Đề cương ôn thi cuối kì môn Quản trị sản xuất | Học viện Công Nghệ Bưu Chính Viễn Thông

1. Khái niệm quản trị sản xuất và mục tiêu của quản trị sản xuất?(tr21)
- Khái niệm: Quản trị sản xuất là quá trình thiết kế, hoạch định, tổ chức điều hành và
kiểm tra theo dõi hệ thống sản xuất nhằm thực hiện những mục tiêu sản xuất đã đề
ra. Hay có thể nói, quản trị sản xuất là tổng hợp các hoạt động xây dựng hệ thống
sản xuất và quản lý quá trình biến đổi các yếu tố đầu vào để tạo ra sản phẩm, dịch
vụ nhằm tho mân tốt nhất nhu cầu của thị trường, khai thác mọi tiềm năng của doanh
nghiệp với mục đích tối đa hoá lợi nhuận.
Ví dụ: Craig Bell, một công ty nhỏ sản xuất miếng nhựa cho thiết bị gia dụng, vừa thuê một
giám đốc sản xuất mới. Người này phụ trách các bộ phận quy trình, chất lượng, bảo trì và lập
kế hoạch, với nhiệm vụ tổ chức nguồn lực lao động, vật tư và công nghệ nhằm giảm 3% chi phí
sản xuất, duy trì tiêu chuẩn chất lượng, giữ hàng tồn kho ở mức ba tuần bán hàng, và lập kế
hoạch mở rộng công suất thêm 50%. Giám đốc mới tự tin đạt được các mục tiêu này thông qua
các chiến lược như sản xuất tinh gọn.
+ Quản trị sản xuất trong lĩnh vực sản xuất oto. Doanh nghiệp cần lập kế hoạch sản xuất
dựa trên dự đoán thị trường và đặt hàng của khách hàng. Kế hoạch này phải xác định số
lượng và loại xe cần sản xuất, cùng với lịch trình sản xuất để đảm bảo rằng mọi thứ được
diễn ra đúng hẹn, đảm bảo rằng quy trình sản xuất ô tô được tối ưu hoá để tăng hiệu suất
và giảm thiểu lãng phí, đảm bảo rằng mỗi chiếc xe được kiểm tra kỹ lưỡng trong suốt quá trình sản xuất,...
- Quản trị sản xuất với vai trò là tổ chức quản lý, sử dụng các yếu tố đầu vào và cung
cấp đầu ra phục vụ nhu cầu của thị trường, mục tiêu tổng quát đặt ra là đảm bảo thỏa
mãn tổ đa nhu cầu của khách hàng trên cơ sở sử dụng hiệu quả nhất các yếu tố sản
xuất. Để thực hiện mục tiêu tổng quát này, quản trị sản xuất có các mục tiêu cụ thể sau:
+ Bảo đảm số lượng và chất lượng sản phẩm và dịch vụ theo đúng yêu cầu của khách hàng:
+ Giảm chi phí sản xuất tới mức thấp nhất để hạ giá thành sản phẩm, dịch vụ;
+ Rút ngắn thời gian sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ;
+ Xây dựng hệ thống sản xuất của doanh nghiệp có độ linh hoạt cao;
2. Khái niệm, vai trò và yêu cầu của bố trí mặt bằng sản xuất trong doanh nghiệp? (chương 7) (tr114) - Khái niệm - Vai trò - Yêu cầu
Ví dụ: Khách sạn Mường Thanh, thường có vị trí tại các thành phố lớn, gần các
khu du lịch, phân tích cụ thể tại một khách sạn Mường Thanh ở biển Cửa Lò.
Khi đặt vị trí tại đó, doanh nghiệp sẽ có thể
+ Tối thiểu hóa chi phí vận chuyển thức ăn chủ yếu hải sản, chi phí di chuyển dành cho khách hàng,..
+ Có mặt bằng tốt, thu hút khách hàng, dễ nhìn thấy, nổi bật
+ Thích ứng với môi trường sản xuất bên trong doanh nghiệp: Có các dịch
vụ, phù hợp với những người có nhu cầu phục vụ cao, vì chủ yếu những
khách đi du lịch ở đây đều có cuộc sống, mức thu nhập cao, khá cao.
Cửa hàng Starbucks thường có vị trí tại các trung tâm thương mại, các ngã tư đông đúc, nơi vui chơi…
3. Khái niệm định vị doanh nghiệp, quy trình tổ chức định vị doanh nghiệp?(chương 6 tr102 - 103)
4. Vai trò của định vị doanh nghiệp? (chương 6 tr102)
5. Khái niệm quản trị năng lực sản xuất, cho ví dụ? Vai trò của quản trị năng lực
sảnxuất? (chương 1 - tr25)
Quản trị năng lực sản xuất của DN: Là hoạt động nhằm xác định quy mô công suất dây
chuyền sản xuất của doanh nghiệp.
Ví dụ: Một doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo, công suất trung bình của họ là 200.000
sản phẩm/ tháng, theo dự báo, xu hướng thị trường đang gần ngày tết, thì xu hướng
tiêu dùng bán kẹo đàn tăng, dự kiến, doanh nghiệp sẽ phải đẩy công suất lên 400.000
sp/ tháng. Vì vậy, các nhà quản lý đã có những phương án để quản trị năng lực sản xuất
để đáp ứng nhu cầu của trường.
