Đề cương LSĐ 1930-1945. Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
- Ý nghĩa của CMT10 Nga (1917):
● Cách mạng vô sản, đánh dấu mốc Chủ nghĩa Mác Lenin từ lý luận thành hiện thực
● Mở đầu thời đại mới: thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
A. ĐCSVN RA ĐỜI & CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ ĐẦU TIÊN
1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ
- Chủ nghĩa tư bản: từ nửa sau thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản phương Tây chuyển từ
tựdocạnhtranhsang độc quyền(đếquốcchủnghĩa), đẩy mạnh quá trình xâm chiếm & nô dịch các
nước nhỏ (châu Á, Phi, Mỹ-Latinh) ⇒ Biến các nước này thành thuộc địa đế quốc
⇒ Reaction: phong trào giải phóng dân tộc (đầu thế kỉ XX) + phong trào đấu tranh của giai cấp VS =
cuộc đấu tranh chống tư bản, thực dân
⇒ ĐCS ra đời là một đòi hỏi khách quan
- Ý nghĩa của CMT10 Nga (1917):
● Cách mạng vô sản, đánh dấu mốc Chủ nghĩa Mác Lenin từ lý luận thành hiện thực
● Mở đầu thời đại mới: thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại giải phóng dân tộc ● Ảnh
hưởng mạnh mẽ và thức tỉnh phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa (baogồmVN)
- Ý nghĩa của Quốc tế Cộng sản (V.I.Lenin-3/1919): ● Đào tạo cán bộ chủ chốt lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● Cung cấp tài liệu truyền bá chủ nghĩa Mác Lenin
● Bộ tham mưu chiến đấu, tổ chức lãnh đạo phong trào CMVS thế giới
● Nghiên cứu hoàn thiện chiến lược & sách lược về vấn đề dân tộc và thuộc địa
- Tình hình thế giới tác động đến VN:
● Chủ nghĩa Mác Lenin: Tiền đề tư tưởng - lý luận cho ĐCSVN ra đời
● CMT10 Nga: CMVN lựa chọn con đường “CMVS” Nga
● Quốc tế Cộng sản: Chỉ đạo trong quá trình thành lập ĐCSVN - tạo điều kiện thuận lợi cho ĐCSVN ra đời
1.1. TÌNH HÌNH VN TRƯỚC KHI CÓ ĐẢNG - Timeline: THỜI GIAN SỰ KIỆN
● Thực dân Pháp nổ súng xâm lược VN tại Đà Nẵng 1/9/1858
● Chế độ phong kiến VN khủng hoảng trầm trọng
Triều đình nhà Nguyễn từng bước thỏa hiệp 1858 - 1883 (Hiệpước1862,1874,1883) Hiệp ước Patenotre 6/6/1884
⇒ VN chính thức trở thành thuộc địa Pháp 17/10/1887
Liên bang Đông dương thuộc Pháp được thành lập 1897 - 1914
Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (PaulDouMer) 1919 - 1929
Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai
- Chính sách chính trị của Pháp: lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● Dùng vũ lực để bình định, đàn áp sự nổi dậy của nhân dân & các phong trào yêu nước ⇒
1862: xây nhà tù Côn Đảo để giam cầm người Việt yêu nước chống Pháp
● Duy trì chính quyền phong kiến bản xứ làm tay sai (dùngngườiViệttrịngườiViệt)
● “Chia để trị” nhằm phá vỡ khối đoàn kết dân tộc
- Chính sách kinh tế của Pháp:
● Biến Đông Dương thành thị trường tiêu thụ hành hóa của “chính quốc”
● Ra sức vơ vét tài nguyên, bóc lộc sức lao động rẻ mạt của người bản xứ ● Thuế khóa nặng nề
