Đề cương ôn tập "Triết học Mác - Lênin"

lOMoARcPSD|36212343
VẤN ĐỀ ÔN TẬP MÔN TRIẾT HỌC MÁC – LÊNIN NĂM HỌC 2022-2023
Vấn đề 1. Vấn đề cơ bản của triết học.
Theo anh (chị), tại sao vấn đề mối quan hệ giữa vật chất và ý thức được coi là vấn
đề cơ bản của triết học? Triết học Mác – Lênin đã giải quyết vấn đề cơ bản của triết học như thế nào?
Vấn đề 2. Nguồn gốc lý luận và tiền đề khoa học tự nhiên cho sự ra đời triết học Mác.
Vấn đề 3. Thực chất của cuộc cách mạng trong triết học do Mác và Ăngghen thực hiện.
Vấn đề 4. Vai trò của triết học Mác – Lênin đối với đời sống xã hội.
Vấn đề 5. Định nghĩa vật chất của Lênin và ý nghĩa của nó.
Vấn đề 6. Nguồn gốc và kết cấu của ý thức.
Phân tích nguồn gốc tự nhiên của ý thức? Theo anh (chị), kích thước của bộ óc người
có phải là yếu tố quyết định đến trí tuệ của một người hay không? Tại sao?
Anh (chị) hãy nêu vai trò của lao động và ngôn ngữ đối với sự hình thành ý thức ?
Liên hệ với việc hình thành và phát triển ý thức của bản thân?
Phân tích vai trò của lao động và ngôn ngữ đối với sự hình thành ý thức? Theo anh
(chị), chúng ta cần phải làm gì để phát triển ý thức của bản thân mình?
Từ quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về vai trò của lao động và ngôn ngữ
đối với sự hình thành ý thức, anh (chị) cho biết cần phải làm gì để phát triển ý thức của bản thân?
Trong kết cấu của ý thức, yếu tố nào đóng vai trò quan trọng nhất? Tại sao?
Anh (chị) hãy cho biết vai trò của tri thức và niềm tin đối với sự phát triển của mỗi cá
nhân? Liên hệ với việc phát triển của bản thân?
Anh (chị) hãy cho biết vai trò của tri thức và ý chí đối với sự phát triển của mỗi cá
nhân? Liên hệ với bản thân?
Trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay thế hoàn toàn con người hay không? Tại sao?
Anh (chị) hãy làm rõ mối quan hệ giữa tự ý thức và vô thức? Từ đó, rút ra ý nghĩa đối với bản thân?
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Vấn đề 7. Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về mối quan hệ giữa vật
chất và ý thức (vai trò quyết định của vật chất đối với ý thức, tính độc lập tương
đối của ý thức, ý nghĩa phương pháp luận).
Trên cơ sở những kiến thức đã học về triết học Mác - Lênin, anh (chị) hãy chứng
minh vai trò quyết định của vật chất đối với ý thức và rút ra ý nghĩa đối với bản thân?
Anh (chị) hãy làm rõ tính độc lập tương đối và sự tác động trở lại của ý thức đối với vật
chất? Từ đó, rút ra ý nghĩa đối bản thân?
Vì sao trong hoạt động nhận thức và thực tiễn phải luôn xuất phát từ hiện thực khách
quan? Anh (chị) hãy rút ra ý nghĩa của nguyên tắc tôn trọng khách quan đối với hoạt động của bản thân?
Tại sao trong hoạt động nhận thức và thực tiễn phải luôn xuất phát từ hiện thực
khách quan? Liên hệ với thực tiễn đổi mới ở Việt Nam hiện nay?
Vì sao trong hoạt động nhận thức và thực tiễn phải thường xuyên phát huy tính năng
động sáng tạo của ý thức? Hãy liên hệ với bản thân?
Vấn đề 8. Hai nguyên lý cơ bản của phép biện chứng (Nguyên lý về mối liên hệ
phổ biến; Nguyên lý về sự phát triển)
Phân tích cơ sở lý luận của nguyên tắc toàn diện trong triết học Mác - Lênin?
(Sinh viên trình bày nội dung nguyên lý về mối liên hệ phổ biến)
Phân tích cơ sở lý luận của nguyên tắc phát triển trong triết học Mác - Lênin?
(Sinh viên trình bày nội dung nguyên lý về sự phát triển)
Trình bày những yêu cầu của nguyên tắc toàn diện trong triết học Mác - Lênin? Ý
nghĩa của nguyên tắc này đối với hoạt động nhận thức và thực tiễn của bản thân?
Anh (chị) hãy chỉ ra những yêu cầu của nguyên tắc toàn diện đối với thực tiễn đổi mới ở Việt Nam hiện nay?
Phân tích những yêu cầu của nguyên tắc phát triển và rút ra ý nghĩa đối với bản thân?
Vấn đề 9. Cặp phạm trù cái riêng và cái chung; cặp phạm trù nguyên nhân và kết quả.
Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái chung, rút ra ý nghĩa phương pháp luận?
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Từ mối quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái chung, anh (chị) cho biết khi vận
dụng triết học Mác – Lênin vào Việt Nam cần phải chú ý điều gì?
