Đề Cương về Tư Tưởng Hồ Chí Minh và Đạo Đức Con Người | Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đại học Bách Khoa Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61601590
Trong quá trình xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc phải đứng trên lập trường giai cấp công nhân
giải quyết hài hòa mối quan hệ giai cấp dân tộc, không bỏ sót lực lượng nào. Nền tảng của khối
đại đoàn kết toàn dân tộc. Hồ Chí Minh khẳng định: đại đoàn kết dân tộc trước hết phải đoàn kết
đại đa số nhân dân mà đại đa số nhân dân là công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân lao
động khác. Đó là nền, gốc của đại đoàn kết như nền của nhà, gốc của cây. Tóm lại lực lượng nền
tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc là công nhân, nông dân và tri thức. trong xây dựng nền
tảng khối đại đoàn kết dân tộc đặc biệt phải chú ý đến đoàn kết thống nhất trong đảng. vì đó là
hạt nhân của khối đại đoàn kết đoàn dân tộc. Đảng đoàn kết, dân tộc đoàn kết và sự gắn bó máu
thịt của đảng với nhân dân tạo nên sức mạnh bên trong của cách mạng việt nam, để vượt qua
mọi khó khăn thách thức. Phải lấy lợi ích chung làm điểm quy tụ đồng thời phải tôn trọng các lợi
ích khác biệt. Đây là nguyên tắc bất di bất dịch, đoàn kết phải lấy lợi ích tối cao của dân tộc, lợi
ích căn bản của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Phải kế thừa truyền thống yêu nước, nhân
nghĩa, đoàn kết của dân tộc, đó là cội nguồn sức mạnh để cả dân tộc chiến đấu, chiến thắng thiên
tại địch họa. Phải có lòng khoan dung độ lượng với con người. Phải có niềm tin vào nhân dân, tin
vào con người, tin vào nhân dân, là nguyên tắc tối cao.
Chương 6: Tư Tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức và văn hóa con người A. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
2. Quan điểm về những chuẩn mực đạo đức cách mạng
“Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư” gắn liền với hoạt động hàng ngày của con người, là biểu
hiện cụ thể, sinh động của phẩm chất “Trung với nước, hiếu với dân” Là nội dung chính của đạo
đức cách mạng. Vì vậy Hồ Chí Minh đề cập đến phẩm chất đạo đức này nhiều nhất, thường xuyên
nhất từ tác phẩm “Đường kách mệnh” cho đến “Di chúc”
“Cần” là siêng năng, chăm chỉ, lao động cần cù có kế hoạch, có hiệu quả, có năng suất cao với tinh thần tự lực cánh sinh.
“Kiệm” là tiết kiệm thời gian công sức của cải, tiết kiệm sức lao động của nước của dân của bản
thân mình, không xa xỉ không hoang phí, không phô trương hình thức, không liên hoan, chè chén
lu bù. Cần với kiệm phải luôn đi đôi với nhau nhu hai chân của con người.
“Liêm” là trong sạch, không tham lam, tiền tài địa vị sung sướng, luôn tôn trọng của công của dân,
không ham người tâng bốc mình, chỉ có một thứ ham là ham học ham làm ham tiến bộ. Liêm phải
đi đôi với kiệm, có kiệm thì mới liêm được.
“Chính” thẳng thắn, đứng đắn, không gian tà. Được thể hiện thông qua ba mối quan hệ: với mình
thì không tự cao tự đại, luôn chịu khó học tập, cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều
hay, sửa điều dở của bản thân. Đối với người thì không nịnh hót người trên, không khinh người
dưới, luôn có thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá lừa lọc. Đối với việc lOMoAR cPSD| 61601590
là phải để việc công lên trên, lên trước việc tư việc nhà, phụ trách việc gì thì phải làm cho kì được,
làm đến nơi đến chốn, không sợ khó khăn nguy hiểm.