- Chính sách văn hóa xã hội của Pháp:
● “Ngu dân” để dễ cai trị, lập nhà tù nhiều hơn trường học
● Du nhập những giá trị phản văn hóa, duy trì tệ nạn xã hội vốn có, tạo nên nhiều tệ nạn mới
(rượucồn, thuốcphiện)
● Tuyên truyền tư tưởng “khai hóa văn minh” của nước “Đại Pháp” lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
- Tình hình các giai cấp xã hội VN:
● Địa chủ: 1 bộ phận câu kết với TDP - 1 bộ phận khởi xướng & lãnh đạo các phong trào chống
Pháp - 1 bộ phận lãnh đạo phong trào nông dân - 1 bộ phận chuyển sang kinh doanh theo lối tư bản
● Nông dân (90%dânsố): Giai cấp bị TDP & phong kiến bóc lột, đàn áp nặng nề nhất ⇒ lực
lượng hùng hậu, có tinh thần đấu tranh kiên cường bất khuất, khao khát giành lại ruộng đất,
cần lực lượng xung phong lãnh đạo
● Công nhân: Xuất thân từ nông dân, chủ yếu là công nhân khai thác mỏ, đồn điền, lực lượng
nhỏ bé ⇒ sớm vươn lên tiếp nhận tư tưởng tiên tiến của thời đại, “tự phát” → “tự giác”, có
năng lực lãnh đạo cách mạng
● Tư sản: 1 bộ phận tham gia vào đời sống chính trị, kinh tế của TDP (tưsảnmạibản)- 1 bộ
phận bị chèn ép, kìm hãm, yếu ớt về kinh tế (tưsảndântộc)⇒ có tinh thần yêu nước nhưng
không có khả năng tập hợp các giai tầng để tiến hành cách mạng
● Tiểu tư sản: Bị đế quốc, tư bản chèn ép → tinh thần yêu nước, dân tộc & nhạy cảm về chính
trị & thời cuộc >< Địa vị kinh tế bấp bênh, thái độ dao động, thiếu kiên định → không thể
lãnh đạo cách mạng
● Sĩ phu phong kiến: 1 bộ phận hướng sang tư tưởng dân chủ tư sản/vô sản - 1 bộ phận khởi
xướng các phong trào yêu nước
1.2. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRƯỚC KHI CÓ ĐẢNG THỜI GIAN TẦNG LỚP DIỄN BIẾN
NGUYÊN NHÂN THẤT BẠI
- Vua Hàm Nghi & Tôn Thất Thuyết khởi Phong trào Cần xướng
Không tập hợp rộng rãi toàn Phong kiến yêu Vương
- Tiêu biểu: khởi nghĩa Ba Đình (Thanh
thể tầng lớp nhân dân, không nước (1885-1896) Hóa),
có khả năng liên kết toàn dân
Bãi Sậy (Hưng Yên), Hương Khê (Hà Tĩnh) lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
- Kết thúc: khởi nghĩa Phan Đình Phùng (1896) Phong trào nông
- Mang nặng “cốt cách phong Phong trào Yên - Place: Bắc Giang dân kiến”
- Lãnh đạo: Hoàng Hoa Thám
- Không có khả năng mở rộng Thế
hợp tác và thống nhất tạo (cuốiTKXIX-đầu
thành 1 cuộc cách mạng giải TKXX) phóng dân tộc -
Phong trào Đông Du: tập hợp lực
lượng bạo động chống Pháp, đưa thanh niên yêu nước sang Xu hướng bạo
Nhật Bản ⇒ 1908, Chính phủ Nhật câu kết động của Phan với
Thiếu tổ chức, kế hoạch hoạt Bội Châu
Pháp trục xuất lưu học sinh VN về nước động không rõ ràng (đầuTKXX1940) -
Việt Nam Quang phục Hội: học
tập Cách mạng Tân Hợi (1911), tôn chỉ là
vũ trang đánh đuổi TDP, khôi phục VN,
thành lập nước CH dân quốc VN
- Nguyên tắc: thực hiện dân quyền, khai
thông dân trí, mở mang thực nghiệp - Hoạt động: Xu hướng cải Trào lưu dân chủ
> Đề nghị Nhà nước “bảo hộ” Pháp tiến
Không rõ bản chất của chủ cách của Phan tư sản hành cải cách
