lOMoARcPSD|47206071 lOMoARcPSD|47206071
TRƯỜNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI
Chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh
Nhân viên công tác xã hội Khóa 12 (03/4/2022–
13/6/2022) Hình thức học: trực tuyến BÁO CÁO
THU HOẠCH CUỐI KHÓA
Học viên: Phạm Quốc Hùng
Đơn vị: Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội tỉnh Điện Biên lOMoARcPSD|47206071
TRƯỜNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI
Chương trình bồi dưỡ ng tiêu chuẩn chức
danh Nhân viên công tác xã hội Khóa 12
(03/4/2022–13/6/2022) Hình thức học: trực uyến BÁO CÁO
THU HOẠCH CUỐI KHÓA
Học viên: Phạm Quốc Hùng
Đơn vị: Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội tỉnh Điện Biên
Điểm (số và chữ)………………………………….
Người chấm bài:………………………………….. lOMoARcPSD|47206071 A. LỜI NÓI ĐẦU
Hiện nay xã hội ngày càng phát triển đòi hỏi mỗi cá nhân không ngừng học hỏi
để bắt kịp thời đại. Công tác xã hội là một ngành nghề lĩnh vực mới phát triển ở
Việt Nam đó cũng là một lĩnh vực được các cá nhân, tổ chức, cơ quan đơn vị
chú trọng đào tạo. Để nâng cao lĩnh vực công tác này yêu cầu người thực hiện
phải có kiến thức chuyên môn về công tác xã hội để hoàn thành, xử lý
những tình huống trong cuộc sống, công việc hàng ngày. Với một số lý do khác
nhau tháng 3 năm 2022 chúng tôi gồm 11 đồng chí thuộc Sở Lao động –
TBXH tỉnh Điện Biên cùng tham gia khóa học “Bồi dưỡng tiêu chuẩn chức
danh nhân viên công tác xã hội khóa 12 (03/4/2022 đến 13/6/2022) của trường
Đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức Lao động xã hội để nâng cao kiến thức
cũng như vận dụng vào công việc cơ quan. B. PHẦN NỘI DUNG
Qua hơn 2 tháng học tập dưới sự giảng dạy truyền đạt tận tình của các
thầy cô giảng viên trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Lao động xã
hội tôi tiếp thu được những nội dung sau. Chương trình đào tạo khóa học
gồm 2 phần với 17 chuyên đề. Đó là những quan điểm cơ bản của nhà nước
về công tác xã hội, các kiến thức kỹ năng nghề nghiệp chuyên ngành góp phần
nâng cao chất lượng công việc cũng như chất lượng ngành công tác xã hội và
những kiến thức về chính trị, về quản lý nhà nước và các kỹ năng định hướng
chung của ngành công tác xã hội.
Những kiến thức kỹ năng thu được từ khóa học là những kiến thức quý báu và
thiết thực phục vụ trong công tác chuyên môn của bản thân. Mỗi học viên đang
công tác trong các cơ quan đơn vị như Bảo trợ xã hội, Phòng chống tệ nạn xã
hội, Người có công... những chuyên đề mà tôi đã học và có thể áp dụng trong lOMoARcPSD|47206071
công tác của bản thân để công việc thuận lợi hơn. Đó là “công tác xã hội với
người nghiện ma túy”, “Kỹ năng giao tiếp” và “viên chức và văn hóa công sở”
PHẦN I: KIẾN THỨC KỸ NĂNG THU NHẬN TỪ KHÓA HỌC
1. Vai trò của nhân viên công tác xã hội trong hỗ trợ điều trị nghiện ma túy
Vai trò là người tư vấn, quản lý trường hợp: Tham gia vào quản lý, triển
khai hoạt động hỗ trợ trực tiếp cho người nghiện ma túy trên địa bàn, nắm bắt
hồ sơ người nghiện, tiến hành hoạt động tham vấn tâm lý và tư vấn pháp luật
cho người nghiện, gia đình người nghiện, hỗ trợ người nghiện lên kế hoạch
điều trị nghiện, dự phòng tái nghiện.