“Chí công vô tư” là công bằng công tâm, không thiên tư thiên vị, làm việc gì đừng nghĩ đến mình
trước, chỉ biết vì đảng vì dân tộc, phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, thực hành chí công vô
tư là nêu cao chủ nghĩa tập thể, trừ bò chủ nghĩa cá nhân. Một người cần kiệm liêm chính ắt sẽ
chí công vô tư và ngược lại. Cần kiệm liêm chính là nền tảng của đời sống mới, của thi đua ái
quốc. Hồ Chí Minh nói, “trời có bốn mùa xuân hạ thu đông, đất có bốn phương đông tây nam
bắc, người có tứ đức cần kiệm liêm chính thiếu một mùa không thành trời, thiếu một phương
không thành đất, thiếu một đức không thành người”. Trong di chúc người nhân mạnh: “Mỗi đảng
viên và cán bộ phải thấm nhuần đạo đức cách mạng, thực sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư.
B. Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về xây dựng con người
a. Ý nghĩa của việc xây dựng con người.
Xây dựng con người là yêu cầu khách quan của sự nghiệp cách mạng, vừa cấp bách vừa lâu dài
vừa có ý nghĩa chiến lược, xây dựng con người là một trọng tâm, là bộ phận hợp thành của chiến
lược phát triển đất nước, nó có mối quan hệ biện chứng với nhiệm vụ xây dựng kinh tế chính trị,
văn hóa xã hội, muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì phải có con người xã hội chủ nghĩa. Hồ Chí
Minh khẳng định: “vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người” điều đó cho
thấy, sự nghiệp trồng người vừa mang lại lợi ích trước mắt, vừa là lợi ích lâu dài, và là công việc
khó khăn gian khổ, là trách nhiệm của Đảng, nhà nước và toàn xã hội, và là mối quan tâm đặc biệt của Hồ Chí Minh
Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa, CNXH sẽ tạo ra
những con người XHCN chính là động lực xây dựng XHCN. Điều đó phải được đặt ra ngay từ đầu
và phải được đặc biệt quan tâm đến trong suốt quá trình xây dựng CNXH
b. Nội dung xây dựng con người
Hồ Chí Minh rất quan tâm đến xây dựng con người toàn diện, vừa hồng vừa chuyên, đó là những
con người có lối sống, mục đích cao đẹp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, những con người của
chủ nghĩa xã hội có tư tưởng tác phong đạo đức, có năng lực làm chủ. Những điều đó được thể
hiện ở những khía cạnh sau:
Có ý thức làm chủ, tinh thần tập thể xã hổi chủ nghĩa và tư tưởng “mình vì mọi người. mọi người vì mình”
Có lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần quốc tế trong sáng
Có phương pháp làm việc khoa học, biện chứng, phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương
Cần phải cần kiệm xây dựng đất nước, hăng háo bảo vệ tổ quốc lOMoAR cPSD| 61601590
Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá
nhân, bồi dưỡng năng lực, trí tuệ, trình độ, chuyên môn nghiệp vụ, sức khỏe,v.v cho con người,
có đầy đủ năng lực trí tuệ trình độ lý luận chính trị văn hóa chuyên môn nghiệp vụ sức khỏe,…
3. Pương pháp xây dựng con người
Mỗi người phải tự rèn luyện, tu dưỡng ý thức kết hợp với xây dựng cơ chế, tính khoa học của bộ
máy và tạo dựng nền dân chủ
Phải có biện pháp giáo dục, có một vị trí quan trọng, vì vậy Hồ Chí Minh cho rằng, vai trò của nhà
trường, gia đình và xã hội trong việc giáo dục thế hệ trẻ là đặc biệt quan trọng, nền giáo dục đó
phải phù hợp với hoàn cảnh và thực tiễn đổi mới của đất nước. Vì vậy khi tình hình xã hội thay
đổi thì giáo dục cũng phải điều chỉnh cho phù hợp với hoàn cảnh
Phải chú trọng vai trò của tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể quần chúng, phải thông qua các
phong trào như thi đua yêu nước, người tốt việc tốt. Đặc biệt là việc nêu gương, nhất là người
đứng đầu, là rất cần thiết và quan trọng. Người nói: “Một tấm gương sống có giá trị hơn 100 bài
diễn văn tuyên truyền” “Lấy gương người tốt việc tốt hàng ngày để giáo dục lẫn nhau” và đặc biệt
phải dựa vào ý kiến quần chúng để sửa chữa cán bộ và tổ chức.