nghĩa đế quốc thực dân, đặt Châu Trinh
> Mở trường Đông Kinh Nghĩa Thục đến
lòng độ lượng không đúng chỗ (đầuTKXX1908) 12/1907
> Phong trào Duy Tân, đỉnh cao là chống thuế Trung Kỳ (1908) -
Dịp: cuộc khai thác thuộc địa lần II -
Lãnh đạo: Nguyễn Thái Học
Bạo động non, bất đắc dĩ, thể Việt Nam Quốc -
Lực lượng chủ yếu: binh lính, học
hiện tính chất hấp tấp, tính Dân Đảng sinh sinh viên
hăng hái nhất thời, tính chất (12/19272/1930) -
Phương thức: đấu tranh vũ trang
non yếu và không vững vàng
theo phương pháp manh động, ám sát cá của phong trào tư sản
nhân - Tiêu biểu: khởi nghĩa Yên Bái -
Nguyên nhân thất bại:
● Thiếu đường lối chính trị đúng đắn để giải quyết triệt để những mâu thuẫn cơ bản, chủ yếu của xã hội lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● Chưa có 1 tổ chức vững mạnh để tập hợp, giác ngộ & lãnh đạo toàn dân tộc
● Chưa xác định được phương pháp đấu tranh thích hợp
● Thiếu cơ sở xã hội -
Ý nghĩa: Thúc đẩy phong trào yêu nước phát triển mạnh mẽ → Tạo cơ sở xã hội thuận lợi
cho việc tiếp thu Chủ nghĩa Mác Lenin
→ CMVN lâm vào khủng hoảng về đường lối giải phóng dân tộc & tổ chức cách mạng tiên phong
2. NGUYỄN ÁI QUỐC CHUẨN BỊ THÀNH LẬP ĐẢNG
2.1. KHÁI QUÁT CHUNG QUÁ TRÌNH THỜI SỰ KIỆN TÁC ĐỘNG GIAN
Xác định rõ kẻ thù & lực lượng đồng minh 1911
Ra đi tìm đường cứu nước
của dân tộc bị áp bức 1917 Thắng lợi CMT10 Nga
CMT10 Nga là cuộc “cách mạng đến nơi”
Tạo tiếng vang lớn trong dư luận quốc tế,
Gửi tới Hội nghị Versailles bản “Yêu 18/6/1919
khiến Bác hiểu hơn bản chất bản chất của
sách của nhân dân An Nam” đế quốc, thực dân
Đọc bản “Sơ thảo lần thứ nhất những
luận cương về vấn đề dân tộc” → trở
Đánh dấu bước chuyển biến quyết định 7/1920
thành 1 trong những sáng lập viên của trong tư tưởng & lập trường chính trị ĐCS Pháp
Xác định con đường cách mạng đúng đắn, 1923 -
Làm việc tại Quốc tế Cộng sản
hoàn thiện nhận thức về đường lối cách 1924 Moscow
mạng vô sản, tích cực truyền bá chủ nghĩa Mac Lenin về VN
⇒ Quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác Lenin về VN của Bác:
● Thời kỳ ở Paris (1921 - 6/1923)
● Thời kỳ ở Moscow (6/1923 - 11/1924)
● Thời kỳ ở Quảng Châu (11/1924 - 5/1927)
2.2. TỔ CHỨC SỰ RA ĐỜI CỦA
ĐẢNG - Tư tưởng:
● Giữa 1921: tại Pháp, Bác thành lập Hội Liên hiệp Thuộc địa, sáng lập nên tờ báo Người cùng
khổ, viết nhiều bài trên các báo Nhân đạo, Đời sống công nhân, Tạp chí Cộng sản, Tập san thư tín quốc tế, etc. lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● 1922: Ban nghiên cứu thuộc địa của ĐCS Pháp được thành lập → Bác = Trưởng tiểu ban
nghiên cứu về Đông Dương. Hoạt động:
○ Nghiên cứu lý luận + tham gia hoạt động thực tiễn trong phong trào cộng sản & công nhân quốc tế
○ Tố cáo, lên án bản chất áp bức, bóc lột, nô dịch của chủ nghĩa thực dân → kêu gọi,
thức tỉnh nhân dân bị áp bức đấu tranh giải phóng