6. Trình bày các phương pháp dự báo định tính (chương 2 trang 38)
7. Cho biết đặc điểm tổ chức thiết kế sản phẩm? (chương 4 - tr 90)
Ví dụ: Trong doanh nghiệp xe máy điện, họ đang có dự án để phát triển thiết kế sản
phẩm mới. Trong hoạt động thiết kế sản phẩm này, thì yêu cầu cần có sự phối hợp giữa
các bộ phận của doanh nghiệp. Bộ phận phân tích thị trường sẽ đưa ra những yêu cầu
cần cải tiến dựa trên nhu cầu của khách hàng được khảo sát, hoạt động của đối thủ cạnh
tranh, bộ phận marketing sẽ xác định dự báo về số lượng tiêu thụ, quảng bá sản phẩm.
Bộ phận kỹ thuật sẽ nghiên cứu xem là với yêu cầu đó thì doanh nghiệp cần phải bổ
sung những thiết bị và có khả năng thực hiện được hay không,bộ phận tài chính xem
xét về mức đảm bảo ngân sách,..
8. Khái niệm năng lực sản xuất, năng lực thiết kế, năng lực hiệu quả và năng lực
thựctế? (chương 5 - trang 94)
- Năng lực sản xuất là khả năng sản xuất của máy móc, thiết bị, lao động và các bộ
phận của doanh nghiệp trong một đơn vị thời gian nhất định (tháng, quý, năm…)
trong điều kiện xác định
Ví dụ: Một công nhân trong nghề dệt may làm việc 8 giờ mỗi ngày bằng cách sử dụng
20 máy in thiết kế quần áo để sản xuất áo phông, để hoàn thành một chiếc áo, người
đó mất 15 phút. Vậy năng lực sản xuất của người công nhân đó = 8.20.0,25 = 640 áo/ ngày
- Năng lực sản xuất thiết kế: là năng lực tối đa mà doanh nghiệp có thể đạt được
trong những điều kiện thiết kế ( điều kiện lý tưởng): điều kiện hoạt động của máy
móc thiết bị theo đúng quy định,...
Ví dụ: Năng lực sản xuất thiết kế của nhà máy sản xuất điều hòa là 50.000 sp/ tháng
trong điều kiện lý tưởng máy móc không bị gián đoạn, không bị hỏng hóc,...
- Năng lực hiệu quả là tổng đầu ra tối đa mà doanh nghiệp mong muốn có thể đạt
được trong những điều kiện cụ thể, về cơ cấu sản phẩm, tuân thủ các tiêu chuẩn,
quy trình công nghệ, khả năng điều hành sản xuất, kế hoạch duy trì, bảo dưỡng
định kỳ máy móc thiết bị và cân đối các hoạt động
Ví dụ: Trong tháng này, nhà máy sản xuất đó đến định kỳ bảo trì máy móc và nâng cấp
máy móc nên dây chuyền sản xuất bị trì hoãn, chậm tiến độ hơn so với những ngày bình
thường trong vòng 10 ngày, vì vậy, năng lực hiệu quả của nhà máy sản xuất điều hòa là 40.000 sp/ tháng
- Năng lực thực tế là khối lượng sản phẩm mà các doanh nghiệp đạt được trong thực tế
Ví dụ: Trong tháng đó, công nhân được nghỉ lễ 30/4 - ⅕, nên năng lực thực tế của
nhà máy sản xuất điều hòa đó là 3.800 sp/ tháng
Doanh nghiệp chỉ sản xuất được 1000 chiếc túi trong điều kiện tháng này mưa
bão công nhân phải nghỉ việc
9. Các loại chi phí liên quan đến quản trị tồn kho (chương 9 - tr 149)
10. Bản chất phương pháp dự báo theo dãy số thời gian (Phương pháp chuỗi
thờigian), các yếu tố đặc trưng của dòng nhu cầu? (chương 2 - giáo trình tr40-41)
- Yếu tố đặc trưng của dòng nhu cầu:
+ Tính xu hướng: ví dụ : Trong những năm gần đây, nhu cầu về xe điện tăng mạnh
do sự phát triển của công nghệ, sự quan tâm tới bảo vệ môi trường và các chính sách
khuyến khích sử dụng xe điện, các công ty sẽ có chú trọng vào nghiên cứu và phát
triển xe điện nhiều hơn + Tính mùa vụ:
Mùa Du lịch ở Hạ Long là mùa hè và nó lặp lại theo các năm
Vào mỗi dịp Giáng sinh, nhu cầu về các món đồ trang trí, quà tặng, cây thông Noel
tăng mạnh trong tháng 12, sau đó giảm hẳn sau ngày lễ
Trong 1 tuần, ngày cuối tuần thứ bảy và chủ nhật, khách hàng sẽ đi xem phim đông nhất
và trong 1 ngày thì buổi tối sẽ đông nhất
11. Cho biết khái niệm, nhiệm vụ của hoạch định tổng hợp. ( chương 8 - trang 134)
- Hoạch định tổng hợp là phát triển các kế hoạch sản xuất trung hạn nhằm biến đổi
mức sản xuất phù hợp với nhu cầu của thị trường và sử dụng có hiệu quả các
nguồn lực của doanh nghiệp.
