Đề cương ôn tập Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61601492
Câu 1: Cơ sở lý luận hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh: Tinh hoa
văn hóa phương ông, tinh hoa văn hóa phương tây
● Tinh hoa văn hóa Phương Đông trong việc hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh ã tiếp thu và kế thừa các tư tưởng tiến bộ của văn hóa
phương Đông một cách có chọn lọc. Cụ thể :
+ Nho giáo: Hồ Chí Minh ã kế thừa và phát triển những mặt tích cực của Nho
giáo như: tư tưởng nhân trị và ức trị ể quản lý xã hội, tinh thần trong ạo ức của
Nho giáo trong việc tu dưỡng rèn luyện ạo ức con người, triết lý hành ộng, tư
tưởng nhập thế, hành ạo cứu ời,v.v. Tuy nhiên, Hồ Chí Minh cũng phê phán các
mặt tiêu cực của Nho giáo như: bảo vệ chế ộ phong kiến, phân chia ẳng cấp,
trọng nam khinh nữ, coi trọng thi cử; suy nghĩ bảo thủ, một chiều; khinh thường
công việc lao ộng chân tay,lao ộng xã hội, chỉ ề cao nghề ọc sách. . .Người tiếp
thu thông qua việc thường xuyên sử dụng các mệnh ề ể ưa ra vấn ề về việc tu
dưỡng ạo ức cá nhân (thể hiện xuyên suốt trong các tác phẩm “Đường Cách
mệnh” (1927), “Sửa ổi lối làm việc” (1947), “Cần, kiệm, liêm, chính” (1949) cho
ến “Nâng cao ạo ức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” (1969) và bản Di chúc củaNgười (1969)).
+ Phật giáo : Hồ Chí Minh kế thừa và phát triển tư tưởng vị tha , tư bi bác ái,
cứu khổ cứu nạn, thương người như thể thương thân, ề cao nếp sống ạo ức, trong
sạch, chăm làm iều thiện, coi trọng lao ộng, v.v.. Những quan iểm này ược HCM
vận ộng và sáng tạo ể oàn kết ồng bào theo ạo Phật, oàn kết toàn dân vì 1 nước
Việt Nam hòa bình thống nhất, ộc lập dân chủ giàu mạnh. Ngoài ra, người cũng
chỉ ra những mặt hạn chế tiêu cực của Phật giáo như tư tưởng giải thoát con người thụ ộng.
+ Lão giáo(Đạo giáo): Hồ Chí Minh chú ý kế thừa tư tưởng của Lão Tử, khuyên
con người nên sống gắn bỏ, hòa ồng với thiên nhiên,tư tưởng thoát khỏi mọi ràng
buộc của vòng danh lợi, ít lòng ham muốn vật chất, hành ộng úng với quy luật
của tự nhiên và xã hội.Hồ Chí Minh kêu gọi nhân dân ta trồng cây, tổ chức "Tết
trồng cây" ể bảo vệ môi trường sinh thái cho chính cuộc sống của con người. Hồ
Chí Minh chú ý kế thừa phát triển tư tưởng thoát mọi ràng buộc của vòng danh
lợi trong Lão giáo. Người khuyên cán bộ, ảng viên ít lòng tham muốn về vật
chất; thực hiện cần kiệm liêm chính, chí công vô tư; hành ộng theo ạo lý với ý
nghĩa là hành ộng úng với quy luật tự nhiên, xã hội.
+ Chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn
Trên hành trình ra i tìm ường cứu nước, HCM còn bắt gặp và tiếp thu Chủ nghĩa
tam dân (dân tộc ộc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc.) Người ã thấy lOMoAR cPSD| 61601492
trong ó nhiều tư tưởng tiến bộ, tích cực và có thể vận dụng vào iều kiện cụ thể
của cách mạng VN, ó là quan iểm về dân tộc, dân quyền và dân sinh.
● Tinh hoa văn hóa Phương Tây trong việc hình thành Tư Tương HCM -
Trước khi ra i tìm ường cứu nước, HCM ã tiếp xúc và chịu ảnh hưởng bởi
văn hóa Pháp khi người học tại trường tiểu học Vinh, Người ã bắt ầu chú ý ến lý
tưởng Tự do - Bình ẳng - Bác ái của Cách mạng Pháp (1789), phát triển những
quan iểm về dân chủ dân quyền trong bản Tuyên ngôn ộc lập của Hoa Kỳ (1776).
Sau này người còn tiếp thu tư tưởng nhân quyền, dân quyền trong bản Tuyển ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp (1791) -
Trong thời gian HCM sống và hoạt ộng ở phương Tây, Người ã tiếp thu tư
tưởng tự do, bình ẳng của các nhà khai sáng Pháp như : Voltaire, Rousso,
Montesquieu,.. Hồ Chí Minh còn tham gia các hoạt ộng chính trị, nghiên cứu lý
luận , kinh tế, văn hóa của các nước phương Tây ... ồng thời cũng thấy ược những
tư tưởng như kế thừa ức hy sinh cứu khổ, cứu nạn của chúa Giê-su, tư tưởng yêu
thương con người, tinh thần bác ái, yêu thương cha mẹ, làng xóm, vợ chồng, anh
em.. của Thiên Chúa giáo. Hồ Chí Minh tiếp thu tư tưởng về nhân quyền , dân
quyền từ các cuộc CM tư sản Pháp, Anh, Mỹ, tiếp thu tư tưởng từ CM Tháng
Mười Nga, luận cương của Lê-nin. -
Trong quá trình hình thành phát triển hoàn thiện tư tưởng của mình về con
ường CM VN, HCM ã biết làm giàu trí tuệ của mình bằng việc tiếp thu những
giá trị văn hóa nhân loại (văn hóa phương Tây),tiếp thu 1 cách có chọn lọc:hay
thì tiếp thu, xấu thì loại bỏ, chính iều này ã giúp người ến ược với ánh sáng của
CN M-L. Tìm ra con ường giải phóng cho dân tộc Việt Nam. Đó là con ường CM vô sản.