○ Tuyên truyền tư tưởng về con đường cách mạng vô sản, xây dựng mối quan hệ gắn bó
giữa những người cộng sản & nhân dân lao động Pháp với các nước thuộc địa & phụ thuộc
● 1927: Bác khẳng định: “Đảng muốn vững phải có chủ nghĩa làm cốt, trong đảng ai cũng phải
hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy”
- Chính trị: Bác đưa ra những luận điểm quan trọng về cách mạng giải phóng dân tộc:
● Con đường cách mạng của dân tộc bị áp bức là giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, cả
hai đều là sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản → Cách mạng giải phóng dân tộc là một phần
của cách mạng vô sản thế giới, có thể góp phần tích cực thúc đẩy CMVS ở “chính quốc”
● Đường lối chính trị của Đảng phải hướng tới giành độc lập cho dân tộc, tự do, hạnh phúc cho
đồng bào, xây dựng nhà nước mang lại quyền & lợi ích cho dân
● “Công nông là gốc của cách mệnh”, CM là “việc chung của cả dân chúng chứ không phải là
việc của riêng 1, 2 người”
● Cách mạng trước hết phải có Đảng để vận động & tổ chức dân chúng + liên lạc với dân tộc bị
áp bức & vô sản → Phong trào Vô sản hóa do Kỳ bộ Bắc Kỳ Hội VN CM thanh niên phát động từ 29/9/1928
- Tổ chức: Hội Việt Nam Cách mạng thanh niên
● Thành lập: 2/1925, thành lập Cộng sản đoàn → 6/1925, thành lập Hội với nòng cốt là Cộng sản đoàn
● Mục đích: làm cách mạng dân tộc (đập tan Pháp, giành độc lập) → làm cách mạng thế giới
(lật đổ chủ nghĩa đế quốc, thực hiện chủ nghĩa cộng sản)
● Tổ chức: gồm 5 cấp: trung ương bộ, kỳ bộ, tỉnh bộ/thành bộ, huyện bộ, chi bộ, với Tổng bộ
là cơ quan cao nhất, trụ sở đặt tại Quảng Châu ● Hoạt động:
○ Xuất bản tờ báo “Thanh niên” tuyên truyền tôn chỉ của Hội, chủ nghĩa Mác Lenin và
phương hướng phát triển của cuộc vận động giải phóng dân tộc VN lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
○ Tổ chức lớp huấn luyện chính trị → bài giảng của Bác được xuất bản thành cuốn
Đường Cách mệnh, cuốn sách chính trị đầu tiên của CMVN
○ Phát triển cơ sở trong nước + Xiêm
● Ý nghĩa: trực tiếp truyền bá chủ nghĩa Mác Lenin vào Việt Nam, thúc đẩy mạnh mẽ sự
chuyển biến của phong trào công nhân, phong trào yêu nước → tiền thân ĐCSVN
3. THÀNH LẬP ĐCS VIỆT NAM
3.1. CÁC TỔ CHỨC CỘNG SẢN
- Nhược điểm: đều tự nhận là đảng cách mạng chân chính, không tránh khỏi phân tán lực lượng &
thiếu thống nhất về tổ chức trên cả nước - Ý nghĩa:
● Phù hợp với xu thế & nhu cầu bức thiết của VN
● Đánh dầu sự chuyển chiến mạnh mẽ các phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân ngày càng lên cao
⇒ Nhu cầu thành lập chính đảng có đủ khả năng tập hợp dân tộc & lãnh đạo cách mạng ngày càng
trở nên bức thiết
3.2. HỘI NGHỊ THÀNH LẬP
ĐẢNG - Hoàn cảnh lịch sử:
● Thời gian: 6/1 - 3/2/1930
● Địa điểm: Cửu Long, Hương Cảng, Trung Quốc
● Chủ trì: Nguyễn Ái Quốc
● Thành phần: Đông Dương CSĐ, An Nam CSĐ, 1 đại diện Quốc tế CS, 2 đại biểu Chi bộ nước ngoài ● Nội dung:
○ Thành lập ĐCS VN
○ Thông qua các văn kiện: Chính cương vắn tắt của Đảng, Sách lược vắn tắt của Đảng,
Chương trình tóm tắt của Đảng, Điều lệ vắn tắt của ĐCS VN lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
○ Ra Lời kêu gọi nhân ngày thành lập Đảng
- Quyết định quan trọng:
● Tôn chỉ, mục đích của Đảng: lãnh đạo quần chúng lao khổ làm giai cấp đấu tranh để tiêu trừ
tư bản đế quốc chủ nghĩa, làm cho thực hiện xã hội công sản
● Điều kiện vào Đảng: tin theo chủ nghĩa CS, chương trình Đảng và QTCS, hăng hái tranh đấu &
dám hi sinh phục tùng mệnh lệnh của Đảng, đóng kinh phí, chịu phấn đấu trong 1 bộ phận Đảng
● Tổ chức 1 Trung ương lâm thời để lãnh đạo cách mạng VN
● Xây dựng các tổ chức công hội, nông hội, cứu tế, tổ chức phản đế, xuất bản 1 tạp chí lý luận
& 3 tờ báo tuyên truyền của Đảng
3.3. CƯƠNG LĨNH CHÍNH TRỊ -
Đường lối chiến lược: Chủ trương làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để
đi tới xã hội CS - Nhiệm vụ:
● Trước mắt: Chống đế quốc, giành độc lập cho dân tộc & Chống phong kiến, giành ruộng đất cho dân cày
● Xã hội: Dân chúng được tự do để tổ chức, Nam nữ bình quyền, Phổ thông giáo dục theo công nông hóa
● Kinh tế: Thủ tiêu hết các thứ quốc trái, thâu hết sản nghiệp lớn giao cho Chính phủ công
nông binh quản lý, thâu hết ruộng đất chia cho dân cày nghèo, bỏ sưu thuế cho dân cày
nghèo, mở mang CN & NN, thi hành ngày làm 8h
⇒ Phản ánh đúng tình hình cần được giải quyết ở VN, thể hiện tính cách mạng, toàn diện, triệt
để - Lực lượng cách mạng: Toàn dân tộc, nòng cốt liên minh công - nông - trí thức, trong đó giai
cấp công nhân lãnh đạo
● Thu phục đại bộ phận dân cày, liên lạc tiểu tư sản, trí thức, trung nông để kéo họ đi vào phe vô sản giai cấp
● Làm cho bọn phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư bản An Nam đứng trung lập
⇒ Xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên cơ sở đánh giá đúng đắn thái độ của các giai cấp phù
hợp với đặc điểm xã hội Việt Nam -
Phương pháp cách mạng: Bạo lực cách mạng quần chúng ⇒ Bộ phận nào đã ra mặt phản
cách mạng thì phải đánh đổ -
Quốc tế: CMVN là 1 bộ phận của CM thế giới → nêu cao chủ nghĩa quốc tế & mang bản chất
quốc tế của giai cấp công nhân lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945) -
Vai trò lãnh đạo của Đảng: thu phục đại bộ phận giai cấp, lãnh đạo giai cấp công nhân, làm
cho họ có đủ năng lực lãnh đạo quần chúng ⇒ Ý nghĩa:
● Thể hiện bản lĩnh chính trị, độc lập, tự chủ, sáng tạo
● Đánh giá đúng đắn đặc điểm, tính chất xã hội, chỉ rõ những mâu thuẫn cơ bản & chủ yếu,
đánh giá sát thực thái độ của các giai tầng xã hội đối với nhiệm vụ giải phóng dân tộc
● Chỉ ra con đường giải phóng cho dân tộc VN: ĐỘC LẬP DÂN TỘC GẮN LIỀN VỚI CNXH 4. Ý NGHĨA -
Chấm dứt sự khủng hoảng bế tắc về đường lối cứu nước, đánh dấu bước ngoặt vĩ đại của
CMVN: CMVN trở thành 1 bộ phận khăng khít của CMVS thế giới -