- Hay có thể nói, hoạch định tổng hợp là xác định số lượng sản phẩm và phân bổ
nguồn lực sản xuất cho một tương lai trung hạn thường từ 3 tháng đến 3 năm
nhằm tối thiểu hóa chi phí sản xuất, giảm mức tồn kho, ổn định hoạt động sản
xuất và thỏa mãn nhu cầu thị trường.
Ví dụ: Một doanh nghiệp sản xuất quần áo, lên kế hoạch cho đợt sản xuất quần áo cho
mùa đông tới. Dựa vào dự báo thời tiết, xu hướng thời trang của người tiêu dùng, và xu
hướng đặt hàng của các chủ cửa hàng bán lẻ. Doanh nghiệp xây dựng bản kế hoạch sản
xuất tăng cường sản xuất các loại hàng được đặt nhiều và giảm loại hàng được ít quan tâm.
- Có 3 nhiệm vụ chủ yếu ( trang 134)
12. Dự trữ đúng thời điểm là gì? Cho ví dụ minh họa. (chương 9 - trang 102)
Lượng tồn kho đúng thời điểm là lượng tồn kho tối thiểu cần thiết giữ cho hệ thống sản
xuất và điều hành hoạt động bình thường.
Ví dụ: Một siêu thị có thể cần duy trì một lượng tồn kho tối thiểu của các mặt hàng tiêu
dùng thiết yếu như gạo, mì gói, dầu ăn. Giả sử siêu thị sẽ luôn duy trì một lượng tồn
kho tối thiểu 500 bao gạo trong 1 tháng để đảm bảo có đủ hàng cung cấp cho khách
hàng mỗi ngày, tránh tình trạng hết hàng khi nhu cầu tăng cao, đồng thời đây là lượng
dự trữ không quá nhiều gây chi phí lưu kho.
13. Khái niệm sản xuất? Phân tích các loại hình sản xuất theo quy mô sản xuất vàtính
chất lặp lại của quá trình sản xuất? ( Chương 1- trang 10) ❖ Khái niệm:
- xét trong phạm vi nền kinh tế quốc dân, sản xuất bao gồm toàn bộ hoạt động của
con người trong lĩnh vực sản xuất ra sản phẩm vật chất và sản phẩm dịch vụ
- Xét theo chủ thể thực hiện quá trình sản xuất: Sản xuất là sự hoạt động của con
người dưới hình thức là một tổ chức hoặc cá nhân thông qua công cụ lao động tác
động vào đối tượng lao động và năng lực tổ chức quản lý của mình biến đổi đối
tượng lao động đó trở thành sản phẩm phù hợp với nhu cầu của con người.
❖ Phân tích các loại hình sản xuất theo quy mô sản xuất và tính chất lặp lại của quá trình sản xuất - Sản xuất đơn chiếc
Ví dụ: Cửa hàng may đo quần áo. Người thợ may may ra sản phẩm luôn là chiếc
áo nhưng mỗi khách hàng thì sẽ có kích thước, kiểu dáng, màu sắc khác nhau - Sản xuất hàng loạt
Ví dụ: Nhà máy sản xuất sắt thép, xi măng,... - Sản xuất theo lô:
Ví dụ: Doanh nghiệp ngành dệt may, để có sản phẩm đầu ra là một lượng lớn
những chiếc áo, thì mỗi bộ phận trong xí nghiệp sẽ đảm nhận hoàn thành một bộ
phận của chiếc áo, bộ phận này thì đo kích thước vải, chuyển sang bộ phận cắt
vải, chuyển sang may, bấm cúc,...
14. Khái niệm sản xuất? Phân tích các loại hình sản xuất theo hình thức tổ chức sảnxuất? - Sản xuất liên tục
Ví dụ: Nhà máy sản xuất giấy/ sản xuất xi măng / nhà máy xử lý nước/ sản xuất
thực phẩm phải sản xuất liên tục để đảm bảo sản lượng lớn đáp ứng nhu cầu thị trường - Sản xuất gián đoạn
Ví dụ: Doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử khác nhau, bao gồm vi mạch in,
bộ nguồn và màn hình. Mỗi sản phẩm có các quy trình sản xuất riêng biệt, nhưng
có thể chia sẻ một số bước chung như lắp ráp, kiểm tra chất lượng và đóng gói
Cửa hàng làm bánh ngọt, hầu hết các kỹ thuật cần thiết để làm bánh cũng tương
tự nhau, nhưng mỗi loại bánh sẽ có lượng kem, cách trang trí khác nhau, vì vậy,
cần phải chuyển sang bộ phận khác để trang trí, làm đúng ra loại bánh đó
- Sản xuất vừa mang tính liên tục vừa mang tính gián đoạn
Ví dụ: Trong ngành xây dựng, để xây được một ngôi nhà bao gồm nhiều giai
đoạn, trong đó một số công đoạn được thực hiện liên tục, một số công đoạn được
thực hiện gián đoạn, khi xây móng nhà, cần làm liên lục sau đó lại nghỉ mấy ngày
để móng nhà khô và đảm bảo chắc chắn, xây từng, xếp gạch, cũng làm liên tục
sau đó, nghỉ để xi măng khô, bám chắc trên gạch - Sản xuất theo dự án
Ví dụ: Dự án xây đường cao tốc, dự án xây trung tâm thương mại, .. Trong dự án
luôn đạt ra một lượng ngân quỹ nhất định, có một phận cụ thể công nhân, thời
hạn cụ thể phải hoàn thành, người phụ trách, người đứng đầu,,...