Câu 2. Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về ộc lập dân tộc
● Độc lập dân tộc là quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của dân tộc
- Cái khát khao lớn nhất của nhân dân mất nước là ộc lập cho tổ quốc, tự do cho
nhân dân. Đây cũng là một giá trị tinh thần thiêng liêng, bất hủ của dân tộc mà
Hồ Chí Minh là hiện thân của tinh thần ấy, là khát vọng, là mong muốn lớn nhất
của Người . Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh ã từng nói : “ Trên ời ngàn vạn iều
cay ắng, cay ắng chi bằng mất tự do”
- Dân tộc Việt Nam luôn phải chịu sự xâm lược của bành trướng phương Bắc và
ặc biệt là chịu ựng sự áp bức, bóc lột của Thực dân Pháp. Vì thế, HCM ã nói “
Cái mà tôi cần nhất trên ời là : Đồng bào tôi ược tự do, Tổ quốc tôi ược ộc lập”
.Vì vậy, Người ã ra i tìm con ường cứu nước giải phóng dân tộc. - Qua tiếp xúc
với bản Tuyên ngôn ộc lập của Hoa Kỳ vầ Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân lOMoAR cPSD| 61601492
quyền của cách mạng tư sản Pháp, Người ã khái quát, nêu lên chân lý về quyền
cơ bản của các dân tộc : “ Tất cả các dân tộc trên thế giới ều sinh ra bình ẳng,
dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do ”
- Năm 1919, vận dụng nguyên tắc về quyền tự quyết của các dân tộc, Người ã
gửi bản Yêu sách 8 iểm ến hội nghị Véc- xây òi quyền bình ẳng tự do tối thiếu
cho người dân Việt Nam ã thể hiện sự quan tâm của Hồ Chí Minh ến vấn ề về
bình ẳng và tự do của dân tộc.
- Từ 1941, Người ã khẳng ịnh: quyền lợi dân tộc giải phóng cao hơn hết thảy
.Từ ó Người ã úc kết ý chí dành ộc lập tự do : “ Dù có phải ốt cháy cả dãy
Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho ược ộc lập ”
- Cách mạng Tháng Tám thành công ã thể hiện ý chí của HCM ã ược biến thành
hiện thực : “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và ộc lập, và sự thật ã thành
một nước tự do ộc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết em tất cả tinh thần và
lực lượng, tính mạng và của cải ể giữ vững quyền tự do, ộc lập ấy”. Trong các
bức thư và iện văn gửi tới Liên hợp quốc và Chính phủ các nước vào thời gian
ó, Người ã trịnh trọng tuyên bố rằng : “Nhân dân chúng tôi thành thật mong
muốn hòa bình. Nhưng nhân dân chúng tôi cũng kiên quyết chiến ấu ến cùng ể
bảo vệ quyền thiêng liêng nhất : toàn vẹn lãnh thổ cho Tổ quốc và ộc lập cho ất nước”
- HCM khẳng ịnh: “ Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất ịnh không chịu
mất nước, nhất ịnh không chịu làm nô lệ ” - trong lời kêu gọi toàn quốc kháng
chiến 1946 ã lại một lần nữa thể hiện quyết tâm bảo vệ ộc lập chủ quyền dân tộc
- Chủ tịch HCM ã ưa ra một chân lý bất hủ, có giá trị cho mọi thời ại. “
Không có gì quý hơn ộc lập tự do”. Xuất phát từ chân lý ó, nhân dân hai miền
Nam Bắc ã kiên cường ấu tranh buộc Hoa Kỳ phải chấm dứt chiến tranh, ký vào
Hiệp ịnh Paris thừa nhận, tôn trọng ộc lập chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh
thổ của Việt Nam.Tóm lại, “ Không có gì quý hơn ộc lập tự do ” không chỉ là tư
tưởng mà còn là lẽ sống, là học thuyết của HCM .Đây chính là lý do chiến ấu là
nguồn sức mạnh làm nên chiến thắng của dân tộc Việt Nam, ồng thời cũng là
nguồn ộng viên ối với tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới. ● Độc lập dân
tộc phải gắn liền với tự do, hạnh phúc của nhân dân - Khát khao lớn nhất của
dân tộc Việt Nam là ược ộc lập, nhân dân ược hạnh phúc tự do. Vì vậy, ngay sau
khi giành ược ộc lập HCM ã tiếp tục ấu tranh vì mục ích cơm no, áo ấm của nhân
dân : “ Nước ộc lập mà dân không ược hưởng hạnh phúc tự do, thì ộc lập cũng
chẳng có nghĩa lý gì” “ Chúng ta tranh ược tự do ộc lập rồi mà dân cứ chết ói,
chết rét thì tự do ộc lập cũng không làm gì. Dân chỉ biết có giá trị của tự do ộc
lập khi dân ược ăn no, mặc ủ ” Tóm lại, suốt cuộc ời hoạt ộng cách mạng của lOMoAR cPSD| 61601492
HCM, Người luôn coi ộc lập tự do gắn liền với cơm no áo ấm của Nhân dân : “
Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta ược hoàn
toàn ộc lập, dân ta hoàn toàn tự do, ồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng ược học hành. ”
● Độc lập dân tộc phải là nền ộc lập thật sự, gắn liền với hòa
bình - Thực dân ế quốc ã thực hiện chính sách mị dân, các chiêu bài “
ộc lập tự do ”giả hiệu hòng lừa bịp nhân dân ta, hòng che ậy bản chất “
ăn cướp ” và “giết người”của chúng.
- Hồ Chí Minh khẳng ịnh ộc lập dân tộc phải là nền ộc lập thật sự, hoàn toàn triệt
ể trên tất cả các lĩnh vực, kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao . Người nói : ộc
lập mà không có quân ội riêng, ngoại giao riêng, nhân dân Việt Nam quyết
không thèm thứ thống nhất và ộc lập giả hiệu ấy.
- Độc lập dân tộc phải gắn liền với hòa bình, nền ộc lập thật sự phải có 1 nền hòa
bình chân chính và chỉ như vậy mới có nền ộc lập dân tộc hoàn toàn, ấu tranh
cho ộc lập dân tộc mình, ồng thời tôn trọng ộc lập dân tộc của dân tộc khác góp
phần vào hòa bình của thế giới.
● Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ
- Kẻ thù luôn thực hiện âm mưu xâm lược và chia cắt ất nước ta ể dễ bề
cai trị, khát vọng của nhân dân Việt Nam là thống nhất ất nước , Người
nói : “ Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, không ai có thể
chia cắt ược”. “ Đồng bào Nam Bộ là dân nước Việt Nam, sông có thể
cạn, núi có thể mòn song chân lý ó không bao giờ thay ổi ”.
- Ngay sau Cách mạng Tháng Tám, người ã trịnh trọng tuyên bố : “ Nhân dân
chúng tôi thành thật mong muốn hòa bình. Nhưng nhân dân chúng tôi cũng kiên
quyết chiến ấu ến cùng ể bảo vệ quyền thiêng liêng nhất toàn vẹn lãnh thổ của
tổ quốc và ộc lập tự do cho ất nước. ”
- Trong Di chúc, Người cũng ã thể hiện niềm tin tuyệt ối vào sự thắng lợi của
Cách mạng, vào sự nghiệp thống nhất ất nước. “ Dù khó khăn gian khổ ến mấy,
nhân dân ta nhất ịnh sẽ hoàn toàn thắng lợi. Đế quốc Mỹ nhất ịnh sẽ phải cút
khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất ịnh sẽ thống nhất . Đồng bào Nam Bắc nhất ịnh
sẽ sum họp một nhà . ”
–Hồ Chí Minh ã nhấn mạnh : ể ạt ược mục tiêu của cách mạng thì cần phải dựa
vào lý luận cách mạng của Chủ nghĩa Mác – Lenin. “ Đảng muốn vững thì phải
có chủ nghĩa làm nòng cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ
nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu
không có bàn chỉ nam.” “ Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ
nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin.” Từ lOMoAR cPSD| 61601492
ó, Hồ Chí Minh yêu cầu toàn Đảng và toàn thể cán bộ Đảng viên phải hiểu và
vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin. Người yêu cầu :
Thứ 1, việc học tập tuyên truyền CN MLN phải phù hợp với từng ối tượng
Thứ 2, việc vận dụng CN MLN phải luôn phù hợp với từng hoàn cảnh. Thứ 3,
trong quá trình hoạt ộng, Đảng phải chú ý học tập kế thừa những kinh nghiệm
tốt của các Đảng cộng sản khác, ồng thời phải tổng kết kinh nghiệm của mình ể bổ sung cho CN MLN
Thứ 4, Đảng phải tăng cường ấu tranh ể bảo vệ sự trong sáng của CN MLN
*Đối với cơ quan và tổ chức Đảng, Nhà nước, Hồ Chí Minh yêu cầu : - Chủ
nghĩa MLN phải là kim chỉ nam cho hành ộng chứ không phải là kinh thánh
cho nên vận dụng phải sáng tạo, tránh giáo iều, rập khuôn, máy móc. - Phải có
các giải pháp thực hiện và phải có quyết tâm “ ường lối 1, biện pháp phải 10,quyết tâm phải 20 ”
- Phải tổng kết kinh nghiệm của Đảng mình, các Đảng anh em, tổng kết thực tiễn
ể rút ra các bài học kinh nghiệm, những bài học thành công, chưa thành công.
- Phải tổ chức việc học tập, bồi dưỡng lý luận cho cán bộ ảng viên phù hợp, ồng
thời phải tuyên truyền vận ộng quần chúng thực hiện úng ường lối chính sách.
*Đối với cán bộ ảng viên, Hồ Chí Minh yêu cầu :
- Phải hiểu lý luận và vận dụng lý luận vào thực tiễn. “học mà không hành là cái
hòm ựng sách ”, “ ể lòe thiên hạ ”, ể “ ra vẻ ta ây ”. Phải chống các biểu hiện
kém lý luận, coi thường lý luận, lý luận suông, lý luận giáo iều. - Phải tin tưởng
nhất trí vào quan iểm ường lối của Đảng và Nhà nước và quyết tâm thực hiện,
phải bảo vệ quan iểm ường lối chính sách, giữ vững kỷ luật Đảng và kỷ luật cơ quan oàn thể.
- Phải lấy hiệu quả công tác, hoàn thành nhiệm vụ làm thước o sự hiểu và vận
dụng chủ nghĩa Mác – Lênin , công việc bê trễ thì không thể nói là hiểu chủ nghĩa MLN ược.
- Phải coi việc học tập lý luận là nhiệm vụ, tiêu chuẩn Đảng viên.
- Phải sống với nhau có tình có nghĩa.
Câu 3. Những vấn ề nguyên tắc trong hoạt ộng của Đảng: Đảng
lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng tư tưởng
a. Đảng cộng sản Việt Nam phải lấy chủ nghĩa Mác-Lênin làm nền tảng theo Hồ Chí Minh
Vì chủ nghĩa Mác-Lênin là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành ộng của
Đảng. Nói về tầm quan trọng của lí luận, trong tác phẩm Đường Kách mệnh
(1927), Hồ Chí Minh khẳng ịnh: "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm
cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không
có có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam. lOMoAR cPSD| 61601492
Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính nhất,
chắc chắn nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin." Hồ Chí Minh luôn luôn
nhấn mạnh phải trung thành với chủ nghĩa Mác-Lênin nhưng ồng thời phải biết
sáng tạo, vận dụng cho phù hợp với iều kiện, hoàn cảnh, từng lúc từng nơi, không
ược phép giáo iều. Đối với cơ quan và tổ chức Đảng, Nhà nước, Hồ Chí Minh yêu cầu:
● Chủ nghĩa Mác – Lênin là kim chỉ nam cho hành ộng chứ không phải là kinh
thánh. Phải nắm vững phép duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, phải căn cứ
vào thực tiễn ể xác ịnh úng quan iểm, ường lối chính sách, pháp luật; phải vận
dụng sáng tạo, không máy móc, giáo iều, rập khuôn. Nguyên tắc ầu tiên là tất
cả mọi người trong Đảng phải i kèm theo chủ nghĩa Mác-Lênin, không thể phục vụ quyền lực. .
● Nguyên tắc thứ hai là quyền lực ở cấp cao nhất của Đảng là quyền lực ược cấp
bởi nhân dân, làm nhân dân lựa chọn, làm nhân dân thực hiện.