Vai trò là người biện hộ: Tham gia công tác biện hộ cho người nghiện ma
túy trong trường hợp cần thiết.
Vai trò huy động nguồn lực: Hỗ trợ người nghiện ma túy đồng thời vận
động gia đình, cộng đồng và các tổ chức xã hội sẵn sàng hỗ trợ người nghiện
cả về vật chất lẫn tinh thần để điều trị nghiện và tái hòa nhập cộng đồng sau
điều trị phòng chống tái nghiện.
Vai trò kết nối chuyển gửi dịch vụ cho người nghiện ma túy: Hỗ trợ
người nghiện và người sau cai nghiện tiếp cận các dịch vụ trợ giúp (Dịch vụ y
tế, dịch vụ trợ giúp pháp lý, dịch vụ điều trị nghiện, dịch vụ dạy nghề, học văn
hóa và tìm việc làm cho người nghiện)
Vai trò truyền thông giáo dục: Triển khai các hoạt động giáo dục, truyền
thông nâng cao nhận thức và giảm kỳ thị đối với người nghiện ma túy tại cộng
đồng. Các khâu từ xác định đối tượng, hình thức, nội dung truyền thông, địa lOMoARcPSD|47206071
điểm lên kế hoạch thực hiện được cán bộ công tác xã hội tuyến phường xã
triển khai trên địa bàn.
2. Chuyên đề “Kỹ năng giao giao tiếp”
Theo Dwyer và Daley giao tiếp là một hoạt động tương tác để đạt được sự
hiểu biết lẫn nhau hoặc sự thay đổi giữa 2 hay nhiều người.
Hiểu theo nghĩa hẹp giao tiếp là quá trình gặp gỡ, tiếp xúc giữa con người
nhằm trao, chia sẻ đổi thông tin, tình cảm, tư tưởng, suy nghĩ, vốn sống...
Hiểu theo nghĩa rộng giao tiếp là cách thức để con người sống chung và
làm việc chung với người khác, hay là cách đối nhân sử thế.
7 chức năng cơ bản của giao tiếp là: Chức năng truyền thông tin, chức năng tăng
cường nhận thức, chức năng tăng cường hoạt động, chức năng phối hợp hoạt
động, chức năng điều chỉnh hành vi, chức năng tạo lập mối quan hệ, chức
năng cân bằng cảm xúc, chức năng hình thành và phát triển nhân cách.
Trong giao tiếp cần chú ý các kỹ năng sau: Kỹ năng quan sát Kỹ năng chú ý
Kỹ năng đặt câu hỏi Kỹ năng nghe
Kỹ năng giao tiếp qua điện thoại...
3. Viên chức và văn hóa công sở lOMoARcPSD|47206071
* Theo quy định luật viên chức (Số 58/2010/QH12) có hiệu lực từ ngày
01/1/2012 viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm,
làm việc tại đơn vị công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ
lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật, theo vị trí việc
làm, viên chức được phân loại thành viên chức quản lý và viên chức không giữ
chức vụ quản lý.
Viên chức quản lý: theo quy định tại khoản 1 điều 3 Luật viên chức là người
được bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý có thời hạn chịu trách nhiệm điều hành, tổ
chức thực hiện một hoặc một số công việc trong đơn vị sự nghiệp công lập
nhưng không phải là công chức và được hưởng phụ cấp chức vụ quản lý.
Viên chức không giữ chức vụ quản lý: Gồm những người chỉ thực hiện
chuyên môn nghiệp vụ theo chức danh nghề nghiệp trong đơn vị sự nghiệp công lập.
* Văn hóa công sở: là tổng hợp các giá trị cơ sở vật chất và giá trị tinh thần
được các thành viên trong tổ chức bảo tồn, duy trì và phát huy từ quá khứ đến
hiện tại, là thành quả trí tuệ sáng tạo của con người trải qua các nền văn minh
khác nhau với các hình thái kinh tế khác nhau, thể hiện bản chất nhà nước và
bản sắc dân tộc của mỗi quốc gia trong mỗi giai đoạn lịch sử nhất định (Bộ nội vụ 2012)
PHẦN II: GIỚI THIỆU VỀ CƠ QUAN VÀ CÔNG VIỆC CỦA BẢN THÂN
1. Sơ lược về trung tâm Chữa bệnh – GD- LĐXH tỉnh Điện Biên:
Là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Lao động –TBXH tỉnh Điện Biên
được thành lập vào tháng 3 năm 1996. Tên khai sinh đầu tiên là Trung tâm Cai
nghiện tỉnh Điện Biên đã qua 2 lần đổi tên để có tên gọi trung tâm như bây giờ. lOMoARcPSD|47206071
Trung tâm Chữa bệnh – GD- LĐXH tỉnh Điện Biên có trụ sở tại thôn C1 xã
Thanh Luông huyện Điện Biên tỉnh Điện Biên. Trung tâm có tư cách pháp
nhân có con dấu riêng, có tài khoản tại kho bạc nhà nước tỉnh Điện Biên.
Trung tâm hoạt động và sử dụng 100% ngân sách nhà nước và chịu sự quản
lý của Sở Lao động – TBXH tỉnh Điện Biên.
Chức năng: Là nơi tập trung tiếp nhận điều trị phục hồi và tái hòa nhập
cộng đồng cho những người đã lầm lỡ mắc vào con đường nghiện ma túy.
Nhiệm vụ: + Tiếp nhận, phân loại, chữa bệnh phục hồi sức khỏe quản lý tư
vấn cho học viên nghiện ma túy theo quy trình. Quy mô của Trung tâm tiếp
nhận quản lý từ 500 đến 1000 học viên.
+ Tiếp nhận quản lý điều trị người sau cai nghiện tổ chức lao
động sản xuất tìm và hỗ trợ việc làm cho học viên.
+ Tổ chức cho học viên lao động trị liệu, lao động sản xuất liên
kết với trung tâm dạy nghề phù hợp với điều kiện của trung tâm và trình độ
của từng học viên, tạo điều kiện tái hòa nhập cộng đồng cho học viên.
+ Tổ chức tuyên truyền pháp luật, đạo đức, thể dục thể thao rèn
luyện thể chất, phục hồi hành vi, học văn hóa cho học viên.
+ Tổ chức quản lý bảo vệ giữ gìn trật tự an toàn tại trung tâm:
quản lý, sử dụng hiệu quả đúng pháp luật các nguồn kinh phí theo quy định.
Tổ chức tập huấn, đào tạo kiến thức pháp luật, nghiệp vụ chuyên môn nâng
cao năng lực cho cán bộ trung tâm.
Hiện nay trung tâm có 70 biên chế, và 02 cán bộ hợp đồng, 05 phòng (Phòng
tổ chức hành chính kế toán, Phòng Dạy nghề lao động sản xuất, phòng Y tế, lOMoARcPSD|47206071
phòng Giáo dục hòa nhập cộng đồng và phòng bảo vệ) 06 đội quản lý học viên
(Đội A1, A2,A3, A4, B1, B2) Trung tâm hiện đang quản lý 375 học viên. Giám đốc Phó GĐ P.Y tế P.Dạy nghề P.Tuyên truyền P.Hành chính P.Bảo vệ Đội A1 Đội A3 Đội A2 Đội A4 Đội B1 Đội B2
Hiện nay tôi đang công tác tại phòng Dạy nghề lao động sản xuất với chức
năng nhiệm vụ chính là tham mưu, xây dựng kế hoạch hỗ trợ học viên chữa
bệnh tại trung tâm của tinh Điện Biên, học nghề, học việc, tổ chức tìm việc làm
tại chỗ cho học viên.Quản lý kiểm tra giám sát đánh giá hoạt động trị liệu tại trung tâm.