15. Khái niệm sản xuất? Phân tích các loại hình sản xuất theo mối quan hệ với
kháchhàng? (chương 1 - tr9 và tr16)
- Sản xuất để dự trữ
Ví dụ: Sản xuất áo mùa đông, nhu cầu về áo màu đông tại thời điểm mùa hè sẽ
thấp nhưng sẽ có các công ty sản xuất áo đông trong mùa hè để dự trữ áo cho
mùa đông khi nhu cầu về áo đông tăng lên.
- Sản xuất theo yêu cầu
Ví dụ: Cửa hàng cắt tóc, khi khách hàng đến cắt tóc, người thợ sẽ cắt theo yêu
cầu, mong muốn của khách hàng
Cửa hàng làm đẹp, cửa hàng may đồ, tư vấn,...
16. Vai trò và mối quan hệ của quản trị sản xuất với các chức năng quản trị
chínhkhác? (chương 1 - vở ghi, giáo trình trang 22)
● Là khâu quyết định tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ và giá trị gia tăng
● Là nguồn gốc của mọi sản phẩm và dịch vụ
● Là cơ sở để doanh nghiệp thỏa mãn nhu cầu khách hàng về số lượng, chất lượng
● Thông qua quản trị sản xuất có thể xây dựng được hệ thống sản xuất linh hoạt,
phù hợp với môi trường kinh doanh, góp phần tiết kiệm được các nguồn lực cần
thiết trong sản xuất, giảm giá thành, tăng năng suất và hiệu quả của doanh nghiệp nói chung
● Là yếu tố then chốt để doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và
nâng cao khả năng cạnh tranh của mình
VD1: Toyota đã phát triển hệ thống, phương pháp quản lý sản xuất JIT, là sản xuất
hàng hoá đúng sản phẩm, đúng số lượng đúng thời điểm cần thiết => từ đó giảm thiểu
lãng phí và tăng hiệu quả sản xuất.
Thay vì sx hàng loạt và lưu trữ hàng tồn kho lâu dài, JIT tập trung sản xuất các đơn
hàng nhỏ và phân phối chúng ngay khi khách hàng yêu cầu
VD2: DELL đã sử dụng mô hình sx BUILD-TO-ODER: chỉ sx máy tính khi có đơn
đặt hàng từ khách hàng, thay vì sx hàng loạt và giữ hàng tồn kho. Mô hình sx này đã
giúp DELL giảm chi phí tồn kho, thoả mãn nhu cầu của khách hàng dựa trên nhu cầu
cá nhân của khách hàng từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh.
Mối quan hệ của quản trị sx với các chức năng quản trị chính khác:
QTSX có MQH ràng buộc hữu cơ với các chức năng quản trị chính khác ( quản trị tài
chính, marketing) và với các chức năng hỗ trợ khác.
● MQH thống nhất: các chức năng quản trị đều thực hiện mục tiêu tổng quát của
doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy nhau phát triển
+ Marketing : cung cấp thông tin về thị trường cho hoạch định sx và tác nghiệp
=> tạo đk đáp ứng tốt nhất nhu cầu thị trường với chị phí thấp nhất. QTSX là
cơ sở duy nhất tạo ra hàng hoá, dịch vụ cung cấp cho chức năng marketing
+) chức năng tài chính: đảm bảo đầy đủ kịp thời vốn đầu tư đảm bảo cho hoạt
động sản xuất kinh doanh, phân tích, đánh giá, lựa chọn phương án đầu tư.
Hoạt động sx kinh doanh đảm bảo thực hiện các chỉ tiêu tài chính doanh nghiệp đề ra ● MQH mâu thuẫn:
SX và chức năng marketing có sự mâu thuẫn về thời gian, về chất lượng, giá cả
VD như marketing đòi hỏi sản phẩm chất lượng cao, giá giảm và thời gian
giao hàng nhanh thì quá trình sx lại có những giới hạn về công nghệ,...
+) SX và chức năng tài chính: SX phải lúc nào cũng đảm bảo đúng chỉ tiêu tài chính đặt ra
VD: MQH thống nhất: sx Iphone Apple
chức năng marketing của Apple dựa vào phân tích thị trường và phản hồi khả năng dự
đoán nhu cầu tiêu thụ của sản phẩm Iphone mới trên thị trường khu vực
Bộ phận sx từ dự báo của bộ phận marketing lập kế hoạch sx để đảm bảo có đủ nguồn
đầu vào (linh kiện, nguồn lực..) để đáp ứng nhu cầu dự kiến của thị trường và từng khu vực cụ thể
17. Trình bày các nội dung chủ yếu của quản trị sản xuất? (chương 1 - tr24)
❖ Dự báo nhu cầu sản xuất sản phẩm:
- là nội dung quan trọng đầu tiên, là xuất phát điểm của quản trị sx.
- Mọi hoạt động thiết kế, hoạch định, tổ chức điều hành hệ thống SX đều phảI
căn cứvào kết quả dự báo nhu cầu SX SP
- Sản xuất sản phẩm gì? Số lượng bao nhiêu? Vào thời gian nào? Đặc điểm
kinh tếkỹ thuật của sản phẩm (Chất lượng sản phẩm)?
