Đề cương môn Luật hiến pháp - Trường Đại học lao động -  xã hội.

ÔN TẬP LUẬT HIẾN PHÁP
*Nêu và phân tích điểm khác nhau cơ bản giữa Hiến Pháp với các đạo luật
thông thường để thấy rằng HP là đạo luật cơ bản của nhà nước.
- Khác với những đạo luật thông thường, HP luôn được đặt ở vị trí đặt biệt quan
trọng trong hệ thống pháp luật của các quốc gia. Sự khác biệt giữa HP với các đạo
luật khác được thể hiện ở chủ thể ban hành, thủ tục sửa đổi, nội dung cơ bản, phạm
vi điều chỉnh, mức độ điều chỉnh và hiệu lực pháp lý. HP có hiệu lực pháp lý tối
cao, trong hệ thống PL mọi văn bản PL khác phải phù hợp với HP, tuân theo HP và
được ban hành trên cơ sở phù hợp với HP . Thủ tục sửa đổi HP thường được thiết
kế khó khăn, phức tạp hơn thủ tục sửa đổi, bổ sung một đạo luật thông thường.
*Xu thế toàn cầu hóa đã làm thay đổi nhận thức của các nhà lập hiến Việt
Nam về vấn đề quyền con người như thế nào?
NHẬN ĐỊNH ĐÚNG SAI
1. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là chế định quan trọng trong Luật Hiến Pháp ?
- Đúng, “ HP là đạo luật cơ bản của một quốc gia, có hiệu lực pháp lý tối cao, quy
định những vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất: của chế độ chính trị, chính sách
phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, các quyền con người, quyền công dân, tổ chức
và hoạt động của các cơ quan nhà nước then chốt ở trung ương và địa phương “
trong đó quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là chế định quan trọng trong LHP.
2. Các thành viên của Hội đồng dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội phải là đại
biểu quốc hội và đồng thời là thành viên Chính phủ
- Sai, thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội là đại biểu Quốc hội hoạt động
chuyên trách và không đồng thời là thành viên chính phủ.
3. Theo quy định của pháp luật hiện hành, người nước ngoài muốn nhập quốc
tịch Việt Nam phải thôi quốc tịch nước ngoài.
- Đúng, người được nhập quốc tịch VN thì phải thôi quốc tịch nước ngoài, trừ
những người là: là vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ hoặc con đẻ của công dân VN; có
công lao đặc biệt đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc VN; có lợi
cho nhà nước CHXHCNVN.
4. Hiến pháp 1959, chỉ thừa nhận hai thành phần kinh tế là kinh tế tập thể và
kinh tế hợp tác xã tương ứng với hai hình thức sở hữu là sở hữu tập thể và sở hữu nhà nước.
- Sai, các hình thức sở hữu về tư liệu sản xuất cũng được hiến định: hình thức sở
hữu của hợp tác xã, hình thức sở hữu của Nhà nước, hình thức sở hữu của người
lao động riêng lẻ, và hình thức sở hữu của nhà tư sản dân tộc.
5. Công dân bình đẳng trước pháp luật có nghĩa là mọi công dân đều được
đối xử như nhau, không phân biệt sức khỏe, tuổi tác và hoàn cảnh. - Đúng,
6. Theo Hiến pháp 2013, thành viên, cơ quan thường trực của Quốc hội đồng
thời là thành viên của cơ quan quản lý nhà nước.
- Sai, cơ quan quản lý nhà nước gồm: Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ,
UBND các cấp từ cấp tỉnh đến cấp xã. Cơ quan thường trực của Quốc hội chỉ thực
hiện chức năng chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động.
7. Theo quy định của pháp luật hiện hành, Thủ tướng Chính phủ có quyền bổ
nhiệm, điều động, đình chỉ công tác, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban
nhân dân cấp tỉnh.
- Sai, Thủ tướng Chính phủ có quyền phê chuẩn việc bầu, miễn nhiệm và quyết
định điều động, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh.
8. Chỉ có tòa án mới có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp trong lĩnh vực kinh tế
- Đúng, Pháp luật tố tụng xác định “tranh chấp kinh tế” qua việc quy định thẩm
quyền xét xử cho Toà kinh tế
9. Người nước ngoài là người có quốc tịch của một nước khác
- Sai, người nước ngoài là người có quốc tịch của một quốc gia khác đang lao
động, học tập, công tác, sinh sống trên lãnh thổ nước CHXHCNVN
10. Hội đồng nhân dân chỉ có quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật
duy nhất là Nghị Quyết.
