Giải Sinh học 11 Bài 10: Tuần hoàn ở động vật| Kết nối tri thức

Giải Sinh 11 bài 10: Tuần hoàn ở động vật là tài liệu vô cùng hữu ích giúp các em học sinh lớp 11 có thêm nhiều gợi ý tham khảo để giải các bài tập trong SGK Sinh học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1 trang 61→68.

50 25 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Giải Sinh học 11 Bài 11: Tuần hoàn ở động vật

Dừng lại và suy ngẫm trang 63

Câu hỏi 1

Nghiên cu Hnh 10.1 v mô t đưng đi ca mu (bt đu t tim) trên sơ đ h tun

hon h v h tun hon kn, t đ đưa ra khi nim h tun hon h v h tun hon

kn.

Gợi ý đáp án

- Đưng đi ca mu (bt đu t tim) trong h tun hon h: Tim bơm mu vo đng

mch, mu t đng mch chy vo xoang cơ th trn ln vi dch mô to thnh hn

hp mu – dch mô (gi chung l mu). Sau khi thc hin trao đi cht trc tip vi t

bo cơ th, mu tr v tim theo cc ng gp.

→ Khi nim h tun hon h: H tun hon h l h tun hon không c mao mch,

mu c đon đi ra khi h mch tip xc v trao đi trc tip cc cht vi t bo.

- Đưng đi ca mu (bt đu t tim) trong h tun hon kn: Tim bơm mu vo đng

mch. Mu chy liên tc trong mch kn t đng mch qua mao mch đ thc hin

trao đi cht vi t bo cơ th, ri theo tnh mch tr v tim.

→ Khi nim h tun hon kn: H tun hon kn l h tun hon m mu lưu thông

liên tc trong mch kn, trao đi cc cht vi t bo qua thnh mao mch mt cch

gin tip thông qua dch mô.

Câu hỏi 2

Nghiên cu Hnh 10.2 v mô t đưng đi ca mu (bt đu t tim) trên sơ đ h tun

hon đơn ca C xương v h tun hon kp ca Th, t đ đưa ra khi nim h tun

hon đơn v h tun hon kp.

Gợi ý đáp án

- Đưng đi ca mu (bt đu t tim) trong h tun hon đơn ca C xương: Mu

ngho O

 tâm nh ca tim → Tâm tht ca tim → Đng mch mang → Mao mch

mang (thc hin trao đi kh tr thnh mu giu O

) → Đng mch lưng → Mao

mch  cơ quan (thc hin trao đi kh v cht dinh dưng thnh mu ngho O

) →

Tnh mch ch → Tâm nh ca tim.

→ Khi nim h tun hon đơn: H tun hon đơn l h tun hon ch c mt vng

tun hon, mu t tim đi ra phi qua 2 đưng mao mch l mao mch mang (đ nhn

v thi CO

) v mao mch mô (đ trao đi cc cht vi t bo) ri mi tr v tim.

- Đưng đi ca mu (bt đu t tim) trong h tun hon kp ca Th:

+ Vng tun hon phi: Mu ngho O

t tâm nh phi ca tim → Tâm tht phi ca

tim → Đng mch phi → Mao mch phi (thc hin trao đi kh tr thnh mu giu

) → Tnh mch phi → Tâm nh tri ca tim.

+ Vng tun hon h thng: Mu giu O

t tâm nh tri ca tim → Tâm tht tri ca

tim → Đng mch ch → Mao mch  cơ quan (thc hin trao đi kh v cht dinh

dưng thnh mu ngho O

→ Tnh mch ch → Tâm nh phi ca tim.

→ Khi nim h tun hon kp: H tun hon kp l h tun hon c 2 vng tun

hon riêng bit l vng tun hon phi (đ nhn O

v thi CO

) v vng tun hon h

thng (đ trao đi cc cht vi t bo).

Dừng lại và suy ngẫm trang 64

Câu hỏi 1

Van tim c vai tr như th no trong tun hon mu?