● Nguyên tắc thứ ba là của Đảng, bất kỳ cá nhân nào, dù có cấp bậc nào trong, ều
phải kết thúc theo lời khuyên của Đảng.
● Nguyên tắc thứ tư là chính trị thống nhất trong nước, trong khu vực và trên thế
giới, trong lĩnh vực ngoại giao, an ninh, phòng quốc gia và các lĩnh vực khác,
Đảng phải ứng lên tiếp óng góp cho việc thực hiện chính trị newest system. Phải
tổng kết kinh nghiệm của Đảng minh, các Đảng anh em, tổng kết thực tiễn ể
rút ra những bài học thành công, chưa thành công.
● Nguyên tắc cuối cùng là kỷ luật trong Đảng, bất kỳ thành viên nào vi phạm quy
tắc này sẽ là kỷ luật. Phải tin tưởng nhất trí với quan iểm, ường lối của Đảng,
Nhà nước và quyết tâm thực hiện; phải bảo vệ quan iểm ường lối chính sách,
giữ vững kỷ luật Đảng và kỷ luật cơ quan oàn thể.
● Phải tổ chức việc học tập, bồi dưỡng lý luận cho cán bộ, ảng viên phủ hợp, ồng
thời phải tuyên truyền vận ộng quần chúng thực hiện ường lối, chính sách. Đối
với cán bộ, ảng viên, Hồ Chí Minh yêu cầu:
+ Học lý luận, hiểu lý luận là phải vận dụng vào thực tiễn, "học mà không hành là cái
hòm ựng sách”, “ ể lòe thiên hạ”, ể ra vẻ ta ây”. Phải chống các biểu hiện kém lý luận,
coi thường lý luận, lý luận suông, lý luận giáo iều.
Câu 4:Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước: Nhà nước pháp
quyền, nhà nước dân chủ NHÀ NƯỚC DÂN CHỦ
a. Bản chất giai cấp của nhà nước
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Nhà nước Việt Nam là nhà nước dân chủ, nhưng
tuyệt nhiên nó không phải là "Nhà nước toàn dân", hiều theo nghĩa là nhà nước
phi giai cấp. Nhà nước Việt Nam mới - Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, lOMoAR cPSD| 61601492
theo quan iểm của Hồ Chí Minh, là một nhà nước mang bản chất giai cấp công
nhân. Bản chất giai cấp công nhân của Nhà nước Việt Nam thể hiện trên mấy phương diện:
● Một là, Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vị trí và vai trò cầm quyền. Lời nói ầu của
bản Hiến pháp năm 1959 khẳng ịnh: "Nhà nước của ta là Nhà nước dân chủ
nhân dân, dựa trên nền tảng liên minh công nông, do giai cấp công nhân lãnh
ạo". Hồ Chí Minh ã nhấn mạnh nòng cốt của nhân dân là liên minh công - nông
- trí, do giai cấp công nhân mà ội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản Việt Nam
lãnh ạo. Đảng cầm quyền bằng phương thức thích hợp sau ây:
Bằng ường lối, quan iễm, chủ trương ể Nhà nước thể chế hóa
thành pháp luật, chính sách, kế hoạch
Bằng hoạt ộng của các tổ chức ảng và ảng viên của mình
trong bộ máy, cơ quan nhà nước Bằng công tác kiểm tra
● Hai là, bản chất giai cấp của Nhà nước Việt Nam thể hiện ở tính ịnh hướng xã
hội chủ nghĩa trong sự phát triên ất nước. Đưa ất nước i lên chủ nghĩa xã hội và
chủ nghĩa cộng sản là mục tiêu cách mạng nhất quán của Hồ Chí Minh.
● Ba là, bản chất giai cấp công nhân của Nhà nước thể hiện ở nguyên tắc tổ chức
và hoạt ộng của nó là nguyên tắc tập trung dân chủ. Người nhấn mạnh ến sự cần
thiết phải phát huy cao ộ dân chủ, ồng thời cũng nhấn mạnh phải phát huy cao
ộ tập trung, Nhà nước phải tập trung thống nhất quyền lực ể tất cả mọi quyền
lực thuộc về nhân dân.
b. Nhà nước của nhân dân
Theo quan iểm của Hồ Chí Minh, nhà nước của nhân dân là nhà nước mà tất cả
mọi quyền lực trong nhà nước và trong xã hội ều thuộc về nhân dân..Trong Nhà
nước dân chủ, nhân dân thực thi quyền lực thông qua hai hình thức dân chủ trực
tiếp và dân chủ gián tiếp.
● Dân chủ trực tiếp là hình thức dân chủ trong ó nhân dân trực tiếp quyết
ịnh mọi vấn ề liên quan ến vận mệnh của quốc gia, dân tộc và quyền lợi của dân chúng.
● Dân chủ gián tiếp hay dân chủ ại diện là hình thức dân chủ ược sử dụng
rộng rãi nhằm thực thi quyền lực của nhân dân. Đó là hình thức dân chủ
mà trong ó nhân dân thực thi quyền lực của mình thông qua các ại diện
mà họ lựa chọn, bầu ra và những thiết chế quyền lực mà họ lập nên. c. Nhà nước do dân
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, nhà nước do nhân dân trước hết là nhà nước do nhân dân
lập nên sau thắng lợi của sự nghiệp cách mạng của toàn dân tộc dưới sự lãnh ạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhà nước do nhân dân còn có nghĩa "dân làm chủ". Người
khẳng ịnh rõ: "Nước ta là nước dân chủ, nghĩa là nước nhà do nhân dân làm chủ. "Theo
quan iểm của Hồ Chí Minh,"nhân dân có quyền lợi làm chủ, thì phải có nghĩa vụ làm
tròn bồn phận công dân, giữ úng ạo ức công dân". Nhân dân làm chủ thì phải tuân theo lOMoAR cPSD| 61601492
pháp luật của Nhà nước, tuân theo kỷ luật lao ộng, giữ gìn trật tự chung, óng góp (nộp
thuế) úng kỳ, úng số ể xây dựng lợi ích chung, hằng hái tham gia công việc chung, báo
vệ tài sản công cộng, bảo vệ Tổ quốc, v.v..cần quan trọng trong việc giáo dục nhân dân. d. Nhà nước vì dân
Nhà nước vì dân là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng của nhân dân, không có
ặc quyền ặc lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính. Người nói: "Các công việc
của Chính phủ làm phải nhằm vào một mục ích duy nhất là mưu tự do hạnh phúc cho
mọi người. Cho nênChính phủ nhân dân bao giờ cũng phải ặt quyền lợi dân lên trên hết
thảy. Việc gì có lợi cho dân thì làm. Việc gì có hại cho dân thì phải tránh"' Hồ Chí Minh
ặt vấn ể với cán bộ Nhà nước phải "làm sao cho ược lòng dân, dân tin, dân mến, dân
yêu", ồng thời chỉ rõ: "muốn ược dân yêu, muốn ược lòng dân, trước hết phải yêu dân,
phải ặt quyền lợi của dân trên hết thảy, phải có một tinh thần chí công vô tư". NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
a. Nhà nước hợp hiến, hợp pháp
Nhà nước ta ược nhân dân tổ chức thông qua tổng tuyển cử, ược xây dựng và hoạt ộng
theo các nguyên tắc của hiến pháp.
