Giải Sử 10 Bài 16: Văn minh Chăm-Pa CTST

Xin gửi tới bạn đọc bài viết Giải Sử 10 Bài 16: Văn minh Chăm-Pa CTST. Mời các bạn cùng tham khảo.

Gii S 10 Bài 16: Văn minh Chăm-Pa CTST
Luyn tp trang 99 SGK S 10 CTST
Lp bng thng kê các thành tu tiêu biu của văn minh Chămpa.
Li gii
Lĩnh vc
Thành tu
T chc
Nhà nưc
- Năm 192, nhà nưc Lâm Ấp ra đời
- B máy nhà nước Chăm-pa được xây dựng theo mô hình nhà nưc
chuyên chế c đại phương Đông.
Ch viết
- Sáng to ra ch Chăm cổ trên cơ sở ch Phn
Hot đng
Kinh tế
- Trng lúa, các loi cây hoa màu và bông vi
- Th công nghip phát triển đa dạng
- Người Chăm rất gii ngh buôn bán bằng đường bin.
Nhà
- Nhà xây bng g hoc gch nung, mt trưc có hiên chính gia.
Trang phc
- Nam mc qun, ngoài qun váy (gi ka-ma), áo cánh xếp chéo,
cài dây phía bên hông cùng khăn đi đu.
- Ph n mc quần bên trong áo dài, đầu đội khăn.
m thc
- Ba ăn hàng ngày ca cư dân Chăm thường là cơm, rau và cá.
Văn hc
- Văn hc dân gian: s thi, truyn c, truyn thuyết, ca dao…
- Văn hc viết: trưng ca, gia huấn ca và thơ triết lí…
Tín ngưng,
tôn giáo
- Tín ngưng vn vt hu linh, th cúng t tiên, phn thc.
- Tôn giáo: Ấn Độ giáo, Phật giáo Đại tha, Hi giáo.
Kiến trúc,
điêu khắc
- Kiến trúc: Thánh địa M Sơn, Phật viện Đồng Dương,…
- Điêu khắc: tượng và phù điêu trang trí trên đài thờ, đền tháp,
Âm nhc
Nhiu loi nhc c độc đáo như trống gi-neng, trng pa-ra-nưng,
chiêng, kèn xa-ra-nai, lc lc, đàn ka-nhi,…
Phong tc
Tp quán
- Nghi l i hi chu s chi phi ca chế độ mu h.
- Tp tc ma chay s phân chia theo la tuổi, đẳng cp
nguyên nhân cái chết.
Vn dng trang 99 SGK S 10 CTST
Hãy sưu tầm, gii thiu mt di sản văn minh Chăm-pa và cho biết cm nhn ca em
v di sản đó.
Li gii
(*) Gii thiu v Tháp bà po Nagar
- Tháp Na-ga khu di tích qun th công trình kiến trúc ngh thuật độc
đáo của vương quốc Chăm-pa cổ, được xây dng khong t gia thế k th VIII đến
thế k XIII. Đây là thời kì đạo Hin-đu đang trong giai đoạn cc thnh tại vương quốc
Chăm-pa cổ. Nơi đây là trung tâm tôn giáo th N thần Ponagar (người M x s
ca dân tộc Chăm) và được người Vit tiếp tc gìn gi, phát triển làm nơi th Thiên
Y Thánh Mu ca cộng đồng cư dân khu vực Nam Trung BTây Nguyên.
- Qun th di tích đưc phân b trên hai mt bng: Tháp cng tầng 2; khu đền
tháp vi các công trình kiến trúc và hot đng văn hoá tiêu biểu.
+ Tng tháp cng không còn nguyên vn do thời gian đã quá lâu, tuy nhiên dấu tích
v kiến trúc xưa vẫn còn, đó những ct tr, bậc thang được làm bằng đá dẫn
li lên tng 2.
+ Tầng 2 là nơi để du khách có th đến hành hương, tĩnh tâm và thư giãn.
- Khu đền tháp đưc xây dng bng gch, khít mch và không bt cht kết
dính nào. Tng chi tiết nh của tháp đều th hiện đưc s tinh tế ca kiến trúc thi
xa xưa. Hoạt động văn hóa tiêu biểu của khu đền tháp L hi Tháp din ra t
gày 20 đến 23 tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây lễ hội n hóa dân gian lớn nht
Khánh Hòa, có sc lan ta c vùng Nam Trung B và Tây Nguyên.
- Tháp Na-ga mt qun th kiến trúc độc đáo đặc sc của người Chăm,
được B Văn hóa Th Thao Du lch xếp hng Di tích lch s cp quốc gia m
1979. L hi Tháp Na-ga được công nhn Di sản văn hóa phi vật th cp
quốc gia năm 2012.
- Sut quá trình tn ti và phát trin, người Chăm-pa đã để li nhng di sản văn hóa
khng lồ. Văn hoá Chăm-pa có ý nghĩa to lớn c v vt cht và tinh thn dc dải đất
min Trung. Tháp Na-ga chính mt thành tu tiêu biu nht v ngh thut
xây dng kiến trúc đền tháp, ngh thuật điêu khắc, bia tôn giáo, tín ngưng.
Vi 3 tng 4 tòa tháp ln, tng chi tiết bên trong công trình này đều th hin
được hình dáng điêu khắc độc đáo của thi k xa xưa. Bên cạnh đó, những viên
gạch đất nung khiến cho du khách hoài nim v mt thời văn minh đã đi vào
vãng.
| 1/3

Preview text:

Giải Sử 10 Bài 16: Văn minh Chăm-Pa CTST
Luyện tập trang 99 SGK Sử 10 CTST
Lập bảng thống kê các thành tựu tiêu biểu của văn minh Chămpa. Lời giải Lĩnh vực Thành tựu Tổ chức
- Năm 192, nhà nước Lâm Ấp ra đời Nhà nước
- Bộ máy nhà nước Chăm-pa được xây dựng theo mô hình nhà nước
chuyên chế cổ đại phương Đông. Chữ viết
- Sáng tạo ra chữ Chăm cổ trên cơ sở chữ Phạn Hoạt động
- Trồng lúa, các loại cây hoa màu và bông vải Kinh tế
- Thủ công nghiệp phát triển đa dạng
- Người Chăm rất giỏi nghề buôn bán bằng đường biển. Nhà ở
- Nhà xây bằng gỗ hoặc gạch nung, mặt trước có hiên ở chính giữa. Trang phục
- Nam mặc quần, ngoài quần váy (gọi là ka-ma), áo cánh xếp chéo,
cài dây phía bên hông cùng khăn đội đầu.
- Phụ nữ mặc quần bên trong áo dài, đầu đội khăn. Ẩm thực
- Bữa ăn hàng ngày của cư dân Chăm thường là cơm, rau và cá. Văn học
- Văn học dân gian: sử thi, truyện cổ, truyền thuyết, ca dao…
- Văn học viết: trường ca, gia huấn ca và thơ triết lí…
Tín ngưỡng, - Tín ngưỡng vạn vật hữu linh, thờ cúng tổ tiên, phồn thực. tôn giáo
- Tôn giáo: Ấn Độ giáo, Phật giáo Đại thừa, Hồi giáo. Kiến trúc,
- Kiến trúc: Thánh địa Mỹ Sơn, Phật viện Đồng Dương,… điêu khắc
- Điêu khắc: tượng và phù điêu trang trí trên đài thờ, đền tháp,… Âm nhạc
Nhiều loại nhạc cụ độc đáo như trống gi-neng, trống pa-ra-nưng,
chiêng, kèn xa-ra-nai, lục lạc, đàn ka-nhi,… Phong tục
- Nghi lễ cưới hỏi chịu sự chi phối của chế độ mẫu hệ. Tập quán
- Tập tục ma chay có sự phân chia theo lứa tuổi, đẳng cấp và nguyên nhân cái chết.
Vận dụng trang 99 SGK Sử 10 CTST
Hãy sưu tầm, giới thiệu một di sản văn minh Chăm-pa và cho biết cảm nhận của em về di sản đó. Lời giải
(*) Giới thiệu về Tháp bà po Nagar
- Tháp Bà Pô Na-ga là khu di tích là quần thể công trình kiến trúc nghệ thuật độc
đáo của vương quốc Chăm-pa cổ, được xây dựng khoảng từ giữa thế kỉ thứ VIII đến
thế kỉ XIII. Đây là thời kì đạo Hin-đu đang trong giai đoạn cực thịnh tại vương quốc
Chăm-pa cổ. Nơi đây là trung tâm tôn giáo thờ Nữ thần Ponagar (người Mẹ xứ sở
của dân tộc Chăm) và được người Việt tiếp tục gìn giữ, phát triển làm nơi thờ Thiên
Y Thánh Mẫu của cộng đồng cư dân khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
- Quần thể di tích được phân bố trên hai mặt bằng: Tháp cổng và tầng 2; khu đền
tháp với các công trình kiến trúc và hoạt động văn hoá tiêu biểu.
+ Tầng tháp cổng không còn nguyên vẹn do thời gian đã quá lâu, tuy nhiên dấu tích
về kiến trúc xưa cũ vẫn còn, đó là những cột trụ, bậc thang được làm bằng đá dẫn lối lên tầng 2.
+ Tầng 2 là nơi để du khách có thể đến hành hương, tĩnh tâm và thư giãn.
- Khu đền tháp được xây dựng bằng gạch, khít mạch và không có bất kì chất kết
dính nào. Từng chi tiết nhỏ của tháp đều thể hiện được sự tinh tế của kiến trúc thời
xa xưa. Hoạt động văn hóa tiêu biểu của khu đền tháp là Lễ hội Tháp Bà diễn ra từ
gày 20 đến 23 tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là lễ hội văn hóa dân gian lớn nhất ở
Khánh Hòa, có sức lan tỏa cả vùng Nam Trung Bọ và Tây Nguyên.
- Tháp Bà Pô Na-ga là một quần thể kiến trúc độc đáo và đặc sắc của người Chăm,
được Bộ Văn hóa Thể Thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia năm
1979. Lễ hội Tháp Bà Pô Na-ga được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia năm 2012.
- Suốt quá trình tồn tại và phát triển, người Chăm-pa đã để lại những di sản văn hóa
khổng lồ. Văn hoá Chăm-pa có ý nghĩa to lớn cả về vật chất và tinh thần dọc dải đất
miền Trung. Tháp Bà Pô Na-ga chính là một thành tựu tiêu biểu nhất về nghệ thuật
xây dựng kiến trúc đền tháp, nghệ thuật điêu khắc, bia kí và tôn giáo, tín ngưỡng.
Với 3 tầng và 4 tòa tháp lớn, từng chi tiết ở bên trong công trình này đều thể hiện
được hình dáng điêu khắc độc đáo của thời kỳ xa xưa. Bên cạnh đó, những viên
gạch đất nung khiến cho du khách hoài niệm về một thời văn minh đã đi vào dĩ vãng.