Cơ cấu Chuyển đổi số | Trường Đại học Kinh tế – Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

Shopee là trang thương mại điện tử mua sắm được vận hành bởi công ty công
nghệ Singapore SEA Limited - một trong những startup lớn nhất Đông Nam Á đang nỗ
lực không ngừng để cạnh tranh với gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba của Trung
Quốc. Shopee được giới thiệu lần đầu tiên và năm 2015 tại Singapore và hiện nay đã có
mặt tại các quốc gia: Singapore, Thái Lan, Đài Loan, Indonesia, Việt Nam, Philippines.
Shopee được ra mắt với định hướng là một sàn thương mại phát triển chủ yếu trên thiết
bị di động như một mạng xã hội phục vụ nhu cầu mua bán mọi lúc, mọi nơi cho người
dùng. Tích hợp hệ thống vận hành, giao nhận và hỗ trợ về khâu thanh toán, Shopee là
bên trung gian giúp việc mua sắm trực tuyến dễ dàng và an toàn hơn cho cả bên mua
lẫn bên bán. Do yếu tố di động và xã hội được xây dựng trong khái niệm này, Shopee
được Tech in Asia mô tả là một trong “5 công ty khởi nghiệp thương mại điện tử đột phá
nhất” vì sự đổi mới công nghệ và quy mô đại chúng.
Quý 4 năm 2017, tổng giá trị hàng hóa của Shopee được báo cáo đạt 1,6 tỷ đô la Mỹ,
tăng 206% so với năm trước. Năm 2018, tổng doanh thu (GMV) của Shopee chạm
ngưỡng 10 tỷ đô la Mỹ với hơn 600 triệu giao dịch tại sàn. Từ quý 4 năm 2019, Shopee
đã vượt Lazada của Alibaba để trở thành sàn thương mại điện tử số một Đông Nam Á.
Sau quá trình hoạt động thử nghiệm, Shopee đã chính thức ra mắt thị trường Việt
Nam vào ngày 8/8/2016. Chỉ với 30 giây, Shopee cho phép người dùng Việt Nam thực
hiện mua bán trên điện thoại di động. Vị trí độc tôn của Shopee tại thị trường thương
mại điện tử Việt Nam đã được chứng minh từ năm 2019 và ngày càng được củng cố so
với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Trong quý III/2020 lượng người dùng truy cập vào
website của Shopee đạt 62,7 triệu lượt, tăng tới 10 triệu lượt và tăng mạnh nhất từ trước đến nay.
Tuy nhiên cái giá mà Shopee phải trả cũng không hề rẻ cho “ngai vàng” này. Năm
2018, Shopee là sàn thương mại điện tử lỗ nặng nhất trong 4 bộ tứ của Việt Nam bên
cạnh Lazada, Tiki và Sendo với hơn 1.900 tỉ đồng. Năm 2019, mức lỗ của Shopee tiếp tục
tăng lên 2.411 tỉ đồng trong cuộc chạy đua chưa rõ hồi kết. Là ông lớn trong làng TMĐT
Việt Nam nhưng doanh thu Shopee liên tục lỗ nặng trong những năm gần đây do một số nguyên nhân sau: ●
Do lợi nhuận không cao, để thu hút khách hàng Shopeethường xuyên
tung ra các mã giảm giá, mã hoàn xu, mã miễn phí vận chuyển… và còn có những chương
trình sale lớn trong các ngày 8/8, 9/9, 10/10… dẫn tới biên độ lợi nhuận thấp chỉ từ 5- 10%. ●
Phải chi những khoản lớn cho hệ thống vận hành, các loại chiphí quảng cáo, truyền thông. ●
Mức độ cạnh tranh với các sàn thương mại điện tử khác ngàycàng lớn,
Tiki hay Lazada đang ngày càng nâng cấp để thu hút khách hàng hơn. lOMoAR cPSD| 47167580
2. Mục đích, mục tiêu, giá trị cốt lõi 2.1. Mục đích
- Tạo ra các trải nghiệm mua sắm trực tuyến đơn giản, dễ dàngmang đến nhiều ưu đãi,
an toàn trên nền tảng ứng dụng di động và trang web.