Hồ Chí Minh nêu ra và thực hiện iều này ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành
công, chính quyền thuộc về nhân dân. Sau khi giành chính quyền trong cả nước, Hồ
Chí Minh ã thay mặt chính phủ lâm thời ọc bản Tuyên ngôn ộc lập tuyên bố với quốc
dân ồng bào và thế giới về sự khai sinh của nước Việt Nam mới. Nhờ ó, chính phủ lâm
thời do cuộc cách mạng của nhân dân ta lập ra có ược ịa vị hợp pháp. Tiếp ó, trong
phiên họp ầu tiên của chính phủ lâm thời (ngày 3-9-1945), Hồ Chí Minh ã ề nghị Chính
phủ tổ chức sớm cuộc tổng tuyển cử với chế ộ phổ thông ầu phiếu ể lập nên Quốc hội
rồi từ ó lập ra Chính phủ và các cơ quan, bộ máy hợp hiến thể hiện quyền lực tối cao
của nhân dân. Ngày 2-3-1946, Quốc hội khoá I nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ã
họp phiên ầu tiên, lập ra các tổ chức, bộ máy và các chức vụ chính thức của nhà nước.
Đây chính là Chính phủ có ầy ủ tư cách pháp lí ể giải quyết một cách có hiệu quả những
vấn ề ối nội và ối ngoại của nước ta.
b. NHà nước thượng tôn pháp luật
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Nhà nước quản lý bằng bộ máy và bằng nhiều biện pháp
khác nhau, nhưng quan trọng nhất là quản lý bằng Hiến pháp và bằng pháp luật nói
chung. Hồ Chí Minh chỉ rõ sự cần thiết phải nâng cao trình ộ hiểu biết và năng lực sử
dụng luật của người dân, giáo dục ý thức tôn trọng và tuân thủ pháp luật trong nhân
dân. Pháp luật là công cụ quyền lực của nhân dân, vì thế iều quan trọng là phải "làm
sao cho nhân dân biết hưởng quyền dân chủ, biết dùng quyền dân chủ của mình, dám
nói, dám làm"'. Người cho rằng, công tác giáo dục pháp luật cho mọi người, ặc biệt cho
thế hệ trẻ trở nên cực kỳ quan trọng trong việc xây dựng một Nhà nước pháp quyền,
bảo ảm mọi quyền và nghĩa vụ công dân ược thực thi trong cuộc sống. Việc thực thi
pháp luật có quan hệ rất lớn ến trình ộ dân trí của nhân dân, vì vậy, Hồ Chí Minh chú
trọng ến vấn ề nâng cao dân trí, phát huy tính tích cực chính trị của nhân dẫn, làm cho
nhân dân có ý thức chính trị trong việc tham gia công việc của chính quyền các cấp. lOMoAR cPSD| 61601492
Hồ Chí Minh luôn nêu cao tính nghiêm minh của pháp luật. Người tuyên bố: "Pháp
luật Việt Nam tuy khoan hồng với những người biết cải tà quy chính, nhưng sẽ thẳng
tay trừng trị những tên Việt gian ầu sỏ ã bán nước buôn dân"2 . Điều ó
òi hỏi pháp luật phải úng và phải ủ; tăng cường tuyền truyền, giáo dục pháp luật cho
mọi người dân; người thực thi pháp luật phải thật sự công tâm và nghiêm minh,
v.v.. Người phê phán những hiện tượng thể hiện tính thiếu nghiêm minh của pháp luật,
như: "thường có khi quá rộng, mà phạt thì không nghiêm", lẫn lộn giữa công và tội.Hồ
Chí Minh luôn luôn khuyến khích nhân dân phê bình, giám sát công việc của Nhà nước,
giám sát quả trình Nhà nước thực thi pháp luật, ồng thời không ngừng nhắc nhở cán bộ
các cấp, các ngành phải gương mẫu trong việc tuân thủ pháp luật. trước hết là các cản
bộ thuộc ngành hành pháp và tư pháp. *. Bản thân Hồ Chí Minh là một tấm gương sáng
về sống và làm việc theo Hiên pháp và pháp luật. Người tự giác khép mình vào kỷ luật,
vào việc gương mẫu chấp hành Hiến pháp và pháp luật. Sống và làm việc theo Hiến
pháp và pháp luật ã trở thành nền nếp, thành thói quen, thành lối ứng xử tự nhiên của Hồ Chí Minh.
c. Thứ ba, nhà nước ta là nhà nước pháp quyền nhân nghĩa.
Pháp quyền nhân nghĩa tức là trước hết Nhà nước phải tôn trọng, ảm bảo thực hiện ầy
ủ các quyền con người, chăm lo ến lợi ích hợp pháp của mọi người. Người ề cập ến các
quyền tự nhiên của con người, trong ó có quyền cao nhất là quyền sống, ồng thời cũng
ề cập ến các quyền chính trị - dân sự, quyền kinh tế, văn hoá, xã hội của con người.
