Cơ Sở Vật Chất Kỹ Thuật Cảng Hàng Rời| Kinh tế Cảng | Đại học Hàng hải Việt Nam

3. CƠ SỞ VẤT CHẤT KỸ THUẬT CẢNG HÀNG RỜI
3.1. KHU VỰC CẦU TÀU VÀ THIẾT BỊ A. CẦU TÀU HÀNG RỜI
Các tàu hàng rời lớn thường cần khu nước sâu, các cần trục lớn có sức nâng tốt và
dây chuyền tải hàng. Ngoài ra cũng cần một khu vực rộng, phẳng để xếp hàng,
cũng như các thiết bị chuyển tải hàng lên các sà lan. Bụi luôn là vấn đề của khu
vực cầu tàu hàng rời, do vậy cũng cần quan tâm đến ảnh hưởng ô nhiễm môi trường.
B. THIẾT BỊ CHUYÊN DỤNG XẾP DỠ HÀNG RỜI  Thiết bị rót hàng
Thiết bị chuyên dụng xếp hàng rời thường chủ yếu thực hiện việc tự động rót hàng
rời vào hầm hàng. Việc xếp hàng có năng suất cao hơn dỡ hàng rất nhiều với mức
xếp thông thường đại tới 14.000 tấn trên giờ xếp đối với các hàng có trọng lượng
riêng lớn như quặng sắt.
- Các bộ phận chủ yếu của thiết bị rót hàng vào hầm hàng bao gồm một băng
chuyền tải hàng, một phễu rót và hằng chảy xuống hầm nhờ trọng lực của hàng.
- Thiết bị rót hàng có thể bao gồm ba loại là: Thiết bị rốt hàng cố định, thiết bị
rớt hàng song song và thiết bị rót hàng xuyên tâm.
- Thiết bị rót hàng cố định gồm băng chuyền cố định và phễu rót hàng cố
định. Tàu luôn phải dịch chuyển dọc theo cầu tàu để đảm bảo hằng được rót
đúng hầm tàu với đúng khối lượng. Do bất tiện nên thiết bị này ít được sử dụng.
- Thiết bị rót hàng song song bao gồm một bộ khung giàn có khả năng dịch
chuyển dọc theo chiều dài của cầu tàu và có thể dừng lại ở các vị trí khác
nhau của hầm hàng để rót hàng theo yêu cầu của sơ đồ hầm hàng. Tàu không
di chuyển trong suốt quá trình làm hàng mà hàng sẽ được hệ thống thang
máy và băng chuyền chuyển đến phễu rót.
- Thiết bị rót hàng xuyên tâm cũng không yêu cầu tàu phải dịch chuyển. Trái
lại thiết bị này có thể chuyển vị trí trên mặt hầm hàng nhằm vừa rót hàng
vừa san hàng hiệu quả nhất.
 Nhược điểm của hệ thống này là tầm với ngắn nên chỉ phù hợp với các cảng nhỏ.
B. THIẾT BỊ DỠ HÀNG RỜI
Thiết bị dỡ hàng rời bao gồm cần trục - cần trục chân đế hoặc cần trục giàn - kết
hợp với gầu ngoạm để lấy hàng từ hầm tàu lên bờ.
 Cần trục – cần trục chân đế - cần trục giàn
Đây là loại thiết bị cầu tàu phục vụ cho việc xếp dỡ các loại hàng hoá xuất nhập
khẩu trong cảng như hàng bách hoá, bao kiện, hàng rời... Tuy nhiên năng suất mà
nó mang lại hơi thấp. Cần trục chân đế có tầm với xa, khả năng xoay linh động nên
được sử dụng khá phổ biến khi xếp dỡ hàng rồi.  Gầu ngoạm
Gầu ngoạm là loại thiết bị chuyên dùng để lấy hàng rời là các loại hàng nhẹ thường
có kết cấu không cố định (cát, quặng, bông) ra khỏi hầm tàu. Các gầu ngoạm sử
dụng để xếp dỡ các loại hàng rời như: than cốc, thạch cao, cám, ngô…., ngoài ra
do đặc thù kỹ thuật có thể xếp dỡ các loại hàng có tỷ trọng rời cao, độ chảy lớn,
kích thước hạt lớn, hạt nhỏ khác nhau nên rất linh hoạt trong việc san tẩy, làm tơi
xốp các loại hàng có tính đông cứng cao như các loại quặng, phân lân...
Với loại cần trục giàn hiện đại, gầu ngoạm có thể đạt được dung tích 85 tấn cho
một lần lấy hàng và về mặt lý thuyết năng suất dỡ hàng khi đó của cần trục có thể
đạt tới 5.000 tấn hàng trên giờ.
Năng suất dỡ hàng của thiết bị phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau bao gồm: tốc
độ quay của gầu ngoạm, khoảng cách giữa tàu với khu vực chứa hàng, độ sâu của
hầm hàng, mực thủy triều, kỹ năng của công nhân điều khiển cần trục và hệ số chất
xếp của loại hàng được dỡ.
3.2 KHU BÃI HÀNG RỜI VÀ THIẾT BỊ PHỤC VỤ A. KHU BÃI HÀNG RỜI
 Với khu bãi hàng rời lộ thiên, hàng được chứa trên bãi thường là hàng quặng
sắt hoặc than đá. Việc bố trí khu bãi phụ thuộc vào khả năng thông qua của
hệ thống cầu tàu, diện tích đất hiện có và thiết bị khai thác bãi.
Có năm kiểu đống hàng thường được sử dụng trong các khu bãi hàng rời giúp sử
dụng diện tích đất hiệu quả:
- Đống hàng hình vòng cung
- Đống hàng hình tam giác
 Đống hàng hình vòng cung và đống hàng hình tam giác chỉ phù hợp với các
cảng nhỏ với các thiết bị xếp dỡ hàng nhỏ có năng suất thấp - Đống hàng dài đơn - Đống hàng dài đôi
- Đống hàng khối hình thang
 Còn loại đống hàng dài đơn, dài đôi và khối hình thang thường bố trí tại các
cảng hàng rời cỡ lớn nên việc lưu giữ hàng hóa được tính toán cả về khía
cạnh chiến lược lẫn khía cạnh tình huống.
 Với khu bãi kín, hàng rời được chứa trong các nhà kho kín hoặc các
thùng chứa (silo). Có nhiều hình dạng khác nhau của các loại kho chứa này. . B. THIẾT BỊ PHỤC VỤ