- Đào tạo giá trị cốt lõi cho tất cả nhân viên.
- Kết nối người mua và người bán. 2.2. Mục tiêu
● Mục tiêu về kinh doanh:
- Trở thành sàn thương mại điện tử hàng đầu Đông Nam Á (từ quý IVnăm 2019, Shopee
đã vượt Lazada của Alibaba để trở thành sàn thương mại điện tử số một Đông Nam Á).
- Mở rộng phạm vi hoạt động để tiếp cận nhiều người dùng hơn, baogồm khu vực nông
thôn (năm 2020, Shopee Việt Nam cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh Shopee Express).
- Doanh thu có lãi trong năm 2021.
- Chinh phục các thị trường địa phương bằng cách bản địa hóa vàtùy chỉnh ứng dụng
theo từng khu vực (tại Indonesia, Shopee đã tung ra một mảng riêng chuyên bán các
sản phẩm và dịch vụ dành cho người Hồi giáo). ● Mục tiêu về cộng đồng:
- Xây dựng văn hóa bán hàng (chia sẻ những kiến thức kinh doanhcó tên là Lập Nghiệp
cùng Shopee thông qua những lớp học bán hàng và giao lưu trực tuyến, hệ thống kiểm
soát chất lượng hàng hóa và ban hành chỉ số uy tín).
- Tiếp tục phát triển và nâng cấp nền tảng thương mại điện tử, kếtnối người dùng với
nhau (giao diện thân thiện dựa theo thói quen sử dụng của khách hàng, cho phép trò
chuyện trên Shopee, thêm trò chơi như Nông trại Shopee).
2.3. Giá trị cốt lõi -
Đáp ứng nhu cầu mua sắm trực tuyến dễ dàng, nhanh gọn, an toàntrên ứng dụng
thiết bị di động của người tiêu dùng. - Thúc đẩy sự phát triển của thanh toán kỹ thuật số. -
Đem đến trải nghiệm không chỉ mua sắm mà còn giải trí cho ngườidùng. -
Giúp nhà bán hàng mở rộng mạng lưới kinh doanh hoàn toàn miễnphí. 1 lOMoAR cPSD| 47167580 g . - - - - 2 lOMoAR cPSD| 47167580
- Thành phần ban giám đốc chỉ có 4 người nhưng phải đảm nhận khối lượng công
việc lớn dẫn đến tình trạng quản lý không hiệu quả, một số công việc bị xao
nhãng không được quan tâm giải quyết một cách đúng mức.
2. Hợp nhóm và hình thành các bộ phận
Công ty tổ chức theo mô hình cơ cấu chức năng, thống nhất từ trên xuống Ví dụ( 1 slide) Ưu điểm:
- Phát huy ưu thế của chuyên môn ngành nghề, mỗi bộ phận trong công ty phát
huy được sức mạnh của mình .
- Đơn giản hóa việc cấu tạo, các bộ phận có kế hoạch đào tạo và nâng cao trình
độ nhân viên bộ phận mình. Tạo điều kiện cho giám đốc kiểm tra chặt chẽ
hoạt động của các bộ phận Nhược điểm:
- Cũng chính vì thế mà họ chỉ chịu trách nhiệm trong chức năng của mình, dẫn
đến tình trạng đổ lỗi, trách nhiệm về vấn đề thực hiện mục tiêu chung của tổ
chức cho cấp lãnh đạo cao nhất.