Gợi ý đáp án

Cc van tim c vai tr đm bo cho mu đi theo mt chiu.

- Van nh – tht: nm gia tâm nh v tâm tht (van 3 l gia nh – tht phi, van 2 l

gia nh – tht tri), van ny luôn m ch đng khi tâm tht co đm bo cho mu chy

theo mt chiu t tâm nh xung tâm tht.

- Van đng mch: nm gia tâm tht v đng mch (van đng mch phi, van đng

mch ch), van ny luôn đng ch m khi tâm tht co đm bo cho mu chy theo mt

chiu t tâm tht phi, tri vo đng mch phi v đng mch ch.

Câu hỏi 2

H dn truyn tim c vai tr như th no đi vi hot đng ca tim v tun hon mu?

Gợi ý đáp án

H dn truyn tim hot đng như sau: Nt xoang nh t đng pht xung đin, c sau

mt khong thi gian nht đnh, nt xoang nh li pht xung đin. Xung đin lan ra

khp cơ tâm nh v lm 2 tâm nh co, tip đ xung đin lan đn nt nh tht, b His,

ri theo mng Purkinje lan ra khp cơ tâm tht, lm 2 tâm tht co.

→ H dn truyn tim c vai tr gip tim t đng co dn nhp nhng, đm bo s lưu

thông mu trong h mch.

Dừng lại và suy ngẫm trang 67

Câu hỏi 1

Quan st Hnh 10.7, gii thch s bin đng huyt p trong h thng mch mu.

Gợi ý đáp án

- S bin đng huyt p trong h thng mch mu: Trong sut chiu di ca h mch,

huyt p cao nht  đng mch ch, gim dn  cc đng mch nh, mao mch v

thp nht  tnh mch.

- Gii thch s bin đng huyt p trong h thng mch mu: Tim co bp đy mu vo

đng mch to ra huyt p, huyt p trong h mch gim dn do ma st gia mu vi

thnh mch v ma st gia cc phân t mu vi nhau. Do đ, qung đưng di chuyn

ca mu cng xa th huyt p cng thp m trong h mch, mu đưc vn chuyn t

đng mch, mao mch đn tnh mch. Bi vy, gi tr huyt p gim dn t đng

mch, mao mch đn tnh mch.

Câu hỏi 2

Quan st Hnh 10.8, sau đ tr li cc câu hi sau:

a) Vn tc mu bin đng như th no trong h mch?

b) Cho bit mi liên quan gia vn tc mu v tng tit din mch mu.

Gợi ý đáp án

a) S bin đi vn tc mu trong h mch: Vn tc mu cao  đng mch ln, gim

dn  đng mch nh, thp nht  mao mch ri tăng dn t tnh mch nh đn tnh

mch ln.

b) Mi liên quan gia vn tc mu v tng tit din mch mu: Vn tc mu t l

nghch vi tng tit din mch mu. Nu tng tit din mch nh, chênh lch huyt p

ln, mu s chy nhanh v ngưc li.

articleads1

Câu hỏi 3

Ti sao trao đi cht gia mu v t bo cơ th ch din ra  mao mch?

Gợi ý đáp án

Trao đi cht gia mu v t bo cơ th ch din ra  mao mch v:

- S lưng mao mch rt ln phân nhnh đn khp cc t bo trong cơ th, to ra din

tch trao đi cht ln gia mu v t bo cơ th.

- Thnh mao mch rt mng cu to t mt lp t bo biu mô dt v c cc l nh

cho php cc cht đi qua.

- Vn tc mu chy chm  mao mch gip c thi gian thch hp đ thc hin s trao

đi cht gia t bo v mu qua thnh mao mch v dch mô (dch gia cc t bo).

Luyện tập và vận dụng trang 68

Câu hỏi 1

Ti sao mu  tnh mch phi c nng đ O

cao hơn so vi mu  tnh mch ch?