Quy luật thành lập ĐCSVN: “Sản phẩm của sự kết hợp Chủ nghĩa Mác Lenin với phong trào
công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam” -
Khẳng định lần đầu tiên CMVN có một bản cương lĩnh chính trị phản ánh được quy luật
khách quan của xã hội Việt Nam, đáp ứng được những nhu cầu cơ bản & cấp bách của xã hội VN,
phù hợp với xu thế của thời đại, định hướng chiến lược đúng đắn cho tiến trình phát triển của
CMVN - Khẳng định sự lựa chọn con đường CM cho dân tộc VN - con đường CMVS -
Vai trò to lớn của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
⇒ Nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của CMVN
B. LÃNH ĐẠO QUÁ TRÌNH ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN
1. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931 VÀ 1932 - 1935
1.1. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931
- Tình hình: TDP tăng cường bóc lột để bù đắp những hậu quả của cuộc khủng hoảng ở chính quốc →
Đảng “lãnh đạo ngay 1 cuộc đấu tranh kịch liệt chống TDP” - Diễn biến:
● Mở đầu(1-4/1930): bãi công công nhân nổ ra liên tiếp ở các nhà máy, đồn điền + phong trào
đấu tranh nông dân nổ ra ở Hà Nội, Hà Nam, Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh ● Phát triển thành
cao trào (5-8/1930):
○ 5/1930: 16 cuộc bãi công công nhân, 34 cuộc biểu tình nông dân, 4 cuộc đấu tranh
của tầng lớp nhân dân thành thị
○ 6 - 8/1930: 121 cuộc đấu tranh, nổi bật nhất là cuộc tổng bãi công của công nhân KCN Bến Thủy - Vinh (8/1930)
→ Đánh dấu thời kỳ đấu tranh kịch liệt
● Đỉnh cao(9/1930): phong trào cách mạng bùng lên dữ dội, đỉnh điểm là cuộc biểu tình nông
dân Hưng Nguyên (12/3/1930)bị máy bay Pháp ném bom giết chết 171 người lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
○ Bộ máy chính quyền tay sai ở nhiều nơi tan rã → Các tổ chức đảng lãnh đạo đứng ra
quản lý đời sống nhân dân dưới hình thức ủy ban tự quản kiểu Xô Viết
○ Ban Thường vụ Trung ương Đảng gửi thông tri cho Xứ ủy Trung Kỳ: chủ trương bạo
động riêng lẻ trong vài địa phương là quá sớm vì chưa đủ điều kiện → “duy trì kiên
cố ảnh hưởng của Đảng, của Xô viết trong quần chúng, để đến khi thất bại thì ý
nghĩa Xô viết ăn sâu vào trong óc quần chúng và lực lượng của Đảng & Nông hội vẫn duy trì”
→ Chính quyền Xô viết ra đời, là đỉnh cao của phong trào cách mạng
● Lụi tàn (cuối1930-4/1931): TDP tập trung lực lượng đàn áp khốc liệt → toàn bộ BCH Trung
ương Đảng bị bắt - Ý nghĩa:
● Khẳng định thực tế quyền & năng lực lãnh đạo của Đảng
● Rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên & quần chúng yêu nước
● Để lại kinh nghiệm quý báu: kết hợp chiến lược phản đế & phản phong kiến, kết hợp phong
trào đầu tranh công nhân & nông dân, thực hiện liên minh công nông dưới sự lãnh đạo của
giai cấp công nhân, kết hợp nông thôn & thành thị, đấu tranh chính trị & đấu tranh vũ trang
1.2. LUẬN CƯƠNG CHÍNH TRỊ 10/1930 -