3. Cấp quản lý và tầm quản lý
- Tầm quản lý trong công ty khá rộng. Nhà quản lý cấp cao nhất ( giám đốc điều hành
CEO ) có 3 thuộc cấp là 3 giám đốc với tổ chức quản lý cấp chức năng Ví dụ Ưu điểm
- Số cấp trong công ty khá hợp lý, Về phạm vi quản lý ở ban giám đốc thì công việc
khá nhiều nhưng nó tạo điều kiện cho việc quản lý hiệu quả, kiểm soát tốt, nâng
cao được kết quả hoạt động. Do đó việc quản lý các phòng ban của ban giám đốc
ít khó khan, không bị chồng chéo Nhược điểm:
- Tuy nhiên tầm kiểm soát của ban giám đốc khá rộng, việc đó sẽ giảm hiệu quả,
chậm tiến độ công việc nếu như không có một kế hoạch, chiến lược cụ thể. Cần
có giải pháp để khắc phục hạn chế này lOMoAR cPSD| 47167580 3
4. Quyền hạn và trách nhiệm
Giám đốc điều hành là người nắm quyền hạn cao nhất trong tổ chức. Giám đốc có quyền
ra quyết định đối với các giám đốc chuyên ngành và nhận báo cáo từ các giám đốc chuyên
ngành. Các giám đốc chuyên ngành sẽ từ đó đưa quyết định về các phòng, ban tương
ứng. Các giám đốc chuyên ngành đã được phân chia như sau: Giám đốc vận hành quản
lý phòng Tổ chức – Hành chính, phòng Quản trị thiết bị và phòng Nhân sự; Giám đốc
thương mai chịu trách nhiệm quản lý phòng Marketing; phòng Quan hệ quốc tế và phòng
Chăm sóc khách hàng; Giám đốc tài chính nắm kiểm soát phòng Tài chính – Kế toán,
phòng Kiểm tra, giám sát đánh giá hiệu quả hoạt động và phòng Kiểm toán. - Quyền hạn tham mưu:
Các bộ phận, phòng ban tham mưu được chia theo chức năng cũng thực hiện chức năng
tham mưu cùng các giám đốc chuyên môn:
+ Giám đốc tài chính cùng các phòng, ban ngành liên quan thống kê, xử lí số liệu, lập kế
hoạch tài chính sẽ đưa ra lời khuyên về việc phân bổ nguồn lực tài chính, hay đánh giá
và giám sát hoạt động của một dự án về mặt tài chính.
+ Giám đốc thương mại và các phòng, ban ngành liên quan thực hiện các cuộc điều tra,
phân tích thị trường, qua đó đưa ra lời khuyên về các dự án, chiến dịch quảng cáo, marketing.
+ Giám đốc vận hành và các phòng, ban ngành liên quan thực hiện chức năng tư vấn về
điều chuyển nhân lực giúp ban giám đốc ra quyết định chính xác hơn. - Quyền hạn chức năng:
+ Giám đốc điều hành giao quyền cho các giám đốc chuyên môn. Khi đó, những giám
đốc này được ra chỉ thị trực tiếp cho các trưởng phòng để thực hiện chức năng của phòng đó.
+ Các giám đốc chức năng giao quyền cho các trưởng phòng. Khi đó, các trưởng phòng
này được ra chỉ thị trực tiếp cho các nhân viên trong phòng nhằm thực hiện chức năng,
nhiệm vụ được giao của phòng đó. lOMoAR cPSD| 47167580 - Ưu điểm:
+ Mối quan hệ chức năng là các giám đốc chuyên ngành nhận uỷ quyền từ giám đốc điều
hành thực hiện công việc như hỗ trợ, giám sát,…
+ Mối quan hệ tham mưu trải dài công ty nhưng nổi bật nhất là tham mưu của các giám
đốc chuyên ngành và các phòng, ban ngành liên quan đối với giám đốc điều hành. - Nhược điểm: 4
+ Quyền hạn tập trung nhiều tại các giám đốc, cụ thể là trong việc đưa ra quyết định, chỉ
thị, do đó nên xem xét cho các trưởng phòng đưa ra lựa chọn, đem lại tính toàn diện,
giảm thiểu công việc cho các giám đốc chuyên môn và giám đốc điều hành.
