Giải Hóa 10 Bài 6: Xu hướng biến đổi một số tính chất của nguyên tử các nguyên tố trong một chu kì và trong một nhóm KNTT

 Hy vọng thông qua nội dung tài liệu, sẽ giúp bạn đọc củng cố, nâng cao kĩ năng kiến thức, học tập tốt hơn môn Hóa học. Mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung dưới đây.

Gii Hóa 10 Kết ni tri thc
Bài 6: Xu hướng biến đổi mt s tính cht ca nguyên t các nguyên t
trong mt chu kì và trong mt nhóm.
I. Cu hình electron nguyên t ca các nguyên t nhóm A
Câu 1 trang 35 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Da vào Bng 6.1, cho biết s electron lp ngoài cùng ca nguyên t các nguyên t: Li, Al,
Ar, Ca, Si, Se, P, Br.
ng dn tr li câu hi
Da vào bng 6.1, s electron lp ngoài cùng ca nguyên t các nguyên t Li, Al, Ar, Ca, Si,
Se, P, Br lần lượt là 1, 3, 8, 2, 4, 6, 5, 7.
Câu 2 trang 35 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Nêu v trí trong bng tun hoàn ca các nguyên t có Z = 8, Z = 11; Z = 17 và Z = 20. Xác
định s electron hóa tr ca nguyên t các nguyên t đó.
ng dn tr li câu hi
Cu hình e
Ô
Chu kì
Nhóm
S electron hóa
tr
Z = 8
1s
2
2s
2
2p
4
8
2
VIA
6
Z = 11
1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
11
3
IA
1
Z = 17
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
5
17
3
VIIA
7
Z = 20
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
4s
2
20
4
IIA
2
II. Bán kính nguyên t
Câu 3 trang 36 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Da vào bng tun hoàn, hãy so sánh và gii thích s khác nhau v bán kính nguyên t ca
a) lithium (Z = 3) và potassium (Z = 19).
b) calcium (Z = 20) và selenium (Z = 34).
ng dn tr li câu hi
a) Bán kính nguyên t potassium lớn hơn bán kính nguyên tử lithium do Li và K thuc
nhóm IA, điện tích ht nhân ca potassium lớn hơn điện tích ht nhân ca lithium, nhưng Li
có 2 lp electron còn K có 4 lp electron nên lc hút gia ht nhân vi các electron lp
ngoài cùng ca potassium nh hơn.
b) Bán kính ca calcium lớn hơn bán kính của selenium do Ca và Se cùng thuc chu kì 4,
lc hút gia đin tích ht nhân vi các electron lp ngoài cùng ca Ca nh hơn so vi Se
III. Đ âm điện
Câu 4 trang 37 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Dãy các nguyên t được sp xếp theo th t độ âm điện tăng dần là Ca, Mg, P, S. Hãy gii
thích s sp xếp này da trên s biến đi độ âm điện theo chu kì và nhóm A.
ng dn tr li câu hi
Nguyên t Mg và Ca cùng thuc nhóm IIA. Trong mt nhóm, theo chiều tăng của đin tích
ht nhân đ âm điện gim dần nên độ âm điện ca Mg > Ca.
Ba nguyên t Mg, P, S cùng thuc chu kì 3. Trong mt chu kì, theo chiều tăng của điện tích
ht nhân đ âm điện tăng dần nên độ âm điện ca Mg < P < S.
Th t độ âm điện tăng dần là Ca < Mg < P < S.
Câu 5 trang 37 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Almelec là hp kim ca aluminium vi một lưng nh magnesium và silicon (98,8%
aluminium; 0,7% magnesium và 0,5% silicon). Almelec đưc s dng làm dây dẫn điện cao
thế do nh, dn nhit tt và bn. Da vào bng tun hoàn các nguyên t hóa hc, y:
a) Sp xếp theo th t tăng dần v bán kính nguyên t ca các nguyên t hóa hc trong
almelec.
b) Cho biết th t gim dn v độ âm điện ca các nguyên t hóa hc có trong almelec.
ng dn tr li câu hi
a) Các nguyên t hóa hc trong almelec là Al, Mg, Si.
Ba nguyên t y đều thuc chu kì 3, theo th t điện tích tăng dn Mg (Z = 12), Al (Z =
13), Si (Z = 14) thì bán kính nguyên t gim t Mg > Al > Si vì lc hút gia ht nhân vi
các electron lớp ngoài cùng tăng.