Gợi ý đáp án

Mu  tnh mch phi c nng đ O

cao hơn so vi mu  tnh mch ch v:

-  vng tun hon phi, trưc khi đ vo tnh mch phi, mu đ tri qua qu trnh

trao đi kh (ly O

v thi CO

) ti mao mch phi. Như vy, mu  tnh mch phi

l mu giu .

-  vng tun hon h thng, trưc khi đ vo tnh mch ch, mu đ tri qua qu

trnh trao đi kh vi cc t bo (ly CO

v thi O

) ti mao mch  cơ quan. Như vy,

mu  tnh mch ch l mu ngho O

Câu hỏi 2

Bng dưi đây cho thy nhp tim ca mt s đng vt:

Cho nhn xt v mi liên quan gia nhp tim v kch thưc cơ th đng vt. Ti sao

nhp tim li khc nhau  cc loi đng vt?

Câu hỏi 3

Ngưi luyn tp th dc, th thao đu đn vi thng c nhp tim lc ngh ngơi gim đi

so vi trưc đây, điu ny đưc gii thch như th no?

Câu hỏi 4

Vn dng nhng hiu bit v h tun hon, hy đ xut mt s bin php gip h tun

hon khe mnh, hot đng hiu qu.

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

| 1/5

| | Tải xuống

Preview text:

Giải Sinh học 11 Bài 11: Tuần hoàn ở động vật
Dừng lại và suy ngẫm trang 63 Câu hỏi 1
Nghiên cứu Hình 10.1 và mô tả đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trên sơ đồ hệ tuần
hoàn hở và hệ tuần hoàn kín, từ đó đưa ra khái niệm hệ tuần hoàn hở và hệ tuần hoàn kín. Gợi ý đáp án
- Đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn hở: Tim bơm máu vào động
mạch, máu từ động mạch chảy vào xoang cơ thể trộn lẫn với dịch mô tạo thành hỗn
hợp máu – dịch mô (gọi chung là máu). Sau khi thực hiện trao đổi chất trực tiếp với tế
bào cơ thể, máu trở về tim theo các ống góp.
→ Khái niệm hệ tuần hoàn hở: Hệ tuần hoàn hở là hệ tuần hoàn không có mao mạch,
máu có đoạn đi ra khỏi hệ mạch tiếp xúc và trao đổi trực tiếp các chất với tế bào.
- Đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn kín: Tim bơm máu vào động
mạch. Máu chảy liên tục trong mạch kín từ động mạch qua mao mạch để thực hiện
trao đổi chất với tế bào cơ thể, rồi theo tĩnh mạch trở về tim.
→ Khái niệm hệ tuần hoàn kín: Hệ tuần hoàn kín là hệ tuần hoàn mà máu lưu thông
liên tục trong mạch kín, trao đổi các chất với tế bào qua thành mao mạch một cách
gián tiếp thông qua dịch mô. Câu hỏi 2
Nghiên cứu Hình 10.2 và mô tả đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trên sơ đồ hệ tuần
hoàn đơn của Cá xương và hệ tuần hoàn kép của Thú, từ đó đưa ra khái niệm hệ tuần
hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép. Gợi ý đáp án
- Đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn đơn của Cá xương: Máu
nghèo O2 ở tâm nhĩ của tim → Tâm thất của tim → Động mạch mang → Mao mạch
mang (thực hiện trao đổi khí trở thành máu giàu O2) → Động mạch lưng → Mao
mạch ở cơ quan (thực hiện trao đổi khí và chất dinh dưỡng thành máu nghèo O2) →
Tĩnh mạch chủ → Tâm nhĩ của tim.
→ Khái niệm hệ tuần hoàn đơn: Hệ tuần hoàn đơn là hệ tuần hoàn chỉ có một vòng
tuần hoàn, máu từ tim đi ra phải qua 2 đường mao mạch là mao mạch mang (để nhận
O2 và thải CO2) và mao mạch mô (để trao đổi các chất với tế bào) rồi mới trở về tim.
- Đường đi của máu (bắt đầu từ tim) trong hệ tuần hoàn kép của Thú:
+ Vòng tuần hoàn phổi: Máu nghèo O2 từ tâm nhĩ phải của tim → Tâm thất phải của
tim → Động mạch phổi → Mao mạch phổi (thực hiện trao đổi khí trở thành máu giàu
O2) → Tĩnh mạch phổi → Tâm nhĩ trái của tim.
+ Vòng tuần hoàn hệ thống: Máu giàu O2 từ tâm nhĩ trái của tim → Tâm thất trái của
tim → Động mạch chủ → Mao mạch ở cơ quan (thực hiện trao đổi khí và chất dinh
dưỡng thành máu nghèo O2) → Tĩnh mạch chủ → Tâm nhĩ phải của tim.
→ Khái niệm hệ tuần hoàn kép: Hệ tuần hoàn kép là hệ tuần hoàn có 2 vòng tuần
hoàn riêng biệt là vòng tuần hoàn phổi (để nhận O2 và thải CO2) và vòng tuần hoàn hệ
thống (để trao đổi các chất với tế bào).
Dừng lại và suy ngẫm trang 64 Câu hỏi 1
Van tim có vai trò như thế nào trong tuần hoàn máu? Gợi ý đáp án
Các van tim có vai trò đảm bảo cho máu đi theo một chiều.
- Van nhĩ – thất: nằm giữa tâm nhĩ và tâm thất (van 3 lá giữa nhĩ – thất phải, van 2 lá
giữa nhĩ – thất trái), van này luôn mở chỉ đóng khi tâm thất co đảm bảo cho máu chảy
theo một chiều từ tâm nhĩ xuống tâm thất.
- Van động mạch: nằm giữa tâm thất và động mạch (van động mạch phổi, van động
mạch chủ), van này luôn đóng chỉ mở khi tâm thất co đảm bảo cho máu chảy theo một
chiều từ tâm thất phải, trái vào động mạch phổi và động mạch chủ. Câu hỏi 2
Hệ dẫn truyền tim có vai trò như thế nào đối với hoạt động của tim và tuần hoàn máu? Gợi ý đáp án
Hệ dẫn truyền tim hoạt động như sau: Nút xoang nhĩ tự động phát xung điện, cứ sau
một khoảng thời gian nhất định, nút xoang nhĩ lại phát xung điện. Xung điện lan ra