- Kết quả dự báo nhu cầu sản xuất sp chính là cơ sở để xây dựng kế hoạch
sản xuấtkinh doanh và kế hoạch các nguồn lực sản xuất cần có nhằm thỏa
mãn nhu cầu thị trường Ví dụ:
❖ Thiết kế sản phẩm:
- Thiết kế sản phẩm nhằm đưa ra thị trường những sản phẩm đáp ứng yêu cầu thịtrường
(Mẫu mã, tính năng…) và phù hợp với khả năng sản xuất của doanh nghiệp.
- Mỗi loại sản phẩm đòi hỏi phương pháp và quy trình công nghệ sản xuất tương
ứng.Tùy thuộc quy mô sản xuất, doanh nghiệp cần tiến hành lựa chọn công nghệ sản
xuất và quá trình sản xuất thích hợp
- Thiết kế quy trình công nghệ: Xác định các yếu tố đầu vào cần thiết, trình tự cácbước
công việc, yêu cầu kỹ thuật để có khả năng tạo ra những đặc điểm sản phẩm đã thiết kế.
- Tổ chức hoạt động thiết kế SP, quy trình CN:
+ Bộ phận chuyên trách: làm nhiệm vụ nghiên cứu tk sp và công nghệ với sự tham
gia phối hợp của các cán bộ quản trị, chuyên viên nhiều lĩnh vực khác nhau
+ Thiết lập quan hệ liên kết chặt chẽ thường xuyên với các tổ chức bên ngoài, cung
cấp điều kiện cho các hoạt động nghiên cứu và sử dụng kết quả nghiên cứu của họ hoặc
ký hợp đồng kinh tế với các tổ chức nghiên cứu Ví dụ:
❖ Quản trị năng lực sản xuất của DN:
Là hoạt động nhằm xác định quy mô công suất dây chuyền sản xuất của doanh nghiệp.
- Xác định đúng năng lực sản xuất làm cho doanh nghiệp vừa có khả năng vừa có khả
năng đáp ứng được những nhu cầu hiện tại, vừa có khả năng nắm bắt những cơ hội
kinh doanh mới trên thị trường để phát triển sản xuất
- Xác định đúng năng lực sản xuất không hợp lý sẽ gây lãng phí rất lớn, tốn kém vốn
đầu tư hoặc có thể cản trở quá trình sản xuất sau này
- Quy mô sản xuất phụ thuộc vào nhu cầu sản phẩm, đồng thời là nhân tố tác động
trực tiếp đến loại hình sản xuất, cơ cấu tổ chức quản lý và sản xuất của doanh nghiệp
Ví dụ: Một doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo, công suất trung bình của họ là 200.000
sản phẩm/ tháng, theo dự báo, xu hướng thị trường đang gần ngày tết, thì xu hướng
tiêu dùng bán kẹo đàn tăng, dự kiến, doanh nghiệp sẽ phải đẩy công suất lên 400.000
sp/ tháng. Vì vậy, các nhà quản lý đã có những phương án để quản trị năng lực sản xuất
để đáp ứng nhu cầu của trường.
❖ Xác định vị trí đặt doanh nghiệp:
Là quá trình lựa chọn vùng và địa điểm bố trí doanh nghiệp nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược kinh doanh.
- Là một trong những nội dung quan trọng của quản trị sản xuất
- Xác định vị trí đặt doanh nghiệp được đặt ra đối với doanh nghiệp mới xây dựng
hoặc trong trường hợp mở rộng quy mô sản xuất
- Xác định vị trí đặt doanh nghiệp là một hoạt động có ý nghĩa chiến lược trong
phát triển sản xuất kinh doanh, có khả năng tạo ra lợi thế cạnh tranh rất lớn về cả
yếu tố vô hình và hữu hình.
- Để xác định vị trí doanh nghiệp cần tiến hành hàng loạt các phân tích đánh giá
những nhân tố môi trường xung quanh có ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp sau này
Ví dụ: Khách sạn Mường Thanh, thường có vị trí tại các thành phố lớn, gần các khu du
lịch, phân tích cụ thể tại một khách sạn Mường Thanh ở biển Cửa Lò. Khi đặt vị trí tại
đó, doanh nghiệp sẽ có thể
- Tối thiểu hóa chi phí vận chuyển thức ăn chủ yếu hải sản, chi phí di chuyển dành cho khách hàng,..
- Có mặt bằng tốt, thu hút khách hàng, dễ nhìn thấy, nổi bật
- Thích ứng với môi trường sản xuất bên trong doanh nghiệp: Có các dịch vụ, phù
hợp với những người có nhu cầu phục vụ cao, vì chủ yếu những khách đi du lịch
ở đây đều có cuộc sống, mức thu nhập cao, khá cao. -
❖ Bố trí mặt bằng sản xuất trong doanh nghiệp:
Là XĐ phương án bố trí nhà xưởng, dây chuyền công nghệ, máy móc thiết bị một cách
hợp lý, nhằm đảm chất lượng, hiệu quả, đồng thời phải tính đến các yếu tố tâm sinh lý và yếu tố XH.