(Học viên) thân chủ của tôi hiện nay là những học viên đã mắc vào ma túy
thuộc nhiều thành phần xã hội (nông dân, tri thức, giang hồ, công nhân, bác sỹ...)
nên cách quản lý và tiếp cận mỗi đối tượng là khác nhau, điều quan trọng
là một nhân viên công tác xã hội phải biết tìm hiểu, cởi mở, thân thiện và chia
sẻ với đối tác bằng những kiến thức kỹ năng trong khóa học này, tôi đã mở
rộng hơn, biết quan sát và thu thập những thông tin từ xung quanh thân chủ của
mình để có những bước đi trợ giúp cho họ.
PHẦN III: ÁP DỤNG CÁC KIẾN THỨC KỸ NĂNG VÀO THỰC
TẾ 1. Tình huống thực tế trong công tác quản lý và giáo dục học viên: lOMoARcPSD|47206071
Trong thời gian tham gia khóa học tôi tiếp xúc và đã áp dụng những kiến
thức kỹ năng đã học mà các thầy, cô giảng dạy để trợ giúp cho tình huống của
một học viên mới xuống đội tôi quản lý.
Thân chủ Bùi Văn K năm nay 25 tuổi đã có vợ và một con trai 3 tuổi đang
công tác tại bưu điện tỉnh Điện Biên. Vợ chồng K sống cùng ông bà nội (bố mẹ đẻ
của K) Bản thân K là một dân thể thao thực thụ. K vào bưu điện cũng là vì tố
chất và tài năng thể thao của K (K là cầu thủ đánh cầu lông cho đội bưu điện,
trong tỉnh K luôn đứng tốp đầu) Vì công việc và sức nặng của thể thao K đã dính
dần vào con đường ma túy. Thời gian gần đây gia đình K đã biết và qua thống
nhất gia đình đã xin cho K nghỉ 3 tháng để về xuôi chữa bệnh (thực ra vào trung
tâm cai nghiện). Qua vài lần nói chuyện tâm sự thầy trò với nhau K rất ân hận về
những việc đã làm và hứa sẽ cố gắng hết mình quyết tâm không quay lại con
đường cũ và để trở về với gia đình yêu thương và cuộc sống xã hội tốt hơn.
Vào thứ 3 ngày 3 tháng 5 năm 2022 sau khi bố lên thăm nuôi và kể cho K
nghe về chuyện ở nhà và việc vợ K có ý định làm đơn ly hôn. Khi về buồng ở K
tỏ ra nôn nóng buồn rầu. Chiều thứ 4 K đi làm bình thường nhưng khi về buồng
cán bộ trực tiếp quản lý đội của K thông báo K có hiện tượng bất thường không
tập trung lao động và đã bị nhắc nhở. Sau khi biết tình hình của K tôi trực tiếp
gặp trao đổi và đề cập việc giúp đỡ K và K cũng đồng tình hợp tác.
Vì lý do sợ cơ quan biết sẽ cho thôi việc và quan trọng hơn người vợ của K
có ý định bỏ chồng làm cho tinh thần của K không ổn định lo lắng, buồn bã
không muốn ở lại trung tâm cai nghiện mà muốn trở về giải quyết chuyện cơ
quan và chuyện vợ chồng mình.
Từ những điều trên tôi nhận thấy vấn đề của K như sau: Không làm chủ
được cảm xúc, tinh thần, tư tưởng bị giao động khi nghĩ về cơ quan, gia đình
nên có những biểu hiện không tích cực. lOMoARcPSD|47206071
Để hỗ trợ K cần giải quyết các mục tiêu sau:
+ Trao đổi động viên K về việc kiềm chế bản thân, suy nghĩ tích cực hơn,
đồng thời trao đổi với các bạn cùng phòng về việc K đang gặp phải để mọi
người chia sẻ cùng K.