Hiến pháp của ất nước ã ghi nhận một cách toàn diện quyền con người ở Việt Nam. Đó
là nền tảng pháp lý ể bảo vệ và thực thi các quyền con người ó một cách triệt ể. Trong
pháp quyền nhân nghĩa, pháp luật có tính nhân văn.
khuyến thiện. Tính nhân văn của hệ thống pháp luật thể hiện ở việc ghi nhận ầy ủ và
bảo vệ quyền con người, ở tính nghiêm minh nhưng khách quan và công bằng. Đặc
biệt, hệ thống pháp luật ó có tinh khuyến thiện, bảo vệ cái úng, cái tốt, lấy mục ích giáo
dục, cảm hoá, thức tỉnh con người làm căn bản. Nói cách khác, pháp luật trong Nhà
nước pháp quyền nhân nghĩa phải là pháp luật vì con người.
Câu 5. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của ại oàn kết dân tộc
● Đại oàn kết dân tộc là vấn ề có ý nghĩa chiến lược, quyết ịnh thành công của CM:
-Theo HCM, ại oàn kết dân tộc là chiến lược cơ bản nhất quán lâu dài của cách
mạng VN, người nói: “Sử dạy cho ta bài học này: lúc nào dân ta oàn kết muôn
người như một thì nước ta ộc lập, tự do. Trái lại, lúc nào dân ta không oàn kết thì
bị nước ngoài xâm lấn” như vậy HCM ã úc rút từ quá trình ấu tranh dựng nước
và giữ nước hình thành tư tưởng ại oàn kết dân tộc của Người.
- HCM khẳng ịnh: Trong các giai oạn cách mạng, trước những yêu cầu và nhiệm
vụ khác nhau, chính sách và phương pháp tập hợp ại oàn kết có thể và cần thiết
phải iều chỉnh cho phù hợp với từng ối tượng khác nhau song không bao giờ ược lOMoAR cPSD| 61601492
thay ổi chủ trương ại oàn kết toàn dân tộc, vì ó là nhân tố quyết ịnh thành bại của cách mạng.
-HCM ã khái quát một số luận iểm mang tính chân lý như “ oàn kết là sức mạnh,
là then chốt của thành công” , “ oàn kết là 1 lực lượng vô ịch của chúng ta ể khắc
phục khó khăn giành lấy thắng lợi...” Người tổng kết “ oàn kết oàn kết ại oàn kết.
Thành công thành công ại thành công”.
● Đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng ầu của CMVN
-Trong tư tưởng HCM, ại oàn kết không chỉ là khẩu hiệu chiến lược mà còn ược
xác ịnh là nhiệm vụ hàng ầu, nó phải ược quán triệt trong tất cả mọi ường lối chủ
trương chính sách của Đảng cho ến các hoạt ộng của Đảng. Ngày 3/3/1951, trong
buổi ra mắt Đảng Lao ộng VN, HCM tuyên bố mục ích của Đảng Lao ông VN
có thể gồm trong 8 chữ là “ Đoàn kết toàn dân, phụng sự tổ quốc”.
-Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng do quần chúng và vì quần chúng. Đại
oàn kết là yêu cầu khách quan của sự nghiệp CM, là òi hỏi khách quan của quần
chúng nhân dân trong cuộc ấu tranh tự giải phóng bởi nếu không oàn kết thì chính
họ sẽ thất bại trong cuộc ấu trành vì mục ích của chính mình. Đảng có sứ mệnh
thức tỉnh, tập hợp, giác ngộ quần chung, chuyển những nhu cầu òi hỏi khách
quan tự phát của quần chúng thành òi hỏi tự giác thành hiện thực có tổ chức trong
khối ại oàn kết, tạo thành sức mạnh tổng hợp trong cuộc ấu tranh vì ộc lập của
dân tộc, tự do cho nhân dân và hạnh phúc cho con người
Câu 6: Nguyên tắc xây dựng ạo ức cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn ề cao vai trò ạo ức của con người “Thiếu một ức
thì không thành người”, “có tài mà không có ức thì là người vô dụng”. Song
song với việc học tập rèn luyện, Người luôn nhắc nhở ta phải chú ý tu dưỡng ạo
ức bản thân. Theo Hồ Chí Minh muốn thực hiện thành công sự nghiệp cách
mạng xã hội chủ nghĩa- cuộc cách mạng sâu sắc nhất triệt ể nhất toàn diện nhất
chúng ta phải em hết tinh thần và lực lượng ra phấn ấu, phải tu dưỡng rèn luyện ạo ức cách mạng.
● Nói i ôi với làm, nêu gương về ạo ức -
Nói i ôi với làm là ặc trưng bản chất của tưởng ạo ức HCM, ạo ức CM.
Nói i ôi với làm ối lập hoàn toàn với thói ạo ức giả nói không làm, nói nhiều làm
ít, nói hay làm dở, nói một ằng làm một nẻo. -
Đạo ức CM là ạo ức ược nhận thức và giải quyết trên lập trường của giai
cấp công nhân, phục vụ cho lợi ích CM. Nêu gương về ạo ức là 1 nét ẹp của
truyền thống văn hóa phương Đông. Nói i ôi với làm phải gắn liền với nêu gương
về ạo ức. Một nền ạo ức mới chỉ ược xây dựng trên nền tảng khi những chuẩn
mực ạo ức trở thành hành vi ạo ức hàng ngày của mỗi người và của toàn xã hội. lOMoAR cPSD| 61601492
=> KL: Nói di ôi với làm, nêu gương về ạo ức rất quan trọng ối với XH và ặc
biệt ối với Đảng viên và họ phải là những tấm gương về ạo ức ể giáo dục quần
chúng nhân dân và tự giáo dục bản thân mình. ● Xây i ôi với chống -
Để xây dựng nền ạo ức mới cần kết hợp giữa xây và chống. Muốn xây phải
chống và chống nhằm mục ích xây. Đó chính là òi hỏi của ạo ức mới thể hiện ở
tính nhân ạo chiến ấu vì mục tiêu sự nghiệp CM. -
Xây là biểu dương giáo dục, xây dựng những phẩm chất mới, ạo ức CM.