- Việc bố trí mặt bằng sản xuất phụ thuộc rất nhiều vào loại hình sản xuất và quá trình
sản xuất được lựa chọn như quá trình sản xuất liên tục, quá trình sản xuất gián đoạn,... lOMoAR cPSD| 58800262
Có nhiều phương pháp thiết kế, lựa chọn phương án bố trí sản xuất, trong đó
phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay là phương pháp trực quan kinh nghiệm
Ví dụ: Trong sản xuất ô tô, các máy móc và công cụ thường được sắp xếp dọc theo một
dây chuyền sản xuất cố định, với từng khu vực chịu trách nhiệm cho một giai đoạn cụ
thể trong quy trình chế tạo. Đây là hình thức bố trí mặt bằng sản xuất theo sản phẩm
Trong sản xuất máy bay hay tàu biển, sẽ thường bố trí mặt bằng sx cố định Vì máy bay
và tàu biển có kích thước lớn, quá trình sản xuất và lắp ráp yêu cầu công nhân di chuyển
đến vị trí cụ thể để hoàn thiện sản phẩm.
❖ Lập kế hoạch các nguồn lực:
- Bao gồm việc xác định kế hoạch tổng hợp về nhu cầu sản xuất, trên cơ sở đó lập
kế hoạch nguồn lực sản xuất nói chung cũng như các kế hoạch về bố trí lao động,
sử dụng máy móc thiết bị, kế hoạch chi tiết về mua sắm nguyên vật liệu…
- Là một trong những chức năng quan trọng của quản trị sx.
- Nhiệm vụ hoạch định tổng hợp: Xác định khả năng sản xuất trong từng thời kỳ
cho phù hợp với nhu cầu thị trường và tối thiểu hóa chi phí sản xuất
- Căn cứ vào kế hoạch sản xuất trung hạn các nhà quản trị cần xác định nhu cầu
nguyên vật liệu cần thiết trong từng thời kỳ để đưa ra quyết định mua sắm hoặc tự sản xuất
Ví dụ: Một doanh nghiệp sản xuất quần áo, lên kế hoạch cho đợt sản xuất quần áo cho
mùa đông tới. Dựa vào dự báo thời tiết, xu hướng thời trang của người tiêu dùng, và xu
hướng đặt hàng của các chủ cửa hàng bán lẻ. Doanh nghiệp xây dựng bản kế hoạch sản
xuất tập trung nguồn lực, xác định số lượng vải, máy móc hoạt động để tăng cường sản
xuất các loại hàng được đặt nhiều và giảm loại hàng được ít quan tâm.
❖ Điều độ sản xuất:
- Là bước tổ chức thực hiện các kế hoạch sản xuất đã đặt ra, là toàn bộ các hoạt
động xây dựng lịch trình sản xuất, điều phối phân giao công việc cho từng người,
nhóm người, từng máy và sắp xếp thứ tự công việc nhằm thực hiện kế hoạch sản
xuất trên cơ sở sử dụng hiệu quả các nguồn lực của doanh nghiệp.
- Mỗi loại sản xuất, cách bố trí có đặc điểm riêng, việc điều độ sản xuất phụ thuộc
trực tiếp vào các loại sản xuất và cách thức bố trí sản xuất.
Các nhà quản trị sản xuất cần phải sử dụng các phương pháp khác nhau để phân
công công việc cũng như sắp xếp thứ tự thực hiện các công việc một cách hiệu quả nhất lOMoAR cPSD| 58800262
❖ Quản trị tồn kho
- Để đảm bảo quá trình sản xuất diễn ra liên tục và thỏa mãn tốt nhất nhu cầu khách
hàng các doanh nghiệp đều phải dự trữ các loại nguyên, nhiên liệu, phụ tùng thay
thế, bán thành phẩm, thành phẩm,..
- các nhà quản trị tồn kho là một nội dung thiết yếu của quản trị sản xuất. Nếu hàng
tồn kho thấp có thể dẫn đến sản xuất bị gián đoạn do thiếu nguyên vật liệu, không
thỏa mãn nhu cầu khách hàng. Nhưng nếu hàng tồn kho lớn sẽ gây ứ đọng vốn,
làm tăng chi phí sản xuất, gây ắc tắc cho quá trình sản xuất
❖ Quản trị chất lượng
- Mục tiêu: Đảm bảo chất lượng phù hợp với yêu cầu khách hàng với chi phí thấp nhất
- Là một tập hợp các hoạt động chức năng quản trị như hoạch định tổ chức, kiểm soát và điều chỉnh.
- Phải thông qua một số cơ chế nhất định bao gồm những chỉ tiêu, tiêu chuẩn đặc
trưng về kinh tế - kỹ thuật biểu thị mức độ thỏa mãn nhu cầu thị trường, một hệ
thống tổ chức điều khiển về hệ thống chính sách khuyến khích phát triển chất lượng
18. Mục tiêu của định vị doanh nghiệp? Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến định vị
doanh nghiệp? ( Chương 6 trang 103, 104)
❖ Mục tiêu của định vị doanh nghiệp
Các doanh nghiệp và các tổ chức hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau có mục tiêu
định vị không giống nhau.
- Đối với các doanh nghiệp kinh doanh, định vị nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược
kinh doanh của doanh nghiệp. Định vị doanh nghiệp luôn là một trong những giải pháp
quan trọng có tính chiến lược lâu dài để nâng cao khả năng cạnh tranh và chiếm lĩnh thị
trường của các doanh nghiệp này. Trong thực tế, tùy từng trường hợp mà các mục tiêu
định vị của các doanh nghiệp này được đặt ra rất cụ thể, đó là: + Tăng doanh thu bán hàng;
+ Mở rộng thị trường, + Giảm chi phí;
+ Huy động các nguồn lực tại chỗ;
+ Hình thành cơ cấu sản xuất đầy đủ;
+ Tận dụng môi trường kinh doanh thuận lợi lOMoAR cPSD| 58800262
Đối với các tổ chức phi lợi nhuận, mục tiêu quan trọng nhất của định vị doanh
nghiệp là đảm bảo sự cân đối giữa chi phí lao động xã hội cần thiết bỏ ra và mức độ
thoả mãn nhu cầu khách hàng về các dịch vụ cung cấp cho xã hội.