5. Tập trung và phi tập trung
Tổ chức quản lí theo dạng phi tập trung có kết hợp tập trung. Trong đó biểu hiện là:
Giám đốc điều hành trao quyền cho cấp dưới thực hiện công việc. Ở đây, giám đốc điều
hành trao quyền cho 3 giám đốc chức năng thực hiện công việc của mình. Các giám đốc
chức năng tiếp tục trao quyền cho các trưởng phòng cụ thể với từng công việc. Mỗi
phòng, ban ngành đều có trưởng phòng trực tiếp quản lý giám sát. Mọi vấn đề nảy sinh
trong quá trình vận hành công việc do các giám đốc chức năng chịu trách nhiệm giải quyết.
Mức độ phi tập trung của tổ chức đang ở mức tương đối cao. Với nhận
thức và hi vọng mỗi nhà quản lí cấp dưới được tự do và thuận lợi nhất trong việc đưa ra
những quyết định mang tính đột phá và chờ đợi sự sáng tạo, giám đốc điều hành và các
giám đốc chức năng trao quyền cho các nhà quản lí cấp dưới với những quyết định mà
họ đề ra chiếm tỉ trọng lớn và những quyết định này đóng vai trò khá quan trọng.
Với một mức độ đảm bảo hoạt động của tổ chức là an toàn, có kiểm soát
và phát huy được tính năng động sáng tạo của mỗi cá nhân, việc tập trung và phi tập
trung trong quản lí được kết hợp linh hoạt, mềm dẻo, phù hợp trong từng thời kì. Ví dụ lOMoAR cPSD| 47167580 - Ưu điểm:
+ Hình thức phi tập trung kết hợp tập trung cho phép tạo sự nhất quán trong cách tổ
chức vận hành, cấp trên có thể dễ dàng nắm bắt hoạt động của cấp dưới nhưng vẫn cho
cấp dưới được tự do thuận lợi để công tác trong việc quản lí. - Nhược điểm:
+ Kết hợp hình thức phi tập trung khiến cho việc quản lý nhân viên khó khăn hơn so với
hình thức tập trung toàn phần.
+ Kết hợp hình thức tập trung khiến cho các nhà quản lí cấp dưới tuy có đủ chỗ để tự do
sáng tạo nhưung vẫn chưa được phát huy hết giá trị tiềm tàng trong công việc quản lí. 6. Phối hợp
Shopee là một tổ chức đa ngành nghề và có quy mô lớn. Hệ thống các bộ phận cồng
kềnh, phức tạp. Mỗi phòng đều có chức vụ riêng biệt nhưng lại có mối liên kết khá là
chặt chẽ, đảm bảo sự ăn ý trong việc phối hợp, dòng chảy thông tin mượt mà.
Ngoài ra, sự phối hợp giữa các phòng và ban ngành còn được hỗ trợ bởi các hệ thống
thông tin quản lý, hệ thống phần mềm, Internet,… làm cho việc trao đổi, phối hợp hiệu 5
quả hơn. Các mạng lưới đều nằm trong tay các trưởng phòng, dễ dàng điều hành, quản lý nhân viên của mình. Ví dụ: - Ưu điểm:
+ Cơ cấu tổ chức của Shopee tạo điều kiện dễ dàng cho việc giao tiếp và phối hợp giữa
các phòng, ban ngành. Không có chuyện chồng chéo trong việc quản lý, phạm vi quản lý
rõ ràng, đồng thời số cấp quản lý cũng không nhiều, mọi người đềi xác định được công
việc mình được giao cũng như công việc của đồng nghiệp mình, khiến cho việc hỗ trợ
nhau hiệu quả hơn rất là nhiều.
+ Ngoài ra, sự phối hợp giữa các phòng và ban ngành còn được hỗ trợ bởi các hệ thống
thông tin quản lý, hệ thống phần mềm, Internet, … làm cho việc trao đổi, phối hợp hiệu
quả hơn. Các mạng lưới đều nằm trong tay các trưởng phòng, dễ dàng điều hành, quản lý nhân viên của mình. 6