- Đúng, HĐND các cấp được ban hành một loại văn bản quy phạm pháp luật, đó là nghị quyết
11. Hiến pháp là kết quả của sự vận động của đời sống chính trị, do vậy nội
dung và hình thức của Hiến pháp luôn chịu sự quy định và tác động trực tiếp
của đời sống đấu tranh giai cấp
- Sai, chẳng hạn Hiến pháp năm 2013 là sự thể chế hóa quan điểm, đường lối của
Đảng Cộng sản Việt Nam, được thể hiện trong Cương lĩnh xây dựng đất nước
trong thời kỳ quá độ lên CNXH, phấn đấu vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh”, đem lại ấm no, hạnh phúc cho toàn thể dân tộc Việt
Nam. Ở nước ta, pháp luật nói chung, Hiến pháp nói riêng là thể hiện ý chí, lợi ích
của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, được bảo đảm thực hiện bằng sức
mạnh cưỡng chế của Nhà nước XHCN, trên cơ sở giáo dục, thuyết phục mọi người
tôn trọng và tự giác chấp hành. Đó là công cụ pháp lý của Nhà nước để quản lý,
điều chỉnh các quan hệ xã hội nhằm xây dựng thành công và bảo vệ vững chắc Tổ
quốc XHCN, bảo vệ lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của quốc
gia, dân tộc; mang lại lợi ích cho số đông chứ không chỉ vì lợi ích của số ít nhà tư
bản như trong xã hội tư sản.
12. Chỉ có Hội đồng nhân mới có quyền bãi nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân.
- Sai, ngoài HĐND thì cử tri cũng có quyền bãi nhiệm đại biểu HĐND
13. Quốc tịch của người con chưa thành niên theo quốc tịch của cha mẹ
- Sai, Khi có sự thay đổi về quốc tịch do nhập, trở lại hoặc thôi quốc tịch Việt Nam
của cha mẹ thì quốc tịch của con chưa thành niên sinh sống cùng với cha mẹ cũng
được thay đổi theo quốc tịch của họ. Và chỉ khi cha hoặc mẹ được nhập, trở lại
hoặc thôi quốc tịch Việt Nam thì con chưa thành niên sinh sống cùng với người đó
cũng có quốc tịch Việt Nam hoặc mất quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận
bằng văn bản của cha mẹ.
Trường hợp cha hoặc mẹ được nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam thì con chưa thành
niên sinh sống cùng với người đó cũng có quốc tịch Việt Nam, nếu cha mẹ không
thỏa thuận bằng văn bản về việc giữ quốc tịch nước ngoài của người con.
Trường hợp con chưa thành niên từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi thì phải được
sự đồng ý bằng văn bản của người đó.
Trong trường hợp khi cha mẹ hoặc một trong hai người bị tước quốc tịch VN hoặc
bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch VN thì quốc tịch của con chưa thành niên không thay đổi
14. Chủ tịch nước theo hiến pháp năm 1980 là cá nhân được bầu trong số các
đại biểu trong Quốc hội.
- Sai, HP 1980 quy định Hội đồng Nhà nước vừa là cơ quan thường trực của QH
vừa là chủ tịch tập thể của nước CHXHCNVN
15. Ở nước ta hiện nay, nhân dân chỉ thực hiện quyền lực nhà nước gián tiếp
thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.
- Sai, Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chỉ
gián tiếp thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan Nhà
nước khác (Điều 6 Hiến pháp 2013)
Document Outline

• *Nêu và phân tích điểm khác nhau cơ bản giữa Hiến Pháp với các đạo luật thông thường để thấy rằng HP là đạo luật cơ bản của nhà nước.
• *Xu thế toàn cầu hóa đã làm thay đổi nhận thức của các nhà lập hiến Việt Nam về vấn đề quyền con người như thế nào?
• 1. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là chế định quan trọng trong Luật Hiến Pháp ?
• 2. Các thành viên của Hội đồng dân tộc và các uỷ ban của Quốc hội phải là đại biểu quốc hội và đồng thời là thành viên Chính phủ
• 3. Theo quy định của pháp luật hiện hành, người nước ngoài muốn nhập quốc tịch Việt Nam phải thôi quốc tịch nước ngoài.
• 4. Hiến pháp 1959, chỉ thừa nhận hai thành phần kinh tế là kinh tế tập thể và kinh tế hợp tác xã tương ứng với hai hình thức sở hữu là sở hữu tập thể và sở hữu nhà nước.
• 5. Công dân bình đẳng trước pháp luật có nghĩa là mọi công dân đều được đối xử như nhau, không phân biệt sức khỏe, tuổi tác và hoàn cảnh.
• 6. Theo Hiến pháp 2013, thành viên, cơ quan thường trực của Quốc hội đồng thời là thành viên của cơ quan quản lý nhà nước.
• 7. Theo quy định của pháp luật hiện hành, Thủ tướng Chính phủ có quyền bổ nhiệm, điều động, đình chỉ công tác, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
• 8. Chỉ có tòa án mới có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp trong lĩnh vực kinh tế
• 9. Người nước ngoài là người có quốc tịch của một nước khác
• 10. Hội đồng nhân dân chỉ có quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật duy nhất là Nghị Quyết.
• 11. Hiến pháp là kết quả của sự vận động của đời sống chính trị, do vậy nội dung và hình thức của Hiến pháp luôn chịu sự quy định và tác động trực tiếp của đời sống đấu tranh giai cấp
• 12. Chỉ có Hội đồng nhân mới có quyền bãi nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân.
• 13. Quốc tịch của người con chưa thành niên theo quốc tịch của cha mẹ
• 14. Chủ tịch nước theo hiến pháp năm 1980 là cá nhân được bầu trong số các đại biểu trong Quốc hội.
• 15. Ở nước ta hiện nay, nhân dân chỉ thực hiện quyền lực nhà nước gián tiếp thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.