Hội nghị BCH Trung ương Đảng(14-30/10/1930):
● Đổi tên ĐCSVN thành ĐCS Đông Dương
● Luận cương chính trị 10/1930 ● Bầu BCH Trung ương chính
thức - Nội dung Luận cương: CƯƠNG LĨNH 2/1930 LUẬN CƯƠNG 10/1930
Đi từ tư sản dân quyền cách Phương hướng chiến
Cách mạng tư sản dân quyền, bỏ
mạng & thổ địa cách mạng → lược
qua thời kỳ tư bản → XHCN Xã hội Cộng sản - Chống đế quốc, giành độc lập
- Chống đế quốc, giành độc lập - Chống phong kiến, giành Nhiệm vụ CM
- Chống phong kiến, giành ruộng
ruộng đất → Vấn đề thổ địa là đất
cái cốt của cách mạng tư sản dân quyền
Toàn dân, nòng cốt liên minh Lực lượng CM
công nhân, nông dân, trí thức Công nhân và nông dân lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945) Lãnh đạo CM ĐCSVN ĐCS Đông Dương Phương pháp CM Bạo lực CM Quan hệ với CM thế
CMVN là 1 bộ phận của CM thế giới giới - Ý nghĩa:
● Xác định được nhiều vấn đề cơ bản về chiến lược CM
● Đảng được kiện toàn & thống nhất -
Hạn chế: không nêu rõ mâu thuẫn chủ yếu của xã hội VN thuộc địa, không nhấn mạnh nhiệm
vụ giải phóng dân tộc, không đề ra chiến lược liên minh dân tộc & giai cấp
● Nguyên nhân: nhận thức chưa đầy đủ về thực tiễn của CM thuộc địa + chịu ảnh hưởng của tư tưởng tả khuynh
● Hậu quả: giải quyết mối quan hệ giữa vấn đề giai cấp & vấn đề dân tộc, giữa 2 nhiệm vụ giải
phóng dân tộc & CM ruộng đất + tập hợp lực lượng CM
→ 18/11/1930: ban hành Chỉ thị Về Vấn đề thành lập “Hội phản đế Đồng minh”
1.3. ĐẤU TRANH KHÔI PHỤC TỔ CHỨC
ĐẢNG - Hoàn cảnh: ●
TDP “khủng bố trắng”: buộc dân cày đầu thú, bắt giam & tử hình người cộng sản ●
Cách mạng bị tổn thất, cơ sở tổ chức Đảng tan vỡ ●
Quần chúng hoang mang, dao động → Cần khôi phục lại tổ chức Đảng & phong trào CM - Diễn biến:
● Đầu 1932: Lê Hồng Phong tổ chức ra Ban lãnh đạo Trung ương Đảng → 15/6/1932, Ban lãnh
đạo công bố Chương trình hành động của ĐCS Đông Dương: vạch ra nhiệm vụ đấu tranh
trước mắt để khôi phục Đảng và phong trào CM, đặc biệt phải “gây dựng một đoàn thể bí
mật, có kỷ luật nghiêm ngặt để hướng đạo quần chúng trên con đường giai cấp chiến đấu”
→ Hệ thống tổ chức Đảng & phong trào quần chúng từng bước được khôi phục
● Đầu 1934: Ban Lãnh đạo Hải ngoại của ĐCS Đông Dương được thành lập để chỉ đạo phong trào trong nước
● Đầu 1935: Xứ ủy Nam Kỳ, Trung Kỳ & Bắc Kỳ được khôi phục -
Đại hội đại biểu lần thứ nhất của Đảng (27-31/3/2935):
● Địa điểm: Ma Cao (Trung Quốc) lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● Nội dung: Đánh giá tình hình - Đề ra nhiệm vụ - Bầu BCH Trung ương ● Nhiệm vụ:
○ Củng cố & phát triển Đảng
○ Đẩy mạnh cuộc vận động tập hợp quần chúng
○ Mở rộng tuyên truyền chống đế quốc, chống chiến tranh, ủng hộ Liên Xô và ủng hộ CM TQ
● Điểm yếu: Cách mạng chỉ thắng lợi khi cách mạng phản đế & cách mạng điền địa gắn bó chặt
chẽ với nhau & cùng đi với nhau → Không sát với phong trào cách mạng thế giới và trong nước lúc bấy giờ