+ Liên hệ với vợ K để tháo gỡ tình hình, giải thích động viên để gia đình được đoàn tụ.
+ Chia sẻ những suy nghĩ quan điểm của K mong gia đình,vợ hiểu và
đồng cảm để K tích cực hơn trong công việc cai nghiện ở trung tâm, sớm
đoàn tụ gia đình và xã hội.
Sau 10 ngày quan sát tôi nhận thấy K đang có những chuyển biến tích cực
lúc trước tinh thần K không ổn định hay thơ thẩn một mình không tích cực
lao động. Sau 10 ngày hỗ trợ cho K em đã có sự thay đổi. K chia sẻ gia đình
báo tin vợ K đã không còn ý định bỏ chồng nữa. Chị đã lên thăm nuôi tiếp
xúc hỏi han chồng thường xuyên.
Mọi vấn đề của K đã được giải quyết bước đầu mang tính tích cực, khả quan,
tuy nhiên sau khi cai nghiện thành công tái hòa nhập cộng đồng K còn phải cố
gắng nhiều hơn nữa để không quay lại con đường cũ. Trong thời gian cai nghiện
K cũng như các học viên khác đều được tư vấn để lựa chọn học nghề phù hợp
với khả năng của họ. Sau đó khi tái hòa nhập trở về với gia đình, xã hội thì có
việc làm lại khá ít một phần là do mặc cảm, tự ti một phần khác vẫn còn tư tưởng
dựa dẫm, ngại lao động mặt khác là do các đơn vị sản xuất ngại nhận họ vào làm
việc. Vì nhiều lý do từ đó tạo tâm lý chán nản, buông xuôi cho người
nghiện và dễ nghiện lại. Vì vậy vai trò của công tác xã hội sẽ là cầu nối giữa
người nghiện ma túy với chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị sản xuất lOMoARcPSD|47206071
để người nghiện tái hòa nhập với cộng đồng và tìm được công việc ổn định
cho bản thân và gia đình.
Khi vấn đề tình cảm hay vấn đề khác của con người được đáp ứngvaf thông
xuốt thì mọi hành vi sẽ được điều chỉnh về chuẩn mực cho phép. Học viên trong
môi trường cai nghiện ngoài việc lắng nghe tâm sự, chăn chở là hết sức quan
trọng. Là người nhân viên công tác xã hội đóng vai trò to lớn ngoài việc hỗ trợ
học viên nâng cao khả năng thích ứng, kỳ thị bản thân sau đó giúp người nghiện
thay đổi suy nghĩ, hành vi về chuẩn mực cán bộ công tác xã hội còn hướng cho
thân chủ những kiến thức, kỹ năng phòng ngừa nguy cơ cao. Một người đã mắc
vào con đường nghiện ma túy vẫn có thể thành công trong việc từ bỏ ma túy.
Qua các chuyên đề, bài giảng của các thầy cô trong lớp tôi đã áp dụngkhas
tốt để giúp đỡ thân chủ của mình vượt qua khó khăn, vướng mắc của bản
thân và gia đình để trở thành người có ích cho xã hội.
Biết lắng nghe, quan sát chủ động đêna với thân chủ, xác định đúng vấn
đề cần tháo ngỡ cùng thân chủ chỉ ra và giải quyết vấn đề.
2. Những kiến thức, kỹ năng đã áp dụng :
- Đồng cảm với thân chủ, biết lắng nghe họ để hiểu được tình cảm vad nhu cầu của họ.
- Kết nối, sẻ chia và hướng dẫn gia đình cách để vượt qua vấn đề
- Khuyến khích và gợi ý để thân chủ bộc lộ tâm trạng của họ thường là chán
trường, mặc cảm, tự ti...