khắp cơ tâm nhĩ và làm 2 tâm nhĩ co, tiếp đó xung điện lan đến nút nhĩ thất, bó His,
rồi theo mạng Purkinje lan ra khắp cơ tâm thất, làm 2 tâm thất co.
→ Hệ dẫn truyền tim có vai trò giúp tim tự động co dãn nhịp nhàng, đảm bảo sự lưu
thông máu trong hệ mạch.
Dừng lại và suy ngẫm trang 67 Câu hỏi 1
Quan sát Hình 10.7, giải thích sự biến động huyết áp trong hệ thống mạch máu. Gợi ý đáp án
- Sự biến động huyết áp trong hệ thống mạch máu: Trong suốt chiều dài của hệ mạch,
huyết áp cao nhất ở động mạch chủ, giảm dần ở các động mạch nhỏ, mao mạch và
thấp nhất ở tĩnh mạch.
- Giải thích sự biến động huyết áp trong hệ thống mạch máu: Tim co bóp đẩy máu vào
động mạch tạo ra huyết áp, huyết áp trong hệ mạch giảm dần do ma sát giữa máu với
thành mạch và ma sát giữa các phân tử máu với nhau. Do đó, quãng đường di chuyển
của máu càng xa thì huyết áp càng thấp mà trong hệ mạch, máu được vận chuyển từ
động mạch, mao mạch đến tĩnh mạch. Bởi vậy, giá trị huyết áp giảm dần từ động
mạch, mao mạch đến tĩnh mạch. Câu hỏi 2
Quan sát Hình 10.8, sau đó trả lời các câu hỏi sau:
a) Vận tốc máu biến động như thế nào trong hệ mạch?
b) Cho biết mối liên quan giữa vận tốc máu và tổng tiết diện mạch máu. Gợi ý đáp án
a) Sự biến đổi vận tốc máu trong hệ mạch: Vận tốc máu cao ở động mạch lớn, giảm
dần ở động mạch nhỏ, thấp nhất ở mao mạch rồi tăng dần từ tĩnh mạch nhỏ đến tĩnh mạch lớn.
b) Mối liên quan giữa vận tốc máu và tổng tiết diện mạch máu: Vận tốc máu tỉ lệ
nghịch với tổng tiết diện mạch máu. Nếu tổng tiết diện mạch nhỏ, chênh lệch huyết áp
lớn, máu sẽ chảy nhanh và ngược lại. articleads1 Câu hỏi 3
Tại sao trao đổi chất giữa máu và tế bào cơ thể chỉ diễn ra ở mao mạch? Gợi ý đáp án
Trao đổi chất giữa máu và tế bào cơ thể chỉ diễn ra ở mao mạch vì:
- Số lượng mao mạch rất lớn phân nhánh đến khắp các tế bào trong cơ thể, tạo ra diện
tích trao đổi chất lớn giữa máu và tế bào cơ thể.
- Thành mao mạch rất mỏng cấu tạo từ một lớp tế bào biểu mô dẹt và có các lỗ nhỏ
cho phép các chất đi qua.
- Vận tốc máu chảy chậm ở mao mạch giúp có thời gian thích hợp để thực hiện sự trao
đổi chất giữa tế bào và máu qua thành mao mạch và dịch mô (dịch giữa các tế bào).
Luyện tập và vận dụng trang 68 Câu hỏi 1
Tại sao máu ở tĩnh mạch phổi có nồng độ O2 cao hơn so với máu ở tĩnh mạch chủ? Gợi ý đáp án
Máu ở tĩnh mạch phổi có nồng độ O2 cao hơn so với máu ở tĩnh mạch chủ vì:
- Ở vòng tuần hoàn phổi, trước khi đổ vào tĩnh mạch phổi, máu đã trải qua quá trình
trao đổi khí (lấy O2 và thải CO2) tại mao mạch phổi. Như vậy, máu ở tĩnh mạch phổi là máu giàu .
- Ở vòng tuần hoàn hệ thống, trước khi đổ vào tĩnh mạch chủ, máu đã trải qua quá
trình trao đổi khí với các tế bào (lấy CO2 và thải O2) tại mao mạch ở cơ quan. Như vậy,
máu ở tĩnh mạch chủ là máu nghèo O2. Câu hỏi 2
Bảng dưới đây cho thấy nhịp tim của một số động vật:
Cho nhận xét về mối liên quan giữa nhịp tim và kích thước cơ thể động vật. Tại sao
nhịp tim lại khác nhau ở các loài động vật? Câu hỏi 3
Người luyện tập thể dục, thể thao đều đặn vài tháng có nhịp tim lúc nghỉ ngơi giảm đi
so với trước đây, điều này được giải thích như thế nào? Câu hỏi 4
Vận dụng những hiểu biết về hệ tuần hoàn, hãy đề xuất một số biện pháp giúp hệ tuần
hoàn khỏe mạnh, hoạt động hiệu quả.

Giải Sinh học 11 Bài 10: Tuần hoàn ở động vật| Kết nối tri thức

Thông tin :

Tài liệu liên quan:

Bộ đề kiểm tra 15 phút môn Sinh học lớp 11 Chương 1| Kết nối tri thức

Sinh 11 Kết nối tri thức bài 13: Bài tiết và cân bằng nội môi

Sinh 11 Kết nối tri thức bài 12: Miễn dịch ở người và động vật

Sinh 11 Kết nối tri thức bài 11: Thực hành Một số thí nghiệm về tuần hoàn

Sinh 11 Kết nối tri thức bài 10: Tuần hoàn ở động vật