Th t tăng dn v bán kính nguyên t là Si < Al < Mg.
b) Ba nguyên t y đều thuc chu kì 3, theo th t điện tích tăng dn Mg (Z = 12), Al (Z =
13), Si (Z = 14) thì độ âm điện tăng t Mg < Al < Si vì khi s electron lớp ngoài cùng tăng,
điện tích ht nhân tăng dẫn đến lc hút gia ht nhân vi các electron lớp ngoài cùng tăng.
Th t độ âm điện gim dn là Si > Al > Mg.
IV. Tính kim loi và tính phi kim
Câu 6 trang 39 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Da vào bng tun hoàn các nguyên t hóa hc, sp xếp các nguyên t Ba, Mg, Ca, Sr theo
th t gim dn tính kim loi và gii thích.
ng dn tr li câu hi
Da vào bng tun hoàn, ta nhn thy 4 nguyên t này thuc nhóm IIA, theo chiều tăng dần
điện tích ht nhân Mg (Z = 12), Ca (Z = 20), Sr (Z = 38), Ba (Z = 56) thì tính kim loại tăng
dn.
Th t gim dn tính kim loi là Ba, Sr, Ca, Mg.
Gii thích:
T Mg đến Ba tuy điện tích hạt nhân tăng dần, nhưng bán kính nguyên t tăng nhanh làm
cho lc hút gia ht nhân vi các electron lp ngoài cùng gim dẫn đến kh năng nhưng
electron tăng nên tính kim loại tăng.
Vy chiu gim dn tính kim loi là t Ba đến Mg.
u 7 trang 39 SGK Hóa 10 Kết ni tri thc
Trong các nguyên t O, F, Cl, Se, nguyên t có tính phi kim mnh nht là
A. O.
C. Se.
D. Cl
ng dn tr li câu hi
Trong mt nhóm, tính phi kim gim dn theo chiu tăng của đin tích ht nhân.
F (Z = 9) và Cl (Z = 17) đều thuc nhóm VIIA nên tính phi kim ca F > Cl.
O (Z = 8) và Se (Z = 34) đu thuc nhóm VIA nên tính phi kim ca O > Se.
Trong một chu kì, tính phi kim tăng dần theo chiều tăng của đin tích ht nhân.
O (Z = 8) và F (Z = 9) đu thuc chu kì 2 nên tính phi kim ca F > O.
--------------------------------
Hỏi đáp, thảo luận giao lưu v Toán, Văn, Hóa, Lý, Sinh, Tiếng Anh,... t Tiu Học đến
Trung hc ph thông nhanh nht, chính xác nht.
| 1/4

Preview text:


Giải Hóa 10 Kết nối tri thức
Bài 6: Xu hướng biến đổi một số tính chất của nguyên tử các nguyên tố
trong một chu kì và trong một nhóm.
I. Cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố nhóm A
Câu 1 trang 35 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Dựa vào Bảng 6.1, cho biết số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố: Li, Al, Ar, Ca, Si, Se, P, Br.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
Dựa vào bảng 6.1, số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố Li, Al, Ar, Ca, Si,
Se, P, Br lần lượt là 1, 3, 8, 2, 4, 6, 5, 7.
Câu 2 trang 35 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Nêu vị trí trong bảng tuần hoàn của các nguyên tố có Z = 8, Z = 11; Z = 17 và Z = 20. Xác
định số electron hóa trị của nguyên tử các nguyên tố đó.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi Số electron hóa Cấu hình e Ô Chu kì Nhóm trị Z = 8 1s22s22p4 8 2 VIA 6 Z = 11 1s22s22p63s1 11 3 IA 1 Z = 17 1s22s22p63s23p5 17 3 VIIA 7 Z = 20 1s22s22p63s23p64s2 20 4 IIA 2
II. Bán kính nguyên tử
Câu 3 trang 36 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Dựa vào bảng tuần hoàn, hãy so sánh và giải thích sự khác nhau về bán kính nguyên tử của
a) lithium (Z = 3) và potassium (Z = 19).
b) calcium (Z = 20) và selenium (Z = 34).