● Ý nghĩa: Hệ thống tổ chức Đảng và phong trào quần chúng phục hồi đặt dưới sự chỉ đạo
thống nhất của BCH Trung ương mới → Đưa CM VN vào thời kỳ mới
2. PHONG TRÀO DÂN CHỦ 1936 -
1939 - Điều kiện lịch sử: ● Thế giới:
○ Chủ nghĩa phát xít xuất hiện, thắng thế ở một số nơi, đe dọa nghiêm trọng nền hòa
bình & an ninh quốc tế
○ Đại hội VII tại Moscow của Quốc tế Cộng sản (7/1935)xác định kẻ thù nguy hiểm trước
mắt của nhân dân thế giới là chủ nghĩa phát xít
○ Chính phủ mặt trận nhân dân Pháp ban bố nhiều quyền tự do dân chủ, tạo điều
kiện thuận lợi cho các cuộc đấu tranh đòi quyền tự do, dân chủ ● Trong nước:
○ Khủng hoảng kinh tế & chính sách khủng bố trắng → Mâu thuẫn xã hội ngày càng tăng cao
○ ĐCS & phong trào quần chúng được phục hồi
- Chủ trương của Đảng:
● Chủ trương đấu tranh đòi quyền dân sinh - dân chủ
● Hình thức đấu tranh & tổ chức: công khai, nửa công khai, hợp pháp, nửa hợp pháp kết hợp
với bí mật, bất hợp pháp
● Phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình
● Cuộc dân tộc giải phóng không nhất thiết phải kết chặt với cuộc cách mạng điền địa
→ Chủ trương đấu tranh phù hợp, đưa CMVN vào thời kỳ đấu tranh mới
- Vận động dân chủ 1936 - 1938: ● Hình thức: lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
○ Tập hợp quần chúng nhân dân tổ chức các cuộc mít tinh, biểu tình
○ Tố cáo tội ác của đế quốc & phong kiến bằng các hình thức sách chính trị phổ thông,
báo chí, truyền đơn và giáo dục
○ Lập Mặt trận dân chủ Đông Dương để tập hợp rộng rãi lực lượng, phát triển phong trào
○ Phát triển tổ chức quần chúng như hội tương tế, hội ái hữu ● Ý nghĩa:
○ Uy tín & ảnh hưởng của Đảng được mở rộng, tổ chức được củng cố & phát triển
○ Đảng tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm mới về lãnh đạo (giải quyết mối quan hệ giữa
mục tiêu trước mắt & mục tiêu chiến lược), về xây dựng mặt trận, về kết hợp các phương thức đấu tranh
3. PHONG TRÀO GIẢI PHÓNG DÂN TỘC 1939 -
1945 3.1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ
- Chính sách lãnh đạo của Pháp:
→ Nhân dân VN hầu hết bị bần cùng hóa, đẩy cao mâu thuẫn giữa dân tộc VN & TDP, cần phải giải quyết
- TDP đầu hàng và cấu kết với Nhật để thống trị & bóc lộc nhân dân Đông Dương
3.2. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG
- Hội nghị Trung ương VI (6-8/11/1939,BàĐiểm,GiaĐịnh): Nhiệm vụ cách
● Tạm gác CM ruộng đất mạng
● Tịch thu ruộng đất của đế quốc & địa chủ phản bội quyền lợi dân tộc lOMoARcPSD| 45562685
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI & ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930- 1945)
● Chống tô cao, chống lãi nặng
● Lập chính phủ liên ban cộng hòa dân chủ Đông Lực lượng CM
● Dương Lập Mặt trận thống nhất dân tộc và tay sai
● Đấu tranh đánh đổ chính quyền đế quốc & tay sai Phương pháp CM
● Kết hợp hợp pháp, nửa hợp pháp với bí mật & bất hợp phát
● Đấu tranh chính trị + vũ trang Xây dựng Đảng