Trước hết là phải ược tiến hành bằng việc giáo dục những phẩm chất, những
chuẩn mực ạo ức từ trong gia ình ến nhà trường và ngoài xã hội. Mặt khác, việc
giáo dục ạo ức mới cần ược tiến hành phù hợp trong từng giai oạn cách mạng,
phù hợp với từng lứa tuổi, nghành nghề giai cấp, tầng lớp và trong những môi trường khác nhau... -
Để xây và chống hiệu quả phải tuyên truyền vận ộng hình thành các phong
trào quần chúng tạo dư luận xã hội lành mạnh ể phê phán ề phòng, ngăn chặn và
ấu tranh cho sự lành mạnh, trong sạch về ạo ức. Đồng thời phải chú trọng kết
hợp ạo ức với tính nghiêm minh của Pháp luật. ● Tu dưỡng ạo ức suốt ời -
Theo HCM, tu dưỡng ạo ức là cuộc cách mạng trường kỳ, gian khổ. Nó òi
hỏi phải thường xuyên ược giáo dục và tự giáo dục về mặt ạo ức. Người thường
nhắc lại luận iểm của Khổng Tử là “chính tâm, tu thân”, “tề gia, trị quốc,bình thiên hạ”. -
Một nền ạo ức mới chỉ ược xây dựng trên cơ sở sự tự giác tu luyện ạo ức
của con người. Đạo ức CM òi hỏi con người phải tự giác rèn luyện thông qua
hoạt ộng thực tiễn trong công việc và các mối quan hệ hàng ngày phải thấy cái
hay cái tốt cái thiện của mình ể phát huy, thấy cái dở cái ác cái xấu của mình ể khắc phục. -
HCM òi hỏi mọi người phải thường xuyên ược giáo dục và tự giáo dục về
mặt ạo ức, phải kiên trì bền bỉ: “Đạo ức CM không phải trên trời sa xuống,nó do
ấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố cũng như ngọc
càng mài càng sáng, càng luyện càng trong”.
=> KL: HCM là tấm gương suốt ời tự rèn luyện những ức tính quý báu của người
không phải bẩm sinh mà có ược mà do rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà kết tụ
thành những viên ngọc trong sáng về ạo ức. Chính vì thế mà dịa vị càng cao thì
uy tín, phẩm chất của người càng tỏa sáng. HCM ã ể lại cho chúng ta một di sản
to lớn và quý báu về tấm gương không ngừng tự học, tự rèn luyện.
Câu 7: Quan iểm của Hồ Chí Minh về xây dựng con người
● Ý nghĩa của việc xây dựng con người. -
Xây dựng con người là yêu cầu khách quan của sự nghiệp cách mạng vừa
cấp bách, vừa lâu dài, có ý nghĩa chiến lược. Là một trọng tâm, bộ phần hợp lOMoAR cPSD| 61601492
thành của chiến lược phát triển ất nước, có mối quan hệ chặt với nhiệm vụ xây
dựng chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. -
Hồ Chí Minh khẳng ịnh : “ Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm
năm trồng người ” cho thấy sự nghiệp trồng người vừa mang lại lợi ích trước
mắt, vừa mang lại lợi ích lâu dài, là công việc khó khăn gian khổ, là trách nhiệm
của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội. -
“Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước tiên cần có những con người xã
hội chủ nghĩa ”. Quan iểm ó của HCM thể hiện mối quan hệ biện chứng của
việc xây dựng con người mới và chủ nghĩa xã hội. ● Nội dung xây dựng con người -
HCM quan tâm ến xây dựng con người toàn diện, vừa “hồng” vừa
“chuyên”, có mục ích có lối sống cao ẹp, có bản lĩnh chính trị, có tư tưởng tác phong
ạo ức, có năng lực làm chủ và nó ược thể hiện ở một số khía cạnh chủ yếu sau :
+ Có ý thức làm chủ, tinh thần tập thể xã hội chủ nghĩa và tư tưởng “ mình vì
mọi người, mọi người vì mình ”
+ Cần kiệm xây dựng ất nước, hăng hái bảo vệ tổ quốc
+ Có lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần quốc tế trong sáng
+ Có phương pháp làm việc khoa học, phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương.
● Phương pháp xây dựng con người : -
Mỗi người phải tự rèn luyện, tu dưỡng ý thức, kết hợp chặt chẽ với xây
dựng cơ chế, tính khoa học và tạo dựng nền dân chủ, việc nêu gương, nhất là
của người ứng ầu là rất cần thiết và bổ ích , Người nói : “Một tấm gương sống
còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” “ Lấy gương người tốt
việc tốt hàng ngày ể giáo dục lẫn nhau .” -
Cần phải có biện pháp giáo dục phù hợp với hoàn cảnh và thực tiễn ổi mới
của ất nước. Vì thế, biện pháp giáo dục có một vị trí rất quan trọng , Người
kuoon cho rằng “ Khi ngủ thì ai cũng lương thiện, tỉnh dậy thì phân ra kẻ dữ
hiền. Hiền dữ âu phải là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên ” Vì vậy ,
Người luôn ánh giá cao vai trò của nhà trường, gia ình và xã hội trong việc giáo
dục thế hệ trẻ - HCM luôn chú trọng vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền oàn
thể thông qua các phong trào như : “ Thi ua yêu nước” “ Người tốt việc tốt ”
Đặc biệt là phải biết dựa vào ý kiến của quần chúng nhân dân ể xây dựng phương
pháp giáo dục con người phù hợp . lOMoAR cPSD| 61601492
Câu 8: Quan iểm của Hồ Chí Minh về vai trò văn hóa
Hồ Chí Minh ược tổ chức UNESCO ghi nhận là Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà
văn hóa kiệt xuất Việt Nam trong Nghị quyết 24C/18.6.5 của Khóa họp 24 Đại Hội
ồng UNESCO từ ngày 20-10-1987 ến ngày 20-11-1987.