=> Nói một cách tổng quát, mục tiêu cơ bản của định vị doanh nghiệp đối với tất cả các
tổ chức là tìm địa điểm bố trí doanh nghiệp sao cho thực hiện được những nhiệm vụ chiến
lược mà tổ chức đó đặt ra
❖ Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến định vị doanh nghiệp
- Các nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn vùng
+ Các điều kiện tự nhiên
Ví dụ: Các doanh nghiệp có dự định đặt nhà máy sản xuất tại các nước như philipin thì
cần có biện pháp đảm bảo an toàn cho nhà máy vì đây là nơi thường xuyên có thiên tai, bão lũ và động đất
+ Các điều kiện văn hóa, xã hội
Ví dụ: Các nhà hàng sang trọng, đồ uống đắt tiền thì không nên đặt vị trí cửa hàng tại các
vùng nông thôn, vùng núi, vùng sâu vùng xa, vì sự chênh lệch về mức sống và nhu cầu
của họ so với dịch vụ của doanh nghiệp
Không kinh doanh các cửa hàng chuyên về các món thịt bò, thịt lợn tại Ấn Độ vì theo
văn hóa của Ấn Độ thì việc ăn thịt bò, thịt lợn là điều cấm kị + Các nhân tố kinh tế
● Gần thị trường tiêu thụ
Ví dụ: Các nhà hàng, khách sạn thường chọn các khu du lịch để kinh doanh, vì đây là nơi
có lượng khách hàng đông có nhu cầu tiêu thụ lớn, nhu cầu ăn ở vui chơi,...
Bệnh viện, siêu thị,.. thường có vị trí tại các thành phố lớn, khu đông dân cư
● Gần nguồn nguyên liệu
Ví dụ: Các khu chế biến hải sản, nhà hàng hải sản,.. thường ở các khu vực ven biển, gần
biển để có nguồn nguyên liệu dồi dào, giảm thiểu chi phí vận chuyển Các nhà máy sản
xuất xi măng được đặt ở gần địa phương có núi đá vôi để thuận tiện cho quá trình cung
cấp nguyên liệu sản xuất hơn, vì đá vôi là nguyên liệu vô cùng quan trọng và cần thiết để sản xuất xi măng
● Cơ sở hạ tầng kinh tế lOMoAR cPSD| 58800262 Ví dụ: ● Nhân tố lao động
Ví dụ: Doanh nghiệp cần nhiều lao động phổ thông, chủ yếu là lao động chân tay thì nên
bố trí ở vùng xa thành phố, các vùng nông thôn có số lượng dân cư đông. Doanh nghiệp
cần nhiều lao động có trình độ cao, cấp đại học, chủ yếu là lao động trí óc thì nên bố trí
ở vùng gần các thành phố lớn.
- Các nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn địa điểm
Sau khi đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn vùng, cần tiến hành đánh giá
các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn địa điểm bố trí doanh nghiệp. Nếu như các
nhân tổ lựa chọn vùng được đánh giá ở phạm vi rộng lớn thì nhân tố lựa chọn địa điểm lại rất cụ thể
- Diện tích mặt bằng, chi phí mặt bằng
- Điều kiện, chi tiết. Sau đây là một số nhân tố chủ yếu cần xem xét: - giao thông nội vùng;
- Hệ thống điện, nước
- Yêu cầu về môi trường, nơi đổ chất thải
- Tình hình an ninh, các dịch vụ y tế, hành chính
- Quy định của chính quyền địa phương về lệ phí dịch vụ, các đóng góp cho chính quyền địa phương...
19. Phân tích các chiến lược hoạch định tổng hợp? (chương 8 - trang 135)
- Thay đổi mức tồn kho:
Ví dụ: các cửa hàng/ shop đồ chơi hoặc tạp hóa lưu trữ hàng giáng sinh trong giai đoạn
đầu năm hoặc giữa năm để đáp ứng nhu cầu cao vào mùa Giáng sinh.
- Thay đổi nhân lực theo mức nhu cầu:
Ví dụ: Vào gần các dịp trung thu, các công ty bánh kẹo thường thuê thêm lao động để
đáp ứng nhu cầu tăng cao bánh trung thu. Khi trung thu kết thúc, công ty sẽ cho những
nhân viên đó thôi việc.
- Thay đổi cường độ lao động của nhân viên: lOMoAR cPSD| 58800262
Ví dụ: Trong các đợt dịch bệnh bùng phát, như COVID-19, các bệnh viện tổ chức làm
thêm giờ cho y bác sĩ để đảm bảo chăm sóc số lượng bệnh nhân tăng đột biến. - Tác động đến cầu:
Ví dụ: Vào giữa năm khi nhu cầu mua sắm thấp, các trung tâm thương mại hoặc siêu thị
như VinMart, Big C thường tổ chức các đợt giảm giá "xả kho giữa năm", kết hợp với
tặng quà hoặc tích điểm để khuyến khích mua sắm.