Từ mối quan hệ biện chứng giữa nguyên nhân và kết quả, anh (chị) hãy lý giải nguyên
nhân dẫn đến tình trạng tắc đường ở thủ đô Hà Nội, qua đó gợi ý các biện pháp khắc phục?
Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa nguyên nhân và kết quả? Từ đó, anh (chị) hãy
lý giải nguyên nhân dẫn đến biến đổi khí hậu trên thế giới hiện nay ?
Vấn đề 10. Ba quy luật cơ bản của phép biện chứng (Quy luật lượng – chất; Quy
luật mâu thuẫn biện chứng; Quy luật phủ định của phủ định)
Phân tích mối quan hệ giữa lượng và chất? Anh (chị) cần làm gì để thực hiện sự thay
đổi về chất từ sinh viên sang kiến trúc sư, kỹ sư, cử nhân?
Phân tích nội dung quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập? Từ đó rút ra ý nghĩa phương pháp luận?
Phân tích nội dung quy luật phủ định của phủ định và rút ra ý nghĩa phương pháp luận?
Phân tích các tính chất của phủ định biện chứng ? Theo anh (chị) trong xây dựng
và phát triển đất nước chúng ta cần kế thừa những gì?
Từ tính kế thừa của phủ định biện chứng, anh (chị) hãy cho biết để xây dựng và
phát triển đất nước ta hiện nay chúng ta cần kế thừa và tiếp thu những gì? Tại sao ?
Vấn đề 11. Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức (mối quan hệ giữa nhận thức và thực tiễn).
Phân tích vai trò của thực tiễn đối với nhận thức và rút ra ý nghĩa đối với bản thân?
Phân tích mỗi quan hệ giữa nhận thức và thực tiễn? Liên hệ với việc học tập của bản thân?
Vấn đề 12. Biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất.
Phân tích các yếu tố cấu thành lực lượng sản xuất ? Tại sao người lao động lại đóng vai
trò quan trọng nhất trong kết cấu của lực lượng sản xuất?
Trong các mặt cấu thành của quan hệ sản xuất, mặt nào đóng vai trò quan trọng nhất? Tại sao?
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Phân tích vai trò quyết định của lực lượng sản xuất đối với quan hệ sản xuất, từ đó rút
ra ý nghĩa đối với Việt Nam hiện nay?
Vấn đề 13. Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.
Phân tích vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến thúc thượng tầng và
liên hệ với cơ sở hạ tầng ở Việt Nam hiện nay ?
Phân tích vai trò của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng và liên hệ với nước ta hiện nay?
Anh (chị) hãy làm rõ vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến thúc thượng
tầng và liên hệ với cơ sở hạ tầng ở Việt Nam hiện nay ?
Anh (chị) cho biết sự vận dụng của Đảng ta đối với quy luật về mối quan hệ biện
chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng?
Vấn đề 14. Quan hệ biện chứng giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội (Vai trò quyết
định của tồn tại xã hội đối với ý thức xã hội; tính độc lập tương đối của ý thức xã hội)
Phân tích vai trò quyết định của tồn tại xã hội đối với ý thức xã hội ? Cho ví dụ minh họa.
Tại sao ý thức xã hội thường lạc hậu hơn so với tồn tại xã hội? Theo anh (chị),
chúng ta cần phải làm gì để loại bỏ những hủ tục ở Việt Nam hiện nay?
Trình bày tính kế thừa của ý thức xã hội? Triết học Mác đã kế thừa những tiền đề lý luận nào trước đó?
Phân tích tính vượt trước và tính kế thừa của ý thức xã hội? Cho ví dụ minh họa?
Phân tích sự tác động của ý thức xã hội đến tồn tại xã hội, từ đó chỉ ra vai trò của triết
học Mác – Lênin đối với đời sống xã hội?
Vấn đề 15. Vấn đề bản chất của con người (bản chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội)
Phân tích luận điểm của Mác: “Trong tính hiện thực của nó, bản chất con người là
tổng hoà những quan hệ xã hội”, từ đó rút ra ý nghĩa phương pháp luận?
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn)
Document Outline

• Vấn đề 1. Vấn đề cơ bản của triết học.
• Vấn đề 6. Nguồn gốc và kết cấu của ý thức.
• Vấn đề 7. Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng về mối quan hệ giữa vật chất và ý thức (vai trò quyết định của vật chất đối với ý thức, tính độc lập tương đối của ý thức, ý nghĩa phương pháp luận).
• Vấn đề 8. Hai nguyên lý cơ bản của phép biện chứng (Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến; Nguyên lý về sự phát triển)
• Vấn đề 9. Cặp phạm trù cái riêng và cái chung; cặp phạm trù nguyên nhân và kết quả.
• Vấn đề 10. Ba quy luật cơ bản của phép biện chứng (Quy luật lượng – chất; Quy luật mâu thuẫn biện chứng; Quy luật phủ định của phủ định)
• Vấn đề 11. Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức (mối quan hệ giữa nhận thức và thực tiễn).
• Vấn đề 12. Biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất.
• Vấn đề 13. Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.
• Vấn đề 14. Quan hệ biện chứng giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội (Vai trò quyết định của tồn tại xã hội đối với ý thức xã hội; tính độc lập tương đối của ý thức xã hội)
• Vấn đề 15. Vấn đề bản chất của con người (bản chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội)