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay lOMoAR cPSD| 61197966 -Về kinh tế
Giai cấp công nhân Việt Nam sẽ là nguồn nhân lực chủ yếu tham gia phát triển kinh
tế trường, định hướng XHCN, lấy khoa học- công nghệ làm động lực quan trọng, quyết
định tăng năng suất lao động và hiệu quả. Đảm bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội
Giai cấp công nhân phát huy vai trò là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
-Về chính trị -xã hội
Giai cấp công nhân có nhiệm vụ giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng,
vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ đảng viên, tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng,
ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Về văn hóa- tư tưởng
Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, có nội dung cốt lõi là xây
dựng con người mới XHCN, giáo dục đạo đức cách mạng, rèn luyện lối sống tác phong
công nghiệp, văn minh, hiện đại, xây dựng hệ giá trị văn hóa con người Việt Nam, hoàn thiện nhân cách.
3.3 Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
3.3.1 Phương hướng -
Đại hội X của Đảng cộng sản Việt Nam đã xác định phương hướng xây dựng
giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình đẩy mạnh CNH,HĐH đất nước theo định hướng XHCN -
Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành TW Đảng khóa X, Đảng ta đã ra Nghị
Quyết về “ tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân trong thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH đất nước” -
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng khẳng định “Coi trọng giữ
vững bản chất giai cấp công nhân và nguyên tắc sinh hoạt Đảng” đồng thời chú ý xây dựng,
phát huy vai trò giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức, đội ngũ doanh
nhân đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước thời kỳ mới lOMoAR cPSD| 61197966
3.3.2 Một số giải pháp chủ yếu -
Nâng cao nhận thức kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp lãnh
đạocách mạng thông qua đội tiên phong là Đảng cộng sản Việt Nam -
Xây dựng giai cấp công nhân gắn với xây dựng và phát huy sức mạnh của
liênminh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức và doanh nhân dưới
sự lãnh đạo của Đảng cộng sản. -
Thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn kết chặt
chẽvới phát triển kinh tế - xã hội, CNH,HĐH đất nước và hội nhập quốc tế -
Đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ cho giai cấp công nhân, không ngừng
tríthức hóa giai cấp công nhân -
Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính
trị,của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân
CÂU HỎI THẢO LUẬN/ÔN TẬP
1. Quan niệm về giai cấp công nhân và nội dung sứ mệnh của lịch sử của giai cấp công nhân.
2. Điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan quy định giai cấp công nhân hoàn
thành sứ mệnh lịch sử.
3. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam và tình hình của giai cấp công
nhân Việt Nam hiện nay; những vấn đề đặt ra và định hướng xây dựng./.