Nền văn hóa mà Hồ Chí Minh chủ trương kết hợp những truyền thống tốt ẹp của văn
hóa dân tộc ược phát triển và nâng cao với tinh hoa văn hóa của nhân loại, thấm nhuần
sâu sắc chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế chân chính. Người cho rằng, phải làm
cho văn hóa i sâu vào tâm lý quốc dân, i vào cuộc sống mới; văn hóa phải sửa ổi tham
nhũng, lười biếng, phù hoa, xa xỉ: văn hóa phải làm thế nào cho mọi người dân Việt
Nam, từ già ến trẻ, cả àn ông và àn bà, ai cũng hiểu nhiệm vụ của mình và biết hưởng
hạnh phúc mà mình nên ược hướng.
a. Văn hóa là mục tiêu, ộng lực của sự nghiệp cách mạng
Văn hóa là mục tiêu. Mục tiêu của cách mạng Việt Nam là ộc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội, ộc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Như vậy, cùng với chính trị, kinh
tế, xã hội, văn hóa nằm trong mục tiêu chung của toàn bộ tiến trình cách mạng.
Theo quan iểm Hồ Chí Minh, văn hóa là mục tiêu - nhìn một cách tổng quát - là quyền
sống, quyền sung sướng, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc; là khát vọng của
nhân dân về các giá trị chân, thiện, mỹ. Đó là một xã hội dân chủ - dân là chủ và dân
làm chủ - công băng, văn minh, ai cũng cơm ăn áo mặc, ai cũng ược học hành; một
xã hội mà ời sống vật chất và tinh thần của nhân dân luôn luôn ược quan tâm và không
ngừng nâng cao, con người có iều kiện phát triển toàn diện.
Hồ Chí Minh ã ặt cơ sở cho một xã hội phát triển bền vững với ba trụ cột là bền vững
về kinh tế, xã hội và môi trường.
Văn hóa là ộng lực. Động lực là cái thúc ầy làm cho phát triển. Di sản Hồ Chí Minh
cho chúng ta một nhìn nhận về ộng lực phát triển ất nước, bao gồm ộng lực vật chất và
tinh thân; ộng lực cộng ồng và cá nhân; nội lực và ngoại lực. Tất cả quy tụ ở con người
và ều có thể ược xem xét dưới góc ộ văn hóa. Tuy nhiên, nếu tiếp cận các lĩnh vực văn
hóa cụ thể trong tư tưởng Hồ Chí Minh, ộng lực có thể nhận thức ở các phương chủ yêu diện sau:
Văn hóa chính trị là một trong những ộng lực có ý nghĩa soi ường cho quốc dân i, lãnh
ạo quốc dân ể thực hiện ộc lập, tự cường, tự chủ. Tư duy biện chứng, ộc lập, tự chủ,
sáng tạo của cán bộ, ảng viên là một ộng lực lớn dẫn ến tư tưởng và hành ộng cách
mạng có chất lượng khoa học và cách mạng.
Văn hóa văn nghệ góp phần nâng cao lòng yêu nước, lý tưởng. tỉnh cảm cách mạng,
sự lạc quan, ý chí, quyết tâm và niềm tin vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng. Văn
hóa giáo dục diệt giặc dốt, xóa mù chữ, giúp con người hiểu biết quy luật phát triển của
xã hội. Với sứ mệnh "trồng người", văn hóa giáo dục ào tạo con người mới, cán bộ
mới, nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp cách mạng.
Văn hóa ạo ức, lối sống nâng cao phẩm giá, phong cách lành mạnh cho con người,
hướng con người tới các giá trị chân, thiện, mỹ. Theo quan iểm của Hồ Chí Minh, ạo
ức là gốc của người cách mạng. Mọi việc thành hay là bại, chủ chốt là do cán bộ có lOMoAR cPSD| 61601492
thấm nhuẫn ạo ức cách mạng hay là không. Nhận thức như vậy ể thấy văn hóa ạo ức
là một ộng lực lớn thúc ầy cách mạng phát triển. Văn hóa pháp luật bảo ảm dân chủ,
trật tự, ký cương, phép nước. b. Văn hóa là một mặt trận
Văn hóa là một trong bốn nội dung chính của ời sống kinh tế - xã hội, quan trọng ngang
các vấn ề kinh tế, chính trị và xã hội. Nói mặt trận văn hóa là nói ến một lĩnh vực hoạt
ộng có tính ộc lập, có mối quan hệ mật thiết với các lĩnh vực khác, ồng thời phản ánh
tính chất cam go, quyết liệt của hoạt ộng văn hóa. Mặt trận văn hóa là cuộc ấu tranh
cách mạng trên lĩnh vực văn hóa - tư tưởng.
Nội dung mặt trận văn hóa phong phú, ấu tranh trên các lĩnh vực tư tưởng, ạo ức, lối
sống... của các hoạt ộng văn nghệ, báo chí, công tác lý luận, ặc biệt là ịnh hướng giá trị
chân, thiện, mỹ của văn hóa nghệ thuật.
Mặt trận văn hóa là cuộc chiến ầu trên lĩnh vực văn hóa; vì vậy anh chị em văn nghệ
sĩ là chiến sĩ trên mặt trận ấy; cũng như các chiến sĩ khác, chiến sĩ nghệ thuật có nhiệm
vụ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.
Theo Hồ Chí Minh, dân tộc ta là một dân tộc anh hùng, thời ại ta là một thời ại vẻ vang.
Vì vậy chiến sĩ văn nghệ phải có những tác phẩm xứng áng với dân tộc anh hùng và thời ại vẻ vang.
c. Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
Tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng hạnh phúc của nhân dân. Tư tưởng văn hóa
của Người cũng vì nhân dân, phục vụ nhân dân. Theo Người, mọi hoạt ộng văn hóa
phải trở về với cuộc sống thực tại của quần chúng, phản ánh ược tư tưởng và khát vọng của quần chúng.
Tóm lại "từ trong quần chúng ra. Về sâu trong quần chúng". Trên
cơ sở ó ể ịnh hướng giá trị cho quần chúng.
Chiến sĩ văn hóa phải hiểu và ánh giá úng quản chúng. Quân chúng là những người
sáng tác rất hay. Họ cung cấp cho những nhà hoạt ộng văn hóa những tư liệu quý. Và
chính họ là những người thầm ịnh khách quan, trung thực, chính xác các sản phẩm văn
nghệ. Nhân dân phải là những người ược hưởng thụ các giá trị văn hóa. >LIÊN HỆ