- Khích lệ, cổ vũ thân chủ khi họ thể hiện tốt. Chia sẻ khi họ chưa làm tốt,
phải biết quan sát, lắng nghe phản hồi của thân chủ về cách tiếp cận các vấn đề
trao đổi với họ. lOMoARcPSD|47206071
3. những kiến thức, kỹ năng khó áp dụng :
Có rất nhiều những kiến thức, kỹ năng bổ ích tiếp thu trong quá trình học. Tuy
nhiên vì đang làm việc trong môi trường đặc thù( Trung tâm cai nghiện ) nên
những kiến thức về công tác xã hội với trẻ em, công tác xã hội với người khuyết
tật, công tác xã hội với người cao tuổi, công tác xã hội với người tâm thần, người
nghèo... là những nội dung tôi không có cơ hội được áp dụng vào thực tế.
PHẦN IV. CHUYỂN BIẾN VỀ Ý THỨC, THÁI ĐỘ ĐỐI
VỚI CÔNG VIỆC, VỚI NGHỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI
Công tác xã hội là một nghành nghề, lĩnh vưc mới phát triển tại Việt Nam vì
vậy bản thân tôi sẽ cố ngắng hơn nữa, cần phải học hỏi, tiếp thu sâu rộng nghề
công tác xã hội này để hoàn thiện bản thân hơn trong công việc cũng như xã hội.
Khóa học diễn ra trong điều kiện dịch covid-19 đã thuyên giảm, việc phải
học qua hình thức trực tuyến lần đầu cũng gặp nhiều trở ngại, mặc dù phải đồng
thời thực hiện công việc nhưng bản thân tôi luôn cố ngắng tham gia tốt nhất các
buổi học để tiếp thu những kiến thức, kỹ năng cần có cho bản thân.
Qua các bài giảng chuyên đề tôi nhận thức được cơ bản của nghề công tác
xã hội, những kỹ năng mà một nhân viên công tác xã hội cần có được. Đặc biệt là
công tác xã hội với các lĩnh vực liên quan với cá nhân và gia đình, tổ chức và
cộng đồng cùng nhiều các lĩnh vực khác như người khuyết tật, trẻ em có hoàn
cảnh đặc biệt... Hơn thế nữa là lĩnh vực mà bản thân tôi công tác đó là người
nghiện ma túy cũng như người nhiễm HIV mà bản thân tôi tiếp xúc hằng ngày.
Kết thúc khóa học chương trình đào tạo, bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh
nghề nghiệp nhân viên công tác xã hội do trường đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công
chức lao động xã hội mang đến cho tôi cơ hội nâng cao tầm hiểu biết cũng như
trình độ chuyên môn ngày một tốt hơn. lOMoARcPSD|47206071 PHẦN V: KIẾN NGHỊ
Qua toàn bộ khóa học chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nhân viên
công tác xã hội tôi nhận thấy đây là một khóa học cần thiết và rất có ích đối với
mỗi học viên làm công tác xã hội. Vậy tôi tha thiết kính mong tập thể lãnh đạo
cùng các thầy cô giảng viên của trường luôn hết mình trong công tác giảng dạy để
truyền đạt kiến thức kỹ năng công tác xã hội cho học viên tham gia khóa học về
sau ngày càng phát triển. C. KẾT LUẬN
Kiến thức là nền tảng của sự phát triển bản thân mỗi người tiếp nhận kiến thức
mới và áp dụng vào thực tế là sự thành công của các thầy cô làm giảng viên. Khóa
học diễn ra trong thời gian hơn 2 tháng tôi nhận thấy đây là khóa học rất bổ ích
trong thực tiễn và cần thiết cho những người làm trong nghề công tác xã hội. Bản
thân tôi xin hứa sẽ cố gắng tìm hiểu, học hỏi để tiếp thu sâu hơn nữa kiến thức
mà thầy cô truyền đạt trong thời gian qua.
Tôi xin chân thành cảm ơn! Người làm báo cáo Phạm Quốc Hùng