- Sản xuất sản phẩm hỗn hợp theo mùa
Ví dụ: các công ty may mặc sản xuất áo thun, đồ nhẹ vào mùa hè và chuyển sang sản
xuất áo khoác, đồ ấm vào mùa đông. Điều này giúp dây chuyền sản xuất luôn hoạt động ổn định suốt năm.
20. Tại sao có thể nói làm tốt công tác quản trị sản xuất sẽ góp phần nâng cao
hiệuquả sản xuất kinh doanh? (chương 1 - tr22)
21. Phân tích các hình thức bố trí mặt bằng sản xuất trong doanh nghiệp? (chương 7 trang 114)
- Bố trí mặt bằng sản xuất theo sản phẩm
Ví dụ: Trong một nhà máy sản xuất ô tô, các máy móc và công cụ được sắp xếp dọc theo
một dây chuyền sản xuất cố định, với từng khu vực chịu trách nhiệm cho một giai đoạn
cụ thể trong quy trình chế tạo.
- Bố trí mặt bằng sản xuất theo quá trình:
Ví dụ: Trong một bệnh viện, bố trí mặt bằng sản xuất theo quá trình sẽ tổ chức các khu
vực, phòng khám theo chức năng cụ thể của từng loại dịch vụ y tế và vấn đề sức khỏe
bệnh nhân (khám bệnh về mắt, siêu âm,da liễu,..), với mục đích tối ưu hóa quy trình
điều trị và chăm sóc bệnh nhân Bố trí mặt bằng sản xuất theo vị trí cố định
- Bố trí mặt bằng sản xuất cố định
Ví dụ: Vì máy bay và tàu biển có kích thước lớn, quá trình sản xuất và lắp ráp yêu cầu
công nhân di chuyển đến vị trí cụ thể để hoàn thiện sản phẩm.
- Bố trí mặt bằng sản xuất hỗn hợp: lOMoAR cPSD| 58800262
Ví dụ: Khu phức hợp nhà hàng có
+ quán cà phê tự phục vụ được bố trí theo sản phẩm: các khu vực phục vụ khách
hàng được sắp xếp để tiện lợi cho quá trình khách tự chọn và lấy đồ uống
+ nhà hàng được bố trí theo mặt bằng sản xuất cố định: khu vực phục vụ khách hàng
(bàn ăn, khu vực chờ) được sắp xếp cố định, nhân viên đến để phục vụ khách hàng
+ Bếp nấu ăn được bố trí theo chức năng (sơ chế, bảo quản làm lạnh, cấp đông, nấu ăn,..)
22. Phân tích các hình thức tổ chức nghiên cứu thiết kế sản phẩm? (chương 4 - từtr91)
- Tổ chức bộ phận chuyên nghiên cứu thiết kế sản phẩm:
Ví dụ về: Công ty Vinfast Việt Nam có bộ phận chuyên nghiên cứu thiết kế sản phẩm.
Các sản phẩm xe cụ thể như xe VF e34 đều được được lên ý tưởng và phát triển bởi bộ
phận chuyên nghiên cứu thiết kế sản phẩm.
xe VF e34 được nghiên cứu xây dựng dựa trên mục tiêu phù hợp với điều kiện đường và thời tiết Việt Nam.
Trước khi ra mắt VF e34, VinFast tổ chức khảo sát về nhu cầu sử dụng xe điện trong các
thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM và hợp tác với các công ty thiết kế quốc tế cùng sử
dụng nền tảng dữ liệu để nghiên cứu hành vi người dùng Việt Nam.
Các ý tưởng về sản phẩm mới: Bộ phận nghiên cứu sẽ lên ý tưởng thiết kế nội thất, ngoại
thất, pin,...Và sau khi hoàn tất xe sẽ được thử nghiệm trên đường
- Tổ chức dưới dạng dự án nghiên cứu thiết kế sản phẩm:
Ví dụ: Coca-Cola đã triển khai dự án phát triển Coca-Cola Plus hướng tới khách hàng
quan tâm đến sức khỏe. Trong đó các thành viên của các bộ phận sẽ cùng nhau thực hiện dự án:
+ Bộ phận Nghiên cứu và phát triển: Nghiên cứu và phát triển công thức sản phẩm,
bổ sung chất xơ giúp hỗ trợ tiêu hóa, nhưng vẫn giữ được hương vị truyền thống của Coca-Cola.
+ Bộ phận marketing: Nghiên cứu nhu cầu khách hàng, Xây dựng chiến lược truyền
thông nhấn mạnh các lợi ích sức khỏe và các chiến dịch quảng cáo lOMoAR cPSD| 58800262
+ Bộ phận tài chính: Phân tích chi phí nghiên cứu và phát triển công thức mới, cũng
như chi phí sản xuất và phân phối.
+ Bộ phận sản xuất: Điều chỉnh dây chuyền sản xuất để đảm bảo Coca-Cola Plus
được sản xuất đúng công thức
- Tổ chức thông qua quan hệ kinh tế:
Ví dụ: Samsung hợp tác với Intel, một nhà cung cấp giải pháp bán dẫn, để phát triển và
sản xuất các loại chip điện tử mới cho các sản phẩm công nghệ cao. Mối quan hệ này
được tổ chức thông qua quan hệ kinh tế, với Samsung đóng vai trò là bên mua hàng hóa
công nghệ và Intel là bên cung cấp giải pháp thiết kế.