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
a) Bán kính nguyên tử potassium lớn hơn bán kính nguyên tử lithium do Li và K thuộc
nhóm IA, điện tích hạt nhân của potassium lớn hơn điện tích hạt nhân của lithium, nhưng Li
có 2 lớp electron còn K có 4 lớp electron nên lực hút giữa hạt nhân với các electron lớp
ngoài cùng của potassium nhỏ hơn.
b) Bán kính của calcium lớn hơn bán kính của selenium do Ca và Se cùng thuộc chu kì 4,
lực hút giữa điện tích hạt nhân với các electron lớp ngoài cùng của Ca nhỏ hơn so với Se III. Độ âm điện
Câu 4 trang 37 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Dãy các nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự độ âm điện tăng dần là Ca, Mg, P, S. Hãy giải
thích sự sắp xếp này dựa trên sự biến đổi độ âm điện theo chu kì và nhóm A.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
Nguyên tố Mg và Ca cùng thuộc nhóm IIA. Trong một nhóm, theo chiều tăng của điện tích
hạt nhân độ âm điện giảm dần nên độ âm điện của Mg > Ca.
Ba nguyên tố Mg, P, S cùng thuộc chu kì 3. Trong một chu kì, theo chiều tăng của điện tích
hạt nhân độ âm điện tăng dần nên độ âm điện của Mg < P < S.
⇒ Thứ tự độ âm điện tăng dần là Ca < Mg < P < S.
Câu 5 trang 37 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Almelec là hợp kim của aluminium với một lượng nhỏ magnesium và silicon (98,8%
aluminium; 0,7% magnesium và 0,5% silicon). Almelec được sử dụng làm dây dẫn điện cao
thế do nhẹ, dẫn nhiệt tốt và bền. Dựa vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, hãy:
a) Sắp xếp theo thứ tự tăng dần về bán kính nguyên tử của các nguyên tố hóa học trong almelec.
b) Cho biết thứ tự giảm dần về độ âm điện của các nguyên tố hóa học có trong almelec.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
a) Các nguyên tố hóa học trong almelec là Al, Mg, Si.
Ba nguyên tố này đều thuộc chu kì 3, theo thứ tự điện tích tăng dần Mg (Z = 12), Al (Z =
13), Si (Z = 14) thì bán kính nguyên tử giảm từ Mg > Al > Si vì lực hút giữa hạt nhân với
các electron lớp ngoài cùng tăng.
⇒ Thứ tự tăng dần về bán kính nguyên tử là Si < Al < Mg.
b) Ba nguyên tố này đều thuộc chu kì 3, theo thứ tự điện tích tăng dần Mg (Z = 12), Al (Z =
13), Si (Z = 14) thì độ âm điện tăng từ Mg < Al < Si vì khi số electron lớp ngoài cùng tăng,
điện tích hạt nhân tăng dẫn đến lực hút giữa hạt nhân với các electron lớp ngoài cùng tăng.
⇒ Thứ tự độ âm điện giảm dần là Si > Al > Mg.
IV. Tính kim loại và tính phi kim
Câu 6 trang 39 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Dựa vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, sắp xếp các nguyên tố Ba, Mg, Ca, Sr theo
thứ tự giảm dần tính kim loại và giải thích.
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
Dựa vào bảng tuần hoàn, ta nhận thấy 4 nguyên tố này thuộc nhóm IIA, theo chiều tăng dần
điện tích hạt nhân Mg (Z = 12), Ca (Z = 20), Sr (Z = 38), Ba (Z = 56) thì tính kim loại tăng dần.
⇒ Thứ tự giảm dần tính kim loại là Ba, Sr, Ca, Mg. Giải thích:
Từ Mg đến Ba tuy điện tích hạt nhân tăng dần, nhưng bán kính nguyên tử tăng nhanh làm
cho lực hút giữa hạt nhân với các electron lớp ngoài cùng giảm dẫn đến khả năng nhường
electron tăng nên tính kim loại tăng.
Vậy chiều giảm dần tính kim loại là từ Ba đến Mg.
Câu 7 trang 39 SGK Hóa 10 Kết nối tri thức
Trong các nguyên tố O, F, Cl, Se, nguyên tố có tính phi kim mạnh nhất là A. O. B. F. C. Se. D. Cl
Hướng dẫn trả lời câu hỏi
Trong một nhóm, tính phi kim giảm dần theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
F (Z = 9) và Cl (Z = 17) đều thuộc nhóm VIIA nên tính phi kim của F > Cl.
O (Z = 8) và Se (Z = 34) đều thuộc nhóm VIA nên tính phi kim của O > Se.
Trong một chu kì, tính phi kim tăng dần theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
O (Z = 8) và F (Z = 9) đều thuộc chu kì 2 nên tính phi kim của F > O.
--------------------------------
Hỏi đáp, thảo luận và giao lưu về Toán, Văn, Hóa, Lý, Sinh, Tiếng Anh,... từ Tiểu Học đến
Trung học phổ thông nhanh nhất, chính xác nhất.